NOS Nieuws - Algemeen

Francesco Rivella, mede-uitvinder van de hazelnootchocoladepasta Nutella, is op 97-jarige leeftijd overleden. In een bericht op Facebook meldt de Rotary Club Alba, waarvan Rivella 55 jaar lid was, dat de Italiaanse chemicus vrijdag is gestorven. Hij laat vier kinderen na.

In 1952 begon Rivella te werken bij chocoladeproducent Ferrero. Samen met bedrijfsleider Michele Ferrero verbeterde hij het recept van de eerste versie van het broodbeleg, destijds genaamd Supercrema.

In 1964 rolde het eerste potje van het nieuwe product, nu onder de naam Nutella, van de band. Wereldwijd werd het een groot succes.

Goedkoper

Nutella werd opgezet als een goedkoper alternatief voor chocoladepasta. De import van cacao was duur, maar in Noord-Italië groeien volop hazelnoten. Daarom werd ervoor gekozen om in Nutella minder cacao en meer hazelnoten te stoppen.

Als technisch directeur bij Ferrero stond Rivella ook aan de wieg van andere bekende chocoladeproducten, zoals Kinder-chocolade. Rivella werkte nooit voor een ander bedrijf. In 1993 ging hij met pensioen.

Vanwege de temperaturen onder het vriespunt van afgelopen nacht zoeken schaatsers vandaag op verschillende plekken nog het ijs op. Maar aan het einde van deze week slaat het weer om en ziet alles er opeens heel anders uit.

"Afgelopen nacht was vergelijkbaar koud als de nacht ervoor en op sommige plaatsen nog net iets kouder", zegt Alfred Snoek, weerman van Weerplaza. Het koudst was het in het noordoosten en oosten. In KNMI-weerstation Twente werd de laagste temperatuur gemeten met -8,8 graden.

De gemeten temperatuur op tien centimeter hoogte kwam op zo'n -10 tot -12, zegt Snoek. "Dat is voor de tijd van het jaar niet vreemd, maar het was daarmee wel een van de koudste nachten van deze winter."

Hoelang nog schaatsen?

Hierdoor kan er lokaal ook geschaatst worden. Zo meldt de regionale omroep NH dat mensen in Kudelstaart het ijs op gingen. En ook in Friesland, Drenthe en Utrecht maakten schaatsers gebruik van de weersomstandigheden.

Het is volgens Snoek nog onduidelijk hoelang ze dit nog kunnen doen. "Wordt er in de volle zon geschaatst, dan kan het in de loop van vandaag op sommige plekken al lastig worden. In Friesland kunnen mensen met een beetje geluk vandaag de hele dag en ook morgen nog even het ijs op."

In meerdere provincies konden mensen het ijs op:

Vandaag laat de zon zich veel zien en stijgt de temperatuur naar zo'n 5 graden in het zuiden. In de provincies Groningen en Friesland is er wat sluierbewolking en wordt het maximaal 1 graden.

Donderdag wordt het al een stuk warmer. "Het wordt een beetje herfstachtig, met miezerregen en een graad of 10 à 11", zegt Snoek. Vrijdag stijgt de temperatuur opnieuw: "Dat wordt een droge dag, en heel mild, met 14 tot 17 graden. Op momenten dat de zon doorbreekt zal het echt lenteachtig ogen, met mensen die terrasjes gaan opzoeken. De kou van nu is dan snel vergeten."

Winterbeelden van vandaag:

Veel mensen krijgen hem binnenkort, of hij ligt er al: de aanslag gemeentelijke belasting. In veel gemeenten gaan huizenbezitters dit jaar fors meer betalen door de verhoging van de onroerendezaakbelasting (ozb), zegt de Vereniging Eigen Huis op basis van eigen onderzoek.

Gemiddeld betalen huiseigenaren 6,2 procent meer ozb dan vorig jaar, zo'n 25 euro. Bijna een vijfde van de gemeenten verhoogt de ozb met meer dan 10 procent.

Grote verschillen

Eigen Huis wijst op de grote verschillen tussen gemeenten. Renkum, Edam-Volendam en Loon op Zand zien een forse stijging, terwijl Gorinchem en Venlo er juist in slagen de ozb iets te verlagen. "De verschillen zijn enorm, maar de zorgen over de gemeentelijke tekorten in 2026 zijn nog groter", zegt woordvoerder Hans André de la Porte. Deze lastenstijging lijkt volgens hem een voorschot op de tekorten die gemeenten verwachten door de bezuinigingen volgend jaar.

Naast de ozb stijgen ook de kosten voor afvalinzameling en rioolonderhoud in veel gemeenten. De afvalstoffenheffing gaat gemiddeld met 5,3 procent omhoog. De toename is het grootst in Nederweert, namelijk 71 procent (108 euro). In andere gemeenten, zoals Rheden en Oosterhout, daalt de afvalstoffenheffing juist met 10 procent.

De rioolheffing stijgt gemiddeld met 4,3 procent (10 euro). In Valkenburg aan de Geul gaat de rioolheffing met 86 procent omhoog (158 euro), terwijl inwoners van Renkum juist een kwart minder betalen (-110 euro).

De totale gemeentelijke woonlasten, bestaande uit ozb, rioolheffing en afvalstoffenheffing, zijn gemiddeld met 5,5 procent toegenomen. Huiseigenaren betalen gemiddeld iets meer dan 1000 euro per jaar. Vorig jaar was dat ongeveer 950 euro.

Gemeenten met de hoogste huizenprijzen hebben vaak ook de hoogste woonlasten. Wassenaar (1633 euro), Bloemendaal (1631 euro) en Laren (1597 euro) voeren de lijst aan. De laagste lasten hebben inwoners van Capelle aan den IJssel (733 euro), Rijssen-Holten (705 euro) en Ameland (660 euro).

Bezuinigingen

Volgens Eigen Huis verhogen gemeenten de ozb omdat ze volgend jaar veel minder geld uit de landelijke schatkist krijgen. Hierdoor draaien huiseigenaren op voor de kosten van gemeentelijke voorzieningen, zoals jeugdzorg, zegt de belangenvereniging.

Het kabinet bezuinigt in 2026 ruim 2,4 miljard euro op het gemeentebudget. Driekwart van de gemeenten dreigt hierdoor in de rode cijfers te belanden. Gemeenten hebben gewaarschuwd dat dat gevolgen kan hebben voor woningbouw, zorg en andere voorzieningen.

"Gemeenten vrezen enorme tekorten", zegt André de la Porte van Eigen Huis. "Sommige steden kunnen parkeertarieven verhogen, maar kleinere gemeenten hebben alleen de ozb als inkomstenbron. Als ze die verhogen, betalen huiseigenaren, winkels en bedrijven de rekening. Maar een huis bezitten zegt niets over hoeveel geld iemand heeft. Veel huiseigenaren leven van een uitkering of een bescheiden inkomen, en toch stijgen hun lasten flink."

Eigen Huis roept het kabinet op om in de voorjaarsnota maatregelen te nemen om verdere belastingverhogingen te voorkomen.

Oud-VVD-leider Frits Bolkestein, die maandag op 91-jarige leeftijd overleed, leek op het eerste gezicht geen man die in het televisietijdperk een succesvol politicus zou kunnen zijn. Hij was een afstandelijke en erudiete eenling met een deftige tongval, die strikt rationeel redeneerde. Hij maakte geen warme of toegankelijke indruk, 'ongenaakbaar' was eerder het woord dat bij hem paste.

Bolkestein zag zichzelf niet als een intellectueel maar als een "Amsterdamse koopman". Dat was een wat merkwaardig zelfbeeld, want zelfstandig ondernemer was hij nooit geweest en hij leek eerder een studeerkamergeleerde. Hij was erudiet, poseerde bij voorkeur voor een van zijn goedgevulde boekenkasten en schreef zelf ook boeken, waaronder een Engelstalig toneelstuk over Floris V en een boek over de volgens hem schadelijke invloed van intellectuelen in de politiek.

Toch won de VVD in de jaren 90 onder zijn leiding alle verkiezingen en haalde hij meer zetels dan zijn volksere en vlottere voorgangers Wiegel en Nijpels. Dat succes had alles te maken met de wijze waarop hij de discussie aanging over immigratie en integratie in de multiculturele samenleving.

Barlaeus

Bolkestein groeide op in Amsterdam-Zuid, in een familie van leraren, rechters en geleerden. Zijn grootvader was minister van Onderwijs, zijn vader president van het Amsterdamse gerechtshof.

In de jaren 1945-1951 zat hij op het Barlaeus Gymnasium, waar hij afgaande op zijn cijfers een van de beste leerlingen ooit was. Hij noemde die periode achteraf zijn gouden tijd. Vooral de klassieke talen boeiden hem. Hij had daardoor nauwkeurig leren lezen en had daarna niets fundamenteels meer bijgeleerd, zei hij.

Zijn leraar klassieke talen Meerwaldt beschouwde hij als zijn grootste leermeester; diens portret had hij zijn leven lang op zijn studeerkamer staan.

Shakespeare in het Swahili

Hij deed, niet ongebruikelijk in die tijd, acht jaar over zijn studies, eerst wiskunde, daarna filosofie. Erna trad hij in dienst van Shell, waarvoor hij meer dan tien jaar in Afrika, Midden-Amerika en Indonesië werkte.

Het werk vond hij vaak onder zijn niveau - om zichzelf uit te dagen leerde hij Shakespeare lezen in het Swahili, las hij Plato en andere auteurs in het oud-Grieks en voltooide hij ook nog een rechtenstudie.

Uiteindelijk wilde hij een hogere levensvervulling dan die van 'olieverkoper'. In 1976, als 43-jarige, gaf hij zijn leven een andere wending: hij werd politicus.

Bekijk hier een terugblik op zijn carrière:

Scherpe tong

Een politicus met een missie, want hij wilde zijn stem verheffen tegen de volgens hem heilloze ideeën van de jaren 60 die tijdens zijn afwezigheid in Nederland de overhand hadden gekregen. De personificatie daarvan was, in zijn ogen, PvdA-premier Den Uyl.

In 1978 kwam Bolkestein voor de VVD in de Tweede Kamer, waar hij een eenling was, die werd gewaardeerd om zijn kennis en kundigheid en werd gevreesd om zijn scherpe tong.

In 1982 werd hij staatssecretaris voor Buitenlandse Handel en in 1988 minister van Defensie. Vooral dat ministerschap leek hem te vervelen. Daarom schreef hij daarnaast toneelrecensies en essays en voerde hij een openbaar debat met de wereldberoemde Amerikaanse linguïst en linkse intellectueel Noam Chomsky.

Karakterachterstand

Bolkestein maakte in 1986 eigenhandig een einde aan het VVD-leiderschap van Ed Nijpels door in een veertig minuten durend betoog in de fractie te concluderen dat de VVD onder Nijpels "een karakterachterstand" had opgelopen. Hij had besloten de aanval te openen omdat er grote onvrede over Nijpels heerste, maar niemand de moed had het tegen de hoofdpersoon zelf te zeggen.

Hij maakte zo de weg vrij voor Joris Voorhoeve, die zelf in 1990 vertrok. De VVD-fractie koos toen Bolkestein als nieuwe voorzitter, bij gebrek aan alternatief.

Islam

Hij begon stroef en werd gezien als een passant, tot hij in september 1991 in een stuk in de Volkskrant de gebrekkige integratie van veel moslims aan de orde stelde en de islam neerzette als een middeleeuwse manier van denken en leven. Hij maakte zich daar al jaren zorgen over, maar trok ook aan de bel om zijn leiderschap een boost te geven.

Hij schreef dat de Europese beschaving was gebaseerd op de waarden van de Verlichting. Het liberalisme claimde universele geldigheid van de scheiding van kerk en staat, vrijheid van meningsuiting, verdraagzaamheid en de gelijkwaardigheid van man en vrouw.

In de wereld van de islam golden deze waarden volgens hem niet, maar relativering ervan kon niet geaccepteerd worden.

Onderbuik

Bolkesteins betoog leidde tot felle reacties. Tegenstanders verweten hem in te spelen op onderbuikgevoelens. Over de islam liet hij zich daarna voorzichtiger uit, maar de kern van zijn betoog bleef overeind. Hij hamerde erop dat de integratie van minderheden "met lef" moest worden aangepakt en dat de immigratie desnoods met "onsympathieke maatregelen" moest worden beperkt.

Hij maakte zich oprecht zorgen over het ontstaan van getto's vol kansarme mensen in de grote steden, maar was zich er ook van bewust dat zijn betoog goed viel bij de kiezers. In 1994 werd hij beloond met een van de beste verkiezingsuitslagen voor de VVD tot dan toe: 31 zetels.

Paars

Al jaren vond hij dat de VVD zou moeten regeren met de PvdA, die onder Wim Kok in zijn ogen op de goede weg was. Samen zouden ze een eind kunnen maken aan de dominantie van de christendemocraten, die, zo zei hij, in Nederland al langer de macht hadden dan de communisten in de Sovjet-Unie.

In 1994 vormden Bolkestein, Kok en D66-leider Hans van Mierlo het eerste paarse kabinet. Bolkestein bleef Kamerlid, omdat hij bang was dat de VVD anders als kleinere regeringspartij zou verbleken. Als fractieleider hield hij het liberale profiel scherp. Dat bleek een goede inschatting. In 1998 won hij nog eens zeven zetels. Voor Bolkestein was dat het moment om op te stappen - de politiek verveelde hem al langer; vooral van "de zeikerds" van de media had hij meer dan genoeg.

Voor de VVD pakte zijn vertrek slecht uit. Bij de volgende verkiezingen kaapte Pim Fortuyn het thema van de immigratie en viel de VVD ver terug. Nog twee jaar later richtte Geert Wilders, leerling van Bolkestein en oud-fractiemedewerker en Kamerlid van de VVD, de PVV op.

'Liberale fundamentalist'

Bolkestein werd na zijn vertrek uit de Nederlandse politiek lid van de Europese Commissie. Dat was een verrassing, want hij stond bekend als een euroscepticus. Toch is het beter hem een europragmaticus te noemen: hij wilde wel 'méér Europa' waar hij dat nuttig achtte. Dat gold met name de liberalisering van de interne markt.

Als commissaris stelde Bolkestein zich op als 'een liberale fundamentalist', die streefde naar één Europese markt met optimale concurrentie. Bekend werd zijn dienstenrichtlijn, die ervoor moest zorgen dat Oost-Europeanen makkelijk in West-Europa konden werken.

Vooral in Frankrijk ontstond veel verzet tegen 'de Poolse loodgieter' die in een race to the bottom zijn Franse concurrent zou wegconcurreren. Dit verzet had succes: de 'Bolkestein-richtlijn' werd na zijn vertrek afgezwakt.

Tegendraads

Als politicus-in-ruste bleef Bolkestein luid en duidelijk zijn mening verkondigen. Hij had vaak tegendraadse standpunten die niet goed vielen in de VVD. Zo pleitte hij voor liberalisering van alle drugs en voor het recht op vrije beschikking over het eigen leven bij een voltooid leven.

Hij verraste velen toen hij zich in 2010 op het Leidseplein aansloot bij de betogers tegen de bezuinigingen op de kunsten van Ruttes eerste kabinet. Maar hij liet bij die gelegenheid ook niet na de progressieve betogers tegen de schenen te schoppen. Het geld voor de kunsten kon volgens hem namelijk worden verdiend door te bezuinigen op ontwikkelingshulp, zei hij met een grijns.

De laatste jaren had hij een broze gezondheid, hij leed onder meer aan de verlammingsziekte polyneuropathie. Na een darmoperatie was hij zo verzwakt dat hij begin 2022 met zijn vrouw naar een verzorgingshuis verhuisde, waar hij gisteren overleed.

In de Brusselse deelgemeente Anderlecht is gisteravond opnieuw iemand gewond geraakt bij een schietpartij. Er werd geschoten bij metrostation Sint-Guido, melden Belgische media. Het is de zesde schietpartij in Anderlecht in twee weken tijd. De dader is gevlucht op een elektrische step en is sindsdien spoorloos.

In de nacht van zondag op maandag was er ook al een schietpartij in de buurt van het metrostation. De avond ervoor werd een man van 19 doodgeschoten bij de ingang van een ander metrostation. In totaal zijn er bij de schietpartijen twee doden gevallen en vier mensen gewond geraakt.

De burgemeester van Anderlecht en het Openbaar Ministerie stellen dat de beschietingen te maken hebben met het drugsmilieu en spreken van een "bendeoorlog om territorium". De politie heeft de aanwezigheid van agenten in de buurt van het station eerder verhoogd, maar dit lijkt de schutters niet te hebben afgeschrikt.

Politie vlakbij

Zo stonden volgens burgemeester Cumps agenten op ongeveer zeventig meter afstand bij de beschieting van zaterdag. "Dat is het teken dat die schurken nergens voor stoppen", aldus de burgemeester. Hij is voorstander van een "algemene mobilisatie in de strijd tegen drugsgeweld" en pleit voor meer politiemiddelen om het "extreme geweld" tegen te gaan.

Vanochtend werd in de Brusselse plaats Molenbeek een grote politieactie gehouden. De actie zou gericht zijn tegen een Albanese criminele organisatie die zich bezighoudt met productie en handel van cannabis. Deze actie heeft volgens de politie niets te maken met de schietpartijen van de afgelopen weken.

In Laren is oud-VVD-leider Frits Bolkestein op 91-jarige leeftijd overleden, heeft zijn familie laten weten aan de NOS. Hij was al geruime tijd ziek en overleed gisteren in het Rosa Spier Huis, waar hij sinds 2022 woonde. De uitvaart zal plaatsvinden in besloten kring.

Bolkestein was van 1990 tot 1998 partijleider en fractieleider van de VVD in de Tweede Kamer, waar hij de partij een scherp profiel gaf.

Tussen 1990 en 1994 was Bolkestein oppositieleider tegen het centrumlinkse kabinet-Lubbers III. In 1994 werkte hij mee aan de vorming van het eerste paarse kabinet met de PvdA en D66. Hij bleef daarna in de Tweede Kamer, waar hij het kabinet geregeld bekritiseerde.

De VVD won alle verkiezingen waarbij hij lijsttrekker was. In 1998 kreeg de partij 38 zetels, wat toen het beste resultaat in de VVD-geschiedenis was.

Massa-immigratie

Bolkestein was in Nederland de eerste prominente politicus die sprak over problemen van de multiculturele samenleving en massa-immigratie. Vanaf 1991 baarde hij geregeld opzien met zijn uitspraken. Hij meende onder meer dat de islam moeilijk verenigbaar is met westerse waarden als de scheiding van kerk en staat en de gelijkheid van mannen en vrouwen.

Hij uitte ook geregeld kritiek op de Europese Unie, die zich volgens hem met veel te veel bemoeide. Niettemin werd hij na zijn vertrek uit Den Haag onverwachts lid van de Europese Commissie. Als commissaris voor de interne markt stelde hij voor om Oost-Europeanen in West-Europa te laten werken volgens de voorwaarden die gelden in hun eigen land. Deze zogenoemde Bolkestein-richtlijn werd na zijn vertrek onder druk van massale protesten in vooral Frankrijk grondig aangepast.

Na zijn pensionering mengde Bolkestein zich nog geregeld in het publieke debat. In 2011 baarde hij opzien door zich te keren tegen de bezuinigingen op de cultuur.

Bolkestein schreef ook veel boeken. Het eerste, een Engelstalig toneelstuk over Floris V verscheen in 1976, het laatste, Bij het scheiden van de markt, in 2019.

Bekijk hier een terugblik op zijn carrière:

Ontslagrondes en efficiënter werken lijken hun vruchten af te werpen bij FrieslandCampina. Het zuivelbedrijf boekte vorig jaar een flinke winst. In 2023 leed het nog een miljoenenverlies.

FrieslandCampina profiteerde van een groeiende vraag naar zuivelproducten in Zuidoost-Azië en naar kindervoeding in China. Onder aan de streep bleef 321 miljoen euro over, tegen een verlies van 149 miljoen in 2023.

FrieslandCampina is een coöperatie. Dat betekent dat het zuivel verwerkt van melkveehouders die bij de coöperatie zijn aangesloten. Het bedrijf, met het hoofdkantoor in Amersfoort, heeft vestigingen in dertig landen. Er werken bijna 20.000 mensen. In meer dan honderd landen worden de zuivelproducten verkocht.

Kaasfabriek

FrieslandCampina zette de afgelopen jaren het mes in de organisatie. Het bedrijf sloot een kaasfabriek in het Limburgse Born en schrapte honderden banen. Dat was nodig, zei het bedrijf, om efficiënter te kunnen produceren.

De leden leverden vorig jaar iets meer dan 9 miljard kilogram melk aan. Dat is een paar procent minder dan in 2023. De daling komt volgens FrieslandCampina door een afname in het aantal leden. Het bedrijf merkt dat veel melkveehouders stoppen, onder meer door gebrek aan bedrijfsopvolging.

Bij het vliegtuigongeluk op de luchthaven van de Canadese stad Toronto gisteren zijn achttien mensen gewond geraakt. Eerder meldden hulpdiensten drie van hen ernstig gewond waren geraakt, onder wie een kind. Dat bericht werd later ingetrokken.

Het vliegtuig belandde gisteren rond 14.15 uur lokale tijd door nog onbekende oorzaak op zijn kop op de landingsbaan.

Het vliegtuig kwam uit Minneapolis en had bij de landing op Toronto Pearson International Airport te maken met slecht weer. Volgens vliegtuigtracker Flightradar was er op het moment van de crash sprake van een harde zijwind en stuifsneeuw.

Op sociale media worden beelden gedeeld van de crash:

Het gaat om een CRJ900-vliegtuig van Endeavor Air, een dochteronderneming van Delta Air Lines. Aan boord waren 76 passagiers en vier bemanningsleden.

Een van de passagiers vertelde later aan CNN dat hij voorafgaand aan het ongeluk niets ongewoons opmerkte. "We kwamen op de grond terecht, lagen zijwaarts en daarna lagen we ondersteboven", zei hij tegen CNN.

"Ik kon gewoon mijn gesp losmaken en vallen en mezelf naar de grond duwen. Sommige mensen hingen een beetje ondersteboven en hadden hulp nodig om naar beneden te komen. Anderen konden dat zelf", zei hij.

Bekijk hier beelden van net na de crash, waarin ook te zien is hoe passagiers zelf uit het vliegtuig stappen:

De vluchten op vliegveld Toronto Pearson zijn inmiddels hervat. Wel blijven twee landingsbanen gesloten vanwege het onderzoek. "We zijn erg dankbaar dat er geen doden zijn gevallen en dat dat de verwondingen relatief licht zijn", zei luchthavendirecteur Deborah Flint op een persconferentie.

Canadese en Amerikaanse onderzoekers gaan de toedracht van het ongeluk onderzoeken. Wereldwijde luchtvaartregels schrijven voor dat binnen dertig dagen na een ongeluk een voorlopig onderzoeksrapport moet worden gepubliceerd.

De overheid moet windmolenparken op zee weer financieel gaan ondersteunen. Dat zegt de hoogste baas van landelijk netbeheerder Tennet, Manon van Beek. De afgelopen jaren werden de grote Nederlandse windparken op zee zonder subsidie gebouwd.

Op dit moment daalt de interesse bij energiebedrijven om in grote windparken te investeren. Dat heeft te maken met de stijging van de bouwkosten en achterblijvende vraag van de industrie naar elektriciteit. Vanwege onder meer een tekort aan elektriciteitscapaciteit op land gaat de energietransitie bij de industrie langzamer dan gepland.

Tennet legt voor miljarden euro's aan kabels en transformatorplatforms aan op de Noordzee om de elektriciteit van windmolenparken aan land te brengen. De voorbereidingen van Tennet lopen vooruit op de aanbesteding van windparken door de overheid. Die investering in infrastructuur is weggegooid geld als later blijkt dat niemand de windparken wil bouwen.

Belangstelling bouw windpark

Het FD citeerde afgelopen vrijdag een aantal bedrijven die onder de huidige omstandigheden naar eigen zeggen geen belangstelling hebben om mee te dingen naar de bouw van het volgende windpark. De aanbesteding hiervan begint in september.

Energiebedrijven waarschuwen al vele jaren dat het Nederlandse systeem van financiering voor onvoldoende rendement zorgt. Desalniettemin zijn alle windparken tot nu toe succesvol aanbesteed. Wel waren er bij de laatste aanbesteding veel minder bedrijven die een bod deden dan bij eerdere tenders.

Bij aanbestedingen van de Britse en Deense overheid bleek de afgelopen tijd dat geen enkel bedrijf daar belangstelling had om een windpark op zee te bouwen. Nederland heeft niet alleen de subsidie afgeschaft maar vraagt tegenwoordig zelfs geld voor de kavels waarop een windpark gebouwd mag worden. Tot nu toe houdt de overheid vast aan dit systeem, alhoewel er ook in Den Haag getwijfeld wordt hoelang dat nog vol te houden is.

Brits systeem

Tennets ceo Van Beek pleit nu voor het Britse financieringssysteem contract for difference. In dit systeem betaalt de overheid mee bij een lage elektriciteitsprijs. Bij een hoge elektriciteitsprijs roomt de overheid de winst af. Binnen een bepaalde bandbreedte laat de overheid de markt zijn werk doen.

Deze manier van financieren is anders dan de vroegere subsidies. In het Britse systeem dekt de overheid de risico's van investeringen gedeeltelijk af. Bij hoge elektriciteitsprijzen zoals tijdens de energiecrisis een paar jaar geleden, verdient de overheid dus geld. Bij lage energieprijzen betaalt de overheid mee.

Daarnaast moet de industrie volgens de netbeheerder geholpen worden om over te schakelen op elektriciteit.

Waterstof en batterijen zijn nodig om als er veel wind en weinig vraag is de opgewekte elektriciteit op te vangen. Die kan dan later gebruikt worden als het niet waait. Binnen een paar jaar is driekwart van de geproduceerde elektriciteit in Nederland opgewekt uit zon en wind. Die duurzame elektriciteit is voor een groot deel afkomstig van windparken op de Noordzee.

Rusland heeft een Amerikaan vrijgelaten die anderhalve week geleden op een vliegveld bij Moskou werd opgepakt voor drugsmokkel. Het Kremlin laat doorschemeren dat dit alles te maken heeft met de ontmoeting vandaag in Saudi-Arabië tussen de Amerikaanse minister Rubio van Buitenlandse Zaken Rubio en zijn Russische collega Lavrov. "Bepaalde gebeurtenissen moeten in die context worden gezien", zegt een woordvoerder.

De douane van de internationale luchthaven van Vnoekovo betrapte op 7 februari de 28-jarige Kalob Wayne op de smokkel van een kleine hoeveelheid marihuana. Die zat verstopt in een pot marmelade. Zijn Amerikaanse advocaten hebben tegen The New York Times gezegd dat de Russen hem hebben laten gaan om mogelijke irritaties weg te nemen voorafgaand aan de ontmoeting in Saudi-Arabië .

Op het moment dat Wayne werd aangehouden, waren de onderhandelingen tussen de VS en Rusland over een gevangenenruil bijna afgerond. Rusland liet uiteindelijk vorige week de Amerikaan Marc Fogel vrij, de VS liet daarna de Russische cryptocrimineel Alexander Vinnik gaan. Volgens een bron van The New York Times liep de ruil door de arrestatie van Wayne enkele dagen vertraging op.

Topoverleg

Bij de besprekingen in de Saudische hoofdstad Riyad is, naast het herstel van de diplomatieke banden tussen beide landen, de beëindiging van de oorlog in Oekraïne het belangrijkste onderwerp.

Beide landen sturen vertegenwoordigers op het bijna hoogste niveau. Rubio neemt Midden-Oostengezant Witkoff en nationale veiligheidsadviseur Waltz mee, Lavrov president Poetins belangrijkste buitenlandadviseur, Joeri Oesjakov.

De besprekingen moeten de weg effenen voor een ontmoeting tussen de presidenten Poetin en Trump.

De banden tussen Rusland en de Verenigde Staten worden aangehaald. Na een telefoongesprek van anderhalf uur tussen president Trump en president Poetin zijn nu delegaties uit beide landen naar de Saudische hoofdstad Riyad gegaan.

Het is voor het eerst sinds de Russische invasie in Oekraïne dat zulke hoge vertegenwoordigers van Rusland en de VS elkaar ontmoeten. Vijf vragen over wat we kunnen verwachten van de gesprekken en wat ze betekenen.

Wat wordt er besproken in Riyad?

De ontmoeting staat in het teken van het herstellen van de banden tussen Rusland en de Verenigde Staten. Belangrijk gespreksonderwerp is uiteraard ook de oorlog in Oekraïne. Trump zei dit weekend dat Amerika "hard werkt" om vrede te bewerkstelligen in Oekraïne. Volgens Kremlinwoordvoerder Peskov is het doel "het herstel van de Amerikaans-Russische relaties, en het voorbereiden van mogelijke onderhandelingen over Oekraïne."

Rusland zegt dat het overleg ook wordt gebruikt om een ontmoeting te organiseren tussen de twee presidenten. Woordvoerder Peskov weigerde in te gaan op de vraag of zo'n ontmoeting al snel kan plaatsvinden, wat Trump eerder suggereerde.

Wie zijn er vandaag bij en wie niet?

Poetin en Trump zijn er zelf niet. Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, nationaal veiligheidsadviseur Mike Waltz en gezant voor het Midden-Oosten Steve Witkoff geven leiding aan de Amerikaanse delegatie. De gesprekken worden georganiseerd door de Saudiërs, die goede banden onderhouden met zowel Moskou als het team van Trump.

Rusland stuurt minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov en de belangrijkste buitenlandadviseur, Joeri Oesjakov. Er zijn geen vertegenwoordigers van de EU of van Europese landen bij de gesprekken. Ook president Zelensky van Oekraïne is er niet bij. Hij praat vandaag in Ankara met president Erdogan over samenwerking tussen Oekraïne en Turkije.

Wie is wie aan de onderhandelingstafel?

Wat zeggen de gesprekken over de internationale betrekkingen?

Trump lijkt een resoluut einde te willen maken aan het internationale isolement van Rusland en dat van Poetin, een man tegen wie een internationaal arrestatiebevel loopt van het Internationaal Strafhof in Den Haag vanwege Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne.

Deze toenadering richting Poetin, weg van de traditionele bondgenoten van Amerika, is op zijn minst opvallend te noemen. Het suggereert dat Poetin zijn status als internationale paria kwijtraakt en dat hij een deal over Oekraïne binnen handbereik heeft.

Ook is de plek waar de onderhandelingen plaatsvinden, Saudi-Arabië van belang. Een bron dicht bij het Saudische hof vertelde eerder aan CNN dat het gastheerschap van de gesprekken het imago en prestige van de Saudiërs goed doet. Het laat zien dat ze een belangrijke rol spelen in grote internationale kwesties, zoals ook in de Gaza-oorlog.

Dit zijn de eerste beelden van de ontmoeting:

Hoe hebben Europese landen gereageerd op de aankondiging van de gesprekken?

Zelensky heeft gezegd dat hij "nooit beslissingen van de Verenigde Staten en Rusland over Oekraïne zou accepteren".

Gisteren was er spoedoverleg in Parijs. Daar kwamen de regeringsleiders van acht Europese landen bij elkaar, met onder anderen NAVO-chef Rutte en Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen. Aangezien Europa niet was uitgenodigd bij de gesprekken vandaag, was het zaak voor de landen om eenheid te tonen. Veel concreets kwam niet uit de top.

Daarnaast stond het overleg ook in het teken van de standpunten van de VS over een toekomstig NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne en de door Rusland bezette gebieden. De VS ziet een toetreding tot het militair genootschap van Oekraïne niet langer zitten. Bovendien noemde president Trump het niet realistisch dat Oekraïne in een akkoord met Rusland de bezette gebieden terugkrijgt.

Kunnen er al concrete stappen in het vredesproces in Oekraïne verwacht worden?

Nee. Minister Rubio heeft al gezegd dat de "echte onderhandelingen" nog moeten komen. Daarbij zal volgens hem ook Oekraïne betrokken moeten worden, "omdat zij het land zijn dat is binnengevallen". Maar ook Europa moet aanwezig zijn, zei hij, onder meer omdat Europese landen ook sancties hebben opgelegd aan Poetin en Rusland.

Trump had eerder beloofd dat hij de oorlog in Oekraïne binnen 24 uur na zijn aantreden zou beëindigen, mogelijk zelfs daarvoor. Dat is niet gelukt, maar de woorden van de Amerikanen lijken wel effect te sorteren.

Zo hebben verschillende Europese leiders opgeroepen tot meer militaire samenwerking. Ook is de roep binnen Europa om de NAVO-uitgaven te verhogen luider geworden. De Britse premier Keir Starmer heeft bovendien gezegd dat het Verenigd Koninkrijk bereid is om militairen te leveren om de veiligheid te handhaven als het tot een staakt-het-vuren komt. Ook premier Schoof sluit niet uit dat Nederland deelneemt aan een troepenmacht om Oekraïne te beschermen, al is een besluit daarover nog geen gelopen koers.

Goedemorgen! Topdiplomaten uit Rusland en de Verenigde Staten treffen elkaar in Saudi-Arabië. En Feyenoord speelt vanavond in de tussenronde van de Champions League een uitwedstrijd tegen AC Milan. De Rotterdammers verdedigen in San Siro een 1-0 voorsprong.

Eerst het weer: Het wordt vandaag vrij zonnig, maar in de middag neemt de sluierbewolking wel toe. Het wordt 2 tot 5 graden. Door de oostenwind voelt het kouder aan.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de storingen op en werkzaamheden aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vreest dat de bezuinigingen die het kabinet wil doorvoeren op de gemeenten mensen met achterstanden rechtstreeks zullen raken. Daardoor dreigt de ongelijkheid groter te worden en kan het toch al lage vertrouwen in de politiek verder beschadigd raken.

Het planbureau schrijft dit in het rapport Sociale en Culturele Ontwikkelingen. Het SCP licht de uitkomsten van het onderzoek vandaag toe in de Tweede Kamer.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Op de luchthaven van de Canadese stad Toronto is een vliegtuig bij een crash ondersteboven terechtgekomen op de landingsbaan. Alle tachtig inzittenden overleefden het ongeluk.

Bekijk de beelden van het vliegtuig hier:

Fijne dag!

De politie van Aruba ligt onder vuur na de dood van een jonge jongen tijdens een politieachtervolging. De omstandigheden waaronder het incident ruim een week geleden gebeurde hebben veel stof doen opwaaien. Zo veel stof dat Arubanen in Nederland afgelopen zondag een kleine manifestatie organiseerden in Rotterdam.

Het slachtoffer, de 19-jarige Ayden Lanoy, zou in zijn auto roekeloos en zonder achterlichten hebben gereden. Toen de politie hem staande wilde houden, ging hij ervandoor. De achtervolging, die gefilmd zou zijn door een vriend van Ayden, eindigde in een doodlopende straat.

Een getuige zegt tegen een lokale nieuwswebsite dat de twee agenten uitstapten. Toen Lanoy probeerde weg te komen, zou het vuur zijn geopend. Het waren volgens de nieuwswebsite 24ora.com achttien schoten in vijf seconden. Lanoy overleefde het niet.

Wél achterlichten

Vlak na het incident stond een politiewoordvoerder de pers te woord. Ze zei dat de bestuurder van de auto was ingereden op de twee agenten, waarna die zich genoodzaakt zagen te schieten.

Toen op sociale media beveiligingsbeelden opdoken, veranderde de publieke opinie. Daarop is te zien dat de vluchtende auto wel degelijk achterlichten voerde.

Bovendien zouden er kogelhulzen gevonden zijn achter de auto die in een greppel tegen een boom tot stilstand was gekomen. Dat zou erop duiden dat er ook geschoten is op de auto toen die al voorbij de agenten was en voor hen dus geen gevaar meer vormde.

De media speculeerden volop in de dagen daarna, maar politie en Openbaar Ministerie beperken zich tot de mededeling dat de twee agenten verdachten zijn in een onderzoek dat door de landsrecherche wordt geleid.

Volgens korpschef Ramon Arnhem ligt daar de bron van de verstoorde verhouding tussen politie, pers en publiek. Hij kan en mag namelijk niets zeggen over de zaak zolang het onderzoek, dat dus niet door de politie wordt gedaan, bezig is. "En dat is lastig want het publiek maakt geen onderscheid tussen politie en landsrecherche."

Dat publiek bestaat onder meer uit gerenommeerde columnisten en andere journalisten. Zij nemen het de politie kwalijk dat die zo defensief op het incident reageerde. Om de ophef te sussen, hielden justitie en de politie een persconferentie, maar dat hielp niet.

"In plaats van opheldering te geven, werden cruciale vragen ontweken en bleef de gemeenschap achter met nog meer twijfels over de verantwoordingsplicht van de politie en de eerlijkheid van het onderzoek", aldus een analist.

'Olie op het vuur'

Marko Espinoza van 24ora.com zegt dat de verhoudingen al langere tijd onder spanning staan. "Het werken wordt ons lastig gemaakt. Er zijn geen regels of afspraken, waardoor individuele agenten bij de plaats delict hun eigen regels verzinnen. Of ze houden je ver weg, of ze schijnen met hun zaklampen in je camera, zodat je niet kunt filmen. Soms willen ze je het filmen zelfs verbieden."

Olie op het vuur voor veel journalisten is volgens Espinoza de mededeling dat justitie het aanzetten tot geweld of het verspreiden van ongefundeerde beschuldigingen op basis van speculatie onacceptabel vindt. "We monitoren alle socialemediaplatforms en zullen actie ondernemen tegen dit soort uitingen", zei korpschef Arnhem in de lokale media.

Arnhem doelde naar eigen zeggen specifiek op de bedreigingen van politiemensen, ook van agenten die er niet bij waren, na de dood van de jonge bestuurder. "Dat loopt enorm uit de hand en dat accepteren we niet." Maar deze "misinterpretatie", zoals Arnhem die noemt, is volgens Espinoza "tekenend" voor de gespannen situatie tussen pers en politie.

Toch is Arnhem positief. Het afgelopen weekend verliep volgens hem goed, "en we blijven in gesprek met publiek en media. Die relatie is voor ons de basis voor goed politiewerk. Wij zullen er alles aan doen om het vertrouwen te herstellen. Ik ben overtuigd dat het goedkomt."

Bijna de helft van de werkgevers in Nederland zegt vanwege de krapte op de arbeidsmarkt het werk anders te organiseren. Het UWV ondervroeg een representatieve groep van zo'n 2300 werkgevers. Van hen 46 procent gaf aan dit te doen.

Het vaakst doen ze dit door te stimuleren dat werknemers breed inzetbaar zijn binnen het bedrijf. Daarna volgt het efficiënter maken van werkprocessen en daarna het inzetten van automatisering en andere arbeidsbesparende technologie. Of werkgevers dit nu ook meer doen dan een paar jaar geleden is onduidelijk: het UWV heeft dit niet eerder onderzocht.

Bedrijven met een personeelstekort kunnen bij het UWV aankloppen voor gratis advies over een andere organisatie van het werk. Dat heet het Bedrijfsadvies Inclusieve Arbeidsorganisatie (BIA).

Taken opgeknipt

Het UWV tekende ook de ervaringen op van bedrijven die zo'n advies kregen. Bijvoorbeeld het Friese bedrijf Opnieuw, dat uit gebruikte materialen meubels maakt. In het verleden liet het bedrijf één persoon een hele stoel opknappen. Nu is dat proces opgeknipt en is er bijvoorbeeld een aparte afdeling waar iemand alleen armleuningen repareert. Volgens het bedrijf is het makkelijker om mensen te vinden die niet alle taken kunnen uitvoeren, maar wel zo'n 'opgeknipte' taak.

Ook de douane heeft bepaald werk anders georganiseerd. Niet-specialistische taken werden weggehaald bij medewerkers. En met deze taken werd een nieuwe functie gecreëerd waarvoor minder specifieke eisen golden. Daardoor werd het makkelijker om zo'n vacature vervuld te krijgen en hadden bestaande medewerkers meer tijd voor hun specialistische taken.

'Betrek werknemer erbij'

UWV-arbeidsmarktadviseur Erica Maurits benadrukt dat werknemers wel goed moeten worden meegenomen in zo'n verandering van het werk. "Je wil voorkomen dat werknemers door zo'n proces uitstromen of elders gaan kijken. Betrek ze er dus bij. En ze kunnen ook input geven in hoe je iets efficiënter kan maken. De mensen op de werkvloer kunnen vaak goed zien wat de mogelijkheden zijn."

Het UWV deed het onderzoek eind vorig jaar. Werkgevers zeiden toen dat iets meer dan de helft van de vacatures, 53 procent, moeilijk vervulbaar was. Dat is evenveel als een jaar eerder. Al sinds 2021 ligt dit percentage boven de 50. In het openbaar bestuur, de bouw en het onderwijs hebben werkgevers nu het vaak last van krapte op de arbeidsmarkt.

Krapte heeft gevolgen

Van de werkgevers die last hebben van de krapte zegt een deel dat dat ook gevolgen heeft voor de productie of dienstverlening.

Van hen zegt 43 procent dat de krapte de groei van de organisatie belemmert, 30 procent zegt meer opdrachten af te wijzen en 22 procent zegt de openingstijden, productie of dienstverlening te beperken. Ook geeft 18 procent aan dat de kwaliteit van de producten of dienst vermindert door de krapte.

Woensdag landen de eerste vliegtuigen met migranten uit de Verenigde Staten in Costa Rica. Het land gaat - betaald door de Amerikanen - tweehonderd migranten opvangen die in de VS wachten op uitzetting.

De migranten komen volgens Costa Rica uit Centraal-Azië en India. Ze zullen op een later moment terugkeren naar hun land van herkomst.

Een van de verkiezingsbeloftes van Trump was om illegale migranten massaal uit de VS te zetten. Een aantal landen is een samenwerking met de VS aangegaan om tegen betaling migranten op te vangen. Naast Costa Rica zijn dat Panama en Guatemala.

Vorige week landde een vliegtuig met 119 migranten in Panama. Zij komen uit onder meer China en Pakistan.

Bij een busongeluk in Bolivia zijn zeker 28 mensen omgekomen. De politie heeft het aantal van 31 dat eerst werd genoemd naar beneden bijgesteld.

Ook raakten zo'n twintig mensen gewond. Tien gewonde volwassenen en vier gewonde kinderen zijn naar het ziekenhuis gebracht. Een deel van hen ligt op de intensive care.

Het ongeluk gebeurde op een bergachtige weg met veel bochten in de buurt van de stad Yocalla. De bus raakte van de weg en stortte bijna 800 meter omlaag.

Mogelijk reed de bus te hard waardoor de chauffeur de controle verloor, aldus de politie. De chauffeur is een van de omgekomen slachtoffers.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vreest dat de bezuinigingen die het kabinet wil doorvoeren op de gemeenten mensen met achterstanden rechtstreeks zullen raken. Daardoor dreigt de ongelijkheid groter te worden en kan het toch al lage vertrouwen in de politiek verder beschadigd raken.

Het planbureau schrijft dit bij 'Sociale en Culturele Ontwikkelingen', een rapport over de stand van het land. Het SCP licht de uitkomsten van zijn onderzoek vandaag toe in de Tweede Kamer.

"Ons advies is: als je de ongelijkheid niet wilt vergroten, bezuinig dan niet op gemeenten", zegt onderzoeker Roel Willems. "Zorg dat die hun sociale rol kunnen behouden."

'Hulp dreigt verder uitgekleed te worden'

Volgend jaar wordt er 2,3 miljard euro gekort op het gemeentefonds, waar de verplichte taken van gemeenten uit worden betaald, uiteenlopend van vuilnis ophalen tot het leveren van jeugdzorg en thuishulp. Omdat gemeenten anders dan de rijksoverheid niet rood mogen staan, moeten zij snijden in voorzieningen. Ook verhogen zij nu in veel plaatsen al lokale belastingen, zoals de ozb (onroerendezaakbelasting).

Het SCP voorspelt dat dit gevolgen krijgt voor burgers die nu al maatschappelijk, financieel en qua gezondheid achterblijven. Bijvoorbeeld doordat er straks nog minder schuldhulpverlening, zorg en ondersteuning of opvoedingsondersteuning beschikbaar is.

"Het gaat hier om mensen met stapels problemen", zegt onderzoeker Willems. "Je hebt het dan over best veel mensen: zo'n 1,3 miljoen. Op de hulp voor deze groep is in het verleden al veel bezuinigd. Die hulp dreigt nu nog verder uitgekleed te worden en dat vinden wij zorgelijk."

Volgens Willems dreigen deze mensen niet alleen het vertrouwen in de overheid te verliezen, "maar ook in elkaar, omdat zij het gevoel hebben er alleen voor te staan".

Opleving in vertrouwen alweer voorbij

Dat sluit aan bij een bredere ontwikkeling die het SCP waarneemt: veel mensen voelen zich verbonden met ons land en anderen om zich heen, maar bij burgers met een maatschappelijk onzekere positie is dat anders. Zij voelen zich juist steeds minder gehoord en gezien door de groepen die het in hun ogen voor het zeggen hebben. Het risico is dat zij zich in reactie daarop van de maatschappij afkeren.

Het nieuwe SCP-rapport laat zien dat breder in de maatschappij het vertrouwen in de politiek laag is, na een opleving die te zien was kort na de start van het nieuwe kabinet. Burgers hebben het gevoel dat kabinet en Kamer er niet in slagen de problemen in ons land, zoals migratie, het woningtekort en de stikstofcrisis, op te lossen.

Europese regeringsleiders vinden dat er flink geïnvesteerd moet worden in defensie en pleiten voor meer steun aan Oekraïne, benadrukten ze na het spoedoverleg in Parijs van vandaag.

Ondanks die ferme woorden lijkt dat overleg weinig concreets te hebben voortgebracht. Verschillende leiders zeiden bereid te zijn om te praten over het inzetten van Europese troepen in een naoorlogs-Oekraïne, maar verder dan het uitspreken van welwillendheid gingen ze niet.

De regeringsleiders van acht Europese landen kwamen vandaag op uitnodiging van president Macron bijeen in Parijs. Aanleiding zijn plannen van de VS om onderhandelingen over de toekomst van Oekraïne met Rusland te organiseren.

Wat de VS betreft schuift Europa voorlopig nog niet aan bij die gesprekken. Wel moet Europa Oekraïne na de oorlog veiligheidsgaranties bieden, vindt regering-Trump. Macron noemde de terugkeer van Trump een 'elektroshock' voor Europa.

Aanwezig in Parijs waren minister-president Dick Schoof, de Britse premier Keir Starmer, NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte, Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en voorzitter António Costa van de Europese Raad. De regeringsleiders van Polen, Italië en Denemarken schoven ook aan.

Flexibel omgaan met begrotingsregels

Ze vinden allemaal dat Europese landen meer moeten investeren in defensie. Om dat te bekostigen - veel Europese landen kampen met hoge tekorten en schulden - wil de Europese Commissie flexibel omgaan met de Europese begrotingsregels. De Duitse bondskanselier Scholz is zelfs bereid om te praten over Europese leningen, een idee dat tot nu toe juist voor Duitsland onbespreekbaar was.

Ook over het vergroten van de steun aan Oekraïne klonken de leiders eensgezind. Volgens Premier Schoof hebben de Europese leiders een groot gevoel van urgentie, want "waar we over praten is niet alleen de veiligheid van Oekraïne, maar ook de veiligheid van Europa en Nederland".

Terughoudend

De klare Amerikaanse taal over de rol van Europese troepen bij veiligheidsgaranties aan Oekraïne, maakte ook Europese boots on the ground onderwerp van gesprek. Daarover klonken de leiders na afloop een stuk minder vastberaden. Duidelijk werd dat aan heel wat voorwaarden moet worden voldaan voor het zo ver komt.

De Britse premier Starmer herhaalde dat het Verenigd Koninkrijk bereid is om te praten over het sturen van Britse troepen naar Oekraïne "als er een duurzaam akkoord wordt bereikt". Volgens de Brit is een geloofwaardige afschrikking echter onmogelijk zonder samenwerking met de VS. "Europa moet daar een rol in spelen, maar dat kan niet zonder Amerikaans vangnet", zei Starmer.

Schoof gaf zeer voorzichtig aan dat hij vindt dat "Nederland minimaal het gesprek moet aangaan" over het sturen van troepen naar Oekraïne bij een bestand. Maar dat betekent volgens hem niet dat dat ook zal gebeuren. Hij vindt het - net als alle andere leiders - te vroeg voor concrete voorstellen. Ook hij benadrukte dat zoiets überhaupt alleen mogelijk is met ijzeren garanties van de VS. Juist vandaag liet Geert Wilders trouwens weten dat Nederland geen troepen moet sturen, wat het zeer twijfelachtig maakt of dat gaat gebeuren.

De Duitse bondskanselier Scholz zei zelfs "een beetje geïrriteerd te zijn" over de vele vragen over een Europese troepenmacht. "Het is volkomen prematuur en totaal het verkeerde moment om deze discussie te voeren", vond Scholz.

Een 27-jarige man heeft in de Amerikaanse stad Miami 17 keer geschoten op een vader en een zoon. De Amerikaan zei dat hij dat deed omdat hij dacht dat het Palestijnen waren, melden Amerikaanse media. Het tweetal heeft de schietpartij overleefd. De schutter is aangehouden.

Het incident gebeurde gisteren. Volgens de Amerikaanse politie keerde de 27-jarige verdachte Mordechai Brafman zijn vrachtwagen om op de weg om naar het voertuig van de slachtoffers te rijden. Daar stapte hij uit en schoot hij meerdere keren op de auto van de vader en zoon toen zij langs reden.

Volgens het proces-verbaal zei Brafman tegen de politie dat hij "twee Palestijnen zag en ze allebei doodschoot" toen hij in zijn vrachtwagen reed.

Slachtoffers zijn Israëliërs

De vader en zoon zijn Israëliërs volgens de Amerikaanse politie. Israëlische media melden dat alle drie de mannen Joods zijn. Brafman wordt verdacht van twee pogingen tot moord.

De zoon, Ari Revay, schrijft op Facebook dat een kogel hem bij zijn schouder heeft geraakt. Zijn vader raakte aan een onderarm gewond. Ook schrijft Revay dat de verdachte "om nationalistische redenen" zijn vader en hem probeerde te vermoorden. De slachtoffers dachten in eerste instantie dat het om een antisemitische aanval ging.

De Amerikaanse belangenorganisatie CAIR die opkomt voor de belangen van Amerikaanse moslims, heeft de autoriteiten opgeroepen om Brafman ook aan te klagen voor haat vanwege zijn uitspraak over de afkomst van de twee mannen.

Sinds het begin van de oorlog in Gaza in oktober 2023 is het aantal anti-Palestijnse incidenten toegenomen in Amerika.

Meerdere incidenten in Amerika

Op 14 oktober 2023 werd de 6-jarige Palestijns-Amerikaanse Wadea Al-Fayoume in Chicago in zijn huis vermoord door de verhuurder. De jongen werd door de 71-jarige Joseph Czuba 26 keer gestoken met een mes. Zijn moeder raakte daarbij zwaargewond. Volgens Amerikaanse autoriteiten heeft Czuba de jongen gedood vanwege de oorlog tussen Israël en Hamas en vanwege hun islamitische geloof.

Een maand later schoot een man op straat op drie studenten van Palestijnse afkomst. Hisham Awartani, Kinnan Abdalhamid en Tahseen Ahmad liepen op straat toen ze werden aangevallen door verdachte Jason Eaton. Het drietal sprak op dat moment Arabisch en twee van hen droegen een keffiyeh, een Palestijnse sjaal. Alle drie raakten ze gewond. Awartani raakte verlamd doordat een kogel zijn ruggengraat raakte. De Amerikaanse autoriteiten onderzoeken of het om een hate crime gaat.

Afgelopen november werd een vrouw opgepakt omdat ze een man in een broodjeszaak had aangevallen vanwege zijn trui met de tekst 'Palestina'. De 64-jarige Alexandra Szustakiewicz zou volgens de Amerikaanse politie racistische opmerkingen tegen de man en zijn zwangere vrouw hebben gemaakt. Ook zou ze hebben geprobeerd om haar koffie op de vrouw te gooien. De vrouw werd beschuldigd van haatmisdrijf vanwege de Palestijnse afkomst van het koppel.

CAIR kreeg in de eerste zes maanden van 2024 bijna 5000 meldingen van moslimhaat of haat tegen Palestijnen. Dat is 69 procent meer dan het jaar daarvoor, aldus CAIR.

Op de luchthaven van de Canadese stad Toronto is een ongeluk gebeurd met een vliegtuig. Het vliegtuig van Delta Airlines belandde rond 14.15 uur lokale tijd door nog onbekende oorzaak op zijn kop op de landingsbaan. Er zijn geen mensen omgekomen.

Wel zijn bij de crash zeker 15 mensen gewond geraakt. Het vliegtuig had 80 inzittenden: 76 passagiers en 4 bemanningsleden.

Het ongeluk gebeurde op Toronto Pearson International Airport. Het vliegtuig kwam vanuit de Amerikaanse stad Minneapolis. Hulpdiensten zijn massaal ter plaatse.

Op sociale media gaan foto's en video's rond die gemaakt zouden zijn door inzittenden. Dat zou betekenen dat zij zonder kleerscheuren het toestel konden verlaten.

Bekijk hier beelden van net na de crash:

Hoe het ongeluk heeft kunnen gebeuren, is nog niet duidelijk. Het zou kunnen dat het weer een rol heeft gespeeld.

De stad in het zuiden van Canada heeft te kampen met extreem winterweer. Er ligt een dik pak sneeuw en de temperatuur is rond 10 graden onder nul. Ook staat er een harde wind. Afgelopen weekend trok er nog een sneeuwstorm over Toronto.

Vanwege het incident vertrokken er tijdelijk geen vliegtuigen vanaf de luchthaven. Inmiddels is het vliegverkeer weer hervat.