Aggregator

Tijs van den Brink stopt bij EO, wil Kamerlid worden voor CDA

5 days 8 hours ago

EO-presentator Tijs van den Brink heeft ge­sol­li­ci­teerd voor de Tweede Kamer voor het CDA. Dat meldt de EO op zijn website. Hij stopt met onmiddellijke ingang zijn journalistieke werk bij de omroep.

"Na de val van het kabinet heb ik de stoute schoenen aangetrokken en een sollicitatiebrief geschreven naar het CDA", laat Van den Brink weten in een persbericht van de Evangelische Omroep. "Of het uiteindelijk tot een Kamerlidmaatschap komt, wordt bepaald door het CDA en de kiezer. Dat is spannend maar ik zet deze stap met overtuiging."

De 55-jarige Van den Brink werkt meer dan 25 jaar bij de EO. Hij presenteerde de laatste tijd journalistieke programma's als Dit is de Dag en Dit is Tijs en de podcast De Spindoctors. De omroep zoekt momenteel vervanging voor die programma's.

Voor een programma, Adieu God?, lopen de opnames nog. Die maakt Van den Brink wel af omdat het niet om een journalistiek programma gaat.

Tijs van den Brink zegt in het persbericht dat hij er nooit een geheim van gemaakt "dat de politiek trekt". Het CDA bevestigt dat Van den Brink heeft gesolliciteerd, maar kan nog niet zeggen of hij op de kandidatenlijst komt, en hoe hoog als dat het geval is.

Terugkeer uitgesloten

Hans van der Linden, hoofdredacteur journalistiek bij de EO, wijst erop hoe belangrijk Van den Brink voor de journalistieke afdeling van de EO is: "Tijs heeft zich bij de EO ontwikkeld tot gezaghebbend journalist met geloof en politiek als specialiteit. Zijn manier van werken kenmerkte zich door nuchterheid, scherpte en zorgvuldigheid. Ik zal hem, zijn journalistieke vakmanschap en morele antenne missen, maar ik gun hem deze stap van harte."

Mocht Van den Brink niet in de Tweede Kamer belanden, dan gaan hij en de EO in gesprek over de ontstane situatie. Een terugkeer naar zijn huidige werkzaamheden is daarbij uitgesloten, zegt de omroep.

'Meerdere geïnteresseerden voor failliet aardappelbedrijf CêlaVíta'

5 days 8 hours ago

Er hebben zich al meerdere bedrijven gemeld die interesse hebben in een overname van het failliete CêlaVíta. Dat zegt curator Frans Aartsen. "We moeten nog kijken hoe serieus die interesse is, maar ik heb goede hoop op de mogelijkheden van een doorstart." Welke bedrijven interesse hebben houdt hij geheim.

Vorige week ging CêlaVíta failliet. Het bedrijf, opgericht in 1967, kampte al langere tijd met financiële problemen. CêlaVíta leverde voorgesneden aardappels en gekruide aardappelpartjes aan supermarkten, hotels en restaurants.

Bij een faillissement benoemt een rechter altijd een curator. Dat is een extern persoon, vaak een advocaat gespecialiseerd in faillissementsrecht. Die curator moet dan bekijken hoe schuldeisers nog een deel van hun geld kunnen terugkrijgen en of er kopers zijn voor een bedrijf.

Ontslag

Het personeel van CêlaVíta is verteld dat het vanwege het faillissement wordt ontslagen. Het gaat volgens de curator om 171 mensen die in dienst waren. De betaling van hun loon wordt door dat ontslag voor maximaal de komende zes weken overgenomen door uitkeringsinstantie UWV. Naast het vaste personeel waren er ook flexkrachten actief.

Er worden op dit moment geen aardappelproducten meer gemaakt in de fabriek in Wezep. Ook is er geen voorraad meer waaruit geleverd kan worden. Jumbo liet vorige week weten dat het aanbod aan CêlaVíta-producten bij de supermarktketen al langere tijd gering is. Jumbo zegt huismerk-producten te hebben als alternatief.

Vandaag zegt Albert Heijn een korte onderbreking te verwachten in de levering van gekoelde aardappelen. "Vanaf eind deze week verwachten we weer op onze normale beschikbaarheid te zitten", aldus een woordvoerder.

Volgens Margreet Pasman van vakbond FNV kwam het faillissement niet als een verrassing. "Ook voor de mensen die er werkten niet. Het ging al langer slechter. Maar het is wel heel pijnlijk." Volgens Pasman was de fabriek verouderd en was er sprake van achterstallig onderhoud.

Sniffing 5G with Software-Defined Radio

5 days 8 hours ago
The fifth generation mobile communications protocol (5G) is perhaps the most complicated wireless protocol ever made. Featuring wildly fast download speeds, beam forming base stations, and of course non-standard additions, …read more
Fenix Guthrie

Overlast van drugsverslaafden in Groningen: 'Soms schrikbarend jonge dealertjes'

5 days 8 hours ago

Groningen kampt met overlast van drugsdealers en -gebruikers. Bewoners van het Martinikerkhof in het stadscentrum zijn de overlast meer dan beu en vragen om actie van de gemeente. Maar de oplossing lijkt niet zo makkelijk gevonden.

In het Martinikerkhof ervaren de bewoners al jaren veel overlast. Volgens hen vechten verschillende groepen jongeren er ruzies uit en wordt het parkje ook gebruikt door drugsdealers en -gebruikers. "En dat zijn soms echt schrikbarend jonge gastjes, gewoon zielig om te zien", zegt een omwonende tegen RTV Noord.

De bewoners willen dat de gemeente en politie concrete stappen ondernemen om de overlast tegen te gaan. Er wordt volgens hen te weinig gedaan. "We hebben al langer overlast, maar dit jaar is het wel heel extreem", vertelt een andere buurtbewoner.

Hij hoopt dat de gemeente cameratoezicht instelt en bordjes plaatst om bezoekers van het kerkhof te herinneren aan de regels. "Dan kunnen handhavers in de toekomst overlastgevers wijzen op de regels, want die doen echt niets."

Waterbedeffect

Dat de problematiek al langer speelt, weten ze ook in de Groningse gemeenteraad. Niels Hilboesen, raadslid voor de lokale Stadspartij 100% voor Groningen, stelde er onlangs vragen over aan het college van burgemeester en wethouders.

De problemen spelen niet alleen in het Martinikerkhof. Hilboesen somt op: "De Grote Markt, de Gele Loper, Nieuwstad, Spilsluizen, de Museumbrug, Oosterhaven, het Noorderplantsoen. Noem maar op. Het zijn plekken waar grote incidenten hebben plaatsgevonden." Vorige week klaagden de bewoners van de Oosterhaven, net buiten het centrum, ook over overlast van drugsverslaafden. Ook zij willen dat de gemeente actie onderneemt.

Hilbloesem spreekt van een waterbedeffect: wanneer de gemeente de overlast in de ene wijk aanpakt, door bijvoorbeeld gebiedsverboden op te leggen, verplaatst het zich naar een andere plek. "Er wordt een plekje in de stad aangepakt en dat probleem verplaatst zich naar een andere plek. Het neemt niet af."

Dwangsommen

Dat maakt dat het vinden van een oplossing niet makkelijk is, ziet ook Jan Brouwer, hoogleraar Algemene rechtswetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Volgens de hoogleraar kan de burgemeester gebruik maken van een veel effectievere oplossing: het opleggen van dwangsommen.

"Dan kan de burgemeester tegen overlastgevers zeggen: de volgende keer dat wij je drugs zien dealen, krijg je een dwangsom van 5000 euro", vertelt Brouwer. "Dat ondermijnt hun businessmodel en blijkt in westelijke steden heel effectief."

De gemeente laat weten dat de burgemeester inderdaad dwangsommen kan opleggen aan overlastgevers en dat deze maatregel al enkele keren is gebruikt.

Maatregelen tegen overlast

Burgemeester Roelien Kamminga erkent de problemen en is in gesprek gegaan met de buurtbewoners van het Martinikerkhof. "Er gebeurt veel de laatste tijd", zegt ze. Er zijn volgens haar al verschillende maatregelen genomen om de overlast in de stad tegen te gaan, waaronder een aanpak gericht op jongeren en specifieke gebieden.

Ook de burgemeester wijst op een waterbedeffect. "Het nadeel is dat je ziet dat het op andere plekken weer terugkomt, zoals op het Martinikerkhof." Dat er iets moet gebeuren, ziet ook de gemeente. "Je wilt voorkomen dat je het in het ene gebied aanpakt, en het in het andere gebied terugkomt."

De wens van de bewoners van het Martinikerkhof op camera's te plaatsen, sluit Kamminga niet op voorhand uit. "Camera's kunnen een onderdeel zijn van je inzet. We moeten wel nadenken of dat alleen de oplossing gaat zijn", zegt ze. "Als je hier camera's ophangt en iedereen vervolgens ergens anders doorgaat, is dat ook niet wat je wil."

Slotpleidooi in zaak Jimmy Lai, boegbeeld van vrijheidsbeweging Hongkong

5 days 9 hours ago

Vandaag begint het slotpleidooi in de zaak van het boegbeeld van de vrijheidsbeweging in Hongkong: mediatycoon Jimmy Lai. Hij wordt verdacht van opruiing en samenspanning met buitenlandse machten, strafbare feiten onder de nationale veiligheidswet die in 2020 onder druk van Peking in Hongkong werd aangenomen. Lai ontkent hier schuldig aan te zijn.

Lai zit momenteel een gecombineerde gevangenisstraf uit van 5 jaar en 9 maanden voor huurfraude en deelname aan een reeks ongeoorloofde bijeenkomsten. Als de inmiddels 77-jarige Lai schuldig wordt bevonden, hangt hem een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd.

De zaak wordt door velen gezien als een keerpunt voor de persvrijheid en onafhankelijke rechtspraak in Hongkong.

Mediamagnaat

Lai werd geboren in de Zuid-Chinese stad Guangzhou. Op zijn twaalfde smokkelde hij zichzelf de grens met Hongkong over en ging hij aan de slag in een textielfabriek. In de decennia daarna groeide hij uit tot een zeer succesvolle zakenman in de kledingindustrie.

Kort na het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking in 1989 besloot Lai zijn kapitaal te gebruiken om de media in te gaan. Het doel: via de onafhankelijke journalistiek de vrijheden van Hongkong waarborgen. Vrijheden die Chinezen op het vasteland niet hebben.

In 1990 richtte Lai NextMagazine op en in de jaren daarna de Apple Daily, een magazine en krant die binnen de kortste keren uitgroeide tot een van de populairste media in Hongkong.

Boegbeeld voor persvrijheid

Via zijn media ging Lai vaak de strijd aan met het Chinese regime en Hongkongse leiders die hij als pro-China beschouwde. Zo publiceerde hij verhalen over corruptie en de systematische mensenrechtenschendingen door het Chinese regime.

Daarnaast speelden zijn media een cruciale rol in de vrijheidsstrijd en de prodemocratische "parapluprotesten" in 2014 in Hongkong. Lai ging niet alleen zelf de barricaden op (iets dat hij bleef doen totdat hij in 2020 gearresteerd werd), maar de Apple Daily was ook een belangrijke facilitator in het protest. De krant publiceerde praktische informatie over waar de demonstranten zich verzamelden, hoe ze zich konden beschermen tegen politiegeweld en welke rechten de demonstranten hadden.

En net zo belangrijk: de Apple Daily werd een bron voor buitenlandse media wereldwijd. Via hun berichten kon de hele wereld meekijken hoe de Hongkongers de strijd aangingen met het autoritaire gezag uit Peking. Dit alles droeg bij aan felle internationale kritiek en druk op de bestuurders in Hongkong, maar nog gevoeliger, op de leiders in Peking. In 2020 begon de Apple Daily het nieuws ook in het Engels uit te verslaan, maar dat was van korte duur.

Kort na de invoering van de nationale veiligheidswet werd Lai opgepakt en deden honderden politieagenten meerdere invallen bij de Apple Daily. Na verschillende inbeslagnames van materialen en arrestaties van journalisten sloot de Apple Daily in 2021 zijn deuren.

Internationale aandacht

De zaak krijgt internationaal veel aandacht. Het Verenigd Koninkrijk, waar Lai staatsburger is, en de Verenigde Staten hebben al jaren kritiek op het proces en eisen een eerlijke rechtsgang. Ook de Europese Unie heeft zich uitgesproken.

De VS speelt een opvallende rol in het proces. Vlak voor de arrestatie van Lai ontmoette hij een reeks zeer prominente Amerikaanse bestuurders, onder wie toenmalig vicepresident Mike Pence, minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en de Nationale Veiligheidsadviseur, John Bolton van Trump. Het zijn deze ontmoetingen die weleens de aanleiding kunnen zijn voor de aanklacht van "samenspanning met buitenlandse machten".

Trump voelt zich dan ook zeer betrokken bij de zaak. Tijdens zijn verkiezingscampagne voor zijn tweede presidentschap stelde Trump dat hij met de Chinese president Xi zou praten en dat hij er "100 procent zeker van was dat hij Lai vrij zou krijgen". Vorige week was hij iets terughoudender en stelde hij dat hij "er alles aan doet om Lai te redden". In hoeverre Peking gevoelig is voor de oproep van Trump is nog maar de vraag.

Martelaar

Het vonnis wordt in oktober verwacht. De kans dat Lai wordt vrijgesproken is klein. Ondanks dat Lai nauwelijks contact heeft met de buitenwereld, vrezen de autoriteiten nog steeds voor zijn invloed.

Door Hongkong niet te ontvluchten, hoewel hij daar wel de kans toe had, en te blijven strijden voor persvrijheid in Hongkong, wordt hij door velen gezien als martelaar voor de vrijheid van Hongkong en tegen het autoritaire gezag uit Peking.

Acteur Hein Boele (85) overleden: was decennialang stem Elmo

5 days 9 hours ago

Acteur en stemacteur Hein Boele is op 85-jarige leeftijd overleden. Dat bevestigt de familie na berichtgeving van HP/De Tijd. Boele leende decennialang zijn stem aan Elmo, het harige rode monster uit het kinderprogramma Sesamstraat.

Sinds begin jaren 80 was Boele de stem achter Elmo. In het begin was het nog een achtergrondmonstertje met een lage stem, maar toen de pop in de Amerikaanse versie van het programma na enkele jaren een andere stemacteur kreeg, paste Boele noodgedwongen ook zijn Elmo-stem aan.

Iets waarvoor hij naar eigen zeggen veel moest oefenen. Tijdens het 25-jarig jubileum van Sesamstraat in Nederland ontmoette Boele zijn Amerikaanse collega. "Hij was zeer te spreken over wat ik deed. Hij zei letterlijk: 'Je doet het 't best van allemaal'."

'Altijd een feestje'

Boele genoot van zijn rol als Elmo. "Het is iedere keer weer een feestje", zei hij ooit in een interview. "Het is ook heel veel lachen. Elmo is een fantastisch kind van drie. Die slecht grammaticaal spreekt, maar toppunt van optimisme. Al zal er wat mislukken er is altijd wel een oplossing. "

Tegen Omroep Flevoland vertelde Boele dat er ooit op straat een vrouw naar hem toe kwam die aan hem vroeg of hij Elmo na kon doen voor haar dochtertje. "Dat doe ik nooit meer", zei Boele. "Dat meisje schrok zich gek. Want uit een oud gezicht de stem van Elmo klopte niet voor haar. Die had de pop in haar hoofd."

Bekijk hier een fragment van Elmo met de stem van Hein Boele:

Boele was ook stemacteur in veel films. Zo was hij te horen als Hildebrand Slakhoorn in meerdere Harry Potter-films, maar zat zijn stem ook in Sjakie en de chocoladefabriek (2005), Jungle boek 2 en De Prinses en de Kikker. Daarnaast was hij de stem van Konijn in een reeks films en series over Winnie de Poeh.

Als acteur had hij (gast)rollen in onder meer Oppassen!!!, Flikken Maastricht en Goede tijden, slechte tijden. In 2019 was hij te zien in de serie De Luizenmoeder. Het was zijn laatste rol op televisie.

Boele overleed na een kort ziektebed op 28 juli.

Massaal protest in Israël tegen oorlog en uitblijven akkoord over gijzelaars

5 days 9 hours ago

"We zitten klem tussen een terroristische organisatie die onze kinderen vasthoudt en een regering die weigert ze vrij te krijgen om politieke redenen." Dat zei Yehuda Cohen gisteravond, de vader van een man die bij de terreuraanval van Hamas van 7 oktober 2023 als gijzelaar werd meegenomen naar Gaza.

Cohen deed mee aan een van de grootste manifestaties tegen de Israëlische regering sinds het begin van de Gazaoorlog. De eis: een eind aan die oorlog en vrijlating van de Israëlische gijzelaars die daar al bijna twee jaar worden vastgehouden.

Volgens de organisaties van gijzelaars en hun families waren alleen al in Tel Aviv 500.000 mensen op de been en elders in Israël een gelijk aantal. Een officiële telling is er niet.

Als de aantallen kloppen, heeft 10 procent van de inwoners van Israël meegedaan:

Aan het protest in Tel Aviv deden ook ex-gijzelaars mee die dit jaar of eerder bij een ruil met Palestijnen in Israëlische gevangenissen waren vrijgekomen. Ze richtten zich rechtstreeks tot president Trump met de boodschap: zorg dat onze regering een akkoord met Hamas sluit want uit zichzelf zal ze dat niet doen.

Dat bleek ook gisteren uit de reactie van premier Netanyahu: "Zij die een eind van de oorlog willen voordat Hamas verslagen is, versterken niet alleen de positie van Hamas en vertragen niet alleen de vrijlating van de gijzelaars. Ze zorgen ook dat de verschrikkingen van 7 oktober 2023 zich zullen herhalen."

Gaza-Stad

De Israëlische regering heeft eerder deze maand juist voor voortzetting van de oorlog gekozen. Ze wil ook Gaza-Stad bezetten, een van de laatste twee gebieden die nog niet onder controle staan van het Israëlisch leger. Wanneer het offensief begint is niet bekend, maar de buitenwijk Zeitoun wordt al een week gebombardeerd.

Aangenomen wordt dat Hamas in Gaza-Stad in ieder geval een deel van de ongeveer vijftig resterende gijzelaars verborgen houdt. Ongeveer twintig daarvan zouden nog in leven zijn. Het Israëlische leger en ook de demonstranten zijn bang dat ze bij de komende gevechtshandelingen omkomen of door Hamas worden vermoord voordat ze bevrijd kunnen worden.

Daarnaast maken ze zich zorgen over de doden en gewonden die bij nieuw offensief aan de kant van het Israëlische leger zullen vallen.

Woede over het lot van de Palestijnen is er niet of nauwelijks. De grootste Israëlische nieuwsorganisaties berichten niet of nauwelijks over de uithongering van Palestijnen, andere mensenrechtenschendingen en het genocidaal geweld in Gaza. Daar staat tegenover dat ze wel aandacht besteden aan rapporten die de berichten daarover bagatelliseren.

Verslaggever Israël en Palestijnse gebieden Sander van Hoorn

"Nog altijd gaat het de meeste demonstranten in eerste instantie niet om het lot van de Gazanen. Iedereen kent wel iemand die geraakt is op 7 oktober 2023 of iemand die in het leger zit. Daar gaat het ze om. De betrokkenheid met het lot van de gijzelaars is enorm, net zoals het cynisme van de meeste mensen over de redenen van premier Netanyahu om maar door te vechten.

Toch verandert er iets. Steeds vaker hoor je op dit soort demonstraties - zeker als je wat langer met mensen doorpraat - zorgen over het lot van de mensen in Gaza.

Dat is vaak niet direct, maar loopt via zorgen over het beeld van Israel in het buitenland. Of via de morele redenering dat juist een volk dat de Holocaust overleefde niet in de buurt moet komen van iets wat lijkt op hetzelfde handelen.

Maar toch ook steeds vaker wel direct: het is genoeg geweest. We kunnen niet iedereen doden of verdrijven en dus komt er 'een dag na de oorlog' en die is nu. Hamas is geen factor meer, laten we Gaza met rust laten in de hoop dat zij ons ook met rust laten. "Wij zien de beelden niet op onze eigen tv, maar er is daar hongersnood. We weten het."

Je hoort het vaker, zelfs ongevraagd. Om meestal dan toch weer uit te komen bij de eerste redenering: 'Maar als Hamas morgen de gijzelaars vrijlaat en de wapens neerlegt, is er ook geen oorlog en geen honger meer."

Goed? Slecht? Helemaal niets? Skibidi opgenomen in Engelse woordenboek

5 days 10 hours ago

Skibidi is een van de 6000 nieuwe woorden die zijn opgenomen in het prestigieuze Cambridge Dictionary. Het onzinwoord uit een reeks YouTube-filmpjes krijgt er gezelschap van andere internetwoorden als tradwife, mouse jiggler en delulu.

Het woord skibidi dook in 2023 voor het eerst op in een reeks bizarre filmpjes over bewegende toiletten met een menselijk hoofd dat uit de pot steekt. De absurdistische mix van toilethumor, geweld en basale animaties werd snel populair bij de jongste generaties internetgebruikers, vaak tot verbijstering van hun ouders.

In 2024 was het een van de acht woorden die kans maakten op de titel Kinderwoord van het Jaar van het NOS Jeugdjournaal. Het legde het in een strijd met ook sigma, rizzler en slay uiteindelijk af tegen bruh.

Contraniem

Wie nu als boomer wanhopig het Cambridge Dictionary raadpleegt op zoek naar de betekenis van het woord, komt niet heel veel verder. Het woordenboek weet nog te vertellen dat het een bijvoeglijk naamwoord is, maar afhankelijk van de context kan het iets goeds of slechts omschrijven, of zelfs helemaal niets betekenen.

Als voorbeeldzinnen noemt het woordenboek bijvoorbeeld "Wat was het meest skibidi onderdeel?" of "Dat was niet zo skibidi rizz van je", om meteen maar een nieuwe modewoord voor charismatisch erbij te noemen. Overigens past het woord met die ambigue betekenis in de reeks typeringen die contraniemen worden genoemd: woorden als ziek, wreed of gruwelijk, die zowel positief of negatief kunnen worden uitgelegd.

Een andere internettrend die het woordenboek heeft gehaald is tradwife, een getrouwde vrouw die zich conformeert aan geijkte seksepatronen door huishoudelijk werk als koken en schoonmaken te doen. Volgens het woordenboek is het daarbij gebruikelijk dat ze erover bericht op sociale media, met name TikTok.

Delulu

Ook delulu is nu officieel Engels. Dat woord, afgeleid van delusional, wordt gebruikt om aan te geven dat iemand er waanideeën op nahoudt, met name verzinsels waarbij iemand er bewust voor kiest om ze in stand te houden. Het begrip werd gemunt in kringen van K-pop-fans, waarin fans delulu worden genoemd als ze ervan overtuigd zijn ooit een persoonlijke relatie te kunnen opbouwen met hun idool.

De opkomst van thuiswerken draagt ook een woord bij: mouse jiggler, vrij vertaald muiswiebelaar: iemand die doet alsof hij op afstand aan het werk is door af en toe de muis heen en weer te bewegen. Zo was er in Groot-Brittannië een politieagent die haar werkcomputer aanhield door iets op de spatiebalk te leggen. Ze viel door de mand omdat er 19 miljoen meer aanslagen op haar toetsenbord waren geregistreerd dan een jaar eerder.

Dankzij internet en sociale media komen en gaan nieuwe woorden tegenwoordig in rap tempo. De makers van het woordenboek leggen uit dat die niet allemaal in aanmerking komen om te worden opgenomen. "We voegen ze alleen toe als we denken dat ze bestaansrecht hebben."

Myanmar kondigt datum voor eerste verkiezingen aan, Westen kritisch

5 days 10 hours ago

Voor het eerst sinds de militaire staatsgreep, vier jaar geleden, heeft Myanmar verkiezingen aangekondigd. De eerste ronde begint op 28 december, meldt de staatstelevisie. De data voor de volgende fasen zijn nog niet bekend.

Westerse landen waren eerder al kritisch op de plannen voor verkiezingen. Oppositiepartijen zijn uitgesloten van deelname of weigeren zelf deel te nemen. Daarom worden de verkiezingen door de westerse landen afgedaan als een poging om de macht van de junta te verstevigen.

Burgeroorlog

Sinds 2021 woedt in Myanmar een bloedige burgeroorlog. Het leger wierp destijds de democratisch gekozen regering van Aung San Suu Kyi omver. Sindsdien zit ze vast en wordt het land geleid door een junta. Het militaire regime heeft in eigen land te maken met hevig verzet van gewapende groeperingen.

Het geweld in Myanmar heeft geleid tot duizenden doden. Volgens mensenrechtenorganisaties leven miljoenen mensen als gevolg van de oorlog in voortdurende onzekerheid en hebben burgers te maken met veel voedselschaarste. Miljoenen burgers in het land zijn ontheemd.

Overwinningen

Een coalitie van het gewapende verzet boekt de laatste tijd overwinning op overwinning op de junta. Onder meer volgens de BBC had het regime eind vorig jaar nog maar de volledige controle over 21 procent van het land, al heeft het de belangrijke grote steden, inclusief luchthavens en transportroutes, stevig in handen.

Informatie uit het land is schaars. Daardoor is de huidige precieze situatie moeilijk in te schatten.

Laptopverbod voor advocaten bij bezoek gevangenis: 'Onbegrijpelijk en onwerkbaar'

5 days 10 hours ago

Strafrechtadvocaten mogen niet langer een laptop, mobiele telefoon, tablet of USB-stick meenemen als ze een cliënt in de gevangenis bezoeken. Dat heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) laten weten aan de Nederlandse orde van advocaten (NOvA). De orde is daar verbolgen over.

Tot nu toe gold er alleen een verbod op laptops voor advocaten in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Dat werd in 2021 ingesteld na de arrestatie van advocaat Youssef T., de neef en toenmalig raadsman van crimineel Ridouan Taghi.

De DJI breidt het verbod nu uit naar alle penitentiaire inrichtingen. Als reden wordt genoemd dat de dienst "toenemende contrabande en crimineel handelen" wil tegengaan.

De Nederlandse orde van advocaten noemt de maatregel "onacceptabel, onbegrijpelijk en onwerkbaar". "Dit zal het werk van strafrechtadvocaten onmogelijk maken", zegt Karin de Lange, bestuurder van de NOvA en zelf strafrechtadvocaat tegen de NOS.

Camerabeelden en opnames

"Mijn dossiers beslaan duizenden, zo niet tienduizenden pagina's. Die worden digitaal verstrekt en ook nog eens voortdurend geüpdatet. Als je dan naar de gevangenis gaat om met je cliënt die stukken door te kunnen spreken moet je dat ook optimaal kunnen doen", zegt De Lange. "Daar moet je snel in kunnen zoeken."

Ze wijst verder op camerabeelden en digitale opnames die in strafzaken gebruikt worden. "Die moet je met je cliënt kunnen bekijken, beluisteren en bespreken. Ik zie niet in hoe ik dat zou moeten doen zonder laptop."

Het argument dat het verbod op telefoons en laptops de veiligheid binnen en buiten de gevangenis ten goede zou komen, snapt de advocaat niet. "Die redenering is zorgwekkend. Het getuigt van een heel groot wantrouwen richting de advocatuur."

Gesprek aangaan

Aanwijzingen dat advocaten cliënten via digitale gegevensdragers helpen hun criminele activiteiten binnen de gevangenismuren voort te zetten zijn De Lange niet bekend. "En als ze die hebben, moeten ze het gesprek met ons aangaan."

Ze benadrukt dat raadslieden bij ieder gevangenisbezoek moeten aangeven wat voor digitale apparatuur ze meenemen. "Op het moment dat de advocaat de gevangenis weer verlaat, moet aangetoond worden dat dat weer mee naar buiten gaat. Ik zie niet in wat deze maatregel bijdraagt aan de veiligheid."

Uitzondering

De DJI zegt er wel degelijk van overtuigd te zijn dat een laptopverbod de veiligheid verbetert. Bovendien zal er een uitzondering gelden wanneer het apparaat "strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van het werk", zegt de dienst in een reactie. In dat geval kan de gevangenisdirecteur alsnog toestemming verlenen.

Het is nog niet duidelijk wanneer de maatregel ingaat. Deze week staat een gesprek gepland tussen de DJI en de NOvA.

Hackers eisen bijna 1,1 miljoen euro om medische gegevens niet te lekken

5 days 11 hours ago

De criminelen die de medische gegevens van honderdduizenden Nederlanders hebben gestolen bij een laboratorium in Rijswijk, eisen bijna 1,1 miljoen euro van het bedrijf om te voorkomen dat de gegevens worden gepubliceerd.

Dit weekend verscheen een bericht op het dark web waarin de hackergroep Nova dreigde om de gegevens alsnog openbaar te maken. Inmiddels noemen de hackers ook een bedrag: Nova wil dat Clinical Diagnostics 11 bitcoins betaalt, wat neerkomt op bijna 1,1 miljoen euro.

De hackers beweren dat een andere geïnteresseerde koper de gegevens voor dat bedrag wil hebben, al kan dat ook bluf zijn.

'Afspraken geschonden'

Nova plaatste het dreigement dit weekend op het dark web, met het bericht dat Clinical Diagnostics afspraken met Nova zou hebben geschonden. Welke afspraak dat is wordt niet vermeld. Mogelijk gaat het om het betrekken van de politie bij het datalek.

Clinical Diagnostics heeft eerder al losgeld betaald aan Nova, bevestigde de hackersgroep aan RTL Nieuws. Het bedrijf deed dat waarschijnlijk om te voorkomen dat de gegevens in eerste instantie gepubliceerd zouden worden. Het is niet duidelijk hoeveel geld is betaald.

Nu chanteert de hackersgroep het bedrijf dus opnieuw. Een aftelklok op het dark web geeft Clinical Diagnostics tot de nacht van 28 op 29 augustus om aan de nieuwe eis van de hackers te voldoen.

Honderdduizenden slachtoffers

De hackers hebben gegevens van 485.000 vrouwen gestolen die meededen aan het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker. Het gaat om gegevens van mensen die bij de huisarts een uitstrijkje hebben laten maken, of thuis een zelftest hebben gedaan. Onder meer de naam, het adres, de geboortedatum, BSN en mogelijk testuitslagen zijn gelekt.

Daarnaast zijn de gegevens van ruim 50.000 vrouwen gepubliceerd op het dark web. Daar zaten ook gegevens tussen van andere onderzoeken, bijvoorbeeld naar de vagina, penis, urine, huidweefsel of wondvocht.

Het gaat daarbij om gegevens van mensen die hiervoor bij de huisarts of in een behandelkliniek zijn geweest. Zij gebruikten - net als het Bevolkingsonderzoek Nederland - hetzelfde laboratorium in Rijswijk om het onderzoek te laten doen.

Nova had de dataset van 50.000 Nederlanders als voorbeeld online gezet. Waarschijnlijk is het slechts een klein deel van de gestolen gegevens. In totaal beweert de groep 300 gigabyte aan gegevens te hebben gestolen. De bestanden die online stonden waren bij elkaar 85 MB. Dat zou neerkomen op 0,03 procent van de totale grootte van de gestolen gegevens.

Nederlandse blushelikopters onderweg naar Spanje: 'Willen en kunnen dit doen'

5 days 11 hours ago

Twee Nederlandse transporthelikopters die gaan helpen bij het bestrijden van de natuurbranden in Spanje zijn vanochtend vertrokken vanaf vliegbasis Gilze-Rijen. Later vandaag komen de helikopters aan in Léon, in Noord-Spanje.

Het gaat om twee chinooks, die zijn uitgerust met waterzakken. Er reizen ook zestig militairen mee met de helikopters, ter ondersteuning.

Het vertrek van de helikopters, vanochtend:

Jelmer Dam, coördinator natuurbrandbeheersing bij de brandweer, legt uit dat de Nederlandse hulp zeer welkom is in Spanje.

"Er zijn daar nu zo veel branden, waardoor ze er lokaal een beetje doorheen zitten", zegt hij over de situatie in onder meer de noordwestelijke regio Galicië.

"Ik heb zelf ook vele jaren natuurbranden bestreden in Spanje, maar deze situatie heb ik in mijn carrière van 27 jaar nog niet gezien. Er zijn zo veel grote branden tegelijkertijd. De grootste zit al op 18.000 hectare. Dat zijn ongeveer 25.000 voetbalvelden."

Extreme temperaturen

De tientallen natuurbranden in het gebied worden aangezwengeld door extreme temperaturen van ruim boven de 40 graden. Spanje heeft in het gebied inmiddels al bijna 2000 militairen ingezet, die de brandweer ondersteunen bij de brandbestrijding.

Het Europese bosbrandagentschap Effis meldt dat natuurbranden in Spanje dit jaar inmiddels ruim 343.000 hectare in de as hebben gelegd. Dat is een record voor Spanje. Het vorige record stamde uit 2022 (307.000 hectare).

De Nederlandse helikopters die nu onderweg zijn, kunnen zo'n 8000 liter water per keer meenemen. Daarmee kunnen ze grote hoeveelheden water neergooien op plekken waar reguliere brandweervoertuigen lastig kunnen komen. Ook kunnen ze het water op verschillende manieren lozen: of in één keer, of via vernevelen.

'We willen, en kunnen dit'

Demissionair defensieminister Brekelmans zegt dat er vooraf goed is nagedacht over de inzet van de chinooks, en of er nog wel voldoende bluscapaciteit in Nederland achterblijft bij een eventuele natuurbrand in eigen land.

Dat is het geval, aldus Brekelmans. "Het is daarom heel mooi dat wij zo snel deze bijdrage kunnen leveren. Wij willen dit doen, en kunnen dit ook doen."

Het is de bedoeling dat de chinooks vanaf morgen worden ingezet en de komende twee weken in Spanje blijven.

Historische nederlaag voor links in Bolivia: slechts 3 procent van de stemmen

5 days 12 hours ago

In Bolivia tekent zich een ruk naar rechts af in de eerste ronde van de verkiezingen voor het parlement en een president. De huidige linkse regeringspartij Movimiento al Socialismo (MAS) kreeg bijna geen steun meer en lijkt slechts op 3 procent van de stemmen te kunnen rekenen. Hiermee komt er een einde aan bijna twintig jaar onafgebroken links-socialistisch bestuur.

In de voorlopige uitslagen van de presidentsverkiezingen komt de centrumrechtse senator Rodrigo Paz van de Christendemocratische Partij met 32 procent van de stemmen als voorlopige winnaar uit de bus. De conservatieve Jorge 'Tuto' Quiroga van de centrumrechtse Alianza Libre, die meer dan twintig jaar geleden ook kort president was, volgt met 27 procent.

Oud-president Morales had zijn aanhangers vooraf opgeroepen uit protest een ongeldige stem uit te brengen. 19 procent van de stemmen is inderdaad ongeldig verklaard, maar het is onduidelijk of deze ongeldige stemmen afkomstig zijn van zijn aanhangers.

Niemand van de kandidaten behaalde meer dan 40 procent van de stemmen. De twee centrumrechtse kandidaten moeten het in de tweede ronde op 19 oktober tegen elkaar opnemen. De verkiezingsautoriteit heeft nog niet bevestigd of er een tweede ronde komt.

'Vernieuwing'

De winst voor de 57-jarige Paz komt als een verrassing voor het land. In de peilingen kwam hij niet verder dan 8 procent. Van Quiroga was wel bekend dat hij goed ging scoren. De steenrijke zakenman Samuel Doria Medina, die in de peilingen op zo'n 20 procent van de stemmen kon rekenen, werd onverwacht naar de derde plaats verwezen. Hij kondigde aan Paz te gaan steunen in de tweede ronde.

"Bolivia vraagt niet alleen om een regeringswisseling, het vraagt ook om een verandering in het politieke systeem", zei Paz de afgelopen avond in een toespraak. "Dit markeert het begin van een grote overwinning, een grote transformatie", voegde hij toe, terwijl zijn aanhangers "vernieuwing" scandeerden. De huidig president Luis Arce van MAS heeft de resultaten erkend. "Democratie heeft getriomfeerd", zei hij. "Het woord is aan het Boliviaanse volk."

De MAS kwam in 2006 aan de macht onder leiding van Evo Morales. De oud-president, de eerste inheemse president van Bolivia, diende het land van 2006 tot 2019 in drie termijnen. In 2019 stapte Morales op na beschuldigingen van verkiezingsfraude. Bij de onrust die volgde kwamen tientallen mensen om het leven, het geweld eindigde pas toen Morales naar het buitenland vluchtte.

De oud-president kwam later opnieuw in opspraak omdat hij ervan beschuldigd werd in 2016 een kind te hebben verwekt bij een 15-jarig meisje, wat hij in alle toonaarden ontkent. Justitie wil hem hiervoor vervolgen. Zijn aanhangers stellen dat de aanklacht politiek gemotiveerd is.

Latijns-Amerika-correspondent Nina Jurna:

"Paz haalde veel stemmen binnen in de volksbuurten, bij de arme Bolivianen. Zij verwachten veel van hem, want de economische crisis in Bolivia is enorm, door de brandstofschaarste en een inflatie van 25 procent op jaarbasis. Paz zegt dat hij meer wil investeren in kleine bedrijven.

Zijn tegenstander, Quiroga, is een neoliberaal en voorstander van privatisering en het aantrekken van buitenlands kapitaal. Wie van deze twee het ook wordt, hij staat voor een enorme uitdaging voor het land. Bolivia heeft er in veertig jaar eigenlijk niet zo slecht voorgestaan als nu.

De MAS, die twintig jaar aan de macht was, is tijdens de verkiezingen hard afgerekend. Het is de vraag wat Morales en zijn aanhangers nu gaan doen. Hij kan zich niet meer kandidaat stellen; zijn politieke rol is uitgespeeld. Hij heeft zich teruggetrokken in het tropische deel van Bolivia, de Chapare, waar hij vandaan komt. Daar heeft hij een sterke aanhang van boeren en cocatelers.

Afgelopen tijd waren verschillende demonstraties waar ook doden vielen en waarbij mensen wegen blokkeerden. Zal Morales zijn aanhangers opnieuw ophitsen of accepteert hij dat zijn politieke rol voorbij is? En zullen zijn aanhangers dat ook accepteren? Dat is een vraag die Bolivianen bezighoudt."

De andere linkse kandidaat, de 36-jarige voorzitter van de Senaat, Andrónico Rodríguez, kreeg 8 procent van de stemmen. De kiezers kozen tijdens de verkiezingen ook 26 senatoren en 130 andere volksvertegenwoordigers, die op 8 november in functie treden.

De verschuiving naar rechts sluit aan bij een bredere tendens in Zuid-Amerika, waar landen als Argentinië, Ecuador, Paraguay na jaren van linkse of centrumlinkse regeringen rechtse leiders aan de macht brengen.

Bondlogo-ontwerper Joe Caroff (103) overleden

5 days 12 hours ago

Grafisch ontwerper Joe Caroff is gisteren overleden, een dag voor zijn 104e verjaardag. Hij was als designer voor Hollywood verantwoordelijk voor enkele beroemde ontwerpen uit de popcultuur, van James Bonds 007-logo tot de filmposter voor West Side Story.

Caroff maakt het 007-logo voor de allereerste Bondfilm, Dr. No. De dubbele nul met een zeven die als het handvat van een pistool dient zou in alle 25 Bondfilms worden gebruikt - hoewel het eigenlijk slechts als brievenhoofd van de productiemaatschappij was bedoeld.

"Hij zei dat hij nog een klein, creatief dingetje bovenaan wilde hebben", herinnerde Caroff zich hoe hij van zijn baas de opdracht kreeg. De steunlijnen die hij schetste om de cijfers recht te krijgen, deden hem aan de loop van pistool denken, dus maakte hij er Bonds Walther PPK van. "Het was heel spontaan, geen moeite, instant creativiteit."

Een gage van 300 dollar kreeg hij ervoor. Geen erkenning op de titelrol, geen royalty's voor de miljoenen aan merchandise waarop zijn logo zou prijken. "Ik kreeg er wel meer opdrachten door. Het was dus ook voor mij een soort uithangbord." Ook kreeg hij van de producers voor zijn 100e verjaardag een Bond-horloge van Omega met een 007-inscriptie.

Caroff zegt dat hij al ontwerper wilde worden sinds hij als 4-jarige een waterverfset ontdekte. Na in zijn diensttijd tijdens de Tweede Wereldoorlog aan Amerikaanse propaganda te hebben gewerkt, startte hij in 1948 een eigen ontwerpbureau. Zijn eerste opdracht was de omslag van Norman Mailers oorlogsroman The naked and the dead.

"Ik was dol op dat soort werk, omdat ik de kans kreeg een boek te lezen, het te interpreteren en dan een ontwerp te bedenken dat volgens mij het best weergaf wat het boek wilde zeggen." Voor Mailers autobiografische roman over de verschrikkingen van de strijd tegen Japan betekende dat een zwarte omslag met bloedrode letters en een starende, fragmentarische figuur op de voorkant.

Zijn eerste ontwerp voor Hollywood was de poster voor West Side Story, een geabstraheerd beeld van dansers op zigzaggende brandtrappen, met de titel in letters geïnspireerd door het metselwerk van New York. Caroff was ervan overtuigd dat het ontwerp zo goed was omdat hijzelf was opgegroeid op de plek waar de musical zich afspeelt.

Misschien dat daarom Woody Allen, ook een echte New Yorker, ook zo graag met hem werkte. Voor bijvoorbeeld zijn Manhattan ontwierp Caroff een logo waarin de letters van de filmtitel worden gevormd door de skyline van de stad.

Een goed ontwerp moest van Caroff van het papier springen. "Het moet bruisen", vond hij. "Het moet leven, het moet niet gewoon doods blijven liggen." Tegelijkertijd was het voor hem van belang "al het overbodige weg te laten". Zo probeerde hij voor zijn opdrachtgevers altijd de essentie van hun werk te vangen.

Daarom legde hij voor de poster van The Beatles' A hard day's night speels een knoop in een gitaarnek, zette hij Liza Minnelli theatraal op de Cabaret-titel en gaf hij de titel van The great train robbery de vorm van een stoomtrein.

Dat zijn werk door miljoenen werd gezien maar hijzelf een grote onbekende bleef, deerde hem niet, zei hij in een documentaire die er op hoge leeftijd nog over hem werd gemaakt. Hij zag zichzelf vooral als dienstverlener. "Je levert een product en dat is het."

Zware delegatie vandaag om tafel met Trump: 'Veel op het spel voor Oekraïne en Europa'

5 days 14 hours ago

Er staat veel op het spel voor de Europese leiders die vandaag in gesprek gaan met Trump over de oorlog in Oekraïne. Niet voor niets zijn ze met een zware delegatie: de Europese leiders zullen moeten inpraten op Trump, maar ook eenheid uitstralen en laten zien dat ze pal achter Zelensky staan.

"Want dit gaat niet alleen over de veiligheid van Oekraïne, maar ook over de veiligheid van Europa", zei de Franse president Macron gisteravond.

Wie er afreizen naar Washington zegt veel over het belang van de ontmoeting: Europese Commissievoorzitter Von der Leyen, de Britse premier Starmer, de Franse president Macron, de Finse president Stubb (die goed kan opschieten met Trump), de Italiaanse premier Meloni en de Duitse bondskanselier Merz zullen Zelensky vergezellen. Ook NAVO-secretaris-generaal Rutte is erbij. In de Nederlandse avond zullen de gesprekken plaatsvinden.

Dit is de groep die de afgelopen weken het voortouw heeft genomen binnen de zogenoemde coalition of the willing, de samenwerking van landen die zich hard maken voor vrede en veiligheid in Oekraïne. Na het gesprek met Poetin lichtte Trump deze groep leiders in over de ontmoeting.

Correspondent Europese Unie Kysia Hekster:

"De delegatie is bijzonder zwaar, er staat dan ook veel op het spel. Niets minder dan de toekomst van Europa, zeggen de leiders. Daarom zijn ze solidair met Zelensky en willen ze met hun steun voorkomen dat hij alleen komt te staan tijdens de ontmoeting met Trump.

De vorige bijeenkomst in het Witte Huis verliep rampzalig, toen de Amerikaanse en Oekraïense president hooglopende ruzie kregen. Trump zette daarna tijdelijk de wapensteun aan het land stil. De Europese delegatie wil voorkomen dat zoiets opnieuw gebeurt."

Bij aankomst in Washington bedankte Zelenksy de Amerikaanse president op sociale media in ieder geval voor de uitnodiging. "En ik hoop dat onze gedeelde kracht met Amerika en onze Europese vrienden Rusland tot echte vrede zal dwingen", schreef hij daarbij.

Macron zei gistermiddag dat het doel van het gesprek met Trump is om te laten zien dat Oekraïne en de Europese bondgenoten één front zijn. Als Oekraïne en zijn bondgenoten "tekenen van zwakte" laten zien aan Rusland, dan zal Europa machteloos staan bij toekomstige conflicten, stelde de Franse president.

Op sociale media zei Trump dat de bal nu vooral bij Zelensky ligt. "President Zelensky van Oekraïne kan de oorlog met Rusland bijna onmiddellijk beëindigen - als hij dat wil - of hij kan blijven doorvechten. Trump zwijgt over aan welke Russische voorwaarden Zelensky zou moeten voldoen. Hij zei alleen dat de herovering van de bezette Krim zeker niet zal gebeuren.

Veiligheidsgaranties

De leiders van de coalition of the willing wezen gisteren steeds op het belang van veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Bovendien hopen ze Trump weer aan hun kant te krijgen als het gaat om hoe het verder moet met de onderhandelingen.

Trump vindt sinds zijn ontmoeting met Poetin dat er zonder een bestand over vrede kan worden gesproken, maar Oekraïne en Europa willen dat er eerst een staakt-het-vuren komt. Vervolgens moeten er veiligheidsgaranties voor Oekraïne komen en pas dan kan over territoriale kwesties worden onderhandeld.

Want waar het er voor de top in Alaska nog op leek dat de Amerikaanse president ook wil dat er zo snel mogelijk een staakt-het-vuren komt, zei hij erna dat deze stap wat hem betreft kan worden overgeslagen. Nadat hij de coalition of the willing had ingelicht over het gesprek, schreef Trump op sociale media dat "door iedereen is vastgesteld dat een rechtstreeks vredesakkoord de beste manier is om een einde aan de oorlog te maken".

Artikel 5-achtige veiligheidsgaranties

De Amerikaanse topdiplomaat Witkoff zei gisteren dat Trump hier anders is gaan denken, omdat Poetin op de top voor het eerst heeft gezegd dat hij bereid is tot een aantal concessies. Zo zou de Russische leider ermee hebben ingestemd dat de VS en Europese bondgenoten veiligheidsgaranties mogen bieden aan Oekraïne die lijken op artikel 5 van de NAVO. Dat houdt in dat een aanval op een bondgenoot gelijkstaat aan een aanval op alle bondgenoten.

Daarnaast zou Poetin gezegd hebben dat hij bereid is om concessies te doen met betrekking tot vijf Oekraïense regio's, al legde Witkoff niet uit wat daarmee wordt bedoeld. Witkoff noemt het wel "een aanzienlijke verschuiving". Zelf heeft Poetin sinds de top niets gezegd waaruit blijkt dat hij van plan is om significante concessies te doen.

Poetin zou een groot aantal van zijn eisen die voor Oekraïne onaanvaardbaar zijn juist hebben herhaald in Alaska. Zo zou hij hebben herhaald dat "de grondoorzaken van het conflict" moeten worden aangepakt. Daarmee bedoelt hij onder meer dat Oekraïne gedemilitariseerd moet worden.

Grondgebied

Ook zou Poetin hebben voorgesteld dat Oekraïne zich - in ruil voor de bevriezing van de rest van de frontlinie - moet terugtrekken uit de hele Donbas-regio in Oost-Oekraïne. The New York Times schreef op basis van anonieme Europese functionarissen dat Trump dit voorstel zelfs steunt.

Zelensky herhaalde gisteren juist dat het opgeven van gebied voor hem geen optie is. Bij het overbrengen van die boodschap aan Trump - die ten koste van veel vrede lijkt te willen bereiken - lijkt steun van de prominente Europese leiders geen overbodige luxe.

Correspondent Europese Unie Kysia Hekster:

"Na de top in Alaska lijkt het erop dat Trump een deel van de eisen van Poetin heeft overgenomen. De Europeanen zullen proberen Trump weer in hun kamp te krijgen, en hem ervan te overtuigen dat Poetin niet te vertrouwen is.

Inmiddels hebben ze wel enige ervaring wat daarvoor nodig is: veel gevlei waardoor Trump een goed gevoel krijgt en open komt te staan voor andere geluiden die gunstiger zijn voor Oekraïne en de Europeanen. Het wordt "redden wat er te redden valt", een heel zware klus die eigenlijk niet mis mag gaan."