Aggregator

Verkeersminister Madlener moet opnieuw aan de slag met zijn plannen voor de verbreding van de snelwegen A12 en A27 bij Utrecht. De Raad van State heeft de minister vanochtend opgedragen om binnen een halfjaar duidelijk te maken hoe hij wil voorkomen dat er te veel stikstof vrijkomt bij het grote project.

Tegelijkertijd kan de omstreden verbreding van de snelweg bij landgoed Amelisweerd wel doorgaan, meldt RTV Utrecht. Daarvoor moeten naar schatting 800 bomen worden gekapt.

Langlopende kwestie

Al in 2022 nam Madleners voorganger het besluit om de twee drukke snelwegen bij Utrecht te verbreden zodat er minder files ontstaan. Dat leverde veel protest op, onder andere van de provincie en gemeente. Ook natuurbeschermers en omwonenden maakten zich zorgen en voerden verschillende acties. Meer dan 25 organisaties tekenden bezwaar aan bij de Raad van State.

De minister betoogde bij de Raad van State met een rekensom dat het snelwegproject niet zou leiden tot een te grote toename van de uitstoot van stikstof. Hij sprak over "extern salderen", waarbij 'stikstofruimte' van het ene project naar het andere wordt verplaatst.

Maar in de uitspraak van vandaag gaat de Raad van State daar voorlopig niet in mee: "Het gaat vooral om de vraag of het wegstrepen (extern salderen) van de stikstoftoename door het wegproject tegen een stikstofafname doordat enkele agrarische bedrijven stoppen, wel voldoet aan de voorwaarden die daarvoor gelden", aldus de Raad.

De belangrijkste voorwaarde is dat de minister alleen boerenbedrijven mag meetellen die specifiek stoppen voor dit project en zo hun stikstofruimte ter beschikking stellen. Als een agrarisch bedrijf toch al moet stoppen voor het behoud van een beschermd natuurgebied, mag hij het niet nog een keer meetellen. De Raad van State: "De onderbouwing van de minister is op dit punt niet toereikend."

De bezwaarmakers zeggen in een reactie dat ze "blijven strijden tot het rampzalige tracébesluit definitief vernietigd is". "Er ligt een goed alternatief plan, waarbij de natuur behouden blijft. De enige slimme keuze is om te kiezen voor dit alternatieve plan en te stoppen met het vernietigen van natuur", aldus Amelisweerd Niet Geasfalteerd.

Tussenuitspraak

De verwachting was dat de Raad van State vandaag een definitieve uitspraak zou doen over de plannen om de snelwegen rond Utrecht grootschalig aan te pakken. Zo ver is de Raad van State nog niet. Vandaag bleef het bij een tussenuitspraak over de uitstoot van stikstof.

Uit de uitspraak blijkt dat de Raad niet uitsluit dat door de snelwegplannen van de minister een aantal beschermde natuurgebieden schade zal leiden.

Om dit te compenseren heeft de minister een aantal boerenbedrijven uitgekocht. Maar volgens de Raad heeft de minister vooralsnog onvoldoende gemotiveerd dat de aanpak van de snelwegen noodzakelijk is.

Bovendien moet hij duidelijk maken of de compensatie wel voldoende is voor de natuur die schade leidt, zoals oude eikenbossen en zandverstuivingen. "Het is namelijk de vraag of op de beoogde compensatielocaties oude eikenbossen, zandverstuivingen en stuifzandheiden wel kunnen ontwikkelen", aldus de Raad.

De minister heeft een halfjaar de tijd om het besluit 'te herstellen', wat wil zeggen dat het ministerie met een goede onderbouwing moet komen. Die onderbouwing zal de Raad van State vervolgens beoordelen. De definitieve uitspraak komt op zijn vroegst aan het einde van dit jaar.

Snelwegbak

Een van de omstreden punten in het besluit uit 2022 was de verbreding van de 'snelwegbak' bij landgoed Amelisweerd. Opvallend is dat de Raad van State in dit geval de ingediende bezwaren van tafel veegt. Het was aan de minister om te beslissen over het traject, staat in de uitspraak. In dit geval geldt dat de minister zijn besluit juist wél "voldoende heeft onderbouwd", aldus de Raad.

Een van de actievoerders tegen de bomenkap was Jos Kloppenburg. In een eerste reactie op de uitspraak van de Raad van State zegt hij niet verbaasd te zijn. "De Raad heeft alleen gekeken naar de stikstof met betrekking tot de Natura 2000-gebieden en niet naar de bomenkap op landgoed Amelisweerd", zegt hij.

Eind 2023 presenteerden de provincie en gemeente Utrecht een plan waarbij de snelwegbak bij Amelisweerd juist niet verbreed hoefde te worden en de bomen dus konden blijven staan. In dat plan wordt meer ingezet op smallere rijstroken, openbaar vervoer, de fiets en bestaande wegen. Maar de Raad van State heeft dat alternatieve plan niet bij de uitspraak betrokken omdat het pas na het besluit van 2022 en dus te laat kwam.

De Nederlandse bouwer van elektrische bussen Ebusco heeft opnieuw grote financiële problemen. Een leverancier heeft een faillissementsaanvraag tegen het bedrijf ingediend vanwege niet betaalde rekeningen, meldt het bedrijf bij de presentatie van de jaarcijfers.

Als reactie op het nieuws doen beleggers het aandeel in de uitverkoop. Nadat de handel vanochtend een tijdlang stil had gelegen, opende het aandeel ruim driekwart lager. Inmiddels is dat iets bijgetrokken tot een ruime halvering van de waarde.

De omzet van het bedrijf uit Deurne daalde van 102 miljoen in 2023 naar 11 miljoen euro in 2024. Ebusco leed een verlies van meer dan 200 miljoen euro. Ebusco leverde vorig jaar 157 bussen op die nu rondrijden in enkele streken in Frankrijk en Duitsland. In Nederland rijden bussen van Ebusco in onder andere de provincies Drenthe, Groningen en in delen van Zuid-Holland en Noord-Holland.

Eerder problemen

Vorig jaar kwam Ebusco kwam ook al in de knel. De productie kwam nagenoeg tot stilstand en enkele grote bestellingen werden geannuleerd. Wel slaagde het bedrijf erin geld op te halen bij investeerders. Vlak voor kerst vielen er ruim honderd ontslagen: ruim een op de zes medewerkers.

Op dit moment kan het bedrijf de achterstallige rekeningen van leveranciers niet op tijd betalen. Een van de leveranciers heeft om die reden faillissement van de bussenbouwer aangevraagd. Mocht het Ebusco niet lukken om op korte termijn een kapitaalinjectie aan te trekken, dan heeft dit directe gevolgen voor het voortbestaan, meldt Ebusco.

De rechter doet op 6 mei uitspraak over de faillissementsaanvraag.

De Duitse sociaaldemocraten (SPD) hebben ingestemd met het coalitieakkoord met de christendemocraten, de CDU/CSU. Eerder deze maand bereikten de partijen dat akkoord, het was nog aan de leden van de SPD om ermee in te stemmen.

Iets meer dan de helft van de circa 358.000 SPD-leden bracht een stem uit en 84,6 procent zei 'ja' tegen deelname aan de nieuwe regering. Nu de leden van de SPD akkoord zijn, kan de nieuwe Duitse regering aan de slag. Volgende week wordt CDU-leider Friedrich Merz benoemd tot bondskanselier. SPD-leider Lars Klingbeil wordt vicekanselier en minister van Financiën.

Verdeling ministeries

De CDU krijgt zes ministeries, waaronder het ministerie van Buitenlandse Zaken. De Beierse zusterpartij CSU krijgt er drie, waaronder het ministerie van Binnenlandse Zaken en het ministerie van Landbouw. De SPD wordt verantwoordelijk voor zeven ministeries, waaronder Financiën, Defensie en Klimaat.

Eerder schreven we dit artikel over de nieuwe Duitse ministersploeg, die een Nederlands tintje heeft:

Bij de Duitse verkiezingen in februari kwam CDU/CSU met ruim 28 procent van de stemmen als grootste naar voren. De radicaal-rechtse AfD werd tweede met ruim 20 procent van de stemmen, de sociaaldemocratische SPD verloor fors en werd met iets meer dan 16 procent de derde partij.

Op elkaar aangewezen

Omdat CDU/CSU voor de verkiezingen al coalitiesamenwerking met de AfD had uitgesloten, was na de uitslag snel duidelijk dat de christendemocraten en de sociaaldemocraten op elkaar waren aangewezen.

De partijtop van CDU/CSU was al eerder akkoord gegaan met deelname. Die partijen hielden geen referendum onder de eigen leden.

Concentratiekamp Engerhafe, bij de Duitse stad Emden, heeft twee maanden bestaan en is daardoor veel minder bekend dan kampen als Auschwitz of Bergen-Belsen. Toch kwamen in het kleine concentratiekamp niet ver van de Nederlandse grens in de Tweede Wereldoorlog in korte tijd veel mensen om het leven: minstens 188, onder wie 47 Nederlanders.

Herinneringscentrum Engerhafe wil dat het kamp niet vergeten wordt. "We willen graag vertellen over onze geschiedenis", zegt voorzitter Hilke Osterwald bij RTV Noord.

Osterwald heeft contact gezocht met scholen in het naburige Groningen en wil ook aan de rest van Nederland duidelijk maken wat er is gebeurd. "Vooral in deze populistische tijden en nu we opschuiven naar rechts, ook in Nederland", benadrukt ze. "Bij ons kun je zien wat er kan gebeuren als het helemaal uit de hand loopt."

Engerhafe was eigenlijk een buitenkamp van het veel grotere Neuengamme bij Hamburg. Vanaf oktober 1944 werden daar steeds meer gevangenen ondergebracht. Zij werden door de nazi's gedwongen te werken aan de Friesenwall. Dat was een verdedigingswerk van loopgraven en schuilplaatsen aan de zeedijk dat over enkele honderden kilometers van Denemarken tot bij de Nederlandse grens zou moeten lopen.

Voortdurend regen

"Er was plek voor 500 dwangarbeiders, maar het werden er 2000", weet Osterwald. Zij wijst erop dat het in de herfst van 1944 vrijwel voortdurend regende. "Bij weer en wind moest er dan 10 kilometer heen en terug gemarcheerd worden naar de werkplek. Het moet gruwelijk geweest zijn." De ondervoede gevangenen moesten elke ochtend om 04.00 uur opstaan en direct aan de gang.

Door nat en guur herfstweer, kou, uitputting, honger en slechte hygiëne, bezweken veel gevangenen. Osterwald sluit niet uit dat het er meer waren dan het 'officiële' aantal van 188.

Bij de kerk

Na twee maanden werden de gevangenen die het hadden overleefd teruggeplaatst in Neuengamme. De doden werden aanvankelijk begraven bij de kerk van het dorp. Na de oorlog is een aantal doden opgegraven, geïdentificeerd en overgebracht naar hun vaderland. Dat gold ook voor een aantal Nederlanders.

Behalve het herinneringscentrum dat in de pastorie van de kerk is gevestigd, zijn er nu vrijwel geen sporen van het concentratiekamp meer te vinden in Engerhafe. Het blijft bij een plaquette, een paar stenen in de grond en een grafveld bij de kerk.

Toch wordt het kamp niet vergeten. "Vorig jaar hebben we ruim 3000 leerlingen uit de buurt mogen ontvangen", aldus Osterwald. De volgende stap is dat er nu ook Nederlanders gaan komen, benadrukt ze. Om van de geschiedenis te leren.

Bij een brand in een hotel in de Indiase stad Kolkata zijn zeker veertien mensen om het leven gekomen, onder wie twee kinderen. Ook raakten twee mensen zwaargewond.

De brand brak gisteravond iets na 20.00 uur (lokale tijd) uit in een hotel van zes verdiepingen. Op foto's en in video's op sociale media is te zien hoe hotelgasten via de ramen van het gebouw proberen te ontsnappen.

De brand is inmiddels geblust. De oorzaak is nog niet bekend. Daar doen de autoriteiten onderzoek naar. Ook wordt er gekeken waardoor het automatische blussysteem van het hotel niet werkte toen de brand uitbrak.

Verstikking

De brand ontstond op de eerste verdieping in de buurt van de keuken, schrijft persbureau Reuters. De vlammen verspreidden zich snel door het hotel, waar op dat moment vijftig mensen aanwezig waren. Er kwam bij de brand veel rook vrij.

De meeste lichamen werden op de trap gevonden. De slachtoffers stierven door verstikking na het inademen van rook, zegt het hoofd van de brandweer en noodhulpdiensten. Acht lichamen zijn inmiddels geïdentificeerd.

De krant The Telegraph uit Kolkata schrijft dat minstens één persoon om het leven kwam toen hij van zijn balkon sprong om te ontsnappen aan het vuur. De overige hotelgasten zijn door de brandweer gered via de ramen en het dak.

Kolkata ligt in het noordoosten van India, op zo'n 250 kilometer van Bangladesh. Het is de op zes na grootste stad van het land.

Nalatigheid

De Indiase premier Modi schrijft op X dat hij "diepbedroefd" is over het verlies van mensenlevens door de brand. "Mijn gedachten gaan uit naar diegenen die hun dierbaren hebben verloren."

De minister van Sociale Zaken van de deelstaat West-Bengalen, waarvan Kolkata de hoofdstad is, noemt de brand een "ongelukkig incident".

Branden komen in India vaak voor, doordat gebouwen lang niet altijd brandveilig zijn. Volgens activisten wordt er bij de bouw vaak bezuinigd op veiligheid om kosten te besparen. Ze beschuldigen de overheid van nalatigheid.

(Telecompaper) E& Group said its revenue increased by 18.7 percent year-on-year to AED 16.9 billion in the first three months to March from AED 14.2 billion in the previous year...

Recently [Glen Akins] reported on Bluesky that the Zigbee-based sensor he had made for his garden’s rear gate was still going strong after a Summer and Winter on the original …read more

De Nederlandse economie is in het eerste kwartaal van 2025 minimaal gegroeid. De groei was 0,1 procent ten opzichte van het laatste kwartaal van 2024. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De economie groeide vooral nog doordat de overheid meer geld uitgaf. Er ging meer geld naar de zorg en het aantal ambtenaren groeide.

De economische groei is nu vier kwartalen op rij steeds iets kleiner geworden. De uitgaven door consumenten gingen de afgelopen maanden omlaag ten opzichte van eind 2024. Mensen gaven onder meer minder uit aan voedsel. Ook investeerden bedrijven minder, zo kochten ze minder bestelauto's. De export ging ook omlaag.

Ten opzichte van de eerste maanden van vorig jaar was de economische groei 2 procent. De cijfers van vandaag zijn de eerste berekening die het CBS maakt, een maand na het einde van het eerste kwartaal. Hierna komt er nog meer informatie over de economie binnen bij het CBS. Daarom volgt eind juni nog een tweede berekening. Gemiddeld week die tweede berekening de afgelopen jaren 0,1 procentpunt af van de eerste berekening.

Minder banen, meer werklozen

Het CBS kwam vanochtend ook met cijfers over de arbeidsmarkt. Het aantal vacatures nam de afgelopen drie maanden met 7000 af, terwijl het aantal werklozen steeg met 16.000. Daardoor werd de arbeidsmarkt minder krap. Vooral in de industrie en in de handel daalde het aantal vacatures.

Ook het aantal banen daalde licht, na ruim vier jaar waarin er steeds banen bij kwamen. Die daling van het aantal banen kwam vooral doordat er minder banen voor zelfstandigen waren. Die ontwikkeling past in het beeld dat bedrijven minder zzp'ers inhuren. En dat komt doordat de regels voor de inhuur van zzp'ers strenger zijn geworden. De Belastingdienst controleert sinds dit jaar of zzp'ers voldoen aan de criteria van zelfstandigen of dat zij schijnzelfstandig zijn.

De Pakistaanse regering zegt dat het "betrouwbare informatie" heeft dat India binnen 24 tot 36 uur militair wraak neemt voor de moord op Indiase toeristen, vorige week in de regio Kashmir. De Pakistaanse minister van Informatie Tarar zei dat zijn land "op elk militair avontuur van India zelfverzekerd en beslissend" zal reageren.

India heeft niet op de uitspraken van Pakistan gereageerd. In 2019 vielen Indiase gevechtsvliegtuigen doelen in Pakistan aan, nadat bij een terroristische aanslag in Kashmir 40 mensen waren omgekomen en 35 mensen gewond waren geraakt. Ook toen gaf India Pakistan de schuld voor de aanslag.

De VN en VS roepen beide landen op om geen geweld te gebruiken. Zowel India als Pakistan heeft kernwapens. Meerdere landen bieden bemiddeling aan.

26 doden

Op 22 april vermoordde een groep terroristen in het Indiase deel van Kashmir 26 mensen, bijna allemaal toeristen uit India. Volgens India zat Pakistan erachter. Pakistan ontkent alle betrokkenheid en wil dat een neutrale partij de zaak onderzoekt.

De Indiase premier Modi zwoer dat hij de personen die erachter zaten "tot in de uithoeken van de wereld" zou opsporen en vervolgen. De Indiase autoriteiten zeggen dat ze drie terroristen hebben geïdentificeerd. Twee van hen hebben de Pakistaanse nationaliteit, de derde is een Indiër uit Kashmir.

India heeft in verband met de aanslag meer dan 1500 mensen opgepakt voor verhoor. Ook zijn huizen vernield van families die banden met verdachten zouden hebben. De afgelopen week kwam het aan de grens een paar keer tot schotenwisselingen tussen militairen van beide landen.

De kwestie-Kashmir is al decennia een splijtzwam tussen Pakistan en India. Beide landen maken er aanspraak op. Dat liep meerdere keren uit op een oorlog. Een bestandslijn vormt nu de scheidslijn tussen het Indiase en Pakistaanse deel.

De bevolking van Kashmir is overwegend moslim, net als die van Pakistan. In India wonen vooral hindoes. In het Indiase deel is al tientallen jaren een afscheidingsbeweging actief die streeft naar onafhankelijkheid of aansluiting bij Pakistan.

(Telecompaper) Samsung Electronics reported modest growth in the first quarter, as the launch of a new flagship range of smartphones helped offset the impact of US...

De Amerikaanse president Trump heeft opnieuw uitgehaald naar rechters en de voorzitter van de Amerikaanse Centrale Bank, Jerome Powell. Dat deed hij op een bijeenkomst in de staat Michigan, ter gelegenheid van de eerste honderd dagen van zijn presidentschap.

De Amerikaanse Centrale Bank, de Fed, is onafhankelijk, maar Trump wil dat de bank meewerkt aan zijn economisch beleid. Zo wil de president dat de bank de rente verlaagt. "Je hoort de Fed niet te bekritiseren. Je hoort hem zijn gang te laten gaan, maar ik weet veel meer over rentes dan hij", zei Trump over Powell.

Illegale immigratie

De bijeenkomst vond plaats net buiten Detroit, ooit het hart van de Amerikaanse auto-industrie. Trump herhaalde zijn claim dat de door hem ingevoerde importheffingen en een mogelijke nieuwe handelsdeal met China "een einde zullen maken aan de grootste banendiefstal uit Amerika ooit". Trump hoopt dat buitenlandse fabrikanten weer fabrieken in Amerika gaan bouwen om de hoge invoerheffingen te vermijden.

De president herhaalde in zijn toespraak verder bekende thema's uit zijn verkiezingscampagne, zoals de aanpak van illegale immigratie, meer geld voor het leger en belastingverlagingen. Ook maakte hij meerdere keren spottende opmerkingen over de vorige president, de Democraat Joe Biden.

Trump liet onder luid gejuich van zijn aanhang een filmpje zien van naar El Salvador uitgezette migranten, die met kaalgeschoren hoofden naar de beruchte CECOT-gevangenis worden gebracht. Trump hekelde rechters "die het ons erg moeilijk maken en proberen te voorkomen dat we bijzonder slechte mensen deporteren".

Onze correspondenten kijken terug op wat hun het meest opviel aan 100 dagen vol decreten en bijzondere uitspraken:

De president beloofde opnieuw "Amerika weer groots te maken" en noemde zijn eerste honderd dagen de succesvolste ooit uit de Amerikaanse geschiedenis. "We zijn nog maar net begonnen, je hebt nog niets gezien. Het begint net."

Recente peilingen

Uit meerdere peilingen komt het beeld naar voren dat de Amerikanen minder enthousiast zijn over het begin van het tweede presidentschap van Trump. Recente peilingen van onder meer Fox News, ABC News/Washington Post en Reuters/Ipsos over Trumps approval rate laten ongeveer hetzelfde beeld zien: zo'n 42 procent heeft vertrouwen in het beleid van Trump, iets meer dan 50 procent niet.

Daarmee is president Trump nu minder populair bij de kiezer dan na de eerste honderd dagen van zijn eerste termijn (2017-2021). Trump trekt regelmatig de betrouwbaarheid van peilingen in twijfel als de uitkomsten hem niet bevallen. Hij wijst er dan op dat veel peilingen ernaast zaten in de laatste fase van de presidentsverkiezingen, toen hij de Democraat Kamala Harris versloeg.

(Telecompaper) Meta is launching a standalone mobile app for its Meta AI chatbot. Unveiled at the company's LlamaCon conference on AI, the app available for Android...

De operatie om de fouten rond de WIA-uitkeringen te herstellen, gaat het UWV tientallen miljoenen kosten. Dat is te lezen in het jaarverslag van de uitkeringsorganisatie.

Hoeveel er precies wordt nabetaald aan mensen met een WIA-uitkering is nog niet zeker, maar het UWV gaat uit van een totaalbedrag tussen de 34 en 100 miljoen euro. Daarnaast kost het napluizen van alle berekeningen veel mankracht en daarmee ook geld. Naar schatting gaat het om 58 miljoen euro aan kosten.

Fouten

In september vorig jaar werd bekend dat er fouten zijn gemaakt bij het vaststellen van de arbeidsongeschiktheidsuitkering van tienduizenden mensen. Het herstellen van de fouten wordt een lange operatie.

Er is nog voor geen enkele uitkering een nieuwe berekening gemaakt, dus het UWV moet het voorlopig doen met schattingen over de hoogte van de bedragen die worden nabetaald. Alles bij elkaar zet het UWV een bedrag van 111 miljoen euro opzij voor de hersteloperatie.

Te laat

Uit het jaarverslag blijkt ook dat het UWV meer geld kwijt is aan dwangsommen die moeten worden betaald voor beslissingen die te laat worden genomen. Het ging afgelopen jaar om 25 miljoen euro, een jaar eerder was dat 18 miljoen.

Het UWV zegt dat ze het aantal aanvragen niet aankunnen en dat de wachttijden voor beoordelingen waarschijnlijk niet korter worden.

"Voor 2025 is ons streven om de wachttijden niet verder te laten oplopen. Dit wordt echter een vrijwel onmogelijke opgave omdat de capaciteit ook in 2025 beperkt is en we ook capaciteit nodig hebben voor de corrigeeractie", aldus het UWV in het jaarverslag.

De Zweedse politie heeft een 16-jarige verdachte aangehouden na de dodelijke schietpartij in Uppsala gisteren.

De dader opende het vuur rond 17.00 uur in een kapperszaak bij het Vaksalaplein, even buiten het centrum van de studentenstad. "Alles gebeurde zo snel. Het was gewoon boem, boem, boem", vertelde een getuige aan de Zweedse zender TV4.

Andere getuigen meldden dat ze meerdere schoten hoorden, waarna mensen in paniek wegrenden. Er zouden meerdere mensen gewond zijn geraakt. Volgens de krant Aftonbladet reed de schutter weg op een elektrische step. De politie sluit een terroristisch motief van de dader uit. Het is nog onduidelijk of de schutter alleen handelde.

Mogelijke link bendegeweld

Volgens de Zweedse publieke zender SVT was een van de slachtoffers betrokken bij een lopend politieonderzoek naar een geplande aanslag. Daarbij zouden bendeleden het hebben gemunt op een familielid van een rivaliserende bendeleider. Volgens de SVT waren de drie slachtoffers tussen de 15 en 20 jaar.

De Zweedse minister van Justitie, Gunnar Strömmer, heeft de "brutale geweldsdaad" veroordeeld. De politie meldt dat de schietpartij een "afzonderlijk incident" was en dat er geen gevaar meer is voor het publiek.

Volksfeest

De schietpartij gebeurde aan de vooravond van Valborg of Walpurgisnacht, een Zweeds volksfeest dat jaarlijks op 30 april in meerdere steden in het land wordt gevierd. In Uppsala trekt het evenement elk jaar meer dan 100.000 mensen.

Uppsala is de vierde stad van Zweden en ligt ongeveer 70 kilometer ten noorden van de hoofdstad Stockholm. De stad huisvest een van de oudste universiteiten van Scandinavië, met zo'n 40.000 studenten.

In februari vond een andere dodelijke schietpartij plaats in Zweden. In Örebro vielen tien doden toen een 35-jarige man het vuur opende op een school voor volwasseneducatie.

Burgers draaien mogelijk deels op voor het schrappen van de plastictaks, die bedoeld was om vervuilend plastic zwaarder te belasten. De maatregel is door het kabinet uit het klimaatplan gehaald en het ministerie van Financiën loopt daardoor ruim 500 miljoen euro mis.

Het ministerie bevestigt dat een deel van de rekening mogelijk bij de burger terechtkomt, indien de industrie de komende maanden niet met een alternatief komt voor de belastingmaatregel. De inkomsten die de overheid misloopt, worden dan doorberekend aan afvalverwerkers en gemeenten. Dat kan ertoe leiden dat de afvalstoffenheffing enkele tientjes per jaar hoger wordt, zo waarschuwt de Koninklijke Nederlandse vereniging voor afval- en reinigingsdiensten (NVRD).

'Plastictafel'

Vrijdag presenteerde minister Hermans van Klimaat en Groene Groei de klimaatplannen. Daarin stond dat de zogeheten polymerenheffing, oftewel de belasting op plastic, niet doorgaat zoals eerder afgesproken in het hoofdlijnenakkoord van het kabinet.

Maar de heffing en de 567 miljoen euro die het moest opbrengen stonden al in de boeken en dus moet er snel een oplossing komen om dat gat te dichten. Die wordt deels gezocht in het hervormen van de afvalstoffenheffing, maar ook in opbrengsten van de CO2-heffing. Voor de overgebleven 167 miljoen moet een 'plastictafel' met partijen uit de plasticbranche voor augustus met een oplossing komen.

Aan die tafel is de industrie oververtegenwoordigd, zo stelt de brancheorganisatie van reinigingsdiensten NVRD. "Vooral industrie, te weinig gemeenten, maatschappelijke partners en recyclers", zegt directeur Wendy de Wild. "Als deze tafel er niet uit komt, wordt de rekening doorgeschoven naar de burger. Het wordt te makkelijk gemaakt voor de industrie om verantwoordelijkheid te ontlopen." Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zegt dat de precieze samenstelling van de tafel nog niet helemaal rond is, daar wordt binnenkort over besloten.

Oneerlijke concurrentie

Met de heffing moest de productie van plastic zwaarder wordt belast. Die is vervuilend omdat plastic gemaakt wordt van olie en er veel energie voor nodig is. Ook het eindproduct is vaak niet duurzaam, vooral single use plastic is een probleem.

Nederland wilde deze taks in het begin van de keten heffen, bij chemie- en plasticbedrijven, maar veel andere landen doen dat niet. En dus trok de industrie aan de bel: zij vonden het oneerlijk en wezen op het voordeel voor concurrenten in het buitenland. Vooral in de VS en het Midden-Oosten, waar veel olie is, is de productie van virgin plastic, oftewel nieuw plastic, sterk aan het groeien.

De vraag is dus: waar komt die taks dan wel terecht? "Waarschijnlijk bij de burger", zegt De Wild. "Als de plastictafel er niet uit komt, worden die kosten doorberekend aan afvalverwerkers en gemeenten, die dat hoogstwaarschijnlijk in hun afvalstoffenheffing zullen doorberekenen. Dat is een slecht idee, daar ligt niet de verantwoordelijkheid."

Toch is ook de NVRD geen voorstander van de belasting aan het begin van de keten. Wat dan wel? Daarvoor is het handig om de plasticketen te begrijpen.

De plasticketen

Die keten is als volgt: fossiele brandstoffen (aardolie en gas) gaan naar raffinaderijen, die er onder meer ethyleen en propyleen van maken. Die stoffen verwerken producenten tot plastickorrels (PE, PP, PVC), waar de verwerkende industrie dan eindproducten van maakt zoals buizen, flessen en verpakkingen.

Importeurs en distributeurs verspreiden die goederen, waardoor ze terechtkomen bij verkooppunten als supermarkten en bouwmarkten. Uiteindelijk komen gebruikte producten bij afvalverwerkers, waar het meeste plastic wordt verbrand.

De optie voor de taks lag dus eerst aan het begin van de keten (productie) en nu dus aan het eind (consument). Beide keuzes zijn zeer onwenselijk, vindt Boris Schellekens, onderzoeker bij Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO).

"De grootste bulk van plastic zit namelijk in verpakkingen en de bouw, dus dáár moet je gaan belasten: bij de distributeurs, producenten of importeurs van plastic. Zo doen ze het bijvoorbeeld in Spanje." Volgens Schellekens is dat ook goed voor de internationale concurrentie omdat hierdoor de groeiende stroom aan goedkoop plastic uit VS en het Midden-Oosten een halt wordt toegeroepen.

Verleggen prijsprikkel

Maar bovenal, zegt Schellekens, moet de rekening niet bij de burger terechtkomen. "Je verlegt namelijk de prijsprikkel naar het einde van de keten, die nul invloed heeft op het begin. Je kunt als consument bij aankopen simpelweg niet om plastic heen. De groepen ertussen, die de keuze hebben iets met plastic te verpakken of niet, die moeten gaan betalen."

Verpact, namens het bedrijfsleven verantwoordelijk voor de inzameling en recycling van onder meer plasticverpakkingen, wil nog niet zeggen waar ze op inzet bij de plastictafel. "Dat moeten we echt samen gaan bepalen."

There are a lot of distractions in daily life, especially with all the different forms of technology and their accompanying algorithms vying for our attention in the modern world. [mar1ash] …read more

Goedemorgen! Het CBS presenteert kwartaalcijfers over de Nederlandse economie. En in de halve finale van de Champions League staan FC Barcelona en Internationale tegenover elkaar.

Eerst het weer: in het noordoosten eerst wat mist. Later overal veel zon. Op de Wadden wordt het 20 graden, in het binnenland wordt het zomers warm met 25 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Journalisten van het Franse platform Forbidden Stories hebben onderzoek gedaan naar de verdwijning van de Oekraïense journaliste Viktoria Rosjtsjyna. Ze verdween in augustus 2023 terwijl ze onderzoek deed in door Rusland bezet gebied in Oekraïne.

Op basis van getuigenissen wisten de onderzoeksjournalisten de gebeurtenissen die tot haar dood leidden te reconstrueren. Ze blijkt maandenlang te zijn gemarteld in verschillende Russische gevangenissen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In de VS wordt in opsporingsonderzoeken gebruik gemaakt van de leugendetector. In Nederland doen we dat niet. Waarom eigenlijk niet? En hoe werkt het?

Fijne dag!

De Zweedse journalist die ruim een maand geleden werd opgepakt in Turkije, staat vandaag voor de rechter. Joakim Medin hangt een celstraf van twaalf jaar boven het hoofd. Hij wordt verdacht van belediging van president Erdogan en van lidmaatschap van een terroristische organisatie.

De Zweedse journalist werd op 27 maart opgepakt toen hij aankwam in Istanbul om verslag te doen van de demonstraties tegen de regering-Erdogan. Die protesten braken uit na de arrestatie van burgemeester Imamoglu van Istanbul, de oppositieleider en belangrijkste politieke rivaal van Erdogan.

Imamoglu wordt verdacht van omkoping, fraude en leidinggeven aan een criminele organisatie. Maar zijn aanhang is van mening dat hij is vastgezet om te voorkomen dat hij zich kandidaat stelt voor de presidentsverkiezingen in 2028. Zo werd zijn universiteitsdiploma recent ongeldig verklaard, en dat diploma heeft Imamoglu nodig om zich kandidaat te kunnen stellen.

Er werden al meer journalisten opgepakt die verslag deden van de demonstraties. Een BBC-verslaggever werd het land uit gezet. Het is onduidelijk of Medins arrestatie verband houdt met de protesten.

Belediging van de president

De eerste zaak tegen Medin die op de rol staat, gaat over belediging van Erdogan in de kop van een artikel in zijn krant. Dat proces is vandaag in Ankara. Medin zal hier bij zijn, via een videoverbinding met de gevangenis in Silivri, waar hij vastzit.

In deze gevangenis worden behalve misdadigers ook politici, activisten, journalisten en kunstenaars vastgehouden. Het is de grootste gevangenis van Turkije, die bekendstaat om zijn slechte leefomstandigheden. Ook Imamoglu zit hier vast.

In een verklaring van het kantoor van Erdogan eind maart werd gezegd dat Medin bekendstaat om zijn anti-Turkse stukken en zijn banden met de PKK.

De zitting is openbaar, wat inhoudt dat ook journalisten, mensenrechtenorganisaties en ambassadepersoneel erbij kunnen zijn. Een van de advocaten van Medin, Veysel Ok, noemt dat positief: "Dat betekent dat we op de beschuldigingen kunnen reageren."

De internationale journalistenorganisatie IFJ eist de onmiddellijke vrijlating van Medin:

De tweede zaak tegen Medin draait om de beschuldiging van terroristische misdrijven en banden met de verboden Koerdische PKK. Het is nog niet bekend wanneer dat proces begint.

Volgens hoofdredacteur Gustavsson van Dagens ETC is Medin onschuldig. "Ik kan alleen maar herhalen dat het gaat om een journalist die zijn werk deed. Joakim is geen crimineel en zeker geen terrorist. Ik denk dat hij zelf uitkijkt naar de behandeling van zijn zaak, gewoon omdat hij onschuldig is."

Geen bewijs

De advocaat zegt na het bestuderen van de processtukken dat het beeld "overduidelijk" is: "Joakim wordt uitsluitend vervolgd vanwege zijn journalistieke activiteiten". Er is geen concreet of overtuigend bewijs voor beide aanklachten, zegt de advocaat.

Volgens Ok wordt journalistiek werk ook in Turkije niet beschouwd als een misdaad. Hij zegt dat de Turkse autoriteiten de stukken van Medin mogelijk als verontrustend of provocerend ervaren, maar dat de inhoud valt onder het recht op vrijheid van meningsuiting. "Daarom moet Joakim onmiddellijk worden vrijgesproken en vrijgelaten."

Elke andere uitkomst is volgens hem in strijd met de Turkse grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Het Britse en Amerikaanse leger hebben gisteren luchtaanvallen uitgevoerd in Jemen. Het ministerie van Defensie van het Verenigd Koninkrijk heeft dat in de nacht bekendgemaakt. Volgens de verklaring zijn militaire doelwitten van de Houthi's gebombardeerd.

Een aantal gebouwen is vernietigd waar de militie drones zou hebben geproduceerd. Het gaat volgens de Britten om het type drones dat ook werd gebruikt om koopvaardijschepen in de Rode Zee en Golf van Aden aan te vallen. De Houthi's, die de macht hebben in een groot deel van Jemen, hebben in anderhalf jaar tijd tientallen schepen aangevallen en diverse bemanningsleden gedood.

Volgens het Britse leger zijn diverse stappen genomen om burgerslachtoffers te voorkomen. De straaljagers hebben precisiemunitie gebruikt en de aanval had een "minimaal risico voor burgers of niet-militaire infrastructuur". Het is onduidelijk hoeveel doden er zijn gevallen bij het bombardement.

Tientallen doden gemeld in detentiecentrum

Afgelopen maandag werd volgens de Houthi's een detentiecentrum voor migranten getroffen bij een Amerikaanse luchtaanval. Daarbij zouden tientallen Afrikaanse migranten zijn omgekomen. Er zijn geen onafhankelijke journalisten aanwezig die deze bewering hebben geverifieerd.

De BBC sprak wel met een vertegenwoordiger van de Somalische gemeenschap in Jemen die bevestigde dat er doden zijn gevallen in het detentiecentrum. Een woordvoerder van het Amerikaanse leger zei in een reactie dat het onderzoek doet naar de melding van burgerslachtoffers. "We nemen deze bewering uiterst serieus."

Onder Trump heeft het leger van de VS zeker 800 luchtaanvallen uitgevoerd in Jemen. Daarbij zijn volgens de VS honderden Houthi-strijders gedood. Bij de zogenoemde Operation Rough Rider zijn volgens critici vele tientallen burgers omgekomen. Experts twijfelen aan de effectiviteit van de bombardementen door de VS.

Like so many of us, [Liam] has a big problem. Whether it’s the curse of Brown Thumbs or something else, those darn houseplants just keep dying despite guides always telling …read more