NOS Nieuws - Algemeen

Vanavond zingen duizenden Lowlands-gangers mee met de hit Pink Pony Club van de Amerikaanse zangeres Chappell Roan. Ze staat straks op het hoofdpodium op het festival in Biddinghuizen. Roan heeft zich binnen een paar jaar ontpopt tot queericoon, geroemd om haar authenticiteit en flamboyante stijl.

Het is pas de tweede keer dat Roan optreedt in Nederland. In 2023 stond ze voor iets meer dan 600 mensen in de Melkweg in Amsterdam. "Nu is ze headliner van Lowlands. Iets waar andere artiesten soms wel vijftien jaar over doen", zegt Stefan Raatgever, media- en popmuziekjournalist bij Het Parool. Volgens hem is het ook niet gek dat Lowlands kiest voor Roan. "Zij vertegenwoordigt helemaal de tijdsgeest van nu."

Nog niet bekend met Roan? Dit is haar nummer Pink Pony Club:

Raatgever noemt haar een boegbeeld voor veel queermeisjes. De zangeres is altijd open geweest over het feit dat ze op vrouwen valt, ook in haar teksten en in videoclips.

En dat terwijl openlijk queer zijn in de popmuziek, volgens Raatgever, lange tijd moeilijk lag. "Je kunt een lhbti+-artiest zijn als je je teksten vrij algemeen houdt, dat is lang de gangbare manier geweest."

Maar Roan lapt dat volgens hem volledig aan haar laars. Zo heeft ze het in haar teksten over uit de kast komen en zingt ze over een relatie met een vrouw, zoals in het nummer The Giver. "Ze is revolutionair."

'Grote betekenis'

Schrijver Alma Mathijsen organiseert een speciaal programma op Lowlands ter ere van de zangeres. Ze is in extase dat een artiest die openlijk queer is op het hoofdpodium staat. "Het is een verademing dat je kunt zingen over seks met vrouwen, zonder doekjes erom te winden. Roan betekent ontzettend veel voor queermensen en -vrouwen."

Niet meteen succesvol

De 27-jarige zangeres, die eigenlijk Kayleigh Rose Amstutz heet, was niet meteen een groot popsucces. In 2015 tekende ze bij Atlantic Records en ze bracht in 2017 haar eerste single Good Hurt uit.

In 2020 bracht ze Pink Pony Club uit, een nummer waar haar label eigenlijk niet in geloofde. In datzelfde jaar brak Atlantic Records met de zangeres. Twee jaar later tekende ze bij het nieuwe label van Dan Nigro, met wie ze Pink Pony Club had geschreven.

In 2023 kwam haar debuutalbum The Rise and Fall of a Midwest Princess, maar ook dat haalde niet meteen de hitlijsten. Dat veranderde allemaal vorig jaar. Ze ging op tournee als supportact van zangeres Olivia Rodrigo en trad op bij de talkshow Jimmy Fallon met haar nieuwe single Good Luck, Babe!

Sindsdien is haar populariteit geëxplodeerd. Haar debuutalbum bereikte een jaar later alsnog de nummer 1-positie. Roan won flink wat awards en Pink Pony Club belandde dit jaar alsnog op nummer 1 in de Amerikaanse en Britse hitlijsten.

Op het podium kiest Roan voor extravagante outfits, net als bijvoorbeeld Lady Gaga of Madonna. Maar de artiesten zijn niet te vergelijken, zegt Alma Mathijsen. "Chappell heeft iets heel nieuws ontdekt. Zij heeft drag naar een nieuw podium getild." De zangeres is open over hoe de kunstvorm haar make-up en stijl inspireert.

'Over the top'

Raatgever ziet ook iets van de Amerikaanse zangeres Cher in Roans stijl terug op het podium. "Dat theatrale, dat flirten met drag. Zij heeft echt nog het element van over the top gaan, dat het ook een beetje fout wordt." Iets waar hijzelf trouwens wel van houdt.

Maar ook haar veelzijdigheid in de muziek kan Raatgever waarderen. "Ze gaat van fluffy poppy dansclubmuziek naar ambachtelijke singer-songwritermuziek à la Lana Del Rey."

Of Roan ook het niveau van een popicoon als Madonna zal bereiken? "Muzikaal kan ze dat zeker aan", zegt Raatgever. Hij vraagt zich af of ook heteromannen in minder progressieve delen van de wereld zich in Chappell Roan herkennen. "Maar onderscheidend is ze zeker."

Ode aan Roan

Voor Alma Mathijsen is Roan een icoon dat aanbeden mag worden. Ze organiseert morgen in de literatuurtent op Lowlands Chappell Roans Literatuurhuis: een ode aan de zangeres. Dit doet ze samen met podcast De Lesbische Liga en andere schrijvers, zoals Hanna Bervoets.

"Chappell maakt het leven makkelijker, leuker en vrijer, en daar willen wij een eerbetoon aan brengen. Soms is het ook gewoon ontzettend fijn om met mensen te zijn die net als jij zijn."

De schrijver is bezig met een persoonlijke uitnodiging voor Roan. Of ze ook echt zal komen, weet ze niet. "Maar goed, je kan het altijd proberen."

Op de Noordzee is het wrak gevonden van een Urker kotter die in 1954 tijdens een zware storm was verdwenen. De vijf bemanningsleden kwamen daarbij om het leven.

De UK-174 'Hendrika' verdween in de nacht van 6 op 7 oktober tijdens een zware najaarsstorm van de radar. Zowel het schip als de bemanningsleden zijn nooit teruggevonden. Het enige dat destijds werd gevonden, was een aangespoeld reddingsvest op Terschelling.

Wat er gebeurd is, is tot op de dag van vandaag, 71 jaar later, niet duidelijk. Vermoedelijk is de kotter door de hoge golven en harde wind gekapseisd en gezonken.

Nieuwe impuls

De Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten, die zich richt op het opsporen van verdwenen vissersschepen, speurde al langer naar de UK-174. Dat was tot nu toe zonder resultaat. Twee jaar geleden vond de stichting al wel een ander wrak ten noorden van Schiermonnikoog, maar dat bleek niet de Hendrika te zijn.

De stichting ging de afgelopen maanden op zoek naar bruikbare informatie. Er werd archiefonderzoek gedaan en gesproken met oud-vissers en er werden weerkaarten uit 1954 bestudeerd.

De zoektocht kreeg recent een nieuwe impuls dankzij archiefgegevens van Rijkswaterstaat. In de archieven werd een wrak gevonden dat mogelijk overeenkwam met de Hendrika.

"We vroegen een afbeelding op en zagen direct de gelijkenis met een foto van de kotter", zei voorzitter Cees Meeldijk eerder. "Destijds is er ook naar het schip gezocht, maar toen hebben ze hem helaas niet gevonden. Nu wilden we een nieuwe poging doen."

Oud en vergaan

Om er zeker van te zijn dat het wrak inderdaad de UK-174 is, heeft de stichting eergisteren een duik georganiseerd. Meeldijk laat aan Omroep Flevoland weten dat duikers het wrak inderdaad hebben gevonden. "Het was een goede duik. We hebben ruim de tijd genomen voor de identificatie." Het schip lag diep in het zand en is inmiddels erg oud.

De officiële naamplaat van de kotter is niet gevonden, maar volgens Meeldijk zijn er heel veel punten die erop wijzen dat het gevonden wrak de UK-174 is.

De vondst is volgens hem vooral belangrijk voor de nabestaanden van de opvarenden. "Ik ben heel blij dat we dit hebben kunnen doen. Het maakt een hoop emotie los." Waarschijnlijk wordt het wrak niet geborgen, zegt Meeldijk. Daarvoor is het schip te oud en te vergaan.

De stichting heeft vaker succes met het lokaliseren van vermiste schepen. Vorig jaar werden vier wrakken gevonden, waarbij het in alle gevallen bleek te gaan om verloren vissersboten.

In het Verenigd Koninkrijk zijn de afgelopen weken 41 mensen 'vergiftigd' met gevaarlijke illegale botox. Vooral in Noord-Engeland is het product in omloop - de UK Health Security Agency (UKHSA) waarschuwt voor een niet-gelicentieerde en gevaarlijke botoxvariant. Het werpt vragen op over de regulering in de Britse cosmetische sector.

Een van de slachtoffers is de 37-jarige Nicola Fairley uit Bishop Auckland. Zij dacht dat haar schoonheidsspecialist haar een normale botoxinjectie gaf, een antirimpelbehandeling die in veel westerse landen wordt gebruikt. Maar Nicola liep 'botulisme' op: een zeldzame, levensbedreigende aandoening die wordt veroorzaakt door gifstoffen van de bacterie Clostridium botulinum, die het zenuwstelsel aantasten en verlamming veroorzaken.

In de video vertelt ze wat er met haar gebeurde:

"Vier dagen na mijn behandeling begon mijn rechteroog te hangen. Daarna kreeg ik mijn oog bijna niet meer open", vertelt Fairley. "De artsen dachten eerst aan een beroerte of een soort gezichtsverlamming."

"Ik kreeg sterke medicatie en steroïden. Maar het werd erger. Ik kon nauwelijks slikken, had last van spierzwakte en ik was totaal uitgeput. Een maand later werd ik - samen met vijf andere vrouwen in hetzelfde ziekenhuis - gediagnosticeerd met botulisme. Het was een hele enge ervaring", vertelt Fairley.

Bij cosmetische behandelingen met botox wordt de toxine in een sterk verdunde en veilige vorm gebruikt. Maar bij een verkeerde dosering of een vervuild product kan het gif zich door het hele lichaam verspreiden.

"In het ergste geval vallen de ademhalingsspieren uit", zegt Hayder Ria, cosmetisch arts in Londen. "Sommige patiënten moeten hun hele leven aan de beademing. In zeldzame gevallen kan botulisme dodelijk zijn. Het is een ernstige aandoening", waarschuwt hij.

Nepklinieken en achterkamertjes

Het is volgens de cosmetische arts geen toeval dat het aantal patiënten met botulisme is gestegen. "Er is te weinig regulering in het Verenigd Koninkrijk", vindt Ria. Hij noemt de sector een wild west - een wildgroei aan behandelaren die zonder medische achtergrond gewoon filler- en botoxinjecties kunnen plaatsen.

Dit gebeurt in nepklinieken, of in achterkamertjes van een kapper, of bij mensen thuis. Onbevoegde behandelaars kunnen online goedkope en niet-gereguleerde producten kopen, zonder te weten wat er daadwerkelijk in zit.

Nicola Fairley vond haar schoonheidsspecialist op sociale media. "Mijn vriendinnen waren enthousiast over de resultaten. Ze is drie keer bij mij thuis geweest voor injecties in mijn voorhoofd, bij mijn slaap en tussen mijn wenkbrauwen. Ik betaalde honderd pond in totaal. Inmiddels weet ik: dat is veel te weinig."

In het ziekenhuis kreeg Fairley een antitoxine toegediend, een middel dat in het Verenigd Koninkrijk nauwelijks op voorraad is. De antitoxine moest uit het hele land komen om de slachtoffers in Noord-Engeland te behandelen, vertelt ze.

Harde aanpak aangekondigd

De Britse regering heeft inmiddels plannen aangekondigd om hard op te treden tegen ongeregistreerde cosmetische behandelaars. Volgens de nieuwe voorstellen mogen risicovolle, niet-chirurgische ingrepen alleen nog worden uitgevoerd door bevoegde zorgprofessionals.

Klinieken die fillers en botox willen aanbieden, moeten bovendien aan strengere regels voldoen om een vergunning te krijgen.

Oud-verzetsman Peter Molthoff is op 101-jarige leeftijd overleden. Hij was in de Tweede Wereldoorlog een van de eerste gevangen van concentratiekamp Vught.

In de eerste jaren van de bezetting werkte Molthoff als ambtenaar bij de Gelderse gemeente Lichtenvoorde, waar hij verantwoordelijk was voor de uitgifte van persoonsbewijzen. Later sloot de toen 18-jarige Molthoff zich aan bij het verzet.

In augustus 1942 werd hij opgepakt voor betrokkenheid bij diefstal van een voorraad persoonsbewijzen. Nadat hij enkele maanden in kamp Amersfoort had vastgezeten, werd hij begin 1943 gedeporteerd naar Vught. Molthoff was daar één van de eerste gevangenen en moest onder dwang meehelpen om het kamp te bouwen.

Tijdens de herdenking van de oorlogsslachtoffers in Nationaal Monument Kamp Vught in 2018 vertelde hij over die tijd: "Vanuit Amersfoort werden we vermagerd en uitgeput in Vught gezet. Het kamp dat nog lang niet klaar was".

"Ontnomen van alle vrijheid moesten wij onze eigen gevangenis bouwen door sloten te graven, prikkeldraad te spannen en barakken te bouwen."

Behalve de erbarmelijke omstandigheden herinnerde hij zich ook de honger. "Dat je erg egoïstisch wordt, zelfs ten koste van anderen, dat begint al bij het eten, als je als 19-jarige ervaart wat honger is."

Hij leerde er om onzichtbaar te zijn, vertelde hij: "Ik leerde al snel om niet op te vallen, om te verdwijnen en op te gaan in de grauwe middelmaat. Dat was de beste manier om te overleven."

'Straf redde mijn leven'

In juni 1943 werd hij veroordeeld tot een tuchtstraf, en werd hij gedeporteerd naar een Duits tuchthuis. "Achteraf kan ik zeggen dat die straf mijn leven heeft gered."

"De tuchthuizen waren streng, er was honger en we moesten zware dwangarbeid verrichten. Maar de verschrikkingen in de concentratiekampen waren nog veel erger, ook in Vught." In april 1945 werd hij in Duitsland door de Amerikanen bevrijd. Molthoff heeft uiteindelijk bijna drie jaar vastgezeten.

Na de bevrijding zette hij zijn werk bij de gemeente Lichtenvoorde voort. Later werkte hij ook bij andere gemeenten. In 1962 werd hij benoemd tot burgemeester van Vogelwaarde. Anderhalf jaar later kreeg hij die functie in Hulst, waar hij ruim twintig jaar zou blijven.

'Oorlog raak je nooit meer kwijt'

Tijdens de herdenking in 2018 vertelde hij hoe de oorlog hem altijd is bijgebleven. "Mijn jeugd is me ontnomen. De oorlog raak je nooit meer kwijt, nu nog steeds niet", zei hij. "Door het verhaal door te geven hopen we jongeren te laten beseffen hoe belangrijk het is om op cruciale momenten in hun leven de juiste keuze te maken."

Hoewel hij was opgepakt om zijn werk voor het verzet, heeft hij er geen spijt van. "Nadenkend zou ik waarschijnlijk opnieuw in het verzet gaan, maar wel wat voorzichtiger", zei hij destijds.

Molthoff overleed op 12 augustus op 101-jarige leeftijd in zijn woonplaats Waalre, meldt Omroep Brabant. Hij bleef tot het laatst betrokken bij Nationaal Monument Kamp Vught.

"Peter was een man op wie je altijd kon rekenen en die het herinneringscentrum mede heeft gevormd tot de plek die het vandaag de dag is", schrijft het herinneringscentrum in een bericht. "Hij straalde voornaamheid en autoriteit uit, zonder aan vriendelijkheid en benaderbaarheid te verliezen."

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog?

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.

De politie is sinds gisteren op zoek naar een man die verantwoordelijk wordt gehouden voor wat de politie omschrijft als "een ernstig zedenmisdrijf" in Zeist. Volgens de politie werd een vrouw op klaarlichte dag slachtoffer van het geweld.

Het incident gebeurde op de Prinses Mariannelaan, aan de rand van de stad. De verdachte vluchtte vervolgens het bos in.

De politie begon snel na de melding een grote zoekactie, waarbij onder meer met hulp van de marechaussee, een helikopter en meerdere speurhonden werd gezocht naar de man. Die is nog niet gevonden.

Ook vandaag zet de politie veel mensen in om de verdachte op te pakken. Met het Team Grootschalige Opsporing wordt er uitvoerig onderzoek gedaan. Dat team wordt ingezet bij ingewikkelde rechercheonderzoeken naar misdrijven die veel maatschappelijke impact hebben. De politie doet een dringende oproep aan getuigen om zich te melden of om beelden van beveiligingscamera's te delen.

Geschreeuw

Het signalement van de man komt sterk overeen met dat van een incident eerder op de dag. Daarbij kreeg een vrouw een ongemakkelijk gevoel toen ze door een man werd aangesproken.

Ze riep meermaals hard om hulp. Een man met een hond die op dat moment voor haar liep, draaide zich om, maar liep vervolgens door. Door het geschreeuw ging de verdachte er wel vandoor.

Vier tieners zijn in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen om het leven gekomen bij een auto-ongeluk. De dodelijke slachtoffers zouden twee mannen (19), een jongen van 16 en een 14-jarig meisje zijn.

De 16-jarige bestuurder overleefde het ongeluk, maar raakte wel zwaargewond. Hij zou niet in levensgevaar zijn. De auto was naar verluidt van zijn ouders, die niet wisten dat hij de Toyota had meegenomen.

Het ongeluk gebeurde vanochtend vroeg om 04.30 uur in de plaats Kürten, ten noordoosten van Keulen, toen de auto in een lange bocht van de weg raakte en tegen een boom reed. Een woordvoerder van de politie meldt aan de krant Bild dat minimaal een van de inzittenden daarbij uit de auto werd geslingerd en het voertuig meermaals over de kop sloeg.

De brandweer, politie en ambulances rukten massaal uit. Een speciaal team van de politie doet onderzoek naar de toedracht van het ongeluk en heeft het grotendeels verwoeste voertuig in beslag genomen. Omdat het ongeluk zo heftig was, krijgen hulpverleners die ter plaatse waren speciale bijstand.

Een tien gaf de Amerikaanse president Trump de ontmoeting met de Russische president Poetin in Alaska. Met alle egards werd Poetin ontvangen op Amerikaans grondgebied.

Zonder veel duidelijkheid te geven over wat er precies besproken of bereikt is tussen beide leiders, kreeg Poetin in Anchorage het podium om zich te presenteren bij zijn terugkeer op het wereldtoneel. Sinds de Russische invasie in Oekraïne, in 2022, wilde het Westen niets met hem te maken hebben.

Trump kiest sinds zijn aantreden een andere benadering. In Alaska, terug in de schijnwerpers, maakte de Russische leider daar dankbaar gebruik van. "Goedemorgen buurman", begon Poetin zijn charmeoffensief, toen hij uit het vliegtuig stapte en Trump de hand schudde.

'Poetin winnaar'

"Poetin is duidelijk als winnaar uit deze top gekomen", ziet ook hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden Frans Osinga. "Hij is uit zijn isolement gehaald en door Trump gelegitimeerd als wereldleider. Er werd zelfs gezegd dat Rusland nummer twee is in de wereld."

Osinga ziet dat Poetin in Alaska de ruimte kreeg om nog maar eens te vertellen wat de Russische plannen zijn in de oorlog met Oekraïne en dat de bal voor een mogelijk staakt-het-vuren bij Kyiv zou liggen. "Trump liet dat allemaal onweersproken. Alle oorlogsmisdaden zijn volledig weggebagatelliseerd en Trump stond zelfs te applaudisseren."

Vladimir

Terwijl de aanvallen op Oekraïne 'gewoon' doorgingen, werd Poetin steevast door Trump op informele wijze aangesproken als Vladimir. Hij hoefde daarnaast geen enkele concessie te doen in de oorlog in Oekraïne en kocht zo tijd. Dat vindt ook Rusland-expert van Instituut Clingendael Niels Drost. "Poetin heeft dit heel sluw gespeeld."

Drost ziet dat het Poetin in ieder geval gelukt is mogelijke Amerikaanse sancties af te wenden. "Vorige week dreigde Trump nog fel met die sancties, ook met secundaire sancties tegen landen waar Rusland mee handelt als er geen staakt-het-vuren zou komen."

"Maar na de ontmoeting is er geen staakt-het-vuren, heeft Poetin uitgebreid met Trump gesproken en hem heel slim dingen gezegd waar Trump gevoelig voor is. Ook heeft hij de bal bij Zelensky gelegd. Dat is pure winst voor Poetin."

Het valt Drost ook op dat Poetin zinspeelt op een scenario waarin hij het met Trump eens is over een oplossing voor Oekraïne op basis van Russische voorwaarden en Russische eisen. "Daarmee zal het zo gespind worden dat het probleem bij Zelensky ligt en dat Oekraïne en Europa juist door willen met de oorlog."

Osinga herkent hierin een patroon bij Trump: het Witte Huis maakt dreigementen richting Poetin nooit waar. "Hij heeft altijd grote woorden over consequenties en sancties, maar ook nu die termijn weer voorbij is weigert hij en zijn ze weer vrienden. Het is een patroon sinds hij in januari weer aan de macht is. Veel praten, maar geen enkele veroordeling."

Volgens Osinga heeft Trump met de top meer schade veroorzaakt, dan dat die iets opgeleverd heeft. Daardoor zou ook de Amerikaanse president zelf reputatieschade hebben opgelopen.

"Hij heeft geen deal kunnen sluiten, niets van zijn wensen heeft iets opgeleverd. Ook heeft hij geen consequenties ingesteld. Enige voordeel is dat hij ook niks heeft teruggegeven aan Poetin."

'Volgende keer in Moskou'

In de gezamenlijke verklaring na afloop van de gesprekken verkocht Trump de ontmoeting als een volgende stap in het proces naar vrede en sprak hij van goede gesprekken. Vragen van journalisten werden niet beantwoord door beide leiders, waardoor het gissen blijft wat er precies besproken is.

Hoe het nu verder gaat is niet helemaal duidelijk. Europese leiders hameren samen met Zelensky en Trump op een trilaterale bijeenkomst tussen de VS, Rusland en Oekraïne. Het is onduidelijk hoe het Kremlin hiertegenaan kijkt. Poetins topadviseur Oesjakov ontkende dat er in Alaska is gesproken over een vervolg waar ook Zelensky aan mag deelnemen.

Wel lijkt Poetin open te staan voor een nieuw gesprek met Trump. De gezamenlijke verklaring van beide landen eindigde hij, in het Engels, met: "Volgende keer in Moskou".

Correspondent Rusland Geert Groot Koerkamp:

"Ook in de Russische media wordt de 'historische' top op Alaska zoals verwacht omschreven als een triomf voor Vladimir Poetin, die daarmee het ultieme bewijs heeft geleverd dat Rusland niet is geïsoleerd op het wereldtoneel. De beelden van zijn ontvangst - de rode loper, de overvliegende vliegtuigen, het ritje in Trumps limousine - spreken boekdelen."

Dat de top voortijdig werd afgebroken en voor zover bekend geen concreet inhoudelijk resultaat kende doet voor de Russen minder ter zake.

Voorafgaand aan de top werd verwacht dat Poetin Trump op een of meerdere punten tegemoet zou komen, bijvoorbeeld door in te stemmen met een tijdelijk moratorium op luchtaanvallen. Maar uiteindelijk is Poetin op geen enkel punt afgeweken van zijn eerdere standpunten."

Ouders die hun onvrede uitspreken over lege knijpfruitschappen, omdat niet hun kind, maar volwassenen de vruchtenpuree gebruiken. Voor in hun matcha latte, welteverstaan.

Het is een van de vele voedseltrends die momenteel rondgaan op sociale media. De afgelopen maanden vonden cottage cheese, flatbreads en crispy chili-olie hun weg van TikTok naar de winkelmand. Met als gevolg soms zelfs lege schappen.

Influencers

Sociale media spelen een steeds grotere rol in eettrends. Supermarkten houden platforms dan ook nauwlettend in de gaten: "Vroeger keek je naar tijdschriften, horeca en speciaalzaken. Maar de wereld is kleiner geworden door sociale media. We houden echt per uur in de gaten waar we op in kunnen springen", zegt Joyce Bierman, hoofd merkcreatie en Allerhande bij Albert Heijn.

Bierman bekijkt met een socialemediateam op welke trend ze willen inspelen: "We maken een lijstje met dingen die groot kunnen worden. De ene keer komt het tot een recept in de Allerhande, de andere keer tot een nieuw product."

Ook Jumbo volgt met een socialemediateam en assortimentsmanager dagelijks eettrends: "We kijken naar trends in allerlei productcategorieën. Toen de Dubai-reep een hit bleek, hebben we snel geschakeld met onze inkoopafdeling en konden we die ook aanbieden. Datzelfde geldt voor bijvoorbeeld sportvoeding: we kijken naar een balans in ons assortiment én de behoefte van klanten en trends", zegt een woordvoerder.

Veel trends ontstaan bij influencers, zoals tiktokker en kookboekschrijver Ghislaine Voogd, bekend als Veggilaine. Ze ziet hoe producten die ze in de keuken gebruikt, snel bij een breder publiek aanslaan: "Ik denk dat het aanslaat door de kracht van herhaling. Hoe vaker je dingen gebruikt, hoe nieuwsgieriger mensen worden. Zo kun je sommige producten bij een breder publiek op de kaart zetten."

De snelheid van sociale media

Dat er soms lege schappen ontstaan, heeft volgens Martijn Rol, sectormanager food bij Rabobank, te maken met de snelheid van platforms als TikTok: "Iets wat nu groot is in New York of Dubai kan dezelfde dag al trending zijn in Nederland. Dat ging voorheen veel langzamer, dan konden er weken of maanden overheen gaan."

Als nu een product populair wordt, kan er snel een stormloop ontstaan. Dat maakt het volgens Rol voor supermarkten lastig om meteen op in te spelen.

Dat 'socialemedia-effect' blijkt uit verkoopcijfers van bijvoorbeeld knijpfruit: Jumbo zegt sinds begin dit jaar een flinke stijging te zien in de verkoop. Ook Picnic zag de vruchtenpuree hard lopen: de verkopen stegen met 40 procent.

Hype en trend

Volgens Theo Toering, van marktonderzoekbureau Bamboo Brands, moeten supermarkten wel de afweging maken of een product tijdelijk is of blijvend: is het een hype of een trend? "Een hype is vluchtig, maar een trend ontwikkelt zich over langere tijd en vertaalt zich ook naar blijvend schapgedrag", zegt Toering.

Bierman van Albert Heijn ziet dat ook: "De crompouce was bijvoorbeeld drie maanden leuk, maar daarna ook echt klaar. Je moet goed inschatten wat groot en blijvend is en dus interessant gaat zijn."

Van TikTok naar supermarkt

Producenten en supermarkten hebben volgens Toering soms moeite met trends en hypes: "Het aanmelden van een nieuw product moet minimaal twaalf weken voor introductie. Sommige hypes zijn dan alweer over."

Ook sectormanager food Rol zegt dat er een risico is: "Speel je in op een hype en schaal je je productie op, dan loop je het risico dat supermarkten ook net zo snel weer aangeven het niet meer te willen als de hype afvlakt."

Hoe snel je kunt inspelen, hangt volgens Rol af van hoe vernieuwend het product is: "Als het ingepast kan worden in een bestaande categorie en ingevuld door bestaande leveranciers, dan is het snel schakelen. Maar als iets volledig nieuw is, wordt het lastig: je moet kijken in welk schap je het plaatst of dat je zelfs een heel nieuw schap inricht. Plus de hele toeleveringsketen moet erop worden gebouwd."

Toch weerhoudt het supermarkten niet om in te gaan op ontwikkelingen op sociale media: "We kijken hoe snel we iets kunnen maken en of we daarmee een grote groep aanspreken. Zo introduceren we tientallen nieuwe producten per week in onze schappen", zegt Bierman.

Bij een dierenweide in Utrecht worden mensen opgeroepen om de dieren niet te voeren, nadat twee herten dood zijn gegaan door vergiftiging. Volgens de vrijwilligers is het vrijwel zeker dat dit kwam door bezoekers die de herten hebben gevoerd. Ondanks maatregelen zien vrijwilligers dat mensen de dieren nog altijd eten geven.

De herten in de weide in de Utrechtse wijk Oog in Al zijn enkele maanden geleden vergiftigd. Het was een shock voor vrijwilliger Erik Jan de Wilde toen hij ontdekte dat twee van de herten in de dierenweide van het park dood waren.

"Ja, toen waren er ineens twee herten dood", vertelt hij aan RTV Utrecht. "Het gebeurt weleens dat er een hert overlijdt, maar nooit twee tegelijk."

Zeer giftige plant

De vrijwilligers lieten een autopsie uitvoeren bij de faculteit Dierengeneeskunde in Utrecht. Daaruit bleek dat de dieren vergiftigd zijn door takken van een oleander. De plant groeit in het park en is waarschijnlijk aan de herten gevoerd.

De oleander is een zeer giftige plant voor mens en dier: het eten van de plant kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken en kan in sommige gevallen dodelijk zijn. "Waarschijnlijk was het goed bedoeld, zagen mensen er het kwaad niet van in", zegt De Wilde.

Hoewel het onderzoek naar de dode herten al maanden geleden is afgerond en er toen maatregelen genomen werden, merken de vrijwilligers dat de dieren nog steeds gevoerd worden. "Er hangt een bordje en we waarschuwen mensen regelmatig. We vragen ons weleens af 'moeten we dan maar voor politieagentje spelen?'."

'Herten komen niets tekort'

Ook een kleine rondgang door het park laat volgens RTV Utrecht zien dat niet iedereen even goed op de hoogte is. "Ik dacht eigenlijk dat je ze gewoon kon voeren", reageert een bezoeker. "Ik twijfelde de eerste keer ook wel", vertelt een ander. "Maar toen zag ik een bordje waarop stond dat je ze niet mocht voeren. Maar ja, dat moet je wel zien."

De elf overgebleven damherten lopen nog rond in hun verblijf, waar ze volgens De Wilde niets tekortkomen. "We geven ze hier speciaal voer, dat vol zit met vitamines en mineralen. Er zitten twee dierenartsen in ons team. Ze worden goed in de gaten gehouden."

De Wilde roept daarom mensen nog eens op: "Voer ze gewoon niet. Hoe lief de hertjes je ook aankijken, hoe tam ze ook zijn. Doe het niet."

Komende dinsdag maakt de Kiesraad bekend welke partijen zich hebben geregistreerd voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober. Een aantal van die partijen zijn de kiezer bekend, zij zitten soms al decennia in de Kamer. Maar er doen bij elke verkiezing ook partijen mee die nog nooit een zetel haalden. Zij moeten aan veel eisen voldoen.

Tom van Lamoen is de lijsttrekker voor de Libertaire Partij (LP), die bestaat sinds 1993 en al meerdere keren meedeed aan de verkiezingen. Toch behaalde de LP nog nooit een zetel. "In 2023 hadden we rond de 5000 stemmen, voor één zetel in de kamer heb je er ongeveer 70.000 nodig."

Volgens Van Lamoen kost het flink wat werk om aan verkiezingen deel te nemen. "Als partij zonder Kamerzetel heb je bijvoorbeeld bijna zeshonderd ondersteuningsverklaringen van potentiële kiezers nodig."

11.000 euro

Die ondersteuningsverklaringen moeten bovendien in de 20 verschillende kieskringen in Nederland fysiek door kiezers worden ingeleverd op het gemeentehuis. Volgens de Kiesraad is zo'n drempel belangrijk: "Met de ondersteuningsverklaringen laten nieuwe partijen zien dat er draagvlak is voor de partij. Als partijen al eerder een zetel hebben behaald, hebben ze dat draagvlak al aangetoond."

Naast de verklaringen moeten nieuwe partijen ook een financiële horde over. "Je moet bijna 11.000 euro neerleggen", zeg Piratenpartij-lijsttrekker Matthijs Pontier. "Wij krijgen dat, en de dure campagne, altijd wel voor elkaar, maar daarna is het geld wel bijna op." De Piratenpartij neemt geen donaties van grote bedrijven aan en bekostigt de campagne en verkiezingsdeelname dus vooral met ledencontributie.

Volgens de Kiesraad is de financiële drempel bedacht om "te voorkomen dat partijen te lichtvaardig aan verkiezingen meedoen". Op die manier zou het stembiljet overzichtelijker blijven.

Flyeren

Al met al moet een kleine, soms nieuwe, partij dus behoorlijke stappen zetten voordat ze mee mag doen. "Het voordeel van de vroege kabinetsval, was dat er nog heel veel vrijwilligers over waren van de vorige campagne", zegt Van Lamoen. De LP heeft op dit moment 700 leden. Bestuursleden van de partij hebben bovendien allemaal nog een baan naast hun werk voor de LP.

"We bestaan al wat langer, maar groeien gestaag. We hopen dat het succes van bijvoorbeeld de libertaire president Milei van Argentinië ons ook wat wind in de zeilen geeft", zegt de lijsttrekker. "Ik ben ervan overtuigd dat het uiteindelijk gaat lukken om een zetel te halen, daar gaan we voor." Ook voor de Piratenpartij is de campagne inmiddels al begonnen. Pontier: "Wij staan dit weekend bijvoorbeeld al te flyeren op de introductieweek voor nieuwe studenten in Leiden."

Hoewel de partij nog nooit een Kamerzetel haalde, is de lijsttrekker optimistisch over de invloed die de Piratenpartij politiek uitoefent. "Wij staan bekend als mensenrechtenbeweging met een focus op digitale rechten, we zien dat onze experts ook door andere partijen gewaardeerd worden."

Een Kamerzetel bemachtigen zou Pontier dan ook fijn vinden, maar het is niet noodzakelijk. "Politiek is een middel, geen doel. Doordat we meedoen aan verkiezingen hebben we ook al een soort lobbyrol. Het gaat daarentegen natuurlijk veel gemakkelijker wanneer je wél in de Kamer zit." De partij is al actief in meerdere stads(deel)besturen.

Wel of geen succes?

In het verleden waren er een aantal kleine en nieuwe partijen die wél een zetel in de Tweede Kamer wisten te bemachtigen. Zo kwamen recent de BBB, het FVD en ook het NSC vanuit het niets in het parlement.

Uit onderzoek van de Radboud Universiteit blijkt dat nieuwe partijen vooral succes hebben met een lijsttrekker die al een nationale politieke carrière had, of wanneer ze een samenvoeging zijn van bestaande partijen.

Ook partijen die een bepaalde niche bedienen maken meer kans. "Wanneer nieuwe partijen de nadruk leggen op kwesties die voorheen door gevestigde partijen werden genegeerd, hebben ze een grotere kans op electoraal succes", zo valt in het onderzoek te lezen.

Als de lijst met geregistreerde partijen dinsdag bekend is, volgen daarna de kandidatenlijsten. Die worden precies een maand later bekendgemaakt. Vanaf eind september is het stembiljet dan definitief en klaar voor de verkiezingsdag, op 29 oktober.

De Amerikaanse artiest Sean Kingston is veroordeeld tot 3,5 jaar celstaf. Hij werd eerder dit jaar schuldig bevonden aan fraude. Volgens de jury heeft hij samen met zijn moeder zijn bekendheid misbruikt om verkopers over te halen om dure spullen te leveren waarvoor hij nooit betaalde.

In 2007 scoorde Sean Kingston een grote hit met het nummer Beautiful Girls. Hij was toen 17 jaar. Het nummer deed het goed in onder meer Amerika en Europa. Andere hits van de artiest zijn Fire Burning en Take You There. Kingston werkte tevens samen met artiesten als Justin Bieber, Nicki Minaj en Chris Brown.

Dure spullen

Kingston en zijn moeder zetten de faam van de zanger in om partijen over te halen dure spullen te leveren, daarvoor kregen die nooit iets terug.

Zo verklaarde een slachtoffer dat hij een duur horloge van ruim 250.000 euro gaf in ruil voor een ingang in de artiestenwereld. In plaats daarvan kreeg hij een nep bankafschrift dat moest aantonen dat er betaald was.

Op vergelijkbare manieren werd zo bijvoorbeeld ook een auto en een tv bemachtigd.

De aanklager beschreef Kingston als iemand die verslaafd is aan zijn luxe leefstijl als beroemdheid, terwijl hij die zich niet langer kon veroorloven. De advocaat van de 35-jarige Kingston zei dat hij nog altijd de mentaliteit van een tiener heeft. Hij zou mentaal net zo oud zijn als toen hij beroemd werd. Ook zou hij vrijwel geen kennis hebben gehad van financiën en vertrouwde hij op managers en zijn moeder.

Moeder zit al vast

De moeder van de artiest zit al een straf uit van 5 jaar voor de fraude die ze met haar zoon pleegde. De rechter vond niet dat zij genoeg verantwoordelijkheid nam voor haar daden. Sean Kingston nam daarentegen volgens de rechter wel verantwoordelijkheid voor wat hij heeft gedaan.

Voordat de rechter de uitspraak deed, zei Kingston dat hij spijt heeft en heeft geleerd van zijn acties. Hij zou inmiddels zijn begonnen met het terugbetalen van zijn slachtoffers.

De advocaat van de artiest vroeg of Kingston zich later mag melden bij de gevangenis vanwege gezondheidsproblemen, maar de rechter besloot dat hij meteen zijn straf moet uitzitten.

Orkaan Erin is in de loop van de dag uitgegroeid tot een orkaan van categorie 4 op de schaal van 5, meldt het Amerikaanse National Hurricane Center (NHC). Daarbij horen windsnelheden tot zo'n 250 kilometer per uur.

De afgelopen uren is orkaan Erin snel in kracht toegenomen. Het instituut er rekening mee dat Erin zich nog verder ontwikkelt. Ook waarschuwen weerkundigen voor overstromingen, aardverschuivingen en hoge golven.

De storm beweegt zich over de Atlantische Oceaan richting het Caribisch gebied. Het noodweer zal naar verwachting boven open water blijven, maar toch zijn er waarschuwingen afgegeven voor Anguilla, Barbuda, Sint-Bartholomeus, Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten. Volgens weerdeskundigen is het mogelijk dat dit soort stormen plotseling van koers wijzigt.

Vliegvelden gesloten

Op de eilanden Sint-Maarten, Sint-Eustatius en Saba worden extra maatregelen getroffen. Zo heeft de regering van Sint-Maarten gisteren alle overheidskantoren gesloten, zodat mensen hun gezinnen in veiligheid kunnen brengen. Ook op Saba en Sint-Eustatius worden inwoners opgeroepen om rekening te houden met de storm. Zo zijn mensen opgeroepen om buitenspullen goed vast te zetten.

Ook op Puerto Rico en de Britse Maagdeneilanden wordt rekening gehouden met noodweer. De Amerikaanse regering heeft uit voorzorg zo'n 200 medewerkers van de Federal Emergency Management Agency naar Puerto Rico gestuurd. Die dienst helpt bij rampen. Een aantal vliegvelden op deze eilanden is gesloten.

Meteorologen houden er rekening mee dat orkaan Erin later dit weekend uitgroeit tot een orkaan van categorie 5. Daarbij horen windsnelheden van zo'n 250 kilometer per uur.

Eerder doden in Kaapverdië

Eerder kwamen als gevolg van dezelfde storm zeker acht mensen om het leven in Kaapverdië, een eilandengroep uit de kust van West-Afrika. Hevige regen veroorzaakte er overstromingen en modderstromen. Er werd daardoor veel schade veroorzaakt. Zo werden leefgemeenschappen afgesloten van de buitenwereld doordat wegen onbegaanbaar zijn geworden.

Er wordt gevreesd dat het dodental nog verder oploopt. Drie mensen in Kaapverdië zijn nog vermist.

Nieuw Sociaal Contract (NSC) wil na de verkiezingen werk maken van "een betrouwbare en dienstbare overheid". Dat staat in het concept-verkiezingsprogramma dat vandaag is verschenen. De partij van lijsttrekker Eddy van Hijum vindt dat Nederland "de basis niet op orde" heeft en dat grote problemen als migratie daardoor blijven liggen.

Het verkiezingsprogramma lijkt veel op dat van 2023, toen de partij voor het eerst meedeed aan de verkiezingen. Er wordt niet meer begonnen met 'Goed Bestuur', dat is nu hoofdstuk 3, maar met 'Bestaanszekerheid'.

Maar de analyse is nog dezelfde als die van partijoprichter Pieter Omtzigt: door een onbetrouwbare overheid komen gewone burgers in de knel. De partij voegt daar nu aan toe dat het een lange adem vergt "om de vastgeroeste culturen binnen de politiek en de overheid te veranderen".

Na het afgelopen regeringsavontuur lijkt NSC in het nieuwe programma ook wat sneren uit te delen aan de coalitiepartners PVV, VVD en BBB: "We keren ons af van het neoliberalisme, waarin het eigenbelang centraal staat en de sterksten alles krijgen. En we zijn wars van populisme, wat gouden bergen belooft maar niets waarmaakt."

Meer zekerheid

De partij wil er onder meer voor gaan zorgen dat mensen meer zekerheid in hun bestaan krijgen. Dat betekent bijvoorbeeld dat het minimumloon (nu 14,40 euro per uur) moet worden verhoogd naar 18 euro en dat mbo'ers en hbo'ers een verplichte stagevergoeding van 450 euro per maand moeten krijgen. Ook moeten er meer betaalbare huur- en koopwoningen worden gerealiseerd en moet het toeslagenstelsel plaatsmaken voor een eenvoudiger belasting- en inkomensstelsel.

NSC wil 1 miljard euro investeren in een "weerbare samenleving" waarin burenhulp, burgersteunpunten en zorgnetwerken een belangrijke rol spelen. Verder wil de partij een sterk leger, dat ons land en het NAVO-gebied goed kan verdedigen. Er moet gekeken worden naar een militaire dienstplicht naar voorbeeld van Zweden, waar iedereen die 18 jaar wordt verplicht moet aangeven of hij/zij in het leger wil.

Daarnaast wil de partij nog altijd grip op migratie krijgen. Het gaat daarbij niet alleen om asiel-, maar vooral ook om arbeidsmigratie. Net als in 2023 hanteert NSC een migratiesaldo, het aantal nieuwkomers min het aantal vertrekkers, van maximaal 50.000 per jaar. De mensen die hiernaartoe komen, moeten allemaal verplicht integreren en Nederlands leren.

Grondwettelijk hof

Verder wil lijsttrekker Van Hijum verder werken aan een wet, waar hij als minister van Sociale Zaken al aan begonnen is, waarin het "recht op vergissen" wordt vastgelegd. Dat zou betekenen dat burgers niet meer jaren achtervolgd kunnen worden door bijvoorbeeld een klein foutje bij het invullen van een formulier.

Het grondwettelijk hof, waar NSC van het begin af aan voor pleit, staat ook weer in het verkiezingsprogramma. Dit hof haalde het coalitieakkoord van het kabinet-Schoof, maar er is nog geen begin mee gemaakt. Het idee is dat mensen bij zo'n "constitutioneel hof" kunnen laten toetsen of hun rechten geschonden zijn.

Roerige periode

NSC, dat in 2023 met twintig zetels in de Tweede Kamer kwam, heeft een roerige periode achter de rug. In april vertrok oprichter en stemmentrekker Pieter Omtzigt. Hij werd aanvankelijk opgevolgd door Nicolien van Vroonhoven, die nu nog fractievoorzitter is, maar uiteindelijk bedankte voor het lijsttrekkerschap. Dat ging naar demissionair minister Van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die sinds de val van het kabinet ook over een deel van de portefeuille Asiel en Migratie gaat.

In de peilingen staat NSC er niet goed voor. Veel NSC-Kamerleden hebben laten weten geen kandidaat meer te willen zijn voor de partij. Zo stapte pensioenwoordvoerder Agnes Joseph onlangs per direct over naar de BBB. En gisteren werd duidelijk dat Diederik Boomsma, die eerder lijsttrekker wilde worden, op de kandidatenlijst van JA21 komt.

De nieuwe kandidatenlijst van NSC verschijnt volgende week. Daarop krijgt Van Vroonhoven weer een prominente plek. Zij zei eerder te stoppen, maar heeft zich bedacht. Op het congres van 6 september zullen de leden het programma voor de verkiezingen op 29 oktober vaststellen.

Goedemorgen! NSC presenteert het partijprogramma, in Amsterdam wordt gedemonstreerd tegen het geweld in Gaza en op Lowlands staat de Amerikaanse Chappell Roan op het programma.

Eerst het weer: vandaag start de dag grijs. In de loop van de middag breekt de zon vaker door, maar op sommige plaatsen kan het even duren voordat de zon zich laat zien. Het wordt zo'n 22 tot 24 graden, en in het zuidoosten kan het zomers warm worden met 25 graden. Er waait een matige noordelijke wind.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De besloten ontmoeting tussen de Amerikaanse president Trump en de Russische president Poetin in Anchorage in Alaska is voor zover bekendgemaakt zonder concreet resultaat beëindigd. Het gesprek tussen de twee en hun belangrijkste diplomaten en buitenlandministers heeft ruim 2,5 uur geduurd.

Volgens Trump zijn de twee het niet eens geworden over "waarschijnlijk het belangrijkste" aspect, maar schat hij de kansen goed in dat ze er wel uit gaan komen.

Het is onduidelijk waar de landen precies over gesproken hebben en waar ze het dan wel over eens zijn geworden. Na de ontmoeting volgde een verklaring van de twee regeringsleiders waarin daar weinig over duidelijk werd. Een geplande lunch en gesprek met andere delegatieleden gingen niet door.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Duizenden mensen hebben gisteren bij het Indisch Monument in Den Haag stilgestaan bij het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog. Tachtig jaar geleden gaf Japan zich over in Nederlands-Indië. Bij een andere herdenking in Rotterdam deelden mensen hun verhalen.

Fijne zaterdag!

De politiechef van de Amerikaanse hoofdstad Washington DC, Pamela Smith, behoudt toch haar autoriteit en wordt niet vervangen. De Amerikaanse president Trump stuurde begin deze week 800 leden van de Nationale Garde naar de stad en plaatste de politie onder federaal toezicht.

Bij een spoedzitting is er nu een deal gesloten waardoor Smith toch mag aanblijven. De regering heeft het bevel om haar te vervangen ingetrokken. Wel heeft minister van Justitie Pam Bondi de politie opgedragen mee te werken met de federale immigratiedienst, ongeacht de gemeentelijke wetgeving die die samenwerking beperkt.

Donderdag schreef Bondi nog dat DEA-directeur Terry Cole "alle bevoegdheden en taken" van Smith zou overnemen. Nu zou Cole een bemiddelaar moeten worden tussen de regering en de politie.

Volgens Trump is de criminaliteit in de stad toegenomen en moest de Nationale Garde "de orde in de stad herstellen". In werkelijkheid is de criminaliteit in de stad juist afgenomen in het afgelopen jaar, blijkt uit cijfers van de politie. De totale criminaliteit nam ten opzicht van vorig jaar met 7 procent af. Voor geweldsmisdrijven was dat 26 procent.

De 85-jarige acteur en zanger Gerard Cox is ongeneeslijk ziek. Dat laat hij weten in een interview met het AD. Cox heeft uitgezaaide slokdarmkanker en zegt geen zware behandelingen als chemo te willen ondergaan. Hij verwacht nog een paar maanden te leven en wil in die tijd niet lijden, zegt hij tegen de krant.

Cox zegt dat hij zich eind juli plotseling "ontzettend beroerd en slap" voelde. Kort daarna werd de slokdarmkanker bij hem geconstateerd. Die heeft zich ook uitgezaaid naar zijn lever.

Hoewel hij geen operatie of chemokuren wil ondergaan, heeft hij wel bestralingen gehad. Bestralingen worden vaak ingezet om klachten te verminderen.

Cox werd in de jaren zestig bekend met zijn cabaret- en toneelvoorstellingen. Ook is hij bekend als liedjesschrijver. De meeste mensen kennen hem van zijn rol als Jaap Kooiman in Toen was geluk heel gewoon.

Dit voorjaar werd Cox op zijn 85ste verjaardag geëerd met een feestelijke voorstelling. Bekende Nederlandse artiesten zongen zijn nummers in het uitverkochte bioscooptheater Oude Luxor in Rotterdam. Hij zei zich toen niet bezig te houden met hoe hij later herinnerd wordt. "Als ik dood ben, ben ik toch dood. Ze zoeken het maar uit. Maar als ik één levensles mag geven: wees nooit bang. Gewoon altijd durven."

De besloten ontmoeting tussen de Amerikaanse president Trump en de Russische president Poetin in Anchorage in Alaska is zonder concreet resultaat beëindigd. Het gesprek tussen de twee en hun belangrijkste diplomaten en buitenlandministers heeft ruim 2,5 uur geduurd. Volgens Trump zijn de twee het niet eens geworden over "waarschijnlijk het belangrijkste" aspect, maar schat hij de kansen goed in dat ze er wel uit gaan komen.

Het is onduidelijk waar de landen precies over gesproken hebben en waar ze het dan wel over eens zijn geworden. Na de ontmoeting volgden verklaringen van de twee regeringsleiders die weinig duidelijkheid gaven; vragen konden niet gesteld worden. Een geplande lunch en gesprek met andere delegatieleden gingen niet door.

Gisteren zei Trump dat hij "er niet blij mee zou zijn als op de top geen staakt-het-vuren in Oekraïne tot stand komt". Eerder deze week zei hij juist dat het om een verkennende ontmoeting ging. "Ik ga geen akkoord sluiten", zei Trump toen.

Bekijk hieronder een samenvatting van de verklaringen na afloop:

Poetin kreeg als eerste het woord. Eerst stond hij uitgebreid stil bij de overeenkomsten tussen de beide landen, hun gedeelde geschiedenis en hoe dicht de VS en Rusland bij elkaar liggen.

De relatie tussen de twee landen is nu op een dieptepunt beland, erkende hij, maar hij noemde de ontmoeting van vandaag constructief. Poetin benoemde Oekraïne bijna niet, wel noemde hij het land een "broedernatie, hoe vreemd dat ook klinkt in deze situatie".

Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp:

"Voor Vladimir Poetin is de top op Alaska hoe dan ook geslaagd, wat ook de verdere uitkomst ervan zal zijn. De Russische media hebben in groot detail verslag gedaan van de 'historische ontmoeting', zoals de top steevast wordt aangeduid. Dat de leider van het machtigste land ter wereld Poetin in eigen land met alle egards heeft ontvangen laat zien dat Rusland verre van geïsoleerd is, ondanks alle westerse inspanningen, is de boodschap.

Wat de beide presidenten verder hebben besproken blijft onduidelijk. Volgens Trump is er 'geen deal', maar Poetin maakt wel gewag van 'afspraken', die de betrekkingen tussen Rusland en de Verenigde Staten kunnen herstellen, zonder in detail te treden.

Hij zei ook dat de 'onderliggende oorzaken van de crisis' in Oekraïne moeten worden weggenomen, iets dat in het Kremlin de afgelopen jaren veelvuldig is herhaald. Poetin grijpt daarmee terug op de argumenten die hij in 2022 gebruikte om zijn 'speciale militaire operatie' tegen Oekraïne te rechtvaardigen. De Russische inval was nodig, zei Poetin toen, om Oekraïne te 'denazificeren' en demilitariseren."

Trump zei op zijn beurt dat er "veel vooruitgang" is bereikt en dat hij nu gaat bellen met de NAVO en de mensen die erbij betrokken zijn. Hij noemde daarbij ook de Oekraïense president Zelensky.

Die liet kort voor de ontmoeting tussen Trump en Poetin van zich horen op zijn sociale media. Zelensky benoemde dat hij zowel informatie kreeg van diplomaten over de gesprekken in Alaska als van inlichtingendiensten over Russische aanvallen op Oekraïne. "Op de dag van de onderhandelingen worden er ook mensen gedood. En dat spreekt boekdelen", zei Zelensky.

"Er is geen deal tot er een deal is", zei de Amerikaanse president na afloop van de ontmoeting. Volgens Trump was die wel "extreem productief" en waren de twee het over de meeste punten eens. Er was één belangrijk punt waar de twee het niet over eens waren, zei Trump. Hij benoemde niet wat dat was, zoals Poetin en hij nergens ingingen op de inhoud.

VS-correspondent Sjoerd den Daas:

"Veel details kennen we niet, na deze persconferentie met lovende woorden over 'een productieve ontmoeting'. Ruimte voor vragen, gebruikelijk tijdens de vaak veel langere persconferenties van Trump, was er niet.

Voortgang werd wel genoemd, maar inhoudelijk zijn we niets wijzer geworden. Op basis hiervan zijn er weinig redenen om aan te nemen dat de twee een weg naar een staakt-het-vuren hebben geplaveid.

Trump en Poetin zaten lang met hun adviseurs in een ontmoeting, maar niet zo lang als het Witte Huis en het Kremlin voorafgaand aan de top hadden gepland. Er is geen deal tot er een deal is, zei Trump - en het blijft de vraag hoeveel die dichterbij is gekomen, en eruit zou komen te zien.

Het 'streven naar vrede'-spandoek, op de achtergrond van de persconferentie, lijkt daarmee voorlopig vooral een streven te blijven, zonder voortgang. Tegelijkertijd: Trump zei Zelensky te gaan bellen, mogelijk wordt daarna meer duidelijk. Ook geeft hij in Anchorage nog een interview met zijn geliefde FOX News.

Beide presidenten zullen nog wel uitvoeriger met hun eigen lezing komen, de vraag is nu met welke boodschap Trump uit Alaska wil vertrekken. Voert Trump de druk op Poetin verder op middels sancties, of denkt hij toch aan een mogelijke vervolgontmoeting met Zelensky, en een pad naar een staakt-het-vuren?

De man die de oorlog in Oekraïne binnen 24 uur beloofde te beëindigen, heeft in elk geval wat uit te leggen."

We zullen elkaar snel weer spreken, besloot Trump zijn verklaring voor de pers. "Volgende keer in Moskou", reageerde Poetin in het Engels. Dat liet Trump voorlopig in het midden. "Daar zal ik wel veel kritiek op krijgen", lachte de Amerikaanse president.

Beiden lieten het bij hun verklaring en journalisten kregen niet de gelegenheid om de presidenten te bevragen.

Zo kwamen de presidenten aan op de legerbasis in Alaska:

Na afloop sprak Trump wel uitgebreid met nieuwszender Fox. Daar herhaalde hij dat er nog belangrijke punten waren waarover geen overeenstemming was bereikt. "Het is nog helemaal geen uitgemaakte zaak." De verantwoordelijkheid voor een staakt-het-vuren legde hij bij Poetin en de Oekraïense president Zelensky. Poetin en Zelensky moeten nu een ontmoeting organiseren, zei Trump.

Fox-presentator Hannity vroeg Trump of hij denkt dat de oorlog zal eindigen met het uitwisselen van land en meer Russisch grondgebied dan voorheen, met voor Oekraïne veiligheidsgaranties waar de NAVO niet bij betrokken is. Hoewel hij eerder nog had geweigerd uit te weiden over wat er precies besproken was, reageerde Trump daarop instemmend. "Dat zijn punten waar we het grotendeels over eens waren, inderdaad."

Trump zei wel dat Zelensky daar akkoord mee moest zijn. "Sluit een deal", is Trumps advies aan de Oekraïense president. Die heeft nog niet op de nieuwste ontwikkelingen gereageerd.

Vanwege oproepen tot een illegaal feest heeft burgemeester Agricola van de gemeente Fryske Marren een noodverordening uitgevaardigd in de bebouwde kom van Joure. Die is van kracht vanaf 22.15 uur vanavond tot morgenochtend 07.00 uur .

De burgemeester schrijft in de noodverordening dat uit politie-informatie blijkt dat grote groepen personen zijn opgeroepen samen te komen "met als doel een 'Project X' te organiseren". De burgemeester trekt de vergelijking met het Project X in Haren in 2012, het beruchte verjaardagsfeestje van een meisje uit die plaats dat volledig uit de hand liep.

"Hierdoor bestaat er vrees voor ernstige verstoring van de openbare orde", schrijft Agricola.

Hieronder een terugblik op Project X in Haren:

De politie controleerde enkele uren de toegangswegen tot de plaats. Iedereen die een potentiële deelnemer was van het feest werd tegengehouden.

Hoewel een groep van ongeveer 200 mensen zich vlak bij de beoogde feestlocatie verzamelde was er uiteindelijk geen feest, meldt Omrop Fryslân. De politie riep aanwezigen op de locatie te verlaten. Nog voor middernacht gaven de meesten hier gehoor aan.

Duizenden mensen hebben bij het Indisch Monument in Den Haag stilgestaan bij het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog. Vandaag tachtig jaar geleden gaf Japan zich over. "Herdenken is nooit gemakkelijk en kan nooit gratuit zijn", zei koning Willem-Alexander in zijn eerste toespraak bij de Nationale Herdenking 15 augustus 1945.

"Samen herdenken betekent ook: samen nadenken over moeilijke en confronterende vragen", zei de koning, die elke vijf jaar de herdenking in Den Haag bijwoont.

"In het verhaal van Nederland nemen de oorlogservaringen in Nederlands-Indië een wezenlijke plaats in. " Hij benoemde ook de "kille ontvangst" die repatrianten kregen na hun aankomst in Nederland na de oorlog.

Verder zei hij de "grootste bewondering" te hebben voor het "doorzettingsvermogen van al die families die na de oorlog tegen de verdrukking in hun plaats hebben verworven in ons land".

Na zijn toespraak legde hij de eerste krans bij het Indisch Monument.

Ook op andere plaatsen in Nederland werd er herdacht:

Ondanks de duizenden bezoekers van vandaag, klinkt er ook al jaren kritiek op de nationale herdenking. Daar wordt niet stilgestaan bij de slachtoffers die na de Japanse capitulatie vielen, toen de strijd om de onafhankelijkheid in Indonesië uitbrak. Het einde van de Tweede Wereldoorlog was het begin van deze bloedige periode, die bekendstaat als de Bersiap.

"Indonesische vrijheidsstrijders hebben veel Indo-Europeanen en Nederlandse burgers vermoord, op vaak gruwelijke wijze", zegt historicus Onno Sinke. Ook mensen die aan de Nederlandse kant stonden, kregen met geweld te maken. "Voor sommige mensen was dat nog een ingrijpendere periode dan de Japanse bezetting", zegt Sinke.

Maar volgens vicevoorzitter van de Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945 Hélène Oppatja zijn het twee aparte oorlogen. "Alle mensen met een Indische geschiedenis weten dat na de capitulatie de onafhankelijkheidsoorlog kwam. De slachtoffers van de Japanse bezetting waren een andere groep dan van de onafhankelijkheidsoorlog."

'Eren hen allemaal'

Des te opvallender was de toespraak van Thom de Graaf, afzwaaiend voorzitter van de stichting. Hij wees erop dat op 5 mei een einde kwam aan de Duitse bezetting, maar de oorlog tegen Japan toen nog meer dan drie maanden zou duren.

"In die drie maanden en nog lang daarna stierven in de Indische archipel nog duizenden mensen, door uitputting, ziektes, ondervoeding en door buitensporig geweld. Wij eren hier hen allemaal", zei De Graaf.

"Dat was dus ook de periode van de Bersiap", zegt historicus Sinke. "Misschien dat er dan toch subtiel een wijziging plaatsvindt in de slachtoffers die we herdenken, ook al zei Hélène Oppatja wat anders."

Bij de herdenking in Den Haag waren ook demissionair premier Schoof, de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer en NAVO-chef Mark Rutte aanwezig, net als burgemeester Van Zanen van Den Haag. Vanochtend was op de Dam in Amsterdam een alternatieve herdenking van oud-KNIL-militairen, waarbij ook werd stilgestaan bij de Bersiap.

Bekijk deze uitlegvideo over het einde van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië:

De presidenten Trump en Poetin zijn aangekomen in Alaska voor hun gesprek over de oorlog in Oekraïne. De twee leiders zitten inmiddels bij elkaar voor de top op de legerbasis Elmendorf-Richardson bij Anchorage.

Het Russische presidentiële toestel landde rond 20.00 uur als eerste in de grootste stad van Alaska. De Air Force One, het vliegtuig van de Amerikaanse president, kwam een half uur later aan, maar Trump stapte als eerste uit.

Vervolgens begroette de Amerikaanse president de Russische leider en volgde er een fotomoment op de rode loper. Daarna begaven ze zich in de gepantserde auto van de Amerikaanse president, 'The Beast', naar de plek op basis waar de top plaatsvindt.

Zo verliep die ontmoeting:

Bij de topontmoeting zijn Russische en Amerikaanse ministers en topdiplomaten aanwezig. Beide landen komen met een zware delegatie. Van Amerikaanse zijde zijn de ministers Rubio (Buitenlandse Zaken), Bessent (Financiën), Lutnick (Handel), CIA-directeur Ratcliffe, en gezant en toponderhandelaar Witkoff.

De Russische delegatie bestaat uit Kremlin-topadviseur Oesjakov en de ministers Lavrov (Buitenlandse Zaken), Beloesov (Defensie) en Siloeanov (Financiën). Ook Poetins speciale gezant Dmitriev is erbij. Oekraïne is niet vertegenwoordigd.

De top is begonnen met een gesprek tussen Trump en Poetin, samen met hun ministers van Buitenlandse Zaken Rubio en Lavrov. Daarna volgt een 'bilaterale' lunch waarbij ook de andere bewindslieden aanwezig zijn.

Na afloop houden Trump en Poetin naar verwachting een gezamenlijke persconferentie. Hoe laat dat zal zijn is nog zeer onzeker. De woordvoerder van het Kremlin, Peskov, verwachtte vandaag dat de top wel eens zes à zeven uur zou kunnen duren, meldde het Russische persbureau Interfax.

De twee leiders bespreken op de top de voorwaarden om de Russische invasie in Oekraïne te stoppen. Het zal onder meer gaan over veiligheidsgaranties voor Oekraïne, de eventuele verdeling van grondgebied en een staakt-het-vuren.

Het opgeven van grondgebied is voor Oekraïne onbespreekbaar, heeft president Zelensky duidelijk gemaakt. Ook wil Oekraïne een staakt-het-vuren voordat er kan worden onderhandeld. Rusland wil dat tot nu toe juist niet.

In de aanloop naar de top liet Zelensky op Telegram weten dat hij op Amerika rekent bij de top, die volgens hem kan leiden tot een "echt pad naar vrede en een betekenisvol trilateraal gesprek" tussen de leiders van Oekraïne, de VS en Rusland. "Het is tijd om de oorlog te beëindigen, en Rusland moet de stappen zetten die nodig zijn."

Druk opgevoerd

Ook Trump voerde de druk voorafgaand aan de ontmoeting op. Hij zei onderweg tegen journalisten aan boord van de Air Force One dat hij snel een staakt-het-vuren wil. "Ik weet niet of het vandaag lukt, maar ik zal niet blij zijn als dat niet zo is", zei hij. Als het goed gaat, komt er wat Trump betreft na de top in Alaska snel een vervolggesprek.

Eerder heeft Trump tegen Fox News gezegd dat hij zal weglopen als het gesprek met Poetin niet goed verloopt. "Ik denk dat het heel goed zal gaan, en als het niet zo is, ga ik heel snel terug naar huis." Woensdag waarschuwde de Amerikaanse leider dat Rusland te maken krijgt met "zware consequenties" als het land "niet bereid is om de oorlog te beëindigen".