NOS Nieuws - Algemeen

De politie Amsterdam wil vier medewerkers ontslaan omdat ze hebben deelgenomen aan WhatsAppgroepen waar grensoverschrijdende en discriminerende berichten werden gedeeld.

In totaal namen elf politiemedewerkers van de eenheid deel aan de groepen. Vier van hen hangt dus nu een onvoorwaardelijk strafontslag boven het hoofd, zes een voorwaardelijk strafontslag en een elfde medewerker krijgt een berisping.

Omdat de medewerkers twee weken de tijd krijgen om te reageren op de strafvoornemens, zijn de straffen nog niet definitief. De straffen zijn gebaseerd op het aandeel en de ernst van de berichten van de medewerkers in de WhatsAppgroepen.

Korpschef Frank Paauw stelt dat belediging, pesterijen en discriminatie geen plaats hebben binnen de politie. "Met hun gedrag hebben deze medewerkers niet alleen het vertrouwen in de politie geschaad, maar ook dat van hun eigen collega's. Dat doet pijn en vraagt om het nemen van verantwoordelijkheid als eenheid."

De hevige regenval van gisteravond heeft vooral tot problemen geleid in de Limburgse gemeenten Valkenburg aan de Geul en Venlo. In Valkenburg is sprake van een gevaarlijke situatie omdat een groot waterbassin dreigt te overstromen, zegt de brandweer bij de regionale omroep L1 Nieuws. De brandweer zoekt naar een oplossing.

Intussen nemen inwoners van de Lindenstraat de schade op in het nabijgelegen Berg en Terblijt, dat valt onder de gemeente Valkenburg aan de Geul. De straat was opengebroken vanwege werkzaamheden, toen gisteravond een waterbuffer overstroomde en er een modderstroom ontstond. Verspreid door de modderige Lindenstraat liggen nu losse klinkers. Meerdere woningen zijn beschadigd. In de loop van de dag wordt waarschijnlijk duidelijk hoe groot de schade is.

Een onbekend aantal bewoners kan volgens het waterschap voorlopig de wc niet doorspoelen. "Het riool zit vol modder. Het moet eerst worden schoongespoten", zegt Rimko Nijsten van het waterschap.

Wandelaars geëvacueerd

Meerdere wandelaars in de omgeving kwamen gisteravond in de problemen door de overstroomde buffers. "De brandweer heeft hen in veiligheid gebracht. Eén van de wandelaars raakte onderkoeld en is nagekeken door ambulancepersoneel. Daarna kon ze gelukkig naar huis."

De brandweer besloot om niet te evacueren in Berg en Terblijt. "Mensen waren niet in direct gevaar", zei een woordvoerder. Wel werden ze vannacht per brief geïnformeerd dat ze niet met de auto over de straat moesten rijden.

'Je kunt je er niet tegen wapenen'

Ook Venlo kampt met flinke wateroverlast door fikse buien. Verschillende straten, onder meer in het centrum, stonden blank. Mensen stonden tot hun knieën in het water. Ook stroomde het water panden binnen.

Café Rhummery the Rub ligt op het laagste punt van de straat en had in korte tijd flink wat water in de zaak staan. Eigenaar Dylan Schell zegt tegen L1 Nieuws dat hij dit niet eerder heeft meegemaakt in de twee jaar dat hij de zaak heeft. "Het ging heel snel. In 10 minuten tijd hadden we uiteindelijk een centimeter of 10 à 15 staan. Je kunt je er niet tegen wapenen, dat is wel weer gebleken", zegt hij.

Ondanks alle ellende ziet Schell dat er met zo'n gebeurtenis ook iets moois ontstaat. "Als er zoiets tragisch als nu gebeurt, zie je ook dat iedereen bijspringt. Ik denk dat wij een van de eersten waren die het water buiten hadden toen het een beetje wegliep. Je gaat dan bij andere ondernemers helpen."

Een ondernemer van de Oude Markt kwam waterstofzuigers brengen, zag Schell. "Die man had er zes in de auto. Dat vond ik wel mooi om te zien. Je probeert elkaar erdoorheen te slepen. Dat is wel iets heel moois."

Ook op andere plekken in Limburg was sprake van wateroverlast, onder meer in Kerkrade. Vanwege een blikseminslag reden urenlang geen treinen tussen Weert en Roermond.

Vrouwen in de Europese Unie krijgen steeds later hun eerste kind. In tien jaar tijd is de gemiddelde leeftijd gestegen van 28,8 naar 29,7 jaar. Dat melden het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Eurostat.

Vrouwen in Nederland zijn gemiddeld nog iets ouder als ze voor het eerst bevallen: hier was in 2023 de gemiddelde leeftijd 30,3 jaar. In de twee jaren daarvoor was dat ook al zo.

Maar Nederlandse vrouwen zijn niet de oudste als ze voor het eerst een kind krijgen. In Italië en Spanje is de leeftijd het hoogst: respectievelijk 31,7 en 31,6 jaar oud. Bulgarije staat onderaan de lijst. Daar krijgen vrouwen gemiddeld met 26,6 jaar een eerste kind.

In totaal werden er in Nederland in 2023 zo'n 164.000 kinderen geboren. Ruim 75.000 van hen was het eerste kind van de moeder. Zo'n 37 procent van het totale aantal geboortes in dat jaar was een tweede kind.

Franse vrouwen krijgen meeste kinderen

Het aantal kinderen dat een vrouw gemiddeld krijgt daalt al jaren in heel Europa. In 2010 kreeg de Nederlandse vrouw gemiddeld nog 1,80 kinderen, in 2023 daalde volgens de voorlopige cijfers van het CBS naar 1,43 kinderen per vrouw. Dit is het laagste cijfer sinds de eerste meting in 1975.

Dat het gemiddeld aantal kinderen per vrouw daalt, komt vooral doordat steeds meer vrouwen, en hun eventuele partner, er om uiteenlopende redenen voor kiezen om geen kinderen te krijgen. Bij vrouwen die wel een gezin stichten, is het aantal kinderen dat ze krijgen stabiel met 2,1 kinderen per vrouw.

In Frankrijk krijgen vrouwen gemiddeld de meeste kinderen. Daar lag het gemiddeld kindertal in 2022 per vrouw op 1,79 kinderen. In Malta was dit getal het laagst, namelijk 1,08 kinderen per vrouw. Ook Spanje staat laag op deze lijst met gemiddeld 1,16 kinderen, daarboven staat Italië met 1,24 kinderen.

De lokale verkiezingen in Engeland en Wales lijken uit te draaien op een oorwassing voor de regerende Conservatieve Partij. Nu de uitslagen van een derde van de 107 kiesdistricten bekend zijn, blijkt dat de Tories de helft van hun zetels kwijt zijn. Labour zou daar het meest van profiteren.

De grootste overwinning heeft Labour tot nu toe geboekt in Blackpool, een stad in het noorden van Engeland die behoort tot de Red Wall-districten. Van oudsher werd daar Labour gestemd, maar bij de vorige landelijke verkiezingen kozen inwoners massaal voor de Conservatieven van de toenmalige leider Boris Johnson, in de hoop dat de Brexit hen meer welvaart zou brengen.

Maar het gebrek aan verbetering in de verwaarloosde kustplaats deed de inwoners weer massaal voor Labour kiezen: 58,9 procent stemde rood. Het is een van de grootste ommezwaaien in een kiesdistrict sinds de Tweede Wereldoorlog, melden Britse media. Labour heeft ten opzichte van de vorige verkiezingen meer dan een kwart van de Conservatieve stem weten te bemachtigen.

Deze inwoners van Blackpool zijn erg ontevreden hoe de Brexit heeft uitgepakt, bleek gisteren al:

Een andere noemenswaardige ontwikkeling is de opmars van Reform UK, de nieuwe partij van de bekende Brexiteer Nigel Farage. In Blackpool haalde die partij 16,9 procent van de stemmen, iets minder dan de 17,5 procent die de Tories hebben gekregen - een verschil van slechts 110 stemmen. De BBC wijst erop dat Reform UK wel nog altijd veel minder stemmen binnenhaalt dan UKIP van Farage tussen 2010 en 2015 was gelukt.

Voorafgaand aan de verkiezingen van vandaag toonden de peilingen al dat de Conservatieven het niet goed zouden doen. De vraag was dan ook niet óf ze zouden verliezen, maar hoe slecht ze het zouden doen.

De lokale verkiezingen worden gezien als een test voor de regering en kunnen mogelijk grote gevolgen hebben voor premier Sunak. Als het verlies dusdanig groot is, is de kans groot dat er de komende maanden een vertrouwensstemming komt.

Duitse militairen die op 5 mei in uniform meedoen aan het defilé in Wageningen: lange tijd was het ondenkbaar, maar volgend jaar is het mogelijk zover. Het comité Wageningen45 maakte dat onlangs bekend. Steeds vaker wordt Duitsland betrokken bij de Nederlandse Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. "De tijd is er rijp voor", zegt directeur Chris Janssen van Wageningen45.

Bij het vernieuwde defilé ligt de nadruk op de internationale militaire samenwerking sinds 1945. In de editie van dit jaar, overmorgen, lopen al militairen uit de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Noorwegen en Oekraïne mee. Volgend jaar komen daar mogelijk andere landen bij, waaronder dus misschien Duitsland.

Op militair vlak werkt Nederland al jaren nauw samen met Duitsland. De oosterburen betrekken bij het defilé is daarom niet gek, vindt Janssen. "De Tweede Wereldoorlog ligt volgend jaar tachtig jaar achter ons. In die periode is Duitsland uitgegroeid van vijand tot een van onze grootste bondgenoten. Dat is een hoopvolle boodschap."

Ook bij andere activiteiten op 4 en 5 mei zijn vaker Duitsers betrokken. En dit levert veel minder discussie op dan vroeger. "De rauwe randjes gaan er op een gegeven moment af", zegt historicus Ilse Raaijmakers, die promoveerde op nationale herdenkingscultuur. "De jonge generatie staat er nu niet meer bij stil dat het eerst zo gevoelig lag."

Over de vraag of Duitsers welkom zijn bij de Dodenherdenking en op Bevrijdingsdag is in de geschiedenis regelmatig gedoe geweest, zegt Raaijmakers. Dat beaamt historicus Maud van de Reijt, die het boek Zestig jaar herrie om twee minuten stilte schreef.

In 1954 ontstond onrust in Nederland toen Duitsers voor het eerst sinds de oorlog weer zonder visum naar Nederland konden reizen. Om die reden riep de West-Duitse regering haar eigen burgers in 1955 op om Nederland in de eerste twee weken van mei te mijden, beschrijft Van de Reijt in haar boek. En in 1960 werden aan de Nederlands-Duitse grens pamfletten uitgedeeld met instructies hoe Duitsers zich op 4 mei in Nederland moesten gedragen.

In de jaren 90 laaide de discussie over Duitse aanwezigheid bij de Dodenherdenking flink op. Toenmalig premier Wim Kok zei na de Troonrede in september 1994 tegen de pers dat wat hem betreft Duitsers op 5 mei uitgenodigd konden worden.

"Hij heeft toen onderschat wat voor kwaad bloed dat zou zetten bij overlevenden van de oorlog", zegt Raaijmakers. "De kranten stonden er bol van." Het plan ging niet door. De Duitse bondskanselier Helmut Kohl kwam wel naar Nederland, maar pas op 22 mei en legde toen een krans bij het beeld van Zadkine in Rotterdam.

Inmiddels is er het een en ander veranderd, zegt zowel Van de Reijt als Raaijmakers. Al sinds de jaren 90 zijn steeds vaker Duitse vertegenwoordigers aanwezig bij lokale Dodenherdenkingen. En de 5 mei-lezing werd in 2012 voor het eerst gehouden door een Duitser, bondspresident Joachim Gauck. In 2021 hield bondskanselier Angela Merkel de lezing.

Ook doen er de laatste jaren Duitse loopgroepen mee aan het vrijheidsvuur, die dat vanuit Wageningen naar Duitsland brengen.

Twee jaar geleden ging het vrijheidsvuur voor het eerst de Duitse grens over:

Bij de Nationale Dodenherdenking was nog nooit een Duitse vertegenwoordiger aanwezig en dat gaat volgens het Comité 4 en 5 mei voorlopig ook niet gebeuren. "Het gaat bij deze herdenking over Nederlandse slachtoffers en er zijn alleen Nederlandse vertegenwoordigers bij", laat een woordvoerder weten.

Volgens haar heeft dit niets te maken met de mogelijke gevoeligheid voor een Duitse afvaardiging. "Er zijn nooit buitenlandse gasten bij. De herdenking is nu eenmaal ooit ontstaan als een binnenlandse aangelegenheid."

Op 5 mei ziet het Comité meer ruimte voor samenwerking met Duitsland, zoals al gebeurde bij de 5 mei-lezing door Gauck en Merkel. "Het is belangrijk om samen op te trekken, zeker gezien de actualiteit", zegt de woordvoerder. "We moeten samenwerken om oorlogen over de wereld tegen te gaan. Maar het moet niet ten koste gaan van het Nederlandse verhaal."

Goedemorgen! Twee minderjarigen staan voor de rechter voor de mishandeling van een conducteur. En in Miami komt Max Verstappen twee keer in actie.

Eerst het weer: in het zuiden en het midden van het land begint de dag nog vooral met wat regen en wolken. Later op de dag trekt dat naar het noorden. Uiteindelijk breekt de zon nog even door. Er waait een matige wind en het wordt maximaal 15 graden vandaag.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. En hier zie je de actuele situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Seine in Parijs is aankomende zomer het toneel van de olympische wedstrijden openwaterzwemmen en de triatlon. Een probleem: de waterkwaliteit is nog niet goed genoeg. Verschillende plannen moeten ervoor zorgen dat dat wel zo is als de Zomerspelen eind juli van start gaan.

In het oosten van Parijs is de afgelopen jaren een kolossaal waterbassin gebouwd met een inhoud van 50.000 kubieke meter water, zo'n twintig olympische zwembaden groot. Dat bassin moet ervoor zorgen dat tijdens de Olympische Spelen veilig in de Seine kan worden gezwommen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Ze was de eerste Nederlander die een gouden medaille op de Olympische Winterspelen won en wordt nog altijd beschouwd als de grootste kunstschaatsster die Nederland ooit heeft voortgebracht: Sjoukje Dijkstra. Ze overleed op 82-jarige leeftijd. Bekijk hier beelden van haar imposante carrière:

Fijne vrijdag!

Na Noorwegen, Denemarken en Zweden kende Nederland afgelopen jaar de hoogste mate van persvrijheid ter wereld. Dat blijkt uit een jaarlijks rapport van Verslaggevers zonder Grenzen (RSF). Op de ranglijst met 180 landen is Nederland twee plekken gestegen, van plek 6 naar 4. In 2021 duikelde Nederland nog naar plek 28 na de moord op misdaadjournalist Peter R. de Vries.

De score van Nederland is grotendeels vergelijkbaar met die van het rapport over 2022, maar op het gebied van veiligheid is er volgens de onderzoekers wat vooruitgang geboekt. Ze wijzen op het strafproces tegen de verdachten van de moord op Peter R. de Vries en dat tegen de man die van plan zou zijn geweest om presentator Tim Hofman om te brengen.

In het rapport staat dat er in Nederland "grote uitdagingen" zijn, maar dat instituties de vrije en onafhankelijke journalistiek structureel verdedigen. Positief is volgens de onderzoekers verder dat Amsterdam een belangrijk toevluchtsoord is geworden voor Russische journalisten die hun land om veiligheidsredenen zijn ontvlucht.

Verkiezingswinst PVV

Ook de verkiezingswinst van de PVV bij de Tweede Kamerverkiezingen in november wordt genoemd. "Hoewel de PVV de publieke omroep wil afschaffen en aanvallen op de vrije pers kunnen worden gezien als een risico voor de persvrijheid, wordt het land op dit moment nog bestuurd door de regering onder leiding van Mark Rutte."

RSF benadrukt tegenover ANP desondanks dat "de nieuwe positie van Nederland geen echte verbetering van de persvrijheid weerspiegelt".

Bij de Nederlandse organisatie PersVeilig deden journalisten afgelopen jaar 218 keer een melding van een incident, werd in januari bekend. In de meeste gevallen ging het om een bedreiging, vaak mondeling of op sociale media. Vrouwelijke journalisten en 112-fotografen zijn relatief vaak slachtoffer.

Het Persvrijheidsfonds noemt als voorbeelden van incidenten met journalisten onder meer de dreigende situatie rond presentator Tim Hofman, het belagen van journalisten bij het sunneklaasfeest op Ameland en een klap voor een verslaggever van Omroep Gelderland die in Arnhem een reportage maakte.

Verdwijningen en gijzelingen

De drie landen die boven Nederland staan zijn Noorwegen, Denemarken en Zweden. Ierland stond vorig jaar nog op plaats 2, maar is nu gezakt naar de achtste plek omdat media te maken hebben met rechtszaken van politici. Ook Turkije scoort lager en staat nu op plaats 158. De herverkiezing van president Erdogan wordt door de opstellers van het rapport zorgwekkend genoemd.

Wereldwijd is volgens de onderzoekers de persvrijheid verder achteruitgegaan. In slechts 45 landen beoordelen zij de situatie voor journalisten als redelijk goed tot goed. Vorig jaar ging het nog om 52 landen.

De VS is terug te vinden op plaats 55, Rusland op plek 162 van de in totaal 180 landen. Afghanistan, Syrië en Eritrea staan onderaan de lijst als het gaat om persvrijheid. Syrië en Eritrea zijn volgens Verslaggevers zonder Grenzen "wetteloze gebieden" voor persmedewerkers. Er zijn veel arrestaties, verdwijningen en gijzelingen van journalisten.

Palestijnse gebieden

Het in Nederland gevestigde Free Press Unlimited vraagt bij het uitkomen van de lijst met name aandacht voor de situatie in de Palestijnse gebieden (die op plaats 157 staan). Dat was vorig jaar voor journalisten het dodelijkste gebied op aarde. Verslaggevers Zonder Grenzen zegt dat ruim honderd Palestijnse verslaggevers zijn gedood door het Israëlische leger, van wie zeker 22 tijdens hun werk.

Free Press Unlimited noemt het "bijna onmogelijk" om journalisten en hun families in die gebieden hulp te bieden. "Deze crisis blijkt de meest uitdagende te zijn die we binnen ons werk hebben gezien op het gebied van crisisrespons."

In de Braziliaanse deelstaat Rio Grande do Sul zijn zeker 29 mensen om het leven gekomen door hevige regenval en overstromingen. Zestig mensen zijn vermist, zeggen de veiligheidsdiensten van de zuidelijke deelstaat. 10.000 mensen zijn geëvacueerd uit het overstroomde gebied.

Het gebied heeft sinds maandag last van de zware regen en overstromingen. Eerder deze week lag het dodental op dertien en 21 vermisten. President Lula is naar het gebied gereisd voor een noodoverleg met gouverneur Leite van de deelstaat. "Alles wat binnen het bereik van onze regering ligt, zal worden gedaan om tegemoet te komen aan wat de mensen nodig hebben die door deze regen worden getroffen", meldt Lula op X.

Dit zijn beelden van de overstromingen:

Leite noemt op X het noodweer "de ergste klimaatramp waar onze staat ooit mee te maken heeft gehad". Door de hele staat zijn ook stroomstoringen gemeld. Zeker 300.000 mensen zitten zonder elektriciteit vanwege een dambreuk. Verschillende wegen zijn ondergelopen en bruggen zijn ingestort. Ook zijn er aardverschuivingen geweest en zijn rivieren buiten hun oevers getreden.

Naar verwachting houdt het noodweer ook vandaag nog aan. In sommige gebieden is meer dan 150 millimeter regen gevallen in 24 uur, zegt het Braziliaanse meteorologische intituut INMET.

El Niño

Het noodweer in Brazilië is het gevolg van het periodieke klimaatfenomeen El Niño. Door dat fenomeen warmt het water in de Stille Oceaan rond de evenaar op. Historisch gezien leidt dat tot droogte in het noorden van Brazilië en hevige regenval in het zuiden.

De gevolgen van El Niño waren dit jaar dramatisch in Brazilië. Het leidde tot enorme droogte in het Amazonegebied. Maar wetenschappers zeggen ook dat het extreme weer vaker voorkomt als gevolg van door mensen veroorzaakte klimaatverandering.

De kapitein van een boot in de Verenigde Staten moet vier jaar de gevangenis in vanwege een brand waarbij 34 mensen om het leven kwamen. Hij is veroordeeld vanwege criminele nalatigheid, op basis van een regel van vóór de Amerikaanse burgeroorlog. Na zijn celstraf staat hij nog eens drie jaar onder toezicht.

In september 2019 ontstond brand op het schip de Conception voor de kust van Californië. De brand brak midden in de nacht uit toen iedereen aan boord lag te slapen.

Aan boord waren mensen die deelnamen aan een driedaagse duikexcursie. Vijf bemanningsleden die bovendeks waren, wisten zichzelf in veiligheid te brengen. De 34 mensen benedendeks konden niet aan de vlammen ontsnappen.

De boot zonk op zo'n dertig meter voor de kust van het eiland Santa Cruz. Kapitein Jerry Boylan was de eerste die van het schip sprong, samen met vier andere bemanningsleden.

Het incident is de dodelijkste scheepsramp in de recente geschiedenis van de VS. Het leidde tot allerlei veranderingen in de maritieme regelgeving.

Doodslag door zeelieden

Boylan werd vorig jaar schuldig bevonden aan 'wangedrag of verwaarlozing van een scheepsofficier'. Die aanklacht staat in een statuut van nog voor de Amerikaanse burgeroorlog, die in de volksmond bekendstaat als 'doodslag door zeelieden'. Dat is destijds in het leven geroepen om kapiteins en bemanningsleden verantwoordelijk te kunnen houden voor scheepsrampen.

De 70-jarige Boylan kreeg niet de maximumstraf van tien jaar. Om de strafmaat te bepalen hield de rechter rekening met zijn leeftijd, gezondheidstoestand en de onwaarschijnlijkheid van herhaling. "De verdachte had niet de intentie om iets slechts te doen", aldus de rechter.

Dat was tegen het zere been van veel nabestaanden van de slachtoffers. Die pleitten er bij de rechter voor om Boylan de maximumstraf te geven.

"Hij is geen slachtoffer", zei een van de nabestaanden in de rechtszaal. "Hij is verantwoordelijk voor het feit dat mijn dochter er niet meer is", zei de moeder van een 16-jarig meisje dat overleed. "Kunt u zich mijn pijn voorstellen?"

De advocaat las een verklaring van de kapitein voor waarin hij zijn excuses aanbood. "Ik zou willen dat ik iedereen veilig thuis had kunnen brengen. Het spijt me zo", stond in de verklaring.

De Seine in Parijs is aankomende zomer het toneel van de olympische wedstrijden openwaterzwemmen en de triatlon. Een probleem: de waterkwaliteit is nog niet goed genoeg. Verschillende plannen moeten ervoor zorgen dat dat wel zo is als de Zomerspelen eind juli van start gaan.

In het oosten van Parijs is de afgelopen jaren een kolossaal waterbassin gebouwd met een inhoud van 50.000 kubieke meter water, zo'n twintig olympische zwembaden groot. Dat bassin moet ervoor zorgen dat tijdens de Olympische Spelen veilig in de Seine kan worden gezwommen. Vandaag werd het officieel in gebruik genomen.

Het bassin is een ondergrondse ronde betonnen bak, met een diameter van 50 meter en een diepte van 30 meter. Bij flinke neerslag is het de bedoeling dat het regenwater erin wordt opgeslagen.

Tot nu toe zorgt zware regenval in Parijs voor grote problemen. De riolen in Parijs raken overvol en stromen over. Om te voorkomen dat vuil rioolwater, inclusief menselijke uitwerpselen, op straat belandt, wordt het in de Seine geloosd.

E. Coli-bacterie

Dat betekent dat er bij slecht weer allerlei schadelijke stoffen in de rivier belanden, waaronder de E. Coli-bacterie. Die zit in menselijke uitwerpselen en kan klachten als misselijkheid, braken en diarree veroorzaken. Mede daarom is het al 100 jaar verboden om in Parijs in de Seine te zwemmen.

Tijdens de OIympische Spelen deze zomer worden er voor het eerst weer zwemcompetities in de Seine gehouden. Die kunnen alleen doorgaan als het water schoon genoeg is. Al in 2016 werd een actieplan in werking gezet. Met een budget van 1,4 miljard euro bond de stad de strijd aan met de hoeveelheid schadelijke bacteriën in de Seine.

Het ondergrondse bassin kost 90 miljoen euro en is een van de pronkstukken van het gemeentebestuur van Parijs. Er werd zelfs een speciale tunnel van 600 meter onder de stad gegraven om regenwater naar het bassin te geleiden.

Overigens is dit project geen sluitende oplossing voor het reinigen van de rivier: in het geval van heel zware regenval is de betonnen bak niet groot genoeg, waarschuwen de autoriteiten.

Ultraviolet filters

Daarom is er meer gedaan. Waterzuiveringsstations ten oosten van Parijs zijn voorzien van ultravioletfilters. Die moeten verschillende bacteriën uit het water halen voordat het Parijs bereikt. Aan de oostkant werd deze maand ook een geheel nieuwe waterzuiveringsinstallatie opgeleverd, die 700 liter water per seconde gaat reinigen.

Verder zijn rioolaansluitingen van huizen gecontroleerd en verbeterd en mogen woonboten in Parijs geen afvalwater meer in de Seine lozen.

Watermonsters

Volgens milieuorganisatie Surfrider is het allemaal niet genoeg. De waterkwaliteit zou "alarmerend slecht" zijn. De organisatie nam de afgelopen zes maanden 14 keer een watermonster. Slechts één keer voldeed de kwaliteit aan de normen voor zwemwater zoals die door de Europese Unie zijn opgesteld. De 13 andere keren werden de normen overschreden.

"Daardoor zijn er risico's voor de sporters", aldus een woordvoerder van Surfrider. "De vervuiling kan tot gematigde gezondheidsklachten leiden zoals buikgriep, maar ook tot ernstige ziekten zoals een infectie met de Staphylococcus Aureus-bacterie."

'Zomers altijd beter'

De autoriteiten wijzen erop dat nog niet alle werkzaamheden zijn afgerond en dat de waterkwaliteit in de zomer, dus tijdens de Olympische Spelen, doorgaans beter is dan in de winter. "De kwaliteit zal in orde zijn als de Spelen beginnen", liet de prefectuur weten. "Dankzij alle werkzaamheden zal het water in de Seine tegen de zomer van goede kwaliteit zijn", zei wethouder Pierre Rabadan.

En als het straks allemaal niet afdoende blijkt te zijn? "Dan stellen we de wedstrijden gewoon een paar dagen uit", aldus de lokale autoriteiten. Want de waterkwaliteit kan van de ene op de andere dag veranderen en dan wel aan de normen voldoen.

Een Belgische ex-sluismeester wordt ervan verdacht twee jaar geleden op zes locaties aan de noordelijke kust van het land de sluizen en pompen opengezet te hebben. Daardoor had een groot gebied onder water kunnen lopen.

De toenmalige sluismeester van beheerorganisatie de Nieuwe Polder van Blankenberge ontdekte per toeval dat de sluizen openstonden. Bij een extra controle in de avond zag hij dat en wist hij de sluizen weer te sluiten. Als dat niet was gebeurd, hadden volgens de beheermaatschappij de centra van vier kustplaatsen onder water gestaan.

De verdachte is een 42-jarige man uit Zuienkerke. Hij stond vandaag voor de rechter, maar het grootste deel van de inhoudelijke behandeling van de zaak is naar 19 september verplaatst.

Controles

De man wordt verdacht van vernieling, hacken en het namaken van sleutels. Daarnaast eist de beheerorganisatie 60.000 euro van de man. Vanwege het incident moeten er vaker controles plaatsvinden en zijn alle sleutels van de sluizen vervangen.

"Als de sluizen bij vloed om 07.00 uur 's morgens nog openstonden, zouden de centra van De Haan, Zuienkerke, Blankenberge en Wenduine ondergelopen zijn", stelt de advocaat van de organisatie. "Dit zou een ongeziene ramp veroorzaakt hebben."

Ontslag

De vader van de man had 40 jaar gewerkt als sluismeester. De man volgde zijn vader volgens de openbaar aanklager met enige tegenzin op en nam twee jaar later ontslag, waarna zijn neef het werk tijdelijk overnam. Die ontdekte de sabotage. Er waren wachtwoorden ingevoerd en kabels losgetrokken waardoor het alarm niet afging, meldt VRT Nieuws.

De man kwam in beeld vanwege gegevens op zijn telefoon die aantoonden dat hij zich van sluis naar sluis had verplaatst. Op verkeerscamera's is ook te zien dat de man de routes tussen de sluizen in zijn auto aflegt.

De man zegt wel bij de sluizen te zijn geweest, maar ontkent iets met het openzetten van de sluizen te maken te hebben. Wat zijn motief is, is nog onbekend. Wel meldt het Openbaar Ministerie dat de vader van de man werd geweigerd voor een functie in de raad van bestuur van de Nieuwe Polder van Blankenberge.

Wetenschappers hebben in juni 2022 waargenomen dat een orang-oetan in het tropisch regenwoud op Sumatra een wond in zijn gezicht behandelde met een geneeskrachtige plant. Het is de eerste keer dat wordt geobserveerd dat een dier dat op deze manier doet.

Rakus, zoals de orang-oetan door de wetenschappers is genoemd, is een van de alfamannetjes in het gebied op het Indonesische eiland. Hij had de wond mogelijk opgelopen in een gevecht met een ander dier en gebruikte de bladen van de plant akar kuning, die bekendstaat om zijn ontsmettende en ontstekingsremmende werking.

Soort pleister

Eerst kauwde hij de bladeren fijn, vervolgens smeerde hij het sap van de plant op de wond en daarna bedekte hij de wond met de bladeren als een soort pleister. De wond is niet ontstoken geraakt en heelde in vijf dagen.

Die procedure is geen toeval, denken de wetenschappers. "Zijn gedrag leek doelgericht. Hij behandelde heel specifiek de wond in zijn gezicht met het plantensap, geen andere lichaamsdelen. Dat deed hij verschillende keren."

Ook Liesbeth Sterck, gedragsbioloog aan de Universiteit Utrecht, noemt de kans klein dat de orang-oetan de wond toevallig insmeerde met de plant. "Deze man was heel bewust bezig. Hij smeerde het precies op de wond."

Volgens Sterck is juist die gerichtheid bijzonder. "We weten dat dieren bepaalde planten eten omdat die een medicinale werking hebben, maar daar hoeven ze niet zo veel voor te doen. Wat zo bijzonder is, is dat hij de plant heeft bewerkt."

Ontdekt of geleerd

Weliswaar wijst het gedrag van Rakus erop dat dieren dus in staat zijn om wonden te behandelen met planten die daarvoor geschikt zijn, maar onduidelijk is nog in welke mate ze precies begrijpen wat ze doen.

Ook is nog niet zeker hoe hij erachter is gekomen dat hij juist deze plant moest gebruiken. Mogelijk heeft hij dat toevallig zelf ontdekt, maar hij kan het ook hebben geleerd van orang-oetans uit zijn omgeving.

Gereedschappen

Orang-oetans zijn goed in het oplossen van problemen. Ze leren door naar elkaar te kijken en geven hun kennis door van generatie op generatie. Zo gebruiken ze in verschillende omstandigheden ook gereedschappen.

Akar kuning komt veel voor in China en Zuidoost-Azië en wordt in traditionele geneeskunst gebruik om bijvoorbeeld malaria te bestrijden.

De Tong Tong Fair in Den Haag gaat dit jaar niet door. Het evenement dat in het teken staat van de Indische cultuur kan om "financiële redenen" niet doorgaan, meldt de organisatie. Het festival zou op 24 mei beginnen.

In een verklaring op de website schrijft de organisatie de afgelopen maanden "heel hard" te hebben gewerkt om de Tong Tong Fair toch door te laten gaan. "Wij begrijpen dat dit besluit voor velen een schok zal zijn. We hebben er tot het allerlaatst alles aan gedaan om dit te voorkomen", aldus de organisatie.

Tijdens het festival staat het Malieveld anderhalve week lang vol met eet- en marktkraampjes en zijn er muziek- en dansoptredens. Vorig jaar kwamen er 55.000 mensen op af.

64e keer

Dit jaar zou de 64e editie plaatsvinden. Het festival zou voor de allerlaatste keer op het Malieveld worden gehouden. De beheerder van het veld, Staatsbosbeheer, wilde het festival verplaatsen in verband met popconcerten en andere activiteiten op het Malieveld. Tong Tong Fair dreigde vervolgens uit de stad te vertrekken. Uiteindelijk kwamen de partijen toch tot een akkoord.

De organisatie hoopt de Tong Tong Fair in de toekomst in aangepaste vorm weer te kunnen organiseren.

Voor het eerst sinds 1999 schrijft het Russische staatsbedrijf Gazprom verlies, meldt persbureau Bloomberg. Het gaat om omgerekend 6,3 miljard euro over 2023. Ook de omzet viel flink lager uit.

Dit komt door de sterk teruggelopen export naar Europa, een gevolg van de politieke reacties op de Russische inval in Oekraïne begin 2022.

Het lukt Europese landen steeds beter om alternatieve bronnen van gas te vinden. Het Russische aandeel in Europees gas is teruggelopen van 40 procent in 2021, het laatste jaar voor de oorlog in Oekraïne, tot 8 procent vorig jaar.

Export naar China

Dit jaar wordt verwacht dat de buitenlandse export van Gazprom stijgt met 18 procent, met China als belangrijke afzetmarkt. Maar zelfs dit zal niet genoeg zijn om de verliezen in Europa te compenseren.

Het aandeel staat op de Russische beurs een paar procenten in de min. De Russische overheid is de grootste aandeelhouder van Gazprom. Gazproms inkomsten uit andere energiebronnen, zoals olie, stegen wel met 4,3 procent.

Op verschillende plekken in het land hebben onweer, hevige regenval en hagel overlast veroorzaakt. De regen houdt nog zeker tot in de ochtend aan, met name in het zuiden van het land, verwacht het KNMI.

In het midden en westen van het land kan hier en daar nog onweer voorkomen, verwacht de weerdienst. Dat kan gepaard gaan met hagel en veel regen. Daardoor is er kans op wateroverlast.

Het KNMI had gisteren code geel afgegeven voor de provincies Noord- en Zuid-Holland, Zeeland, Utrecht, Flevoland, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Rond 01.30 uur trok het KNMI de weerwaarschuwing in. In het hele land geldt nu code groen.

Overlast in Limburg

In de Zuid-Limburgse plaats Berg en Terblijt heeft een modderstroom voor schade aan woningen gezorgd. Volgens de veiligheidsregio is donderdagavond door het noodweer "een hele grote hoeveelheid water" weggestroomd uit een waterbuffer en is de straat overstroomd.

Hoe groot de schade precies is, is nog niet bekend, zegt een woordvoerder van de veiligheidsregio tegen de lokale omroep Heuvelland. "Mensen verkeren niet in direct gevaar en dat blijft ook zo. Wel gaan we hen vannacht per brief informeren dat ze niet met de auto over de straat moeten rijden. De straat is te instabiel, te gevaarlijk. Als ze te voet naar buiten gaan, moeten ze voorzichtig zijn waar ze precies lopen", aldus de woordvoerder.

Venlo kampte met flinke wateroverlast door fikse buien. Verschillende straten, onder meer in het centrum, staan blank. Volgens regionale omroep L1 stonden mensen tot aan hun knieën in het water. Daarnaast liep het water naar binnen in panden.

Ook op andere plekken in Limburg was sprake van wateroverlast, onder meer in Kerkrade en Valkenburg. Vanwege een blikseminslag reden urenlang geen treinen tussen Weert en Roermond. Rond 22.30 uur werd het treinverkeer hervat.

Op verschillende snelwegen lag water op de weg. De A2 richting Eindhoven was tussen knooppunt Kruisdonk en Meerssen, net boven Maastricht, enige tijd afgesloten vanwege wateroverlast.

Blikseminslag

Ook buiten Limburg was sprake van wateroverlast. In het Gelderse Voorthuizen zijn straten ondergelopen. De brandweer moest een kelder leegpompen en putdeksels terugplaatsen, meldt Omroep Gelderland.

In het Gelderse Ede vielen grote hagelstenen:

In het Brabantse dorp Lierop heeft een grote brand gewoed in een huis met een rieten dak. Volgens de brandweer ontstond het vuur mogelijk door blikseminslag. Niemand raakte gewond, maar de woning is volgens Omroep Brabant compleet verwoest. Voor de bewoners is opvang geregeld.

De vlammen sloegen aan alle kanten uit het pand:

De bliksem sloeg ook in bij twee bomen in het Brabantse dorp Landhorst. De bomen vielen vervolgens over de weg. Een bus en een camper liepen schade op.

De politie heeft een man aangehouden die in een oude zaak nog een schuld van 50 miljoen euro bij de staat heeft uitstaan. De 53-jarige Ferenc J. kwam weer in beeld toen de politie in 2020 versleutelde chatberichten tussen criminelen wist te kraken. Hij bleek betrokken bij een transport van 250 kilo cocaïne naar Spanje. De politie hield hem vandaag aan in de Utrechtse gemeente Stichtse Vecht.

J. werd in 2013 voor drugshandel tot acht jaar gevangenisstraf veroordeeld. In de nasleep van die zaak veroordeelde de rechtbank in Rotterdam hem enkele jaren terug tot het betalen van het geld dat hij met drugshandel en afpersing had vergaard, ongeveer 50 miljoen euro.

Luxe levensstijl

De politie vermoedt dat een deel van het crimineel verworven geld er nog is. J. en zijn familie leven op grote voet, aldus het Openbaar Ministerie. Ze houden er een luxe levensstijl op na, met hoge uitgaven voor autohuur, hotels, restaurants, cosmetische ingrepen en bezoeken aan grote evenementen, zo meldt het OM. Hij zou afwisselend in Nederland, Spanje en Dubai tijd hebben doorgebracht.

Uit de eerdere strafzaak tegen J. is bekend dat de verdachte geen vermogen op eigen naam zet en gebruik maakt van zogenaamde katvangers. De meeste uitgaven deed hij contant, vermoedt het OM.

In 2012 dook hij al op als slachtoffer in een afpersingszaak tegen een Hells Angel en twee andere verdachten. J. zou voor 7,5 miljoen euro zijn afgeperst en ook enkele panden in Spanje hebben moeten afstaan.

J. wordt nu verdacht van het voorbereiden van drugstransporten, witwassen, vuurwapen- en drugsbezit. Ook zijn 52-jarige ex-partner uit Amstelveen is aangehouden. Zij wordt alleen verdacht van witwassen.

Militaire transporten rijden af en aan bij Tsjasiv Jar. Een kapotte legerjeep wordt op een oplegger afgevoerd terwijl een straaljager op 50 meter hoogte overvliegt om Russische posities aan te vallen. Duidelijk is dat hard gevochten wordt rond de stad.

Onderweg naar een artilleriepositie wijst de Oekraïense militair achter het stuur naar een paar schoorstenen die te zien zijn op een heuvel in de verte. "Dat is Tsjasiv Jar, 9 kilometer verderop." Of de nieuwe Amerikaanse wapenleveranties al binnenkomen? Nee, die zijn volgens de soldaat nog onderweg. In de verte zijn klappen te horen van uitgaand vuur.

Russische fuik

Houwitser-Commandant Ivan uit het West-Oekraïense Lviv is er bepaald niet gerust op. Gecamoufleerd voor Russische drones die boven het slagveld hangen, staat zijn Amerikaanse Paladin-kanon bij een bosrand opgesteld. "De situatie is hier veranderd. Het wordt hier heet, zoals wordt gezegd. Ze proberen ons te omsingelen vanuit het noorden en zuiden. En dan wordt het lastig voor de infanterie en de artillerie om hier weg te komen."

Stukscommandant Ivan lijkt bang voor een scenario zoals zich dat begin dit jaar in de gevallen stad Avdiivka voltrok, zo'n 80 kilometer zuidwaarts. Het Oekraïense opperbevel besloot te laat om terug te trekken, waardoor veel militairen in een Russische fuik terecht kwamen. Ze werden gedood of gevangengenomen.

De angst van Ivan is begrijpelijk, want de Russen rukken steeds sneller op. En dat betekent dat hij verrast kan worden. Vorig voorjaar nam het Russische leger het hard bevochten Bachmoet in. Van Bachmoet naar Tsjasiv Jar is 6 kilometer; daar hebben de aanvallers ongeveer een jaar over gedaan. Maar diezelfde afstand hebben de Russen nu ten zuiden van Ivans positie overbrugd in een week tijd.

Tsjasiv Jar is strategisch belangrijk voor de strijd in de Donbas. Omdat het op een heuvel ligt, zou Rusland vanaf de stad aanvoerwegen naar andere posities onder vuur kunnen nemen. Daarmee komt ook de verdediging van belangrijke steden zoals Kramatorsk en Slovjansk in gevaar.

En dat terwijl Ivan nu vecht met één hand op zijn rug gebonden. "Wij schieten met 155-millimeter-granaten, de NAVO-standaard. Ik heb nu even genoeg. Maar in de opslag ligt nog heel weinig, begrijp ik. Ze moeten absoluut worden aangevuld", vertelt de militair.

Daar komt ook nog eens bij dat Oekraïne niet genoeg manschappen heeft. Daar hebben dit soort artillerie-eenheden ook last van, bevestigt brigadewoordvoerder Andrii. "Het is intensief werk", zegt hij. Mede door de grote verliezen aan Oekraïense zijde kunnen militairen niet genoeg afgewisseld worden en raken ze uitgeput omdat ze te lang aan het front zitten.

Andrii hoopt dat daar snel verandering in komt met een nieuwe mobilisatiewet van Oekraïne, die regelt dat voortaan ook 25- en 26-jarigen kunnen worden opgeroepen voor militaire dienst. "Maar we willen alleen jongens die ook gemotiveerd zijn, niet mannen die van straat zijn geplukt en eigenlijk niet willen."

Dat de Oekraïners nu te weinig munitie en mannen hebben weten de Russen ook. Dat is volgens analisten de reden dat ze nu alles op alles zetten om de verdedigers uit Tsjasiv Jar te verjagen. De Russen maken nu volop gebruik van dit moment van zwakte, want zodra de westerse militaire steun weer op gang komt, zal het moeilijker worden de Oekraïners aan te pakken.

De belangrijkste militaire steun voor de Oekraïners komt uit de Verenigde Staten. Die hulp ter waarde van ruim 60 miljard dollar, waar het licht vorige week definitief voor op groen sprong, liet meer dan een half jaar op zich wachten door politieke strijd in het Congres.

Poetin wil overwinning presenteren

En dan is er nog een meer politieke reden waarom de Russen nu alles in de strijd werpen. Op 9 mei wil het opperbevel aan president Poetin een overwinning kunnen presenteren. Dat is de dag waarop de overwinning op nazi-Duitsland wordt gevierd. Het Kremlin presenteert de oorlog als een strijd tegen Kyiv, dat door Rusland steevast als fascistisch wordt neergezet. Het Kremlin trekt een rechte lijn van de Tweede Oorlog naar nu, als een rechtvaardiging voor de invasie van Oekraïne.

"Voor hen is Tsjasiv Jar duidelijk heel belangrijk", zegt stukscommandant Ivan. "Maar we geven het niet af. We gaan ze zoveel mogelijk storen. Want het geeft grote problemen als we ons hier terugtrekken."

"Ze bespuugden me vanwege mijn hoofddoek", "mensen die terrorist roepen of zeggen dat je hier niet hoort" en "ik moest mijn tas wegleggen omdat de leraar niet wist of hij kon exploderen". Het is een greep uit de honderden ervaringen die islamitische jongeren hebben gedeeld met NOS Stories. Ze voelen zich een beetje tot helemaal niet thuis in Nederland en sommigen geven aan met een onveilig gevoel rond te lopen.

Vorige week bleek uit nieuwe cijfers van de politie en antidiscriminatiebureaus dat het aantal meldingen van discriminatie opnieuw is toegenomen. Als het gaat om meldingen op grond van godsdienst gaat het veruit in de meeste gevallen om moslimdiscriminatie. Bij de politie ging het om 94 procent van de 272 registraties, bij de antidiscriminatiebureaus om 285 meldingen, zo staat in het rapport.

Houssam van 26 is een van de jongeren bij wie het gevoel van onveiligheid de afgelopen jaren is toegenomen. Hij wijst op koranverbrandingen, vandalisme bij gebedshuizen en haatdragende reacties over zijn religie op sociale media. "Er zijn momenten geweest dat ik in een moskee stond en uit voorzorg checkte waar de dichtstbijzijnde uitgangen zaten."

Het wekt geen verbazing bij Nourdin el Ouali, directeur van de Stichting Islamitische Organisaties Rijnmond (SPIOR). Hij spreekt vaker met islamitische jongeren over dit thema. "Dit soort verhalen zijn helaas herkenbaar en hoor ik regelmatig om me heen. Maar het is en blijft heel pijnlijk."

NOS Stories sprak ook met Sumaya (18) die haar verhaal deelde op beeld:

"Het niet op je plek zitten als moslim in Nederland is niet nieuw en ook in meerdere Europese landen is dat het geval. Bij veel moslims is dat iets wat na 9/11 is ontstaan en zo zijn er bij allerlei aanslagen en nare gebeurtenissen waar de islam aan wordt gekoppeld pieken in die gevoelens", zegt El Ouali.

Dat herkent Hanneke Felten, die bij Movisie onderzoek doet naar de aanpak van discriminatie. "Elke keer als de link wordt gelegd tussen moslims en terrorisme - bijvoorbeeld in online reacties of in de media - dan ga je dat onthouden. Als je het overal ziet, wordt het vanzelf normaal. Ook al is het een fout stereotype."

Ook Sumaya ervaart geregeld die koppeling. "Maar er wordt eigenlijk van alles naar me geroepen. Dat ik op een pinguïn lijk bijvoorbeeld, of dat ik hier weg moet." Het ging ook een keer verder dan woorden; iemand trok op straat aan haar hoofddoek. "Je bevriest op zo'n moment. Achteraf had ik pas door wat er was gebeurd."

Dat de cijfers blijven stijgen is volgens Felten zorgelijk. "We zien dat er jongeren zijn die op een gegeven moment maar genoegen nemen met dit soort negatieve ervaringen. Ze zien het dan als iets dat er nou eenmaal bij hoort en accepteren daarmee een tweederangs burgerschap."

Geen speciale behandeling

Volgens El Ouali hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden om moslimdiscriminatie aan te pakken. "De moslimgemeenschap vraagt ook niet om een speciale behandeling. Je zou gewoon precies hetzelfde moeten doen als bij de bestrijding van antisemitisme of homohaat."

Ook Felten benadrukt het belang van een gelijke aanpak. "Er is budget voor gemeenten voor de aanpak van lhbtiqa+-discriminatie. Voor de aanpak van moslimdiscriminatie of anti-zwartracisme is dat er helaas niet."

Het gesprek blijven aangaan is voor Sumaya in ieder geval de manier om ermee om te gaan. "Alleen zo kan ik vooroordelen proberen weg te nemen en laten zien dat we geen monsters zijn. En alleen zo kunnen we verbinding met elkaar zoeken, in plaats van dat we steeds verder van elkaar af komen te staan."

De politie heeft een tentenkamp van pro-Palestijnse betogers ontmanteld bij de University of California in Los Angeles (UCLA). Daarbij zijn ruim honderd demonstranten gearresteerd. Het was het tweede grote protest bij een universiteit dat in korte tijd werd ontruimd. President Biden zei in een reactie dat "de orde gehandhaafd moet worden".

Het is de eerste keer dat de president uitgebreid sprak over de ontmanteling van de protesten. Biden stelde dat de protesten vallen binnen de vrijheid van meningsuiting, maar zei dat daarbij de wet moet worden gehandhaafd.

"We zijn geen autoritaire natie waar wij mensen de mond snoeren en waarbij wij afwijkende meningen de kop indrukken", zei hij tegenover pers in het Witte Huis. "Maar we zijn ook geen wetteloos land. We zijn een burgermaatschappij en de orde moet gehandhaafd worden."

Een groep pro-Israëlische demonstranten kwam dinsdagavond het kampement van de pro-Palestijnse betogers binnen. Er ontstonden opstootjes waarbij de politie aanvankelijk terughoudend optrad. Bij het ontruimen was de politie echter in groten getale aanwezig. Demonstranten probeerden de agenten onder meer met brandblussers op afstand te houden. Volgens de LA Times is op een video te zien hoe ten minste één agent rubberkogels op de betogers afvuurt.

Wanordelijkheden

Gisteren beëindigde de politie ook al een protest bij de Columbia University in New York. Daar hielden demonstranten een gebouw bezet waar het bestuur zetelt. De politie arresteerde daar bijna 300 demonstranten.

De betogers doen ook een beroep op president Biden. Hij moet van hen een minder mild standpunt over Israël innemen omdat dat land volgens hen genocide pleegt in de Gazastrook. Biden stelde vandaag dat de protesten hem niet dwingen om zijn standpunten over het Amerikaanse beleid te heroverwegen.

Humanitaire hulp

Biden heeft in eerdere toespraken meerdere malen herhaald dat hij het recht van Israël om zich te verdedigen tegen Hamas steunt. Tegelijkertijd heeft hij aangedrongen op meer humanitaire hulp voor de Gazanen. Ook bemiddelt de VS bij onderhandelingen over een staakt-het-vuren.

Op universiteiten door het hele land zijn demonstraties. Hoewel deze veelal vreedzaam verlopen, zeggen Joodse studenten en universiteitsbesturen dat het antisemitisme op universiteiten sinds 7 oktober toeneemt. Verschillende universiteiten kregen meldingen binnen over intimiderende leuzen en antisemitisme tijdens de protesten. Biden stelt dat "er geen plek op campussen of in Amerika is voor antisemitisme of haatdragende taal".

Volgens persbureau AP zijn er sinds half april zeker 2000 betogers gearresteerd bij protesten bij 25 onderwijsinstellingen. Naast de arrestaties in Los Angeles en New York arresteerde de politie de afgelopen weken onder meer demonstranten op universiteiten in Portland, New Haven en St. Louis.

Het Openbaar Ministerie heeft geen bewijs gevonden dat er antisemitische leuzen zijn geroepen bij de opening van het Nationaal Holocaustmuseum in Amsterdam. Een aangifte tegen betogers is geseponeerd. Dat betekent dat die niet leidt tot strafrechtelijke vervolging.

Het Centraal Joods Overleg had namens vijftien mensen aangifte gedaan omdat er bij de opening op zondag 10 maart antisemitische leuzen naar hen zouden zijn geroepen. Dat zou zijn gebeurd bij het Wertheimpark, toen de groep onderweg was van het Joods Museum naar het Holocaustmuseum. De betogers zouden teksten hebben geroepen als 'Juden raus' en 'Joden rot op'.

Geen camerabeelden

Dat soort leuzen zijn volgens het OM hoe dan ook strafbaar, maar uit politieonderzoek zijn geen concrete verdachten naar voren gekomen. Er zijn geen camerabeelden of andere opnames van die locatie gevonden en ook de beveiliging van het Holocaustmuseum heeft die teksten niet gehoord. Verder zijn er geen getuigen achterhaald die de uitspraken kunnen bevestigen.

Volgens het OM zijn er geen andere aangiftes gedaan van antisemitische leuzen bij het protest. Wel zal het onderzoek worden heropend zodra er alsnog opnames of getuigen opduiken die de uitlatingen kunnen bevestigen.

Het Centraal Joods Overleg is vandaag geïnformeerd over het besluit van het OM. "We vinden het heel jammer dat er geen getuigen zijn gevonden", zegt voorzitter Chanan Hertzberger. "Er waren wel drones en camera's, maar niet op die hoek. Misschien moeten we de volgende keer zelf gaan filmen. Ik ben wel blij dat het OM het onderzocht heeft en het serieus heeft genomen."

Protest tegen Israëlische president

Bij de opening van het Holocaustmuseum werd gedemonstreerd tegen de aanwezigheid van de Israëlische president Herzog. Actievoerders droegen Palestijnse vlaggen en noemden de aanwezigheid van de president onacceptabel en ongewenst vanwege uitspraken van hem over de oorlog in Gaza.

De protestactie leidde tot grote ophef, vooral doordat genodigden langs joelende demonstranten moesten lopen. In de Tweede Kamer moest demissionair staatssecretaris Van der Burg vragen beantwoorden over de gang van zaken. Hij zei onder meer: "Demonstreren tegen een staatshoofd van een ander land waar je het niet mee eens bent, mag natuurlijk. Maar wat uitspraken als 'Juden raus' en 'kankerjood' daarmee te maken hebben is mij een raadsel."

Burgemeester Halsema verklaarde in de week na het protest dat ze opkeek van "het volume en de nabijheid" van de pro-Palestijnse demonstranten. Ingrijpen achtte ze niet nodig omdat de situatie volgens haar niet onveilig was. Ook waren er geen antisemitische leuzen geschreeuwd in de richting van genodigden, schreef ze aan de gemeenteraad.

Op meerdere plekken in de hoofdstad waren betogingen tegen de aanwezigheid van Herzog: