NOS Nieuws - Algemeen

Supermarktketen Jumbo heeft Tom Heidman aangesteld als nieuwe interim-topman, nadat Ton van Veen eind vorige maand zijn vertrek had aangekondigd. Heidman is een bekend gezicht in de supermarktwereld: hij was eerder onder meer topman van C1000, de supermarkt die in 2012 werd overgenomen door Jumbo.

Ook had Heidman hoge directiefuncties bij Albert Heijn, slijterij Gall & Gall en slachterij Vion. Door die brede ervaring in de branche was Heidman al goed bekend bij Jumbo, schrijft het bedrijf.

Colette Cloosterman-Van Eerd, commissaris bij Jumbo, is blij met Heidman als interim-topman. Ze ziet in hem "de ideale kandidaat" om tijdelijk Jumbo te leiden dankzij zijn kennis, "zijn persoonlijkheid, kwaliteiten en ruime ervaring". Ondertussen blijft het bedrijf zoeken naar een nieuwe, permanente topman.

Heidman zelf zegt dat hij eigenlijk niet het plan had om nog in directies te stappen, maar dat zijn "retailhart" sneller ging kloppen van de interimrol bij Jumbo.

Vertrek Frits van Eerd

Heidman start op 1 maart bij Jumbo en zal in zijn eerste maand nog worden ingewerkt door Van Veen. Die stond krap twee jaar aan het roer van Jumbo, na het geruchtmakende vertrek van oud-topman Frits van Eerd.

In september 2022 werd bekend dat Van Eerd verdachte was in een witwaszaak. Hij trad toen eerst tijdelijk terug als topman, waarna Van Veen hem verving. In maart 2023 werd Van Veen definitief de nieuwe topman.

Gas terugnemen

Begin dit jaar maakte het bedrijf bekend dat het na een aantal jaren van flinke groei vorig jaar wat gas terug moest nemen. Niet alleen daalde de omzet bij de tweede supermarkt van het land, ook verloor het bedrijf uit Veghel 0,5 procent marktaandeel.

In het persbericht bij het jaarverslag over 2024 schrijft het bedrijf vandaag dat vorig jaar "nog een jaar was van uitdagende marktomstandigheden met aanhoudende kostenstijgingen en druk op marges". Desondanks is het bedrijf tevreden met de gepubliceerde cijfers. "Er ligt een solide basis om verder op door te bouwen", aldus vertrekkend topman Van Veen.

In vestigingen en distributiecentra van Action is vanochtend overal een minuut stilte gehouden om de slachtoffers te herdenken van een steekpartij in Tsjechië. Een week geleden werden in Tsjechië twee verkoopmedewerkers doodgestoken door een jongen van 16.

De twee slachtoffers zijn vrouwen van 19 en 38 jaar. Ze waren volgens de politie willekeurig gekozen. Een terroristisch motief is uitgesloten. Wat het motief was van de jongen is onduidelijk; hij zou aan waanbeelden hebben geleden.

In een verklaring schrijft de van oorsprong Nederlandse winkelketen "geschokt en diep bedroefd te zijn door deze daad van zinloos geweld".

De mesaanval was in Hradec Králové, een stad die 110 kilometer ten oosten van Praag ligt. De dader vluchtte aanvankelijk maar werd kort daarna opgepakt. In de buurt werd een mes gevonden. De jongen kan een celstraf krijgen van maximaal tien jaar.

Een groep van tientallen Oeigoeren die al tien jaar vastzit in Thailand is uitgezet naar China. Mensenrechtenexperts van de VN waarschuwden de Thaise regering recent nog dat ze in China het risico lopen slachtoffer te worden van mensenrechtenschendingen, waaronder marteling. De Oeigoeren vormen een overwegend islamitische minderheid in China die zwaar wordt onderdrukt.

De Thaise minister van Defensie, Phumtham Wechayachai, heeft bevestigd dat er veertig Oeigoeren naar China zijn gedeporteerd. Volgens hem heeft Thailand van China de garantie gekregen dat ze goed behandeld zullen worden.

Het Chinese staatspersbureau Xinhua berichtte vanochtend al dat tientallen Chinezen die Thailand illegaal waren binnengegaan overgebracht waren naar China. Dat zou "in lijn met de wetten van beide landen" zijn gedaan. Volgens China gaat het om jihadisten maar daarvoor is geen enkel bewijs geleverd.

Premier Paetongtarn Shinawatra liet eerder op de dag nog in het midden of ze waren uitgezet. Ze zei in een reactie alleen dat "internationale standaarden en mensenrechten" moeten worden gevolgd.

Afgeplakte ramen

Op beelden van Thaise media is te zien dat er midden in de nacht meerdere vrachtwagens met afgeplakte ramen vertrokken bij het detentiecentrum in Bangkok waar de Oeigoerse mannen vastzaten. In de vroege ochtend vertrok een ongeplande vlucht van China Southern Airlines van de Don Mueang-luchthaven in de hoofdstad; het toestel landde volgens data van Flightradar24 zes uur later in Kashgar, in de regio Xinjiang, waar veel Oeigoeren vandaan komen.

De Oeigoeren maakten deel uit van een grotere groep die ruim tien jaar geleden China ontvluchtte. Ze werden in 2014 opgepakt en voor onbepaalde tijd vastgezet. Een deel van de groep werd al teruggestuurd naar China, anderen naar Turkije en de rest zat sindsdien vast. Een aantal van hen is in gevangenschap overleden. De omstandigheden waaronder de Oeigoeren vastzitten in Thailand is mogelijk een schending van het internationaal recht, oordeelden VN-mensenrechtenexperts vorig jaar.

Als er inderdaad veertig mensen zijn uitgezet zouden er nog acht Oeigoeren vastzitten in Thailand. De 48 Oeigoeren deden vorige maand nog een publieke oproep om te voorkomen dat ze zouden worden gedeporteerd; ze waarschuwden dat ze in China in de gevangenis belanden, ook vreesden ze voor hun leven. Een aantal van hen was in hongerstaking gegaan.

Afgelopen jaren hebben mensenrechtenorganisaties en internationale media tal van rapporten en onderzoeken gepubliceerd over de onderdrukking van Oeigoeren in China. Ze zitten massaal vast in wat China 'opleidingscentra' noemt. Op basis van getuigenissen is duidelijk geworden dat het strafkampen zijn waar ernstige mensenrechtenschendingen plaatsvinden. Slachtoffers spraken over dwangarbeid, verkrachtingen, martelingen en gedwongen sterilisaties.

Een meisje van 12 is gisteren om het leven gekomen door een botsing met een brommobiel in Amstelveen.

Het kind uit Ouderkerk aan de Amstel werd 's middags met een andere fietser aangereden op het fietspad. Het meisje van 12 is ter plekke gereanimeerd, maar hulp mocht niet meer baten. De andere fietser raakte lichtgewond.

De bestuurder van de brommobiel is verhoord op het politiebureau en daarna naar huis gestuurd, meldt omroep NH. Wat er precies is gebeurd, is niet bekendgemaakt.

Brommobielen mogen doorgaans niet op het fietspad komen, maar moeten op de rijbaan rijden. De politie onderzoekt of de brommobiel in dit geval wel op het fiets/bromfietspad mocht rijden.

Het fietspad was urenlang afgesloten voor onderzoek. De politie is nog op zoek naar getuigen en beelden van het ongeluk.

De versterkingsoperatie in Groningen duurt tot zeker 2031 of 2032, meldt de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).

Eerder was al bekend dat de versterkingsoperatie niet in 2028 afgerond kan zijn. De NCG meldt nu dat het merendeel van de huizen en gebouwen in 2028 klaar zal zijn, maar dat zo'n 2800 panden pas daarna worden versterkt. Marieke Ferwerda, directeur van de NCG zegt tegen RTV Noord dat de nieuwe schatting realistischer is.

De coördinator heeft naar eigen zeggen te maken met een tekort aan projectleiders en bewonersbegeleiders. "Vanuit de NCG doen we er alles aan om tempo te maken. We vinden het belangrijk om realistisch te zijn en bewoners zoveel mogelijk duidelijkheid te geven. Maar kwaliteit gaat boven snelheid, want het gaat erom dat bewoners veilig kunnen wonen", zegt Ferwerda.

'Verdrietig'

Hoewel de gaskraan in Groningen inmiddels is dichtgedraaid, kan de aarde nog jaren kan blijven beven. Duizenden gebouwen moeten daarom worden versterkt, gesloopt of herbouwd. In 2022 zei het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) al dat het tempo van de versterkingsoperatie veel te laag ligt. Het tempo is daarna opgevoerd, maar ook dat was niet genoeg om over drie jaar klaar te zijn.

Ferwerda begon op 1 november vorig jaar als directeur van de NCG. "Soms ervaar ik het als een zware last dat ik de problemen van de mensen niet meteen kan oplossen. Voor sommige mensen is het te laat en komt het nooit meer goed. Dat vind ik heel verdrietig", zegt ze tegen de regionale omroep.

De Amerikaanse chipmaker Nvidia heeft het beste jaar ooit achter de rug. Dankzij de opmars van kunstmatige intelligentie verdubbelde de omzet ruim naar 130,5 miljard dollar (bijna 125 miljard euro). De winst kwam uit op bijna 73 miljard dollar, bijna 2,5 keer zo veel als het jaar daarvoor.

Het bedrijf profiteert enorm van de verdere investeringen in kunstmatige intelligentie (AI). Techbedrijven hebben rekenkracht nodig om hun AI-software te ontwikkelen, en dat gebeurt met chips van Nvidia. De vraag voor de nieuwste chips is "geweldig", zei Nvidia-oprichter en -directeur Jensen Huang.

Klap door DeepSeek

In januari kreeg Nvidia nog een flinke klap op de beurs. Het bedrijf verloor bijna 600 miljard dollar aan waarde vanwege de opkomst van DeepSeek. De AI-startup uit China wist met veel goedkopere chips een chatbot te ontwikkelen die net zo goed is als ChatGPT van OpenAI.

De Nvidia-koers kelderde, omdat het de vraag opwierp of al die dure, geavanceerde chips van het bedrijf nog wel nodig zijn als het DeepSeek lukt om zonder die chiptechnologie hetzelfde voor elkaar krijgt als de concurrentie. Het leidde ook bij Nederlandse chip(machine)bedrijven tot dalende koersen.

Nvidia is nog niet helemaal hersteld van de DeepSeek-dip. Een aandeel was voor die periode 147 dollar waard en daalde toen naar 118 dollar. Inmiddels staat de prijs op ruim 130 dollar.

Onzekerheid boven het hoofd

Maar de vraag hoelang het goed kan gaan, blijft boven Nvidia hangen. De afgelopen jaren kende het bedrijf een enorme groei: vijf jaar geleden lag de omzet op nog 'maar' 10 miljard dollar en een winst van rond de 3 miljard. Het is onzeker of onder meer de grote techbedrijven zoals Google, Microsoft en OpenAI zo veel in kunstmatige intelligentie blijven investeren als de afgelopen jaren.

Aan de andere kant laat DeepSeek zien dat AI voor meer bedrijven toegankelijk wordt. Onder meer de topman van de Nederlandse chipmachinefabrikant ASML wees daarop. Hij noemde dat goed nieuws voor zijn industrie.

Nvidia heeft ook te maken met exportbeperkingen van chips naar China. De vorige Amerikaanse regering verbood om een aantal Nvidia-chips naar China te verschepen. Amerikaanse persbureaus meldden vorige maand dat de regering-Trump verdere beperkingen overweegt.

Acteur Gene Hackman en zijn vrouw Betsy Arakawa zijn dood aangetroffen in hun woning bij Santa Fe in de Verenigde Staten. Over de doodsoorzaak van de 95-jarige oud-acteur en zijn 63-jarige vrouw is nog niets bekend, maar de politie gaat niet uit van een misdrijf.

Lokale media melden dat de twee samen met hun hond werden gevonden in hun huis in de staat New Mexico.

In de jaren 60 begon de destijds 31-jarige Hackman met acteren. Heel even proefde de jonge acteur aan theaterproducties, maar zijn hart lag bij het witte doek. Zijn eerste Oscarnominatie kreeg hij voor beste mannelijke bijrol in Bonnie and Clyde. Een paar jaar later volgde een tweede nominatie voor I Never Sang For My Father.

IN 1971 verzilverde hij zijn derde Oscarnominatie en won hij de prijs voor zijn rol in The French Connection. Ook kreeg hij een Oscar voor zijn bijrol in Unforgiven (1992). In laatstgenoemde film speelde hij onder anderen met Clint Eastwood en Morgan Freeman. In 2004 speelde Hackman zijn laatste rol in Welcome to Mooseport, daarna ging hij met pensioen.

Naast de twee prestigieuze filmprijzen won Hackman tientallen andere filmprijzen, waaronder vier Golden Globes en twee BAFTA Awards. Voor zijn hoofdrol in een van zijn laatste films, The Royal Tenenbaums (2001), won hij een Golden Globe.

Zijn vrouw Arakawa was klassiek pianist. Hackman trouwde in 1991 met haar, daarvoor was hij van 1956 tot 1986 getrouwd met Faye Maltese met wie hij drie kinderen kreeg.

In Oostenrijk hebben de drie grote middenpartijen alsnog een coalitie gevormd zonder de radicaal-rechtse partij FPÖ. De ÖVP, SPÖ en Neos zijn het eens over een regeerakkoord.

Eerder liepen de onderhandelingen tussen de liberale Neos-partij, de conservatieve ÖVP en de sociaaldemocratische SPÖ vast.

Het moet formeel nog bekrachtigd worden. Dat betekent dat de leden van de partijen het plan nog moeten goedkeuren.

Hoofddoekverbod

Op een persconferentie aan het eind van de ochtend maakten de coalitiepartners meer bekend over hun programma. De boodschap was vooral dat het landsbelang voorop staat. De naam van het regeerakkoord van 200 pagina's is dan ook 'Nu het juiste doen. Voor Oostenrijk.'

"Waarschijnlijk liggen de moeilijkste regeringsonderhandelingen in de geschiedenis van ons land achter ons", zei ÖVP-leider Stocker. De partijen noemen de economische situatie van Oostenrijk, migratie en de oorlog in Oekraïne als grote uitdagingen.

Ze maakten al een paar hoofdlijnen bekend. Zo moeten de recessie, het begrotingstekort en de inflatiecrisis aangepakt worden. Ook willen ze een directe stop op gezinshereniging. Verder staat een hoofddoekverbod voor meisjes jonger dan 14 jaar in de plannen.

Het regeerakkoord moet nu naar de partijleden. Als die akkoord zijn, wordt maandag waarschijnlijk de nieuwe bondskanselier gepresenteerd. Daarbij wordt de naam van Stocker het vaakst genoemd.

Eerder mislukt

Al maanden probeerden de drie een coalitie te vormen om de FPÖ buiten de regering te houden. Begin januari mislukte de kabinetsformatie en trokken partijen de stekker uit de onderhandelingen. Vervolgens mislukte een poging van de ÖVP om toch samen met de FPÖ een regering te vormen.

Na het mislukken van de gesprekken diende toenmalig bondskanselier Nehammer zijn ontslag in en stapte op als partijleider van de ÖVP.

De verkiezingen waren eind september en werden gewonnen door de FPÖ. Het was voor het eerst dat de radicaal-rechtse partij de grootste partij werd bij de parlementsverkiezingen.

Toch kreeg de conservatieve ÖVP de opdracht om een nieuwe regering te vormen. Daarmee brak president Van der Bellen met de traditie om de leider van de grootste partij, de FPÖ in dit geval, daarvoor te vragen.

De gebroeders Tate hebben Roemenië verlaten. Dat bevestigt de Roemeense openbaar aanklager, nadat meerdere media hierover vanochtend hadden bericht. De omstreden Brits-Amerikaanse influencers zouden met een privévliegtuig onderweg zijn naar de VS.

De broers, Andrew (38) en Tristan (36), mochten het land in eerste instantie niet verlaten vanwege de nog lopende zaken tegen hen in Roemenië. Maar de aanklager heeft ondanks die lopende zaken nu toch toestemming gegeven voor een reisverzoek van de broers.

De Roemeense autoriteiten hebben geen details gedeeld over waarom het akkoord werd afgegeven. In een persverklaring schrijft de dienst die onderzoek doet naar de georganiseerde misdaad dat de broers onder meer verplicht blijven om in de rechtbank te verschijnen als ze worden opgeroepen. Als ze hier geen gehoor aan geven, kan dit leiden tot "een zwaardere mate van vrijheidsberoving".

Zware verdenkingen

De broers worden verdacht van het vormen van een criminele organisatie, mensenhandel, ontucht met minderjarigen en witwaspraktijken. De mannen spreken alle beschuldigingen tegen.

In januari werd hun huisarrest in Roemenië opgeheven. Sindsdien konden ze zich binnen Roemenië, waar ze al jaren woonden, vrij bewegen. In 2022 werden ze opgepakt.

Ook in het VK lopen zaken tegen het tweetal en eerder deze maand klaagde een vrouw uit de VS de broers nog aan vanwege dwang tot sekswerk. Dat was de eerste aanklacht in de VS tegen de Tate-broers.

Amerikaanse druk

Vooral Andrew Tate staat bekend om vrouwonvriendelijke uitspraken, waarmee hij een miljoenenpubliek wist te bereiken. De oud-kickbokser noemde zichzelf in het verleden een vrouwenhater.

Tate werd van verschillende socialemediakanalen geweerd. Ook op het voormalige Twitter werd zijn account geblokkeerd, maar nadat Musk het platform had gekocht, mocht Tate daar terugkeren.

De broers zijn daarnaast uitgesproken aanhanger van de Amerikaanse president Trump. Eerder deze maand schreef de krant The Financial Times al dat er vanuit de nieuwe regering-Trump druk was gezet op Roemenië om de broers hun paspoorten terug te geven, zodat ze weer konden reizen.

De Roemeense minister van Buitenlandse Zaken Hurezeanu weersprak dat bericht toen nog. Hij bevestigde dat de Amerikanen bij hem wel hun interesse in het lot van de Tate-broers hadden benadrukt, onder meer tijdens de recente veiligheidsconferentie in München. "Maar ik ervoer dit niet als druk".

De politie is massaal aanwezig bij de Bijenkorf in Eindhoven. Volgens een woordvoerder van de politie is er vanochtend vroeg ingebroken bij een juwelier in het warenhuis.

Vanwege onder meer het sporenonderzoek is er veel politie op de been. "Je kan zo'n sporenonderzoek maar één keer doen." Op het moment van de inbraak was er niemand aanwezig in het pand.

Binnen de kortste keren stonden meer dan twaalf politiewagens voor de deur:

Of er iets is buitgemaakt, kon de politie nog niet zeggen. Op beelden is te zien dat ruiten en glazen vitrines zijn ingeslagen. De politie heeft nog niemand aangehouden.

In Schiedam zijn buurtbewoners gisteravond bij elkaar gekomen om te praten over het steekincident waarbij een 13-jarige jongen zondag om het leven kwam. Ook konden buurtbewoners in gesprek met hulpverleners, schrijft omroep Rijnmond. "In moeilijke tijden vinden we elkaar en bieden we steun, dat zit in ons DNA", zei burgemeester Harald Bergmann.

Volgens de gemeente waren zowel mensen van Slachtofferhulp, het Centrum voor Jeugd en Gezin, de politie, GGD en jeugdwerkers aanwezig om vragen te beantwoorden.

Tijdens de bewonersbijeenkomst werd niet alleen gesproken over het incident zelf, maar ook over bredere zorgen over de veiligheid en het welzijn van jongeren in de wijk Sveaparken. "Ook op scholen wordt over de gebeurtenis gesproken. Ouders en leerkrachten maken zich zorgen over de manier waarop jongeren tegenwoordig opgroeien", zei Bergmann.

Volgens lokale omroep Twee waren er zo'n dertig mensen aanwezig. "Voor zover dat kon, hebben we steun willen bieden", zei Bergmann. "Iedereen verwerkt dit op zijn of haar eigen manier, maar we merkten dat er veel behoefte was om samen te komen."

Mislukte straatroof onderzocht

De impact van het steekincident in Schiedam is groot, mede vanwege de leeftijd van zowel het slachtoffer als de verdachte. Ze zijn allebei 13 jaar. Wat er precies is gebeurd, is nog niet duidelijk. Zeker is dat de twee elkaar kenden. De politie onderzoekt het scenario dat de twee ruzie hadden gekregen na een mislukte straatroof twee weken eerder.

De familie van de doodgestoken jongen organiseert zaterdag een stille tocht. "Wij hopen op een liefdevolle samenkomst waarin we steun vinden bij elkaar", zeggen de nabestaanden.

Noord-Korea heeft nog meer militairen naar Rusland gestuurd, zegt de Zuid-Koreaanse inlichtingendienst (NIS). Om hoeveel Noord-Koreaanse militairen het precies gaat, wordt nog onderzocht. "Na een pauze van ongeveer een maand zijn in februari opnieuw Noord-Koreaanse troepen gestationeerd in de frontlinie in de Koersk-regio", aldus NIS. Noord-Korea noch Rusland heeft op de berichten gereageerd.

Het is niet voor het eerst dat Noord-Koreaanse militairen vechten tegen Oekraïne. In het najaar van 2024 kwamen er steeds meer aanwijzingen dat de Noord-Koreanen meevochten aan het front, zij aan zij met de Russen en in Russisch uniform. Toen zou het om ongeveer 12.000 man zijn gegaan.

Volgens de Oekraïense en Zuid-Koreaanse inlichtingendiensten behoren veel van de uitgezonden militairen tot de beste troepen van Pyongyang.

Teruggetrokken

In januari van dit jaar meldden Oekraïense officieren dat de Noord-Koreanen zich hadden teruggetrokken uit de Russische grensregio. Toen was al de verwachting dat er weer meer militairen zouden worden gestuurd.

Volgens de Zuid-Koreaanse inlichtingendienst zijn er zo'n 300 Noord-Koreanen gesneuveld en bijna 3000 gewond geraakt in de oorlog tegen Oekraïne.

Midden-Amerika speelt sinds het aantreden van de Amerikaanse president Trump een belangrijke rol in de opvang van door de VS uitgezette migranten. Of die rol vrijwillig is of niet, is onduidelijk. Opmerkelijk is het wel dat Trumps uitzettingsbeleid voor een belangrijk deel leunt op landen waar de meeste ongedocumenteerde migranten in de VS vandaan komen.

Een Iraanse vrouw had wanhopig met lippenstift "help ons" op het raam van het hotel geschreven. Ze maakte deel uit van een groep van 300 migranten, afkomstig uit het Midden-Oosten, Azië en Afrika, die anderhalve week geleden door de VS waren uitgezet naar Panama.

The New York Times wist contact met de vrouw te krijgen via een naar binnen gesmokkelde telefoon. Communicatie met de buitenwereld was verboden en zelfs de paspoorten van deze migranten waren in beslag genomen. Na een verblijf van enkele dagen in het hotel, werd ze samen met zo'n honderd anderen naar een kamp in de jungle van de zuidelijke provincie Darién gebracht.

Darién mag als opvangplek gerust een opmerkelijke keuze van de Panamese autoriteiten genoemd worden: deze regio groeide de afgelopen jaren uit tot een symbool van de grootschalige migratie naar de Verenigde Staten. Honderdduizenden migranten van over de hele wereld trekken ieder jaar door dit ruige gebied tussen Colombia en Panama, om via de rest van Midden-Amerika en vervolgens Mexico te proberen de VS te bereiken.

Het opvangkamp waar deze uitgezette mensen zijn ondergebracht, was in eerste instantie ook gebouwd om migranten op weg naar de VS tijdelijk op te vangen.

Ook Costa Rica

Enkele dagen nadat Panama de eerste migranten uit de VS had ontvangen, was buurland Costa Rica aan de beurt. Een vlucht met 135 mensen aan boord, met mensen uit China, Centraal-Azië en Oost-Europa, landde in het Midden-Amerikaanse land.

Kort daarna volgde nog een vlucht, met mensen uit Azië en Afrika. Het waren mensen zonder strafblad, schrijft NBC News. Volgens de ombudsman van Costa Rica kwamen ze in mentaal slechte staat aan. Ook zij werden naar een kamp in het zuiden van het land gebracht, waar ze maximaal zes weken zullen worden vastgehouden.

Opmerkelijke rol

De opmerkelijke rol die Panama en Costa Rica spelen in het faciliteren van het uitzettingsbeleid van de VS staat niet op zichzelf. Ook Guatemala heeft aangegeven op de korte termijn migranten uit zogeheten 'derde landen' op te zullen vangen.

In Honduras landde onlangs een vlucht met Venezolanen afkomstig uit Guantánamo Bay, die vervolgens koers zette naar Venezuela. Een 'humanitaire brug', zeiden Hondurese autoriteiten, aangezien er geen directe vluchten zijn tussen de VS en Venezuela. El Salvador bood eerder aan migranten en zelfs Amerikaanse gevangenen in de eigen gevangenissen op te sluiten.

De koerswijziging van de landen lijkt een direct resultaat van de recente reis van Trumps minister van Buitenlandse Zaken Rubio: hij was de eerste Amerikaanse buitenlandminister in een eeuw die Midden-Amerika uitkoos voor zijn eerste werkbezoek.

Met een reden, zo lijkt: in vrijwel alle landen die Rubio bezocht zijn overeenkomsten op het gebied van migratie gesloten. Het zijn deals die niet wereldkundig zijn gemaakt, waardoor het de vraag is of de toezeggingen van de Midden-Amerikaanse landen volledig vrijwillig zijn geweest.

Landen als Guatemala en Honduras zijn in grote mate afhankelijk van financiële steun uit de VS en het Panamakanaal was al doelwit van de expansionistische retoriek van de Amerikaanse president. De Costa Ricaanse president Chaves was nog meer uitgesproken. "Als ze ons importheffingen opleggen, raken ze ons hard", zei hij in een toespraak.

Wat Midden-Amerikaanse landen terugkrijgen voor de al dan niet tijdelijke opvang van door de VS uitgezette migranten, is niet duidelijk. Maar dat Trump ermee geholpen is, is kraakhelder.

Het direct terugsturen van migranten naar landen als Syrië en Iran is niet mogelijk vanwege de gebrekkige diplomatieke relaties en ook landen als China zijn terughoudend in het opnemen van uitgezette landgenoten. Daarnaast willen veel migranten uit deze landen niet terug, uit angst voor bijvoorbeeld politieke vervolging.

Onder internationale regels waar de VS zich aan heeft verbonden, moeten mensen in de VS asiel kunnen aanvragen als zij in hun thuisland vervolgd dreigen te worden. Maar door ze direct uit te zetten naar een ander land wordt deze internationaal wettelijke verplichting omzeild.

Zo kon het dus dat de Iraanse vrouw in het Panamese hotel naar een opvangkamp in de jungle werd gestuurd: uitgezette migranten die weigeren terug te gaan, worden in de Darién vastgehouden tot een land ze wil opnemen.

In een bedrijfspand in Nijmegen is vannacht brand uitgebroken. Er klonken meerdere harde knallen toen gasflessen in het gebouw ontploften, meldt de veiligheidsregio. Rond 09.00 was het vuur onder controle. Wel wordt er nog nageblust.

De brand in het gebouw op het industrieterrein brak rond 04.30 uur uit. Niemand raakte gewond. Volgens Omroep Gelderland vloog bij een van de ontploffingen een stuk van de gevel uit het gebouw.

Het pand moet als verloren worden beschouwd. De brandweer heeft weten te voorkomen dat het vuur oversloeg naar het naastgelegen pand.

Helikopter

De brandweer was lang bezig met blussen. Brandweerlieden konden niet naar binnen en moesten van buitenaf het vuur bestrijden. Later op de ochtend is een politiehelikopter ingezet die van bovenaf beelden maakte om te bepalen hoe de brand het beste bestreden kon worden.

Bij de brand kwam veel rook vrij. Omwonenden werd geadviseerd hun ramen en deuren sluiten.

Meta heeft zijn excuses aangeboden nadat Instagram-gebruikers per ongeluk allerlei gruwelijke beelden te zien hadden gekregen. Het moederbedrijf van Facebook, Instagram en WhatsApp zegt dat het probleem inmiddels is opgelost.

Sommige mensen kregen op hun persoonlijke Reels-pagina, dat zijn korte video's, een tijdje allerlei gewelddadige en choquerende beelden te zien. Dat gebeurde wereldwijd.

Een gebruiker zag bijvoorbeeld meer dan tien video's van gevechten en beelden waarop iemand wordt doodgeschoten. Onder meer op Reddit vroegen mensen zich af wat er aan de hand was met Instagram. "Waarom is mijn Instagram-feed vandaag gevuld met dood, moord en bevalling?" Mensen meldden beelden van meerdere schietpartijen te kunnen zien, dode lichamen en mishandelingen. "Ik heb mijn Instagram verwijderd", schrijft iemand. "Zo veel gruwelijke sterfgevallen."

'Probleem opgelost'

Zelfs met het zogenoemde content filter op de gevoeligste stand, waarmee gebruikers gevoelige inhoud van accounts die ze niet volgen kunnen beperken, zagen gebruikers onder meer heftige vechtpartijen, dodelijke ongelukken en zelfs moorden.

Normaal worden dat soort beelden geweerd door Instagram, maar er is iets fout gegaan. "We hebben het probleem opgelost waardoor sommige gebruikers inhoud te zien kregen die niet had mogen worden aanbevolen", zegt Meta in een verklaring, die in handen is van CNBC. "Onze excuses voor de fout."

Deze week reist de ene na de andere Europese leider naar Washington om uit te vinden wie de beste Trump-fluisteraar is. Op maandag zette de Franse president Macron zijn 'bromance' in als diplomatiek wapen toen hij naast Trump plaatsnam in het Oval Office. Er werd gelachen, geaaid en subtiel gemanoeuvreerd, maar aan het eind van de ontmoeting bleven de grote meningsverschillen over Oekraïne onverminderd bestaan.

Vandaag is het de beurt aan de Britse premier Starmer om Trump te bezoeken. Wederom een cruciale ontmoeting, met als inzet: de toekomst van de trans-Atlantische alliantie, de veiligheidsparaplu tussen Europa en de VS die sinds de Tweede Wereldoorlog heeft bestaan. Want die naoorlogse orde en eenheid botst momenteel met Trumps 'America First'-beleid.

Leidende rol

Het Verenigd Koninkrijk maakt geen deel meer uit van de Europese Unie, maar blijft een van de grootste, capabelste en bereidwilligste militaire machten in Europa. En nu de Europese veiligheid op het spel staat, verdwijnen de Brexit-vetes van de afgelopen jaren razendsnel naar de achtergrond.

Logisch ook: de Britten spelen een cruciale rol in de verdediging van Europa, hebben binnen de NAVO na de Verenigde Staten de grootste defensiebegroting en zijn, samen met Frankrijk, het enige Europese land met kernwapens. Binnen de alliantie worden zij dan ook gezien als een voor de hand liggende kandidaat om een leidende rol op zich te nemen.

Tuk op deals

"Don't poke the bear" is het motto in Westminster, geen ruziemaken. Na een turbulente week, waarin Trump zijn Oekraïense collega Zelensky een dictator noemde en zowel Starmer als Macron ervan werd beschuldigd dat ze niets doen om de oorlog te beëindigen, zal Starmer proberen confrontaties te vermijden. Hij zal op delicate wijze proberen om Trump ervan te overtuigen Europa te beschermen, in plaats van naar de Russische president Poetin te luisteren.

Ondanks de gesprekken die al plaatsvinden tussen Amerika en Rusland over Oekraïnes toekomst zou er nog geen blauwdruk liggen voor een 'vredesplan' van Trump. Dit betekent dat leiders als Starmer en Macron nog steeds invloed kunnen uitoefenen, is de hoop.

Trump is onvoorspelbaar, maar duidelijk is dat Europa in zijn ogen meer in defensie moet investeren. Bovendien is hij tuk op het sluiten van deals, vooral als Amerika daar voordeel uit haalt. Op die punten zal de Britse premier proberen in te spelen.

Rusland afschrikken

Ten eerste wil Starmer de Amerikaanse president ervan doordringen dat Europa werkt aan een plan voor de stationering van een Europese troepenmacht in Oekraïne, voor het geval er een staakt-het-vuren wordt bereikt.

Hij beloofde als eerste leider troepen naar Oekraïne te sturen als onderdeel van zo'n missie. Volgens de laatste berichten denken de Europese leiders aan enkele tienduizenden militairen, die niet langs het front, maar in het Oekraïense achterland gestationeerd worden om Rusland af te schrikken.

Maar, zal Starmer bij Trump betogen, militaire afschrikking is alleen geloofwaardig met Amerikaanse veiligheidsgaranties.

Defensie-uitgaven

President Trump wil dat Europese landen meer investeren in defensie, in plaats van op Amerika te leunen. Daarom komt Starmer in Washington met een troef: op dinsdag verhoogde hij de Britse defensie-uitgaven van 2,3 procent van het bruto binnenlands product naar 2,5 procent in 2027, met het plan om dit door te trekken naar 3, zoals NAVO-chef Mark Rutte heeft voorgesteld. Dit betekent 13,4 miljard pond extra voor defensie ten opzichte van de bijna 54 miljard pond die het VK vorig jaar besteedde.

Op vrijdag reist de Oekraïense president Zelensky naar Washington om een overeenkomst over de winning van zeldzame aardmetalen te ondertekenen. Twee dagen later, op zondag, bespreken Europese leiders in Londen hoe ze Europa's veiligheid kunnen versterken, nu de VS zich steeds verder terugtrekt.

Historische vriendschap

Het bezoek van Starmer aan Washington is niet zonder risico's. Net als bij veel andere landen zijn er in het VK zorgen over de importheffingen die Trump het land zou kunnen opleggen.

De VS is een belangrijke handelspartner voor de Britten. Als het over tarieven gaat, zal Starmer waarschijnlijk de begroting erbij halen en beargumenteren dat het door heffingen moeilijker zal worden om de defensie-uitgaven op te voeren en de krijgsmacht te versterken.

Ongetwijfeld zal Starmer inspelen op de historische vriendschap tussen de Britten en Amerikanen - the special relationship- en op Trump's persoonlijke liefde voor Schotland (zijn moeder was van Schotse afkomst en hij heeft er golfbanen).

Ultiem diplomatiek wapen

De premier zal hem proberen te paaien met een uitnodiging voor een staatsbezoek aan Londen, inclusief een toespraak in het Britse parlement. En wellicht het ultieme diplomatieke wapen inzetten: een een-op-een-ontmoeting met leden van het koningshuis.

Maar tot slot blijft het gevaar bestaan dat geen enkele vorm van diplomatie, goede argumenten, charme of 'bromance' zal werken. Misschien valt er simpelweg geen deal te sluiten tussen Europa en het 'America First'-team in Washington.

Het aantal bedrijven dat kunstmatige intelligentie (AI) inzet is vorig jaar flink gegroeid. Bijna een kwart van de bedrijven (22,7 procent) gebruikte in 2024 een vorm van kunstmatige intelligentie, blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In de drie jaar daarvoor schommelde dat aantal rond de 14 procent.

Een jaar geleden begon ook bloemenkweker Deliflor met twee nieuwe AI-toepassingen, zegt manager Aike Post. "We gebruiken AI om te voorspellen wat voor nakomelingen onze chrysanten krijgen. Daarmee kunnen we onze rassen verbeteren, zodat ze bijvoorbeeld langer houdbaar zijn of beter tegen ziekten kunnen."

De bloemenkweker gebruikt AI ook om de rassen te beoordelen. "Een computer kan de takken bekijken en bijvoorbeeld meten hoe goed ze groeien, hoeveel bloemen erop zitten. Dat was voorheen allemaal handwerk. De computer kan dat veel preciezer en sneller meten."

Kantoorwerk

Ook op kantoren wordt kunstmatige intelligentie veel gebruikt. De meest gebruikte vorm van AI is software die teksten analyseert. Het aantal bedrijven dat hiervan gebruikmaakt, was in 2024 2,5 keer zo groot als het jaar daarvoor.

Als je e-mails en documenten met AI kunt doorzoeken, kunnen mensen veel sneller werken, zegt Casper Rutjes van adviesbureau ADC. Hij adviseert bedrijven hoe die kunstmatige intelligentie in hun werk kunnen inzetten.

"De productiviteit van mensen gaat omhoog", zegt hij. "In plaats van dat je zelf steekwoorden invult om te vinden wat je zoekt, vraag je een AI-tool gewoon welke informatie je wil weten. Dan krijg je antwoord op de vraag, in plaats van dat je zelf moet gaan zoeken."

Het risico daarbij is wel dat een AI-tool een fout antwoord kan geven. "Als je in een zoekmachine iets opzoekt, moet je ook controleren of die informatie klopt. Je kunt er dus niet blind op vertrouwen."

Gesprekken met klanten samenvatten

Ook het door AI laten uitschrijven van gesprekken neemt toe, ziet het CBS. Daar maken de medewerkers die klantvragen beantwoorden bij verzekeraar a.s.r. bijvoorbeeld gebruik van, zegt woordvoerder Nienke Abid.

"De ene klant belt met een vraag over zijn zorgverzekering, de ander wil een schadeclaim indienen. Het gesprek wordt omgezet in tekst en de AI-tool maakt een samenvatting. Dat gaat veel sneller dan een mens kan doen, waardoor de medewerkers meer tijd hebben om klanten te woord te staan."

Grotere bedrijven gebruiken vaker AI

Het CBS ziet dat grotere bedrijven vaker AI gebruiken dan kleine ondernemingen. Ongeveer 18 procent van de bedrijven met 10 tot 19 medewerkers gebruikt AI. Bij bedrijven met meer dan 500 personeelsleden is dat bijna 60 procent.

"Het is uitdagender voor kleine bedrijven om met AI aan de slag te gaan", zegt Rogier van Nieuwenhuizen van adviesbureau Rewire. "Kleine bedrijven weten niet hoe ze daarmee moeten beginnen. Zij maken daardoor sneller gebruik van standaard software."

"Grote bedrijven kijken vaak jaren vooruit, terwijl kleine bedrijven minder snel het geld hebben om grote stappen te maken. Kleine bedrijven missen de schaalvoordelen, terwijl bij grote bedrijven de investering veel sneller wat kan opleveren."

Toch verwacht hij dat ook kleine bedrijven in de komende jaren meer toegang krijgen tot kunstmatige intelligentie die bijvoorbeeld documenten doorzoeken. "De kansen zijn net zo groot voor kleine bedrijven als grote bedrijven."

Goedemorgen! De Britse premier Keith Starmer bezoekt het Witte Huis, het zal vermoedelijk gaan over invoerheffingen en Gaza. En Claude presenteert het nummer waarmee hij zal meedoen aan het Eurovisie Songfestival.

Eerst het weer: er valt vaak een bui en soms kan het hagelen of onweren. Als de zon zich een tijdje laat zien, wordt wordt het 8 graden. Vooral aan de kust gaat het harder waaien. Vanaf vrijdag wordt het droger en zonniger. Overdag is het 10 graden, maar 's nachts kan het vriezen.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en de situatie op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het aantal huurwoningen van particuliere verhuurders is in een jaar tijd fors gedaald, blijkt uit cijfers van het Kadaster over het laatste kwartaal van 2024. In totaal werden 18.000 van die huizen verkocht. Door nieuwe wet- en regelgeving is het verhuren minder aantrekkelijk voor particulieren.

Ook commerciële verhuurders verkochten meer huurwoningen aan mensen die er zelf in gingen wonen, maar tegelijkertijd bouwen ze ook veel nieuwe huurwoningen. En daardoor nam het aantal huurwoningen van die verhuurders juist toe, met 15.000.

Vooral mensen die voor het eerst een huis willen kopen profiteerden van de verkoop van huurwoningen. 65 procent ging naar starters, voor gemiddeld nog geen 3,5 ton.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

"We hebben gejuicht, gedanst..." De spelers van Go Ahead Eagles konden hun geluk niet op na de historische bekerstunt tegen PSV. Voor het eerst in 60 jaar hebben de Deventenaren de finale van de KNVB-beker bereikt. De nummer zeven van de eredivisie versloeg landskampioen PSV in Eindhoven.

De keeper van de ploeg uit Deventer, De Busser, kon het gisteravond "nog niet bevatten". "Het is te gek voor woorden eigenlijk", zei hij:

Fijne dag!

Amerikaanse transgender militairen moeten van het Pentagon op korte termijn uit dienst treden. Dat blijkt uit een memo van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Het memo werd openbaar gemaakt als onderdeel van een rechtszaak waarin een decreet van president Trump wordt aangevochten.

In het memo staat dat het Pentagon binnen dertig dagen een manier moet bedenken om transgender militairen te herkennen. Nog eens dertig dagen later moet de krijgsmacht beginnen met hun ontslagprocedure.

"Militairen die een actuele diagnose of voorgeschiedenis hebben van genderdysforie of symptomen vertonen die overeenkomen met genderdysforie, komen in aanmerking voor verwijdering uit militaire dienst", staat in het memo. Mensen met genderdysforie zijn zeer ongelukkig of ontevreden met het geslacht waarmee ze zijn geboren en opgegroeid.

'Uit de wet wissen'

President Trump tekende hier vorige maand een decreet over. Toen ging het nog om een verbod op het toelaten van transgender militairen, niet om het ontslag van hen die al voor het leger werkten. Volgens Trump handelen transgender militairen in strijd met de verplichting voor militairen om eerbaar, waarachtig en gedisciplineerd te leven.

Burgerrechtenorganisatie ACLU vond het decreet discriminerend. "Trump wil het bestaan van transgender personen uit de wet wissen", stelt de ACLU.

Duizenden

Het Amerikaanse leger heeft 1,3 miljoen mensen in actieve dienst. De schatting over het aantal transgender personen loopt uiteen van enkele duizenden tot zo'n 15.000.

Het ministerie van Defensie kan een uitzondering maken voor transgender medewerkers die van groot belang zijn voor de oorlogsvoering.

Tijdens Trumps eerste ambtsperiode (2017-2021) keerde hij zich ook al tegen transgender personen in het leger. Zij die al militair waren, mochten blijven. President Biden hief het verbod in zijn eerste weken als president weer op.

In een jaar tijd is het aantal huurwoningen van verhuurders met winstoogmerk met duizenden gedaald. Dat blijkt uit cijfers van het Kadaster over het laatste kwartaal van 2024. Het gaat bij deze cijfers niet om woningen van corporaties.

Vooral particuliere verhuurders verkochten woningen. Die klagen al een tijd dat een woning verhuren niet genoeg rendement meer oplevert. Dat komt vooral door een verhoogde vermogensbelasting en de Wet betaalbare huur.

Door die wet gelden er voor veel woningen nu maximumhuren, terwijl daarvoor de verhuurder zelf het huurbedrag kon bepalen. In totaal daalde het aantal huurwoningen van particuliere investeerders in een jaar tijd met 18.000.

Hierbij gaat het wel om particulieren die drie of meer woningen bezitten, want die beschouwt het Kadaster als investeerders. Het Kadaster ziet daarnaast dat particulieren met een tweede woning die ook vaker verkopen aan mensen die er zelf in gaan wonen.

Daarbij weet het Kadaster niet of die tweede woning wel een huurwoning was. Het kan ook een woning voor studerende kinderen zijn of bijvoorbeeld een tweede woonhuis (pied-à-terre).

Maar uit eerder onderzoek blijkt dat grofweg 70 procent van alle tweede woningen verhuurd wordt. Op basis daarvan kom je met een grove schatting uit op rond de 2500 minder tweede woningen die verhuurd worden.

Correctie op het verleden

Ook commerciële verhuurders verkochten meer huurwoningen aan mensen die er zelf in gingen wonen, maar tegelijkertijd bouwen ze ook veel nieuwe huurwoningen. En daardoor nam het aantal huurwoningen van die verhuurders juist toe, met 15.000.

Zij hebben geen last van de verhoogde vermogensbelasting, omdat die niet voor hen geldt. En eerder gaven veel van hen al aan best met de nieuwe maximumhuren te kunnen leven.

Rond de 20.500 minder huurwoningen van particuliere verhuurders dus in een jaar tijd en juist 15.000 meer huurwoningen van commerciële verhuurders. Al met al verdwenen er in een jaar dus rond 5500 commerciële huurwoningen in Nederland.

"Je ziet wel duidelijk een toename van de verkoop", zegt Lianne Hans, onderzoeker bij het Kadaster. "En verhuurders kopen ook bijna geen koopwoningen meer op. Dat is in zekere zin ook een 'correctie' op het verleden, toen investeerders juist veel koopwoningen kochten om te verhuren."

Vaak in grote steden

"En als je naar de woningvoorraad als geheel kijkt, dan valt de afname van huurwoningen mee", vervolgt Hans. In een jaar daalde het marktaandeel van investeerders van 9,4 naar 9,2 procent van de woningvoorraad. Daarbij zijn de tweede woningen van particulieren niet meegerekend, omdat daarvan dus onduidelijk is of het om huurwoningen gaat.

"Ik kan me wel voorstellen dat er plekken zijn waar de verkopen impact hebben. Bijvoorbeeld in het centrum van grote steden, daar worden relatief veel huurwoningen verkocht", aldus Hans.

Duidelijkheid

Woonminister Mona Keijzer noemt de cijfers in een reactie zorgelijk. "In tijden van woningnood moet het aanbod van betaalbare huurwoningen groeien. Ik wil voorkomen dat deze trend doorzet en er te weinig aanbod komt in de betaalbare huur."

Daarom onderzoekt ze nu mogelijkheden "om particuliere verhuurders meer flexibiliteit te bieden". "Betaalbaar verhuren moet rendabel zijn voor particuliere verhuurders." Eind maart stuurt ze een brief hierover naar de Tweede Kamer.

Vastgoed Belang, de belangenbehartiger van vooral particuliere verhuurders, wil dat ze de wet aanpast. Grote commerciële verhuurders gaven eerder dus al aan daar geen grote problemen te hebben. En in het FD zeiden ze deze week dat Keijzer niet aan de wet moet morrelen, zodat er duidelijkheid is voor de langere termijn. Ze vinden dat die nodig is om te blijven investeren in de bouw van huurwoningen.

Starters profiteren

Vooral mensen die voor het eerst een huis willen kopen profiteerden van de verkoop van huurwoningen, want het zijn meestal wat kleinere en dus betaalbaardere woningen, vaak appartementen.

Van de verkochte huurwoningen ging afgelopen kwartaal 65 procent naar deze starters op de woningmarkt. Die betaalden gemiddeld 344.000 euro. Dat is fors minder dan de gemiddelde verkoopprijs van alle woningen, die was namelijk 460.000 euro.