Aggregator

Met 3D-printers maken Deense vrijwilligers thuis wapenonderdelen voor Oekraïne

18 hours 51 minutes ago

Denemarken hoort met de Baltische landen tot de grootste donateurs aan Oekraïne. Ook Deense burgers zijn actief. Een uitgebreid landelijk netwerk produceert wapenonderdelen met de 3D-printer, die onder Oekraïense drones worden gehangen.

Het burgerinitiatief speelt in op de steeds grotere rol van militaire drones bij de strijd in Oekraïne. "Massaproductie van goedkope drones kan doorslaggevend zijn bij de frontlinie", zegt Andreas Graae, hoofd van het Instituut voor Militaire Technologie in Kopenhagen.

In de garage van de 33-jarige Nicklas staan twee 3D-printers onafgebroken te produceren. Ze printen onderdelen voor zogeheten candy bombs, lichte granaten die onder Oekraïense drones worden gehangen en vanuit de lucht kunnen worden afgeworpen. Ze worden in Denemarken op maat gemaakt voor specifieke drones. "Deze granaten worden ook wel het kleine en het grote ei genoemd", zegt Nicklas.

Geheimhouding

Nicklas, die een gezin met twee kleine kinderen heeft, is in het dagelijks leven aannemer. Hij wilde de Oekraïners vanaf het begin van de oorlog steunen, maar voelde steeds meer onmacht. "Ik wilde meer doen dan kleding en speelgoed doneren."

Hij meldde zich aan bij een Europees netwerk van 3D-printers voor Oekraïne. Vervolgens nam hij het initiatief voor een Deense tak, die snel zo'n honderd actieve leden kreeg. Vrijwel allemaal willen ze anoniem blijven.

Om hun anonimiteit te waarborgen, wordt er gecommuniceerd met extra beveiligde communicatiemiddelen en hebben de leden geen naam, maar een nummer. Alleen twee mensen binnen de vereniging hebben toegang tot de gegevens van de leden.

Om donateurs aan te trekken treedt Nicklas als een van de weinigen naar buiten. Hij wil schaalvergroting en zag in veel andere Europese landen dat 3D-clubjes voor Oekraïne geheel onder de radar werken en daarmee klein blijven.

Dat blijkt niet het enige probleem. Om donaties mogelijk te maken, moet de vereniging een bankrekening openen. "Maar geen bank durft op dit moment met ons samen te werken."

Nicklas is daarom in gesprek met parlementariërs om druk op de Deense regering uit te oefenen om deze donaties aan Deense 3D-printers officieel goed te keuren.

Denemarken grote steunpilaar

Dat lijkt niet onmogelijk. Denemarken loopt voorop in de steun aan Oekraïne en wil het liefst de Oekraïense wapenindustrie direct steunen. Zo was Denemarken het eerste land dat een jaar geleden Oekraïense houwitsers kocht om ze vervolgens aan het Oekraïense leger te geven.

In Denemarken zelf schieten start-ups voor militaire drones als paddenstoelen uit de grond. "We zijn een klein landje zonder traditionele wapenindustrie", zegt Andreas Graae daarover. "Maar op het gebied van militaire drones kunnen we onze specialisatie in dronetechnologie en AI goed benutten."

Het maandelijks transport van de 3D-granaathulzen naar Oekraïne wordt uitgevoerd door Deense oorlogsveteranen. Kort na de Russische invasie in 2022 richtten zij het Vidar-regiment op. Aanvankelijk was dat om spullen voor Oekraïense soldaten zoals helmen en legerlaarzen mee te nemen. Maar het afgelopen jaar bestaat een groot deel uit 3D-prints.

Behalve de granaathulzen rollen er ook andere hulpmiddelen uit de 3D-printer voor de frontlinie in Oekraïne. Zoals de inklapbare landingsplatformen waarmee drones makkelijker op oneffen terrein kunnen landen.

Oorlogsveteranen

Veel Deense oorlogsveteranen die naar de Balkan, Irak en Afghanistan werden uitgezonden, willen bijdragen. Vooral voor de missie in Afghanistan betaalde Denemarken een hoge prijs; het land verloor daar relatief het hoogste aantal soldaten van de westerse landen.

Martin Aaholm, in dienst bij het Deense leger, balanceert een stapel verhuisdozen vol met 3D-granaathulzen richting een trailer.

Aaholm loopt mank, een gevolg van zijn missie in Afghanistan. Tijdens een vuurgevecht met Talibanstrijders trapte hij op een mijn van 50 kilo. Aaholm trekt z'n broekspijp omhoog om zijn beenprotheses te laten zien. "Mijn benen werden letterlijk vermorzeld en ik miste vijf vingers. Drie aan mijn ene hand, twee aan de andere."

'Bevredigend werk'

De transporten naar Oekraïne doen hem goed. "Het is bevredigend werk", zegt hij. "Het is goed voor Oekraïners en tegelijkertijd helend voor oorlogsveteranen."

Ook ingenieur Olavur Thorup, die begin jaren 90 naar de Balkan werd uitgezonden, leeft voor het vrijwilligerswerk voor Oekraïne. Hij zorgde ervoor dat de Deense granaathulzen gebogen vinnen hebben. "Die moeten ervoor zorgen dat de granaat bij het afwerpen van de drone gaat draaien en zo met grotere precisie op zijn doel kan worden gericht", legt Thorup uit.

Nicklas hoopt op een Europese uitbreiding van het 3D-netwerk voor Oekraïne. "Ik weet ook wel dat Oekraïne de oorlog niet alleen gaat winnen met deze plastic granaathulzen. Maar ik denk dat we als burgers in Europa veel meer kunnen doen."

Opnieuw houdt VS wapens voor Oekraïne tegen, kan Europa het opvangen?

19 hours 33 minutes ago

Oekraïne krijgt voorlopig minder munitie en raketten van de VS dan onder de vorige Amerikaanse president Biden was beloofd. "De belangen van Amerika staan voorop", meldt het Witte Huis over de opschorting van een aantal wapenleveranties. De eigen voorraden zouden te veel geslonken zijn.

Het nieuws is geen grote verrassing. In maart pauzeerde de nieuwe regering-Trump alle Amerikaanse militaire hulp aan Kyiv tijdelijk. Trump heeft als president ook geen nieuw steunpakket voor Oekraïne aangekondigd, zoals hij in verkiezingstijd had beloofd.

Hoeveel de VS ditmaal tegenhoudt is nog onbekend. Het gaat om luchtafweerraketten voor Patriot-systemen, precisiemunitie voor artillerie en raketten die Oekraïne kan afschieten vanaf F-16's en drones, zeggen anonieme functionarissen tegen nieuwssite Politico.

Meer burgerslachtoffers

Met name munitie voor de Patriot-luchtafweersystemen is voor Oekraïne nu van enorm belang. "De oorlog wordt steeds dodelijker voor burgers", concludeerden VN-mensenrechtenexperts deze week. Het aantal burgerslachtoffers is fors gestegen door Ruslands inzet van drones en raketten in dichtbevolkt gebied. Oekraïne kan er daarvan steeds minder neerhalen.

De afnemende militaire en financiële hulp uit de VS roept de vraag op in hoeverre Europa het gat kan vullen dat de Amerikanen achterlaten. Op financieel vlak lijken Europese landen een eind op weg. Maar op het gebied van wapen- en munitieleveringen ziet het er volgens experts niet rooskleurig uit voor Oekraïne.

In maart en april kondigden Europese landen in ieder geval fors meer steun aan Oekraïne aan dan voorheen. Tot die conclusie kwam het Kiel Institute onlangs. Het in Duitsland gevestigde onderzoeksinstituut houdt bij hoeveel hulp aan Oekraïne is toegezegd.

De eerste maanden van dit jaar namen Europese landen de rol over van de VS:

Cijfers over de periode na april heeft het instituut nog niet. Het is dus nog onduidelijk of Europa structureel in het gat springt dat Washington achterlaat. Een andere kanttekening is dat er een verschil zit tussen toegezegde en geleverde steun, zegt projectleider Taro Nishikawa.

"Wij hebben gesprekken met 43 donateurs voor Oekraïne, maar sommige overheden willen bepaalde informatie niet vrijgeven." Concrete informatie over de levering van tanks of ander wapentuig houd je in een oorlog liever geheim, geeft hij als voorbeeld. De statistieken geven dus vooral een indicatie van wat er bekend is gemaakt.

Afgaand op de beschikbare data hebben vooral Scandinavische landen fors meer geïnvesteerd in Oekraïne. Ook valt in de tweede grafiek hieronder op dat Nederland de afgelopen jaren een van de grootste militaire donateurs was voor Kyiv:

Naar schatting zou de Europese Unie jaarlijks 82 miljard euro beschikbaar moeten stellen om het financiële gat van de Amerikaanse hulp te vullen. Die berekening maakte Nishikawa in april met zijn collega's.

"Daarbij gingen we er wel vanuit dat de VS zijn beloftes over eerdere toezeggingen zou uitvoeren. Met wat we nu zien gebeuren zal Europa meer moeten leveren." De onderzoeker benadrukt daarbij dat nog veel onduidelijk is over de gedeeltelijke opschorting van munitie door Washington.

Op basis van wat onder Biden is toegezegd zou het Oekraïense leger nog enkele maanden vooruit kunnen. Nieuwssite Politico schrijft dat op basis van een Amerikaanse functionaris.

'Geld is niet genoeg'

In de nieuwste update van het Kiel Institute is niet specifiek gekeken welke wapens Oekraïne zal krijgen van Europa. Er is een optelsom gemaakt van het geld dat daarvoor beschikbaar is gesteld. "Dat Europa evenveel geld beschikbaar stelt als de VS betekent nog niet dat het de rol van de VS kan vervangen", zegt Nishikawa.

De productie van Patriot-raketten is bijvoorbeeld nog onmogelijk. Voorlopig wordt munitie voor deze luchtafweersystemen alleen in de VS gemaakt. Eén zo'n raket kost naar verluidt 4 miljoen dollar. Op de NAVO-top in Den Haag zei Trump tegen Zelensky dat hij ze wel mocht kopen. "Ze zijn erg moeilijk te krijgen", zei de Amerikaanse president, zichzelf profilerend als zakenman.

Voorheen konden NAVO-landen nog makkelijk uit eigen voorraad leveren aan Oekraïne, zegt Oost-Europa-deskundige Bob Deen van Instituut Clingendael. "Maar nu moet het voor de volle marktprijs worden gekocht voor Oekraïne. Zo krijgt Kyiv steeds minder materieel voor meer geld."

'Concurreren met NAVO-landen'

Deen voorziet dat dit problematisch wordt voor het Oekraïense leger, omdat dat nog zwaar leunt op diverse Amerikaanse wapensystemen. Daar komt bij dat Europese landen, om aan de nieuwe uitgavennorm te voldoen, ook miljarden gaan besteden bij defensiebedrijven in de VS. "In principe concurreert Oekraïne met de aankoop van defensiematerieel met NAVO-landen."

Ondertussen probeert Oekraïne zoveel mogelijk materieel en munitie in eigen land te produceren. Er zijn samenwerkingsprojecten met Europese landen om bijvoorbeeld drones te ontwikkelen. Ook worden er 155-millimeter artilleriepatronen gemaakt, de standaardmunitie voor NAVO-artillerie.

Deen beaamt dat Oekraïne zijn defensie-industrie fors opschaalt. "Daarvan zijn echter alleen de drones nu al op grote schaal operationeel. Tanks en artillerie maken, dat duurt nog lang. Terwijl de VS wegvalt en de Russen ook opschalen."

Uitblijven stikstofbeleid kost Nederlandse economie tientallen miljarden

19 hours 55 minutes ago

Het uitblijven van stikstofbeleid leidt volgens een onderzoek dat het kabinet heeft laten doen tot tientallen miljarden euro's aan economische schade. In een brief schrijft het demissionaire kabinet dat het onderzoek van SEO en CE Delft laat zien dat de schade van stikstofemissies in Nederland fors is.

"De economie blijkt weerbaar te zijn, maar de risico's voor de lange termijn worden groter naarmate het langer duurt voor er een definitieve oplossing is gevonden. Daarnaast is de schade aan gezondheid, klimaat en natuur groot."

Het kabinet heeft een ministeriële commissie opgericht om de stikstofproblematiek aan te pakken. Die commissie, die dit onderzoek liet uitvoeren, kwam in april met een zogenoemd 'startpakket' met maatregelen, maar verdere uitwerking daarvan bleef tot nu toe uit.

Ziekteverlof

In het onderzoek is naar verschillende kosten gekeken. Allereerst is er jaarlijks zo'n 15 miljard euro schade aan gezondheid en natuur. Dit gaat bijvoorbeeld om ziekteverlof door luchtvervuiling, maar er is ook een berekening gemaakt om de schade aan de natuur in geld uit te drukken. De 15 miljard is volgens de onderzoekers een voorzichtige schatting.

Het uitblijven van groen licht voor vergunningen leidt daarnaast tot een economische schade van tussen de 4,1 miljard en 21,5 miljard euro, van 2024 tot en met 2030. Dit komt doordat er geen nieuwe (stikstof)vergunningen kunnen worden gegeven voor onder meer (agrarische) bedrijven en de bouw van wegen en woningen.

Tot slot zijn er volgens het onderzoek nog effecten die zich niet laten uitdrukken in geld, bijvoorbeeld vertraging in het aanleggen van een goed elektriciteitsnetwerk, het niet kunnen doorgaan van defensieprojecten en negatieve effecten op het vestigingsklimaat.

Geen geld voor vrijmaken

Demissionair minister Karremans van Economische Zaken schrijft in de begeleidende brief dat het kabinet "belangrijke stappen wil blijven zetten" en dat het onderzoek "onderdeel" uitmaakt van die vervolgstappen.

Maar bronnen vertellen aan de NOS dat deze week is besproken dat dit demissionaire kabinet niet van plan is om nog grote stappen te zetten, omdat het er geen geld voor wil vrijmaken.

GroenLinks-PvdA-Kamerlid Bromet zegt "niet verbaasd te zijn" over het onderzoek. "Maar als je de stukken leest, dan is het nog bijna erger dan dat ik al dacht." Haar VVD-collega Meulenkamp zegt dat het onderzoek "eens te meer" duidelijk maakt dat er wat moet gebeuren. "De minister van Landbouw moet nu keuzes gaan maken."

Kinderopvang schuldig aan dood van verdronken peuter in Huizen

20 hours 5 minutes ago

De stichting achter een kinderopvang in Huizen is door de rechter schuldig bevonden aan de dood van een 2-jarige peuter in 2023. Volgens de rechtbank heeft de stichting, waar het kinderdagverblijf onder valt, onvoldoende gedaan om de veiligheid bij de opvang te waarborgen. De stichting heeft een geldboete van 30.000 euro opgelegd gekregen, waarvan 25.000 euro voorwaardelijk.

Het jongetje viel op 3 april 2023 in de buurt van het kinderdagverblijf in een sloot, nadat hij ongemerkt van het terrein van de opvang was weggelopen. Hulpverleners haalden hem uit het water, maar konden hem niet meer redden.

Het Openbaar Ministerie (OM) besloot om de stichting, waar het inmiddels opgeheven kinderdagverblijf onder valt, te vervolgen. Het OM verweet de stichting dood door schuld.

Poorten niet op slot

Volgens de rechtbank is de stichting "verwijtbaar tekortgeschoten in haar zorg voor een veilige buitenruimte voor kinderen". Uit onderzoek is gebleken dat de poorten van het schoolplein niet goed waren afgesloten, waardoor de peuter zelf de hekken kon openmaken en al meerdere keren het terrein wist te verlaten.

Het eerdere weglopen van het jongetje had volgens de rechter aanleiding moeten zijn om maatregelen te nemen, maar dit is niet gebeurd. De stichting heeft daarmee de zorgplicht geschonden.

"Aanmerkelijk onachtzaam en nalatig", bestempelde de rechter de gang van zaken volgens de regionale omroep NH. Daarmee is er sprake van dood door schuld. Naast de geldboete heeft de stichting een proeftijd van drie jaar opgelegd gekregen. Deze straf is gelijk aan de strafeis van het Openbaar Ministerie.

Zeker negen doden door aanhoudende extreme hitte in Europa

20 hours 13 minutes ago

Na regen en onweer is de hitte in Nederland verdwenen, maar in de rest van Europa is het nog altijd extreem warm. De warmte heeft in verschillende landen opnieuw mensenlevens geëist. In Frankrijk, Spanje en Italië vielen de afgelopen dagen zeker negen doden.

Hoeveel mensen in totaal zijn omgekomen door de hitte in Europa is lastig te zeggen. Van sommige mensen is meteen vast te stellen dat ze door de hitte zijn overleden, terwijl dat van anderen nog niet met zekerheid kan worden gezegd.

Italiaanse stranden

In Italië overleden twee mannen van 60 en 75 jaar toen zij op Sardinië op het strand waren. De hitte werd hen te veel. Volgens persbureau ANSA is nog geprobeerd om de mannen te reanimeren, maar tevergeefs.

Ook in de rest van Italië is het warm. In achttien steden geldt vandaag code rood. Daar is het advies om rustig aan te doen en veel te drinken. Het blijft er voorlopig heet, met morgen verwachte temperaturen van boven de 40 graden.

Doden in Frankrijk

In Frankrijk zijn drie doden gevallen en zijn er 300 mensen naar het ziekenhuis gebracht. Een bouwvakker kwam om het leven bij werkzaamheden aan het voetbalstadion van Auxerre. Inmiddels is de ergste hitte voorbij en zakken de temperaturen naar normale waarden.

De hitte verplaatst zich naar het oosten van Europa. Onder meer in Kroatië en Hongarije moeten mensen rekening houden met hoge temperaturen.

In Turkije zijn de natuurbranden van eerder deze week voor een groot deel onder controle, zeggen de autoriteiten. Vanwege die branden werden 50.000 mensen geëvacueerd.

Spaanse sterfgevallen

In Spanje kwamen gisteren twee mensen om bij een bosbrand in Catalonië. De brand verwoestte verschillende boerderijen en richtte schade aan over een lengte van 40 kilometer. Daarnaast zijn er twee sterfgevallen gemeld in de zuidwestelijke regio Extremadura en de stad Córdoba.

De afgelopen week zijn in Spanje al 265 mensen overleden van wie de dood is toe te schrijven aan de hoge temperaturen. Die mensen zijn niet rechtstreeks door de hitte overleden, maar stierven door de hoge temperaturen eerder dan verwacht.

Hoe de stemmingen over het 'strengste asielbeleid ooit' uitliepen op chaos

20 hours 34 minutes ago

Na anderhalf jaar gesteggel over het "strengste asielbeleid ooit" stemt de Tweede Kamer morgen over de kroonjuwelen van het demissionaire kabinet-Schoof: de twee asielwetsvoorstellen. Zekerheid of een strenger asielbeleid de eindstreep haalt, is er nog niet na een paar tumultueuze dagen in Den Haag.

Er is de afgelopen dagen bijna geen touw meer aan vast te knopen: partijen wisselen op de valreep van standpunt, gevoelige plannen worden plotseling aan de wetsvoorstellen toegevoegd en over opmerkelijk verlopen stemmingen vallen harde woorden als "chaos" en "amateurisme". Hoe kon dit gebeuren? Een reconstructie.

PVV draait na val kabinet

Eerst terug naar begin vorige maand. De PVV laat dan na de val van het kabinet weten de asielwetsvoorstellen van hun eigen oud-minister Faber te blijven steunen. Tot vorige week, als PVV-Kamerlid Vondeling tijdens een debat opeens met extra eisen komt.

De spreidingswet moet onmiddellijk worden ingetrokken en illegaal verblijf van vluchtelingen moet strafbaar worden, aldus Vondeling. De wetsvoorstellen zouden sowieso niet minder streng mogen worden, anders zou het een "slappe hap" worden, aldus de PVV.

Uit deze draai wordt duidelijk dat de PVV de verkiezingscampagne in wil met het "slappe hap"-verwijt aan andere partijen. Die partijen houden er na dat debat serieus rekening mee dat de PVV alsnog tegen de eigen wetsvoorstellen zal stemmen.

De steun van het CDA, die in principe nodig is voor een meerderheid in de Eerste Kamer, is dan nog onzeker. Die partij is wel bereid "ver te gaan" en wil aanvankelijk in ieder geval instemmen met de asielnoodmaatregelenwet, die gaat over het verkorten van de verblijfsvergunning van vluchtelingen van vijf naar drie jaar.

Maar de christendemocraten willen uitstel van het andere wetsvoorstel, dat regelt dat asielzoekers verschillende statussen kunnen krijgen, omdat de IND grote invoeringsproblemen voorziet. Dat is normaal een klein verzoek dat coalitiepartijen wel honoreren, maar dat ligt nu anders door de opstelling van de PVV.

Linkse partijen proberen stemming te verplaatsen

Met spanning wordt daarna uitgekeken naar afgelopen dinsdag. Dan stemt de Tweede Kamer eerst over aanpassingen aan de twee wetsvoorstellen. Zouden de voorgestelde wetswijzigingen van PVV en CDA het halen? En wat zou dat betekenen voor de meerderheid voor de gehele asielwetten?

Het toeval wil dat de stemmingen op hetzelfde tijdstip staan gepland als de herdenking van het Nationale Slavernijverleden. Omdat meerdere Kamerleden daarbij willen zijn, probeert Denk-leider Van Baarle de stemmingen naar later op de middag te verplaatsen. Maar hij krijgt hiervoor geen meerderheid.

"Wij horen hier tijdens stemmingen te zijn", zegt BBB-leider Van der Plas daarover. "Dat is waar de kiezer ons voor gekozen heeft."

Chaos tijdens de stemmingen

En dus begint de Tweede Kamer die middag met de stemmingen over een lange lijst aan moties en voorstellen voor wetswijzigingen, die nog snel voor het zomerreces moet worden afgehandeld. Een meerderheid blijkt voor het toevoegen van het strafbaar stellen van illegaal verblijf aan de asielnoodmaatregelenwet.

Dat komt mede doordat bij de linkse partijen meerdere Kamerleden afwezig zijn. Normaal 'pairen' ze dan; dat betekent dat een afwezig Kamerlid met een aanwezig Kamerlid afspreekt dat die laatste ook niet zal stemmen. Maar dat blijkt bij meerdere Kamerleden verkeerd te zijn gegaan.

Zo lukte het Partij voor de Dieren-Kamerlid Christine Theunissen niet om zich te laten pairen. Toch besloot ze niet naar de stemming te gaan, maar naar de herdenking van het slavernijverleden.

VVD en BBB stemmen voor de wijziging; zij schatten in dat het voorstel toch zou sneuvelen. Volgens de VVD was ook niet duidelijk dat het voor Bontenbal zo belangrijk was dat hij anders zijn steun zou intrekken. "Dit signaal is niet gegeven", zegt VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski. Wel gaf Bontenbal tijdens het eerdere asieldebat aan dat hij grote moeite heeft met het plan.

CDA haakt af

Door een samenloop van omstandigheden is er nu dus een Kamermeerderheid voor de strafbaarstelling van illegaal verblijf. PVV, VVD en BBB kunnen tegen hun potentiële kiezers zeggen dat hun "strengste asielwetten ooit" nóg een stukje strenger kunnen worden. Maar of dat daadwerkelijk gaat gebeuren is de vraag, want kunnen christelijke partijen de wetsvoorstellen nu nog wel steunen?

Het antwoord daarop volgt deels al vandaag, als CDA-leider Bontenbal Haagse journalisten bijeen roept. Hij kondigt aan dat hij de steun van het CDA aan de asielnoodmaatregelenwet intrekt, omdat de strafbaarstelling hem te ver gaat. Daar zouden ook kerkleden en vrijwilligers die illegalen helpen onder komen te vallen. Ook het tweestatusstelsel steunt hij niet, zegt hij, omdat er geen uitstel komt.

Bontenbal, die van fatsoenlijke politiek een speerpunt maakt, noemt de gang van zaken "amateurisme", "chaos" en "geblunder". Hij snapt niet dat VVD en BBB de steun van het CDA voor de gehele asielnoodmaatregelenwet onmogelijk maken door voor het PVV-plan te stemmen. "Het maakt mij boos en teleurgesteld dat de politiek zich al anderhalf jaar laat gijzelen door de politiek van Geert Wilders."

Bontenbal legt uit waarom hij tegenstemt en het "geblunder" van de coalitie vindt:

Nu zijn alle ogen gericht op NSC, die nodig is om de asielplannen aan een meerderheid te helpen in de Tweede Kamer. Tot nu toe steunt deze regeringspartij de asielnoodmaatregelenwet, maar zeker is dat de strafbaarstelling van illegaliteit ook hier op weerstand stuit. Het is ook nog onduidelijk of er in beide Kamers genoeg steun is voor het tweestatusstelsel.

Morgen stemt de Tweede Kamer over de twee wetsvoorstellen, waar voor nu geen wijzigingen meer in te maken zijn. De grote vraag is of partijen dan opnieuw voor verrassingen gaan zorgen.

Vermoedelijk grootschalig seksueel misbruik in Australische kinderdagverblijven

21 hours 50 minutes ago

In Australië zijn twee mannen aangeklaagd voor het seksueel misbruiken van kinderen in kinderdagverblijven in de deelstaat Victoria. Ruim 2600 ouders, kinderen en verzorgers zijn uit voorzorg door de autoriteiten persoonlijk op de hoogte gebracht over de aanklachten.

Het gaat om de 26-jarige crèchemedewerker Joshua Dale Brown, die ervan wordt verdacht meer dan zeventig misdrijven te hebben gepleegd, waaronder verkrachting. Het gaat om zeker acht slachtoffers, maar de politie houdt er rekening mee dat hij meer kinderen heeft misbruikt.

De misdrijven zijn volgens de politie tussen april 2022 en januari 2023 gepleegd in een kinderdagverblijf in een buitenwijk van Melbourne.

Browns vermeende slachtoffers waren tussen de vijf maanden en twee jaar oud ten tijde van het misbruik. Hij is al op 12 mei gearresteerd, maar pas deze week werden zijn naam en de aanklachten tegen hem openbaar gemaakt.

Vandaag werd bekend dat de politie nog een man heeft aangeklaagd voor seksueel kindermisbruik, het bezit van beelden van kindermisbruik en bestialiteit. Michael Simon Wilson werkte, net als Brown, in een dagopvang voor kinderen. Volgens de politie kennen de twee verdachten elkaar.

In shock

Een moeder die anoniem wil blijven vertelde aan de publieke omroep ABC dat ze aankwam bij het kinderdagverblijf van haar kind toen de politie net het pand verliet. Ze trof een begeleider in tranen aan.

"Ze vertelde me dat iemand was aangeklaagd voor seksueel misbruik van kinderen, en dat die persoon ook in dit kinderdagverblijf had gewerkt. Ik was in shock. Meteen vroeg ik me af, is mijn kind ook slachtoffer? De gedachte maakt me misselijk."

De autoriteiten houden rekening met nog meer slachtoffers. Brown werkte tussen januari 2017 en mei dit jaar in twintig verschillende kinderdagverblijven. Er loopt al een onderzoek naar vermoedelijk misbruik van kinderen in een ander kinderdagverblijf, mogelijk volgen er meer. Uit voorzorg moeten ruim 1200 kinderen die naar de kinderdagverblijven gingen waar Brown werkte een soa-test laten afnemen, specifiek voor chlamydia en gonorroe.

'Beruchtste pedofiel van Australië'

In Australië is geschokt en woedend gereageerd op deze zaak. Het is namelijk niet voor het eerst dat er een grote zedenzaak speelt in een kinderdagverblijf. Eind vorig jaar werd de 46-jarige Ashley Paul Griffith veroordeeld tot levenslang voor het misbruiken van zeker zeventig jonge kinderen. De 'beruchtste pedofiel van Australië' kon bijna twintig jaar lang zijn gang gaan, zowel in Australië als in Italië.

De zaak, die in 2022 aan het licht kwam, heeft pijnlijk blootgelegd hoe het toezicht op de kinderopvang in Australië tekortschiet. De deelstaten zijn verantwoordelijk voor de naleving van de veiligheidsregels, maar onderling is er weinig communicatie.

Bovendien bleken opvangorganisaties die zich niet hielden aan de veiligheidsvoorschriften regelmatig met een waarschuwing weg te komen. Op veel plekken bleek dat er een gebrek is aan adequate training voor medewerkers, documentatie en toezicht.

Nieuwe regels

De verantwoordelijkheid voor het toezicht is verdeeld tussen de federale en de lokale overheden. De federale overheid geeft subsidies aan instellingen, die afhankelijk van de naleving van veiligheidsvoorschriften worden verstrekt. Maar tot nu toe kunnen organisaties die de regels niet goed hebben nageleefd toch aanspraak maken op subsidie. De regering wil versneld nieuwe regels invoeren om dat in de toekomst te voorkomen.

Sinds de zaak van Griffith aan het licht kwam zijn de regels rond de registratie en werving van medewerkers van crèches aangescherpt. Ook heeft de sector een nieuwe code opgesteld voor mensen die met kinderen werken.

Sinds een paar maanden geldt op de meeste kinderdagverblijven in Australië een telefoonverbod voor medewerkers, zodat ze geen foto's of video's kunnen maken van de kinderen voor wie ze zorgen. Maar niet overal is zo'n verbod ook wettelijk vastgelegd.

Videocamera's

Jacinta Allan, premier van de deelstaat Victoria, heeft beterschap beloofd. Ze heeft een onderzoek ingesteld naar de kinderdagverblijven waar Brown werkte. Ook zegt ze zo snel mogelijk een register op te stellen voor medewerkers van kinderdagverblijven, zodat er beter gecontroleerd kan worden op veiligheid.

Een telefoonverbod voor crèchemedewerkers moet er in september komen. Boetes voor overtreders kunnen oplopen tot 50.000 Australische dollar. De regering kijkt ook of het mogelijk is om verplicht videocamera's te plaatsen in de instellingen.

Maar dat is allemaal niet genoeg, stellen critici. Ouders en slachtoffers vragen al langer om een nationaal onderzoek naar kinderdagverblijven en naar de commissie die erop moet toezien dat de veiligheidsregels worden nageleefd. De twee verdachten zitten vast, ze moeten in september voor de rechter verschijnen.

Advies van de plasticbranche: geen belasting door overheid, maar interne belasting

22 hours 6 minutes ago

Het was niet een 'tafel van plastic', maar vertegenwoordigers van de plasticbranche die meededen aan de politieke 'plastictafel'. Zij kregen van demissionair minister Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) eind april de opdracht om in twee maanden met een plan te komen voor de plasticbranche.

Uit het advies van de plastictafel blijkt: de branche wil geen harde regels, veel blijft vrijblijvend en de politiek moet weer aan de bak. Een zogenoemde 'circulaire hefboom' in plaats van belasting moet leiden tot een fonds voor recyclingbedrijven - die hebben het zwaar.

Aan de plastictafel zaten de ministeries van Infrastructuur, Klimaat en Financiën, een reeks belangenorganisaties namens het bedrijfsleven en milieuorganisaties Natuur&Milieu, Urgenda en Plastics Europe.

Beslissingen naar Prinsjesdag

Onder druk van het bedrijfsleven besloot minister Hermans bij de Voorjaarsnota begin april om de 'plastictaks' - een extra belasting op plastic - te schrappen. Die zou voor de industrie tot oneerlijke concurrentie met het buitenland leiden, waar geen belasting wordt geheven. Maar het geld was al ingeboekt en dus ontstond een gat in de begroting van 576 miljoen euro.

Hermans riep de plastictafel in het leven met de opdracht: kom met een advies om dit gat te dichten. Anders- zo bevestigt het ministerie van Financiën aan de NOS - komt een deel van de kosten bij de burger terecht.

De plastictafel kaatst de bal nu terug: wij doen voorstellen, maar de politiek moet beslissingen nemen. Een woordvoerder van het ministerie van Klimaat laat weten dat het kabinet de plastictafel bedankt voor de voorstellen en dat de ideeën worden meegenomen richting Prinsjesdag.

Nieuw plastic

Virgin plastic, oftewel nieuw plastic gemaakt van aardolie, is nog steeds veel goedkoper dan gerecycled plastic. Het eerdere idee van de plastictaks was om een belasting te heffen op dat nieuwe plastic. Die zou doorberekend worden naar de kopers van dat plastic en alle verpakkingen en producten die ervan worden gemaakt.

Daarmee zouden de prijzen van gerecycled en nieuw plastic dichter bij elkaar komen te liggen, waardoor bijvoorbeeld verpakkingsbedrijven sneller voor gerecycled plastic zouden kiezen. Sinds vorig jaar zijn er door die prijsverschillen tien recyclebedrijven in Nederland failliet gegaan. Maar Hermans kreeg vanuit de branche te horen dat een belasting geen goed idee is, dus liet ze de branche zelf met voorstellen komen.

Wetgeving

Het belangrijkste punt uit dit advies is dat de belasting wordt vervangen door een 'circulaire hefboom'. Kort gezegd houdt dat in dat bedrijven die niet circulair produceren (denk aan producten met veel plastic of die moeilijk te repareren zijn) moeten betalen, en bedrijven die circulair produceren dat niet hoeven.

Dat geld komt in een fonds terecht, beheerd door de sector, waarmee innovatie kan worden betaald of leningen aan recyclebedrijven kunnen worden verstrekt. Maar daar is wel wetgeving voor nodig.

De tafel erkent de noodzaak recyclers te helpen, maar geld uit het Klimaatfonds toezeggen of recyclers vrijstellen van bepaalde belastingen kan ook alleen het kabinet en niet de bedrijven zelf. Ook levensmiddelenproducenten als Unilever, Nestlé en Coca-Cola hebben toegezegd meer gerecycled plastic te kopen.

Het doel is dit jaar minstens 115.000 ton, en dat moet jaarlijks oplopen. Hoeveel ze nu al inkopen is onduidelijk. Ook is het vrijwillig: er zijn geen manieren voorgesteld om producenten te dwingen gerecycled plastic te kopen.

Geen dwingende maatregelen

"Het is toch alsof je met de kalkoen over het recept voor het kerstdiner praat", zegt zelfs Steven van Eijck, de oud-LPF-staatssecretaris, die was aangesteld om de tafel te leiden. "Het is aan de politiek om een oplossing te vinden die de concurrentiepositie van bedrijven niet schaadt, bedrijven perspectief geeft en investeringen in innovatie aanjaagt." Toch kijkt hij positief terug op het proces, waar volgens hem goed is samengewerkt.

Maar niet iedereen denkt er zo over. Volgens sommige deelnemers was de rode draad in de gesprekken dat de industrie wel zegt te willen verduurzamen, maar zich verzet tegen dwingende maatregelen.

En nu ligt de bal dus weer bij Hermans en de nieuw aangetreden demissionair staatssecretaris Aartsen van Milieu, die dit in augustus oppakken. Dan wordt ook duidelijk of het gat van de niet ingevoerde plastictaks, wat de plastictafel niet heeft kunnen dichten, wordt verrekend in de afvalstoffenheffing en daarmee bij de burger terechtkomt.

Advocaat verdachte steekpartij bij Dam sluit terroristisch motief uit

22 hours 27 minutes ago

De 30-jarige Oekraïner die eind maart vijf mensen neerstak bij de Dam in Amsterdam, had geen terroristisch motief. Dat heeft de advocaat van Roman D. op de eerste pro-formazitting gezegd. Het Openbaar Ministerie verdenkt Roman D. van vijf pogingen tot moord of doodslag met een terroristisch oogmerk. Bij de steekpartij raakten vijf mensen gewond.

D. was afwezig bij de zitting in de rechtbank van Amsterdam omdat hij herstelt van een beenbreuk die hij opliep toen een Britse toerist hem aanhield. Zijn motief voor de steekpartij is nog altijd onduidelijk. Hij heeft nog geen een verklaring afgelegd aan de politie.

'Heftig incident'

Het OM vermoedt dat de Oekraïner handelde met terroristisch oogmerk en voorbedachten rade. Dit blijkt volgens de officier van justitie uit de snelle, gerichte uitvoering van de daad en de notities en zoekacties op zijn telefoon die "doen denken aan een plan van aanpak".

De aanklager spreekt van "een heftig incident in hartje Amsterdam" dat veel angst heeft veroorzaakt onder de bevolking en een enorme impact heeft gehad op de slachtoffers.

Midden op de dag, op 27 maart, stak D. vijf voorbijgangers neer met een mes in de Sint Nicolaasstraat en de Gravenstraat, vlak bij de Dam. Een Britse toerist wist de man te overmeesteren. De slachtoffers waren toeristen uit Polen en België, een 19-jarige Amsterdammer, en een ouder echtpaar uit Amerika. Alle slachtoffers overleefden de aanval.

Gehoorschade

Volgens de advocaat van D. heeft hij niet uit ideologisch, religieus of politiek oogmerk gehandeld. Zij noemt de daad een "tragisch ontspoord individueel handelen" als gevolg van oorlogstrauma, mogelijk veroorzaakt door hersenschade en meerdere hersenschuddingen tijdens zijn dienst in het Oekraïense leger. Ze pleit daarom voor neurologisch onderzoek.

De rechtbank gaat daar niet in mee. De Oekraïner wordt wel onderzocht door een psycholoog en psychiater van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). "Zij kunnen dit voorleggen aan de neuropoli, we zien geen reden om dat op voorhand te doen", aldus de rechter.

Uit onderzoek van het OM, in samenwerking met Oekraïense autoriteiten, blijkt dat D. afkomstig is uit Marioepol, in de regio Donetsk in Oost-Oekraïne. Hij ging in 2015 bij het Oekrainese leger. Tijdens gevechten in 2023 liep hij gehoorschade op, wat leidde tot evenwichtsproblemen. Vervolgens verruilde hij het front voor administratief werk. Volgens zijn commandanten was hij een goede soldaat, gereserveerd van aard en vaak alleen.

Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat Roman D. een Oekraïense deserteur is:

Na de Russische invasie verbrak D. het contact met zijn moeder, die in Tsjechië woont. In gesprekken met Nederlandse autoriteiten zei de moeder dat de oorlog D. gek heeft gemaakt. De halfbroer van D., die eveneens in Tsjechië woont, zegt dat de verdachte uitgesproken anti-Russisch was.

Begin dit jaar kreeg D. verlof van de militaire autoriteiten om zijn moeder te bezoeken, maar dat deed hij niet. Op 4 maart vertrok hij vanuit het zuiden van Oekraïne via Lviv en Polen naar Duitsland en kwam op 6 maart aan bij een aanmeldcentrum voor asielzoekers in Berlijn. Tot 26 maart verbleef hij daar in een opvanglocatie voor Oekraïense vluchtelingen.

Messenwinkel

Diezelfde dag reisde hij met de trein naar Amsterdam. Met behulp van camerabeelden is de hele periode dat D. in Amsterdam was, in kaart gebracht. Na aankomst in een hotel aan het Damrak was hij in verschillende winkels en het Wertheimpark. Hij wilde een messenwinkel bezoeken, maar die bleek gesloten. De volgende ochtend kocht hij daar alsnog twee messen voor 167 euro.

Tijdens zijn bezoek aan de winkel voerde D. een zoekopdracht op zijn telefoon uit waarin hij vroeg hoeveel messen hij nodig had om longen door te steken en welk mes daarvoor geschikt was.

Naast deze zoekopdrachten werden ook notities gevonden over wat hij nodig had om de daad te verrichten, zoals een handtas en een rugzak. Hoewel dit plan van aanpak voor meerdere interpretaties vatbaar is, wijst het wel op een duidelijke mate van planning, aldus de officier van justitie.

Bijna overleden

Alle slachtoffers werden gestoken in het bovenlijf, ter hoogte van de longen. Bij twee vrouwen bleven de messen in het lichaam achter. "Allen mogen blij zijn dat zij het er levend vanaf hebben gebracht," zei de officier van justitie.

De vrouw van het Amerikaanse stel was bijna overleden; medisch ingrijpen heeft haar het leven gered. Het Belgische slachtoffer ligt nog altijd in een revalidatiecentrum. Zij heeft geen gevoel meer in haar benen, wat komt door een gedeeltelijke dwarslaesie.

Volgens de rechter zijn de beweegredenen voor de steekpartij nog onbekend. "Maar wij vinden dat het nog steeds de uiterlijke verschijningsvorm van een terreurdaad heeft, en dit soort daden leidt tot verontrusting en angst onder de bevolking. Of er daadwerkelijk sprake is van een terroristisch oogmerk, zal tijdens de inhoudelijke zitting worden vastgesteld. Het onderzoek is nog niet afgerond." De volgende pro-formazitting is op 26 augustus.

Douwe Bob-tweet had anders gemoeten, zegt VVD-leider Yesilgöz na interne kritiek

22 hours 39 minutes ago

VVD-leider Yesilgöz zegt in een video op X dat haar tweet over Douwe Bob en diens uitspraken over zionisme anders had gemoeten. Ze zegt dat ze soms "ongepolijst en scherp" reageert, en dat de strijd tegen antisemitisme haar aan het hart gaat. Maar haar tweet heeft niet geleid tot het op gang brengen van een gesprek over wat zionisme is, concludeert zij.

"Zó gewoon is Jodenhaat geworden", schreef Yesilgöz zondag op X bij een video waarin Douwe Bob op het podium bij een Joods voetbaltoernooi in Amsterdam aankondigt dat zijn optreden niet doorgaat vanwege "een zionistische poster en pamfletten". "Pure haat, in het volle zicht", aldus Yesilgöz. "Kinderen wordt een optreden geweigerd om wie ze zijn: Joods."

"Is Douwe Bob een Jodenhater? Ik denk het niet", zegt ze nu. Yesilgöz hoopt dat een gesprek over de betekenis van zionisme alsnog op gang komt. "Je moet weten wat die woorden betekenen en wat de lading daarvan is."

"Het is in de basis het recht op een Joodse staat en het vertrouwen daarin", zegt Yesilgöz in haar video. "Internationaal hebben we afgesproken dat het verketteren van zionisme gelijk staat aan Jodenhaat. En dat is wat er afgelopen weekend gebeurde."

"Ik hou van de Joodse gemeenschap", benadrukte Douwe Bob voor hij het podium verliet. De zanger is gisteren na bedreigingen vertrokken uit Nederland. Voor die bedreigingen is inmiddels een 38-jarige man uit Amsterdam aangehouden.

Yesilgöz kreeg veel publiekelijke verwijten over zich heen dat die bedreigingen door haar kritische tweet waren veroorzaakt. Ze vindt niet dat ze olie op het vuur heeft gegooid, zei ze gisteren.

Dagenlang onrustig

Ook in de achterban van haar partij wordt het verband tussen de tweet en bedreigingen niet gelegd, maar ook daar is het al dagenlang onrustig naar aanleiding van de tweet.

Er is angst voor een verkeerde beeldvorming en kiezers die weglopen bij een partijleider die zo heftig reageert op een populaire zanger. Haar tweet wordt "niet handig" en "een leermomentje" genoemd. Ook omdat andere prominente VVD'ers er in allerlei interviews en programma's op worden aangesproken.

Die kritiek op de actie van Yesilgöz komt boven op de twijfels die er al leefden in de partij over de vraag of zij wel de juiste leider is om de partij groot te maken. Sinds de val van het kabinet heerst er in de partij een behoorlijk chagrijnige en sombere stemming. Het vertrouwen in een goede verkiezingsuitslag op 29 oktober loopt flinke deuken op.

In de linker- en rechterflank van de partij wordt opgezien tegen de formatie. De linkerflank gruwt van Wilders en de PVV, de rechterflank ziet een regering met Timmermans en GroenLinks-PvdA echt helemaal niet zitten. Dan maar in de oppositie, verzuchten sommige VVD'ers.

Met alle ophef over de tweet richting Douwe Bob heeft Yesilgöz haar eigen positie in de partij ondergraven, blijkt uit kritiek van partijbronnen. Haar wordt populisme verweten en een deel van de achterban noemt haar niet authentiek en mist een overtuigend verhaal.

Denktank van Dijkhoff

Met argusogen wordt er ondertussen gekeken naar het initiatief van VVD'er Klaas Dijkhoff en zijn denktank voor de "milde meerderheid". Die stap wordt door veel VVD'ers gezien als een ondermijning van de positie van Yesilgöz. Oud-fractievoorzitter en voormalig bewindsman Dijkhoff is nog steeds erg populair in de partij en veel mensen zien in hem een betere partijleider dan in Yesilgöz.

De denktank van Dijkhoff mengt zich ook onder de critici van Yesilgöz. "Ik vind die tweet van Yesilgöz echt niet best, op zijn zachtst gezegd", schrijft medeoprichter Mark Thiessen in een open brief. "Ik maak me nog steeds - en wellicht nog meer - zorgen over waar de VVD waar ik zo van hou op dit moment staat."

Positie niet in gevaar

Ondanks alle twijfels en kritiek lijkt de positie van Yesilgöz op dit moment niet in gevaar. Ook haar voorganger Rutte lag in zijn beginjaren regelmatig onder vuur. Maar de partij bleef achter hem staan, en dat heeft grote politieke successen voor de VVD opgeleverd.

Yesilgöz koos in de Douwe Bob-discussie voor haar eigen overtuiging omdat ze vindt dat er "echt wat aan de hand" is. Ze zegt zelf dat ze niets wil afdoen aan haar standpunt omdat het anders lijkt of ze de pijn bij de Joodse gemeenschap nuanceert. "Ik moet een artiest die een enorm podium en bereik heeft kunnen aanspreken op de lading en keuze van zijn woorden en hoe die bij de mensen aankomen."

Flexibele oplossing of sluiproute? Vijf vragen over de Europese plannen met CO2-kredieten

23 hours 14 minutes ago

"Slecht nieuws voor klimaatactie", "het afkopen van verantwoordelijkheid" en "een verkeerd signaal aan de rest van de wereld": milieuorganisaties reageren kritisch op het nieuwe klimaatdoel van de Europese Unie.

Eurocommissaris Wopke Hoekstra zegt dat in 2040 de uitstoot van EU-landen met 90 procent moet zijn afgenomen. Dat was ook het advies wat hij kreeg. Maar Hoekstra geeft landen meer ruimte het doel te halen. In zijn woorden zijn de plannen "ambitieus", maar ook "pragmatisch en flexibel".

Zo krijgen landen die in één sector te weinig CO2 besparen de kans dat weg te strepen tegen goede prestaties in andere branches. Ook kunnen bedrijven die CO2 uit de lucht halen daar geld mee verdienen. En zo zijn er nog een paar versoepelingen.

Maar de voornaamste aanpassing is dat landen een deel van hun uitstoot niet in eigen land hoeven terug te dringen. In plaats daarvan mag dat in landen buiten Europa. Om dit te regelen gaan EU-landen zogenoemde koolstofkredieten kopen. Vijf vragen en antwoorden over de Europese plannen.

Wat zijn koolstofkredieten?

Bomen planten, windmolens neerzetten of vervuilende houtoventjes vervangen: zo verminderen landen hun uitstoot door gassen die de aarde opwarmen. Voor elke ton CO2 die niet de lucht ingaat, kunnen projecten een bewijs laten maken dat uitstoot is vermeden: een koolstofkrediet.

En dat is weer te verkopen aan landen of bedrijven die hun uitstoot niet kunnen of willen aanpakken. De vermindering telt dan mee voor de klimaatdoelen van de koper, bijvoorbeeld Nederland. De verkoper, bijvoorbeeld Indonesië, mag ze juist niet meer meetellen voor de eigen klimaatdoelen.

Waarom wil de EU dit?

Soms is het moeilijk CO2-uitstoot te vermijden, of duur. Denk aan de productie van kunstmest of cement. In plaats daarvan kun je kredieten kopen van plekken waar de uitstoot makkelijker en goedkoper omlaag kan. Door dit toe te staan wil de Europese Unie de druk op bedrijven verlichten, die kampen met hoge energieprijzen en sterke concurrentie.

Opkomende landen verdienen hier weer aan. Bovendien hebben de projecten allerlei positieve effecten. Zo neemt de vervuiling af in de landen waar wordt geïnvesteerd en dat is weer goed voor de gezondheid van mensen. Hoekstra verwacht dat de EU door deals te sluiten de banden kan aanhalen met opkomende landen, handig in geopolitiek onrustige tijden.

Waarom zijn koolstofkredieten omstreden?

Er bestaat al een vrijwillige markt voor koolstofkredieten, waar onder meer bedrijven deze kopen om hun uitstoot te compenseren. Bij deze handel is in het verleden veel misgegaan. Zo werden kredieten verkocht van projecten die sowieso wel waren uitgevoerd.

Dat levert dus helemaal geen extra CO2-besparing op. Ook werden de resultaten vaak overschat. Projecten leverden vaak minder op dan werd voorgespiegeld. En het is de vraag of verminderingen wel blijvend zijn. Wat als een aangeplant bos afbrandt?

Veel tegenstanders hebben ook meer fundamentele bezwaren. Ze zijn bang dat de handel in kredieten de prikkel voor bedrijven en landen om te verduurzamen wegneemt. Of ze vinden het raar dat landen die veel armer zijn een deel van het westerse klimaatbeleid gaan uitvoeren.

Is er niets te doen tegen die misstanden?

Mede door de kritiek is er al veel verbeterd aan de handel. Er zijn bijvoorbeeld bedrijven die erop toezien dat bossen echt worden beschermd. En regels moeten garanderen dat de projecten echt nieuw zijn en blijvend resultaat hebben. Hoekstra belooft dat de Europese Unie alleen kredieten van "hoge kwaliteit" zal toestaan. Maar wat dat betekent is maar summier uitgewerkt.

Mogelijk gaan Europese landen hun kredieten kopen op een marktplaats die wordt opgezet door de Verenigde Naties. Maar die bestaat nog niet. Er wordt dus nog gewerkt aan de regels, en wat wel of niet mag meetellen. Het is dus nog afwachten of de handel echt leidt tot minder uitstoot.

Hoe gaat het nu verder?

Hoekstra zal het plan eerst nog langs de regeringsleiders en het Europees Parlement moeten loodsen. Mocht dat lukken, dan kunnen EU-landen vanaf 2036 gaan handelen in kredieten. Verder gaat Hoekstra dit gebruiken om een Europees klimaatdoel af te spreken voor 2035. Met dat op zak gaat hij later dit jaar naar de klimaattop in het Braziliaanse Belém.

Sean 'Diddy' Combs volgens jury deels schuldig in zedenzaak

23 hours 35 minutes ago

Rapper en zakenman Sean 'Diddy' Combs is deels schuldig bevonden in de zedenzaak tegen hem. Volgens de juryleden in de rechtbank van New York is de rapper schuldig aan het vervoeren van personen met het oog op prostitutie, maar ze spraken hem vrij van zwaardere aanklachten als mensenhandel en afpersing.

Combs werd vorig jaar september aangehouden op verdenking van afpersing, seksuele uitbuiting en aanzetten tot prostitutie. Later kwamen daar nieuwe aanklachten bij: volgens de openbaar aanklager dwong hij een vrouw om zich te prostitueren en was hij betrokken bij het vervoer van haar en andere mensen voor prostitutie. Zelf heeft hij altijd gezegd onschuldig te zijn.

Omvangrijke zaak

De rechtszaak tegen de 55-jarige hiphopmagnaat begon begin mei, in de afgelopen weken riep de aanklager 34 getuigen op. De belangrijkste getuigenis was die van Combs' ex-vriendin Cassie Ventura. Naast Ventura legden de assistent van Diddy en een vrouw onder het pseudoniem Jane een getuigenis af.

Ventura en Jane zeiden in de rechtbank dat Combs hen had mishandeld en gechanteerd. Diddy's assistent verklaarde te hebben gezien dat Combs Ventura heeft mishandeld.

Daarnaast zei Ventura dat ze werd onderworpen aan honderden zogenoemde 'freak-offs', drugsmarathons waarin ze naar eigen zeggen seksuele handelingen moest verrichten met mannelijke sekswerkers terwijl Combs toekeek, filmde en aanwijzingen gaf.

Als de jury hem schuldig had bevonden op alle aanklachten, had Combs een gevangenisstraf van minimaal 15 jaar tot levenslang kunnen krijgen. De jury had gisteren al een oordeel gegeven over het grootste deel van de aanklachten, maar was het nog niet eens over de laatste aanklacht.

Blij met uitspraak

Combs was aanwezig bij de uitspraak van de jury. Volgens rechtbankverslaggevers was hij enorm opgelucht en had hij met zijn mond de woorden "dank jullie" gevormd. Zijn familie was ook aanwezig en applaudisseerde na de uitspraak.

De advocaat van Ventura zegt tevreden te zijn met het feit dat Combs schuldig is verklaard. "Hij wordt eindelijk verantwoordelijk gehouden voor twee misdrijven, iets wat hij nog nooit heeft meegemaakt."

Nu Combs is vrijgesproken van de zwaardere beschuldigingen kan hij maximaal twintig jaar krijgen voor de prostitutie-aanklachten. Wat zijn uiteindelijke straf wordt, bepaalt de rechter op een later moment.

Gevaar voor de samenleving

Op dit moment zit de rapper nog vast. Meerdere rechters concludeerden dat hij een gevaar is voor de samenleving. Met het oog op zijn gedeeltelijke vrijspraak zal de rechter ook bepalen of Combs op borgtocht vrijgelaten kan worden tot de strafmaat is bepaald.

Volgens de advocaat van Combs vormt zijn cliënt geen vluchtgevaar en moet hij meteen worden vrijgelaten. "Dit is zijn eerste veroordeling en het gaat over een prostitutie-overtreding; hij moet met de passende voorwaarden vrijgelaten worden."

De advocaat vraagt om een borgtocht van 1 miljoen dollar, de aanklager is het daar niet mee eens en zegt dat er wel een risico is dat Combs bevelen van de rechtbank zal negeren.

Franse parlement hekelt misstanden katholieke scholen

23 hours 54 minutes ago

Ouders, schooldirecties en de overheid hebben de afgelopen decennia weggekeken en gezwegen als er meldingen waren van mishandeling en seksueel geweld op katholieke scholen in Frankrijk. "Slachtoffers hebben zich uitgesproken, maar er werd te weinig naar ze geluisterd'', stelt een onderzoekscommissie van de Franse Tweede Kamer, de Assemblée.

Die commissie deed de afgelopen drie maanden onderzoek naar aanleiding van meldingen over één katholieke school in de Pyreneeën, de Notre-Dame de Bétharram. De klachten gingen over mishandeling en seksueel misbruik.

De onderzoekscommissie meldt nu dat er maar liefst 250 aanklachten bij justitie zijn ingediend over misstanden op de school. In ruim één op de drie gevallen gaat het om seksueel geweld. Zeker 26 personeelsleden van de Bétharram-school zijn als dader aangewezen. Het geweld duurde van de jaren 50 tot de jaren 2000: een halve eeuw dus.

Commissielid Paul Vannier zei geschrokken te zijn door de duur en omvang van de misstanden: "We hebben te maken met massageweld.'' Zijn collega Violette Spillebout vindt vooral schokkend dat signalen die jarenlang naar buiten kwamen werden genegeerd: "Er heerste een omerta, niemand deed zijn mond open.''

Gelogen

In het rapport dat de commissie heeft gepubliceerd, ruim 300 pagina's dik, wordt de vloer aangeveegd met de autoriteiten. "Op alle niveaus is er gefaald. De overheid heeft verschrikkelijk gefaald. Het geweld op de Bétharram-school kon de hele tijd gewoon doorgaan.''

Ook de huidige premier Bayrou is gehoord door de onderzoekscommissie. De leden van de commissie zijn verdeeld over de vraag of hij op de hoogte was van het geweld op de school. Bayrou was tijdens de misstanden onder meer bestuurder in de streek waar de school staat en zijn eigen kinderen zaten er op.

Het linkse commissielid Vannier zegt dat Bayrou ervan wist, dat hij niet ingreep, en dat hij daarover heeft gelogen. Maar commissielid Spillebout, van de middenpartij van president Macron, wil Bayrou niet als schuldige aanwijzen. Zij zegt dat "alle ministers die elkaar in de loop der jaren zijn opgevolgd, medeverantwoordelijk zijn".

De misstanden waren er niet alleen op de school in de Pyreneeën, benadrukt de commissie. De parlementariërs brachten tijdens hun onderzoek 80 collectieven van slachtoffers in kaart, verspreid over het hele land, die zeggen het slachtoffer te zijn van mishandeling en seksueel geweld op hun katholieke onderwijsinstellingen.

Georganiseerde gevechten

Bijna overal gebeurde hetzelfde, aldus commissielid Fatiha Keloua-Hachi. "Op zo'n school loopt een roofdier rond. Maar daaromheen lopen andere mensen. En die zwijgen of stemmen er stilletjes mee in. Daardoor kan zo'n roofdier gewoon doorgaan met het mishandelen of verkrachten: 20 of 30 jaar lang, zonder dat iemand ingrijpt. En ook de ouders van de slachtoffers doen mee aan de omerta. Want die krijgen vaak wel signalen, maar doen er niets mee."

Commissielid Vannier: "We hebben zoveel getuigenissen gehoord, over van alles, van verkrachting tot marteling. Kinderen kregen geen eten, mochten niet slapen. Er gebeurden dingen waar ik niet eens van wist dat ze bestonden."

Hij verwees met name naar een katholiek internaat in het noorden van Frankrijk, Le Village d'Enfants de Riaumont. "Dat was de hel voor de kinderen die er verbleven. Het was een soort gevangenis met dwangarbeid. Hele generaties kinderen zijn daar gebroken. De kinderen werden er door de priesters stukgemaakt, verkracht en uitgehongerd. Er heerste een extreemrechtse sfeer, er waren verwijzingen naar het nazisme.''

De katholieke leiding van het pension organiseerde ook gevechten tussen de kinderen. "Dat waren kinderen van 10 tot 15 jaar die elkaar te lijf moesten gaan met bijlen." De kinderen moesten zelf hun eigen 'vechtarena's' bouwen, vertelde Vannier. "Ze werden 's nachts in de kou naar buiten gestuurd, alleen gekleed in een leren broekje, om met kruiwagens cement en stenen te vervoeren."

Vaker controleren

Tijdens de verhoren die de commissie de afgelopen maanden hield, meldde zich ook een slachtoffer van een school in Bretagne. "Vele anderen kunnen hier niet getuigen", zei hij tegen de commissie. "Door het extreme geweld waar wij mee te maken kregen zijn sommigen alcoholist geworden, aan de drugs geraakt of hebben zelfmoord gepleegd."

In het rapport van de parlementsleden worden 50 aanbevelingen gedaan om herhaling van dit soort gruwelijkheden te voorkomen. Katholieke scholen zijn privéscholen, maar zouden door de overheid vaker en beter moeten worden gecontroleerd. Daarnaast zou er een landelijk meldpunt moeten komen waar slachtoffers contact mee kunnen opnemen, zodat hun klachten serieus worden behandeld.

Franse politici zouden ook een debat moeten voeren over de verjaringstermijn. Veel misstanden die vanaf de jaren 50 plaatshadden op de Bétharram-school kwamen pas de laatste jaren naar buiten, nadat slachtoffers zich verenigd hadden in een collectief.

Mishandeling en verkrachting konden vaak niet meer worden bestraft: de feiten waren verjaard. "Sommige vormen van kindermishandeling zouden nooit moeten verjaren", schrijft de commissie.

Veelbesproken transgenderwet van tafel na twee oproepen van de Kamer

1 day ago

Staatssecretaris Struycken van Rechtsbescherming (NSC) heeft de transgenderwet ingetrokken. De wet was nog niet volledig door de Tweede Kamer behandeld, maar een meerderheid riep het kabinet in april op - voor de tweede keer - om de wet in te trekken. Aan die herhaalde oproep heeft Struycken gehoor gegeven.

Het wetsvoorstel was onder meer bedoeld om de procedure te versoepelen voor het veranderen van de geslachtsaanduiding in iemands paspoort. Wie die aanduiding wil aanpassen, heeft daar een deskundigenverklaring voor nodig. In het wetsvoorstel zou dat vervallen. Verder kunnen volgens het voorstel ook jongeren onder 16 jaar hun registratie laten veranderen.

Het voorstel om de wet in te trekken kwam van SGP, JA21 en FvD. Ook de regeringspartijen NSC, PVV en BBB stemden daar in april voor. Een jaar eerder werd eenzelfde motie aangenomen door de Tweede Kamer. De oproep was toen gericht aan het toenmalige demissionaire kabinet-Rutte 4, omdat er nog geen nieuw kabinet was.

Niet controversieel

Nadat het huidige kabinet vorige maand was gevallen, leek het wetsvoorstel even 'controversieel' verklaard te worden, maar de SGP verhinderde dat. Die partij ijverde voor intrekking van de transgenderwet en dat gaat niet als een onderwerp controversieel is.

De discussie over de transgenderwet loopt al jaren. Het voorstel werd in 2021 ingediend door toenmalig minister Dekker. De Tweede Kamer sprak erover in september 2022, maar daarna gebeurde er lange tijd weinig concreets meer. Nu is het voorstel dus helemaal van tafel.

SGP-Kamerlid Van Dijk is blij met de intrekking. "Kwetsbare jongeren zijn juist gebaat bij zorgvuldigheid, niet bij het schrappen van de leeftijdsgrens en de deskundigenverklaring", reageert hij.

Kamerlid Westerveld van GroenLinks-PvdA noemt de intrekking onacceptabel. "Discriminatie, uitsluiting en geweld tegen transpersonen neemt schrikbarend toe", zegt ze. "En juist nu gooit dit kabinet olie op het vuur en zorgt voor achteruitgang."

PVV laat bezwaren nieuwe asielwetten varen, nu ook voor tweestatusstelsel

1 day ago

De PVV gaat morgen toch instemmen met de beide strengere asielwetten. PVV-leider Wilders laat via X weten ook voor het tweestatusstelsel te zijn, woensdag schaarde hij zich al achter de asielnoodmaatregelenwet.

Maar het is nog steeds niet met zekerheid te zeggen of de asielwetten door de Tweede Kamer worden aangenomen, omdat NSC nog niet heeft gezegd wat ze zullen doen. Zonder de steun van die partij is er geen meerderheid, maar staken de stemmen op de helft, 75 zetels.

Vorige week zag het er nog naar uit dat Wilders de nieuwe asielmaatregelen niet ver genoeg vond gaan en daarmee hing de invoering van strengere wetgeving aan een zijden draadje. De PVV sprak over "slappe hap", terwijl de plannen gemaakt zijn door voormalig PVV-minister Faber van Asiel en Migratie.

Aangescherpt

De PVV vreesde dat de wetten nog zouden worden afgezwakt, maar dat gebeurde gisteren niet. Integendeel: de teksten werden nog aangescherpt door een Kamermeerderheid, door de strafbaarstelling van illegaliteit toe te voegen. "Dat is een stap in de goede richting en dus steunen we de wetten", zo laat Wilders weten.

Over de steun voor de twee asielwetten is de afgelopen weken veel te doen in de Tweede Kamer. Het is nog steeds moeilijk te voorspellen of er zowel in de Tweede als in de Eerste Kamer voldoende steun voor is.

Oppositiepartij CDA, belangrijk voor steun in de Eerste Kamer, zal tegen de twee asielwetten stemmen. De asielnoodmaatregelenwet is voor de partij onaanvaardbaar, omdat eraan is toegevoegd dat illegaal verblijf van vreemdelingen strafbaar moet worden.

Medemenselijkheid

Ook mensen die meewerken aan de opvang van illegalen hangt dan een straf boven het hoofd. "Uit medemenselijkheid kunnen we er niet mee instemmen dat mensen uit bijvoorbeeld het Leger des Heils strafbaar zijn", aldus CDA-leider Bontenbal.

Het is ook de vraag of NSC vanwege deze toevoeging over strafbaarheid van illegaliteit akkoord zal gaan. Dat wordt mogelijk donderdag pas duidelijk.

De stemmingen worden morgen in de Tweede Kamer rond 13.30 uur verwacht, maar kunnen ook naar de avond worden verschoven. In de Eerste Kamer komen ze, als ze worden aangenomen, pas na de zomervakantie aan bod.

Van waterballonnen tot 'Dubai-reep'-milkshakes: zo gaat Nederland om met de hitte

1 day ago

Het was de afgelopen dagen extreem warm, maar verkoeling is op komst: later vandaag worden regenbuien verwacht. Hoe zorgden bedrijven en organisaties de afgelopen dagen voor verkoeling voor hun klanten, personeel, cliënten of leerlingen?

Waterspellen en tropenrooster

Juf Senay heeft een creatieve oplossing bedacht: een 'hydratatiestation', deelt zij op sociale media. De kinderen uit haar klas kunnen onder andere gebruikmaken van een waaier of mini-ventilator.

Bijna alle scholengroepen die de NOS heeft gesproken zeggen dat scholen de ruimte hebben om het rooster of de lestijden aan te passen aan de behoefte van de leerlingen.

Zo zijn er basisscholen van de ABSA Scholengroep in Amsterdam die werken met een tropenrooster, waarbij de kinderen een halve dag op school zijn, tot 12.00 uur. Op sommige van deze scholen doen kinderen spelletjes met water op de schoolpleinen om al spelend te leren, maar ook af te koelen.

Een basisschool in Coevorden kreeg zelfs bezoek van de brandweer:

Op de basisscholen van Accent in de Achterhoek blijven de kinderen juist meer binnen. Bijna alle scholen van de scholengroep hebben airco's en ventilatiesystemen. Een tropenrooster is niet nodig. Het is wat dat betreft een normale schooldag, aldus de scholengroep.

Ook de kinderen op de scholen van Openbaar Onderwijsgroep Groningen blijven zoveel mogelijk binnen. Als lestijden worden aangepast, gebeurt dat in overleg met de ouders, zegt de bestuurssecretaris. Wel is het nu makkelijker om flexibel te zijn, omdat het schooljaar bijna voorbij is. "Water en ijsjes zijn het thema van de dag."

Een aantal basisscholen gaat in de toekomst zoeken naar betere mogelijkheden om de schoolgebouwen te gebruiken tijdens de hitte. Veel basisscholen zeggen dat hun gebouwen verouderd zijn, klimaatsystemen ontbreken en dat het met dun glas snel te warm kan worden voor de leerlingen.

Dak- en thuislozen

Een kwetsbare groep die door de hitte wordt geraakt zijn dak- en thuislozen. De gemeente Amsterdam past daarom voor het eerst een zomerse hitteregeling toe, in samenwerking met dak- en thuislozenorganisaties. "Onze inloophuizen voor de dagopvang zijn langer open, vanaf 12.00 uur tot 18.00 uur", zegt een woordvoerder van De Regenboog Groep.

Op deze locaties worden zonnebrandcrème, petten en zonnebrillen uitgedeeld die via inzamelingen zijn verzameld. Voor cliënten die een smartphone hebben is er een app waarmee zij geïnformeerd blijven over hoe zij zich kunnen beschermen tegen de hitte en welke locaties open zijn.

Ook organisaties die nachtopvang of 24-uursopvang aanbieden nemen maatregelen. De nachtopvang van het Leger des Heils is open vanaf 18.00 uur, zonder eindtijd. De dak- en thuislozen mogen langer blijven met dit weer, maar een groot deel gaat zelf vaak de straat op, zegt de woordvoerder. HVO Querido biedt 24-uursopvang aan en binnen hun opvanggebouwen is het ondanks de hitte "goed te doen", meldt de organisatie.

Het Leger des Heils zegt dat er tot nu toe geen specifieke hittegerelateerde klachten zijn binnengekomen en het dus niet nodig is om de werkwijze te veranderen. HVO Querido zegt ook dat er geen ongebruikelijke signalen zijn.

De organisaties hebben allemaal mobiele teams die spullen uitdelen op straat. Veel dak- en thuislozen zoeken schaduwplekken op, onder bruggen en bosjes. Of medewerkers hen altijd kunnen vinden, is niet duidelijk.

Slush puppies en gratis fruit

Van DHL krijgen bezorgers waterflesjes mee, en klanten leven volgens de pakketdienst met hun bezorgers mee en geven ze ook flesjes water mee. Ook Thuisbezorgd herkent dat mensen meeleven met de bezorgers. Er zijn geen afspraken met restaurants, maar het bedrijf zegt dat restaurants zelf fruit en water meegeven aan hun bezorgers.

Mensen bestellen niet alleen online, maar gaan ook nog steeds langs de snackbar. Oscar Zurburg, eigenaar van snackbar Constantijn in Amsterdam, ziet dat mensen overdag veel meer milkshakes en ijsjes kopen dan warme gerechten. "Vanaf etenstijd is het weer het oude en vertrouwde, plus die milkshakes en ijsjes", meldt hij. Wel is het in de middag rustiger dan als het niet zo warm is, merkt hij op.

Snackbar Rodi in Rotterdam verkoopt sinds het warme weer juist meer warme gerechten. "Mensen willen ontzorgd worden", zegt eigenaar Jia Zhang. Velen komen ook hier voor een slush puppie en er worden ook meer ijsjes en milkshakes verkocht dan normaal, zoals die met de smaak 'Dubai-reep'.