Aggregator

De Amsterdamse beurs is de klap van begin april, toen de Amerikaanse president Donald Trump wereldwijde importtarieven aankondigde, weer te boven. Op Trump's zelfverklaarde 'Liberation Day' op 2 april stond de belangrijkste graadmeter AEX op ruim 900 punten. Na een scherpe daling tot onder de 800 punten, is de AEX nu weer terug op het niveau van begin vorige maand.

Wereldwijd zakten de beurzen een maand geleden in elkaar, nadat beleggers waren geschrokken van de door Trump aangekondigde importtarieven voor tientallen landen. Zo moest er in de Verenigde Staten een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie komen. Vooralsnog is alleen een heffing van 10 procent ingevoerd. Onduidelijk is of Trump de overige 10 procent nog gaat doorvoeren.

Een week na 'Liberation Day' matigde Trump zijn toon, omdat niet alleen de koersen van aandelen van Amerikaanse bedrijven, maar ook die van obligaties en de dollar hard kelderden. Sindsdien krabbelden de beurzen weer wat op.

Vanaf 9 april ging in Amsterdam de AEX van een dieptepunt van 796 punten langzaam weer omhoog. Vanmorgen ging de index kort na de opening van de handelsdag door de belangrijke grens van 900 punten.

Bij windmolenparken voor de Nederlandse kust zwemmen vijf soorten haaien en roggen rond, waaronder de reuzenhaai die tot 8 meter lang kan worden. Dat blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit.

Onderzoekers zagen de reuzenhaai niet daadwerkelijk zwemmen, maar troffen DNA-sporen van het dier aan bij de 139 turbines van windmolenpark Hollandse Kust Zuid, meldt Omroep West. Het park ligt op 18 kilometer van de kust tussen Den Haag en Zandvoort.

"Dit is goed nieuws", zegt de Wageningse onderzoekster Annemiek Hermans in het NOS Radio 1 Journaal. "Een tijdlang werd gedacht dat de activiteit op windmolenparken haaien en roggen zou weerhouden. Maar onze informatie laat zien dat dat niet zo is."

Onderwaterlawaai

Lang niet iedereen weet het, maar in de Noordzee zwemmen altijd al haaien en roggen rond. Het onderzoek begon juist omdat Hermans en haar collega's bang waren dat de dieren verstoord zouden raken of zelfs wegtrekken door de aanleg van windparken. "Denk aan onderwaterlawaai. Veel scheepvaartbewegingen. Er worden stenen gestort; het is best wel een drukke periode", aldus de onderzoekster.

Misschien dat de haaien en roggen inderdaad even zijn omgezwommen tijdens de aanleg van het windpark. Maar als dat al zo was, dan zijn ze nu terug. Inclusief de ook al opvallende stekelrog en de imposante reuzenhaai, die tot nu toe slechts sporadisch voorkwam langs de Nederlandse kust.

436 monsters

De onderzoekers baseren zich op DNA-sporen die ze aantroffen in 436 monsters van schub-, slijm- en ontlastingsresten op de zeebodem in het windpark.

Een wetenschappelijke verklaring voor het feit dat de haaien en roggen zich (weer) thuis voelen tussen de windmolens is er nog niet. Maar Hermans heeft wel een vermoeden. "Na de aanleg van een windpark mag er veertig jaar lang niet 'bodemberoerend' gevist worden. Dus de bodem wordt met rust gelaten", stelt ze. "Dat is voor veel soorten prettig. Bijvoorbeeld voor haaien en roggen, die veel gebruikmaken van het zeebed om voedsel te zoeken of om eieren af te zetten."

Geen menseneters

Haaien hebben een slechte naam, maar voor de reuzenhaai hoeven we niet bang te zijn. De vis voedt zich met plankton. "We begrijpen ze zó verkeerd", zegt marien ecoloog Guido Leurs in Roots magazine. "Veel mensen denken dat alle haaien menseneters zijn. Maar dat klopt helemaal niet. Ze bijten alleen als er sprake is van een vergissing. Dat gebeurt weleens bij slecht zicht, of als ze zich bedreigd voelen."

De Chinese president Xi is aangekomen in Moskou. Een blijk van stabiliteit en betrouwbaarheid, dat zijn de woorden waarmee de Chinese staatsmedia de ontmoeting tussen de twee grootmachten beschrijven. Er wordt een reeks nieuwe overeenkomsten getekend, maar bovenal toont China zich met dit bezoek een loyale bondgenoot, ongeacht de internationale druk vanuit het Westen.

Ook de boodschap aan de Amerikaanse president Trump is helder: ondanks Amerikaanse pogingen om toenadering tot Rusland te zoeken, blijft de band tussen China en Rusland onveranderd sterk. Al lijkt die boodschap inmiddels wat achterhaald: waar Moskou en Washington enkele weken geleden nog dicht bij een akkoord over de oorlog in Oekraïne leken, lijkt Trump nu toch de voorkeur te geven aan een deal met Zelensky.

Aan de rest van de wereld wil Peking laten zien dat waar de VS verdeeldheid zaait, China verbindt. In werkelijkheid valt dat tegen. Niet alleen waarschuwde Peking landen onlangs nog om geen deals ten koste van China te sluiten, maar China's bondgenootschap met Rusland gaat ook direct in tegen Europese belangen. Dat laatste lijkt China weinig te deren.

Ruslands belangrijkste handelspartner

China is, net als voor ruim 120 andere landen ter wereld, de grootste handelspartner van Rusland. Vorig jaar bereikte de Chinees-Russische handel een recordniveau van 245 miljard dollar (bijna 220 miljard euro), meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2020.

Toch is de handelsrelatie tussen China en Rusland anders dan de meeste Chinese handelsrelaties; deze is namelijk redelijk in balans. Waar China met de meeste landen een ruim handelsoverschot heeft, zoals met de VS, is het verschil tussen China's import uit Rusland en export naar Rusland minder dan 10 procent.

China importeert grote hoeveelheden goedkope olie en gas uit Rusland. Sinds de westerse sancties tegen Rusland zijn ingevoerd, heeft China aanzienlijk kunnen profiteren van lagere prijzen voor Russische energieproducten.

Machtsverhouding

China exporteert vooral auto's, zendapparatuur en goederen die zowel een civiele als militaire toepassing hebben. Volgens Amerikaanse inlichtingendiensten is Rusland voor 90 procent afhankelijk van China voor micro-elektronica, essentieel voor de bouw van raketten, tanks en vliegtuigen.

De handel mag in valuta dan wel in balans zijn, de machtsverhouding is dat niet. Rusland is strategisch sterk afhankelijk van China. China daarentegen heeft alternatieven. China en Rusland zullen deze week nieuwe overeenkomsten tekenen. De inhoud daarvan is niet bekendgemaakt.

In China is er de afgelopen weken ook veel aandacht voor de relatie met Europa. Vorige week hief China nog een deel van de sancties tegen Europarlementariërs en hun gezinnen op. Een handreiking van China aan de Europese Unie, bedoeld om de banden weer aan te halen.

De handelsoorlog waarin China en de VS verwikkeld zijn, heeft het nagenoeg onmogelijk gemaakt voor China om zijn spullen op de Amerikaanse markt te verhandelen. De Europese markt biedt hierin mogelijke alternatieven.

In een toespraak ter ere van 50 jaar diplomatieke betrekkingen tussen China en de EU zei Xi deze week bereid te zijn om samen te werken en de relatie met de EU te verbreden. Maar aan deze woorden lijkt de EU weinig boodschap te hebben.

Gisteren uitte de EU kritiek op China's rol in de oorlog in Oekraïne, waarbij het benadrukte dat Rusland zijn militaire acties niet op dezelfde schaal zou kunnen voortzetten zonder de steun van China.

Nieuwe wereldorde

Eén ding is wel duidelijk: de oorlog in Oekraïne en de ontwrichting binnen Europa die mede het gevolg is van China's steun aan Rusland lijken voor Xi ondergeschikt aan het beeld dat hij graag van zichzelf en China als redelijke onderhandelaar wil neerzetten.

"Tachtig jaar geleden verenigden rechtvaardige krachten over de hele wereld, waaronder China en de Sovjet-Unie, zich om een gemeenschappelijke vijand te bestrijden en zegevierden over het fascisme", valt te lezen in een artikel geschreven door Xi in de Russische krant de Gazette.

"Maar vandaag brengen unilateralisme, hegemonie en intimidatie ernstige schade toe en staat de mensheid opnieuw op een kruispunt tussen eenheid of verdeeldheid, dialoog of confrontatie". Zonder het expliciet te benoemen, beschuldigt China de VS ervan wereldwijde onrust te zaaien, terwijl het zichzelf presenteert als voortrekker van een nieuwe wereldorde.

Of all FDM filament types, flexible ones such as TPU invite a whole new way of thinking, as well as applications. Case in point the TPU-based bellows that the [Functional …read more

(Telecompaper) Italian operator Fastweb+Vodafone reported first-quarter revenues of EUR 1.82 billion, down 0.4 percent year on year, in its first integrated...

De VS en het Verenigd Koninkrijk hebben een overeenkomst gesloten over het afschalen van de importheffingen, melden media in beide landen. The New York Times schreef als eerste over de deal.

Details worden later vandaag bekendgemaakt door de Britse premier Starmer en de Amerikaanse president Trump. Op zijn eigen socialemediakanaal heeft Trump het over een "belangrijke handelsdeal met een groot, gerespecteerd land." Om welk land het gaat, zegt hij er niet bij.

Omdat de Britten meer van de Amerikanen kopen dan andersom, staat het VK niet op de lijst met landen die Trump op 2 april een zogenoemde wederkerige importheffing oplegde. Die heffingen zijn inmiddels uitgesteld voor alle landen, behalve voor China.

Auto's en landbouwproducten

Toch heeft ook het VK last van Amerikaanse importheffingen. Een heffing van 10 procent op producten die het VK naar de VS exporteert blijft wel van kracht. Daarnaast wordt het VK geraakt door een heffing van 25 procent op staal, aluminium, auto's en auto-onderdelen.

Waar de twee landen het nu over eens zijn geworden, is niet duidelijk. Volgens The New York Times is er gesproken over de handel in auto's, landbouwproducten en belastingen op Amerikaanse techbedrijven.

De mogelijke overeenkomst tussen de VS en het VK komt op het moment dat er toenadering is tussen de VS en China. In Zwitserland wordt dit weekend gesproken over de-escalatie van de handelsoorlog die is ontketend tussen de twee grootmachten.

Terwijl Trump de wederkerige importheffingen voor de hele wereld opschortte, heeft hij juist hogere heffingen opgelegd aan China. Inmiddels zijn de Amerikaanse importheffingen voor een groot aantal producten uit China 145 procent. Omgekeerd hanteert China een importheffing van 125 procent op producten uit de VS.

Twee weken terug zei de Amerikaanse regering dat er een overeenkomst aan zat te komen met Zuid-Korea en Japan, maar sinds die tijd is daar niets meer over bekendgemaakt.

(Telecompaper) Samsung Electronics will unveil its new ultra-slim Galaxy S25 Edge smartphone 13 May in South Korea...

De provincie Overijssel en de gemeente Zwolle schieten het noodlijdende Museum de Fundatie opnieuw te hulp. Als de politiek akkoord gaat, willen ze jaarlijks 900.000 euro extra beschikbaar stellen. Eerder boekten ze ook al 1,8 miljoen euro aan noodsteun over voor de jaren 2024 en 2025.

De extra steun is nodig om het museum overeind te houden, schrijft RTV Oost.

De Fundatie geniet landelijke bekendheid, vooral door de huisvesting aan de rand van de middeleeuwse binnenstad. Het museum zit in een neoclassicistisch pand waar in 2013 een grote glazen opbouw aan is toegevoegd in de vorm van een wolk.

Vijftien jaar lang werd Museum de Fundatie geleid door kunsthistoricus Ralph Keuning, die goedbezochte tentoonstellingen organiseerde, soms zelfs meerdere tegelijk.

Angstcultuur

Maar in 2020 bleek dat veel medewerkers van het museum grote moeite hadden met hun directeur. Zijn spraken over een angstcultuur. "Als hij het eenmaal op je gemunt heeft, dan valt het niet mee", zei een medewerker. "Hij breekt je bij de benen af. Onvoorstelbaar."

Aanvankelijk hield de raad van toezicht de directeur de hand boven het hoofd. Maar toen uit onafhankelijk onderzoek bleek dat sprake was van "uitgemergeld personeel" en "murw geslagen werknemers", trad Keuning in juni 2022 terug.

Stijgende kosten

De bezoekersaantallen, toch al onder druk door corona, stortten toen helemaal in. Voor corona kwamen er zo'n 255.000 bezoekers per jaar, sinds Keunings vertrek zijn het er zo'n 150.000.

In 2023 leed het museum ondanks de jaarlijkse subsidie van 2,5 miljoen euro een verlies van 1,2 miljoen euro, ook door de stijgende energie- en loonkosten. Het voortbestaan kwam in gevaar.

De provincie en gemeente wisten dat te voorkomen door eenmalig 1,8 miljoen euro extra beschikbaar te stellen. Nu komt daar nog eens een bedrag van 900.000 euro per jaar bij als Provinciale Staten van Overijssel en de gemeenteraad van Zwolle akkoord gaan.

Grote publiekstrekker

De provincie en gemeente wijzen erop dat er een realistisch meerjarenplan ligt. Er wordt gemikt op zes tot acht tentoonstellingen per jaar, met in de herfst een grote publiekstrekker. Daarbij gaat het museum uit van tussen de 160.000 en 180.000 bezoekers

Bij het toekomstplan speelt trouwens ook een rol dat dat de provinciale kunstcollectie in beheer is bij het museum. Overijssel heeft gekeken of die elders ondergebracht zou kunnen worden, maar concludeert nu: "Er is geen andere partij die al deze taken (beheer, opslag, onderhoud, restauratie, actualiseren en exposeren) kan uitvoeren".

(Telecompaper) Telecom Italia (TIM) reported a 2.7 percent rise in revenues to EUR 3.3 billion in the first quarter of 2025, supported by growth at its TIM Brasil (4.9%) and TIM Enterprise (4.5%) units...

(Telecompaper) Apple is looking at revamping the Safari web browser on its devices to focus more on AI-powered search engines. Eddy Cue, Apple's senior vice...

Noord-Korea heeft meerdere ballistische raketten gelanceerd vanaf de oostkust van het land. Dat is bekendgemaakt door het leger van Zuid-Korea. Het zou gaan om de eerste lancering in bijna twee maanden. De raketten zouden in de Japanse Zee zijn beland.

Zuid-Korea denkt dat het gaat om een prestatietest voor de export van raketten naar Rusland. Meerdere inlichtingendiensten hebben vastgesteld dat Noord-Korea al meermaals korteafstandsraketten heeft geleverd aan Rusland voor de oorlog in Oekraïne, al wordt dit ontkend door beide landen.

Volgens een woordvoerder van het Zuid-Koreaanse leger werden de raketten vanochtend rond 08.10 uur plaatselijke tijd gelanceerd vanuit de havenstad Wonsan. Hij zei niet om hoeveel raketten het ging. Ze vlogen ongeveer 800 kilometer voordat ze neerstortten in zee.

Volgens Zuid-Korea kwam de lancering niet als een verrassing: de Zuid-Koreaanse en Amerikaanse inlichtingendiensten zouden de voorbereidingen al in een vroeg stadium hebben ontdekt. Het leger spreekt van "een duidelijke provocatie", die de vrede en stabiliteit in de regio in gevaar brengt.

Japan eveneens boos

Ook Japan veroordeelt het incident. Minister Nakatani van Buitenlandse Zaken heeft naar eigen zeggen zijn grieven overgebracht aan de Noord-Koreaanse ambassade in buurland China. Hij benadrukt wel dat de raketten de Japanse wateren niet hebben bereikt en dat Japanse schepen geen schade hebben opgelopen.

Noord-Korea heeft nog niet gereageerd op de kwestie. Het zou gaan om de eerste lancering vanuit het land sinds 10 maart, toen er raketten werden afgevuurd als reactie op een gezamenlijke militaire oefening door Zuid-Korea en de Verenigde Staten.

Bij een pro-Palestijnse betoging op de campus van de Columbia Universiteit zijn in New York tientallen demonstranten opgepakt. Het ging om de hevigste confrontatie met de politie sinds het aantreden van president Trump, die uitgesproken tegenstander is van dergelijke anti-Israëlische protesten.

Tientallen studenten hadden gisteren een bibliotheek van de universiteit bezet. Ze hingen Palestijnse vlaggen en spandoeken op met leuzen tegen de oorlog in Gaza. Ook scandeerden ze, samen met een menigte die zich buiten het gebouw verzamelde, pro-Palestijnse leuzen.

De leiding van de universiteit schakelde de politie in toen de menigte niet vrijwillig wilde vertrekken. Rector Claire Shipman noemde de bezetting ongehoord, omdat er vernielingen werden aangericht en studenten in examentijd geen rustige plek konden krijgen om te studeren.

"Iedereen heeft het recht om vreedzaam te protesteren, maar geweld, vandalisme en vernieling zijn onacceptabel", zei ook de Democratische gouverneur van de staat New York.

Kijk hieronder naar beelden van het protest:

Afgevoerd

Nadat agenten het gebouw waren binnengegaan, werden tientallen betogers in handboeien afgevoerd. De politie kon nog geen totaalaantal geven, maar volgens journalisten ter plekke ging het om zo'n vijftig personen. Eén betoger werd op een brancard in een ambulance afgevoerd, het is niet duidelijk waarom.

Op de Columbia Universiteit werd na het begin van de Gaza-oorlog in 2023 al snel geprotesteerd tegen de Israëlische reactie op de terreuraanval van 7 oktober. De studenten eisen onder meer dat de universiteit de banden met Israëlische instellingen verbreekt en de samenwerking opschort met wapenbedrijven die aan dat land leveren.

President Trump ergert zich al langer aan de betogingen, die hij als antisemitisch typeert. Om universiteiten tot harder ingrijpen te dwingen voerde hij de druk op door federaal geld voor onderwijsinstellingen in te trekken. Columbia kondigde inderdaad strengere regels af toen dat gebeurde, zoals een verbod op gezichtsbedekkende kleding en een identificatieplicht. Ook werd er meer beveiligingspersoneel ingezet.

Visa gecontroleerd

Daarnaast zette Trump justitie en de immigratiedienst in om organisatoren van protesten aan te pakken. Zo dreigt de prominente protestleider Mahmoud Khalil uitgezet te worden, hoewel hij in de VS een verblijfvergunning heeft en geen strafblad. Critici stellen dat deze Columbia-student zo hard wordt aangepakt om medestanders af te schrikken.

Na dit nieuwe protest zei minister Rubio van Buitenlandse Zaken dat er gekeken zal worden of de visums kunnen worden ingetrokken van de "indringers en vandalen" die de bibliotheek hadden overgenomen. "Pro-Hamas schurken zijn in onze grootse natie niet meer welkom", twitterde hij.

(Telecompaper) Arm Holdings posted Q4 revenues of USD 1.24 billion, up 34 percent yearon-year, marking the first time the company has crossed the USD 1 billion quarterly revenue milestone...

(Telecompaper) NTT is planning to make NTT Data Group a wholly owned subsidiary through a tender offer expected to be worth up to JPY 3 trillion (USD 20.9 billion), according to Nikkei without naming its source...

The iMac G3 is an absolute icon of industrial design, as (or perhaps more) era-defining than the Mac Classic before it. In the modern day, if your old iMac even …read more

Het kabinet voert de diplomatieke druk op de Israëlische regering op. Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken wil voorlopig niet verder onderhandelen over de verlenging van een Europees samenwerkingsprogramma met Israël, schrijft hij in een brief aan Kaja Kallas, de buitenlandchef van de Europese Unie.

Veldkamp vindt dat Israël met de humanitaire blokkade van Gaza de mensenrechten en democratische principes niet respecteert. Die principes staan in een verdrag tussen Israël en de EU. "Je hebt het recht om jezelf te verdedigen, maar de proporties lijken nu volledig zoekgeraakt", zei Veldkamp tegen de NOS.

Hij wil dat de EU onderzoek doet naar de naleving van het verdrag. Vijf vragen over het nieuwe, kritische standpunt van minister Veldkamp.

1. Op welk verdrag doelt Veldkamp?

Het EU-Israël Associatieverdrag is een akkoord waarin afspraken staan over handelsvoordelen en andere samenwerkingen tussen de EU en Israël. De EU is de grootste handelspartner van Israël. Het verdrag is gesloten voor zowel een betere economische als politieke samenwerking.

Daar hoort ook een actieplan bij. Daarin staat onder andere dat de EU en Israël samen moeten werken om "de gedeelde waarden van de democratie, de rechtsstaat en respect voor mensenrechten en internationaal humanitair recht te bevorderen".

Op dit moment wordt onderhandeld over dat actieplan, dat eigenlijk al in januari al verlengd had moeten worden.

2. Hoe zet Veldkamp nu druk?

Tot voor kort was diplomatieke druk achter de schermen volgens Veldkamp de beste manier om de Israëlische gijzelaars vrij te krijgen en humanitaire hulp in Gaza te krijgen, maar hij stelt dat de kans op een staakt-het-vuren "buitengewoon is geslonken". En dus is het tijd om op een andere manier de druk op te voeren.

Zolang dat onderzoek loopt "zal Nederland nieuwe samenwerkingen of actieplannen blokkeren die de EU met de regering Netanyahu aan wil gaan", zegt Veldkamp.

Nederland is het eerste land dat dit doet. Spanje en Ierland vroegen eerder om het hele verdrag op te schorten, maar daar moeten alle 27 landen het mee eens zijn.

3. Wat betekent het voor Israël?

Voor nu heeft het nog geen consequenties waar Israël meteen iets van merkt. Het hangt ervan af of het onderzoek dat Veldkamp graag wil, er daadwerkelijk komt en wat daaruit blijkt. Op langere termijn kan het wel consequenties hebben. Voor nu is het vooral een politiek signaal aan Israël, dat Nederland altijd heeft gezien als een van zijn trouwste bondgenoten.

Een officiële reactie van Israël is er nog niet. Israëlische media melden er ook niets over. Ook EU-buitenlandchef Kallas heeft nog niet gereageerd. Volgens Veldkamp is zijn Israëlische collega niet blij met de stap van de Nederlandse regering, net als "anderen in de Israëlische regering".

4. Hoe groot is de kans dat andere landen volgen?

Hongarije en Tsjechië blijven Israël steunen, maar steeds meer landen in de EU vinden dat er actie nodig is. "We zijn niet het enige land dat nu zegt: er is hier iets heel ernstigs aan de hand, daar moeten we op gaan reageren", zegt Veldkamp. "We geven een duidelijk signaal af", zegt de minister. Dat wordt ook gezien door zijn Europese collega's en die uit het Verenigd Koninkrijk, zegt hij. "Een aantal Europese collega's overweegt ook zelf hiernaar te kijken."

De buitenlandministers van Ierland, IJsland, Noorwegen, Luxemburg, Slovenië en Spanje hebben zich in een gezamenlijke verklaring uitgesproken over de nieuwe plannen van Israël. Daarin uiten ook zij hun zorgen:

Ook de Franse president Macron vindt dat Israël het recht heeft om een terroristische organisatie te bestrijden, maar dat het "onacceptabel" is dat het land handelt zonder zich aan de regels te houden.

Het plan van Veldkamp is gisteren besproken op een informele bijeenkomst in Warschau van Europese ministers van Buitenlandse Zaken. Vandaag gebeurt dat opnieuw.

5. Hoe reageren hulporganisaties op deze stap van Nederland?

Hulporganisaties die al langere tijd stevige kritiek hebben op het kabinetsbeleid reageren verheugd op de aankondiging van Veldkamp, al had zo'n "eerste stap" volgens hen al veel eerder genomen moeten worden. "Deze koerswijziging is laat, maar beter laat dan nooit", zegt Artsen zonder Grenzen. Save the Children noemt het "fijn dat de minister zich eindelijk wat aan lijkt te trekken van het internationaal humanitair recht".

Goedemorgen! Er is opnieuw een stemronde in het Vaticaan. Daar zijn 133 kardinalen samen om een nieuwe paus te kiezen. Gisteravond kwamen ze er niet uit. Ook in het Europees Parlement wordt gestemd. Daar gaat het over de wolf.

Eerst het weer: de dag begint fris met lokaal vorst aan de grond. Vanmiddag zonnig, maar er zijn ook stapelwolken. Het wordt 16 tot 19 graden.

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Afgelopen maand was wereldwijd de op een na warmste april sinds het begin van de metingen. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus. De gemiddelde temperatuur was 14,96 graden Celsius. Dat is 1,51 graad warmer dan het gemiddelde vóór de industriële revolutie.

In de afgelopen 22 maanden kwam het volgens de Europese data 21 keer voor dat de opwarming door de 1,5 graad ging. Het consequent overschrijden van die 1,5 graad wordt gezien als een zorgwekkend verschijnsel, omdat het iets zegt over de slinkende kans om de opwarming van de aarde te beperken. Veel klimaatbeleid is er sinds het Klimaatverdrag van Parijs (2015) juist op gericht om de opwarming onder de 1,5 graad te houden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Het conclaaf, de verkiezing van een nieuwe paus, is begonnen in Vaticaanstad. Veel meer dan de vorige keer, twaalf jaar geleden, leeft het conclaaf online. Vooral bij jongeren die op sociale media veel video's langs zien komen, vaak met een grappige ondertoon:

Heb een mooie donderdag!

Ruim 2000 veehouders veroorzaken met hun bedrijven zo veel stankoverlast voor omwonenden dat ze maatregelen moeten nemen. Dat blijkt uit een onderzoek van Follow the Money naar cijfers van een adviesrapport over de gevolgen van een uitspraak van het gerechtshof.

Daarin is bepaald dat de stankoverlast van veehouderijen zo groot is dat de mensenrechten van omwonenden worden geschonden en dat de overheid direct moet ingrijpen.

Het advies is naar de Tweede Kamer gestuurd door PVV-staatssecretaris Jansen van Milieu. Daaruit blijkt dat 2300 van de 33.550 veehouderijen op basis van de uitspraak van het gerechtshof mogelijk moeten inkrimpen om de stank terug te dringen. Dat komt neer op 7 procent van alle veehouderijen.

Voor minimaal 1300 bedrijven zijn er geen technische oplossingen om de geurhinder te verminderen. Vooral koeien en varkens veroorzaken stankoverlast, dus zullen veehouderijen deze dieren moeten wegdoen.

Benauwd, duizelig en slapeloosheid.

Uit berichtgeving van BNNVARA-programma Zembla bleek al eerder dat mensen die kampen met stankoverlast hoofdpijn kunnen krijgen of benauwd of duizelig kunnen worden. Ook kan die lucht leiden tot slapeloosheid.

In 2022 bepaalde de rechter dat de overheid omwonenden onvoldoende had beschermd tegen geurhinder uit veehouderijen. Deze zaak was aangespannen door zestien omwonenden in onder meer Limburg, Overijssel en Noord-Brabant, die last hadden van stank van grote stallen in hun omgeving.

Na die zaak is de Staat in hoger beroep gegaan. Daarin besloot het gerechtshof in Den Haag dat twee omwonenden van stallen door de Staat onvoldoende beschermd zijn tegen stankoverlast. Zij hadden te maken met geuren die de maximale norm ruim overschreden. En daarmee waren hun mensenrechten geschonden.

De wettelijke norm is vastgesteld op 14 ou (odour units). Dat aantal betekent dat een stinkend geurmonster veertien keer verdund moet worden voor de gemiddelde persoon het niet meer ruikt.

Er zijn wel verschillende manieren voor bedrijven om daarvan af te wijken. Zo kunnen veehouderijen bijvoorbeeld hun bedrijf uitbreiden als technische innovaties de geur in theorie zouden beperken. Daarnaast zijn er ook in bepaalde gemeenten uitzonderingen, waardoor veebedrijven meer geur mogen verspreiden.

Wettelijke norm overschreden

Volgens het hof had de overheid bij 25 ou maatregelen moeten nemen. Bij de twee omwonenden was 34 en 57,6 ou vastgesteld en daarmee zijn hun mensenrechten geschonden. Dit betekende dat de Staat er per direct wat aan moet doen.

Het hof zei echter het voor deze uitspraak alleen "zeer extreme gevallen" te hebben beoordeeld, en wil daarmee niet zeggen dat minder dan 25 ou altijd goed is.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat benadrukt dat de uitspraak van het hof alleen directe gevolgen heeft voor de partijen in deze rechtszaak. Het hof stelde in maart ook al dat andere gevallen in aparte rechtszaken voorgelegd zouden moeten worden om vast te kunnen stellen of de Staat in die gevallen ook in overtreding is.

Als het gaat om de 2000 veehouderijen die te veel stankoverlast veroorzaken is nog onduidelijk wat het ministerie hieraan gaat doen. Er wordt gewerkt aan nieuwe geurwetgeving en de uitspraak van het hof wordt daarbij bestudeerd. Het ministerie zal begin 2026 met een voorstel hiervoor komen.

In Parijs zijn zeker drie mensen gewond geraakt toen een auto inreed op voetbalfans. Zij vierden de overwinning van Paris Saint-Germain in de halve finale van de Champions League.

De slachtoffers werden aangereden in de buurt van de Champs-Élysées. Volgens Franse media verkeert een van hen in kritieke toestand. Ook de andere twee slachtoffers zouden zware verwondingen hebben opgelopen.

Het is niet duidelijk of de auto expres inreed op de supporters. Na het incident zou een menigte de wagen hebben achtervolgd en in brand hebben gestoken. Onbekend is of de inzittenden zijn aangehouden.

Ongeregeldheden

Paris Saint-Germain won gisteravond voor eigen publiek met 2-1 van Arsenal. Daarmee haalde de club voor de tweede keer in de clubgeschiedenis de finale van de Champions League.

In de uren na de wedstrijd waren er veel ongeregeldheden op en rond de Champs-Élysées. Ruiten werden ingeslagen en er werd brand gesticht. De politie heeft zeker 43 mensen aangehouden.

De vijf Iraanse mannen die afgelopen weekend werden aangehouden in Engeland, worden ervan verdacht dat ze de Israëlische ambassade in Londen wilden aanvallen. Dat melden The Times en persbureau Bloomberg op basis van bronnen.

De politie arresteerde de vijf mannen zaterdag op verschillende locaties in het Verenigd Koninkrijk. Anti-terreuragenten grepen in met hulp van het leger omdat de vrees bestond dat er een aanslag ophanden was.

Twee van de opgepakte mannen zijn 29 jaar, één is 24 jaar, één 40 jaar en één 46 jaar. De 24-jarige is vrijgelaten op borgtocht. De andere vier worden volgens The Times verhoord.

De Engelse minister van Binnenlandse Zaken Cooper spreekt van een van de grootste anti-terrorismeoperaties van de afgelopen jaren.

Meer aanhoudingen

Afgelopen weekend werden nog drie Iraanse mannen aangehouden in Engeland. Zij worden er volgens The Times van verdacht dat ze werkten in opdracht van een buitenlandse staat, vermoedelijk Iran. Deze aanhoudingen staan volgens de politie los van de vijf aanhoudingen voor een mogelijk aanval op de Israëlische ambassade.