NOS Nieuws - Algemeen

De jeugdhulpinstanties die verantwoordelijk waren voor het pleegmeisje uit Vlaardingen zijn ernstig tekortgeschoten in de hulp aan haar. Daardoor werd het meisje aan haar lot overgelaten, concluderen de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV).

Volgens de inspecties kreeg het meisje vanaf het moment dat ze geplaatst werd bij haar pleeggezin in maart 2022 geen passende hulp en begeleiding. Stichting Enver en de William Schrikker Stichting (WSS) waren daarvoor verantwoordelijk. Het meisje werd door Schrikker bij de pleegouders ondergebracht. De twee instanties staan nu onder extra toezicht. Ook komt er een onderzoek naar het individueel handelen van meerdere medewerkers van Enver en WSS.

Zo was de communicatie tussen hulpverleners en de pleegouders volgens de inspecties slecht. Ook werd relevante informatie over het pleeggezin en over de hulp aan het meisje onvoldoende onderling gedeeld. Beide instanties hebben niet genoeg actie ondernomen nadat er signalen van onveiligheid over het pleeggezin waren binnengekomen.

Zware mishandeling

Het destijds 10-jarige pleegmeisje werd in mei vorig jaar zwaargewond opgenomen in het ziekenhuis. Haar pleegouders werden aangehouden op verdenking van poging tot doodslag.

In het onderzoek melden de inspecties dat het meisje had verteld dat ze werd mishandeld, maar niet geloofd. Ook is er te weinig met haar gepraat en naar haar geluisterd. Ze ging ook niet meer naar school en zag bijna niemand meer. WSS en Enver hadden sinds december 2023 geen enkel zicht meer op het meisje.

"We moeten vaststellen dat de situatie van dit meisje tijdens haar verblijf in het pleeggezin is ontstaan en is verergerd doordat de hulpverlening aan haar langdurig en veelvuldig tekortschoot", zegt Angela van der Putten van de IGJ. "Dit is onvoorstelbaar schrijnend voor het meisje en haar familie."

Onder toezicht

De inspecties hebben vanwege het tekortschieten van de hulp geen vertrouwen meer in beide instanties en die worden daarom extra goed in de gaten gehouden. De IGJ en de Inspectie JenV controleren de veiligheid van andere kinderen voor wie WSS en Enver verantwoordelijk zijn. WSS heeft momenteel 7000 kinderen onder toezicht staan. Het aantal pleegkinderen bij Enver is 1200.

Ook brengt de inspectie door middel van gesprekken en bezoeken in kaart of er sprake is van andere tekortkomingen. WSS en Enver moeten daarnaast verbeteringen doorvoeren. Daarna wordt gekeken of in het toezicht maatregelen nodig zijn.

Ook andere (jeugd)hulpinstanties hebben naar aanleiding van deze zaak opdracht gekregen om verbeteringen door te voeren. De Raad voor de Kinderbescherming, Veilig Thuis, het Crisisinterventieteam van Jeugdbescherming Rotterdam-Rijnmond, Timon en Nidos moeten een verbeterplan opstellen voor hun eigen organisatie en samenwerking. Die worden door de Inspectie JenV en IGJ beoordeeld.

Onverteerbaar

De William Schrikker Stichting erkent in de voogdij van het meisje ernstig te zijn tekortgeschoten. "In een organisatie waar medewerkers zich met hart en ziel inzetten voor het veilig en kansrijk opgroeien van kinderen is het onverteerbaar dat dit meisje zo'n triest lot moest ondergaan", zegt bestuurder Pim van Uchelen. "Dat raakt ook ons diep en staat ver af van de standaarden die wij als organisatie hoog willen houden." WSS zegt alle aanbevelingen van de inspecties over te nemen.

Brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland zegt dat de bevindingen uit het rapport de hele sector "diep in het hart" raken. "Het is zeer verdrietig te constateren dat het meisje niet de bescherming en veiligheid heeft gekregen die zij nodig had. Veiligheid is juist wat jeugdzorg in de eerste plaats moet bieden."

Stichting Enver zegt inmiddels acties te hebben ondernomen. De direct betrokken medewerker is op non-actief geplaatst. Ook heeft de instantie een plan gemaakt om informatie beter te delen en de samenwerking te verbeteren. Daarnaast is nagegaan of pleegkinderen binnen Enver een één-op-één gesprek hebben gehad.

"We staan voor de grote opdracht om het vertrouwen van kinderen, ouders en opdrachtgevers te verdienen. Dit vraagt om meer urgentie en focus voor vandaag, morgen en de verdere toekomst. Het welzijn en de veiligheid van kinderen staan hierbij vanzelfsprekend op de eerste plaats", aldus Enver.

Tulpen, molens en kaas natuurlijk, maar ook een losse seksuele moraal, veelvuldig drugsgebruik en korfbal. Geen Amerikaans cliché over Nederland blijft de kijker bespaard in Going Dutch, een nieuwe komedieserie van de Amerikaanse zender Fox over een legerbasis in ons land. "Gelukkig kom ik niet uit een land dat Anne Frank verraden heeft", klinkt het al in de eerste aflevering.

Hoofdpersoon in de serie is de bikkelharde legercommandant Patrick Quinn, gespeeld door eeuwige brompot Denis Leary. Hij is voor straf overgeplaatst naar "'s werelds minst belangrijke basis" in het gemoedelijke kikkerlandje. Humor vindt de serie vooral in de tegenstellingen tussen de eerzuchtige ijzervreter en zijn laat-maar-waaiengastland.

Ongetwijfeld onder invloed van de gezellige buren zijn namelijk ook de Amerikaanse militairen er verworden tot ongedisciplineerde, fietsende, nuffige slappelingen die beter zijn in dansjes opvoeren dan marcheren. Niemand weet meer waar de vuurwapens zijn opgeslagen, men is vooral trots op de kaas die er wordt gemaakt.

De 'klompensnuivers' om hem heen zijn een stelletje losers, concludeert Quinn, "met hun door de overheid betaalde euthanasie: dit land zit zo vol met afhakers dat ze iemand anders laten betalen als ze uit het leven stappen".

Een voorproefje:

Omdat de makers geen enkele moeite doen om uit te stijgen boven de gemeenplaatsen, geeft de serie een totaal verwrongen beeld van Nederland. Zo overheersen op het plaatselijke tulpenfestival oranje en rood-wit-blauw, maar loopt iedereen rond in een ratjetoe van kleding, met deels Duitse klederdracht. Ook is de basis vernoemd naar die ene Nederlandse lekkernij die Amerikanen kennen (de stroopwafel), maar dan onverklaarbaar gecombineerd met Duits: Stroopsdorf.

Enige Nederlandse betrokkenheid bij de serie ontbreekt totaal: de serie werd grotendeels opgenomen in Ierland en de meest prominente Nederlander (uiteraard Jan geheten) wordt gespeeld door een IJslandse acteur.

De Britse comédienne Catherine Tate krijgt als Leary's love-interest Katja Vanderhoff (een bordeelhoudster afgestudeerd op intersectioneel feminisme binnen het hedendaagse kapitalisme) een niet te plaatsen 'Nederlandse' tongval aangemeten door haar Engels vooral met veel geslis uit te spreken. Ze maant Quinn haar spreekwoordelijke Nederlandse directheid niet lomp te noemen: "Zo gaat het in Nederland, wij vinden beleefdheid maar misleiding".

In de aflevering van vorige week was korfbal vogelvrij: "De sport is net als basketbal als je al het goede van die sport weglaat: niet springen, niet dunken, niet dribbelen". Amerikanen kunnen er met hun verstand niet bij dat teams gemengd zijn of dat een backboard ontbreekt om makkelijker punten te maken, zoals bij basketbal. "In 8 procent van de gevallen schieten we raak", pocht Nederlander Jan, "maar wij zijn niet zo geobsedeerd door scoren als Amerikanen".

Rijpen als Goudse kaas

Recensenten zijn nog niet allemaal overtuigd van de kwaliteiten van de serie. Het verhaal over "de chauvinistische Amerikaan die vastloopt in de laconieke Europese gang van zaken" kan volgens vakblad Variety een veelbelovende cultuurschok opleveren, maar de serie moet zijn draai nog wat vinden. "Net als een goede Goudse kaas moeten sommige elementen van Going Dutch nog wat rijpen."

Ook de LA Times gunt Going Dutch meer tijd om zichzelf te vinden, "een toeristische route door de bollenvelden" zeg maar. Volgens de krant hebben comedyseries over het leger als MASH en Operation Petticoat eerder bewezen dat er humor zit in de starheid van de Amerikaanse strijdkrachten. "Allemaal zetten ze regelneven tegenover de branieschoppers; je kunt tenslotte geen komedie maken waarin iedereen gewoon bevelen volgt."

Over hoe Nederland ervan afkomt in de serie zwijgen de recensies.

Nieuwe aflevering

Een solide publiek heeft Going Dutch nog niet weten te vinden. De eerste aflevering werd door een keurige 1,3 miljoen mensen gezien, maar de week erna verloor de serie alweer een op de vijf van zijn kijkers en ook de volgende afleveringen konden het aanvankelijke aantal niet evenaren.

Vanavond heeft de serie in de VS weer een nieuwe kans, dan is er een aflevering met de veelbelovende titel Nazi hunters.

Angela Merkel is kritisch over partijleider Merz van haar CDU/CSU omdat hij in het parlement steun van Alternative Für Deutschland (AfD) gebruikte voor nieuwe asielmaatregelen. Het is opmerkelijk dat de oud-bondskanselier zich mengt in het felle debat rond het asielbeleid, omdat ze zich sinds haar vertrek politiek nauwelijks meer ergens over uitsprak.

De Duitse Bondsdag stemde gisteren in met een strenger asielbeleid, zoals het bestendigen van de grenscontroles, het opsluiten van uit te zetten migranten en het weigeren van personen die elders in Europa al een asielaanvraag hebben. Behalve van Merkels christendemocraten en de radicaal-rechtse AfD kreeg het compromis ook stemmen van de liberale FDP en het links-conservatieve BSW.

Het debat over asiel laaide in Duitsland op na enkele geweldsincidenten met migranten, zoals de aanslag op een kerstmarkt in Maagdenburg en willekeurige moorden in een park in Aschaffenburg, waarbij onder meer een peuter omkwam. Er staat daarbij voor de partijen veel op het spel: het land gaat eind volgende maand naar de stembus.

'Brandmauer' geslecht

Merkel herinnert in haar reactie op de stemming van gisteren aan afspraken die Merz in november maakte met andere middenpartijen, over het uitsluiten van de AfD. Hij stelde rond de val van de regering-Scholz voor met de sociaaldemocraten en de groenen alleen wetsvoorstellen te behandelen waarover die partijen al overeenstemming hadden bereikt, "om te voorkomen dat toevallig of niet de AfD ook maar één meerderheid krijgt".

"Deze houding getuigde van een grote politieke verantwoordelijkheid en ik steun hem dus volledig", zegt Merkel nu. Ze noemt het verkeerd dat de 'Brandmauer' die daardoor om de AfD was gezet, nu is geslecht.

"Het is noodzakelijk dat alle democratische partijen samen optrekken, niet uit tactisch gewin maar uit alle redelijkheid, op gematigde toon", onderstreept de oud-politica. Zo kunnen partijen volgens haar wel degelijk maatregelen nemen om dergelijke "gruwelijke aanslagen" in de toekomst te voorkomen.

De M23-militie is in het oosten van de Democratische Republiek Congo verder opgerukt. Vanuit Goma, een stad met twee miljoen inwoners, zijn de rebellen op weg naar het zuiden. Ze zouden inmiddels meerdere plaatsen hebben ingenomen, waaronder Kalungu en Mukwinja.

Goma, dat tegen Rwanda aan ligt, staat inmiddels grotendeels onder controle van de militie. Door de gevechten tussen de rebellen en het Congolese leger zijn honderdduizenden mensen gevlucht. Een deel is het binnenland in getrokken, anderen zijn de grens met Rwanda overgestoken. Een groep van enkele honderden Roemeense huurlingen van het Congolese leger zijn overgebracht naar Rwanda.

In sommige delen van Goma werd gisteren nog gevochten. De humanitaire situatie is er erbarmelijk. De elektriciteit is uitgevallen en er is een groot tekort aan voedsel.

De Congolese president Tshisekedi zei gisteravond in een toespraak dat zijn leger hard zal terugslaan. Hij uitte kritiek op de internationale gemeenschap, die volgens hem te weinig doet om de rebellen en buurland Rwanda in toom te houden.

M23, momenteel de sterkste gewapende groep in het oosten van Congo, bestaat grotendeels uit Tutsi's en zegt op te komen voor Congolese Tutsi's. Er is ook een link naar de genocide in Rwanda in 1994, toen 800.000 Tutsi's en tienduizenden gematigde Hutu's in een paar maanden tijd werden vermoord. Een deel van de daders, extremistische Hutu's, vluchtten naar het oosten van Congo en vormden daar een gewapende groep. Zij vormen een bedreiging voor Tutsi's, zegt M23 en ook Rwanda. Ook nu zegt Rwanda dat de rebellen zichzelf alleen verdedigen.

Maar M23 zou vooral ook uit zijn op zelfverrijking en grondstoffen. Ze krijgen steun van Rwanda: er zijn volgens de VN zo'n 4000 Rwandese militairen de grens overgestoken. Ook zouden grondstoffen naar Rwanda worden gesmokkeld.

Het lijkt erop dat de rebellen oprukken naar de regionale hoofdstad Bukavu, die zo'n 200 kilometer ten zuiden van Goma ligt. Bukavu is militair-strategisch belangrijk omdat het ook een vliegveld heeft. Bovendien wordt zo het gebied dat M23 in handen heeft aan de grens van Rwanda vergroot en zitten er ook hier veel grondstoffen.

M23 veroverde Goma ook al eens in 2012. Na internationale druk trok de militie zich toen al snel terug. Sinds 2021 voert de beweging weer aanvallen uit op het Congolese leger.

De Britse minister Lammy van Buitenlandse Zaken heeft Rwanda gewaarschuwd dat het riskeert hulpgelden te verliezen als het de militie niet terugfluit. "We kunnen niet hebben dat landen de territoriale soevereiniteit van andere landen bedreigen. Dat tolereren we niet in Europa, en ook niet op andere plekken in de wereld."

Lammy wees erop dat Rwanda jaarlijks meer dan een miljard dollar aan hulp ontvangt. "Dat staat allemaal op het spel als je je buren aanvalt."

De Rwandese president Kagame zei gisteren op een Afrikaanse top dat landen in de regio schuldig zijn aan het conflict. Volgens hem is er afgelopen jaren veel te weinig gedaan om het conflict tussen M23 en Congo op te lossen.

Vorige maand mislukte een poging van Angola om partijen bij elkaar te brengen, waarna M23 begon met zijn offensief. Gisteren heeft Angola Congolese en Rwandese leiders opnieuw opgeroepen in gesprek te gaan.

Het Openbaar Ministerie eist 30 jaar celstraf en tbs met dwangverpleging tegen Erasmusschutter Fouad L. De 33-jarige voormalige geneeskundestudent heeft bekend dat hij in september 2023 drie mensen heeft gedood in Rotterdam.

De officier van justitie noemde levenslang geen passende eis, omdat er dan geen tbs-behandeling mogelijk is en Fouad L. met levenslang na 25 jaar een herbeoordeling van zijn straf kan krijgen van de minister.

Zo legde de officier van justitie uit waarom Fouad L. naast tbs ook een lange celstraf zou moeten krijgen:

De officier sprak zijn waardering uit voor de nabestaanden van de slachtoffers en anderen, die in de rechtszaal de afgelopen dagen gebruikmaakten van hun spreekrecht. Hun slachtofferverklaringen maakten veel indruk.

Erasmus MC

Eind september 2023 kwamen drie mensen om het leven bij twee schietpartijen. De 39-jarige Marlous en haar 14-jarige dochter Romy werden neergeschoten in hun huis in de wijk Delfshaven. Zij woonden naast Fouad L., die een opleiding volgde tot arts.

Kort erna werd in het Erasmus MC de 43-jarige docent Jurgen Damen doodgeschoten. Buiten hield de politie Fouad L. aan. Hij had ook brand gesticht in zijn huis en in het Erasmus MC.

Tijdens de rechtszaak werden vandaag beelden getoond uit het Erasmus MC:

Deskundigen van het Pieter Baan Centrum hebben bij L. een autistische stoornis vastgesteld die hem zou hebben beïnvloed bij het maken en uitvoeren van zijn plannen. Fouad L. zelf was maandag aan het woord in de rechtbank. Hij vertelde dat het uitvoeren van zijn moordplan was als het uitvoeren van een recept.

"Er moest een script worden afgedraaid, zo simpel was het":

De rechter doet op 21 februari uitspraak in deze zaak.

In Capelle aan den IJssel zijn kaarsen en een beeldje geplaatst op de plek waar gisteravond twee voetgangers om het leven kwamen na een aanrijding met een auto. Omwonenden zeggen tegen Rijnmond dat de slachtoffers, een 81-jarige vrouw en een man van 80, een echtpaar waren uit een nabijgelegen flat.

De voetgangers werden rond 19.45 uur op de Ketensedijk door een auto geschept. Beiden zijn nog gereanimeerd, maar overleden ter plekke. De bestuurder van de auto, een 18-jarige man uit Capelle aan den IJssel, is aangehouden. De politie gaf eerder al aan dat hij niet onder invloed was.

Vanochtend stonden op de plek van het ongeluk al de eerste steunbetuigingen in de vorm van kaarsen en een beeldje. "Vreselijk, vreselijk", zo beschrijft een omwonende het ongeval aan de omroep. Het echtpaar zou hun vaste route naar huis hebben gelopen naar of vanaf een verenigingsavond van een nabijgelegen kerk. Toen ze de Ketensedijk wilden oversteken, werden ze geschept.

De slachtoffers zouden volgens Rijnmond zijn aangereden door een bezorgauto van een grillroom. Niemand van het restaurant wilde tegen de omroep iets over het ongeval zeggen. De bestuurder zit vast en wordt door de politie gehoord. Het is nog niet bekend of hij van strafbare feiten wordt verdacht. De toedracht van het ongeluk wordt onderzocht.

De reistips van een tiktokker uit Napels hebben iets te succesvol uitgepakt voor het Italiaanse bergdorp Roccaraso. Aanbevelingen van Rita De Crescenzo leidden tot drommen dagjesmensen, waardoor het verkeer vastliep, restaurants en parkeerplaatsen stampvol raakten en er uren moest worden gewacht bij de toiletten.

De Crescenzo was vorig week in Roccaraso en schotelde berichten voor hoe ze met haar geliefde over het mooie sneeuwdek daar dartelde. Het wekte bij haar volgers het verlangen haar achterna te reizen en touroperators uit Napels boden massaal goedkope reisjes aan: voor 20 euro kon je al een dagje sneeuw doen.

Zo ontstond volgens de burgemeester van Roccaraso, op 2 uur rijden van Napels, een colonne van meer dan 250 bussen richting het dorp. Het skioord van 1500 inwoners was totaal niet voorbereid op die 10.000 onverwachte toeristen.

Gevaarlijke situaties

Het leidde tot grote verkeershinder, waardoor mensen soms drie uur moesten wachten tot ze op hun bestemming waren. Sommige toeristen besloten niet eens de moeite te doen om een officiële parkeerplek op te zoeken en zetten hun auto maar in de berm. Ook de stoeltjesliften waren constant bezet.

De mensenmassa veroorzaakte gevaarlijke situaties op de pistes, waar ineens niet alleen veel meer skiërs waren, maar mensen ook in geïmproviseerde sleeën van de hellingen af gingen. Bovendien werd er in het wilde weg vuur gesticht om warm te blijven of te barbecueën. Dat leverde veel afval op.

"Roccaraso is blij met toeristen en wil graag iedereen ontvangen, maar het moet wel beschaafd en volgens de regels gebeuren", reageerde burgemeester Francesco Di Donato getergd op de toeristenlawine. "We kunnen niet zo overspoeld worden door dagjesmensen. Het is ondoenlijk om elke zondag duizend chemische toiletten neer te zetten."

Leger inzetten

De burgemeester heeft verkeersbeperkingen aangekondigd om een nieuwe invasie te voorkomen. Ook zou hij het liefst het leger inzetten om de toeristenstroom in goede banen te leiden.

De Crescenzo toont zich op sociale media ondertussen weinig schuldbewust. Ze vindt dat het "prachtige dorpje" dankbaar moet zijn dat ze het op de kaart heeft gezet.

Zelf is ze van plan aanstaande zondag terug te keren en ze voorspelt dat de mensenmassa die haar dan volgt nog twee keer zo groot zal zijn.

Olie- en gasconcern Shell heeft in 2024 ruim 16 miljard dollar winst geboekt, zo'n 15,4 miljard euro. Daarmee is het resultaat van het bedrijf onder aan de streep met bijna 17 procent teruggelopen ten opzichte van 2023.

Shell boekt minder omzet en winst door lagere prijzen voor olie en gas. Ook vorig jaar daalde de winst ten opzichte van recordjaar 2022. In dat jaar stegen de olie- en gasprijzen hard door de inval van Rusland in Oekraïne.

Op duurzame energie moest Shell ruim 1 miljard afschrijven. In 2023 werd hiermee nog 3 miljard verdiend. Bij zijn aantreden in 2023 temperde topman Wael Sawan de verwachtingen wat betreft de ambitie voor het produceren van duurzame energie.

'Sterke prestatie'

Ondanks de dalende winstmarge spreekt Sawan van een goed jaar. De aandeelhouders kunnen dan ook rekenen op een iets hogere winstuitkering. Ook koopt Shell eigen aandelen in, waardoor de waarde van aandelen kan stijgen.

Volgens de CEO is er meer dan genoeg geld in kas en ligt het oliebedrijf op schema met een programma waarmee in totaal 3 miljard dollar moet worden bespaard.

De anti-Koran-activist Salwan Momika is gisteren vermoord in Zweden. De rechtbank in de hoofdstad Stockholm maakte de dood van de Irakees vanmorgen bekend op het moment dat een rechtszaak tegen hem zou worden hervat.

De man werd rond 23.00 uur doodgeschoten in een woning in Södertälje, vlak bij Stockholm. Dat gebeurde toen hij live uitzond op TikTok, melden Zweedse media.

Het slachtoffer werd door agenten met schotwonden aangetroffen en stierf later aan zijn verwondingen. De politie heeft vijf mensen aangehouden. Allen worden verdacht van moord. Het is onduidelijk of Momika is gedood om zijn anti-Koranacties.

Rellen in islamitische landen

Momika veroorzaakte wereldwijd ophef nadat hij meerdere keren een koran had verbrand, het heilige boek van de islam. Vooral in islamitische landen leidden de verbrandingen tot woede en kritiek. In veel landen braken er rellen uit. De banden tussen Zweden en islamitische landen kwamen op scherp te staan.

Momika zei eerder dat zijn acties gericht waren tegen de islam en niet tegen moslims. Hij betoogde dat hij de Zweedse bevolking wilde beschermen tegen de teksten in de Koran.

De 38-jarige Salwan Momika kwam in 2018 naar Zweden als vluchteling en kreeg een tijdelijke verblijfsvergunning die vorig jaar werd verlengd. Hij behoorde tot de Assyriërs, een etnische christelijke minderheidsgroep in Irak. Hij omschreef zichzelf op Facebook als "atheïstische denker en schrijver".

Momika en een medeverdachte waren aangeklaagd voor onder meer opruiing en het aanzetten tot haat.

De plannen die de jeugdzorg beter moeten maken schieten tekort. Dat is de conclusie van een commissie die maandenlang onderzoek heeft gedaan. De verbetering van de zorg is onvoldoende en de financiering ontoereikend.

Al tientallen jaren piept en kraakt de jeugdzorg. Rapport na rapport verschijnt over te lange wachtlijsten en steeds verder oplopende kosten. Twee jaar geleden kwamen alle betrokken partijen met een gezamenlijk plan. De hoop was sindsdien gevestigd op deze Hervormingsagenda Jeugd.

Gemeenten moeten onderling beter samenwerken, is een belangrijk punt in het gezamenlijke plan, bijvoorbeeld bij het inkopen van gespecialiseerde zorg. Het plan moet de jeugdzorg verbeteren en de kosten binnen de perken houden.

Kwaliteit van de zorg

Maar de maatregelen leiden niet tot de gewenste verbeteringen, oordeelt de commissie-Van Ark, die heeft gekeken hoe het de afgelopen twee jaar is gegaan. De nadruk ligt te veel op het anders organiseren van de jeugdzorg. Maar de oplossing ligt juist in het samenwerken met school, ouders en omgeving van een kind of jongere.

Een goed voorbeeld is de zogenoemde 'brugfunctionaris': iemand die op school rondloopt en verbinding legt tussen kind, gezin en onderwijs. Ruim duizend scholen hebben zo'n brugfunctionaris. Het is een laagdrempelige manier van zorg, waardoor problemen bij kinderen sneller worden aangepakt.

Er moet niet alleen beter worden samengewerkt, het is ook belangrijk dat de sector flexibeler wordt. Dat wil zeggen dat hulp sneller voorhanden is, maar ook afgeschaald kan worden. Jongeren gebruiken nu langer zorg, omdat de vrees bestaat dat die anders voor geruime tijd wegvalt. Maar daarmee houden ze wel een plek voor een ander bezet.

Positief punt is dat het afbouwen van de gesloten jeugdzorg, ook een van de onderdelen in het verbeterplan, voortvarend verloopt. De daling van het aantal plekken zet door. Wel moet er meer oog zijn voor alternatieven voor de gesloten jeugdzorg. Er is te weinig rekening gehouden met een overgangsfase, aldus de commissie.

Zwaard van Damocles

Een ander belangrijk thema is de betaalbaarheid van de jeugdzorg. Gemeenten zijn sinds tien jaar verantwoordelijk voor de financiering. De kosten nemen toe, maar er komt niet meer geld vanuit het Rijk. Gemeenten zitten in financiële problemen en dreigen het Rijk voor de rechter te slepen. Het oordeel van de commissie speelt daarbij een belangrijke rol, gaven gemeenten aan.

En die commissie signaleert dat de gewenste bezuinigingen vanuit het Rijk niet behaald worden met de plannen die er nu liggen. De bezuinigingen hangen "als een zwaard van Damocles boven alle partijen". De verliezen die in het verleden al zijn gemaakt, moeten voor de helft worden betaald door de gemeenten en voor de andere helft door het Rijk.

'Sturen in de mist'

Hoewel gesprekken binnen de sector op alle niveaus worden gedomineerd door de kosten, wordt er niet goed gemonitord. Er is een gebrek aan gegevens, en dus aan inzichten. Zoals de commissie het verwoordt: "Het is sturen in de mist."

Daarnaast is er een opkomend probleem dat groter kan worden dan de kosten: het tekort aan personeel. De komende jaren zal de beschikbaarheid van het aantal hulpverleners een groot knelpunt worden, verwacht de commissie.

Een volgend groot onderzoek naar het verbeterplan van de jeugdzorg staat gepland voor over drie jaar.

De Volksbank krijgt boetes van in totaal 20 miljoen euro omdat het bedrijf niet genoeg heeft gedaan om de risico's op criminele transacties te beperken. De sancties zijn opgelegd door toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB).

Het moederbedrijf van SNS, ASN Bank, RegioBank en BLG Wonen heeft tussen 2018 en 2023 onvoldoende gedaan op het gebied van risicomanagement, waardoor het bedrijf niet voldeed aan de Wet op het financieel toezicht (Wft). Daarom krijgt de bank een boete van 15 miljoen euro.

De Volksbank moet ook meer doen om te voorkomen dat criminelen gebruikmaken van de bank om geld wit te wassen en terrorisme te financieren. Dat kost de bank 5 miljoen euro.

"Het is uitermate pijnlijk dat we twee boetes hebben gekregen van DNB voor het niet op orde hebben van twee significante onderdelen binnen onze bedrijfsvoering", zegt CEO Roland Boekhout in een persbericht. "Als bank hebben we onze klanten, collega's en partners teleurgesteld. Hiervoor bieden we onze oprechte excuses aan."

Slechte routines

Het was al vorig jaar bekend dat De Volksbank beboet zou worden door DNB. Volgens de bank komen de tekortkomingen door gebrekkig bestuur en onvoldoende interne controles. De bank zegt sinds vorig jaar bezig te zijn die te verbeteren.

De boetes zullen drukken op de winst van De Volksbank over het jaar 2024. Het jaarverslag van de bank verschijnt komende maand.

Moederbedrijf Meta schikt in een rechtszaak die Donald Trump had aangespannen tegen Facebook over het opschorten van zijn account na de Capitoolbestorming. Amerikaanse media melden dat het bedrijf 25 miljoen betaalt aan Trump, maar dat is nog niet officieel bekendgemaakt.

In de dagen na de bestorming van 6 januari 2021 verbanden alle grote socialemediakanalen Trump omdat hij nauwelijks iets had gedaan om het geweld te voorkomen of met berichten zelfs zijn aanhangers had aangemoedigd. Naast van Facebook werd hij zo ook geweerd van bijvoorbeeld Twitter en YouTube.

Volgens de president was de verbanning een inbreuk op zijn vrijheid van meningsuiting. De bedrijven wierpen tegen dat hij met zijn berichten hun voorwaarden had geschonden.

Teruggekeerd

X was in november 2022 het eerste grote medium dat Trump weer toeliet, onder de nieuwe eigenaar Elon Musk. Hij vroeg zijn volgers te stemmen over de vraag of de Republikein weer moest worden toegelaten. Omdat een kleine meerderheid in de niet-representatieve peiling voor was, liet hij de toen oud-president terugkeren.

Enkele maanden later hieven ook Facebook en YouTube hun beperkingen op. YouTube gaf destijds als reden dat Amerikaanse kiezers de kans moesten krijgen op de hoogte te blijven van zijn video's, omdat Trump zich opnieuw kandidaat had gesteld voor het presidentschap.

Hoewel Trump jarenlang een fervent twitteraar was, bleef zijn aanwezigheid op de platforms sindsdien bescheiden. Hij had inmiddels namelijk een eigen platform opgericht, Truth Social, dat snel de belangrijkste uitlaatklep voor zijn meningen en aankondigingen werd.

Eregast

Sinds Trump in november werd herkozen als president zochten verschillende techbedrijven actief de samenwerking met hem op. Musk was als volmondig aanhanger het meest uitgesproken, maar ook Amazon-baas Bezos en Facebook-oprichter Zuckerberg gingen nog voor Trumps inhuldiging langs voor overleg.

Bij dat gesprek met Zuckerberg bracht Trump ook zijn rechtszaak tegen Facebook ter sprake. Er werd toen besloten te streven naar een schikking in plaats van het proces voort te zetten. Facebook kwam de aanstaand president verder tegemoet door de samenwerking met factcheckers op te zeggen en inclusiviteitsprogramma's te beëindigen.

Vlak voor zijn afscheid had president Biden nog gewaarschuwd voor de invloed van een beperkt groepje socialemediaoligarchen op de politiek. Zuckerberg was vorige week samen met andere techmagnaten eregast bij de inauguratie van Trump.

Amerikaanse bronnen melden dat de 25 miljoen vooral een donatie zal zijn aan de nog op te richten presidentiële bibliotheek van Trump, zo'n 23 miljoen dollar. De rest is een vergoeding voor de advocatenkosten.

Veel geld is het bedrag voor Facebook overigens niet: gebaseerd op de cijfers van vorig jaar zou het bedrijf dit in twee uur terug hebben verdiend.

Trump heeft in het verleden geregeld processen aangespannen in conflicten met media en tegenstanders. Vlak voor hij aantrad als president schikte de zender ABC bijvoorbeeld voor 15 miljoen omdat presentator George Stephanopoulos onterecht had gezegd dat een jury Trump had beticht van verkrachting. Het ging volgens de jury om een aanranding.

Momenteel lopen nog twee andere rechtszaken tegen Amerikaanse media. Zo vindt Trump dat hij door CBS benadeeld is door de manier waarop een interview met zijn rivaal Kamala Harris was gemonteerd. Hij eist daarom 10 miljard dollar. Daarnaast klaagde hij een krant in de staat Iowa aan vanwege een ongunstige peiling vlak voor de verkiezingen.

Beide media ontkennen iets fout te hebben gedaan. Critici noemen de aanklachten wraakzuchtig en zeggen dat Trump rechtszaken misbruikt om kritiek te smoren: zelfs als Trump de rechtszaken niet wint, zijn media veel tijd en geld kwijt aan hun verdediging.

Een ongeluk op de A2 bij Eindhoven heeft vanochtend geleid tot flinke files. Bij knooppunt Ekkersweijer kreeg een dieplader een klapband, waarna een asfaltmachine loskwam en in de vangrail belandde. Daardoor was de weg richting Den Bosch de hele ochtend dicht. Inmiddels is de weg weer vrijgegeven.

Het ongeluk gebeurde rond 02.30 uur. Omdat het opruimen en het herstellen tot zeker 10.30 uur duurde, was de verwachting dat het verkeer rondom Eindhoven te maken zou krijgen met vertragingen. Daarom adviseerde Rijkswaterstaat automobilisten hun reis vanaf Eindhoven naar Den Bosch als het mogelijk is uit te stellen tot na de spits.

Volgens Omroep Brabant liepen de files rondom Eindhoven vanochtend snel op, waardoor de vertraging op enig moment een half uur was. Inmiddels is de weg weer hersteld en kan het verkeer overal weer doorrijden, meldt Rijkswaterstaat.

Hulpdiensten vanochtend op de plek waar de asfaltmachine op de vangrail viel:

De Nederlandse politie heeft een van de belangrijkste webwinkels voor cybercriminelen offline gehaald. De winkel bood kant-en-klare software om online fraude te plegen aan en verkocht lijsten met inloggegevens van slachtoffers.

Het gaat om de site HeartSender en een groot aantal onderliggende domeinen. De politie spreekt van "criminele webshops", waar reclame voor wordt gemaakt op YouTube en andere kanalen.

Het was dé plek om inkopen te doen voor beginnende cybercriminelen, zegt Anouk Bonekamp van het cybercrimeteam van de politie in Oost-Brabant. "Je hoeft niet meer de slimste van de klas te zijn en te kunnen programmeren, je kon daar gewoon software kopen om criminaliteit mee te plegen."

De site bestond zeker tien jaar op het gewone internet. "Daarmee was het heel laagdrempelig. Je kan het echt zien als een bedrijf, met een goede klantenservice."

Lijsten met inloggegevens

Achter HeartSender zit een groep cybercriminelen uit Pakistan, melden verschillende veiligheidsonderzoekers. De groep, bekend als The Manipulaters, is onder meer gespecialiseerd in phishing, het versturen van nepmails om inloggegevens in handen te krijgen.

Maar in hun winkel was ook gehackte infrastructuur te koop, zoals toegang tot webservers, e-mailservers en een systeem om websites te beheren. Verder werden lijsten met inloggegevens van slachtoffers aangeboden.

Wereldwijd had HeartSender duizenden klanten, zegt de politie. Daar zitten vermoedelijk ook Nederlanders bij. De politie zegt een aantal kopers op het spoor te zijn. "Daar focussen we ons de komende maanden op", aldus Bonekamp.

Software onbruikbaar gemaakt

Gisteren heeft de politie beslag gelegd op de servers die werden gebruikt om de webwinkels draaiende te houden. Volgens de politie is daar gekochte software inmiddels onbruikbaar gemaakt.

De actie is uitgevoerd door het cybercrimeteam van de politie in Oost-Brabant. Dat kwam de software van HeartSender tegen op de computer van een cybercrimeverdachte en besloot daarna verder te graven.

Tegelijkertijd deed de Amerikaanse opsporingsdienst FBI onderzoek naar de groep achter de webwinkels. Beide onderzoeken zijn naast elkaar uitgevoerd en leidden tot de actiedag van gisteren.

100.000 Nederlandse gebruikersnamen

Volgens de politie zijn in de datasets van HeartSender en de andere webwinkels miljoenen gegevens gevonden van slachtoffers over de hele wereld. Er zitten zo'n 100.000 Nederlandse gebruikersnamen en wachtwoorden bij.

De impact daarvan kan groot zijn, waarschuwt de politie. Criminelen kunnen nog altijd uit naam van hun slachtoffers e-mails versturen, spullen kopen bij online winkels of iemands website aanpassen.

Op de site van de politie is te checken of je gegevens in handen waren van HeartSender en de andere winkels. Als dat zo is, stuurt de politie tips over wat je het beste kunt doen.

De afgelopen tijd heeft de Nederlandse politie al meerdere keren infrastructuur van cybercriminelen onderuitgehaald. Zo zijn servers in beslag genomen waarop gijzelsoftware draaide, netwerken ontmanteld die malware verspreidden en is een criminele marktplaats offline gehaald waar allerlei inloggegevens werden verhandeld.

In het afgelopen jaar zijn in Nederland 69.000 nieuwbouwwoningen opgeleverd. Dat is minder dan in de voorgaande vijf jaar, zo meldt het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS).

Daarnaast kwamen er 13.000 woningen bij door transformaties van niet-woningen. Dat gebeurde bijvoorbeeld door splitsing, het toevoegen van een woonlaag aan een bestaand pand of het ombouwen van een kantoorpand. In totaal kwamen in 2024 zo'n 82.000 nieuwe woningen bij.

Maar er werden ook woningen gesloopt. Hierdoor verdwenen 12.000 huizen. De totale woningvoorraad groeide met 0,9 procent tot bijna 8,3 miljoen huizen in het hele land.

Zuid-Holland en Flevoland

In Zuid-Holland werden in absolute cijfers de meeste woningen opgeleverd en in Flevoland vond de grootste groei plaats. Zo kwamen er in de eerstgenoemde provincie bijna 18.000 woningen bij, terwijl in Flevoland een stijging van 1,5 procent zichtbaar was.

Verder werden in Limburg, Friesland en Drenthe naar verhouding de minste woningen gebouwd. De stijging daar was 0,7 procent.

Van alle gemeenten nam in Amsterdam de woningvoorraad met 6400 woningen het meeste toe. Maar in Zoeterwoude was de groei het grootst, met 9,6 procent. In deze Zuid-Hollandse gemeente kwamen er 441 woningen erbij.

Goedemorgen! Vandaag hoort Erasmusschutter Fouad L. zijn strafeis, ook worden de RadioRingen uitgereikt en begint in Rotterdam het filmfestival.

Eerst het weer: de dag begint regenachtig. In de loop van de middag wordt het vanuit het westen droog en breekt de zon af en toe door. Er waait en zwakke tot matige noordwestenwind en het wordt maximaal 8 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de storingen op en werkzaamheden aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In de buurt van de nationale luchthaven bij de Amerikaanse hoofdstad Washington D.C. is een vliegtuig neergestort. Dat gebeurde net voor de landingsbaan na een botsing met een militaire helikopter die bezig was met een oefenvlucht. Het passagiersvliegtuig is neergekomen in een rivier.

Op de plek van de crash is een grote reddingsoperatie aan de gang. In het toestel zaten 64 mensen, er zijn al meerdere lichamen geborgen uit het water. In de helikopter zaten drie militairen, het is niet bekend hoe zij eraan toe zijn.

Het vliegtuig was in Kansas opgestegen en onderweg naar Ronald Reagan Airport in Washington. Alle vluchten van en naar die luchthaven gaan vanwege het incident voorlopig niet door. President Trump meldt dat hij op de hoogte is gebracht van een "verschrikkelijke incident" en dat hij de situatie in de gaten houdt.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In de Syrische stad Idlib is de groepering HTS al sinds 2017 aan de macht. Correspondent Daisy Mohr trok naar de stad en keek hoe het leven daar is onder de huidige leiders van Syrië.

Een fijne dag!

Eind 2024 stond een recordbedrag van 600,5 miljard euro op betaal- en spaarrekeningen van huishoudens bij Nederlandse banken. Dat meldt De Nederlandsche Bank (DNB). In een jaar tijd kwam er ruim 24 miljard euro bij. Dat is fors meer dan in 2023, toen dat bedrag met bijna 15 miljard euro groeide. Naast die ruim 600 miljard op rekeningen bij Nederlandse banken hebben huishoudens ook nog eens zo'n 16 miljard aan spaargeld bij buitenlandse banken staan.

Er zijn in Nederland zo'n 8,4 miljoen huishoudens. Dat betekent dus een gemiddelde van ongeveer 73.000 euro aan spaargeld per huishouden. Dat gemiddelde wordt overigens wel omhooggetrokken door een kleine groep huishoudens met heel veel geld.

De stijging van ruim 24 miljard euro aan spaargeld is geen record. In de coronajaren (2020 tot en met 2022) spaarden we nog meer. Gemiddeld kwam er toen jaarlijks bijna 39 miljard euro aan spaargeld bij. Er waren toen aanzienlijk minder mogelijkheden om geld uit te geven. Winkels en horeca waren dicht, reizen naar het buitenland was moeilijk. En daardoor hielden we veel geld over.

Hogere lonen

De huidige spaardrang is mogelijk een gevolg van de gestegen lonen, zegt DNB. "Een deel van de huishoudens kan daardoor meer geld opzijzetten. Ook sparen Nederlanders mogelijk meer vanwege de inflatie. Prijsstijgingen maken huishoudens pessimistischer over hun koopkracht, waardoor zij uit voorzorg meer geld achter de hand houden."

Het grootste deel van ons geld, zo'n twee derde, staat op spaarrekeningen waar we het geld snel kunnen opnemen. Maar de populariteit van spaardeposito's met een vaste looptijd stijgt. Daarbij kan je voor een bepaalde tijd niet bij je geld, bijvoorbeeld een jaar. De rente op zulke rekeningen is vaak iets hoger dan op een spaarrekening waar je je geld vrij kan opnemen. Eind 2022 stond 10,9 procent van het geld op zo'n depositorekening, eind 2024 was dat 15,3 procent. Vooral deposito's met een looptijd van maximaal een jaar werden populairder.

Het bedrag op betaalrekeningen daalde vorig jaar met zo'n 4 miljard naar ruim 113 miljard. Op betaalrekeningen krijg je meestal geen rente. Waarschijnlijk komt de daling doordat de gemiddelde spaarrente vorig jaar hoger was dan in 2023. Je liep daardoor dus meer geld mis als je je geld op een betaalrekening liet staan in plaats van het over te maken naar een spaarrekening.

In de buurt van de Ronald Reagan-luchthaven bij Washington D.C. is een passagiersvliegtuig neergestort na een botsing met een legerhelikopter. Het vliegtuig en de helikopter zijn neergekomen in de Potomac-rivier.

Amerikaanse media melden tot achttien doden, maar dat is niet officieel bevestigd. De burgemeester van Washington wilde daar op een persconferentie niets over zeggen. Volgens de brandweercommandant van de hoofdstad is het onzeker dat iemand de crash heeft overleefd. Er is een grote reddingsoperatie bezig, maar er zijn voor zover bekend nog geen overlevenden gevonden.

De Amerikaanse kunstschaatsbond meldt dat verschillende sporters, coaches en familieleden aan boord waren van het vliegtuig. De groep was op terugreis na een trainingskamp. "We zijn diep geraakt door deze ongelooflijke tragedie en houden de families van de slachtoffers nauw in ons hart."

Het Russische staatspersbureau TASS meldt op basis van een bron dat ook oud-kunstschaatsers Jevgenia Sjisjkova (52) en Vadim Naoemov (55) in het vliegtuig zaten. Ze werden wereldkampioen in 1994 en woonden sinds 1998 in de Verenigde Staten. Ook oud-kunstschaatsster Inna Voljanskana, die in het verleden uitkwam voor de Sovjet-Unie, is een van de slachtoffers, meldt TASS.

64 inzittenden

De vlucht werd uitgevoerd door de regionale maatschappij PSA Airlines, een dochteronderneming van American Airlines. Volgens American Airlines waren zestig passagiers en vier bemanningsleden aan boord van vlucht 5342.

Het neergestorte vliegtuig is van het type CRJ700, gemaakt door de Canadese vliegtuigbouwer Bombardier. Het toestel is gemaakt voor regionale vluchten en kan ongeveer 65 passagiers vervoeren, afhankelijk van de indeling van de stoelen.

Trainingsvlucht

De Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA zegt dat de vlucht vanuit Wichita in de staat Kansas onderweg was naar de luchthaven bij Washington. Net voor de landing, rond 21.00 uur lokale tijd, kwam het toestel in botsing met een Sikorsky H-60 Black Hawk-helikopter van het leger. Een legerfunctionaris zegt tegen persbureau Reuters dat drie militairen aan boord waren van de helikopter, die bezig was met een trainingsvlucht.

President Trump meldt dat hij op de hoogte is gebracht van het "verschrikkelijke incident" en dat hij de situatie in de gaten houdt. Alle vluchten van en naar Ronald Reagan Airport zijn vanwege het incident opgeschort. De vluchten worden pas op zijn vroegst om 11.00 uur lokale tijd hervat.

Het moment van de botsing is vastgelegd op bewakingsbeelden:

De brandweercommandant zei op de persconferentie dat 300 hulpverleners bezig zijn om te zoeken naar overlevenden. Daarbij wordt boten en duikers ingezet.

De reddingsoperatie wordt bemoeilijkt door de duisternis en de temperatuur van het water in de Potomac. Volgens de Amerikaanse weerdienst NWS vriest het 's nachts. De afgelopen weken is het ook al flink koud geweest, waarbij delen van de Potomac-rivier met ijs bedekt waren.

De laatste grote vliegtuigcrash in de VS waarbij een commercieel vliegtuig betrokken was, was in 2009. Alle 49 mensen aan boord van Colgan Air kwamen om het leven toen dat toestel neerstortte op een huis in de staat New York. Op de grond viel toen één dode.

Dit familielid wacht op nieuws en ook een ooggetuige doet zijn verhaal:

President Trump heeft zijn eerste wet ondertekend sinds zijn terugkeer in het Witte Huis. Het gaat om de zogeheten Laken Riley Act, een wet over het vastzetten van ongedocumenteerde migranten die worden verdacht van een misdrijf. Amerikaanse federale autoriteiten krijgen meer bevoegdheden om deze groep het land uit te zetten.

De wet is vernoemd naar de 22-jarige studente Laken Riley, die vorig jaar tijdens een hardlooprondje werd vermoord door Venezolaan José Antonio Ibarra die illegaal in de VS verbleef. Trump ondertekende de wet in het bijzijn van de ouders en zus van Riley.

Critici zeggen dat het risico bestaat dat immigranten die worden verdacht van relatief kleine vergrijpen, zoals diefstal, lange tijd worden opgesloten of zonder proces worden uitgezet.

Guantánamo Bay

Trump maakte tevens bekend dat hij de beruchte gevangenis Guantánamo Bay in Cuba wil gebruiken om sommige migranten die illegaal de VS zijn binnengekomen, vast te zetten. Zo wil hij voorkomen dat deze groep het land uit wordt gezet en vervolgens terugkeert naar de VS. "Sommigen zijn zo slecht dat we het hun landen zelfs niet toevertrouwen om ze vast te houden. We willen niet dat ze terugkomen dus we sturen ze naar Guantánamo."

De president zei dat hij federale functionarissen de opdracht heeft gegeven het gevangenenkamp in Cuba klaar te maken. "We hebben 30.000 bedden in Guantánamo om de ergste criminele vreemdelingen die het Amerikaanse volk bedreigen op te sluiten", aldus Trump.

Guantánamo Bay werd geopend in 2002 onder de regering-Bush. Er werden lang terreurverdachten vastgehouden. De gevangenis is omstreden omdat er martelingen plaatsvonden en gevangenen zonder proces jarenlang werden vastgehouden.

Er waren plannen om de gevangenis te sluiten en onder presidenten Obama en Biden werden er steeds meer gedetineerden overgeplaatst naar andere gevangenissen. Er zitten nu nog vijftien mensen vast.

Het KNMI gaat dit jaar meer informatie verstrekken over de gevoelstemperatuur, zeker in perioden dat het erg warm is. Die gevoelstemperatuur zal ook worden meegewogen bij het bepalen van de kleurcodes die door het instituut worden afgegeven om mensen te waarschuwen voor hitte. "Als we zien dat de hittekracht hoog is, is dat aanleiding om sneller een zwaardere code af te geven", vertelt KNMI-hoofddirecteur Maarten van Aalst.

De uitgebreidere focus op de gevoelstemperatuur werd nader besproken naar aanleiding van het rapport De staat van ons klimaat, waarin het KNMI jaarlijks een overzicht geeft van het weer in klimaatperspectief. Afgelopen jaar werd al bekend dat zo'n waarschuwingssysteem, de zogeheten 'hittekrachtindex', was ontwikkeld in samenwerking met meerdere onderzoeksinstituten.

In het nieuwste De staat van ons klimaat-rapport, over 2024, is vanzelfsprekend veel aandacht voor het feit dat afgelopen jaar met gemiddeld 11,8 graden in De Bilt opnieuw een recordwarm jaar was. Het KNMI ziet dat Nederland opwarmt met een snelheid van ongeveer 0,4 graden per 10 jaar, wat twee keer zo snel is als de wereldgemiddelde opwarming.

Vergeleken met de periode 1901-1930 was het in 2024 gemiddeld 2,9 graden warmer. "Daar verbazen mensen zich weleens over, maar dat is dus wel een groot verschil. En bij warmere klimaten zijn vaker hittegolven te verwachten. Afgelopen jaar was dat niet zo, maar we schatten in dat dat de uitzondering was en dat we het dus vaker gaan tegenkomen", verklaart Van Aalst de aandacht voor de gevoelstemperatuur.

2024 was net zo uitzonderlijk warm als 2023:

Als voorbeeld van een situatie waarin aandacht voor hittekracht een verschil kan maken, noemt Van Aalst de marathon in Leiden, waarbij vorig jaar hardlopers naar het ziekenhuis moesten. "Toen was het 25 graden en je zou denken dat je dat wel aankan, maar de luchtvochtigheid was ook hoog. Die combinatie leidde tot een hoge belasting van de hulpposten, waardoor het evenement halverwege de middag werd gestaakt. Aandacht voor de hittekracht, ook in de voorbereiding en communicatie, kan in zo'n geval helpen."

Uit het rapport komt verder naar voren dat het in 2024 's nachts uitzonderlijk warm was, met name in de lente. De jaargemiddelde minimumtemperatuur was met 7,7 graden de hoogste ooit gemeten, 0,1 graad warmer dan een jaar eerder.

Net als in 2023 vroor het vorig jaar ook niet één dag de hele dag. Niet eerder waren er in De Bilt twee jaren aaneen zonder ijsdagen. Het aantal dagen met vorst was ook kleiner dan ooit.

233 hete dagen

Met name voor Caribisch Nederland gaat het KNMI in dit rapport al in op de gevoelstemperatuur. In die regio was het het warmste jaar ooit gemeten. De gemiddelde temperaturen op Sint-Maarten, Sint-Eustatius en Saba lagen op 28,4 graden en op Aruba, Bonaire en Curaçao op 29,1 graden.

Naast de hoge temperaturen zag het KNMI in het Caribisch gebied ook minder wind en een hoge luchtvochtigheid. Die combinatie leidt tot een hogere gevoelstemperatuur dan wanneer er een verkoelende wind waait. Op Curaçao is een recordaantal van 233 hete dagen gemeten. Dat zijn dagen waarop de maximumtemperatuur boven de 32,2 graden ligt. Het vorige record was fors lager: 198 dagen.

Ook al was het recordwarm, Van Aalst denkt dat veel Nederlanders zich 2024 vooral zullen herinneren als nat jaar. "Het heeft veel geregend, met extreme pieken. Denk aan de zware regenval in Twente, waar het water kniehoog stond op de snelweg A1. Juist die weersextremen, die we ook wereldwijd weer zagen in 2024, baren ons zorgen."

Er waren bovengemiddeld veel dagen met zware neerslag:

Landelijk viel in Nederland 1055 millimeter neerslag, waarmee 2024 op de derde plaats van de meetreeks sinds 1906 komt. Zeker ook het aantal dagen met zware neerslag viel op. Eind vorige eeuw telde het KNMI gemiddeld vijf dagen per jaar met zware neerslag, maar deze eeuw steeg dat tot nu toe naar ongeveer negen per jaar. In 2024 waren er zelfs dertien dagen met extreme neerslag, vooral in mei, juli en september.

Nat en warm, zo omschreven weerpresentatoren Willemijn Hoebert en Peter Kuipers Munneke weerjaar 2024:

Terugverwijzend naar het klimaatakkoord van Parijs heeft Van Aalst waarschuwende woorden bij zijn toelichting op De staat van het klimaat 2024. "De vingerafdruk van klimaatverandering zien we steeds meer. We komen nu in het overgangsgebied waarvan het akkoord van Parijs zegt: daar moeten we van wegblijven."