NOS Nieuws - Algemeen

Terwijl hulporganisaties zo snel mogelijk hulpgoederen naar de Gazastrook proberen te krijgen en regeringsleiders bezwerende woorden uitspreken over het staakt-het-vuren, begon Israël gisteren een grote aanval op de bezette Westelijke Jordaanoever. Sindsdien zijn in de stad Jenin zeker tien mensen om het leven gekomen. Tientallen anderen raakten gewond.

De secretaris-generaal van de VN, Guterres, uitte zijn zorgen hierover op de jaarlijkse bijeenkomst van het World Economic Forum (WEF) in Davos. "Het is mogelijk dat Israël zich door de militaire successen gesterkt voelt en denkt dat dit het moment is om de Westelijke Jordaanoever te annexeren en Gaza in het ongewisse te laten", zei hij.

Guterres liet in het midden waarom Israël dit zou denken, maar Israëlische media schrijven dat kolonisten denken dat de Amerikaanse president Trump een annexatie van de Westelijke Jordaanoever, in tegenstelling tot zijn voorganger, zal toelaten. De Israëlische aanval volgde een dag nadat Trump een streep zette door sancties tegen kolonisten.

Er is al langere tijd een operatie gaande in Jenin, benadrukt Joost Hiltermann, programmadirecteur Midden-Oosten bij de internationale denktank Crisis Group. Trumps aantreden alleen is niet de aanleiding voor de grote militaire operatie, denkt hij.

"De Palestijnse Autoriteit heeft de afgelopen weken geprobeerd de onrust de kop in te drukken, maar dat is niet gelukt." Dat is een van de redenen dat Israël nu ingrijpt, zegt Hiltermann. Door het bestand in Gaza zijn er ook manschappen beschikbaar om dit te doen.

Toch spelen de welwillende signalen richting de kolonisten vanuit de omgeving van Trump wel een rol, zegt Hiltermann. Een aantal mensen die Trump benoemd heeft zijn uitgesproken voorstander van de Israëlische nederzettingen. Gisteren zei de nieuwe Amerikaanse VN-ambassadeur Stefanik tijdens een hoorzitting dat Israël een "bijbels recht" heeft op het gebied.

Met dit standpunt gaat ze lijnrecht in tegen het beleid van de vorige regering en de VN zelf. Vorig jaar oordeelde het Internationaal Gerechtshof dat de Israëlische nederzettingen illegaal zijn. Ook de nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Israël is voorstander van de nederzettingen.

De Israëlische krant The Jerusalem Post citeert een prominente kolonist die was uitgenodigd voor Trumps inauguratie. Hij sprak met Amerikaanse functionarissen die hem verzekerden dat de nederzettingen versterkt moeten worden. De optie voor annexatie "ligt op tafel, maar zal tijd kosten", citeert The Post hem.

Palestijnse Autoriteit ongeliefd

Dat de pogingen van de Palestijnse Autoriteit om de orde te herstellen mislukten, kan Israël ook gebruiken om te motiveren dat de Palestijnse Autoriteit niet het gezag kan voeren over de Gazastrook, zegt Hiltermann. Dat is een van de heikele punten in het plan voor een naoorlogs Gaza.

De Qatarese premier liet gisteren weten dat hij hoopt dat de Palestijnse Autoriteit zal terugkeren in een regerende rol in de Gazastrook, dat sinds 2007 onder de controle van Hamas staat. Onder de bevolking is de Palestijnse Autoriteit echter impopulair, onder meer vanwege de samenwerking met Israël.

Ook vandaag uitten verschillende militante groeperingen kritiek op de Palestijnse autoriteit. De Islamitische Jihad zei dat de Palestijnse Autoriteit medeplichtig is aan de nieuwste Israëlische aanval. Het Israëlische Kanaal 12 meldt dat de Veiligheidsdiensten van de Palestijnse Autoriteit zich teruggetrokken uit Jenin zodat het Israëlische leger daar aan de slag kon.

'Iraanse militanten'

Volgens premier Netanyahu is de aanval nodig om aan Iran gelinkte militanten te bestrijden. "De Palestijnen op de Westoever hebben geen Iraanse hulp nodig om zich te verzetten tegen Israël, maar voor Netanyahu is het een manier om kritiek van Westerse landen te voorkomen", zegt Hiltermann.

Daarnaast heeft Netanyahu ook geen uitgesproken steun nodig van Trump om de Westelijke Jordaanoever te annexeren.

"Het is meer een kwestie van het formeel maken van de annexatie", zegt Hiltermann. "Want in feite is de Westoever al door Israël ingelijfd."

Toetsenmaker Cito waarschuwt middelbare scholen dat leerlingen mogelijk fraude plegen bij kijk- en luistertoetsen. Antwoorden van enkele toetsen van dit jaar worden volgens Cito verspreid via Telegram.

De kijk- en luistertoetsen worden deze weken afgenomen. Cito geeft advies over wanneer scholen dat het beste kunnen doen, maar er is geen centraal afnamemoment afgesproken.

Cito maakt kijk- en luistertoetsen voor de vakken Engels, Duits, Frans, Nederlands en Spaans. Het is niet bekend hoe de antwoorden zijn gelekt. Cito heeft aangifte gedaan.

Toetsen van andere jaren

De toetsenmaker uit Arnhem weet niet hoeveel leerlingen nu via Telegram de antwoorden hebben gekregen, maar raadt scholen aan om toetsen van andere jaren te gebruiken. "Dit verkleint de kans op voorkennis bij leerlingen", zegt een woordvoerder tegen RTV Utrecht. De woordvoerder kan niet zeggen van welke toetsen de antwoorden zijn gelekt.

Verschillende scholen hebben aan Cito laten weten dat ze zich niet herkennen in de verhalen over de verspreide toetsen. Toch houdt de toetsenmaker de situatie in de gaten en krijgen alle scholen die een kijk- en luistertoets van Cito gebruiken het advies om extra alert te zijn.

Een leerkracht laat aan RTV Utrecht weten dat haar school er rekening mee houdt dat leerlingen de antwoorden van de toets van dit jaar dankzij Telegram al kennen. Zo gebruikt een docent Engels van de school een luistertoets van vorig jaar om te voorkomen dat leerlingen fraude kunnen plegen.

Twee jaar geleden waarschuwde de toetsenmaker ook al dat toetsen via TikTok werden verspreid. Via het sociale medium werden de antwoorden van de luistertoets Engels voor vwo 6 bijvoorbeeld aangeboden voor 5 euro.

Artsen en diëtisten waarschuwen voor 'recovery accounts' van anorexiapatiënten. Dat doen ze naar aanleiding van vragen van NOS Stories naar dit soort accounts waarop anorexiapatiënten praten over hun herstel.

Op TikTok maken jonge meiden met dit soort accounts video's over hun eetstoornis. Dit doen ze om tips te geven of anderen die hiermee worstelen een hart onder de riem te steken en te helpen om beter te worden.

"Jongeren denken dat dit soort accounts helpen, maar het is vaak eigenlijk helemaal niet handig", zegt Annemarie van Bellegem. Zij werkt als kinderarts gespecialiseerd in eetstoornissen in het Emma Kinderziekenhuis van het Amsterdam UMC. Daar spreekt ze regelmatig jongeren die zo'n account hebben of filmpjes erover hebben gezien.

"Een eetstoornis is heel competitief", zegt ze. "Je wordt beloond met likes en comments als je heel goed bent in afvallen, sondevoeding krijgen, heel fanatiek bewegen. Dat werkt alleen maar averechts voor het herstel."

Ook Kajal van 19 had zo'n account. Zij kampt al jaren met anorexia, ontstaan door traumatische gebeurtenissen in haar jeugd.

Door de eetstoornis belandde ze in het ziekenhuis. Ze werd een aantal maanden opgenomen in een kliniek. Sinds een aantal jaar deelt ze af en toe video's over haar eetstoornis. "Ik wilde laten zien dat herstel mogelijk is."

Kajal hoopt dat door herkenning meiden die haar video's zien op TikTok eerder hulp vragen. Maar ze ziet ook de gevaren van recovery accounts. "Als ik op social media iemand zag die in het ziekenhuis lag dacht ik: dat moet ik ook hebben, dan pas ben ik écht ziek."

Bekijk hieronder het volledige verhaal van Kajal en de artsen die waarschuwen voor dit soort content:

Door het competitie-gevoel bij anorexia kunnen recovery-filmpjes dus een averechts effect hebben. "Als jij beelden ziet van iemand met een sonde in zijn neus of een heel dun lichaam dan zal je als je deze ziekte hebt denken: pas als ik dat doe of dat hebt bereikt, dan pas ben ik echt ziek", zegt Van Bellegem.

Ook onderzoeker bij het Leids Universitair Medisch Centrum Tim Offringa noemt social media voor mensen die een eetstoornis hebben gevaarlijk.

"Ik zie vaak dat jongeren met een eetstoornis hier binnenkomen met relatief milde klachten. En als ze dan eenmaal door de wachtlijst heen zijn en veel op TikTok naar dit soort video's hebben gekeken, heeft er een verslechtering plaatsgevonden."

Ook is er het risico dat de eetstoornis onderdeel wordt van je identiteit doordat je zo'n account hebt, zegt van Bellegem. "Omdat je continu daar content over plaatst en ermee bezig bent is het onwijs moeilijk om daar weer van af te komen."

Offringa waarschuwt dat juist bij TikTok het bereik vaak groot is en dat ook mensen het zien die er niet specifiek naar op zoek zijn. Daarnaast is het zo dat wanneer je naar bepaalde video's kijkt, je daar meer van krijgt. "En het wordt ook steeds heftiger", zegt Offringa. "Dus je komt heel snel in een negatieve spiraal terecht."

De politie Amsterdam heeft vier agenten ontslagen omdat ze hebben deelgenomen aan WhatsAppgroepen waarin grensoverschrijdende en discriminerende berichten werden gedeeld. In totaal hebben elf politiemedewerkers zich schuldig gemaakt aan het grensoverschrijdende appverkeer, van wie de meesten deel uitmaakten van het Amsterdamse korps.

De politie maakte in mei bekend het viertal te willen ontslaan vanwege de appjes. De adviescommissie oordeelt nu dat het ontslag gegrond is.

Ook de straffen voor zeven andere agenten in de appgroepen zijn definitief. Zes agenten hebben voorwaardelijk ontslag opgelegd gekregen. Zij moeten nu een 'leertraject rondom gedrag en integriteit' volgen. Een andere agent krijgt een berisping.

Non-actief

De straffen zijn gebaseerd op het aandeel en de ernst van de berichten van de medewerkers in de WhatsAppgroepen. In februari werden negen medewerkers al op non-actief gesteld, één agent werd geschorst en een ander kreeg ander werk.

De appgroepen kwamen aan het licht tijdens twee strafrechtelijke onderzoeken. Het Openbaar Ministerie besloot eerder de betrokken agenten niet te vervolgen voor discriminatie, omdat ze de uitlatingen in een kleine, besloten groep hebben gedaan.

Ongepast en beledigend

In de WhatsAppgroepen hebben agenten "vreselijke en discriminerende" teksten gedeeld, zegt de Amsterdamse politiechef Peter Holla. "Het doet pijn bij de mensen over wie is gesproken en is bijzonder schadelijk voor het vertrouwen van de samenleving in de politie als geheel. De stevige straffen laten zien dat wij dit gedrag niet accepteren."

Vorig jaar werden zes agenten bij de politie Rotterdam bestraft vanwege vrouwonvriendelijke en discriminerende berichten in een WhatsAppgroep. Een agent werd ontslagen, de vijf andere medewerkers kregen voorwaardelijk ontslag of een schriftelijke waarschuwing.

Met 58 op de 100.000 mensen die afgelopen week met griepachtige klachten naar de huisarts zijn gegaan, lijkt de jaarlijkse griepepidemie begonnen. Dat stelt onderzoeksinstituut Nivel. Om daadwerkelijk van een epidemie te spreken moet het aantal gevallen twee weken lang hoger zijn dan 53 gevallen per 100.000 mensen.

Daar is nu nog geen sprake van. Vorige week meldden zich 52 op de 100.000 mensen met klachten bij de huisarts. Toch spreekt Nivel nu voorzichtig van een epidemie. "Het aantal mensen met griepachtige klachten loopt snel op en in steeds meer bronnen zien we dat het griepvirus rondgaat."

De laatste keer dat 58 op de 100.000 mensen bij de huisarts aanklopten was in februari vorig jaar. Toen was ook vanaf eind januari sprake van een epidemie. Die duurde tot eind maart.

Nivel waarschuwt ook voor andere virussen die luchtwegklachten kunnen geven, zoals het RS-virus. Symptomen zijn een verstopte neus, niezen, hoesten en keelpijn. Het ziekteverloop bij het griepvirus is volgens het instituut vaak wat ernstiger met koude rillingen, snotteren, hoofdpijn, spierpijn en koorts.

Het Israëlische leger heeft Palestijnen in het vluchtelingenkamp bij Jenin gesommeerd te vertrekken naar een plek aan de westkant van de stad. Dat zegt burgemeester Muhammad Jarar van de stad op de Westelijke Jordaanoever tegen persbureau Wafa.

De boodschap werd met luidsprekers omgeroepen en Israëlische militairen openden één uitgang van het kamp. De burgemeester heeft de buurgemeenten Burqin, Kafr Dan en Arrabeh opgeroepen om vluchtelingen een veilige plek te bieden.

Teams van de gemeente Jenin die de vluchtelingen willen beschermen, worden door het leger gedwarsboomd. Jarar heeft ook internationale organisaties benaderd om ervoor te zorgen dat de mensen die moeten evacueren verzekerd zijn van eerste levensbehoeften. Hoeveel mensen worden gedwongen te vertrekken, kan hij niet zeggen.

Nieuwe doctrine

Sinds gisteren zijn er tien mensen om het leven gekomen bij Israëlische aanvallen op Jenin, meer dan 50 mensen raakten gewond. In Bethlehem, Hebron, Ramallah en Tulkarem, andere steden op de Westoever, zijn in het kader van dezelfde actie meer dan 25 mensen opgepakt. Ook zou het leger nieuwe checkpoints hebben opgezet.

Minister Katz van Defensie zegt dat Israël zijn "veiligheidsdoctrine" op de Westoever heeft veranderd. Volgens Katz is de operatie bedoeld om terroristen en de terroristische infrastructuur in het kamp uit te schakelen en te voorkomen dat ze terugkeren als de operatie klaar is.

De Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken spreekt van een poging van de "meest rechtse Israëlische regering tot nu toe" om de bezetting die al een halve eeuw duurt "permanent te maken en het gebied dat Palestijnen als het centrum van hun toekomstige staat zien geleidelijk te annexeren".

Ultrarechtse invloed

Ultrarechtse ministers in de regering-Netanyahu drongen al langer aan op een agressievere strategie op de Westoever. Sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza heeft het leger op de Westoever meer dan 800 mensen gedood, blijkt uit gegevens van de VN. Daartegenover staan enkele tientallen Israëlische doden.

De aanval die gisteren begon is mogelijk het gevolg van het dreigement van de ultrarechtse minister Smotrich om uit de regering te stappen. Hij dreigde daarmee toen Israël akkoord ging met het staakt-het-vuren met Hamas in Gaza. Volgens het leger is de actie nog niet beëindigd.

De minister van Buitenlandse Zaken van buurland Jordanië waarschuwt voor een escalatie van het geweld en wijst op het gevaar van wat er op de Westelijke Jordaanoever gebeurt. Hij zegt dat de internationale gemeenschap de situatie goed in de gaten moet houden om te voorkomen dat het ook daar uit de hand loopt.

Houthi-strijders in Jemen hebben de bemanning van het schip de Galaxy Leader vrijgelaten, meldt een televisiezender van de Houthi's. Het schip, dat deels eigendom is van een Israëlische zakenman, werd in november 2023 gekaapt in de Rode Zee. De Houthi's zeggen in een verklaring dat de bemanning is vrijgelaten vanwege het staakt-het-vuren in Gaza.

Volgens de Houthi's is de bemanning vrijgelaten na bemiddeling door Oman. Het gaat om 25 opvarenden uit de Filipijnen, Bulgarije, Roemenië, Oekraïne en Mexico. Ze zouden zijn overgedragen aan Oman. Hoe het met hen gaat, is onduidelijk.

Het schip voer onder de vlag van de Bahama's. Vooralsnog hebben de eigenaren van het schip geen commentaar gegeven, meldt persbureau AP. Oman heeft de vrijlating ook nog niet bevestigd. Er is wel een vliegtuig van de koninklijke luchtmacht van Oman naar Jemen vertrokken.

'Hartverwarmend nieuws'

De VN-gezant in Jemen Hans Grundberg noemt de vrijlating van de bemanning op X "hartverwarmend nieuws dat een einde maakt aan de willekeurige opsluiting en scheiding die zij en hun families meer dan een jaar hebben moeten doorstaan". Verder roept hij op om een einde te maken aan de aanvallen op zee.

De door Iran gesteunde Houthi's zeggen dat ze het schip destijds hebben gekaapt vanwege de banden met Israël. Op propagandabeelden die de Houthi's onder meer op X deelden is te zien dat zwaarbewapende strijders met een helikopter op het schip af kwamen gevlogen en het schip enterden.

Het schip werd naar de Jemenitische kust bij de westelijke stad Hodeida gesleept waar het een lokale attractie was. Houthi's zouden er op enig moment zelfs een muziekvideoclip hebben opgenomen.

Correspondent Daisy Mohr ging met een lokale cameraploeg aan boord van het schip:

Houthi's voerden geregeld aanvallen uit op schepen in de Rode Zee vanwege de oorlog tussen Hamas en Israël. Ze wilden daarmee hun steun betuigen aan de Palestijnen en een einde aan de oorlog tussen Israël en Hamas afdwingen. Ruim honderd commerciële vrachtschepen zijn sinds het uitbreken van de oorlog aangevallen.

Vermindering aanvallen aangekondigd

Afgelopen maandag hebben de Houthi's aangekondigd het aantal aanvallen op de Rode Zee te verminderen vanwege het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas. Ze zeggen wel nog steeds schepen die banden hebben met Israël aan te vallen en waarschuwen daarbij dat andere schepen ook aangevallen kunnen worden als ze dat nodig achten.

De aankondiging zal er waarschijnlijk niet toe leiden dat internationale rederijen weer veelvuldig gebruik zullen maken van de zeestraat die Europa met Azië verbindt. Door de aanvallen is de scheepvaart in de regio met ongeveer de helft afgenomen. Dat heeft tot enorme verliezen geleid voor Egypte. Dat beheert het Suezkanaal, de verbinding tussen de Rode Zee en de Middellandse Zee.

Een auto is in Eindhoven twee keer ingereden op een aantal mensen na een conflict bij een coffeeshop. Daarna is de bestuurder er in het voertuig vandoor gegaan, meldt de politie.

Twee mensen zijn door de aanrijding gewond geraakt. Een van hen is naar het ziekenhuis overgebracht. Ook zijn twee mensen aangehouden. "Een voor bedreiging en de ander voor het hinderen van politiemedewerkers", zegt een politiewoordvoerder.

De bestuurder van de auto is nog voortvluchtig, meldt de woordvoerder. De man rijdt in een witte Volkswagen met een Belgisch kenteken.

Ruzie voor coffeeshop

Het incident gebeurde op de Willemstraat. Volgens Omroep Brabant ontstond er voor de coffeeshop ruzie. Volgens de eigenaar van de coffeeshop was iemand uit de zaak gezet.

Diegene zou later ook betrokken zijn geweest bij een ruzie met een groep mensen buiten. Het is niet bekend waar de over ruzie ging. Ook is niet bekend hoeveel mensen erbij betrokken zijn geweest en of de bestuurder en de slachtoffers elkaar kenden.

De bestuurder van het voertuig zou dreigende taal hebben gebruikt waarna hij in zijn auto stapte en twee keer op meerdere mensen inreed, meldt de politie.

Vreugde bij milieuorganisatie Greenpeace, teleurstelling bij boerenorganisaties. De uitspraak van de rechter in de stikstofzaak die Greenpeace had aangespannen tegen de Nederlandse Staat roept uiteenlopende reacties op. Alle partijen roepen de politiek op tot actie.

De rechtbank Den Haag oordeelde vanochtend dat de Staat onmiddellijk meer maatregelen moet nemen om de stikstofuitstoot te beperken en prioriteit te geven aan de kwetsbaarste Natura 2000-gebieden. Greenpeace had de zaak aangespannen om concreet beleid af te dwingen na "het stelselmatig wegkijken van het stikstofprobleem".

De Staat moet een dwangsom van 10 miljoen euro betalen als de stikstofdoelen in 2030 niet worden gehaald.

'Landbouwsysteem onhoudbaar'

Greenpeace noemt de uitspraak "een feest voor de natuur" en zegt dat er eindelijk duidelijkheid komt. "De Staat heeft maatregelen almaar voor zich uitgeschoven en de samenleving als geheel, maar ook boeren en bedrijven, in onzekerheid gelaten. Er is zo lang gewacht dat de rechter nu heeft ingegrepen."

Milieudefensie sluit zich daarbij aan en roept de overheid op in actie te komen. "Dit is het zoveelste signaal dat het landbouwsysteem onhoudbaar is." Ook vindt de milieuorganisatie dat grote bedrijven in de voedselindustrie moeten meebetalen aan een oplossing voor het stikstofprobleem.

Oproepen aan kabinet

Boerenorganisaties reageren ontstemd op het vonnis. Landbouworganisatie LTO stelt dat de uitspraak "vergaande consequenties heeft voor het toekomstperspectief van boeren en tuinders". Ook zeggen ze dat het vonnis enorme impact op de economie gaat hebben. Ze roepen de Staat op in hoger beroep te gaan.

Het vonnis toont volgens LTO de "absolute noodzaak" om de huidige stikstofwet aan te passen. Ook boerenactiegroep Agractie meent dat er niets anders op zit. "Het vorige kabinet had boter op het hoofd, net als de huidige minister. Ze had gelijk na haar aantreden hiermee aan de slag moeten gaan, dit had de hoogste prioriteit."

Agractie noemt de uitspraak "desastreus" voor de agrarische sector. De organisatie zegt oplossingen klaar te hebben liggen waar de minister direct mee aan de slag kan.

Ook Bouwend Nederland hekelt de opstelling van het kabinet. "Terwijl Nederland al jaren op een stikstofslot zit, gooide dit kabinet plannen in de prullenbak zonder alternatief. De politiek moet doen waarvoor de politiek is bedoeld: plannen maken en uitvoeren."

De brancheorganisatie voor bedrijven in de bouw en infrastructuur zegt dat het terugdringen van de stikstofuitstoot hard nodig is, zodat bedrijven snel nieuwe woningen kunnen bouwen en wegen kunnen aanleggen.

'Niet de uitspraak waarop gehoopt'

Minister Wiersma van Landbouw laat in een eerste reactie weten dat "dit niet de uitspraak is waarop ik had gehoopt". Een aparte ministeriële commissie van het kabinet gaat de uitspraak "snel en grondig" bestuderen. Wiersma sluit niet uit dat het kabinet in hoger beroep gaat. Dat moet binnen zes weken.

Twee mensen zijn gedood bij een mesaanval in een park in de Duitse stad Aschaffenburg, in het noordwesten van de deelstaat Beieren. Eén van de slachtoffers is een 2-jarig kind. Een 41-jarige passant die de kinderen wilde beschermen is eveneens gedood. Een tweede peuter raakte zwaargewond.

Bondskanselier Scholz spreekt van een "ongelofelijke terreurdaad in Aschaffenburg". De politie heeft een 28-jarige man met de Afghaanse nationaliteit aangehouden als verdachte. Hij is eerder in aanraking geweest met justitie vanwege geweldsincidenten.

De man heeft vervolgens onder psychiatrische behandeling gestaan, meldt de minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat, Joachim Herrmann. Het motief van de verdachte wordt volgens de autoriteiten nog onderzocht. In het asielzoekerscentrum waar de 28-jarige man verbleef zijn geen aanwijzingen gevonden voor radicaalislamitisch gedachtegoed.

Crèchegroep was doelwit

Volgens de lokale krant Main-Echo was een crèchegroep met peuters en begeleiders het doelwit van de aanval. De verdachte zou de groep eerst hebben gevolgd in park Schöntal, vlak bij het centrum van de stad. Gewapend met een keukenmes zou hij de kinderen hebben aangevallen.

In totaal zijn vijf personen gestoken met het mes. Drie mensen zijn gewond: een 2-jarige, een 72-jarige een 59-jarige. Twee van hen liggen in het ziekenhuis, onder wie de peuter.

De politie denkt dat de verdachte alleen handelde. Via sociale media roept de politie getuigen op zich te melden met informatie. Agenten die rond de aanval ter plekke waren krijgen psychische ondersteuning. Ook getuigen van het drama krijgen mentale hulp.

Het treinverkeer in de buurt van het park werd tijdelijk stilgelegd, omdat de dader via het spoor zou hebben geprobeerd te vluchten. Het 9 hectare grote park is afgezet. Het Schöntalpark werd afgelopen november door de politie aangemerkt als gevaarlijk. Er zou sprake zijn van diefstal en overlast door drugsgebruikers.

Verdachte vroeg in 2023 asiel aan

De 28-jarige verdachte was in 2022 naar Duitsland gekomen. Een jaar later had hij zijn asielaanvraag gedaan. Volgens de deelstaatminister had de Afghaanse man vrijwillig zijn vertrek uit Duitsland aangekondigd. Hij zou niet zijn vertrokken vanwege zijn psychiatrische behandeling. Bondskanselier Scholz zegt dat hij opheldering wil van de lokale autoriteiten waarom de man nog niet was vertrokken.

Vorig jaar werden in de stad Solingen, in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, drie mensen gedood met een mes bij een terreuraanslag. Die mesaanval was uitgevoerd door een uitgeprocedeerde asielzoeker, die naar eigen zeggen handelde uit naam van terreurorganisatie IS.

Het toenemende aantal mesaanvallen in Duitsland heeft de politieke discussie over migratie in een stroomversnelling gebracht. In de nasleep van de steekpartij in Solingen heeft de regering van bondskanselier Scholz, die inmiddels is gevallen, strengere asielmaatregelen ingesteld.

Het kabinet kondigt nog niet onmiddellijk nieuwe plannen aan om de hoeveelheid stikstofuitstoot op korte termijn te verminderen. Dit blijkt uit de eerste reactie van minister Wiersma van Landbouw op de uitspraak van de Haagse rechtbank in de Greenpeace-zaak.

De rechtbank gaf vanmorgen de milieuorganisatie gelijk dat het kabinet haast moet maken om de door stikstof aangetaste natuur beter te beschermen.

Wiersma laat weten dat het niet "de uitspraak is waarop ik had gehoopt". Ze benadrukt dat het kabinet zoekt naar een aanpak "waarbij we de brede maatschappelijke impact van de maatregelen niet uit het oog verliezen".

Afgelopen vrijdag is een aparte ministeriële commissie opgericht, onder leiding van premier Schoof. Daar wordt de uitspraak van nu "snel en grondig" bestudeerd. Misschien gaat het kabinet nog in hoger beroep. Dat moet binnen zes weken.

Dwangsom

De rechtbank geeft Greenpeace niet alleen gelijk door te eisen dat de stikstofdoelen voor 2030 worden gehaald en er anders een dwangsom van 10 miljoen euro opgelegd moet worden. De rechtbank is ook kritisch over de aanpak van het huidige kabinet, dat een aantal stikstofmaatregelen van het vorige kabinet schrapt. Het gaat onder meer om een stikstofpot van 24 miljard euro om boeren vrijwillig te laten stoppen. Er is nu nog zo'n 5 miljard euro voor.

De Tweede Kamer - zowel coalitie- als oppositiepartijen - wil in ieder geval wel dat het kabinet snel met nieuwe plannen komt. Zoals verwacht benadrukken vooral oppositiepartijen, zoals GroenLinks-PvdA, Partij voor de Dieren, CDA en D66, dat de huidige maatregelen van BBB-landbouwminister Wiersma tekortschieten.

Het CDA noemt het schrappen van die vorige stikstofmaatregelen een blunder. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Bromet vindt dat het kabinet in een "waanwerkelijkheid" leeft.

Vrijwillige uitkoop

De meeste partijen zijn eensgezind in hun opvatting dat minister Wiersma nu aan de slag moet. Het is voor hen duidelijk dat haar bestaande beleid niet afdoende is. Dat beleid is gericht op het stimuleren van innovatieve methoden die leiden tot minder stikstofuitstoot, beter natuurbeheer en vrijwillige uitkoop van boeren.

PVV-leider Wilders ziet meer stikstofbeleid niet zitten. Hij pleit juist voor een versoepeling van de stikstofregels en stikstofdoelen. Hij kan steun vinden bij coalitiepartner BBB.

Partijleider Van der Plas geeft in een reactie op de Greenpeace-uitspraak vooral het vorige kabinet de schuld dat "slechte regelingen" heeft gemaakt. Ze benadrukt dat dit kabinet onder leiding van Wiersma "keihard" werkt aan een betere stikstofaanpak. Ze zegt ook "dat het heel urgent is dat wij wat gaan doen aan de verstikkende wetgeving en regels".

VVD-Kamerlid Van Campen zegt dat er "huiswerk" ligt. "De minister zal keuzes moeten maken op zeer korte termijn." Hij zegt niet aan welke keuzes hij denkt en dat doet coalitiepartij NSC ook niet. Het wachten is op plannen van de ministeriële commissie en "dan gaan we zien hoe die plannen vallen", aldus NSC-Kamerlid Holman.

D66 en GroenLinks-PvdA herhalen dat ze vinden dat de veestapel moet inkrimpen. Dat gaat coalitiepartij BBB veel te ver, die vindt dat niet alleen de boeren verantwoordelijk zijn voor de te hoge stikstofuitstoot.

De Nederlandse bemanning die vorige week een Franse vissersboot zou hebben aangevallen in het Kanaal, zegt nu eerst zelf te zijn aangevallen. De Franse bemanning zou expres over hun netten zijn gevaren, waarna de Nederlanders hetzelfde hebben gedaan bij hen.

Het gebeurde vorige week in de nacht van dinsdag op woensdag. De Fransen meldden dat ze waren aangevallen door bemanning van een Brits schip. Het ging om de Henk Senior, een schip van de Urker rederij Osprey Fish dat onder de Britse vlag vaart.

Nachtmerrie-achtig

José Leprête zat aan boord van de Franse boot. Hij spreekt in Franse media van een "nachtmerrie-achtige ervaring". De Franse bemanning zou wakker zijn geworden doordat hun boot door elkaar werd geschud door de Henk Senior. Alle lichten van die boot waren uit, herinnert Leprête. "Ik riep dat hij zijn baken aan moest zetten, maar hij zei nee."

Met een schijnwerper op de boot gericht, herkende Leprête de Henk Senior van een "eerder probleempje". Wat dat probleem was, vertelt hij niet.

Volgens Leprête had de Henk Senior de haak gegrepen die de Franse boot met het visnet verbond. "Onze kabel lag helemaal uit het water. We minderden vaart en zagen dat hij een kabel doorsneed." De Franse boot zou daarmee het net verloren zijn. Volgens Leprête was het opzettelijk. "Het leken wel piraten."

Recht op boot af

De Nederlandse bemanning vertelt een ander verhaal aan Omroep Flevoland. Volgens Louwe de Boer van Osprey Fish voer de Franse kotter rond middernacht recht op de Henk Senior af. "Onze schipper heeft hem via de marifoon meermaals opgeroepen om uit te wijken, daar gaf hij geen antwoord op."

"Hij haakte aan ons net en viste het bewust op", gaat De Boer verder. Daardoor werd het Urker net kapotgetrokken. Een half uur later deden de Urker vissers hetzelfde bij de Franse boot, geven ze toe. De schade is volgens De Boer voor beide kotters hetzelfde: een kapotte kabel. Het repareren daarvan kost zo'n 300 euro, zegt hij.

Brexit

Londen en Parijs maken al sinds het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie ruzie over visvergunningen. De situatie op zee is gespannen, vindt de Franse Leprête. "Er zijn boten met Engelse vlaggen en Nederlandse bemanningen die denken dat de zee van hen is."

"Ze zijn bijzonder brutaal en denken dat ze kunnen doen en laten wat ze willen." Hij vraagt om maatregelen om het Kanaal te beheren. "Er zijn veel boten in een klein gebied."

Volgens De Boer is het juist de Franse visser die fout zit. "Wij lagen daar met meerdere Franse vissers, waarmee we goede communicatie hadden. Maar hij kwam erbij en met zijn eerste trek vist hij ons net op. Hij accepteert ons niet daar en denkt dat het hele kanaal van hem is."

Prins Harry heeft toch geschikt in de grote rechtszaak tegen de krantengroep van mediamagnaat Rupert Murdoch. Voor die schikking waren een schuldbekentenis, excuses en een aanzienlijke schadevergoeding nodig.

Krantengroep News Group Newspapers (NGN) heeft toegegeven dat de prins jarenlang slachtoffer is geweest van illegale praktijken door roddelbladen als The Sun en News of the World. Er wordt gesproken over zeldzame excuses van de Britse tabloids.

In een uitgebreide verklaring erkende NGN het hacken van telefoons, het volgen van prins Harry en het misbruik van privé-informatie door journalisten en privédetectives. Voorafgaand aan de rechtszaak ontkende NGN dat allemaal nog.

Na afloop las Harry's advocaat, David Sherborne, een verklaring namens de prins voor buiten de rechtbank. Daarin noemt Harry het "een enorm belangrijke overwinning". Na eindeloze ontkenningen, wordt de krantengroep eindelijk verantwoordelijk gehouden, zegt de zoon van koning Charles. Toch blijven volgens hem degenen achter deze wanpraktijken op hogere posities werken bij NGN. Hij riep de politie en het parlement op om onderzoek te doen naar de illegale activiteiten van Murdochs krantengroep.

Prins Harry werd tussen 1996 en 2011 afgeluisterd door The Sun. News Group Newspapers verontschuldigt zich "voor de impact op hem van de uitgebreide berichtgeving en de ernstige inbreuk op zijn privéleven". Ook biedt de organisatie excuses aan "voor het leed dat de hertog is aangedaan en de schade die is toegebracht aan zijn relaties, vriendschappen en familie".

Daarnaast kwamen er ook excuses voor het schenden van de privacy van zijn moeder: prinses Diana. Harry vindt dat de tabloids medeverantwoordelijk zijn voor haar dood. De bladen zijn ook een van de redenen dat hij en zijn vrouw vijf jaar geleden naar Amerika vertrokken.

Gisteravond leek er ineens toch beweging te zitten in gesprekken over een schikking. Er stond acht tot tien weken voor de zaak gepland, maar al die weken zijn nu dus niet meer nodig. Persbureau Reuters meldt dat de schadevergoeding een bedrag van acht cijfers is, oftewel: minimaal tien miljoen pond.

Samen met voormalig Labour-vicevoorzitter Tom Watson klaagde de prins NGN aan. Ze waren de laatste twee overgebleven deelnemers aan de grote rechtszaak. Ook Watson kreeg een schuldbekentenis en excuses te horen. Hij krijgt ook een aanzienlijke schadevergoeding. Watson noemde Harry's moed bewonderenswaardig.

In ruim 1300 soortgelijke rechtszaken trof het bedrijf een schikking. Het ging om onder anderen Harry's broer, prins William. Andere eisers hebben zaken geschikt, omdat ze anders mogelijk een juridische rekening van miljoenen ponden moesten betalen, zelfs als ze in het gelijk zouden zijn gesteld.

"Ze schikten omdat ze moesten schikken", zei Harry vorige maand tegen The New York Times. "Een van de belangrijkste redenen om dit door te zetten, is verantwoordelijkheid, omdat ik de laatste persoon ben die dat daadwerkelijk kan bereiken."

Het wordt in het Verenigd Koninkrijk moeilijker om online een mes te kopen. Het Britse kabinet heeft strengere maatregelen aangekondigd na de aanval van een 18-jarige man in Southport. Die stak vorig jaar drie meisjes dood tijdens een dansles in een buurtcentrum; acht andere kinderen en twee volwassenen raakten gewond.

Axel Rudakubana (18) gaf maandag op de eerste dag van het proces toe dat hij de dader is. De steekpartij leidde tot dagenlange rellen in het Verenigd Koninkrijk. Rudakubana kocht zijn mes op 17-jarige leeftijd via webwinkel Amazon, hoewel dat officieel verboden is. Morgen doet de rechter uitspraak in de zaak.

Volgens de BBC moet voortaan iedereen die online een mes koopt zich op twee manieren identificeren. Kopers moeten een identiteitsbewijs kunnen overleggen en een video opnemen van zichzelf, waarna software moet verifiëren of iemand inderdaad ouder dan 18 jaar is.

Eerder werd al bekendgemaakt dat leidinggevenden van bedrijven die online messen verkopen boetes kunnen verwachten als ze niets doen tegen de illegale verkoop van messen aan minderjarigen.

Two-click killer

Premier Starmer benadrukt in een opiniestuk in The Sun het belang van strengere maatregelen. "Het is voor onze kinderen schrikbarend eenvoudig om dodelijke messen in handen te krijgen." Hij zegt dat de dader van de moorden in Southport een 'two-click killer' is. "Hij kon het wapen via internet bestellen, zonder enige controle of barrières."

Volgens Starmer is de technologie voorhanden om de online leeftijdscontroles in te voeren. Amazon zegt dat mensen nu online hun leeftijd moeten opgeven en dat de bezorger aan de deur de leeftijd controleert. Maar dat gaat blijkbaar niet altijd goed.

De Britse minister van Binnenlandse Zaken Cooper kondigde gisteren aan in gesprek te gaan met technologiebedrijven om "gevaarlijk materiaal" van het web te halen. Ze doelde daarmee op een online handleiding van terreurorganisatie al-Qaida die Rudakubana had gedownload.

Het is hormoonverstorend, schadelijk voor het immuunsysteem en slecht voor de vruchtbaarheid: bisfenol A (BPA). We krijgen er veel te veel van binnen omdat het in verpakkingen zit waar we dagelijks uit eten en drinken. Per deze week geldt een verbod vanuit de Europese Unie. Maar dat wil niet zeggen dat het direct verdwenen is uit al die producten.

Vershoudbakjes, broodtrommels, herbruikbare plastic flessen en koffiebekers: in heel veel voedsel- en drankverpakkingen zit BPA of een aanverwante chemische stof. Ook in coatings van bijvoorbeeld (drank)blikjes en potdeksels en in kartonnen koffiebekers is het gebruik hiervan populair.

Dat komt omdat BPA een aantal heel handige eigenschappen heeft. Het versterkt bijvoorbeeld kunststoffen en voorkomt aantasting van bepaalde metalen. Daarom wordt de stof al tientallen jaren volop gebruikt.

Voortplanting

De laatste jaren is steeds duidelijker geworden dat BPA ook nadelige eigenschappen heeft. Via de verpakkingen komt het in kleine hoeveelheden in voedsel en drinken terecht. Dat is onder meer schadelijk voor het immuunsysteem en de voortplanting en kan het hormoonsysteem verstoren.

Dat leidde in 2011 tot een verbod op het gebruik in babyflesjes. Zeven jaar later werd dit verbod uitgebreid naar voedselverpakkingen voor kinderen jonger dan 3 jaar. Ook zijn er beperkingen ingevoerd voor BPA in inkt op kassabonnen en in kinderspeelgoed.

Veel schadelijker dan gedacht

In de loop der jaren bleek dat BPA bij lagere hoeveelheden schadelijker is dan waar eerder van werd uitgegaan. De Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA stelde daarom in 2023 de gezondheidskundige grenswaarde met maar liefst een factor 20.000 naar beneden bij.

Die grenswaarde geeft aan hoeveel BPA iemand dagelijks maximaal binnen mag krijgen zonder schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Die waarde blijken we fors te overschrijden: we krijgen er veel te veel van binnen. Vandaar dat de EU besloot tot het verbod dat per begin deze week is ingesteld.

Dat wil niet zeggen dat BPA direct verdwenen is uit de voedselverpakkingen. Producenten hebben anderhalf tot drie jaar de tijd om alternatieven te vinden. Voor bepaalde toepassingen waar BPA lastiger te vervangen is, gelden zelfs nog langere overgangstermijnen.

'BPA-vrij'

In welke producten het nog wel zit, kunnen consumenten niet te weten komen, aldus het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Een verplichting van producenten om dit te melden bij de producten die te koop zijn, is er niet. Dat komt omdat consumenten "er van uit moeten kunnen gaan dat die aan de wet voldoen", aldus het RIVM.

Maar vooralsnog geldt dus de overgangsperiode. Nu al blootstelling aan BPA in verpakkingen vermijden, is volgens het RIVM lastig. "Je kunt kiezen voor meer onverpakt vers voedsel."

Een aantal bedrijven zet zelf al de claim "BPA-vrij" op de verpakking, aldus het RIVM. "Al is dat vaak op verpakkingsmateriaal waar het sowieso al nooit in zat."

Om te kunnen voldoen aan de Zeeuwse stroomvraag tijdens de kerstvakantie heeft netbeheerder Stedin in die periode twee noodaggregaten geplaatst. Vooral rond etenstijd was dat nodig, vertelt een woordvoerder.

De aggregaten werden geplaatst bij het verdeelstation in het Zeeuwse dorp Grijpskerke, in de gemeente Veere. Want in dat gebied wordt het stroomnet flink belast, aldus de woordvoerder. "En op piekmomenten zoals de kerstdagen al helemaal. Dan zijn niet alleen veel meer mensen thuis, maar komen ook veel toeristen naar Zeeland."

Steuntje in de rug

Dit was de eerste keer dat Stedin met een dergelijke maatregel kwam om te zorgen voor voldoende elektriciteit in Zeeland. De noodaggregaten waren bedoeld als "steuntje in de rug" om stroomstoringen te voorkomen. In het geval van overbelasting van het net zorgt die generator tijdelijk voor wat meer ruimte.

De apparaten hadden een capaciteit om 1400 huishoudens van stroom te voorzien. Ze zijn een paar dagen voor kerst geplaatst en zijn na de jaarwisseling weer weggehaald. Ze waren gedurende die periode meermaals nodig tussen 16.00 en 21.30 uur. "Rond etenstijd, de tijd dat mensen gourmetten, zagen we echt een piek."

Stroomnet piept en kraakt

Het stroomnet van het district Walcheren Noord, waar de gemeente Veere bij hoort, piept en kraakt al langer. Het verdeelstation in Grijpskerke is overbelast. Meerdere bedrijven staan op de wachtlijst voor extra stroom, maar moeten nog tot zeker 2028 wachten.

Op meer plekken in Nederland is niet voldoende stroom:

De krapte op het Zeeuwse net wordt opgelost als Stedin een nieuw verdeelstation in Grijpskerke in gebruik kan nemen. Dat zou over drie jaar moeten gebeuren; er wordt nog gezocht naar een plek. Daarnaast wordt het hoofdverdeelstation in Middelburg uitgebreid, schrijft Omroep Zeeland. Ook dat project zou over drie jaar moeten zijn afgerond.

Pasen

Tot die tijd verwacht Stedin vaker over te gaan op dit soort noodoplossingen. "We zien de bui ook al hangen voor de paasdagen", zegt de woordvoerder. Volgens haar is de netbeheerder nu al bezig met het voorbereiden van maatregelen voor die dagen in april.

Een trein op station Amsterdam Zuid met zo'n driehonderd passagiers is ontruimd vanwege een verdachte situatie. Dat bevestigt de politie na berichtgeving van lokale zender AT5. Een woordvoerder van de politie zegt tegen persbureau ANP dat er een melding binnenkwam vanwege een wapen aan boord.

Volgens de politie is het ontruimen van de trein rustig verlopen. De trein werd "geschoond om te kijken of er niks geks werd achtergelaten", aldus de woordvoerder. Er werd geen wapen gevonden.

AT5 meldt dat reizigers met hun handen omhoog de trein moesten verlaten en op het perron werden gefouilleerd. De politie kon dat nog niet bevestigen. Ook kan de woordvoerder niet bevestigen dat de marechaussee erbij betrokken was, "maar dat is in zulke gevallen niet ongebruikelijk".

Dit zijn de eerste beelden:

Een reiziger zegt tegen de zender dat de trein te ver doorreed op het station en toen tot stilstand kwam. Er zou omgeroepen zijn dat er een technische storing was. Na een paar minuten zag hij een meisje door de trein lopen dat vertelde dat iedereen met de handen omhoog naar buiten moest.

"We werden een voor een gefouilleerd en mochten het perron verlaten", aldus de reiziger. "Het ging heel rustig. Er was geen paniek. Andere reizigers stonden beneden te wachten. We mochten niet meer naar boven."

In Brazilië hebben bosbranden vorig jaar een gebied verwoest dat groter is dan Italië. Dat meldt het monitoringplatform MapBiomas. Er verbrandde in 2024 een gebied dat 79 procent groter was in vergelijking met 2023.

Het gaat om 30.867.676 hectare. Dat is omgerekend ruim 308.676 vierkante kilometer. Italië heeft een totale oppervlakte van 302.073 vierkante kilometer.

Het is de hoogste stijging die de brandmonitor van MapBiomas, sinds de lancering ervan zes jaar geleden, registreert. Die monitor is een initiatief van ngo's, universiteiten en technologiebedrijven die de Braziliaanse gebieden in de gaten houdt.

Onderzoekers noemen de ernstige droogte als een van de oorzaken, meldt The Guardian. Daardoor komen bosbranden van nature veel voor. Daarnaast worden ze ook veroorzaakt door de mens. Boeren ontbossen delen van het woud door die in brand te steken om ze geschikt te maken voor veeteelt of landbouw. "Er waren gevallen waarbij branden simpelweg midden in een bos begonnen, wat duidt op mogelijke criminele activiteiten", zegt een onderzoeker tegen de Britse krant.

Braziliaanse klimaattop

In de Amazone verbrandde het grootste gebied: daar was 58 procent van de schade. De branden verwoestten volgens de gegevens van MapBiomas voor het eerst meer bos dan grasland.

Een belangrijke functie van de Amazone is opname van CO2. Ook is het regenwoud "van onschatbare waarde" voor de biodiversiteit, zei hoogleraar Wim Turkenburg hier eerder over.

In november staat de volgende klimaattop (COP30) op het programma. Die wordt gehouden in het Braziliaanse Belém. Het is voor het eerst dat er een klimaattop in het Amazoneregenwoud wordt gehouden, een onderwerp dat altijd veel wordt besproken tijdens de toppen.

President Lula da Silva hoopt de ontbossing van de Amazone tegen te gaan. Daarom wil hij dat de hele wereld het woud met eigen ogen komt aanschouwen.

NOS op 3 legde al eens uit wat er achter de ontbossing van het regenwoud zit:

Afgelopen zomer en aan het begin van de herfst woedden er nog tientallen branden in Brazilië. Ruim dertig steden in de deelstaat São Paulo sloegen alarm. De hoge temperaturen en de lage luchtvochtigheid leidden toen tot gevaarlijke bosbranden.

In 2019 werd een recordaantal bosbranden in Brazilië geteld. Er was toen een groei van ruim 80 procent. In de Amazone steeg in 2020 het aantal bosbranden opnieuw: met meer dan een kwart.

Laagste niveau ontbossing

Eind vorig jaar bleek daarentegen wel dat de illegale ontbossing in de Amazone op het laagste niveau ligt in negen jaar tijd. Er ging ruim 40 procent minder bos verloren. Ook in 2023 werden er minder vierkante kilometers regenwoud gekapt.

Volgens de Braziliaanse regering is die ontwikkeling te danken aan betere controles. President Lula kondigde bij zijn aantreden in 2023 aan de Braziliaanse natuur beter te beschermen. Hij wil de ontbossing van het Amazonegebied voor 2030 helemaal stoppen.

Het zuiden van de Verenigde Staten wordt geteisterd door zeldzaam winterweer. Gisteren werden honderden vluchten gecanceld en sloten veel scholen en universiteiten hun deuren.

"Ik hoef niemand te vertellen dat we er in Florida niet per se aan gewend zijn om door een winterwonderland te lopen", zei gouverneur DeSantis van Florida. "Geloof het of niet, we mobiliseren sneeuwschuivers."

In de staat die ook wel Sunshine State wordt genoemd, zijn ook vandaag nog veel scholen en universiteiten gesloten.

In aanloop naar het winterweer kondigden de gouverneurs van Georgia, Louisiana, Mississippi, Alabama en Florida de noodtoestand af. Sinds gisteravond gaan op de luchthaven van Jacksonville in Florida geen vluchten meer.

De luchthaven verwacht tegen de middag plaatselijke tijd weer open te gaan. Op de luchthavens in Houston in Texas ging gisteren een streep door alle vluchten. Net als in Jacksonville gaan de vliegvelden daar vandaag weer open.

Allereerste sneeuwstormwaarschuwing ooit

De sneeuw leidt tot ongewone taferelen in de staten. Amerikaanse media melden dat in Louisiana voor het eerst ooit een sneeuwstormwaarschuwing werd afgegeven. "We zijn voorbereid op orkanen, maar dit wordt anders", zei de burgemeester van Lafayette in Louisiana.

In New Orleans viel voor het eerst in meer dan tien jaar tijd sneeuw. In delen van de stad kwam een pak van 23 centimeter neer. In tientallen jaren viel er niet zoveel sneeuw.

"We hebben veel orkaandagen gehad, maar nog nooit sneeuwvrij", zegt een inwoner van New Orleans. De politie in Louisiana kreeg gisteren meer dan vijftig meldingen over ongelukken binnen en riep inwoners op om thuis te blijven.

Vanwege het winterweer zijn meerdere doden gevallen, al is het precieze aantal onbekend. In de hoofdstad van Texas, Austin, zijn twee mensen overleden door het koude weer. In de staat Georgia is iemand omgekomen door onderkoeling.

Bergbeklimmers die de Mount Everest in Nepal willen beklimmen betalen vanaf dit jaar 36 procent meer voor een vergunning. Een vergunning voor buitenlandse bergbeklimmers wordt daarmee voor het eerst in bijna tien jaar verhoogd.

Nu kost een vergunning voor het hoogseizoen, dat loopt van april tot en met mei, 11.000 dollar (zo'n 10.600 euro). Dat wordt verhoogd naar 15.000 dollar (ruim 14.450 euro). Voor de minder populaire klimseizoenen, vanaf september tot en met februari, zijn die bedragen een stuk lager. Wie dan de berg wil beklimmen betaalt 7500 (zo'n 7225 euro) of 3750 dollar (ruim 3610 euro). Vanaf september zullen de nieuwe bedragen ingaan.

De nieuwe tarieven gelden voor de zuidelijke Nepalroute waar de meeste bergbeklimmers hun trek naar boven beginnen.

Belangrijk inkomstenbron

Het afgeven van vergunningen voor de Mount Everest is een belangrijke inkomstenbron voor Nepal. Het bergtoerisme zorgt ook voor werkgelegenheid. Jaarlijks verleent het land zo'n 300 vergunningen om de 8849 meter hoge berg te mogen beklimmen.

Het is niet bekend wat de Nepalese overheid met het extra inkomen gaat doen. Er is al jaren kritiek op Nepal dat het te veel bergbeklimmers toelaat op de Mount Everest en weinig doet om de berg schoon te houden.

Het Nepalese ministerie van Toerisme zegt dat het regelmatig schoonmaakt op de berg. Vorig jaar is er zo'n elf ton aan afval opgehaald.