NOS Nieuws - Algemeen

Na een verblijf van zeven maanden in het internationale ruimtestation ISS zijn een Amerikaanse astronaut en twee Russische kosmonauten teruggekeerd op aarde. Afgelopen nacht landde hun Sojoez in de steppe van Kazachstan.

De drie mannen waren sinds 11 september vorig jaar in de ruimte. Volgens de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA draaiden de drie in 220 dagen 3520 keer om de aarde, waarbij ze een afstand van iets meer dan 150 miljoen kilometer aflegden.

Ondanks de grote geopolitieke spanningen werken de Russische en Amerikaanse ruimtevaartorganisaties nog altijd samen. Het is een van de weinige terreinen waarop nog wordt samengewerkt.

Kort na de Russische inval in Oekraïne, in februari 2022, leek de samenwerking te stoppen. Maar enkele maanden later sloten de NASA en zijn Russische evenknie Roskosmos alsnog een nieuw akkoord over gezamenlijke vluchten naar het ISS.

Rusland en de VS zijn al tientallen jaren partners in het internationale ruimtestation. De laatste jaren worden bijna altijd Amerikaanse astronauten met Russische ruimtecapsules de ruimte ingestuurd. Naar aanleiding van de westerse sancties tegen Rusland dreigde de Roskosmos kort na de invasie alle banden te verbreken. Er werd zelfs gedreigd om het ISS te laten neerstorten.

Zeventigste verjaardag

Voor de Amerikaanse astronaut Don Pettit was het vandaag een extra bijzondere dag: niet alleen keerde hij terug op aarde, maar hij viert ook zijn zeventigste verjaardag.

Aan de oostkust van Australië zijn de afgelopen dagen zes mensen verdronken als gevolg van hoge golven. Het meest recente slachtoffer is een visser die ten zuiden van Sydney van de rotsen werd meegesleurd.

De deelstaat New South Wales wordt geteisterd door zware windstoten. Volgens de reddingsdienst was dit het "ergste" lange paasweekend in jaren in New South Wales.

Reddingsdiensten zijn bij Sydney met een helikopter en een jetski op zoek naar vermiste personen:

Alle zes slachtoffers kwamen om nadat ze van rotswanden in zee waren geslagen. Gisteren verdronk een rotsvisser aan de zuidkust van de staat. Op vrijdag overleed een 58-jarige visser nadat hij in de haven van Wollongong in het water terechtkwam.

Diezelfde ochtend verdronk een man in Mosman, aan de noordkust van Sydney. Later die dag werd bij Green Cape, aan de verre zuidkust, het lichaam gevonden van een visser die eveneens van de rotsen was gesleurd.

Te gevaarlijk

In de naburige deelstaat Victoria wordt nog gezocht naar een man die sinds vrijdag vermist is bij Phillip Island, ten zuidoosten van Melbourne.

De autoriteiten roepen mensen op om extra voorzichtig te zijn aan de kust. "Als je toch gaat, zorg dan dat je de waarschuwingen voor dat gebied kent. Of beter nog, ga gewoon niet. Het is te gevaarlijk," waarschuwt de vicepremier van New South Wales.

Op knooppunt Valburg is vannacht een auto van de weg geraakt en op de Betuweroute terechtgekomen. Dat is een spoorlijn voor goederentreinen. Het treinverkeer is meteen stilgelegd. De twee inzittenden van de auto raakten gewond, ze zijn volgens de politie wel aanspreekbaar.

De auto kwam uit noordelijke richting en wilde op het knooppunt vermoedelijk de A15 richting Tiel nemen. Op de verbindingsboog ging het mis. De auto reed een stuk door de berm, ramde een omheining en belandde op het spoor.

Vangrail

Op de verbindingsweg van de A50 naar de A15 staat alleen aan de rechterkant van de rijbaan doorgaand een vangrail. Aan de linkerkant begint de vangrail zo'n honderd meter voor het viaduct over de Betuweroute. De auto moet dus een behoorlijk stuk door het gras naar beneden hebben gereden.

De twee inzittenden zijn naar het Radboud UMC in Nijmegen gebracht. Er zijn aanwijzingen dat de bestuurder had gedronken. Spoorbeheerder ProRail kijkt naar de schade aan het spoor.

Ondanks het eenzijdige staakt-het-vuren dat Rusland gisteren had aangekondigd, zijn er vannacht toch beschietingen geweest in Oekraïne. Over en weer verwijten beide partijen elkaar dat ze het bestand hebben geschonden. President Zelensky meldt dat Oekraïense troepen op paasochtend 59 incidenten van Russische beschietingen en vijf aanvalspogingen langs het front hebben gemeld.

Rusland op zijn beurt beweert dat Oekraïne ook is doorgegaan met aanvallen. Volgens de Russische minister van Defensie heeft het Oekraïense leger het paasbestand "meer dan duizend keer geschonden".

President Poetin had gisteravond bekendgemaakt dat het Russische leger vanaf 18.00 uur lokale tijd tot en met vanavond de gevechtshandelingen zou staken. Hij zei daarbij te hopen dat Oekraïne hetzelfde zou doen en beweerde dat dit een test is om te bepalen of Kyiv echt vrede nastreeft.

Zelensky reageerde dat het Oekraïense leger Rusland "zou spiegelen"; als Rusland zich aan het bestand zou houden, zou Oekraïne dat ook doen. Maar al snel klonk in Kyiv het luchtalarm. Vanochtend stelde Zelensky dat Rusland alleen maar de indruk probeert te wekken van een wapenstilstand.

Niet veel hoop

"Op paasochtend kunnen we wel zeggen dat het Russische leger vooral de schijn probeert op te houden van een staakt-het-vuren. Maar op sommige plekken blijven ze gewoon doorgaan met aanvallen en proberen ze ons schade toe te brengen", zei Zelensky vanochtend in een bericht op sociale media.

Een woordvoerder van het Oekraïense leger stelt dat het Russische leger minder aanvallen uitvoert, maar dat er van een gevechtsstop geen sprake is. "Het neemt af, maar het is niet gestopt. Om eerlijk te zijn hadden we niet veel hoop dat dit daadwerkelijk stand zou houden."

Het Russische besluit kwam zaterdagavond onverwacht. Waarom Poetin besloot tot een korte wapenstilstand is nog altijd onduidelijk, maar het lijkt te gaan om een antwoord op het ultimatum dat de VS de twee landen heeft gesteld.

De Amerikanen dreigen dat als Oekraïne en Rusland de komende dagen niet laten zien dat er een vredesakkoord gesloten kan worden, ze zullen stoppen met bemiddelen. Een dag later kondigde Poetin het staakt-het-vuren aan.

Zelensky liet daarop weten geen vertrouwen te hebben in het bestand, omdat Rusland zijn land gewoon bleef bestoken. Hij waarschuwde dat elke Russische aanval zal worden beantwoord met een gepaste reactie.

Ook liet Zelensky weten dat hij openstaat voor een verlenging van het staakt-het-vuren. "Het voorstel voor een volledig en onvoorwaardelijk bestand van 30 dagen blijft van kracht", zei hij, verwijzend naar een voorstel van de VS waar Oekraïne al mee heeft ingestemd. "Het antwoord daarop moet uit Moskou komen." Ondanks aandringen vanuit Washington, heeft Rusland dat plan nooit geaccepteerd.

De Krim

Een maand geleden accepteerden Moskou en Kyiv een Amerikaans voorstel voor een gedeeltelijk staakt-het-vuren met betrekking tot elkaars energiesector en infrastructuur. Hoewel er veel onduidelijk is over het beperkte staakt-het-vuren, betichten de landen elkaar sindsdien regelmatig van het schenden van het bestand. Ook waren ze het niet eens over de voorwaarden die waren afgesproken.

Afgelopen donderdag schreef het Amerikaanse persbureau Bloomberg op basis van ingewijden dat de VS mogelijk bereid is de Krim te erkennen als Russisch grondgebied als onderdeel van een bestand. Het schiereiland werd in 2014 illegaal door Rusland ingenomen. Het erkennen van de Krim als Russisch grondgebied zou in strijd zijn met het internationaal recht.

Het is niet de eerste keer dat Rusland een eenzijdig staakt-het-vuren probeert af te kondigen. In januari 2023, tijdens de orthodoxe kerst, mislukte een poging tot een tijdelijk bestand omdat de partijen het niet eens konden worden over de voorwaarden.

Goedemorgen! Het is Eerste Paasdag en in het noorden en oosten van het land gaan enkele paasvuren toch door, ondanks eerder risico op natuurbranden. En door zowel de mannen als de vrouwen wordt de Amstel Gold Race gereden.

Eerst het weer: vanochtend in het noorden mist, daarna vrij zonnig. In het zuiden wisselend bewolkt met kans op een bui. De meeste zon is er in het midden van het land. Het wordt 16 tot 19 graden met weinig wind.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In de Verenigde Staten zijn opnieuw demonstranten de straat op gegaan uit protest tegen het beleid van president Trump. Veel demonstranten droegen protestborden met de naam Kilmar Abrego Garcia, de man uit El Salvador die onlangs onterecht werd gedeporteerd.

Ook waren er demonstraties bij Tesla-dealers, gericht tegen techmiljardair en Tesla-eigenaar Elon Musk. Musk staat aan het hoofd van het Department of Government Efficiency (DOGE). Dat moet het mes in de overheidsuitgaven zetten, waardoor al honderdduizenden mensen ontslagen zijn.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Een man uit het Zeeuwse Groede heeft 100.000 Donald Duck-stripboeken gekocht van een verzamelaar uit Limburg. "Ik kan het eigenlijk niet onder woorden brengen, zo blij ben ik", zegt de 49-jarige Rini Leenhouts. Met zijn nieuwe aanwinsten is zijn huidige collectie ineens vertienvoudigd: "Het zijn er nogal wat."

Lees hier meer over de bijzondere aankoop:

Fijn Pasen!

Defensie wil fors groeien en de krijgsmacht wordt versneld in gereedheid gebracht. Het leger moet ook meer 'cyberslagkracht' krijgen, want hackaanvallen uit China en Rusland zijn volgens inlichtingendiensten aan de orde van de dag. Defensie benadrukt dat niet alleen beroepsmilitairen welkom zijn.

Cyberreservisten worden gezien als belangrijke toevoeging om Nederland veilig te houden tegen buitenlandse mogendheden. Dit zijn burgers die naast hun baan, vaak in de digitale veiligheid, op basis van een nulurencontract hun expertise inzetten voor het leger.

Er komt een nieuwe wervingscampagne voor cyberpersoneel, inclusief -reservisten, laat Defensie weten. Deze actie staat voor na de zomer gepland, maar er staan al vacatures voor cyberreservisten online.

"Veel van de werkzaamheden zijn in de avonden of weekenden. Dat is best uitdagend met een gezin en een voltijdbaan, maar in mijn ervaring lukt het altijd wel." Aan het woord is Matthijs, luitenant-kolonel en commandant van de cyberreservisteneenheid. Hij doet dit sinds 2016, naast zijn baan als strategisch adviseur bij een cybersecuritybedrijf.

De functie is niet geheim, wel wordt terughoudendheid gevraagd. Cyberreservisten krijgen bijvoorbeeld te horen dat het "niet handig is dit op sociale media te zetten", zegt Matthijs. Het kan volgens hem de aandacht trekken vanuit "bepaalde landen. En voor sommige opdrachten is het überhaupt niet handig als iemand weet wat je doet."

Bureaucratisch gedonder

Er kan een oproep komen voor militaire oefeningen in binnen- of buitenland, bijvoorbeeld in NAVO-verband. Dat gebeurt op vrijwillige basis. Zo'n inzet kan enkele dagen duren, maar sommige missies juist maanden.

Er zijn in totaal zes pelotons en die vallen onder het Defensie Cyber Commando (DCC). Het is niet de eerste keer dat Defensie cyberreservisten zoekt. 150 was het streefaantal, maar ruim tien jaar na de oprichting van het DCC is dat niet gelukt. Vorig jaar waren het er 110, zei toenmalig minister van Defensie Ollongren.

Nu zijn het er meer, maar uit operationele veiligheid worden geen aantallen genoemd. Sinds de inval in Oekraïne "is er een toename in interesse en aanmeldingen", aldus een Defensiewoordvoerder.

De eerste jaren was er juist te weinig animo. Het bleek in de praktijk zeer tijdrovend om geïnteresseerden te screenen en op te leiden. "De vorige poging om dit te doen is verzand in bureaucratisch gedonder", zegt cyberexpert Bert Hubert. Hij is onder meer werknemer en toezichthouder van inlichtingendienst AIVD geweest.

Let op: in de tweede afbeelding hieronder staan niet alle categorieën Defensiepersoneel genoemd:

Experts onderschrijven het nut van cyberreservisten, maar plaatsen wel kanttekeningen. Zo moeten we de functie volgens Hubert niet zomaar vergelijken met een reservebrandweer. "Zo iemand kan bij een grote brand gelijk blussen, maar als iemand bijvoorbeeld gehackt is ligt dat veel ingewikkelder. Het is een beetje alsof een boekhoudkundige reservist de volledige boekhouding van een bedrijf kan overnemen."

Commandant Matthijs wijst erop dat werkgevers vooraf over dit soort gevoeligheden in gesprek gaan en afspraken maken met de medewerker die parttime werkt als cyberreservist. "Een situatie van mogelijke belangenverstrengeling is voorstelbaar, want ik doe civiel hetzelfde als ik als militair doe, alleen de ene keer draag ik een spijkerbroek en de andere keer een uniform. Maar gelukkig zijn er regels voor en daar wordt ook toezicht op gehouden."

Beperkingen

In geval van oorlog krijgt het werk voor Defensie voorrang, legt Matthijs uit. Dat geldt ook voor andere crisissituaties waarin de regering besluit het leger in te zetten. De speelruimte voor het DCC, waar de cyberreservisten onder vallen, is in vredestijd echter beperkt.

"Waar de marine, lucht- of landmacht zich relatief eenvoudig gereed kunnen stellen, is dat voor cybereenheden lastiger", zegt kolonel Peter Pijpers, universitair hoofddocent cyber warfare aan de Nederlandse Defensie Academie.

Volgens de huidige regels mag het DCC "enkel tijdens de inzetfase acties ondernemen in de informatieomgeving. Vergelijk dit met een chirurg die moet opereren met enkel kennis uit de boeken." Hij verwijst naar het door experts Ducheine, Zwanenburg en hemzelf opgestelde rapport Tanden voor de Leeuw van vorig jaar.

De zogenoemde Wet op de gereedstelling moet hier verandering in brengen. Ollongren noemde deze wet in voorbereiding essentieel om effectief te oefenen "in het grijze gebied tussen oorlog en vrede". Hybride oorlogvoering is breder dan spionage of hacken, en omvat bijvoorbeeld ook het platleggen van betaalverkeer of het frustreren van supermarktbevoorrading.

Echt gedreven

Welke rol een cyberreservist speelt in de aanpak van dit probleem hangt af van kennis en kwaliteiten. Het loopt uiteen van het ontwikkelen van veiligheidssoftware tot het proberen te hacken van Defensiesystemen om de veiligheid te controleren. "Het is maatwerk", zegt Matthijs.

Het is volgens de commandant een roeping. "Je moet echt gedreven zijn om dit naast een andere baan te doen. Het zijn mensen die echt een steentje bij willen dragen aan de veiligheid van Nederland. En die het vakgebied waanzinnig leuk vinden; het is ook gewoon een grote groep nerds bij elkaar."

Hoeveel cyberreservisten er precies moeten komen, wordt duidelijk bij publicatie van de langverwachte cyberstrategie van Defensie. Die wordt voor de zomer verwacht.

In de Duitse plaats Bad Nauheim zijn gisteravond twee mannen doodgeschoten. De politie trof voor een appartementencomplex hun lichamen aan. Beiden hadden schotwonden. De dader is nog steeds op de vlucht.

De politie gaat uit van één dader, maar sluit niet uit dat meer mensen betrokken zijn. Over de achtergrond van de dader en de slachtoffers is niets bekendgemaakt. Ook een motief is vooralsnog onduidelijk.

Het incident was in een woonwijk in Bad Nauheim, een plaats ten noorden van Frankfurt. Getuigen zeggen tegen regionale media dat ze tegen 18.00 uur zes schoten en daarna gegil hoorden.

De eerste agenten die ter plaatse waren zouden geprobeerd hebben om een slachtoffer te reanimeren, maar zonder succes. De politie is een klopjacht begonnen op de dader. Daarbij is gisteravond onder meer een helikopter ingezet.

Volgens de politie is er geen gevaar voor de bevolking. Wel wordt mensen in de regio Bad Nauheim gevraagd om geen lifters mee te nemen.

In de Verenigde Staten zijn opnieuw tegenstanders van het beleid van de Amerikaanse president Trump de straat op gegaan. De betogers beschuldigen de Trump-regering ervan lak te hebben aan de grondwet, door zijn pogingen om illegale migranten te deporteren en overheidsmedewerkers te laten ontslaan.

Ze protesteerden onder meer voor het Witte Huis in Washington, maar ook in Chicago en New York:

Veel demonstranten droegen protestborden met de naam Kilmar Abrego Garcia. Deze man uit El Salvador werd volgens rechters onterecht gedeporteerd. Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de regering opgedragen om hem terug te halen, maar vooralsnog maakt het Witte Huis geen aanstalten om die opdracht uit te voeren.

Garcia kwam als tiener illegaal naar de VS. Vorige maand werd hij gearresteerd en uitgezet naar El Salvador. Daar belandde hij in de zwaarbewaakte CECOT-gevangenis, waar vooral terroristen en leden van criminele bendes worden opgesloten.

Garcia is niet de enige die dit is overkomen. Trump heeft de Alien Enemies Act afgestoft, een oorlogswet uit 1798 die bijna nooit is gebruikt. Op die manier werden vorige maand al 250 Venezolanen uitgezet naar El Salvador. Gisteren droeg het Hooggerechtshof de Amerikaanse regering op voorlopig te stoppen met de deportatie van Venezolanen die worden vastgehouden in de staat Texas.

VS-correspondent Sjoerd den Daas sprak deze week met de familie van een man die vanuit de VS naar de beruchte gevangenis in El Salavador werd gedeporteerd. In deze video vertelt Nelson Suárez-Trejo het verhaal van zijn broer:

Ook waren er opnieuw demonstraties bij Tesla-dealers, die gericht waren op de tech-miljardair en Tesla-eigenaar Elon Musk. De betogers willen op die manier hun onvrede uiten over het beleid van Musk, die aan het hoofd staat van het Department of Government Efficiency (DOGE). De organisatie heeft als doel om het mes in de overheidsuitgaven te zetten, waardoor honderdduizenden mensen ontslagen zijn.

Twee weken geleden waren er zo'n 1200 demonstraties verspreid over het hele land die hoorden bij het zogeheten "Hands Off!"-initiatief. Vakbonden en maatschappelijke organisaties waren de aanjager voor de demonstraties. Bij de vorige demonstraties gingen honderdduizenden betogers de straat op. Het lijkt er volgens Amerikaanse media op dat de opkomst deze keer lager is.

In de Democratische Republiek Congo zijn toch geen honderden doden gevallen bij een bootongeluk afgelopen donderdag. De autoriteiten hebben het dodental naar 33 bijgesteld.

In eerste instantie maakten de autoriteiten bekend dat er 148 lichamen waren geborgen. Zeker honderd anderen zouden nog vermist zijn.

De boot vloog in brand door een kooktoestel en zonk uiteindelijk vlak bij de stad Mbandaka. "We tellen 195 overlevenden, onder wie 22 slachtoffers met brandwonden", meldt de burgemeester van de stad. Volgens hem ontstond er verwarring ontstaan over het aantal doden omdat sommigen slachtoffers van eerdere rampen hadden meegeteld.

Ook het totaal aantal opvarenden zou lager liggen dan eerder gemeld: er zouden niet 500 opvarenden zijn geweest, maar ruim 200.

Vervoer per schip is voor veel mensen in Congo de belangrijkste manier om lange afstanden af te leggen, vanwege het tekort aan doorgaande wegen. Ieder jaar zijn er meerdere grote ongelukken, waarbij vaak tientallen doden vallen.

Duizenden mensen hebben in Londen gedemonstreerd tegen de uitspraak van het Britse hooggerechtshof van afgelopen woensdag dat de term 'vrouw' in een wet uit 2010 uitsluitend verwijst naar iemand die als vrouw is geboren. Transgender vrouwen worden met deze uitspraak uitgesloten van de wettelijke definitie van een vrouw.

Trans vrouwen die een certificaat hebben waarmee hun vrouw-zijn wordt erkend, zijn als gevolg van deze uitspraak volgens de Equality Act 2010 geen vrouwen meer. Volgens de Britse regering brengt de unanieme uitspraak van de vijf hoogste rechters duidelijkheid en vertrouwen voor zowel vrouwen als dienstverleners.

Protest uit nood

Transgender groeperingen, vakbonden en sympathisanten verzamelden zich bij het Britse parlement voor wat ze noemden een "noodprotest".

Zwaaiend met vlaggen en spandoeken eisten ze vrijheid en rechten voor trans personen. Ze vrezen dat de uitspraak hun rechten ondermijnt, ook al stelt het hooggerechtshof dat trans personen beschermd blijven tegen discriminatie.

De uitspraak betekent dat trans vrouwen niet naar het vrouwentoilet mogen, niet in kleedkamers voor vrouwen mogen komen en niet aan sportcompetities voor vrouwen mogen deelnemen. Ook kunnen ze niet worden opgenomen op speciale vrouwenafdelingen in ziekenhuizen. Er is nog veel onduidelijk over de praktische uitvoering van het besluit.

De organisatie van het protest zei dat de stemming weliswaar uitgelaten was, maar dat mensen ook boos en bang zijn. "Trans personen komen bij elkaar om iedereen te laten zien dat we nergens heen gaan, omdat we nergens heen kunnen." Wij vormen geen bedreiging, wij worden juist bedreigd, zei een trans vrouw bij Sky News.

Doos van Pandora

De demonstranten eisten van de regering dat er snel duidelijkheid komt over de invulling van de uitspraak. "De uitspraak verschaft geen duidelijkheid. Bedrijven en instanties weten op dit moment niet wat ze wel en niet mogen. De overheid moet ingrijpen en de gelijkheid in de wetgeving weer herstellen."

Ze vrezen dat de uitspraak een precedent schept in andere rechtszaken en dat de rechten van trans personen steeds verder zullen afnemen. "Het is een doos van Pandora", zei een demonstrant die bang is dat het eind zoek is.

Actrice Nicola Coughlan uit de serie Bridgerton startte een inzamelingsactie om 100.000 pond op te halen voor rechten van trans personen naar aanleiding van de uitspraak. Vanmiddag was al ruim meer dan het streefbedrag opgehaald.

Ook in de Schotse stad Edinburgh en in de steden Reading en Plymouth in Engeland werd gedemonstreerd voor rechten van trans personen.

Conservatief

De rechtszaak was aangespannen door de conservatieve vrouwengroep Women for Scotland. In Schotland is in 2018 bij wet bepaald dat 50 procent van de bestuurders van overheidsinstellingen vrouw moet zijn. Trans vrouwen met een certificaat zouden daaronder moeten vallen. De conservatieve vrouwen verzetten zich daartegen.

Ze werden in het ongelijk gesteld door een Schotse rechtbank, waarna ze naar het hooggerechtshof stapten. Ze vroegen het hof om iemands geslacht een "onveranderlijke biologische toestand" te noemen en betoogden dat bescherming op basis van sekse alleen van toepassing moet zijn op vrouwen die als vrouw zijn geboren. De Schotse rechtbank oordeelde dat die benaming ook moest gelden voor vrouwen met een erkenningscertificaat.

In het Verenigd Koninkrijk wonen zo'n 116.000 mensen die zich als trans persoon definiëren. Ongeveer 8500 van hen hebben een gendercertificaat.

De Oekraïense president Zelensky zegt dat Rusland ondanks het eenzijdig afgekondigde bestand doorgaat met het uitvoeren van aanvallen op Oekraïne.

Zelensky baseert zich op informatie van de Oekraïense commandant der strijdkrachten, generaal Sysrky. "De Russische aanvallen op verschillende plaatsen aan de frontlinie gaan door en ook het Russische artillerievuur is nog niet gestopt. Daarom is er geen vertrouwen in wat Moskou zegt", zegt Zelensky.

President Poetin kondigde eerder vandaag een eenzijdig staakt-het-vuren af voor Pasen. Volgens Zelensky is er dus geen sprake van het neerleggen van de wapens door Rusland. Hij zegt dat iedere Russische aanval zal worden beantwoord met een gepaste reactie.

Zelensky stelt langer bestand voor

Volgens Zelensky negeert Rusland al 39 dagen lang het Amerikaanse voorstel voor een volledig staakt-het-vuren van dertig dagen.

Maar als Rusland daadwerkelijk bereid is om zich aan het voorgestelde eenzijdige bestand te houden, is Oekraïne dat ook, stelt Zelensky. "Als er echt een compleet staakt-het-vuren komt, stelt Oekraïne voor dit uit te breiden tot na Pasen", aldus Zelensky.

Dat Rusland vooralsnog niet ingaat op een voorstel voor een langere wapenstilstand, laat volgens Zelensky "de ware intenties" van Poetin zien. "Dertig uur is genoeg om de krantenkoppen te halen, maar niet voor echt vertrouwenwekkende maatregelen. In dertig dagen zou vrede een kans kunnen krijgen."

Paasbestand

Het bestand dat Poetin eenzijdig afkondigde, zou om 18.00 uur lokale tijd (17.00 uur in Nederland) zijn ingegaan. Het Kremlin zei tot en met zondagavond geen gevechtshandelingen te zullen uitvoeren.

Het is onduidelijk waarom Poetin in de agressie-oorlog tegen Oekraïne heeft besloten tot een korte, eenzijdige wapenstilstand. Het Russische ministerie van Defensie zei dat het bestand is afgekondigd voor "humanitaire doeleinden". Ook sprak het ministerie de hoop uit dat Oekraïne zich bij het paasbestand zou voegen.

Het bevel van Poetin komt een dag na het dreigement van de Verenigde Staten om te stoppen met bemiddelen als beide landen niet laten zien dat er een akkoord kan komen.

Het Amerikaanse overheidsprogramma Rewards for Justice looft tot 5 miljoen dollar tipgeld uit voor informatie over de Nederlands-Somalische Khadra Essa. De vrouw zou in 2014 Nederland hebben verlaten en zich in Syrië hebben aangesloten bij terreurgroep IS.

Essa zou een Nederlands staatsburger zijn, geboren in Somalië. De vrouw gebruikt ook de naam Umm Qaqa al-Somali en zou een sharia-instructeur zijn voor een militaire vrouwentak van IS genaamd Nusaybah Katibah (ISIS-NK).

Essa zou als onderdeel van ISIS-NK met geweld de sharia-wet hebben opgedrongen aan vrouwen. Ze gaf volgens de VS het bevel tot fysieke en gewelddadige straffen, soms zelfs tot moord.

Ook zou Essa meerdere keren ontvoerde kinderen hebben vastgehouden. Volgens Washington heeft ze in 2019 de broer en zus Yusuf en Zahra, die beiden de Amerikaanse nationaliteit hebben, naar een onbekende plek in Syrië meegenomen, nadat hun moeder was omgekomen bij een aanval op IS. Hun moeder zou de kinderen in 2015 hebben meegenomen naar Syrië om zich aan te sluiten bij IS, zonder toestemming van hun vader.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt geen informatie te hebben over het uitgeloofde geldbedrag en op dit moment niet in contact te staan met de VS over de zaak of de vrouw.

Ze zijn uit huis gehaald of van straat geplukt door agenten van de Amerikaanse immigratiedienst ICE: vermeende criminelen die vanuit de Verenigde Staten naar een gevangenis in El Salvador zijn gedeporteerd. Zonder proces zijn ze afgevoerd onder de Alien Enemies Act, een oorlogswet die president Trump van stal heeft gehaald om bendeleden van het beruchte Tren de Aragua te kunnen uitzetten.

Volgens persbureau Bloomberg had 90 procent van die vermeende criminelen niet eens een strafblad. "De Amerikaanse droom werd een nachtmerrie", zegt Nelson Suárez-Trejo, de broer van een van hen.

En hij kan het weten. In 2017 verliet hij Venezuela, op zoek naar een beter leven. Dat vond hij in de VS, dacht hij. Hij omschrijft de situatie in zijn thuisland als totale anarchie. "Je kon er zomaar gearresteerd worden als je protesteerde tegen de regering. En worden vastgehouden zonder rechten."

Precies dat scenario is nu werkelijkheid geworden voor zijn broer Arturo. Nota bene in de VS, waar hij eind vorig jaar naartoe trok vanuit Chili. "Het is dertig dagen geleden dat we iets van hem hebben gehoord. Ik niet, zijn vrouw niet, niemand in de familie."

In de video vertelt Nelson Suárez-Trejo het verhaal van zijn broer:

Arturo blijkt inmiddels in de beruchte CECOT-gevangenis in El Salvador te zitten. Daarover zei justitieminister Villatoro van El Salvador dat niemand er levend uitkomt. "We zorgen dat de straffen zwaar genoeg zijn dat niemand die het CECOT binnengaat het ooit lopend zal verlaten, alleen in een doodskist."

De barre omstandigheden zijn ook bekend in de VS. "Nazi's kregen een betere behandeling onder de Alien Enemies Act dan wat hier nu gebeurt", stelde rechter Patricia Millett recentelijk bij een hoorzitting.

Arturo's familie herkende hem op beelden uit de gevangenis, waarop hij met kaalgeschoren hoofd en handen geboeid op de rug voorovergebogen zit in een lange rij gevangenen. Zijn kenmerkende tatoeages zijn goed te zien: van een kolibrie in zijn nek, een Bijbeltekst en een palmboom.

Geen wapens of kronen, verwijst Nelson naar tatoeages bij bendeleden van Tren de Aragua, waar de ICE-ambtenaren naar op zoek lijken te zijn geweest. Hoe het in de gevangenis met Arturo gaat, weet zijn familie niet.

Volgens The New York Times zijn zeker 32 mannen beschuldigd van zware overtredingen. De anderen voor zover bekend niet. Bewijs dat Arturo strafbare feiten heeft gepleegd hebben Amerikaanse autoriteiten niet gegeven.

De NOS zocht meermaals contact met ICE, de dienst die de arrestaties en deportaties uitvoert. E-mails met vragen over de deportatie van Arturo bleven onbeantwoord, ook de telefoon werd niet opgenomen.

Angst onder immigranten

De horrorverhalen leiden tot veel angst onder immigranten. "Ik ken mensen die zeven dagen de tijd hadden om te vertrekken, iedereen is bang voor deportatie", zegt Estefany, die ook uit Venezuela komt. Ze werkt langs snelweg US-70, waar latino's foodtrucks uitbaten. "Mensen zijn bang om met elkaar af te spreken."

Dat geldt ook voor de Mexicaanse Lucia, die in een tacotruck werkt. "Toen we voor het eerst over de deportaties hoorden, wilden we eigenlijk helemaal niet meer komen werken. Uit angst dat ze ons ook zouden aanhouden en deporteren."

Dat is precies wat de regering-Trump wil, denkt Marlen Martinez van Siembra, een hulporganisatie voor immigranten die ook desinformatie bestrijdt. "Enge dingen zeggen, zodat mensen in angst leven en zelf vertrekken."

Martinez' hotline, waar mensen zich kunnen melden met allerlei vragen, staat roodgloeiend. "Vorig jaar ging het misschien om drie telefoontjes per dag. Het ging vooral om mensen die niet betaald kregen voor hun werk." Sinds de inauguratie van Trump gaat het aantal telefoontjes door het dak. "Omdat er zo veel mensen worden opgesloten."

Angst wegnemen

Siembra probeert feiten en fabels van elkaar te scheiden en de gemeenschap daarover te informeren. ICE voert acties uit op een manier die ver buiten de grenzen van de wet valt, zegt Martinez. "Ons doel is om geruchten en angst weg te nemen."

Elke melding van een mogelijke ICE-operaties wordt geverifieerd, de feiten gedeeld. "Zodat mensen gewoon naar school kunnen, naar hun werk kunnen, boodschappen kunnen doen en niet in angst hoeven te leven."

Nelson probeert dat ook, maar zijn Engelse les laat hij voorlopig lopen. Te risicovol, vindt hij, zo'n plek waar veel immigranten komen. "Ik heb nog nooit zoveel angst gevoeld als nu. Niet zozeer vanwege een mogelijke deportatie naar Venezuela of Colombia, maar de gedachte dat ik kan eindigen in een cel met echte criminelen en moordenaars."

Het laatste wat een mens verliest, is hoop, besluit hij. "Zolang ik in staat ben om te blijven vechten om mijn broer vrij te krijgen, zal ik dat blijven doen."

In natuurgebied de Maasheggen in Noord-Brabant is gisteren bij meerdere dassenburchten een witte substantie gevonden. Het is nog niet duidelijk om wat voor stof het gaat, maar natuurbeschermers sluiten niet uit dat het gif is.

Het witte poeder is bij ten minste vier dassenburchten aangetroffen, schrijft Omroep Brabant. Een van de burchten heeft tientallen ingangen en het poeder is volgens de omroep in bijna alle ingangen gevonden. Andere burchten worden nog onderzocht.

Het is nog niet duidelijk of er dassen zijn doodgegaan door het poeder. De stof wordt onderzocht. "We hebben nog geen idee wat het is", zegt boswachter Alwin Brandt. "We behandelen het als een giftige stof, totdat we zekerheid hebben." Volgens Brandt ruikt het poeder naar vis. Hij vermoedt dat er visolie aan is toegevoegd om de dassen te lokken.

'Ongekende ontdekking'

De stof werd ontdekt door medewerkers van Staatsbosbeheer en van Samen Sterk in Brabant, het handhavingsteam van de Omgevingsdienst Brabant Noord. Boswachter Brandt spreekt van een "ongekende" ontdekking. Dassen zijn een beschermde diersoort in Nederland, wat betekent dat de dieren niet zomaar gedood, gevangen of verplaatst mogen worden.

"Wat ons vooral verbaast, is de schaal waarop het gebeurd is", zegt hij. "We zien weleens vaker dassenburchten waar dit gebeurt, maar dan praten we over een kleine hoeveelheid." Brandt maakt zich daarom zorgen. "Het is nu broedseizoen, dus de dassen hebben allemaal jongen."

Het poeder wordt opgeruimd met een speciale stofzuiger die ook wordt ingezet bij vondsten van drugsafval in de natuur. Medewerkers van Staatsbosbeheer blijven de komende dagen de dieren in de gaten houden. Ook worden er wildcamera's opgehangen.

Eigenaren van honden wordt op het hart gedrukt hun dier aan de lijn te houden. "Mogelijk ligt de stof ook op andere plekken", aldus Brandt.

Tuinplanten waar insecten in het voorjaar graag op zitten, zoals lavendel, vlinderstruiken, struikmargrieten en klokjesbloemen, blijken in veel gevallen vol te zitten met pesticiden. Uit onderzoek van het BNNVARA-programma Kassa bleek dat er 27 soorten pesticiden in en op de voorjaarsbloeiers zaten.

Het onderzoek is voor het vijfde jaar uitgevoerd door PAN-NL, Pesticide Action Network Netherlands, dat als doel heeft het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen uit te bannen. Voor het eerst werden geen verboden bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Maar ook pesticiden die zijn toegestaan, zijn schadelijk voor insecten.

Kassa kocht de planten voor het onderzoek bij Welkoop, Intratuin en Praxis. De bestrijdingsmiddelen worden gebruikt tegen schimmels en andere ziekteverwekkers.

Dode bijen

Welkoop komt het slechtst uit de test. Op vier van de vijf planten uit die winkel, werden zo veel schadelijke stoffen per kilogram aangetroffen, dat er bij contact bijvoorbeeld duizenden luzernebehangersbijen mee kunnen worden gedood, zeggen de onderzoekers. Bijen en andere bestuivers zitten het vaakst op de bloemen.

De lavendel van Welkoop bevatte met tien gifstoffen de meeste pesticiden van alle geteste planten. De vlinderstruik van deze winkel bevatte het hoogste gehalte gifstoffen van alle zestien onderzochte planten.

De kleinste restanten van gifstoffen zaten in de onderzochte planten van Intratuin.

Pas voor de derde keer in vijf jaar was er een plant bij zonder pesticidesporen: de vlinderstruik van Praxis. Kanttekening daarbij is dat de plant weinig blad had en de stengels houtachtig waren, wat erop kan wijzen dat de plant is overgebleven van vorig jaar. Daardoor zijn de toen gebruikte pesticiden niet meer meetbaar.

Het streven van PAN-NL is een volledig gifvrije teelt in 2030. Welkoop zit daar volgens de organisatie het verst van af.

Opstapeling

Insecticiden kunnen meteen of na langere tijd dodelijk zijn voor insecten. Maar ook personeel in tuinderijen en tuincentra, bloemenwinkels en op de veiling kan er ziek van worden. Mensen die werken met planten die met pesticiden zijn behandeld, lopen het risico chronische aandoeningen te krijgen als parkinson, hartritmestoornissen of hormoongerelateerde ziekten.

Bij het beoordelen of een bestrijdingsmiddel schadelijk is en op de markt kan worden toegelaten, wordt gekeken hoe snel insecten kunnen herstellen van het effect ervan. Maar onderzocht wordt niet wat het met de insecten doet als er een combinatie van middelen wordt gebruikt.

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) beoordeelt de pesticiden volgens de Europese wet- en regelgeving.

Ruimte voor verbetering

In een reactie op het onderzoek laat Intratuin aan Kassa weten dat het doel van de keten is dat de planten in 2030 voor 70 procent chemievrij zijn. Ook breidt het tuincentrum het biologische assortiment uit.

Welkoop en Praxis zeggen te werken aan verduurzaming in lijn met de ambitie van Tuinbranche Nederland. Deze organisatie zegt in een reactie blij te zijn dat er geen verboden pesticiden zijn gevonden, maar geeft toe dat er altijd ruimte is voor verbetering.

Een dag na het toch wel onverwachte vertrek van partijleider Pieter Omtzigt uit de politiek, hebben de ministers en staatssecretarissen van NSC en de top van de fractie zich op een geheimgehouden plek beraden op de toekomst. Na afloop is de rest van de fractie online bijgepraat, zegt een woordvoerder.

Over de inhoud van het gesprek worden weinig mededelingen gedaan. Wel zeggen deelnemers dat het goed was om elkaar even te treffen. "Het is nogal wat om een vriend en een partijleider te moeten missen", zegt één van hen. "Een bijpraatsessie."

Inmiddels is wel duidelijk dat Omtzigt zijn besluit aanvankelijk alleen in zeer kleine kring had gedeeld. Maar een paar mensen waren op de hoogte dat hij op Goede Vrijdag met de mededeling zou komen dat hij zich helemaal terugtrekt uit de landelijke politiek. Tegelijkertijd was het wel iets waar binnen de partij al langer rekening mee werd gehouden.

Coalitie overeind houden

Nicolien van Vroonhoven neemt alle taken van de NSC-oprichter over. Ze wil zijn gedachtegoed voortzetten, zei ze vrijdag in Nieuwsuur. Ook gelooft ze nog steeds in de coalitie met PVV, VVD en BBB.

Dat is ook wat de meeste NSC'ers nu proberen uit te dragen: dat ze het kabinet en de coalitie het liefst overeind willen houden. Om de voor NSC belangrijke plannen gerealiseerd te krijgen, maar ook omdat de partij bij nieuwe verkiezingen nu zwaar afgestraft zou worden.

Van sommige NSC-bewindslieden en Kamerleden is bekend dat ze eigenlijk liever niet in een coalitie met de PVV waren gestapt, maar dat ze hun bezwaren opzij hebben gezet vanwege hun geloof in de partij en de boodschap van Omtzigt over bestaanszekerheid en een betere verhouding tussen burgers en de overheid.

In de peilingen gaat het slecht, maar er is enige hoop dat de kiezer zal terugkeren als blijkt dat andere mensen de rol van Omtzigt over kunnen nemen. Als dat niet lukt, is de partij gedoemd als 'eendagsvlieg' de geschiedenis in te gaan, beseffen de NSC'ers.

Dat is eerder gebeurd bij nieuwe partijen zodra de oprichter of het boegbeeld wegviel. Denk maar aan de LPF, die na de moord op Pim Fortuyn in mei 2002 betrekkelijk snel ineenstortte.

Leden bijeen

Van Vroonhoven heeft nu dus het stokje van Omtzigt overgenomen. Zij is al langer zijn vervanger, ook tijdens de periodes dat hij vanwege zijn burn-out niet in Den Haag aan het werk was. De NSC-Kamerfractie heeft haar unaniem tot fractievoorzitter gekozen tijdens een ingelaste fractievergadering.

Op 24 mei staat er een al eerder geplande ledenbijeenkomst op de agenda. Daar moet blijken of NSC akkoord gaat met haar als nieuwe politiek leider, of dat er nog een verkiezing moet komen waar ook andere kandidaten zich voor kunnen melden.

De Russische president Poetin heeft in de oorlog met Oekraïne een eenzijdig bestand afgekondigd voor Pasen. Poetin zegt dat Russische troepen in Oekraïne vanaf 18.00 uur lokale tijd (17.00 uur in Nederland) tot en met zondagavond geen gevechtshandelingen zullen uitvoeren.

Het Kremlin spreekt de hoop uit dat de Oekraïners zich bij het paasbestand voegen. Poetin heeft de Russische legerleider Gerasimov opgeroepen om krachtig op te treden als Oekraïne gedurende deze periode "agressieve acties" uitvoert.

Een Oekraïense functionaris meldt dat het Russische leger ook na het ingaan van het staakt-het-vuren op Oekraïense posities blijft schieten. De claim is niet onafhankelijk te verifiëren.

Zelensky: ware aard Poetin duidelijk

De Oekraïense president Zelensky reageerde op X dat Russische drones net voor het ingaan van het Russische bestand nog het Oekraïense luchtruim hadden betreden. "Het toont Poetins ware houding ten opzichte van Pasen en mensenlevens", zegt Zelensky.

Het is onduidelijk waarom Poetin in de agressie-oorlog tegen Oekraïne heeft besloten tot een korte, eenzijdige wapenstilstand. Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het bestand is afgekondigd voor "humanitaire doeleinden".

Het bevel van Poetin komt een dag na het dreigement van de Verenigde Staten om te stoppen met bemiddelen als beide landen niet laten zien dat er een akkoord kan komen.

In maart beloofden Rusland en Oekraïne de aanvallen op elkaars energiesector en infrastructuur voor dertig dagen te staken. De toezegging volgde op een urenlang telefoongesprek tussen de Amerikaanse president Trump en Poetin.

Trump wilde Poetin er toen toe bewegen om in te stemmen met een voorstel voor een volledig staakt-het-vuren van dertig dagen, maar Poetin ging daar niet mee akkoord.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Sybiha herhaalt vandaag op X dat niet Kyiv maar Moskou in maart het Amerikaanse voorstel voor een volledig staakt-het-vuren van dertig dagen verwierp. "30 uur in plaats van dertig dagen. Helaas hebben we een lange geschiedenis van uitspraken van Poetin die niet overeenkomen met zijn daden. We weten dat zijn woorden niet te vertrouwen zijn. We kijken naar daden", zegt Sybiha.

Van de afspraak om de aanvallen op elkaars energiesector en infrastructuur voor dertig dagen te staken, kwam weinig terecht. De aanvallen zijn zowel aan Russische als Oekraïense kant doorgegaan.

Gevangenenruil

Bij een gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland zijn vandaag meer dan 500 krijgsgevangenen vrijgekomen, zo bevestigen beide landen. Het Russische ministerie van Defensie liet 277 Oekraïense krijgsgevangenen gaan. In ruil daarvoor werden 246 Russen vrijgelaten. De ruil kwam tot stand na bemiddeling door de Verenigde Arabische Emiraten.

Een man uit het Zeeuwse dorp Groede heeft een enorme collectie Donald Duck-exemplaren gekocht van een verzamelaar uit Limburg. De eigenaar van de 100.000 stripbladen werd een week geleden landelijk nieuws omdat hij noodgedwongen moest stoppen met verzamelen. De nieuwe eigenaar neemt de verzameling nu in zijn geheel over.

"Ik kan het eigenlijk niet onder woorden brengen, zo blij ben ik", zegt de 49-jarige Rini Leenhouts tegen Omroep Zeeland. Met zijn nieuwe aanwinsten is zijn huidige collectie ineens vertienvoudigd: "Het zijn er nogal wat."

Gezondheidsproblemen

De gigantische collectie stripboeken is afkomstig van Jan Simons (75) uit het Limburgse dorp Ospel. Hij moest vanwege gezondheidsproblemen stoppen met verzamelen.

"Ik moet ermee stoppen, want mijn gezondheid laat het me niet meer toe", zei een geëmotioneerde Simons tegen de regionale omroep L1. Met pijn en moeite deed hij daarom afstand van zijn levenswerk.

De collectie van Simons is naar eigen zeggen een van de grootste van het land. Hij had niet alleen alle exemplaren compleet, maar ook hele jaargangen dubbel. Simons hoopte dat iemand zijn verzameling in z'n geheel zou overnemen en dat is nu dus gelukt.

Jan Simons liet bij L1 zijn collectie zien:

Leenhouts vertelt dat hij via een collega hoorde dat er een verzameling te koop stond. Hij kwam daarna snel in contact met Simons. "Binnen een minuut of vijf was het geregeld", zegt hij. "Ik had er heel veel vertrouwen in en toen hebben we de deal gemaakt."

Leenhouts heeft een vrachtwagen nodig om alle stripbladen op te halen. Hoeveel hij daarvoor heeft moeten betalen, houdt hij voor zichzelf. Wel heeft Simons eerder bij L1 gezegd dat hij de collectie voor "een dubbeltje per stuk" van de hand doet. Dat zou neerkomen op 10.000 euro.

Sinds zijn geboorte abonnee

Leenhouts zegt al sinds zijn geboorte een abonnement te hebben op de Donald Duck. "En al die tijd ben ik geabonneerd gebleven en lees ik ze." Zijn favoriete stripboekpersonage? Dagobert Duck. "Zo noemen ze me in de familie ook weleens", lacht hij.

Hij heeft de collectie nog niet in handen maar als het zover is, begint hij met de allereerste uitgave van de stripboek-eend: "Oktober 1952: nog nooit in m'n handen gehad, maar ik ben nieuwsgierig."

Oud-advocaat en emeritus hoogleraar Mischa Wladimiroff is overleden. Hij was onder meer gespecialiseerd in grote fraudezaken en werd bekend van zijn rol bij het Joegoslaviëtribunaal. Hier was Wladimiroff gedurende twee jaar de advocaat van de Bosnische Serviër Dusko Tadic, de eerste veroordeelde oorlogsmisdadiger uit de Bosnische Oorlog (1992-1995).

Later was hij bij het tribunaal een van de amici curiae, de zogenoemde 'vrienden van het hof'. De Joegoslavische oud-president Slobodan Milosevic werd aangeklaagd door het tribunaal voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, maar hij erkende het hof niet, noemde de aanklacht tegen hem onwettig en wilde zich niet laten bijstaan door een advocaat.

Als vriend van het hof moest Wladimiroff onder meer de rechtsgang uitleggen aan Milosevic en erop toezien dat hij een eerlijk proces kreeg.

Kantoor met Gerard Spong

Jonkheer Michaïl Wladimiroff werd geboren in 1945 in Den Haag. Zijn vader kwam uit een Russische adellijke familie, zijn moeder was een Friezin. Hij studeerde rechten in Leiden en begon in 1972 zijn loopbaan als advocaat.

In 1976 richtte hij samen met Gerard Spong het advocatenkantoor Wladimiroff en Spong op in Den Haag. In de jaren 90 speelde dit kantoor een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het internationale strafrecht. In 2000 verliet Spong het kantoor, om in Amsterdam een nieuw kantoor te beginnen.

'Hoog puzzeltjesgehalte'

Wladimiroff verdedigde geregeld managers die werden verdacht van fraude. In een interview met de Volkskrant noemde hij deze zaken "intellectuele delicten, met een hoog puzzeltjesgehalte". Naast zijn werk als advocaat was Wladimiroff tien jaar actief als buitengewoon hoogleraar economisch strafrecht aan de Universiteit Utrecht.

Wladimiroff was benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau en Ridder in Johanniter Orde. In 2015 ging hij met pensioen.

Hij overleed op 8 april op 80-jarige leeftijd. Zijn familie maakte zijn overlijden dit weekend bekend in een rouwadvertentie in NRC.

In Gaza zijn in de afgelopen 48 uur meer dan 90 mensen omgekomen door Israëlische aanvallen, heeft het ministerie van Volksgezondheid in Gaza bekendgemaakt. Onder de slachtoffers zijn vrouwen en kinderen die schuilden in een beschermde humanitaire zone, laten medici weten aan persbureau AP. In een tentenkamp in Khan Younis werden 11 mensen gedood.

Het was opnieuw een bloedige week in Gaza, waarin tientallen Gazanen werden gedood. Een van de slachtoffers is de Palestijnse fotograaf Fatima Hassouna, die is omgekomen bij een Israëlisch bombardement op haar huis in Noord-Gaza. Bij de aanval kwamen ook tien van haar familieleden om het leven, onder wie haar zwangere zus. Het Israëlische leger zegt dat het ging om een gerichte aanval op een Hamas-lid.

Geroemde fotograaf

De 25-jarige Hassouna werd geroemd om haar werk. Ze legde niet alleen de verwoesting, rouw en chaos in Gaza vast, maar ook de veerkracht en het alledaagse leven van haar medebewoners. Op haar foto's staan vrouwen die koekjes bakken voor het einde van de ramadan, gezinnen die een picknick houden in de natuur, maar ook gebombardeerde huizen, rouwende families en met bloed besmeurde ziekenhuisvloeren.

Hassouna's motivatie was duidelijk: ze wilde het verhaal van de Gazanen aan de wereld vertellen. "Als ik sterf, wil ik een luide dood", schreef ze op sociale media. "Ik wil niet alleen breaking news zijn, ik wil een dood die de wereld zal horen."

Kort voor haar dood werd bekend dat er een documentaire over haar leven en werk zou worden vertoond op het Acid Filmfestival in Cannes. Put your soul on your hand and walk volgt Hassouna's werk en toont ook interviews met haar. De Frans-Iraanse regisseur Sepideh Farsi vertelde aan de nieuwssite Deadline dat ze Hassouna vlak voor haar dood nog had gesproken om haar het nieuws over de vertoning in Cannes te vertellen en haar uit te nodigen.

'Magische glimlach'

Het filmfestival bracht na haar dood een eerbetoon: "Haar glimlach was net zo magisch als haar doorzettingsvermogen. Ze getuigde, fotografeerde Gaza, deelde voedsel uit ondanks de bommen, kende rouw en honger. We hoorden haar verhaal, waren elke keer blij haar levend te zien en vreesden tegelijkertijd voor haar."

Sinds het begin van de bombardementen op Gaza in 2023 zijn er meer dan 170 journalisten omgekomen. Collega-journalisten in Gaza reageren op Hassouna's dood met diepe rouw en woede.