NOS Nieuws - Algemeen

De Verenigde Staten en Iran zullen op 26 april hun onderhandelingen over het Iraanse atoomprogramma voortzetten in Oman. Experts zullen zich voegen bij de onderhandelingen voor een mogelijke deal. Vandaag zaten de twee landen voor de tweede keer in korte tijd om tafel.

De Iraanse minister Abbas Araghchi van Buitenlandse Zaken suggereert dat er beweging in de gesprekken zit. "Ik hoop dat we een betere positie zullen hebben na de technische onderhandelingen", zegt Araghchi tegen de Iraanse staatstelevisie. "Deze keer waren we succesvol in het beter begrijpen van elkaars doelen en principes."

De VS heeft nog niet gereageerd.

Tweede keer in korte tijd

Het gesprek van vandaag begon rond het middaguur in Rome op de ambassade van Oman. Dat land bemiddelt in de onderhandelingen tussen de partijen, die elkaar wantrouwen.

Een week geleden was het eerste gesprek "op hoog niveau" in Oman. Delegaties van beide landen spraken met elkaar via onderhandelaars. De leiders van de delegaties, Araghchi en de Amerikaanse Steve Witkoff, Trumps speciaal gezant voor het Midden-Oosten, ontmoetten elkaar toen alleen na afloop even.

Vorige week werd voor zover bekend nog niets afgesproken, maar beide partijen waren positief over de bijeenkomst. Vandaag ging het opnieuw om "indirecte gesprekken", werd op de Iraanse staatstelevisie gezegd. Wie er precies aan tafel zaten, is niet duidelijk.

Atoomwapens dichterbij

De spanningen tussen de landen bestaan al langere tijd, maar liepen de laatste tijd op. Sinds Trump in zijn vorige presidentstermijn de atoomdeal tussen meerdere grootmachten en Iran eenzijdig beëindigde, verrijkt Iran weer uranium om atoomwapens te maken. De VS is bang dat Iran daar steeds dichterbij komt en dat atoomwapens vervolgens ook in handen kunnen vallen van pro-Iraanse groeperingen.

In maart stuurde Trump het regime in Teheran een brief waarin hij hen sommeerde tot het voeren van gesprekken. Dat viel niet in de smaak bij ayatollah Khamenei, die het "bullebaktactiek" noemde. Ook president Pezeshkian liet weten dat Iran zich niet laat commanderen. Met gesprekken via bemiddelaars ging het land wel akkoord.

Dreigementen

President Trump probeert op allerlei manieren druk te zetten op Iran en de onderhandelingen. Hij dreigt met bombardementen en nog voor de gesprekken begonnen, probeerde hij zijn dreigementen kracht bij te zetten door alvast enkele bommenwerpers van stal te halen in de Indische Oceaan.

Iran is na Rusland het meest gesanctioneerde land ter wereld. Het land ontkent atoomwapens te maken.

Bij een woning in de Almeerse wijk Faunabuurt is vannacht een explosie geweest. Kort na het incident heeft de politie een minderjarige jongen uit Amsterdam aangehouden. Het is de tweede explosie bij de woning in korte tijd.

Het voorval gebeurde rond 02.00 uur. Getuigen zeggen tegen Omroep Flevoland dat de explosie in de wijde omgeving was te horen. Door de ontploffing ontstond flinke schade aan de woning en omliggende panden. Er vielen geen gewonden. Korte tijd later wist de politie in de omgeving de verdachte aan te houden.

Begin deze maand was op hetzelfde adres ook al een explosie. De woning werd toen op last van de burgemeester gesloten. Ook na dat voorval werd iemand aangehouden.

Nog een pakketje gevonden

Zaterdagmiddag werd nog een verdacht pakketje gevonden op de Giraffeweg in dezelfde wijk. Een voorbijganger meldde dit bij de politie.

In het pakketje zat een explosief. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie heeft het object tot ontploffing gebracht op een veilige locatie. Het is volgens de politie te vroeg om te zeggen of dit incident verband houdt met de eerdere explosies. Het onderzoek loopt.

Razend populair was Pieter Omtzigt, net na de oprichting van zijn partij Nieuw Sociaal Contract in de zomer van 2023. Kiezers hadden een enorm vertrouwen in de politicus uit Enschede. Ze waardeerden hem voor zijn actieve rol bij de toeslagenaffaire, of waren enthousiast over de nieuwe bestuurscultuur die hij nastreefde.

Maar in de afgelopen twee jaar daalde Nieuw Sociaal Contract in de peilingen en Omtzigt zelf verdween langere tijd van het politieke toneel vanwege zijn mentale gezondheid. Hoe kijken gedupeerden van de toeslagenaffaire en kiezers nu naar zijn vertrek?

"Wij zijn als ouders zeer aangedaan door het nieuws", zegt gedupeerde Nathalie Sijbesma. "Pieter Omtzigt heeft veel voor ons betekend. En er zijn nog heel veel problemen in deze hersteloperatie waar Pieter hard voor nodig is."

'Gemis voor ouders'

Sijbesma helpt tegenwoordig als ervaringsdeskundige andere gedupeerde ouders. Ze had in de afgelopen jaren veel contact met Omtzigt. "Ik heb Pieter leren kennen als een zeer betrokken mens, die luistert naar je verhaal en met je meekijkt: wat kan ik voor je doen, waar sta je in het proces, waar loop je tegenaan?"

Hoewel Omtzigt zich een paar keer terugtrok uit de politiek vanwege een burn-out, was hij voor Sijbesma altijd bereikbaar. "Pieter is iemand die er voor je staat", zegt ze. "Het gaat echt een gemis worden voor ons als ouders."

Dat zegt ook Theo Kaspers van de Stichting Gedupeerde Ouders. "Voor de toeslagenouders was hij een vertrouwenspersoon. Van die oude groep parlementariërs die thuis zijn in dit complexe dossier blijft nu alleen nog Inge van Dijk van het CDA over, dat doet ons even rillen."

Betrokkenheid als tegenkracht

"We zijn een goudeerlijke, integere rebel in de Kamer kwijt", zegt Kaspers. "Zijn kritische nieuwsgierigheid, rechtvaardigheidsgevoel en doorzettingsvermogen vormden in het toeslagendossier een tegenkracht."

Daardoor kwamen er echt dingen in beweging, zegt Kaspers. Als voorbeeld noemt hij de oprichting van de commissie-Donner in 2019, die onderzoek ging doen naar de toeslagenaffaire.

Maar de betrokkenheid van Omtzigt ging ten koste ging van zijn eigen gezondheid, zag Kaspers. Stichting Gedupeerde Ouders was vorig jaar in Den Haag ter voorbereiding op een debat dat Nicolien van Vroonhoven zou gaan voeren. Bij dat gesprek sloot Omtzigt even aan. "Hij besloot bijna direct om het debat de volgende dag zelf te voeren, terwijl hij ook toegaf: ik ben nog niet hersteld."

'Kon niet anders'

Dat Omtzigt de politiek mentaal niet meer aankon, is voor veel mensen op de markt in zijn woonplaats Enschede geen verrassing. "Het kon niet meer, je zag het aan hem", zegt een vrouw. "Als hij op tv was, ging het toch een beetje moeilijk."

"Volgens mij kon het niet anders", zegt een man. "Hij was volgens mij op." Weer een ander: "Die man had te veel hart, mensen met een hart moeten niet in de politiek."

Veel marktgangers vinden het om die reden verstandig dat Omtzigt zich terugtrekt uit de politiek. Een vrouw vindt het goed dat hij voor zichzelf en zijn gezin kiest. Maar: "Hij was wel iemand die een voet tussen de deur zette, dingen aanzwengelde, ik vind het jammer dat hij daarmee stopt."

Vrouwen in Nederland krijgen steeds vaker op latere leeftijd kinderen. Dat is onder meer omdat zij persoonlijke groei voorrang geven. Ook de angst voor een zogenoemde child penalty, waarbij vrouwen vertraging oplopen in hun carrière als ze op jonge leeftijd kinderen krijgen, speelt een rol. Maar er zijn meer factoren.

De ontwikkeling dat vrouwen steeds later kinderen krijgen speelt sinds de jaren 80, zegt Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. Zo zijn er steeds meer vrouwen van boven de 35 die zwanger raken.

Volgens de laatste cijfers kregen Nederlandse vrouwen in 2023 gemiddeld rond de leeftijd van 30,3 jaar hun eerste kind. Tien jaar eerder lag de gemiddelde leeftijd nog een stuk lager, rond de 29,4 jaar. Deze verschuiving zie je ook in andere landen, zoals de Verenigde Staten. In 2023 kregen Amerikaanse vrouwen ouder dan 40 jaar voor het eerst in de geschiedenis meer kinderen dan tieners.

Zelfontwikkeling en hoge kosten

Lonneke van der Berg van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) doet onderzoek naar de jongvolwassen levensfase (25-35 jaar). "Met name jonge vrouwen zijn in de eerste periode na het uit huis gaan steeds vaker single. Veel belangrijke levensstappen worden uitgesteld: uit huis gaan, samenwonen en ook kinderen krijgen."

In het algemeen is volgens Van der Berg meer nadruk komen te liggen op zelfontwikkeling. "Bij vrouwen zien we specifiek een sterke focus op persoonlijke groei ten opzichte van vorige generaties: financieel zelfstandig worden, een carrière opbouwen, jezelf ontdekken."

Onder mensen die geen hbo- of universitaire opleiding hebben, vormen financiële overwegingen de belangrijkste reden om een kinderwens uit te stellen, blijkt uit onderzoek van Van der Berg. Dit geldt voor zowel mannen als vrouwen.

"Dit komt deels door onzekerheid op de woningmarkt en op de arbeidsmarkt. Denk aan flexibele contracten of het niet kunnen vinden van een geschikt huis", aldus Van der Berg. Maar ook de hoge kosten van kinderopvang spelen mee. Ze spreekt van een "zorgelijke" ontwikkeling.

Vrijheid om te reizen

Of een kinderwens wordt uitgesteld of zelfs afgesteld, verschilt. "Voor sommigen zal het uitstel zijn, en wachten op meer zekerheid, maar voor best wat jonge vrouwen is er op dit moment geen kinderwens", zegt Van der Berg. "Dat hoeft niet negatief te zijn; het geeft juist vrijheid om te reizen en niet gebonden te zijn aan één plek."

Ze ziet een waardeverschuiving. "Het wordt sociaal steeds meer geaccepteerd om eerst in jezelf te investeren en nog niet gefocust te zijn op het stichten of onderhouden van een gezin. Jonge vrouwen zijn tegenwoordig hoger opgeleid dan jonge mannen." Jonge vrouwen investeren in hun opleiding en carrière en willen daar dus ook van genieten, stelt Van der Berg.

Child penalty

Ook ervaren vrouwen dat ze op het werk na het krijgen van kinderen minder serieus worden genomen op de werkvloer. "Wij worden na het krijgen van kinderen minder vaak gezien als high potential", zegt Hanneke Takkenberg. Zij is arts en hoogleraar bij het Erasmus MC en heeft dat zelf ook ervaren. "Toen ik zwanger werd, werd er op het werk aan mij gevraagd: hoeveel dagen ga je na de bevalling werken? Dat wordt volgens mij nooit aan een man gevraagd."

Zo krijgen werkende vrouwen bijvoorbeeld te maken met een child penalty. Volgens cijfers van het CBS daalt het inkomen van vrouwen sterk na het krijgen van het eerste kind, iets wat bij vaders nauwelijks gebeurt. Vrouwen leveren na het krijgen van kinderen meer in op salaris, werktijd en ook pensioen.

Takkenberg is een van de initiatiefnemers van een nieuw onderzoekscentrum in Rotterdam dat zich richt op de gezondheid van vrouwen. Ze wijst erop dat mensen - niet alleen vrouwen, maar ook transgender mannen en non-binaire personen - biologisch gezien het best zwanger kunnen worden voor hun 35e.

Medische ontwikkelingen

De vruchtbaarheid van vrouwen neemt sneller af naarmate ze ouder worden, vooral na 35 jaar. Voor mannen geldt dat de spermakwaliteit achteruitgaat met de klimmende leeftijd, maar dit verloopt veel geleidelijker, zegt de arts.

"In Nederland zijn er steeds meer stellen die IVF willen ondergaan vanwege ongewenste kinderloosheid, onder andere omdat vrouwen op latere leeftijd beginnen met kinderen krijgen", aldus Takkenberg. "IVF heeft echter een grote impact op het leven van een vrouw, met hormoonbehandelingen, het weghalen van eicellen en het terugplaatsen van embryo's. Het is een intensief proces."

Medische ontwikkelingen helpen dit proces beter te maken. "Kunstmatige intelligentie biedt prachtige mogelijkheden om de kans op succes bij IVF te vergroten", aldus Takkenberg. Deze maand werd bekend dat in Mexico voor het eerst een gezonde baby is geboren door een IVF-traject dat volledig door AI was geautomatiseerd. De moeder is een vrouw van 40.

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de regering-Trump opgedragen voorlopig te stoppen met de deportatie van Venezolanen die worden vastgehouden in de staat Texas. De zaak was aangespannen door advocaten van burgerrechtenorganisatie ACLU.

Volgens hen dreigen de mannen, die ervan worden beticht dat ze bendeleden zijn, te worden uitgezet zonder dat de juiste juridische procedures zijn gevolgd.

ACLU zegt dat de Venezolanen geen mogelijkheid hebben gehad om hun uitzetting aan te vechten bij een rechter, iets wat het Hooggerechtshof eerder had opgedragen. Het Hooggerechtshof verplicht daarom om de uitzettingen te op te schorten tot nader order van het Hof.

De conservatieve rechters Clarence Thomas en Samuel Alito hebben zich publiekelijk van de uitspraak gedistantieerd, wat leden van het Hooggerechtshof overigens vaker doen.

Het Witte Huis heeft nog niet op de uitspraak gereageerd, maar vanuit de regering is er ergernis over wat wordt gezien als 'bemoeienis' van de rechtspraak bij de deportaties. Democraten vrezen dat Trump zich niet aan de wet houdt en uitspraken van rechters naast zich neerlegt.

Constitutionele crisis

Als gerechtelijke uitspraken worden genegeerd, wordt dat een groot probleem, zegt jurist en Amerikakenner Kenneth Manusama in het NOS Radio 1 Journaal. "Welke middelen heeft het Hooggerechtshof, of elke rechter, om de eigen uitspraken te handhaven? Eigenlijk niets."

"Het gaat nu al een paar honderd jaar goed in Amerika, dat iedereen het systeem respecteert en respecteert wat de rechter zegt, tot deze regering", vervolgt Manusama. "Zodra de regering expliciet zegt 'nee, we doen niet wat het Hooggerechtshof zegt', dan komt er een soort patstelling en een grote constitutionele crisis, want wie gaat de regering dan alsnog dwingen om de bevelen op te volgen?"

De afgelopen maanden circuleerden op sociale media veel video's van mensen in het uitgaansleven, vaak gefilmd zonder dat degenen die te zien zijn daar goedkeuring voor hebben gegeven. De posts zijn soms goed voor honderdduizenden views en gaan vaak samen met vernederende en haatdragende reacties. Mensen worden bijvoorbeeld beoordeeld op hun kleding of op hun manier van dansen.

Een zorgwekkende trend, vindt het Amsterdamse festival DGTL, dat traditiegetrouw het festivalseizoen dit paasweekend aftrapt. Afgelopen weken plaatsten ze een statement op hun Instagram-account waarin ze de bezoekers oproepen om hun telefoon komend weekend opgeborgen te houden. In de post roepen ze op om onze dansvloeren "vrolijk, respectvol en vrij te houden".

"Onze dansvloeren zijn gebouwd op vrijheid, expressie en verbinding. Ze zijn bedoeld als veilige(re) ruimtes, waar iedereen kan bewegen hoe ze ook willen, zonder angst om gefilmd, beoordeeld of bespot te worden. Anderen te schande maken, vooral door content te delen zonder hun toestemming, druist in tegen alles waar we voor staan", laat de organisatie weten.

Volgens de organisatie van DGTL heeft geen enkel ander bericht op hun sociale media tot zoveel discussie geleid. Dit is ook precies wat ze hebben willen bereiken. "We hopen iets los te maken bij het publiek. Als mensen het niet met ons eens zijn dan is dat ook prima, maar we willen proberen wel het gesprek hiermee te openen", aldus festivaldirecteur Ellen Evers.

Ze worstelt hier al langer mee. "Elke keer dat we zulke berichten voorbij zagen komen zat het ons dwars. Dit jaar hebben we besloten er actief iets mee te doen en deze oproep te plaatsen."

Sticker op camera

De discussie rondom het gebruik van mobiele telefoons in het nachtleven speelt al langer. Veel nachtclubs hebben hem in de ban gedaan en plakken bij binnenkomst de camera van de telefoon van de bezoeker af met een sticker.

Zulke maatregelen vindt DGTL echter te ver gaan. "Daar hebben we wel over nagedacht, alleen is dat een tijdrovende kwestie en ook niet duurzaam. We willen bovendien niks forceren. Het gaat om gedrag en het creëren van bewustwording. De telefoon is een onderdeel van ons bestaan. Dat moet je niet willen weghalen."

'Mooi initiatief'

DGTL neemt hiermee het voortouw binnen de festivalsector. De Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals staat achter de actie. Hoewel ze vanuit de sector nog geen roep hebben gehoord om een collectief standpunt, laten ze weten het een mooi initiatief te vinden.

"Je wil een veilige en welkome omgeving scheppen voor de mensen die het festivalterrein bezoeken. Als mensen elkaar ongevraagd gaan filmen en exposen, dan gaat dat alle grenzen te buiten. Het kan geen kwaad om de bezoeker hierin te onderwijzen", zegt directeur Berend Schans.

In Tunesië zijn oppositieleden veroordeeld tot gevangenisstraffen tot 66 jaar. Het staatspersbureau TAP meldt op basis van een uitgelekte lijst met namen dat ze zijn veroordeeld voor "samenzwering tegen de staatsveiligheid" en "lidmaatschap van een terroristische groepering".

Onder de veertig veroordeelden zouden vooraanstaande politici, zakenlieden en journalisten zijn. Een deel zat al vast, anderen werden bij verstek veroordeeld omdat ze naar het buitenland zijn gevlucht toen ze waren aangeklaagd.

Een advocaat die meerdere verdachten vertegenwoordigt zegt tegen persbureau Reuters dat hij in zijn hele loopbaan nog nooit zo'n proces heeft meegemaakt. "Het is een farce. De uitspraken lagen al vast. Wat hier gebeurt is schandalig."

Volgens de autoriteiten wilden de veroordeelden, onder wie voormalig topambtenaren en de voormalige inlichtingenchef, het land destabiliseren en de regering van Saied omverwerpen. De straffen per persoon zijn niet bekendgemaakt.

Autoritair beleid

De oppositie zegt dat de aanklachten politiek gemotiveerd zijn en ziet het proces als een voorbeeld van het autoritaire beleid van president Kais Saied. Die zette in 2021 het parlement buitenspel en ontsloeg de premier, waardoor alle macht bij hem kwam te liggen. Ook ontsloeg hij tientallen rechters.

Protesten die daarop volgden werden hard neergeslagen en kopstukken van die betogingen moesten de cel in. De voorzitter van het parlement en de oppositie spraken van een staatsgreep.

Verraders en terroristen

Zelf wijst Saied de beschuldigingen dat hij een dictator is van de hand en stelt dat hij juist de corruptie en chaos bestrijdt, die volgens hem jarenlang door de politieke elite zijn veroorzaakt.

Eerder noemde hij de politici die nu veroordeeld zijn verraders en terroristen en zei hij dat rechters die hen zouden vrijspreken medeplichtig zijn. In oktober werd Saied met overmacht herkozen.

Slechts 27,7 procent van de stemgerechtigden kwam opdagen. Veel mensen hadden er geen vertrouwen in dat de verkiezingen eerlijk waren: Saied had gezorgd dat zijn belangrijkste concurrenten niet konden meedoen.

Het was al wekenlang droog, het waaide en op de bodem van de Deurnese Peel lag een kurkdroge laag varens. En toen brak er, dit weekend vijf jaar geleden, brand uit. De brandweer streed drie dagen tegen het vuur.

Uiteindelijk verbrandde 710 hectare van één van de laatste hoogveengebieden. De brand was voor Nederland uitzonderlijk. Omwonenden zaten dagenlang in de rook en een verzorgingstehuis werd geëvacueerd. Nog twee maanden smeulde de natuur na.

Om te voorkomen dat het nog een keer zo uit de hand loopt is er een plan van aanpak:

Dat de natuur soms brandt, is volgens experts onvermijdelijk. Na de Peelbrand werd daarom vooral nagedacht welke risico's echt onacceptabel zijn. "Je wilt escalatie voorkomen", zegt Wally Paridaans, hoofdofficier van dienst en specialist natuurbrandbeheersing bij de veiligheidsregio Brabant Zuidoost.

Meer wegen zijn nu toegankelijk voor brandweervoertuigen. Er zijn extra waterputten geslagen. En de Deurnese Peel is verdeeld in compartimenten. Brandweerlieden vangen het vuur op bij vooraf bepaalde grenzen en laten delen uitbranden.

Peel is natter

Volgens Paridaans bewees de brand ook dat een beheersplan zich niet alleen op het blussen moet richten. Vooraf kun je veel doen aan preventie in het natuurgebied, en daarvoor moet je samenwerken met bijvoorbeeld waterschap en Staatsbosbeheer. Paridaans: "Natuurbrandbeheersing, dat kun je per definitie niet alleen."

"Sinds de brand is er een heleboel veranderd in het gebied", zegt Rick Verrijt, boswachter ecologie bij Staatsbosbeheer. Zo is de Deurnese Peel door diverse ingrepen en veel regen de afgelopen vijf jaar al een stuk natter geworden.

Aan de westkant is zo'n 120 hectare nieuwe natuur gemaakt. Dit terrein houdt regenwater vast, en geeft tegendruk op het water in de Peel, dat zo minder snel wegloopt.

Het weer hielp een handje, zegt Verrijt: "We hadden na de brand nog één droog jaar, en daarna natte jaren zodat de Peel vol water kwam te staan." Zelfs in de droge periode dit voorjaar was de Peel relatief nat.

Minder berken en varens

De vernatting stond al voor de brand gepland, vooral om het hoogveen een handje te helpen. Deze natuur gedijt als het nat is en er weinig voedsel in de bodem zit. In de Peel was het waterpeil te laag en kwamen voedingstoffen in het gebied door de uitstoot van stikstof.

Op die voedingsrijke ondergrond groeien varens, grassen en berken ontzettend goed. Veel beter dan op gezond hoogveen. Elk voorjaar vormt dit brandstof voor eventuele branden en de berken nemen veel water op uit de bodem.

Op sommige plekken zijn daarom berken omgehakt. En Staatsbosbeheer verwijdert gericht varens en grassen. Veenmossen moeten juist de ruimte krijgen. Op termijn wordt de Deurnese Peel zo minder kwetsbaar voor branden, concludeerde de Wageningen Universiteit.

Boswachter Verrijt ziet al positieve signalen. Varens, maar vooral berken hebben het moeilijker. "Het is zo nat geworden dat ze het onder water niet fijn vinden", zegt Verrijt. "Er groeit heel veel waterveenmos, vele tientallen hectares. Dat is echt geëxplodeerd." Verrijt hoopt dat na dit mos ook meer bijzondere soorten zich uitbreiden.

Wim van Opbergen, voorzitter van Werkgroep Behoud de Peel, is minder enthousiast. Hij erkent dat heb gebied er hier en daar op vooruit is gegaan. "Maar het vernatten is veel te beperkt gebeurd. Je moet eigenlijk een zone van twee kilometer vernatten", zegt Van Opbergen. "Daar pleiten wij al jaren voor."

Hij heeft ook moeite met het verwijderen van varens en andere begroeiing. "Er wordt heel veel aan beheer gepleegd, vaak met zware machines. Het gebied heeft zo veel van zijn ongerepte karakter verloren." Pas als een groter gebied rond het natuurgebied natter wordt, is er volgens Van Opbergen kans op een duurzame verbetering.

Voorzichtig optimisme

De brand maakte indruk in de peelregio. "Maar de impact van deze brand overstijgt het lokale niveau", zegt Cathelijne Stoof, natuurbrandexpert aan de Wageningen Universiteit. Na de Peelbrand merkt ze dat natuurbranden hoger op de politieke agenda staan en dat er in de aanpak wordt geïnvesteerd.

In Noord-Brabant hebben alle natuurgebieden inmiddels een gebiedscommissie voor brandveiligheid in de natuur. Daarin zit niet alleen de brandweer, maar ook terreinbeheerders en waterschappen. Het maken van een plan begint met een discussie over welke risico's acceptabel zijn, en wat dat betekent voor het landschap "Dat is echt bijzonder", zegt Stoof. "Ik ken geen land waar ze dat zo doen." Ze is dan ook hoopvol over de ontwikkelingen. "Al is er nog veel te doen."

Dat er helemaal geen brand meer uitbreekt in de Deurnese Peel, dat durft niemand te beloven. Toch is er vijf jaar na de grote natuurbrand voorzichtig optimisme. "Ik verwacht daar minder snel escalatie", zegt brandweercommandant Wally Paridaans. "We zijn echt beter voorbereid", zegt boswachter Rick Verrijt. "Zelfs in dit droge voorjaar hadden we een stuk minder zorgen."

Goedemorgen! In Leusden wordt bij het Nationaal Monument Kamp Amersfoort een herdenking gehouden. En in Jeddah hoopt Max Verstappen dat zijn auto bij de kwalificatie van de grand prix van Saudi-Arabië beter voor de dag komt dan vorige week.

Eerst het weer: In de ochtend hier en daar mistig zijn, maar die mist trekt weg. De dag verloopt verder zonnig bij 12 tot 18 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De man die ten onrechte door de VS werd uitgezet naar El Salvador is daar overgeplaatst naar een andere gevangenis. Daar zouden de omstandigheden beter zijn dan in de gevangenis waar hij eerst zat. Dat zegt de Amerikaanse Democratische senator Chris Van Hollen, die Abrego Garcia deze week heeft bezocht.

Garcia kwam als tiener illegaal vanuit El Salvador naar de VS en bouwde daar een leven op. Hij is getrouwd met een Amerikaanse met wie hij een kind heeft.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Oplettende bezoekers kunnen al jaren een mannelijk gierenstelletje bewonderen in dierentuin Artis, maar dit jaar hebben ze voor het eerst samen een ei uitgebroed. De gier met twee vaders kroop ongeveer een maand geleden uit het ei.

Dat was afkomstig van een heteroseksueel koppel uit dezelfde kolonie. Omdat dat het ei onregelmatig bebroedde, is het door verzorgers overgedragen aan de mannetjes.

De dierentuin deelde voor het eerst beelden van het gierenjong, dat ongeveer een maand geleden uit het ei kroop:

Fijne zaterdag!

Een muurschildering van Anne Frank in Amersfoort is vernield. Het gezicht is door een onbekende uitgewist. De schildering staat al zestien jaar op de binnenkant van een geluidsmuur langs de A28.

Wanneer het kunstwerk is vernield, is niet bekend. Nog maar kort geleden had de gemeente Amersfoort het juist opgeknapt.

De maker van de schildering, kunstenaar Bas van Oudheusden, zegt tegen RTV Utrecht dat hij het jammer vindt dat het beschadigd is, maar dat hij "niet extreem boos" is. "Het is niet vernield door een aantal jochies dat even langs kwam lopen. Het is best netjes gedaan. Het voelt alsof er een boodschap achter zit", zegt hij.

Iets creatiefs doen

De kunstenaar wil graag in contact komen met degene die het gezicht heeft uitgewist om de boodschap die erachter zit te begrijpen.

Hij maakte de schildering toen hij 18 jaar was, nadat hij het dagboek van Anne Frank had gelezen. Op dat moment was hij aan het oefenen met het maken van graffiti. Hij printte een bekende foto van Anne Frank uit en ging op zoek naar een rustige plek om eraan te werken. Die vond hij bij de geluidsmuur langs de A28, in stadsbos Nimmerdor. Zestien jaar later is het kunstwerk nog steeds op diezelfde plek te zien.

Van Oudheusden weet nog niet of hij de vernielde muurschildering gaat herstellen. "Misschien kan ik er iets creatiefs mee doen."

Als Oekraïne en Rusland niet binnen enkele dagen laten zien dat er een akkoord kan worden gesloten, stopt de VS met bemiddelen, dreigde de Amerikaanse buitenlandminister Rubio gisteren. "Het is niet onze oorlog", benadrukte hij.

De Amerikaanse president Trump bevestigde dit. "Als een van de twee partijen het om de een of andere reden heel moeilijk maakt, zeggen we gewoon: jullie zijn dwazen en vreselijke mensen. Dan laten we jullie gewoon links liggen", zei Trump. "Maar hopelijk hoeven we dat niet te doen", voegde hij eraan toe.

Volgens emeritus hoogleraar internationale studies en wereldpolitiek André Gerrits spreken de uitlatingen boekdelen. "Ik denk dat dit een blijk is van het onvermogen van de Amerikanen om werkelijk iets voor elkaar te krijgen in deze oorlog", zegt hij.

Hij ziet het als een terugtrekkende beweging: volgens hem durven de Amerikanen niet hardop te zeggen dat hun pogingen zijn mislukt. "Je kunt eigenlijk alleen spreken van een drukmiddel als de onderhandeling in een beslissend stadium is gekomen en beide partijen geen concessies willen doen."

De aankondiging van de VS geeft daar geen duidelijkheid over, zegt Gerrits. "Als Trump besluit dat hij er geen zin meer in heeft, dan houdt hij op, ongeacht de staat van de onderhandelingen. Zo'n soort politicus is het."

Zakelijke benadering

Markha Valenta, politicoloog aan de Universiteit Utrecht, zegt dat minister Rubio de onderhandelingen benadert als zakenman. "Je creëert ruimte voor jezelf en verhoogt de druk." Zijn uitspraken hoeven volgens haar niet te betekenen dat Rubio pessimistisch is over de onderhandelingen.

"Dit is een manier om druk uit te oefenen voor de volgende bijeenkomst, zodat dan echt knopen kunnen worden doorgehakt." Die volgende bijeenkomst is komende week in Londen.

"We hebben geen signalen dat de VS zijn bemiddelende rol echt aan het opheffen is", zegt Valenta. Toch durft ze het niet uit te sluiten, omdat een plotselinge terugtrekking "typisch Trump" zou zijn.

"Het is niet hun oorlog, maar wel ook hun probleem", zegt Valenta. "Deze oorlog blijft relevant voor de VS." Op de achtergrond speelt namelijk nog een belangrijke ontwikkeling: de onderhandelingen tussen de VS en Oekraïne over een wederopbouwfonds en de mineralendeal. "Hoewel het helemaal misging toen Zelensky op bezoek ging bij Trump, gaan die onderhandelingen door", zegt Valenta.

Trump heeft nog een belang bij een snel einde aan de oorlog, zegt Valenta. "Hij wil de economische banden met Rusland weer aanhalen."

Daarin zit volgens Gerrits ook het enige gevaar voor Rusland dat de woorden van Rubio en Trump kunnen hebben. "Die zijn toch een soort ondermijning daarvan, dat kunnen de Russen op zich onaangenaam vinden."

Opschorten militaire hulp

Mocht de VS zich na volgende week daadwerkelijk afzijdig houden, dan hoeft dat echter niet te betekenen dat het om een langdurige strategie gaat, benadrukt Valenta. "Het zou ook over een terugtrekking kunnen gaan van 24 uur, of van twee weken."

Dat deed Trump namelijk al eerder met het opschorten van alle militaire hulp aan Oekraïne, inclusief het delen van inlichtingen. Nadat Oekraïne een Amerikaans voorstel had geaccepteerd voor een staakt-het-vuren van dertig dagen, werd de Amerikaanse steun een week later weer hervat.

"Dat was een klassiek voorbeeld van keihard druk uitoefenen op een van de strijdende partijen in de hoop dat die concessies doet", zegt Gerrits. "En dat is niet te vergelijken met nu."

Gevolgen op strijdtoneel

"Ook als de VS zich terugtrekt, gaat Oekraïne door met vechten. Zolang dat zo is, heeft Rusland geen kans op een snelle overwinning", zegt Valenta.

Dat beaamt Gerrits. "Het dreigement zal niet veel effect hebben op hoe de oorlog verdergaat." Rusland laat zien de oorlog te willen doorzetten, zegt hij. Tenzij Trump nu allerlei nieuwe sancties tegen Rusland aankondigt, maar daarvan lijkt vooralsnog geen sprake.

Oekraïne vond Trumps strategie toch al niet in het eigen belang. Datzelfde geldt voor de Europese landen. "De meeste vonden Trumps bemoeienis tot nu toe vooral contraproductief."

Er zijn nog weinig reacties van andere regeringsleiders op de dreigementen. "Je zou kunnen zeggen dat als de VS zich diplomatiek terugtrekt, dat de kans voor Europa om het verschil te maken eerder groter dan kleiner maakt", zegt Gerrits.

Het is in ieder geval gezichtsverlies voor Trump zelf, besluit Gerrits. "De belofte 'ik fiks dit wel even' kan hij duidelijk niet nakomen."

Paasstollen, afbakbroodjes, croissants, eitjes, rollades, tompoucen: als het aan de supermarkten ligt, zijn we het hele paasweekend vooral aan het eten. "Of supers van Pasen de nieuwe kerst willen maken? Nou, tegen Kerstmis kun je qua verkopen niet op. Kerst is niet te overtreffen", zegt retailkenner Paul Moers. "Maar Pasen wordt een belangrijke week dit jaar voor de supermarkten. Dat is zeker."

Hij wijst dan vooral naar de onrust in de wereld. "We leven in een tijd van grote onzekerheid. Daarom willen mensen het extra gezellig maken thuis. En daar hebben ze ook geld voor over." Dirk Mulder, econoom bij ING, ziet dat Pasen steeds belangrijker wordt.

"Jumbo bijvoorbeeld zet nu ook in op influencers die filmpjes maken van mooie producten. Speciaal voor jongeren. Maar Pasen is en blijft natuurlijk toch anders dan kerst. Bij Pasen komt misschien meer vrolijkheid kijken: narcissen, de lente, lammetjes, bloemetjes. Ook daar kun je samen een mooi moment van maken."

Volgens Mulder liggen de uitgaven voor het kerstdiner veel hoger dan voor paasontbijt en brunch. "Daarom proberen supermarkten wel meer dat paasdiner erbij te betrekken." Uit cijfers van marktonderzoeker YouGov (voorheen GfK) blijkt dat de omzetten van Pasen en Kerstmis de afgelopen jaren naar elkaar toegroeien. Was in 2022 het omzetverschil nog 26 procent in het voordeel van Kerstmis, afgelopen jaar lag kerst nog 'maar' 6 procent voor op Pasen.

De oplettende tv-kijker wordt al wekenlang doodgegooid met paasreclames van supermarkten als Albert Heijn, Jumbo, Lidl en Aldi. Screenforce, de organisatie die zich bezighoudt met tv-reclame van de STER, RTL en SBS, meldt dat er de afgelopen jaren voor tussen de 25 en 35 miljoen euro aan reclameboodschappen rond de Pasen zijn uitgezonden.

"Bij kerst was dat tussen de 56 en 61 miljoen euro", aldus Screenforce. "Een opkomend fenomeen bij de supermarkten is dat zij steeds meer met aparte paasproducten komen. Dat zal mede verklaren waarom de omzetten rond Pasen richting het niveau van Kerst gaan."

Energiek en vrolijk

Marktleider Albert Heijn heeft dit jaar 371 paasproducten in de schappen. Vorig jaar waren dat er 322. "Omdat wij merken dat mensen tradities omarmen, en dus ook Pasen samen willen vieren", aldus AH. "Kerst blijft het grootste feestmoment, maar Pasen wint aan populariteit. Het draait om samenzijn, lekker eten en het huis gezellig maken. Dat zien we terug in de verkoop van zowel voeding als servies, decoratie en brunchproducten."

Quirine de Weerd van Lidl Nederland zegt dat Pasen en Kerstmis de hoogtijdagen zijn voor de retail. "Pasen is een energiek en vrolijk feest dat je samen met de familie viert. Als trend zien we dit jaar verrassende smaken. Dat zagen we al bij de Dubai-Sinterklaasletter en zien we nu met bijvoorbeeld pistache op de tulband, en pistachepasta. Op TikTok ontstaat dat soort dingen. Er zijn mensen die willen meedoen met dat soort trends."

Prijs van chocolade

De woordvoerder van supermarktketen Plus merkt op dat Pasen dit jaar vrij laat valt. "Daardoor is er meer kans op mooi weer en we verwachten dat klanten daarom wel eens extra kunnen gaan uitpakken met buiten brunchen of borrelen." Jumbo zet in op 'samenzijn'. Onder het motto: "Uiteindelijk gaat het er niet om hoe je het viert, maar met wie."

De hoge prijs van chocola is met deze Pasen wel een dingetje. Bleven vier maanden geleden al veel chocoladeletters onverkocht, nu zien supermarkten dat klanten maar mondjesmaat chocolade paaseitjes in de kar gooien.

Uit verkoopcijfers van marketingbureau Nielsen IQ blijkt dat er tot nu toe ongeveer 40 procent minder paaseitjes in de supermarkt zijn verkocht in vergelijking met vorig jaar. "Doordat de gemiddelde kiloprijs van paaseieren met ongeveer 50 procent is gestegen, is het niet verrassend dat de verkopen van paaseieren dit jaar tegenvallen" zegt analist Marten Suurmeijer.

"Werken moet lonen", zo beloofde het kabinet bij de start van de regeerperiode nog. Maar een half jaar later ziet de werkelijkheid er anders uit. Het kabinet compenseert volgend jaar niet alle inkomstenbelasting voor hogere inflatie, blijkt uit de gisteren gepubliceerde voorjaarsnota. "Gewoon een truc om stiekem de belasting te verhogen", zeggen economen en hoogleraren in koor.

Het kabinet moest naarstig op zoek naar een manier om de in september bij het regeerakkoord aangekondigde verhoging van de btw op cultuur, media en sport te schrappen. Een meerderheid van de Tweede Kamer wilde die bezuiniging van tafel. Voor veel inkomensgroepen zou sporten of een krant te duur worden, zo werd gevreesd.

Nu blijkt dat de 1,3 miljard euro die nodig is om de btw op het lage tarief van 9 procent te houden, door werkenden zal worden betaald. "Als je de belastingschijven niet mee laat stijgen met de inflatie, dan komt veel inkomen automatisch in een hogere schijf terecht", legt directeur Vinzenz Ziesemer van het Instituut voor Publieke Economie uit. "De allerlaagste inkomens zullen er misschien minder last van hebben. Maar iedereen die in de tweede schijf of hoger valt, zal het merken."

Grote truc

Hoogleraar Arnoud Boot van de Universiteit van Amsterdam noemt het een "grote truc". "Met een officiële belastingverhoging staat het Malieveld vol. Maar dit ziet niemand. Het levert nu zo 1,3 miljard euro op."

In de voorjaarsnota rekent het kabinet tot het einde van de huidige regeerperiode op die inkomsten. Dat staat volgens de economen haaks op de "stabiliteit van de lastendruk voor huishoudens" waarover elders in de voorjaarsnota wordt gesproken. "Het was de bedoeling om belastingconstructies aan te pakken. Dat wordt vervangen door een verborgen belastingverhoging", zegt Ziesemer.

Nieuw is de truc overigens niet, benadrukken de economen. In de vorige voorjaarsnota, van het kabinet-Rutte IV, werd het beperken van de zogenoemde tabelcorrectiefactor bijvoorbeeld gebruikt om kosten zoals het verhogen van de kinderbijslag te betalen.

Het zint de economen niet dat het middel steeds vaker wordt gebruikt om gaten in de begroting te dichten. "Het is een verborgen belastingverhoging die normaal aan het worden is", waarschuwt Ziesemer.

Schuiven met geld

Boot maakt zich ook zorgen over het geschuif met gereserveerd geld voor plannen die vooral op de korte termijn ervoor zorgen dat kiezers wat meer overhouden. "Als je met posten schuift, gebruik het dan voor investeringen om de economische groei te stimuleren. Wat je in deze voorjaarsnota ziet, is vooral schuiven met posten voor consumptie."

Hoogleraar Boot noemt als voorbeeld het gebruiken van budget dat was gereserveerd voor de Lelylijn tussen Groningen en Amsterdam voor de aanleg van de Nedersaksenlijn tussen Groningen en Enschede: "De Lelylijn is gericht op het ontlasten van de Randstad, om de economie te laten groeien. Nu gaat het naar een project waarvan het de vraag is wat het economisch bijdraagt."

Op deze manier kijkt Boot ook naar het bevriezen van de salarissen van ambtenaren. "Daar moet je geweldig bij uitkijken. Ook de overheid moet concurreren op de krappe arbeidsmarkt."

De arrestatie van 'serieschutter' Sendric S. was begin dit jaar een enorme opluchting voor de Rotterdamse wijk IJsselmonde. In korte tijd schoot de 24-jarige man zomaar drie voorbijgangers dood op straat.

Tijdens een intensief rechercheonderzoek werd alles uit de kast getrokken om de dader te vinden. Hoe werkt zo'n klopjacht? De NOS reconstrueerde welke opsporingsmiddelen zijn ingezet.

Na een moord (of ander groot incident) zijn er altijd een aantal quick wins, vertelt Stefan van den Bergh, bij de Rotterdamse politie verantwoordelijk voor het onderzoek naar de drievoudige moord.

"In de eerste plaats zijn dat camerabeelden, want die geven weer wat er daadwerkelijk is gebeurd op of rond de plaats delict." Natuurlijk ondervraagt de politie ook eventuele getuigen, al blijven beelden het meest betrouwbaar.

"Verder verdiep je je meteen in de achtergrond van het slachtoffer. Is het een crimineel of een vader van drie kinderen zonder antecedenten? Dat kan een eerste richting geven."

Sporenonderzoek is die eerste uren ook cruciaal. Het forensisch onderzoek varieert van zoeken naar DNA-materiaal en vingerafdrukken tot het uitlezen van digitale sporen, zoals de telefoon van het slachtoffer. "Je kijkt heel breed, want je weet nog niet waar je aanknopingspunten kunt vinden."

Kogelhulzen

Na een zwaar misdrijf zet de politie vaak een Team Grootschalige Opsporing (TGO) op. Allerlei disciplines binnen de politie werken hierin samen. Als TGO-leider analyseert en weegt Van den Bergh doorlopend de opsporingsresultaten. "Aan de hand daarvan bepaal je steeds opnieuw je strategie."

In de zaak van Sendric S. waren het achtergebleven kogelhulzen die na de eerste moord, op 21 december, de eerste lead opleverden. Op de hulzen zat DNA, dat bij het Nederlands Forensisch Instituut tot een match leidde. Het rechercheteam kreeg de naam van een 20-jarige Amsterdammer, die de kogels in handen moest hebben gehad.

Zulk DNA-onderzoek is de afgelopen jaren flink versneld. Afhankelijk van hoeveel haast er is, kan het NFI al binnen een paar uur met een uitslag komen. Toch is de gemiddelde doorlooptijd nog altijd een paar weken. "Het liefst wil je ieder onderzoek zo snel mogelijk gedaan hebben, maar zowel voor het NFI als de politie is dat niet haalbaar", aldus Van den Bergh.

Precies een week later werd opnieuw een man doodgeschoten in IJsselmonde. Hoewel het toen nog allerminst zeker was, hield de politie wel rekening met een verband. Opnieuw ging het om een ogenschijnlijk willekeurig slachtoffer, in dezelfde wijk, weer op een afgelegen plek.

Het waren opnieuw kogelhulzen die de link bevestigden: het kaliber kwam overeen en ook hier zaten DNA-sporen van de Amsterdammer op. Toch bleek onder meer op basis van telefoongegevens dat hij niet op de plaats delict was geweest en dus niet de schutter kon zijn. De politie vermoedde dat hij de leverancier van het moordwapen was en besloot hem aan te houden.

Arresteren

Iemand arresteren of juist niet is ook een tactische afweging, vertelt de onderzoeksleider. Een verhoor kan waardevolle informatie opleveren, net als het doorzoeken van het huis of telefoon van de verdachte.

Maar een aanhouding kan ook iets stukmaken, bijvoorbeeld omdat medeverdachten gealarmeerd raken. "Als je een verdachte nog even laat rondlopen, kun je hem tappen en kijken of hij iets zegt dat je weer verder brengt."

In dit geval koos de politie voor een arrestatie, in de hoop dat de man zou vertellen aan wie hij het wapen had verkocht. Hij beriep zich echter op zijn zwijgrecht. Wel vond de politie in zijn telefoon het Snapchat-account van de latere moordverdachte, al viel dat toen nog niet specifiek op omdat het een van de vele contacten was.

Nog niet 100% zeker

Na de tweede moord in IJsselmonde kwam de politie ook voor een heel ander vraagstuk te staan. Was het nodig om bewoners te waarschuwen dat iemand het mogelijk op onschuldige mensen had voorzien?

De politie en het Openbaar Ministerie kozen ervoor dit nog niet expliciet te doen. "Aan de ene kant wil je het besef creëren dat er misschien wel meer slachtoffers kunnen vallen, aan de andere kant wil je geen paniek veroorzaken", legt Van den Bergh uit. "We wisten nog niet 100 procent zeker dat de twee moorden ook echt door dezelfde persoon waren gepleegd. Ook hielden we nog andere scenario's open, zoals vergissingen."

Wel bracht de politie camerabeelden naar buiten, waarop de dader voor het eerst te zien was. Omdat het beeld onduidelijk was, leverde het echter geen bruikbare tips op.

Nadat op 2 januari een derde slachtoffer was neergeschoten, veranderde alles. De moord paste meteen in de reeks. De modus operandi van de dader was exact hetzelfde, maar bovenal waren er camerabeelden waarop de moord te zien was. En dus ook de verdachte, redelijk herkenbaar.

Vanaf dat moment trokken politie en OM alle registers open om hem te vinden. Bewakingsbeelden uit de wijde omtrek werden bekeken, er werd een nieuwe foto van de verdachte verspreid én een beloning van 30.000 euro uitgeloofd voor de gouden tip.

"We zetten alles tegelijk in, wat je normaal gefaseerd zou doen", aldus TGO-leider Van den Bergh. "Het voorkomen van slachtoffers werd nu ook belangrijker dan het vergaren van bewijs."

Wijk blauw geverfd

Dit betekende dat de wijk "blauw geverfd" werd. Overal in IJsselmonde surveilleerden agenten in de hoop nieuwe incidenten te voorkomen. Bovendien volgde nu wel een waarschuwing aan buurtbewoners om zoveel mogelijk binnen te blijven en afgelegen plekken te mijden.

"Het zorgde voor veel angst in de wijk en zelfs nu is het onveiligheidsgevoel nog groot", zegt Van den Bergh. "Maar we moesten dit doen, het risico op meer slachtoffers was te groot."

Er gebeurde nog iets bijzonders. Op de dag van de derde moord werd opnieuw een klemmend beroep gedaan op de vermoedelijke wapenleverancier om te vertellen aan wie hij het moordwapen had verkocht. Ook op zijn advocaat werd een moreel appel gedaan om open kaart te spelen.

Het had effect. De 20-jarige Amsterdammer doorbrak zijn stilzwijgen en vertelde met welk Snapchat-account hij zaken had gedaan.

Tijdrovend klusje

Maar daarmee had de politie nog altijd niet de identiteit van de vermoedelijke schutter. Daarvoor moesten eerst gegevens worden gevorderd bij het Amerikaanse Snapchat. Normaal gesproken is dat een tijdrovend klusje.

"Maar de meeste banken, telecomproviders en techbedrijven snappen dat ze in heel urgente gevallen sneller moeten meewerken", zegt Van den Bergh. Dit soort afspraken met het bedrijfsleven zijn volgens hem cruciaal.

Zo kreeg de politie nog dezelfde dag een telefoonnummer en e-mailadres, waarna het lukte een naam te achterhalen. De verdachte kon worden geïdentificeerd als de 24-jarige Sendric S.

"Vanaf dat moment zijn we een beeld van hem gaan opbouwen om te achterhalen op welke locaties hij zou kunnen zijn", vertelt Van den Bergh. Pintransacties onthullen waar iemand is geweest, net als data welke zendmast een mobiele telefoon heeft aangestraald. De belhistorie laat zien met wie een verdachte contact heeft gehad. Aannemelijke verblijfplaatsen kan de politie in de gaten laten houden door observatieteams.

Na een tip werd Sendric S. aan het begin van de avond gecontroleerd bij een supermarkt in de wijk. Omdat de agenten toen nog niet wisten van de doorbraak in het onderzoek, mocht hij weer door. Wel zorgde de foto die zij van hem maakten voor definitieve bevestiging. "Toen wisten we pas echt zeker: dit is de man op de camerabeelden."

Pure opluchting

Na een paar uur heimelijke voorbereiding, hield een arrestatieteam Sendric S. op 2 januari rond 23.15 uur aan in de woning van zijn vader. De politie vond zowel het moordwapen als de kleding die hij droeg tijdens de laatste schietpartij. Van den Bergh omschrijft het gevoel na de aanhouding als "pure opluchting", al blijft de zaak voor nabestaanden een enorm drama.

Sendric S. heeft de drie moorden bekend, maar waarom hij ze pleegde is onduidelijk. Zijn verhaal was tot dusver onsamenhangend. Het OM heeft een deel van de beloning van 30.000 euro uitgekeerd. Het gaat om de persoon die de politie tipte dat S. in de supermarkt was.

Bij een hanengevecht in Ecuador zijn elf mensen doodgeschoten door gewapende mannen. Nog eens negen mensen raakten gewond.

Volgens media in Ecuador werd de aanval uitgevoerd door twaalf mannen die waren verkleed als militairen. Ze vielen de arena binnen en openden meteen het vuur. Waarom ze dat deden, is niet helemaal duidelijk, maar de media houden rekening met bendegeweld. De schutters zouden van de Los Lobos-groep zijn; meerdere slachtoffers behoorden tot de Los Choneros-groep.

Het geweld vond plaats in de provincie Manabí, in het noordwesten van Ecuador. In de provincie gold al de noodtoestand vanwege het geweld tussen bendes.

De schutters gingen er ook vandoor met het prijzengeld van de avond: zo'n 20.000 dollar. Hanengevechten zijn in Ecuador sinds 2011 illegaal, maar vinden nog steeds veel plaats.

Kilmar Abrego Garcia, de man die door de Verenigde Staten ten onrechte werd uitgezet en in een beruchte gevangenis in El Salvador belandde, is overgeplaatst naar een ander cellencomplex. Dat zegt de Amerikaanse Democratische senator Chris Van Hollen, die hem deze week heeft bezocht.

De zaak-Abrego Garcia krijgt veel aandacht in de VS, nadat duidelijk werd dat hij zonder geldige reden was uitgezet. Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de regering opgedragen hem terug te halen, maar het Witte Huis maakt daar geen aanstalten toe. De regering stelt dat hij buiten de Amerikaanse jurisdictie valt en houdt vol dat Abrego Garcia lid is van de beruchte bende MS13.

De 29-jarige Abrego Garcia kwam als tiener illegaal naar de VS en bouwde daar een leven op. Hij heeft een kind met een Amerikaanse vrouw. Vorige maand werd hij gearresteerd en kort daarna uitgezet naar El Salvador, waar hij in de zwaarbewaakte CECOT-gevangenis terechtkwam. Die staat bekend om de opsluiting van terroristen en leden van criminele bendes.

Senator Van Hollen zet zich actief in voor Abrego Garcia's zaak en hij reisde deze week naar El Salvador om hem te ontmoeten.

Bij zijn terugkeer in de VS vertelde Van Hollen dat hij veel tegenwerking kreeg. Zo werd hem de toegang tot de gevangenis geweigerd en werd hij onderweg tegengehouden door militairen. Uiteindelijk brachten Salvadoraanse autoriteiten Abrego Garcia naar het hotel waar Van Hollen verbleef, waar de twee elkaar alsnog ontmoetten. Waarom de autoriteiten daartoe besloten, is onduidelijk.

Abrego Garcia zag er opvallend netjes uit. Hij droeg normale kleding en geen gevangenisuniform. Van Hollen suggereert dat de Salvadoraanse autoriteiten bewust een rooskleurig beeld proberen te schetsen van de detentieomstandigheden.

Maar volgens Van Hollen is Abrego Garcia getraumatiseerd door zijn verblijf in CECOT. Inmiddels is hij overgeplaatst naar een andere gevangenis met betere omstandigheden, maar hij heeft nog steeds geen contact met de buitenwereld. Waarom hij is overgeplaatst is onduidelijk.

Tijdens een persconferentie, waar ook de vrouw van Abrego Garcia was, benadrukte Van Hollen dat deze zaak verder reikt dan alleen Abrego Garcia. "Het gaat hier om fundamentele rechten en de bescherming van de rechtsstaat voor iedereen die in Amerika woont," aldus de senator.

Trump reageert op X

President Trump reageerde op X. Daar schreef hij onder meer dat Abrego Garcia "MS13" op zijn handen heeft laten tatoeëren, met daarbij een foto die dat moet bewijzen. Volgens hem staan vier tattoo's op Abrego Garcia's vingers voor de letters en cijfers van MS13.

Een 21-jarige man uit Den Haag is overleden na een schietincident. Dat meldt de politie op X.

De man werd vrijdagavond iets voor 20.00 uur beschoten in de Paets van Troostwijkstraat in de Haagse wijk Laak. De Hagenaar werd zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht en overleed daar een aantal uur later.

Een verslaggever van Omroep West zag op de plek van schietpartij een auto die geraakt leek door een kogel.

Een rechercheteam doet onderzoek en is op zoek naar een of meer verdachten. De politie hoopt dat mensen die iets gezien hebben van het schietincident zich bij hen melden.

Over een motief van de schutter(s) is nog niks bekend.

In de Democratische Republiek Congo zijn vermoedelijk enkele honderden mensen omgekomen bij een ongeluk met een schip. Dat raakt in de brand en is uiteindelijk gezonken.

Uit het water zijn 148 lichamen geborgen. Zeker honderd mensen worden nog vermist. Het ongeluk gebeurde donderdag, maar nu is duidelijk geworden dat er zoveel doden en vermisten zijn.

Het houten schip voer op de rivier de Kongo bij de stad Mbandaka. Aan boord waren vermoedelijk meer dan 500 mensen toen er brand uitbrak bij een kooktoestel. Het vuur verspreidde zich snel en het schip werd onbestuurbaar.

Rivieren zijn gevaarlijk

Een deel van de slachtoffers, onder wie vrouwen en kinderen, is verdronken omdat ze niet konden zwemmen. Ze sprongen in paniek in het water. Zo'n 150 mensen kwamen volgens lokale autoriteiten levend uit het water, maar hebben zware brandwonden opgelopen.

In het straatarme land ontbreekt het op veel plekken zelfs aan basale zorgvoorzieningen. Het dodental loopt daarom vermoedelijk nog op.

Vervoer over water is voor mensen in Congo de belangrijkste manier om zich over grote afstanden te verplaatsen. Doorgaande wegen zijn er nauwelijks. Maar de schepen zijn berucht: ieder jaar zijn er meerdere grote ongelukken, vaak met tientallen doden.

Paus Franciscus heeft vanavond niet deelgenomen aan de Kruisweg ter gelegenheid van Goede Vrijdag. Het is het derde jaar op rij dat de paus niet bij de processie in Rome aanwezig is.

De Kruisweg, waarbij christenen de lijdensweg van Jezus herdenken, vindt plaats in en bij het Colosseum. Traditioneel loopt de paus van het Colosseum naar de Palatijn, een van de zeven heuvels van Rome.

Het Vaticaan heeft laten weten dat Franciscus wel zelf de overwegingen heeft geschreven voor de Kruisweg. Die korte teksten werden eerder vandaag gepubliceerd. Ze gaan onder meer over oorlog, economisch zware tijden, en de positie van vrouwen in de Rooms-Katholieke Kerk.

Aanwezigheid bij Paasmis onduidelijk

De 88-jarige paus moet op last van zijn artsen nog altijd rust houden. Hij is herstellende van een levensbedreigende dubbele longontsteking, waarmee hij dit voorjaar vijf weken in het ziekenhuis lag.

Toch verschijnt hij geregeld in het openbaar, bijvoorbeeld na de mis van Palmpasen. De verwachting is dat hij zich ook de komende dagen zal laten zien. Het Vaticaan heeft tot nu toe echter niets losgelaten over de aanwezigheid van Franciscus bij andere vieringen van de Goede Week.

Zo is onduidelijk of de paus aanstaande zondag wel bij de paasmis is en of hij daaropvolgend de traditionele zegen urbi et orbi zelf kan uitspreken.

De kosten van het organiseren van de NAVO-top in juni lijken twee keer zo hoog uit te vallen als in eerste instantie was geraamd. In de voorjaarsnota staat dat de top in Den Haag "vooralsnog" 183,4 miljoen euro kost. Vorig jaar juli werd in officiële stukken een bedrag van 95 miljoen euro genoemd.

De oorzaak van de gestegen kosten zijn voornamelijk "noodzakelijke veiligheidsmaatregelen". Die vallen duurder uit omdat de uitgaven "in de voorjaarsnota van 2024 nog niet konden worden ingeschat".

De uitgaven worden gedaan door vier ministeries. Justitie en Veiligheid legt het meeste geld bij met bijna 82 miljoen euro, Binnenlandse Zaken 53 miljoen euro, Defensie ruim 42 miljoen en Infrastructuur en Waterstaat zo'n 6 miljoen euro.

Toegenomen gevaren

In 2014 werd de wereldtop tegen nucleair terrorisme ook in Den Haag georganiseerd. Op basis van die ervaringen werd vorig jaar een bedrag van 95 miljoen euro genoemd dat de kosten van de aanstaande top zou moeten dekken.

Dat bedrag is nu aangepast. Dat komt onder meer omdat de beveiliging dit jaar een stuk zwaarder zal zijn dan toen. De gevaren voor westerse landen en leiders zijn toegenomen en bovendien zijn er meer gasten die beveiliging nodig hebben. Op de bijeenkomst eind juni worden meer dan veertig wereldleiders verwacht. Daarnaast zullen zo'n 6000 delegatieleden en 2000 journalisten aanwezig zijn.

Die hebben allemaal onderdak nodig, net als duizenden politieagenten en beveiligers die tijdens de NAVO-top in Den Haag verblijven. Door inflatie en personeelstekorten zijn beveiligers een stuk duurder geworden. Dat geldt ook voor het benodigde materieel. Daarnaast zijn nieuwe programmaonderdelen toegevoegd aan de top, zoals een speciale bijeenkomst over de defensie-industrie. Ook dat brengt extra kosten met zich mee.

Verkeersader afgesloten

De NAVO-top in het World Forum aan de Johan de Wittlaan heeft gevolgen voor de hele regio. Zo gaan verschillende evenementen niet door, worden vluchten geschrapt en wegen afgesloten.

De Johan de Wittlaan, een van de belangrijkste verkeersaders van Den Haag, is bijvoorbeeld sinds deze week voor vier maanden afgesloten. De weg wordt vrijgemaakt om als toegangsweg te dienen. Daarnaast worden er tijdelijke gebouwen neergezet, waarvoor bomen en lantaarnpalen weggehaald moeten worden.

De vierbaansweg is voor omwonenden van groot belang om de stad in of uit te komen. Dagelijks maken duizenden voertuigen gebruik van de weg. Het kabinet werkt nog aan een loket waar bewoners en ondernemers terechtkunnen voor een vergoeding van schade door de top, schrijft Omroep West.