Trump bezoekt rijke Golfstaten: diplomatieke missie of zakenreis?
Blinkend goud en olie. Het zijn dingen waar president Trump dol op is. Vandaag komt het allemaal samen wanneer hij begint aan zijn eerste buitenlandse reis sinds zijn terugkeer in het Witte Huis. De bestemmingen zijn Saudi-Arabië, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten.
Stuk voor stuk rijke Golfstaten waar het zakelijke Trump-imperium flink aan de weg timmert en waar familieleden van de president inmiddels grote financiële belangen hebben. De grens tussen politieke en zakelijke belangen lijkt steeds meer te vervagen.
VastgoedprojectenDat Trump kiest voor de Golfregio komt niet uit de lucht vallen, hij steekt zijn liefde voor de oliestaten niet onder stoelen of banken. Op een campagnerally liet hij zich eens ontvallen: "Ze hebben niets anders dan geld, toch? Ze kopen veel van ons, ik wil ze niet verliezen."
Dat er flink geld te halen valt in dit deel van de wereld, weet zakenman Trump als geen ander. Op dit moment schieten de Trump-wolkenkrabbers er als paddenstoelen uit de grond. In Dubai verschijnt straks het eerste Trump International Hotel van het Midden-Oosten.
En daar blijft het niet bij. Er zijn contracten getekend voor meer grote vastgoedprojecten in onder andere Saudi-Arabië, Oman en Qatar. Daar komen hotels, villa's en golfbanen met daarop straks de naam van Trump.
FamiliebandenDe kinderen van Trump hebben een flinke vinger in de pap. Zij leiden niet alleen de Trump Organization maar investeren ook in de cryptosector. Zoon Eric Trump werkt daarbij samen met Zach Witkoff, de zoon van Steve Witkoff die door president is aangewezen als speciaal gezant voor het Midden-Oosten.
Ook de schoonzoon van Trump, Jared Kushner, heeft er een zakelijk belang. Nadat hij eerder voor het Witte Huis had gewerkt als adviseur in het Midden-Oosten, begon hij een investeringsfonds dat zich richt op diezelfde regio. Twee jaar geleden ontving Kushner een investering van ruim 2 miljard van Saudi-Arabië.
Critici wijzen op het risico van belangenverstrengeling. Zo stelt een Amerikaanse overheidswaakhond: "In deze landen weet Trump dat de beslissingen die hij als president neemt, gevolgen kunnen hebben voor zijn eigen financiële belang. Ambtenaren in die landen zouden hem om die reden speciale gunsten kunnen verlenen, of hem juist kunnen straffen voor beslissingen die hen niet bevallen."
De woordvoerder van Trump wuift alle kritiek weg. "Het is belachelijk dat iemand zelfs maar de indruk wekt dat president Trump iets doet voor eigen gewin."
Voorliefde Saudische kroonprinsAan het begin van zijn eerste presidentschap bezocht Trump Saudi-Arabië ook als eerste. Daarmee brak hij met de traditie van zijn voorgangers om eerst Mexico of Canada aan te doen. In Riyad kreeg de president destijds een warm onthaal. Zo projecteerden de Saudi's een gigantisch portret van Trump op een luxe hotel in de hoofdstad.
Ook was het de Saudische kroonprins Bin Salman die Trump als eerste buitenlandse leider belde toen hij in januari weer zijn intrek nam in de Oval Office. Trump omschrijft de Saudische troonopvolger als "een fantastische kerel".
Economische en strategische belangen lijken de voorkeur te krijgen boven het aankaarten van mensenrechtenkwesties. Veelzeggend was de toespraak van Trump tijdens zijn vorige bezoek in 2017: "We zijn hier niet om anderen de les te lezen."
Vliegend paleisHet bezoek van deze week is dan ook helemaal in lijn met het buitenlandbeleid van de Amerikaanse regering: dat moet vooral zakelijk zijn en geld opleveren.
Of in de woorden van president Trump: "Ik heb tegen de Saudi's gezegd, ik kom als eerste naar jullie als jullie 1 miljard dollar betalen." Trump doelt daarmee op de investeringen die hij hoopt binnen te slepen op het gebied van onder andere energie, AI en defensie.
Het bezoek heeft Trump in ieder geval al iets opgeleverd nog voordat het is begonnen. Qatar wil de president een 'vliegend paleis' cadeau doen. Een Boeing-toestel ter waarde van 400 miljoen dollar. Het leidde direct tot grote verontwaardiging. Trump zelf begrijpt niets van de ophef. Hij zegt dat het om een "openbare en transparante transactie gaat".