Aggregator

Wereldwijd nemen bossen jaarlijks veel CO2 op uit de lucht, waardoor ze de opwarming van de aarde remmen. Maar wetenschappers weten weinig over waar deze koolstof blijft. En ze weten niet of bossen in de toekomst zoveel blijven opnemen. Een nieuwe satelliet van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA moet helpen deze vragen te beantwoorden.

De satelliet, genaamd Biomass, is de eerste sonde die voor bossen nauwkeurig kan meten hoeveel hout, en daarmee koolstof, er is opgeslagen en hoeveel erbij komt en verdwijnt. "Dit is echt vernieuwend", zegt Kristof Van Tricht, onderzoeker bij het Vlaamse onderzoeksinstituut VITO. "Je ziet zo de hartslag van het bos." Biomass is aan het eind van de ochtend (Nederlandse tijd) gelanceerd vanuit Frans-Guyana.

Op dit moment neemt het land op aarde, met daarop onder meer de bossen, jaarlijks ruwweg een kwart van de CO2 op die mensen in de lucht brengen. Oceanen nemen nog eens een kwart op en de rest blijft in de lucht en draagt zo bij aan de opwarming.

Bossen groeien harder

Dat bossen zoveel CO2 opnemen, komt onder meer door klimaatverandering zelf, zegt Guido van der Werf van de Wageningen Universiteit. Door de stijgende temperaturen groeien vooral bossen in het noorden sneller. En de toegenomen hoeveelheid CO2 in de lucht werkt als een soort groenbemester die bomen ook harder laat groeien.

"Maar of dat zo blijft doorgaan, is de vraag. Het is een puzzel", zegt Van der Werf. Zo steeg de hoeveelheid CO2 vorig jaar opvallend snel, terwijl mensen maar iets meer uitstootten. Mogelijk komt er een punt dat door de hogere temperaturen niet meer CO2 wordt opgenomen, bijvoorbeeld omdat het te droog wordt.

"Er zijn wel lokale en regionale studies die laten zien dat het minder wordt", zegt Van der Werf. "Maar zo'n knikpunt zie je vaak pas achteraf." Mochten de bossen het punt bereiken dat ze minder CO2 opnemen, dan gaat de planeet sneller opwarmen.

Door wolken en nacht

Al decennia worden bossen vanuit de ruimte in de gaten gehouden. Eerst maakten satellieten opnames met licht dat onze ogen ook zien. Ontbossing zie je dan, net als op een foto, wanneer groen verandert in bruin. Handig voor autoriteiten in bijvoorbeeld Brazilië om het aan te pakken.

Alleen werkt deze methode niet als er wolken zijn of het nacht is. "Dat leidde tot een kat- en muisspel met ontbossingscriminelen die doorhadden dat ze werden opgejaagd met satellietobservaties", zegt onderzoeker Van Tricht. "Zij voerden hun activiteiten vooral uit in lange bewolkte periodes."

Inmiddels zijn er radarsatellieten die altijd kijken: dag en nacht, wolken of geen wolken. Maar de radiogolven die zij gebruiken "zien" alleen het bovenste deel van het bos. Prima om ontbossing te vinden, maar lastig om te schatten hoeveel bomen wegen en hoeveel koolstof erin zit, of te zien dat een bos niet helemaal is omgehakt, maar wel aangetast door bijvoorbeeld brand.

Opgevouwen parasol

Biomass gebruikt radiogolven die helemaal tot de grond komen. Om die relatief grote golven te kunnen opvangen, heeft de satelliet een twaalf meter grote antenne, gemaakt van speciale stof. Deze 'parasol' zit opgevouwen in de raket.

Voor deze aanpak moest ESA wel concessies doen, omdat de golflengtes ook worden gebruikt voor defensie. Zo volgen de Verenigde Staten er raketten en satellieten mee. En dus is afgesproken dat Biomass niet meet boven Noord-Amerika en Europa.

Guido van der Werf van de Wageningen Universiteit hoopt dat Biomass duidelijker gaat maken waar alle opgenomen koolstof blijft. In de boom zelf, de bodem, het dode hout in het bos? Dat is nu nog onduidelijk.

"Dat is de heilige graal van ons vakgebied", zegt Van der Werf. Als ze dit begrijpen, kunnen wetenschappers ook beter inschatten hoeveel CO2 bossen opnemen naarmate de planeet verder opwarmt.

Geheimen van de Amazone

De missie duurt minimaal vijf jaar. Na afloop moet er een driedimensionale kaart van de bossen zijn en kaarten die in beeld brengen waar koolstof bijkomt en verdwijnt. Zeker voor tropische bossen, waarover weinig bekend is, moet dit nieuwe inzichten opleveren.

In Europa is al meer bekend, omdat hier veel onderzoek wordt gedaan in bossen, bijvoorbeeld door de hoogte en dikte van bomen te meten. In uitgestrekte oerwouden is zulk onderzoek niet mogelijk of te kostbaar.

Wetenschappers hopen ook op 'bijvangst'. Zo kan de satelliet kijken hoe ijskappen zich gedragen en een stukje de bodem inkijken. Op die manier kan Biomass hen meer leren over de geschiedenis van de Sahara en het Amazonewoud.

Goedemorgen! De rechtbank in Zwolle doet uitspraak in een online misbruikzaak met tientallen slachtoffers. En in de halve finales van de Champions League staan Arsenal en Paris Saint-Germain tegenover elkaar.

Eerst het weer: vandaag is het zonnig. Bij een matige noordoostenwind wordt het 19 tot 23 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Canadese liberalen winnen de verkiezingen, meldt de Canadese zender CBC. Het is nog niet duidelijk of ze een absolute meerderheid zullen behalen in het parlement. Daarvoor moet de partij 172 zetels van de 343 zetels halen.

In december leek de Conservatieve Partij van kandidaat Poilievre met overmacht de winnaar te worden van de parlementsverkiezingen, maar sinds het dreigement met annexatie en de handelsoorlog van de Amerikaanse president Trump zaten de liberalen sterk in de lift.

Trumps acties wekten woede op bij de Canadezen en wakkerden een golf van nationalisme aan, waardoor de liberalen het verkiezingsverhaal omdraaiden en een vierde ambtstermijn op rij wonnen.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

De meivakantie is officieel begonnen en dus zijn veel buitenbaden ook weer open. Sommige baden zijn van gemeenten. Die hebben meer taken, maar minder geld. Dit zwembad in Barneveld redt het nog, maar dat is niet vanzelfsprekend.

Fijne dag!

Voor parttimers was het eerste loonstrookje van dit jaar al even slikken. Door de nieuwe belastingregels bleken velen van hen er in salaris op achteruit te gaan. Datzelfde zien ze komende maand ook terug in hun vakantiegeld.

Wie parttime werkt en maandelijks 1000 euro bruto verdient, krijgt in mei of juni 693 euro netto vakantiegeld gestort. Dat is 213 euro minder dan vorig jaar, blijkt uit een berekening van salarisverwerker ADP. Wie minder dan 1000 euro bruto verdient, krijgt net zo veel als vorig jaar. En wie parttime werkt en tussen de 1000 en 2000 euro verdient, krijgt enkele euro's minder.

De uitkomst is een bevestiging van de dalende koopkracht voor de minima, constateert Dik van Leeuwerden, expert wet- en regelgeving bij ADP. "Dit onverwachte effect van de belastingregels hebben we eerder bij de loonstrookjes gezien en werkt nu ook door in het vakantiegeld", zegt hij. "Dit zijn mensen die vaak gedwongen door hun gezondheid parttime werken. Het zijn de laagste inkomens die er dit jaar op achteruit gaan."

Meer vakantiegeld

Werknemers met een bruto maandinkomen vanaf 2000 euro krijgen dit jaar juist meer vakantiegeld gestort. Dat geldt voor zowel parttimers als mensen die 36 tot 40 uur per week werken. De grootste plus zit bij mensen die 36 uur per week werken en met 2202 euro bruto per maand het minimumloon verdienen. Bij deze groep ligt het vakantiegeld 236 euro hoger vergeleken met vorig jaar.

Wie 3000 euro bruto per maand verdient, krijgt juist 12 euro minder vakantiegeld. Mensen met anderhalf keer modaal, 5382 euro bruto, zien dit jaar 11 euro minder vakantiegeld gestort worden. Alle hogere inkomens krijgen hetzelfde als vorig jaar.

De Liberale Partij van premier Mark Carney heeft de verkiezingen in Canada gewonnen. Het is nog niet duidelijk of de liberalen een absolute meerderheid hebben behaald in het parlement. Daarvoor moet de partij 172 zetels van de 343 zetels krijgen.

Carney eiste de verkiezingswinst op in een toespraak. Hij zei ernaar uit te kijken om met alle partijen in het parlement samen te werken. Kort voor zijn toespraak gaf partijleider Pierre Poilievre van de Conservatieve Partij, de grootste concurrent van de liberalen, zijn nederlaag toe.

In zijn overwinningsspeech sprak Carney opnieuw over de bedreigingen aan het adres van Canada door Trump:

Anderhalve maand geleden leek de Conservatieve Partij met overmacht de winnaar te worden van de parlementsverkiezingen, maar sinds het dreigement met annexatie en de handelsoorlog van de Amerikaanse president Trump zaten de liberalen sterk in de lift.

Invloed Trump

Carney is nog maar kort de opvolger van de vorige liberale premier Justin Trudeau. Die maakte in januari bekend dat hij na meer dan negen jaar zou aftreden. Hij verloor de afgelopen tijd aan populariteit, waardoor de conservatieven hoger in de peilingen stonden. Nadat Carney door de regerende Liberale Partij werd gekozen als de opvolger van Trudeau en hij zich sterk tegen Trump keerde, wonnen de liberalen weer aan populariteit.

Carney's campagne spitste zich toe op Trumps handelsoorlog en de Canadese onafhankelijkheid. "Nooit de 51ste staat", zei Carney herhaaldelijk. De Amerikaanse president trekt de Canadese soevereiniteit in twijfel en speculeert over het inlijven van het land als 51ste staat van de VS.

Trumps acties wekten woede op bij de Canadezen en wakkerden een golf van nationalisme aan, waardoor de liberalen het verkiezingsverhaal omdraaiden en een vierde ambtstermijn op rij wonnen.

"We waren dood en begraven in december. Nu gaan we een regering vormen", zei David Lametti, voormalig minister van Justitie van de Liberalen. "Dankzij Mark hebben we dit tij gekeerd", zei hij.

Carney is de eerste Canadese premier zonder politieke achtergrond, wel heeft hij de nodige economische ervaring: hij stond onder meer aan het hoofd bij de Bank of Canada en bij de Bank of England.

Sinds Trump aan de macht is in de VS, zit het patriottisme in Canada in de lift. NOS-correspondent Rudy Bouma merkte dat in verschillende ondernemingen:

If you’ve dealt with reactance, you surely know the two equations for computing inductive and capacitive reactance. But unless you’ve really dug into it, you may only know the formula …read more

De lichamen van de vermiste Mexicaanse mensenrechtenactiviste Sandra Domínguez en haar man Alexander Hernandéz zijn gevonden in twee graven in een gebouw. Dat hebben de Mexicaanse autoriteiten gisteravond bekendgemaakt. De lichamen werden vorige week aangetroffen in deelstaat Veracruz.

De twee werden sinds begin oktober vorig jaar vermist uit de zuidelijke staat Oaxaca. Al eerder werd de auto van het stel leeg aangetroffen in Veracruz.

Domínguez was een prominente activiste die zich vooral richtte op geweld tegen vrouwen. Daarnaast zette ze zich in voor het inheemse volk Mixe, waar ze zelf ook van afstamde.

Vrouwenhatende groepschats

De afgelopen jaren sprak ze zich onder meer uit over overheidsfunctionarissen die in vrouwenhatende groepsgesprekken zouden hebben gezeten. Daarin zouden ze afbeeldingen delen van inheemse vrouwen en die voorzien van vernederend commentaar. Ook zij zelf zou op dergelijke afbeeldingen hebben gestaan.

Sinds haar uitlatingen werd Domínguez bedreigd. Haar familie maakte zich dan ook grote zorgen om de veiligheid van Domínguez en haar echtgenoot.

Volgens de lokale autoriteiten zou een lokale criminele bende achter de dood van de twee zitten. Een vrouw is aangehouden en zit in voorlopige hechtenis.

Er verdwijnen jaarlijks duizenden mensen in Mexico. Vaak zijn ze in handen gevallen van lokale drugskartels. Ze worden geronseld om voor hen te werken. Wie weigert lijkt vervolgens van de aardbodem te zijn verdwenen. Vorige maand werden op het terrein van een drugskartel in het land drie crematoria aangetroffen. Er werden allerlei persoonlijke bezittingen en verbrande botresten gevonden.

Roughly the size of a Tic Tac container, this project packs a punch in a compact package. [Matt] sent in this beautifully documented pocket device that brings back great memories …read more

Het Urker stel dat vorig jaar de instorting van een hotel in Duitsland overleefde, heeft hun tweede kind vernoemd naar een van de Duitse reddingswerkers die het gezin onder het puin vandaan hielpen. Dat maakt het stel bekend in een bericht op Instagram dat de geboorte van hun zoontje Christoph aankondigt.

"Hij is vernoemd naar Christoph Reuter, de man die zijn leven waagde om ons uit het puin te redden", schrijven de twee. Reuter werd voor hen het gezicht van alle mensen die betrokken waren bij de reddingsoperatie.

Edi en Mark Hoefnagel en hun tweejarige zoontje waren vorig jaar op vakantie in Kröv toen hun hotel instortte. Daarbij vielen twee doden.

Doordat er een deur op de vrouw en hun zoontje viel, werden ze beschermd tegen de brokstukken. Edi was op dat moment al zwanger en had dat kort voor de instorting van het hotel aan haar man verteld. Edi en haar zoontje konden na een paar uur worden bevrijd.

Mark zat vast onder het ingestorte gebouw en kon pas na dertien uur onder het puin vandaan worden gehaald. De zenuwen in zijn voeten waren zo beschadigd geraakt, dat lopen niet meer goed gaat.

Hij is nog steeds aan het revalideren, zegt Edi tegen de EO. "Mark zal langzaam iets moeten gaan voelen. Daarvoor blijven we in gebed."

NOS-correspondent Daisy Mohr en cameravrouw Edmée van Rijn hebben een Tegel gewonnen voor hun verslaggeving vanuit het Midden-Oosten. De Nederlandse journalistieke prijzen werden vanavond uitgereikt in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.

Mohr en Van Rijn werken vanuit Beiroet in Libanon en deden onder andere verslag vanuit Syrië na de val van het regime van Assad eind vorig jaar. Nadat de dictator het land ontvluchtte, werd er volop feest gevierd, maar kwamen ook de overblijfselen van het regime aan het licht. Mohr en Van Rijn reisden onder andere naar Damascus om daar verslag van te doen.

Zo bezochten ze de beruchte Sednaya-gevangenis:

Mohr en Van Rijn wonnen de Tegel in de categorie eerstelijnsverslaggeving. In de categorie nieuws hebben Maria Bouwman, Alexander Dommerholt en Aaldert van Soest van het Nederlands Dagblad gewonnen met hun artikelenreeks over de woningbouw. Voor regionaal nieuws ging de prijs naar Friso Bos, Oscar Spaans en Bart Vuijk van het Noordhollands Dagblad voor hun onderzoek naar het gifschandaal in Beverwijk.

In de categorie interview won Volkskrant-journalist John Schoorl voor zijn interview met voormalig directeur van het Rijksmuseum Wim Pijbes. Marjon van Royen won de Tegel in de categorie internationaal voor haar verslaggeving vanuit Brazilië.

De Tegel in de categorie achtergrond ging naar Rik Wassens, Carola Houtekamer, Jaap van Heusden en Jefta Varwijk voor hun productie in NRC over kindermisbruik.

Onderzoeksjournalist Paul Schram van radio- en televisieprogramma EenVandaag van omroep AVROTROS heeft in de categorie onderzoek de Tegel gewonnen. Hij maakte een podcastreeks over misstanden bij huisartsenketen Co-Med.

Rusland en de Rotterdamse haven

Cameraman Bohdan Kinastsjoek mocht de Storimanstegel mee naar huis nemen voor zijn reportage vanuit de Oekraïense stad Pokrovsk. Hij maakte deze reportage over de gevolgen van de Russische bombardementen samen met Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp en producer Olha Datsjoek.

Financieel Dagblad-journalisten Nika Buijs, Pim Kakebeeke, Johan Leupen en Joris Polman hebben de Tegel gekregen in de categorie pionier voor hun dataonderzoek naar buitenlandse bedrijven die de dienst uitmaken in de Rotterdamse haven.

The Star Trek tricorder was a good example of a McGuffin. It did anything needed to support the plot or, in some cases, couldn’t do things also in support of …read more

De brand in de Iraanse haven Shahid Rajaee is volgens de autoriteiten geblust. Het haventerrein stond sinds zaterdagmorgen in brand na een zware explosie. Het officiële dodental is opgelopen naar zeventig. Ook raakten raakten ruim duizend mensen gewond.

De oorzaak van de ontploffing zou nog worden onderzocht. Er zijn aanwijzingen dat de explosie te maken had met het Iraanse raketprogramma. De autoriteiten hebben geen mogelijke verklaring gegeven. Het havenbedrijf weerspreekt berichten dat er raketbrandstof aanwezig was op het terrein.

Ruim honderd gewonden in ziekenhuis

Honderden brandweermensen en hulpverleners werden ingeschakeld vanwege de hevige brand. Het is onduidelijk hoeveel gewonden er nog in het ziekenhuis liggen. Gisteren waren dat er 138. Minister van Binnenlandse Zaken Momeni maakte vanmiddag bekend dat het vuur is gedoofd.

Shahid Rajaee ligt in het zuiden van Iran aan de Golf van Hormuz. Op satellietfoto's zijn volgens persbureau AP twee grote kraters te zien. Een gebouw ernaast is volledig weggevaagd en een ander pand is zwaar beschadigd.

Bekijk hier dronebeelden van de ravage:

Volgens het internationale maritieme beveiligingsbedrijf Ambrey had de haven in maart een lading chemicaliën ontvangen waarmee vaste brandstof voor raketten kan worden gemaakt.

Eerder meldde The Financial Times al dat er in januari twee schepen uit China waren aangemeerd met eveneens een voorraad van deze chemicaliën. De havenmeester van Shahid Rajaee doet deze publicaties echter af als onzin.

Vastebrandstofraketten hebben als strategisch voordeel dat ze snel inzetbaar zijn; het zou langer duren om ballistische raketten met vloeibare brandstof vol te tanken voor gebruik. Chinese bedrijven spelen een sleutelrol bij de productie van raketten in Iran, waar internationale sancties tegen zijn ingesteld.

Onderhandelingen met VS

De zware explosie valt samen met onderhandelingen tussen Iran en de VS over het Iraanse atoomprogramma. Iran is in gesprek met de regering-Trump over beperking van zijn nucleaire capaciteiten in ruil voor de opheffing van economische strafmaatregelen. President Trump heeft gedreigd met luchtaanvallen als er geen deal komt.

Een 27-jarige Chinese student is binnen één week tijd twee keer van de hoogste berg in Japan gered. Tijdens zijn eerste beklimming raakte hij onwel en verloor hij zijn telefoon en andere spullen. Toen hij die bij een tweede beklimming wilde gaan zoeken kwam hij opnieuw in de problemen.

De lokale politie zegt dat de student gisteren van een hoogte van 3000 meter moest worden gered. Tijdens de beklimming was hij opnieuw onwel geworden en raakte hij bewusteloos. Hij zou last hebben gehad van hoogteziekte. Het reddingsteam bracht hem met een brancard naar de dichtstbijzijnde post en droeg hem over aan de brandweer. Hij verkeert niet in levensgevaar.

De autoriteiten kwamen erachter dat dezelfde man dinsdag al met een helikopter moest worden gered. Hij had toen bijna de top van de vulkaan bereikt, maar verloor zijn stijgijzers, waardoor hij niet meer zelfstandig naar beneden kon.

De vulkaan Fuji is 3776 meter hoog en ligt ongeveer 110 kilometer ten zuidwesten van Tokio. Het klimseizoen voor Fuji begint in juli en duurt tot september. De politie raadt bezoekers af om buiten het seizoen de berg te beklimmen. Door de weersomstandigheden kunnen reddingsteams klimmers in geval van nood in die periode moeilijk bereiken.

Recycling 3D filament is a great idea in theory, and we come across homemade filament extruders with some regularity, but they do have some major downsides when it comes to …read more

De Canadezen gaan vandaag naar de stembus, maar de verkiezingen draaien vooral om een man die niet op het stembiljet staat: Donald Trump. De Amerikaanse president heeft met zijn handelsoorlog en uitspraken over het inlijven van Canada de verkiezingsrace flink opgeschud. Het antwoord van de Canadezen is eensgezind: er is sprake van een hernieuwde trots voor het vaderland.

Amerikaanse ijshockeyteams worden uitgejouwd, de zwarte koffie americano is omgedoopt tot de canadiano en overal in Ottawa, de hoofdstad van Canada, hangen posters met 'koop Canadees'. En de kleuren van de nationale vlag domineren: rood en wit.

Koffie, vlaggen, petjes en een app, het nieuwe Canadese patriottisme uit zich op verschillende manieren:

"Onze leveranciers kunnen de vraag naar Canadese vlaggen bijna niet aan", zegt de Nederlandse Petra Thoms in haar winkel World of Maps in Ottawa. De winkel heeft een hoek gewijd aan alles met de maple leaf, het rode esdoornblad op de Canadese vlag. "Welk formaat vlag je ook wilt, wij hebben het hier."

'Verwar ons niet met Amerikanen'

De verkoop van Canadese vlaggen is flink gestegen sinds Trump president is. Veel klanten vertellen Thoms, die al meer dan dertig jaar in Canada woont, dat ze voor het eerst een Canadese vlag kopen om voor hun huis omhoog te hijsen.

Bij de kassa rekent Thoms af met Jeffrey Hannington. "Ik ga op een cruise die in Rotterdam begint", vertelt Hannington, die een jack draagt met CANADA erop geborduurd. Hij heeft twee kleine vlaggetjes gekocht, die van Canada en de Europese Unie. Hannington is van plan om de vlaggetjes tijdens het diner op tafel te zetten. "Ik wil niet dat mensen ons voor Amerikanen aanzien. Het is schandalig wat Trump doet."

Dat vindt ook Liam Mooney, een grafisch vormgever uit Ottawa. In een printwinkel, tussen de T-shirts en hoodies, laat hij zijn zelfontworpen pet zien. Een duidelijke kopie van de beroemde Make America Great Again-pet, maar met een andere boodschap: Canada is not for sale. Met zijn petten wil Mooney verzet bieden.

Uit een peiling blijkt dat het aantal Canadezen dat trots is om Canadees te zijn, is toegenomen: van 45 procent in december, vlak voor Trumps inauguratie, naar 58 procent in februari. De ooit zo brave bovenburen laten ineens nadrukkelijk van zich horen.

Dit geldt ook voor de koploper bij de verkiezingen, premier en liberaal partijleider Mark Carney. In ijshockeytermen spreekt Carney het volk toe met "ellebogen omhoog", zet je schrap voor een stevige ruzie.

Canada is niet te koop

Dat klinkt Mooney als muziek de oren. Hij voelt zich beledigd door Trumps woorden over annexatie van zijn land: "Wij zullen nooit de 51e staat zijn." Na het zien van een uitzending van de Amerikaanse nieuwszender Fox News, waarin de presentator lachend zei: "Waarom zou je niet bij Amerika willen horen?", werd Mooney woedend. Zo ontstond het idee van de petjes, waarvan er al bijna 40.000 verkocht zijn.

Het is dan geen militaire invasie, zegt Mooney, maar Trumps economische druk voelt wel zo. "Hij pleegt een aanslag op onze industrieën." Zo heeft de Amerikaanse president importheffingen van 25 procent ingevoerd op de Canadese auto- en staalindustrie. Of de barst in de vriendschap tussen de landen kan worden geheeld, is onzeker.

Amerikaanse producten vermijden

Meer ondernemers verzetten zich tegen de stevige taal vanuit het Witte Huis. Na vele bezorgde gesprekken over Trumps importheffingen aan de keukentafel kwamen Christopher Dip en Alexandre Hamila tot de conclusie dat ze het makkelijker wilden maken om Amerikaanse producten te boycotten. "Canadezen willen hun eigen economie steunen als ze boodschappen doen", vertelt Dip.

Tussen de schappen van een supermarkt in Montreal laat Dip hun oplossing zien: de app Buy Beaver, die de jonge-entrepreneurs zelf hebben ontwikkeld. De app checkt waar producten vandaan komen en geeft een beoordeling over hoe 'Canadees' een product is.

Met de app scant Dip een pak spaghetti. De pasta is weliswaar in Canada geproduceerd, maar door een Amerikaans bedrijf. De app geeft direct een alternatief merk: spaghetti van Canadese bloem, gemaakt in Canada en door een Canadees bedrijf.

"Gebruikers zijn razend enthousiast, want nu kunnen zij Amerikaanse producten vermijden en trappen ze niet in de val van maple-washing." Hiermee doelt Dip op producten met het esdoorn-logo. Dat geeft de indruk dat het product Canadees is, terwijl het in werkelijkheid in de VS is geproduceerd.

De ondernemers vertellen met trots dat de app meer dan 150.000 keer is gedownload en binnenkort beschikbaar zal zijn in Europa. "Dan kunnen jullie ook Amerikaanse producten vermijden."

In steeds meer delen van Spanje en Portugal is de stroomvoorziening hersteld. De Portugese netbeheerder Redes Energéticas Nacionais (REN) zegt te hopen dat miljoenen inwoners bij zonsopkomst weer stroom hebben.

Het is nog onduidelijk waardoor de grote stroomstoring in Spanje en in Portugal eerder vandaag is ontstaan, zei de Spaanse premier Sánchez in een toespraak op tv. "De oorzaak wordt nog onderzocht. Het is beter om niet te speculeren."

Vanuit Portugal klinken geluiden dat de oorzaak van het probleem in Spanje ligt. De Portugese netbeheerder Redes Energéticas Nacionais (REN) stelt dat zich een zeldzaam weerfenomeen in het binnenland van Spanje heeft voorgedaan. Dat zou zijn veroorzaakt door extreme temperatuurschommelingen.

Ook de de Portugese premier Montenegro heeft gezegd dat de oorsprong van stroomstoring in Spanje ligt, maar dat de details nog niet bekend zijn. Het is onduidelijk of Montenegro zich baseert op de verklaring van de Portugese netbeheerder.

Aanvankelijk werd rekening gehouden met de mogelijkheid dat er een sabotageactie was uitgevoerd. Premier Sánchez zegt dat geen enkel scenario is uitgesloten, maar lichtte dat niet nader toe. Eerder had de Portugese premier Montenegro gezegd dat er geen aanwijzingen waren voor een cyberaanval.

De Spaanse regering heeft in drie autonome regio's de noodtoestand afgekondigd en neemt daar de verantwoordelijkheid voor de noodhulp over. Madrid, Extremadura en Andalusië hadden zelf om hulp gevraagd.

Hamsteren bij supermarkten

De grote stroomstoring op het Iberisch Schiereiland begon in de vroege middag. Miljoenen mensen ondervonden de gevolgen. Zo raakte het verkeer ontregeld, evenals het openbaar vervoer. Tienduizenden treinpassagiers strandden onderweg.

Zo stonden er volgens de Spaanse omroep TVE rijen voor geldautomaten. Mensen willen contant geld, omdat betalingen met een bankpas of telefoon niet overal mogelijk zijn.

Mensen halen massaal boodschappen in huis "voor het geval dat":

De grote stroomstoring in Spanje en Portugal is volgens Jan Vorrink van de Nederlandse netbeheerder Tennet "best uitzonderlijk". Hij zegt dat zulke storingen in Europa eens in de tien à twintig jaar voorkomen. In 2015 werd een groot deel van Turkije getroffen en in 2003 zat Italië urenlang zonder stroom.

Dat in zowel Spanje als Portugal de stroom is uitgevallen, verbaast Vorrink niet. "De landen zijn behoorlijk afhankelijk van elkaar. Ze zitten samen op een schiereiland en als het ene land een probleem heeft, dan heeft het andere land ook vaak een probleem. Ze zijn zo verbonden met elkaar dat dat de consequentie is."

When it comes to our machines, we generally have very prescribed and ordered ways of working with them. We know how to tune our CNC mill for the minimum chatter …read more

Op de kermis in Hilversum is vanmiddag een 14-jarig meisje uit een attractie gevallen. Het kind heeft een arm gebroken en wordt nog verder onderzocht. De attractie blijft voorlopig gesloten, het is nog onduidelijk hoe het incident kon gebeuren. De NVWA doet onderzoek naar de toedracht.

De gemeente zegt dat de kermis openblijft. De attractie Energizer, waar het meisje uit viel, is een sneldraaiend carrousel dat tot bijna twintig meter de lucht in gaat en over de kop gaat. Volgens NH Nieuws viel het meisje vanaf een hoogte van ongeveer 8 meter.

Regionale krant Noordhollands Dagblad meldt dat veel mensen het ongeluk zagen gebeuren. Op het moment van de val waren er veel jongeren op de kermis.

Er werd een traumahelikopter opgeroepen die op het Hilversumse busstation landde. Het is onduidelijk of het meisje met de helikopter is meegegaan of met een ambulance. Er waren verkeersregelaars aanwezig om de route voor hulpdiensten vrij te maken.

Onderzoek gestart

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is een onderzoek gestart naar hoe het ongeluk kon gebeuren. De autoriteit is toezichthouder van attracties in Nederland en zal de uitkomst van het onderzoek delen met de exploitant.

Een kunstverzamelaarsechtpaar uit Hongarije heeft per toeval ontdekt dat hun viool in de Tweede Wereldoorlog door een Joodse gevangene in concentratiekamp Dachau is gemaakt. In de viool werd een briefje met een boodschap van de maker gevonden.

Het echtpaar kreeg de viool jaren geleden in het bezit bij de aankoop van een set antieke meubels. De ontdekking van het briefje werd gedaan toen de twee de viool onlangs voor reparatie naar een vioolrestaurateur brachten. Bij het demonteren van de viool vond de restaurateur een gelijmd briefje dat ruim acht decennia onopgemerkt was gebleven.

"Proefinstrument, gemaakt onder moeilijke omstandigheden zonder gereedschap en materialen", staat er op het versleten briefje. "Dachau. Anno 1941, Franciszek Kempa."

Het instrument is in 1941 door de Pool Franciszek Kempa gebouwd terwijl hij gevangenzat in kamp-Dachau. In het kamp bij München hebben in totaal zo'n 200.000 mensen opgesloten gezeten.

"Degene die dit instrument heeft gemaakt, hield echt van deze viool", zegt de restaurateur die het briefje ontdekte. "Als je kijkt naar de verhoudingen en de structuur, zie je dat het een meesterviool is, gemaakt door een man die bekwaam was in zijn vak."

Op de boodschap is een bruine vlek te zien, die volgens de restaurateur zeker geen inkt of koffie is. "Misschien een druppel bloed, maar hoe die daar terecht is gekomen weten we niet."

Muziekinstrumenten in kampen

Het is onbekend hoe de viool Dachau verliet en uiteindelijk in Hongarije terechtkwam. Maar uit documenten die in het bezit zijn van het herdenkingsmuseum Dachau blijkt dat Kempa de oorlog overleefde. Na de oorlog keerde hij terug naar zijn geboorteland Polen, waar hij doorging met het maken van muziekinstrumenten. In 1957 stierf hij.

Het is bekend dat Joodse gevangenen in concentratiekampen in opdracht van de nazi's muziekinstrumenten maakten. Voor propagandadoeleinden stonden de nazi's vaak de oprichting van muziekgroepen toe. Daarmee poogde nazi-Duitsland de buitenwereld een valse indruk geven van het leven in de kampen.

De eigenaren van de viool zijn op zoek naar een geschikt museum waar het instrument tentoongesteld kan worden.

Blauwdruk

De nazi's bouwden Dachau in het voorjaar van 1933, een paar weken nadat Adolf Hitler aan de macht was gekomen. In het kamp werden aanvankelijk politieke tegenstanders opgesloten. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd het een blauwdruk voor andere kampen, waar miljoenen mensen, overwegend Joden, werden vermoord.

Onder de 200.000 gevangenen in Dachau bevonden zich ongeveer 2000 Nederlanders. Ruim 43.000 mensen werden er vermoord. Op 29 april 1945 werd het kamp door het Amerikaanse leger bevrijd.

In Zwolle worden nog altijd bloemen gelegd bij de ingang van sterrenrestaurant De Librije, ter nagedachtenis aan eigenaar en topchef Jonnie Boer, die afgelopen woensdag overleed.

Mensen die een laatste groet komen brengen zijn zichtbaar aangeslagen, ziet RTV Oost. Ze staan stil bij het restaurant en kijken naar de bloemenzee. "Indrukwekkend om te zien hoeveel bloemen er liggen", zegt een buurtbewoonster.

Een buurman vertelt: "Wij wonen hier in de buurt, dus we kwamen hem regelmatig tegen. Dit is echt verschrikkelijk. We zagen hem altijd lopen met de klompen aan, een uitermate vriendelijke man."

Verlies voor Zwolle

Boer overleed woensdag op 60-jarige leeftijd aan de gevolgen van een longembolie. Hij was op dat moment op Bonaire, waar hij een huis had en twee restaurants. Boer was samen met zijn vrouw Thérèse tevens eigenaar van De Librije in Zwolle, het enige restaurant in Nederland met drie Michelinsterren.

Het lichaam van Boer is gisteren vanuit Bonaire overgevlogen naar Nederland. Dat gebeurde in het bijzijn van familie en naasten. Het is nog niet bekend wanneer de uitvaart is.

Het verdriet in Zwolle is groot na het overlijden van Boer. Vrijdagavond was er in de stad een minuut stilte. De festiviteiten rond Koningsnacht werden daarvoor kort onderbroken.

De verbondenheid tussen Boer en de stad is volgens de regionale omroep voelbaar in de reacties. Voor veel Zwollenaren was hij meer dan alleen een topkok: hij was een icoon, iemand die met zijn passie en vakmanschap zijn stad op de kaart zette. "Het is zo verdrietig dat het hem niet is gegund om na al dat harde werken in alle rust van zijn succes te genieten", vervolgt de buurman.

De Librije volgende week weer open

Naast het verdriet klinken er ook hoopvolle woorden over de toekomst van De Librije. Het restaurant is sinds het overlijden gesloten, maar laat op de website weten volgende week weer open te gaan.

"Hopelijk gaat het met zijn toprestaurant toch allemaal door zoals Jonnie het had bedoeld. Dat zal ongetwijfeld de wens zijn van de familie en de medewerkers", zegt een buurtbewoner. "En hopelijk lukt dat ook. Dat zou heel fijn zijn, voor hen en voor Zwolle."

De politie heeft een 18-jarige man uit Rotterdam aangehouden op verdenking van poging tot doodslag. De verdachte zou afgelopen september een trans persoon thuis hebben aangevallen en bijna gewurgd. De politie noemt het een "heel heftig incident".

Het 28-jarige slachtoffer had in september thuis in Amsterdam-Zuid een afspraakje met de verdachte. Toen de twee op de bank zaten, werd er aangebeld. Het slachtoffer deed open, waarop twee voor hem onbekende mannen hem naar binnen duwden.

Vervolgens trok de man die al binnen was een mes. De verdachte hield het mes op de keel van het slachtoffer, dat door de gang werd meegesleurd en meerdere keren werd geschopt en geslagen. Ook zou er zijn geroepen dat het slachtoffer moest worden gewurgd. Het drietal sloeg uiteindelijk op de vlucht.

Maandenlang onderzoek

De verdachte, de man die het mes op de keel van het slachtoffer zette, is vandaag na maandenlang politieonderzoek gearresteerd. Naar de twee andere mannen wordt nog gezocht.

De politie vermoedt dat het feit dat het slachtoffer een trans persoon is, de aanleiding was voor de brute aanval. "Als er duidelijke aanwijzingen zijn dat discriminatie een rol gespeeld heeft, kan dat zelfs meer straf opleveren voor een verdachte", schrijft de politie.