NOS Nieuws - Algemeen

Het zal erom gaan spannen of D66 een meerderheid in de Kamer bijeen krijgt om het recht op abortus als mensenrecht vast te leggen. Na een paar uur durend debat vanochtend in de Kamer over een initiatiefnota daartoe van D66-Kamerlid Paulusma is er nog geen meerderheid, maar komt die wel een stap dichterbij.

VVD, D66, GroenLinks-PvdA en SP steunen het plan van Paulusma. Over een paar weken, na Prinsjesdag, zal de Kamer erover stemmen. Tot die tijd zegt Paulusma, gaat ze "alles in het werk stellen" om haar plan aan een meerderheid te helpen.

Ze is hoopvol, zegt ze na afloop van het debat tegen de NOS. "Niemand wil deze praktijken. Niemand wil dat vrouwen onnodig sterven."

Twijfels over beste aanpak

Jaarlijks sterven er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO tienduizenden vrouwen door onveilige abortussen. Paulusma vreest dat het aantal in werkelijkheid hoger ligt omdat er in sommige landen gebrekkige zorg is en er niet geregistreerd wordt. In haar nota zegt Paulusma dat abortus een mensenrecht is en om die reden in internationale mensenverdragen vastgelegd moet worden.

Dat vrouwen onnodig sterven wil geen enkele partij, maar niet alle partijen zijn het met Paulusma eens dat abortus als mensenrecht vastleggen de beste route is. Partijen waaronder SGP, Forum voor Democratie en ChristenUnie maken zich zorgen om de rechten van ongeborenen.

"Wanneer begint een mensenrecht eigenlijk?", vraagt ChristenUnie-leider Bikker. "Is dat pas als een kind geboren wordt en het gaat ademen?" Ook SGP-leider Stoffer wil weten hoe het met de balans tussen het mensenrecht van een vrouw of dat van een ongeboren leven.

Paulusma zegt "met het volste respect voor de overtuiging van de heer Stoffer" en anderen er niet anders tegenaan te kijken wanneer een leven biologisch gezien begint. Maar ze constateert "toch anders te kijken" en een "andere waardering te maken" wanneer het om de rechten gaat. "Het recht op zelfbeschikking en het recht om niet te hoeven sterven door gebrekkige zorg of hulp stellen wij bovenaan."

Strengere wetgeving

Met de ontwikkelingen in Polen, maar ook in Zuid-Amerikaanse landen en de strengere wetgeving in Verenigde Staten ziet D66 dat vrouwen wereldwijd steeds minder rechten krijgen. Met D66 maken ook GroenLinks-PvdA, SP en de VVD zich daar zorgen om.

Wetgeving en praktijk rond abortus verschillen in Europa nu sterk per land. Zo is de abortuswetgeving van Polen een van de strengste van Europa. In 2021 werd abortus daar in vrijwel alle gevallen verboden. Het afbreken van een zwangerschap is in Polen alleen toegestaan bij verkrachting, incest of als het leven of de gezondheid van de vrouw in gevaar is.

In Frankrijk werd het recht op abortus in maart vorig jaar juist in de Grondwet vastgelegd. Vooralsnog is dat het enige land, alhoewel er andere landen waaronder Duitsland wel discussie gaande is.

Internationale mensenrechtenverdragen

Partijen als NSC en ChristenUnie merken op er niets in te zien om als Nederlands parlement iets aan te nemen dat tegen nationale wetgeving van andere landen indruist. Paulusma benadrukt dat het om het vastleggen van abortus in internationale mensenrechtenverdragen gaat.

"We zeggen niet tegen andere landen dat ze hun wetgeving moeten aanpassen, we zeggen wel: vanuit Europa moeten we met elkaar zeggen dat het onnodig sterven in Europa niet meer nodig zou moeten zijn."

De komende weken gaat Paulusma met partijen in gesprek. "Ik strijd moedig voorwaarts. Het gaat hier om de rechten van de helft van de wereldbevolking. Vrouwen hebben het recht op zelfbeschikking. En recht op toegang tot veilige zorg. Dat zou in de rest van de wereld ook zo moeten zijn."

Clubs en supporters moeten zwaarder en sneller worden bestraft bij racistische incidenten. Daarvoor pleit de vakbond van betaald voetbalspelers naar aanleiding van een incident van afgelopen weekend in Leeuwarden.

Supporters op de tribune van SC Cambuur maakten zaterdag apengeluiden toen speler Samuel Bamba werd gewisseld. Het was de eerste wedstrijd die de Duitse profvoetballer met Congolese roots speelde voor zijn nieuwe club Willem II.

De voorzitter van de Vakbond van Contractspelers (VVCS), voormalig topvoetballer Evgeniy Levchenko, noemt het "heel treurig" dat Bamba dit weekend met racisme te maken kreeg. Hij vindt dat er meer moet gebeuren om racisme in het voetbal uit te bannen.

Topje van de ijsberg

De KNVB krijgt gemiddeld drie keer per jaar een melding van discriminerende spreekkoren in stadions. Het gaat om wedstrijden in de eredivisie en de Keuken Kampioen Divisie, in totaal achthonderd duels. Dat wil niet zeggen dat het drie keer per jaar mis gaat. Lang niet elk spreekkoor is voldoende hoorbaar en daarom wordt niet alles geregistreerd.

Daarnaast zijn er andere redenen waarom het aantal meldingen zo laag is. Jacco van Sterkenburg, hoogleraar Racisme, Inclusie en Communicatie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, zegt dat we alleen het topje van de ijsberg zien. "Spelers hebben vaak zoiets van: laat maar gaan. Het hoort bij de topsport om daar geen melding van te maken."

Van Sterkenburg snapt wel waarom spelers hier terughoudend in zijn: "Het zijn topsporters. Die willen hun carrière versnellen. Daar hoort racisme melden niet bij. Dat is gedoe, daar willen sporters niet mee bezig zijn. Daardoor lijkt het misschien alsof het nauwelijks voorkomt, maar het komt veel vaker voor dan we denken."

Hogere boetes of puntenaftrek

Volgens Levchenko zijn er manieren om wangedrag bij supporters aan te pakken. Supporters die over de schreef gaan, kunnen met de huidige technologie worden opgespoord, zegt hij. "Met camera's met alles erop en eraan kun je veel voor elkaar krijgen." Volgens hem moet er vaker straf worden opgelegd, omdat die echt indruk maakt op supporters.

Hij denkt bijvoorbeeld ook aan hogere boetes voor clubs en individuele supporters die zich misdragen. Supporters kunnen een boete van 450 euro krijgen, clubs boetes van tienduizend tot twintigduizend euro. "Dat is een hoop geld, maar het liefst wil je ze raken waar het pijn doet: in de portemonnee."

Levchenko oppert ook andere maatregelen als het mis gaat: "Als je thuiswedstrijden zonder publiek moet spelen of punten in mindering brengt, zal er echt wel meer aandacht komen voor de eigen supporters."

Elkaar aanspreken

Ook supporters hebben een belangrijke rol om racisme en discriminatie tegen te gaan, zegt Humberto Tan, voorzitter van de commissie Mijnals. De commissie is in het leven geroepen door de KNVB en adviseert bij het bestrijden van racisme en discriminatie in het voetbal.

"Clubs moeten niet alleen financieel gezond zijn, maar ook sociaal gezond. Dat betekent dat er een omgeving ontstaat waarbij supporters elkaar corrigeren bij ongewenst gedrag. Dat ze elkaar erop durven aan te spreken als het mis gaat. Het zou mooi zijn als clubs op die manier een zelfreinigend vermogen krijgen", zegt Tan.

Andere maatregelen die clubs kunnen nemen zijn een identificatieplicht als supporters het stadion in gaan, camerasystemen om daders sneller te herkennen en strengere straffen voor clubs. "Als je als club niet genoeg doet om de kans op discriminatie te verkleinen, zoals projecten voor jeugd en supporters, zou dat iets kunnen betekenen voor je licentie. Aan die knoppen kun je draaien."

Pilots om daders te herkennen

De KNVB laat weten dat het niet altijd makkelijk is om daders van discriminerende spreekkoren aan te pakken. Het is volgens de bond lastig om het bewijs rond te krijgen.

Wel zijn er pilots met slimme camerasystemen waarmee aanstichters sneller kunnen worden herkend. De voetbalbond gaat voorlopig niet sleutelen aan de hoogte van de boetes, omdat de KNVB van de rechter een paar keer te horen kreeg dat de straffen al te hoog waren.

Geen enkele vorm van hulp aan illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen wordt strafbaar. Dat staat in een nieuw wetsvoorstel dat verantwoordelijk demissionair minister Van Weel vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het kabinet wilde het liefst alleen hulp uit medemenselijkheid, zoals het geven van een kop soep, uitsluiten van strafbaarheid. Maar dat is volgens Van Weel niet haalbaar.

Om te voorkomen dat niet steeds per geval moet worden vastgesteld of de hulp uit medemenselijkheid of andere motieven wordt verleend, kiest hij ervoor om alle vormen van hulp toe te staan. Alleen het illegaal verblijf zelf blijft strafbaar.

Met deze reparatie hoopt het kabinet de zogeheten asielnoodmaatregelenwet nog voor de verkiezingen door het parlement te loodsen, maar het is zeer de vraag of dat lukt.

Vlak voor de zomer nam de Tweede Kamer de strenge asielwetten aan, waarbij er ook steun was voor een voorstel van de PVV om illegaal verblijf strafbaar te stellen. Al gauw bleek dat dat ook betekende dat mensen die vreemdelingen zonder verblijfsvergunning helpen met bijvoorbeeld een kop soep dan strafbaar zouden worden. De Raad van State bevestigde dat ook onlangs.

Niet de bedoeling

Minister Van Weel gaf daarop aan dat hij zo snel mogelijk met een nieuw wetsvoorstel zou komen, om dat probleem te omzeilen. Ook partijen die het voorstel gesteund hadden, zoals NSC en SGP, lieten weten dat dit nooit de bedoeling kon zijn van de wet. Met deze reparatie hoopt het kabinet ook op voldoende steun in de Eerste Kamer.

De Raad van State gaf de minister een aantal opties om de wet aan te passen. Allereerst was er de optie om illegaliteit helemaal niet strafbaar te stellen. Een andere mogelijkheid was illegaliteit niet zien als een misdrijf, maar als een overtreding. Hulp aan iemand om een overtreding te plegen is sowieso niet strafbaar. Maar Van Weel kiest in plaats daarvan voor een zogeheten strafuitsluitingsgrond.

In een toelichting op zijn wetsvoorstel schrijft de minister dat meewerken aan illegaliteit in de vorm van mensenhandel wel gewoon strafbaar blijft, maar dat valt onder een andere wet.

Liefst nog voor de verkiezingen

Van Weel en het kabinet hebben haast, want de verkiezingen komen snel dichterbij. Deskundigen vragen zich af of het wel gaat lukken om het 'strengste asielbeleid ooit' nog voor die tijd door de Tweede en Eerste Kamer te krijgen. Zo moet de Raad van State zich ook weer opnieuw uitspreken over het voorstel. Die gaat daarbij waarschijnlijk ook kijken naar de voors en tegens van het strafbaar stellen van illegaliteit.

"We werken met de snelheid van het licht", zegt Van Weel over zijn tijdsplan. Hij wil graag zijn wetsvoorstel nog door de huidige Tweede Kamer laten goedkeuren. Na de verkiezingen is het maar de vraag of er nog een meerderheid is voor de strenge asielwetten en de strafbaarstelling van illegaliteit. De deadline is vrijdag 3 oktober, dan begint het verkiezingsreces. "Ambitieus", erkent ook de minister.

Het CDA koerst af op een van de spectaculairste comebacks uit de parlementaire geschiedenis. Met een verhaal dat juist géén spektakel belooft. 'Rust, reinheid en regelmaat,' zei partijleider Henri Bontebal in zijn toespraak op het partijcongres dit weekend.

Bontenbal presenteert zijn partij als een middenpartij die niet naar links en niet naar rechts buigt. Tegelijk staan in het programma wel opmerkelijke nieuwe standpunten. Weten kiezers eigenlijk wel waar de partij inhoudelijk voor staat? En is die positionering als middenpartij vol te houden?

"Het CDA heeft een aantal keuzes gemaakt waarvan ze van te voren wisten dat er kritiek op zou komen", zegt parlementair verslaggever en CDA-watcher Roel Bolsius in deze podcast. Nu de campagne echt van start gaat zul je volgens hem zien dat de handschoenen uit gaan en dat het "met z'n allen schieten op Bontenbal" wordt.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Lisa Konings en Ulrike Nagel

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

De eigenaar van vakantiepark Drouwenerzand in Drouwen (Drenthe) moet een groot nagebouwd hunebed weghalen op last van de gemeente. "Het is eigenlijk een dom en duur grapje", zegt eigenaar Kevin Moespot tegen RTV Drenthe.

Drouwenerzand is een attractie- en vakantiepark. De nieuwe eigenaar liet zes maanden geleden het metershoge hunebed voor de ingang van het hotel plaatsen. Hij deed dat echter zonder vergunning. Een omwonende stapte vervolgens naar de gemeente.

"Ik was zo enthousiast dat ik er niet bij stilstond dat ik daar een vergunning voor nodig had. Al snel kwam het telefoontje van de gemeente, dat dit zonder vergunning niet zomaar kan", vertelt Moespot.

Reclameobject

Volgens de eigenaar komt dat onder meer omdat het om een groot reclameobject gaat, terwijl een gedeelte van het hotel een woonbestemming heeft.

De eigenaar heeft geprobeerd om alsnog een vergunning te krijgen, maar dat is niet gelukt. Moespot: "Ik ga er geen strijd van maken. Heel jammer, ook voor de dorpsbewoners die het juist leuk vonden. Maar het moet weg."

Het hunebed, dat 50.000 euro heeft gekost, moet voor 1 november weg zijn. "Dat is een teleurstelling. Bezoekers gingen er graag mee op de foto. Maar we gaan na die datum kijken waar we het hunebed wel mogen plaatsen."

EU-gezant David O'Sullivan is vandaag en morgen in Washington om in verband met de oorlog in Oekraïne nieuwe sancties af te stemmen tegen Rusland. President Trump antwoordde gisteren op een vraag van een journalist dat hij klaar is om naar "de tweede fase" van sancties over te gaan. Wat dat concreet betekent, zei hij niet.

Trumps minister van Financiën Bessent liet bij NBC News doorschemeren dat de VS extra heffingen wil opleggen aan landen die olie uit Rusland importeren. "We zijn bereid om de druk op Rusland op te voeren, maar dan moeten onze Europese partners meedoen", zei hij.

Olie-export treffen

De vraag die op tafel ligt is volgens hem wie de oorlog langer zal volhouden: het Oekraïense leger of de Russische economie. "Als de VS en de EU meer sancties opleggen, met heffingen komen voor landen die olie uit Rusland kopen, zal de Russische economie instorten en zal dat Poetin naar de onderhandelingstafel brengen", zei hij.

Vorige maand legde de VS al zo'n indirecte sanctie van 25 procent op aan India, dat veel Russische olie importeert. Daarmee steunt India de Russische oorlogseconomie, aldus Trump. De Oekraïense president Zelensky is het daarmee eens en prees Trump voor het besluit.

Hij is het ook eens met zijn kritiek op Europa dat er ook in Europa landen zijn die die nog steeds olie of gas uit Rusland importeren en daarmee bijdragen aan de Russische oorlogsvoering.

Het Kremlin zei vandaag dat sancties niet tot een verandering van koers in de oorlog zullen leiden.

Alaska-top

Trump dreigde al vaker met uitbreiding van het sanctiepakket. In juli zei hij dat hij Rusland "enorme heffingen" zou opleggen als dat land niet binnen vijftig dagen een staakt-het-vuren met Oekraïne zou sluiten. Twee weken later vervroegde hij die deadline. Die deadline liet hij verlopen. In augustus volgde zijn ontmoeting met Poetin in Alaska. Alles wijst erop dat hij zich daar door Poetin liet inpakken.

Volgens Trump hadden hij en Poetin een volgende stap naar vrede gezet en nieuwe Amerikaanse sancties leken even helemaal van tafel. Bijna een maand later is vrede of een staakt-het-vuren geen stap dichterbij gekomen. Poetin blijft een persoonlijke ontmoeting met de Oekraïense president Zelensky uit de weg gaan en de Russische aanvallen op en in Oekraïne gaat onverminderd door.

Gisternacht stuurde Rusland in een van de grootste luchtaanvallen sinds het begin van de oorlog 810 drones en 13 kruisraketten op Oekraïne af. Zeven mensen kwamen om, 44 mensen raakten gewond. De afgelopen nacht viel Rusland een Oekraïense energiecentrale aan, waardoor op meerdere plaatsen de stroom uitviel.

Het metronetwerk in Londen ligt deze week bijna helemaal stil. Het personeel staakt tot en met donderdag voor een hoger loon en betere arbeidsomstandigheden, tenzij er eerder een akkoord wordt bereikt.

Miljoenen mensen moeten daardoor een andere weg en ander vervoermiddel naar hun plaats van bestemming vinden. Sinds zondagavond hebben de metromedewerkers hun werk neergelegd.

Londenaren stonden vandaag in ellenlange rijen voor het weinige openbaar vervoer dat nog wel rijdt in de Engelse hoofdstad: de bus en de Elizabeth line, een treintraject dat dwars door Londen loopt. Sommigen nemen de fiets, zelfs al is dat niet overal in de Britse hoofdstad even veilig.

Ook de wegen zijn op veel plekken vol, waardoor ook bussen en taxi's er langer over doen. Taxibedrijf Uber waarschuwt gebruikers op zijn app dat de ritprijzen hoger kunnen zijn vanwege de gestegen vraag. Die zijn soms een veelvoud van wat er normaal wordt gerekend.

De acties begonnen op sommige plaatsen afgelopen vrijdag al, maar toen was er nog sprake van een minimale verstoring. De grootste overlast wordt morgen verwacht, omdat dan veel meer mensen naar kantoor gaan. Op maandagen en vrijdagen werken veel Londenaren thuis.

Transportvakbond RMT staat lijnrecht tegenover vervoerder TfL (Transport for London). TfL houdt vol een eerlijk, betaalbaar bod te hebben gedaan aan de vakbond, maar dat een kortere werkweek te veel kost en onpraktisch is.

RMT benadrukt dat het de bond er niet om gaat winkels en forensen dwars te zitten. "Deze staking gaat door vanwege de onverzettelijke houding van het management van TfL en hun weigering om zelfs maar een kleine verkorting van de werkweek te overwegen", aldus een RMT-woordvoerder.

Die kortere werkweek is volgens de bond nodig "om de vermoeidheid en de gezondheidseffecten van langdurig ploegendiensten op onze leden te helpen verminderen".

Concerten verplaatst

Naast de overlast voor reizigers heeft de staking nog andere gevolgen. Rockband Coldplay heeft besloten om twee concerten in Wembley Stadium deze week te verplaatsen naar een andere datum. Ook de Amerikaanse zanger Post Malone heeft zijn twee shows in Londen uitgesteld. Die staan nu later deze maand gepland.

Uiterlijk vrijdag om 08.00 uur Britse tijd gaan de metro's in Londen weer rijden.

Correspondent Verenigd Koninkrijk Fleur Launspach:

"De Londense metro is onmisbaar voor een stad van zo'n tien miljoen inwoners. Op doordeweekse dagen maken dagelijks 3 tot 4 miljoen mensen gebruik van het ondergrondse Tube-netwerk.

Het is niet de eerste keer dat metro-­medewerkers staken - en ze kunnen daarbij rekenen op weinig begrip van het publiek. Metrobestuurders verdienen meer dan de gemiddelde leraar of politieagent, die ook een hoger salaris willen. En ze hebben bovendien relatief goede arbeidsvoorwaarden en een pensioen, iets wat in het VK zeker niet voor iedereen geldt.

Dus kortom: de staking heeft weinig publieke steun, creëert veel chaos in de stad en zorgt voor economische schade doordat mensen niet of nauwelijks op hun werk komen."

Een kinderdagverblijf in Groningen neemt maatregelen nadat er melding is gedaan van mogelijk seksueel misbruik van een van de kinderen. De leiding van kinderdagverblijf De Goudvinkjes heeft de maatregelen per mail aangekondigd.

De politie kreeg begin mei een melding van het mogelijke misbruik en startte een onderzoek. Bronnen melden aan RTV Noord dat het mogelijke misbruik daar over een langere periode zou hebben plaatsgevonden.

Een politiewoordvoerder laat weten dat er bij het onderzoek "weinig aanknopingspunten" zijn gevonden. "In overleg met het Openbaar Ministerie is besloten om op basis van de beschikbare informatie de melding niet verder strafrechtelijk te onderzoeken", zegt een woordvoerder tegen RTV Noord.

'Enorm geschrokken'

De politie doet geen mededelingen over hoe het mogelijke misbruik aan het licht is gekomen of hoe concreet de aanleiding was. Ook over het eventuele slachtoffer is niets bekendgemaakt.

Een van de eigenaren van het kinderdagverblijf laat weten dat ze "enorm geschrokken zijn van de melding die is gedaan". Er is uitvoerig contact met de GGD Groningen en de politie. "We zijn er voor de kinderen en voor de ouders, om de zorg en veiligheid te waarborgen."

RTV Noord meldt dat de mogelijke dader een bezoeker kan zijn. De opvang huist in een pand waar ook een buurthuis is gevestigd. Daardoor is het complex niet afgesloten. Kinderen moeten bovendien door andere ruimten lopen om naar het toilet te kunnen.

Extra maatregelen

In overleg met de instanties zijn er extra maatregelen genomen. Zo gaan kinderen altijd onder begeleiding van een van de medewerkers van het kinderdagverblijf naar de gezamenlijke ruimtes in het gebouw en is er altijd een medewerker aanwezig op het speelplein.

Ook hebben de medewerkers uitleg gekregen over wat mogelijke signalen zijn van mogelijk misbruik bij jonge kinderen. Ouders krijgen vanavond in een informatiebijeenkomst de kans om hun zorgen te uiten en vragen te stellen.

Het kinderdagverblijf zou de ouders al eerder hebben willen informeren, maar in samenspraak met de gemeente Groningen en de GGD is besloten om te wachten. "De ervaring leert dat in gevoelige zaken als deze een goede en zorgvuldige voorbereiding van groot belang is", laat de gemeente weten.

In het Oost-Franse Besançon is het proces begonnen tegen een anesthesist die dertig patiënten zou hebben vergiftigd. Twaalf van hen zouden daardoor zijn overleden.

De 53-jarige verdachte heeft volgens het Franse OM tussen 2008 en 2017 in twee privéklinieken opzettelijk hoge doses giftige stoffen toegediend aan de patiënten. Ze waren tussen 4 en 89 jaar oud. De vergiftiging veroorzaakte steevast een hartstilstand. In 23 gevallen zou de verdachte hebben geprobeerd de patiënten te reanimeren.

Al voor het begin van het proces zei Frédéric Péchier in een interview onschuldig te zijn en argumenten te hebben om dat aan te tonen. "In geen van de gevallen is er bewijs dat het om vergiftiging gaat", zei hij tegen de zender RTL in een gesprek dat vanochtend werd uitgezonden. "Ik begrijp het leed van de families, maar ik ben daar niet verantwoordelijk voor."

Het onderzoek tegen Péchier begon in 2017, toen twee patiënten tijdens routineoperaties ernstige hartproblemen kregen en slechts met moeite konden worden gered. In infusen die aan de patiënten waren toegediend, werden giftige stoffen gevonden in een potentieel dodelijke dosis. Het onderzoek werd geleidelijk uitgebreid naar steeds meer soortgelijke gevallen uit het verleden.

'Hij gedroeg zich als Zorro'

Een van de vragen die de rechtbank wil beantwoorden, apart van de schuldvraag, is welk motief Péchier kan hebben gehad. In eerste instantie kijken de rechters naar de theorie dat de anesthesist opzettelijk hartstilstanden veroorzaakte om zijn reanimatievaardigheden te kunnen laten zien. Volgens het OM was Péchier opvallend vaak in de buurt als een van de patiënten een hartstilstand kreeg.

Volgens zijn collega's greep Péchier vaak direct in, soms nog vóór er een alarm afging, en diende hij meteen het juiste tegengif toe. "Wat vaak naar voren kwam, was de neiging om er altijd te zijn, om op te scheppen dat hij de beste was", zegt de advocaat van een van de slachtoffers tegen nieuwszender France Info.

"Sommige cliënten vertelden me: 'Er kwam een grote, sterke kerel naar me toe die zei dat hij mijn leven had gered'", aldus de advocaat. Sommige getuigen verklaarden tijdens het onderzoek dat "hij zich gedroeg als Zorro".

Complot

Die theorie volstaat echter niet om andere vergiftigingen te verklaren waarvan hij wel verdacht wordt, maar niet bij aanwezig was. Dat zou Péchier kunnen hebben gedaan door in het weekend de infuuszakken voor de eerste operatie die op maandag gepland stond te besmetten.

De aanklagers vermoeden dat de anesthesist in die gevallen patiënten vergiftigde van artsen met wie hij een persoonlijk conflict had. Op die manier zou hij hun reputatie hebben willen schaden.

Zijn verdediging zegt dat de anesthesist het slachtoffer is van een complot van andere artsen. Daar zou vooral een bepaalde arts achter zitten die hem vijandig gezind was.

Het proces tegen Péchier gaat volgens de planning van de rechtbank tot 19 december duren. Bij een veroordeling kan hij levenslang krijgen.

Gemeenteraadspartijen van gemeenten aan de Merwedebrug willen dat daar preventiemaatregelen worden genomen tegen suïcide. De brug tussen Brabant en Zuid-Holland wordt soms gebruikt voor pogingen tot zelfdoding.

De brug loopt tussen de gemeenten Gorinchem en Altena. "Het is een gevoelige plek waar mensen met suïcidale gedachtes naartoe neigen te gaan", zegt CDA-raadslid in Altena Jade Buchholtz tegen Omroep Brabant.

Als het aan de partij van Buchholtz ligt, komen er preventieborden met daarop het nummer van de landelijke crisislijn 113 te hangen. "Als er een vermissing is, wordt regelmatig gedacht: 'Oh jee, zou het niet bij de Merwedebrug zijn", zegt ze.

Het plaatsen van 113-borden of plakkaten kan een effectieve manier zijn om mensen in een noodsituatie "nog één keer te laten aarzelen", aldus het raadslid.

Camera's

De partij Stadsbelang Gorinchem, de gemeente aan de andere kant van de brug, pleit al langer voor camera's aan beide zijden. "Als iemand vermist raakt, kan je kijken wat zich heeft afgespeeld bij de brug", zegt raadslid Gulsen Metz tegen de regionale omroep Rijnmond. En ook door de beelden live te bekijken kan sneller de juiste hulp worden gevonden.

Volgens het raadslid waren er de laatste tijd meer meldingen vanaf de brug. "Je denkt dan vaak: alweer die brug. Zouden we daar niet iets aan kunnen doen? Ik denk dat alles wat je probeert, van waarde is."

Afname

Spoorbeheerder ProRail werkt al met slimme camera's en 113-borden. Op de plekken waar dat het geval is, nam het aantal zelfdodingen met 45 procent af.

In Nederland overlijden gemiddeld vijf mensen per dag door zelfdoding. Deze week is het de Wereld Suïcide Preventie Week, waarmee extra aandacht gevraagd wordt voor het voorkomen van zelfdoding. Vanaf 1 januari 2026 is het voor gemeenten verplicht om in hun gezondheidsbeleid aandacht te besteden aan suïcidepreventie.

Hulp nodig?

Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.

Maatschappelijke organisaties die kritisch zijn op de overheid krijgen het steeds moeilijker in Nederland. Daarvoor waarschuwt het College voor de Rechten van de Mens (CRM), de onafhankelijke toezichthouder op mensenrechten in Nederland. Vooral de laatste jaren is de situatie verslechterd.

Als een van de oorzaken wijst het CRM naar een aantal wetsvoorstellen die het recht om te demonstreren of te organiseren inperken. Het wetsvoorstel Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties geeft bijvoorbeeld veel vrijheid aan burgemeesters en het OM. "Door deze ruime discretionaire bevoegdheden te creëren voor burgemeesters ontstaat het risico op willekeurige, discriminerende en politiek gedreven besluiten", aldus het CRM.

Ook wijst het college op "stigmatiserende taal" die in de politiek wordt gebruikt voor maatschappelijke organisaties. Doordat dat politici betogers bestempelen als 'beroepsvandalen, onruststokers, anarchisten of terroristen' worden organisaties bij voorbaat verdacht gemaakt en wordt het moeilijker om je uit te spreken, aldus CRM.

'Verontrustende toon'

Het College voor de Rechten van de Mens noemt in het verslag Hongarije, waar de afgelopen tien jaar bijna de helft van de mensenrechtenorganisaties is verdwenen. Voorzitter Rick Lawson: "We zeggen niet dat Nederland al Hongarije is. Daar moeten we ver vandaan blijven. Maar de signalen zijn er wel: wetten die demonstraties inperken, verminderen van financiering voor maatschappelijke organisaties en politici die zich laatdunkend over die organisaties uitlaten."

Het CRM haalt bijvoorbeeld de weigering aan van voormalig minister Marjolein Faber (PVV) om vrijwilligers van het COA een lintje te geven. "Met de aanvankelijke weigering van de lintjes is een verontrustende toon gezet: maatschappelijke inzet die indruist tegen regeringsbeleid wordt niet gewaardeerd."

Bezuiniging ontwikkelingshulp

De zorgen van het CRM zijn deels gebaseerd op onderzoek onder maatschappelijke organisaties zelf. Een van die organisaties is vredesorganisatie Pax. "We maken ons serieus zorgen", zegt directeur Rolien Sasse.

Haar organisatie wordt onder andere geraakt door bezuinigingen op ontwikkelingshulp. In die bezuiniging is ook meegenomen dat NGO's geen geld meer mogen ontvangen om te lobbyen in Nederland. En dat is kwalijk volgens Sasse: "Als maatschappelijke organisaties zijn wij vrij om dat te doen. Het is juist ook onze taak als tegenmacht."

Ook maakt Sasse zich zorgen over de verharde toon in Den Haag en het gebrek aan steun voor haar organisatie. Zo werd een medewerker door Israël bestempeld als "sleutelfiguur" in een aan Hamas gelieerd netwerk: "Terwijl dit totale onzin was." Niet lang daarna werd er een motie aangenomen in de Tweede Kamer die oproept om organisaties die volgens Israël banden hebben met Hamas te onderzoeken en mogelijk als terroristisch te bestempelen.

Dreigen

De verdachtmaking van de Pax-medewerker leidde tot serieuze bedreigingen. Sasse ziet dat dit soort gebeurtenissen niet zonder gevolgen zijn. "Mensen zijn sneller bang dat er repercussies komen. De sfeer is dat het intimiderend kan zijn om een bepaalde mening te uiten. In het verleden was dat echt anders."

Ze benadrukt tegelijkertijd dat haar organisatie zich blijft uitspreken. "We hebben expliciet besloten dat we blijven zeggen wat we vinden, maar dat wordt wel minder makkelijker."

Ook Anne-Floor Dekker van het Nederlands Gender Platform Wo=Men maakt zich zorgen. Haar organisatie wordt geraakt door de bezuinigingen op ontwikkelingshulp. "We waren er niet op voorbereid dat vrouwenrechten zo hard zouden worden aangepakt door dit kabinet."

Volgens Dekker zorgen uitspraken van politici er ook voor dat het werk moeilijker wordt. "Je moet niet onderschatten hoeveel dat ertoe doet. Er zijn organisaties die wij vertegenwoordigen die hele vervelende telefoontjes hebben gehad. Leden vertellen ook dat mensen binnen komen lopen en beginnen te dreigen. Je merkt dat medewerkers daardoor onder druk staan."

Hoopgevende signalen

Ondanks de zorgen zijn er ook hoopgevende signalen, benadrukt Rick Lawson van CRM. "We zien ook dat steeds meer burgers het opnemen voor het maatschappelijk middenveld. Mensen die zelf gaan doneren, of die zich uitspreken. Als je bijvoorbeeld kijkt naar wat er gebeurde na de afschuwelijke moord op Lisa, toen kwam er heel veel los."

Ook benadrukt hij dat maatschappelijke organisaties nog steeds sterk georganiseerd zijn in Nederland.

In de Nepalese hoofdstad Kathmandu zijn bij protesten volgens de politie zeker zeventien mensen gedood. Ze werden door de politie beschoten toen ze het parlement probeerden te bestormen. Volgens de autoriteiten raakten 145 mensen gewond, onder wie 28 politieagenten.

Van de gewonden liggen er minstens veertien in kritieke toestand in het ziekenhuis. Zij hebben onder meer schotwonden in het hoofd of in de borst. Buiten het belangrijkste ziekenhuis in de hoofdstad verzamelen zich familieleden en mensen die bloed willen geven.

De situatie blijft gespannen. Voor de omgeving van het parlementsgebouw is een avondklok ingesteld.

Dit zijn beelden van het protest in de hoofdstad:

In Kathmandu en andere Nepalese steden wordt door jongeren gedemonstreerd tegen een verbod op een aantal sociale media. Demonstranten zijn woedend over een besluit waardoor platforms als Facebook, YouTube en X niet meer te gebruiken zijn. Ook demonstreren zij tegen corruptie bij de overheid.

Enkele tientallen veelgebruikte socialemediaplatforms hebben van de Nepalese overheid meermaals de opdracht gekregen om hun bedrijven officieel te laten registreren in het land en toezicht door de overheid toe te staan. De apps die daar geen gehoor aan gaven, zijn sinds donderdag geblokkeerd.

Het verbod volgt op een wetsvoorstel waarmee de Nepalese regering ervoor wil zorgen dat sociale media beter gereguleerd kunnen worden. Het wetsvoorstel wordt bekritiseerd, omdat het zou kunnen leiden tot meer censuur. De oppositie en tegenstanders van de overheid uitten hun kritiek namelijk vooral online.

Mensenrechtenorganisaties noemen het een poging van de regering om de vrijheid van meningsuiting in te perken. Slechts vijf platforms, waaronder TikTok, zijn nog actief.

Op weg naar het parlementsgebouw drongen de demonstranten door prikkeldraad en andere blokkades. De politie zette een waterkanon en traangas in. De politie zag zich genoodzaakt om zich in het parlement terug te trekken.

Zuid-Aziëcorrespondent Devi Boerema:

"In Nepal zijn veel mensen afhankelijk van sociale media voor hun inkomsten. Ze gebruiken Facebook bijvoorbeeld als platform om hun bedrijf te promoten. Zij worden door het verbod financieel geraakt.

Toch gaan de protesten niet alleen over de blokkade op de in totaal 26 sociale mediaplatformen in Nepal. Jongeren zeggen dat dit de aanleiding is, maar er is bredere woede over corruptie in het land. Sinds het verbod ingesteld werd afgelopen donderdag is de hashtag #nepobaby trending op TikTok. Dat platform is nog wel in de lucht, omdat het platform eerder al instemde met de nieuwe regels van de regering. De platforms waar nu een verbod op is deden dat niet.

Op TikTok zijn filmpjes te zien die het gewone leven van Nepalese jongeren vergelijken met de luxe levensstijl van de kinderen van politici. Het worden al de Gen-Z protesten genoemd, omdat deze generatie zegt nu een einde te willen maken aan jarenlange corruptie en ongelijkheid in het land."

Een 16-jarige jongen heeft het vuur geopend op een politiebureau in het Turkse Izmir, een stad in het westen van het land. Dat schrijft de Turkse omroep NTV. Twee agenten werden bij de aanval gedood en zeker twee anderen raakten gewond, van wie één ernstig.

De schutter is gearresteerd en zijn motief wordt onderzocht. Volgens de Turkse omroep werd de jongen bij zijn arrestatie in zijn been geschoten. De omroep schrijft dat de jongen enige tijd geleden heeft vastgezeten op het politiebureau, maar dat hij weer was vrijgelaten. De schutter zegt mishandeld te zijn in detentie.

Bij de aanslag droeg de jongen een bivakmuts. De Turkse omroep schrijft dat hij het jachtgeweer van zijn vader gebruikte.

Bij een aanslag in Jeruzalem hebben schutters zeker zes mensen gedood. Vier slachtoffers overleden ter plekke, twee andere bezweken in het ziekenhuis.

Over het aantal gewonden lopen de berichten uiteen. Volgens de Israëlische hulpverleningsorganisatie Magen David Adom liggen zeker zes mensen in kritieke toestand in het ziekenhuis.

Onder de dodelijke slachtoffers zijn een man en een vrouw van in de vijftig en drie mannen van in de dertig. Het Spaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat een van de doden Spaans burger is.

Schutters gedood

De aanslag vond plaats bij knooppunt Ramot, aan de noordwestelijke rand van de stad. Volgens de eerste berichten waren de schutters in een bus gestapt, waar ze het vuur openden op passagiers. De Israëlische politie zegt dat er twee schutters waren. Die zijn allebei doodgeschoten, vlak nadat ze zelf waren begonnen met schieten, aldus de politie.

Die spreekt van een terreuraanslag. Veiligheidsfunctionarissen zeggen tegen Israëlische media dat de schutters Palestijnen uit de Westelijke Jordaanoever zijn. Ze zouden uit de omgeving van Ramallah komen, maar hun identiteit wordt nog nagetrokken. Israëlische militairen zouden de dorpen waar de daders vandaan komen hebben omsingeld.

Op beelden is te zien dat mensen in paniek wegrennen van een bushalte, midden in de ochtendspits. Een hulpverlener ter plaatse zegt tegen Israëlische media dat er vlak na de aanslag mensen verspreid over de straat liggen, buiten bewustzijn. "Er is ter plekke veel verwoesting te zien, glasscherven op de grond en veel commotie."

Dit zijn beelden van de situatie na de aanval:

Hamas heeft de aanval in een verklaring geprezen en noemt het een "heldhaftig operatie". De militante beweging heeft de aanslag niet opgeëist, maar roept Palestijnen op de Westoever op om "de confrontatie met de bezetter en de kolonisten te escaleren".

In afwachting van het politieonderzoek zijn de toegangswegen tussen Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever afgesloten. Premier Netanyahu zegt de aanslag te bespreken met veiligheidsbeambten. Hij heeft de plek van de aanslag vanochtend bezocht.

De laatste grote aanslag door Palestijnen met meerdere doden in Israël was in oktober vorig jaar. In Jaffa, ten zuiden van Tel Aviv, vielen twee aanslagplegers omstanders aan met een geweer en een mes. Daarbij werden zeker zes mensen gedood en negen anderen verwond.

De top-3 van de kandidatenlijst van Denk ziet er hetzelfde uit als de vorige keer. Stephan van Baarle blijft lijsttrekker en achter hem staan de huidige fractieleden Dogukan Ergin en Ismail el Abassi op respectievelijk plek 2 en 3. Op 4 en 5 staan twee vrouwen: Elif Esen en Nassira Abaaziz.

Dat het deze volgorde zou worden, was niet vanzelfsprekend. Vorige maand was er een hoogoplopend conflict binnen de partij over de kieslijst. Half augustus zei Van Baarle op te stappen als lijsttrekker, omdat hij naar eigen zeggen werd ondermijnd door het partijbestuur.

'Divers, energiek en vastberaden'

Het bestuur en de Tweede Kamerfractie waren het oneens over de kandidatenlijst. De fractie wilde het zittende Kamerlid Ergin op de tweede plek na Van Baarle, het bestuur wilde hem op de vijfde plek. In plaats van hem moest een vrouw hoger op de lijst komen. Om welke vrouwelijke kandidaat het gaat, is niet bekend.

Uiteindelijk stapte het bestuur op en stelde Van Baarle zich weer kandidaat als lijsttrekker. Met het presenteren van de lijst is duidelijk dat hij zijn zin heeft gekregen wat betreft de volgorde van de kandidaten voor de verkiezingen van 29 oktober. "Onze lijst is divers, energiek en vastberaden, een echte afspiegeling van Nederland", schrijft Van Baarle in een mail aan de leden.

Denk heeft nu drie Kamerzetels. In de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van meerdere peilingen, staat de partij op drie tot vijf zetels.

Rick Davies, een van de twee medeoprichters van de Britse band Supertramp, is overleden. Dat heeft de band bevestigd in een verklaring op zijn website. Davies was 81 jaar.

In de verklaring meldt de band dat Davies op 6 september is overleden in zijn huis op Long Island in de VS. "We hadden het voorrecht hem te kennen en meer dan vijftig jaar met hem te mogen spelen", schrijven de bandleden. Davies leed sinds meer dan tien jaar aan multipel myeloom, ook wel de ziekte van Kahler genoemd.

Rick Davies richtte Supertramp in 1969 op samen met Roger Hodgson. De meeste hits die in de jaren 70 en 80 zouden volgen waren van de hand van Hodgson, maar ook Davies droeg bij aan het succes van de legendarische groep met hits als Goodbye Stranger, Bloody Well Right en Canonball. Enkele nummers, zoals School en Give a Little Bit, werden door Hodgson en Davies samen geschreven.

Bij de oprichtingvan Supertramp had Davies al in verschillende bands gespeeld. Op een tour met een van die bands ontmoette hij de in Zwitserland woonachtige Nederlandse miljonair Stanley August Miesegaes. Die was onder de indruk van Davies' muzikale talent en bood aan hem te sponsoren, op voorwaarde dat Davies een nieuwe band zou beginnen. Miesegaes zou uiteindelijk meebetalen aan de eerste twee Supertramp-albums.

Davies plaatste na zijn ontmoeting met de Nederlander een oproep voor medebandleden in muziektijdschrift Melody Maker, waarop Roger Hodgson auditie deed en ze nummers begonnen te schrijven. De nieuwe band heette oorspronkelijk Daddy maar werd al snel omgedoopt in Supertramp. In 1977 verhuisde de band naar de VS.

De groep scoorde tussen 1974 en 1982 een reeks grote hits: Dreamer, Give a Little Bit, School, Breakfast in America, Take the Long Way Home, It's Raining Again, Goodbye Stranger en The Logical Song. Tien nummers van de band haalden in 2024 de NPO Radio 2 Top 2000.

Ruzie over royalties

Als tweede frontman van Supertramp zette Davies de band voort, nadat Hodgson in 1983 was vertrokken vanwege geschillen tussen de bandleden. Het ging aanvankelijk om creatieve meningsverschillen, maar later ging het ook over songwriting-royalties. Afgelopen maand was daar nog een rechtszaak over.

Vanwege zijn gezondheidsproblemen was Davies de laatste jaren niet meer in staat om met Supertramp op tournee te gaan. Wel trad hij nog op met zijn vrienden uit zijn geboortestad Swindon als Ricky and the Rockets.

De bandleden noemen op hun website Davies' "soulvolle zang en onmiskenbare touch op de Wurlitzer de hartslag van het geluid van de band".

'Begenadigd muzikant'

Musici en fans reageren verdrietig op sociale media. Velen memoreren Davies als een legende. Harry van der Burg, voorman van de tributeband Supertribute omschrijft hem als een begenadigd muzikant. "Hij was een van de bepalende mensen van Supertramp, met name bij het meer jazzy/blues-werk, in tegenstelling tot Roger Hodgson, die zorgde voor het meer pop-achtige werk zoals It's Raining Again", zegt Van der Burg in het NOS Radio 1 Journaal.

Volgens de fan vormden de verschillen tussen Davies en Hodgson juist de kracht van Supertramp. "Omdat ze zo verschillend waren hebben ze elkaar tot grote hoogte gebracht. Maar uiteindelijk brengen die sterk verschillende meningen en muzikale invloed toch tot stand dat zo'n groep uit elkaar gaat."

Ze loopt traag. Moet af en toe even uitrusten. Maar als het over de Franse politiek gaat is Jocelyne Nouvet-Gire één al energie. "Ik ben boos. Ik ben zó ontzettend boos."

Ze heeft de chronische ziekte MS, die het centrale zenuwstelsel aantast. Ze heeft zware lichamelijke klachten. Door haar ziekte raakte ze haar baan kwijt en kan ze thuis weinig nog zelf doen. "Dus ja, ik ben heel erg boos nu de regering aankondigt op chronisch zieken te willen bezuinigen."

Premier François Bayrou kondigde deze zomer een hele serie vergaande bezuinigingen aan. Hij wil onder meer snijden in de vergoedingen van ziektekosten voor chronisch patiënten met bijvoorbeeld MS, kanker, alzheimer of parkinson. Volgens de premier krijgt deze groep zieken regelmatig onnodige behandelingen, die nu nog vergoed worden.

Overleeft Bayrou stemming parlement?

Maar of de bezuinigingen er ook echt komen, is nog maar de vraag. Vandaag komt het parlement bijeen om te stemmen over het beleid van premier Bayrou. Als een meerderheid tegen hem stemt, is hij verplicht om ontslag te nemen.

De kans daarop is groot: de meeste oppositiepartijen willen Bayrou naar huis sturen. Dat is dan de tweede keer dat de premier weg moet in korte tijd. In december werd de vorige centrumrechtse regering ook weggestemd door de oppositie.

Protestacties

Jocelyne Nouvet-Gire gaat woensdag hoe dan ook demonstreren. In het hele land worden protestacties georganiseerd tegen de bezuinigingen. "We moeten onze stem laten horen. We leven in een democratie. De regering hoort te luisteren naar de bevolking."

In Frankrijk zijn meer dan 13 miljoen mensen officieel erkend als chronische zieken. Ze hebben geen uitzicht op genezing. "Chronisch zieken zijn mensen die ook echt heel erg ziek zijn", schreef gezondheidseconoom Nicolas Da Silva van de Universiteit van Parijs. "Door de bezuinigingen zal hun situatie nog verder verslechteren."

Onrust bij ondernemers

Ook ondernemers maken zich zorgen over de politieke onzekerheid in Frankrijk. "Daar zijn we heel erg bezorgd over", zegt Laurent Vronski. "Ik was kort geleden op een bijeenkomst van werkgeversorganisatie Medef. Er heerste daar bijna een begrafenisstemming. Sinds de verkiezingen vorig jaar zomer is er niet één stabiele regering meer geweest."

Nieuwsuur maakte deze video over de problemen in Frankrijk:

Vronski is de directeur van Ervor, een Frans bedrijf dat industriële luchtcompressors maakt en verkoopt aan bijna veertig landen. "Ondernemers willen investeren, produceren, uitbreiden. Maar omdat de politieke situatie in Frankrijk zo onzeker is, gaat de rem erop. Ondernemers zijn afwachtend, ze stellen nu hun beslissingen uit. En als bedrijven geen investeringen meer doen, dan kan een economische crisis ontstaan."

Hij wil zich niet uitspreken over de kleur van een nieuwe regering. Als er maar een regering komt, met een stabiele meerderheid. Dan weten de Franse ondernemers in ieder geval waar ze de komende jaren aan toe zijn.

"Vergeet niet dat we als bedrijfsleven ook al te maken hebben met geopolitieke spanningen en met handelsoorlogen. We passen ons zo goed mogelijk aan, maar niemand zit te wachten op nóg meer instabiliteit.''

In Colombia zijn tientallen soldaten ontvoerd door een grote menigte, meldt het leger. Dat gebeurde in de Micay-canyon, in het zuidwesten van het land.

De canyon in het departement Cauca is een gebied dat onder invloed staat van een rebellenbeweging die zich heeft afgesplitst van de FARC. Ook staat de regio bekend om het verbouwen van veel cocaplanten.

Het leger zegt dat 45 soldaten bezig waren met het invoeren van maatregelen om de illegale teelt van cocabladeren tegen te gaan. Ze werden omsingeld door een groep van zo'n 600 mensen, en werden ontvoerd. Aanvankelijk werd gemeld dat er 72 soldaten waren ontvoerd, maar het leger sprak later van een lager aantal.

In de Micay-canyon proberen de autoriteiten met de speciale 'Operatie Perseus' al ruim een jaar om gewapende groeperingen aan te pakken, schrijft de krant El Tiempo. Daarbij stuiten ze regelmatig op felle weerstand. Vorige week probeerde een groep burgers twee soldaten levend te verbranden.

Nog een ontvoering

Het is de tweede keer in een maand tijd dat er soldaten worden gegijzeld. In augustus werden er in het zuidelijke departement Guaviare ook al 33 militairen gekidnapt, volgens het leger door dorpelingen die vermoedelijk onder bevel stonden van dezelfde rebellengroep. Daaraan ging een vuurgevecht vooraf, waarbij elf doden vielen onder de rebellen.

Het leger zei destijds dat de dorpelingen eisten dat het lichaam van een gedode rebel aan hen zou worden teruggegeven. Na vier dagen lieten ze de gegijzelde soldaten vrij. Ook in juni was er een soortgelijke ontvoering.

De Colombiaanse regering heeft grote moeite om sommige plattelandsgebieden onder controle te krijgen. Drugsbendes en rebellengroeperingen voeren een felle strijd over territorium waar de FARC afstand van heeft gedaan. Die ultralinkse rebellengroep zaaide decennialang terreur in het land. In 2016 werd er een vredespact gesloten met de regering, waarna de wapens werden neergelegd.

Ruim 120 gemeenten slijpen de messen om nog iets terug te zien van het geld van Groupcard. Dit bedrijf dat lokale cadeau- en stadspassen uitgaf ging een maand geleden failliet. Gedupeerde gemeenten komen later deze week bij elkaar, waar wordt besloten of zij gezamenlijk het bedrijf aanklagen en de oud-directeur persoonlijk aansprakelijk gaan stellen.

Dat blijkt uit een rondgang van de NOS onder een deel van de getroffen gemeenten. De gemeente Den Bosch laat weten dat de eigenaar van Groupcard aansprakelijk wordt gesteld voor de schade. Het bedrijf bewaarde het geld dat gemeenten op hun stadspassen en cadeaukaarten hadden geplaatst apart bij een stichting.

Maar vrij snel na het faillissement bleek de rekening van deze Stichting Derdengelden Groupcard leeg. De curator meldde dat het geld vermoedelijk is overgemaakt naar het bedrijf Groupcard, om de verliezen te kunnen betalen.

'Onvoorstelbaar'

Den Bosch had nog voor ruim 211.000 euro bij de stichting van Groupcard staan. Met dat geld konden minima uit de gemeente een nieuwe wasmachine of koelkast kopen die minder energie gebruikt. De gemeente noemt het "onvoorstelbaar" hoe de kaartproducent is omgegaan met maatschappelijk geld.

"We stellen de eigenaar van de bv aansprakelijk, waarschijnlijk op grond van een onrechtmatige daad", meldt de gemeente. "Wij nemen samen met anderen gemeenten de nodige juridische stappen om de persoon of personen die dit hebben gedaan aan te pakken."

Een van de gemeenten die aanhaken bij de rechtsgang is Urk. Ook deze gemeente had een zogenoemde witgoedactie lopen via Groupcard, voor 250 Urker minima. Voor 23 van deze inwoners stond nog 26.000 euro bij de stichting, zegt een woordvoerder. Dat geld is kwijt. "Urk heeft bij de curator de claim ingediend en doet met het initiatief van gemeente Den Bosch mee", laat de gemeente weten.

Bergen op Zoom heeft inmiddels ook een advocaat ingeschakeld. De gemeente wil "ruim vier ton" terug van Groupcard. Dat geld was bestemd voor een Doe-Het-Zelf-kaart, waarmee inwoners isolatiemateriaal voor hun woning konden kopen. Bergen op Zoom overweegt zich bij een gezamenlijke rechtsgang van gemeenten aan te sluiten.

Bijna miljoen weg

De gemeente Helmond is met bijna een miljoen euro een van de grootste gemeentelijke slachtoffers van het gerommel met geld bij Groupcard. De ruim 923.000 euro die zoek is, was eveneens voor een witgoed- en isolatieregeling voor minima. "Samen met enkele andere gemeenten hebben wij een advocaat ingeschakeld die de bestuurder persoonlijk aansprakelijk zal stellen voor de schade", zegt een woordvoerder van de gemeente Helmond.

In Dordrecht wil de gemeente zo'n 100.000 euro terug die de stichting van Groupcard bewaarde. Ook hier was het geld bedoeld voor isolatie en zuiniger koelkasten voor minder bedeelde inwoners. De gemeente broedt nog op welke manier het stappen onderneemt: "Wellicht gezamenlijk met andere gemeenten."

Groningen eist voor een cadeaukaart om oude koelkasten te vervangen nog 90.000 euro van Groupcard terug. Voor Harderwijk gaat het om ongeveer 80.000 euro en Hilversum mist 7500 euro van een pas voor vrijwilligers. Andere gemeenten, zoals Venlo, Stein en Zevenaar, zijn nog bezig met het in kaart brengen van de financiële schade.

Stadspas

Nog los van de cadeaukaarten, werken bij gemeenten die samenwerkten met Groupcard ook de lokale stadspassen niet meer. Zo'n pas is vaak bedoeld om minima korting te geven voor sport- en andere recreatieve activiteiten in de gemeente. Het probleem wordt vaak tijdelijk opgelost door de korting te geven op vertoon van de pas, bijvoorbeeld voor de bijna 17.000 inwoners uit Groningen met de Stadjerspas. In de tussentijd wordt gezocht naar een nieuwe aanbieder die de stadspassen kan uitgeven.

Via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) praten ruim 120 gedupeerde gemeenten volgende week over de situatie. En welke vervolgstappen zij tegen wie en op welke manier nemen. De gemeenten die de NOS sprak hinten erop dit gezamenlijk te gaan doen.

Veel getroffen gemeenten zoeken ook nog een antwoord op de vraag hoe het zo kon misgaan. Groupcard bleek niet over een vergunning voor het uitgeven van cadeaukaarten te beschikken, bevestigde toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) bij het faillissement aan de NOS. Bronnen meldden dat DNB al een onderzoek naar Groupcard was begonnen, omdat het bedrijf wel een vergunning had moeten hebben.

In antwoord op vragen uit de gemeenteraad van Den Bosch of dit niet vooraf gecontroleerd had moeten worden, schrijft de gemeente: "We gaan samen met anderen gemeenten uitzoeken wat er mis is gegaan en hoe we in het vervolg het risico hierop kunnen verkleinen."

Bij de jaarlijkse MTV Video Music Awards (VMA's) in New York is popzangeres Ariana Grande de grote winnaar geworden. Met haar clip Brighter Days Ahead won zij de prestigieuze prijs voor muziekvideo van het jaar. Ook Lady Gaga en Sabrina Carpenter vielen in de prijzen.

In haar speech vertelt Grande dat "kunst voor haar een veilige omgeving is om zichzelf te uiten". Ze noemt zichzelf dankbaar na het winnen van de belangrijkste award van het evenement. Ze nam de prijs samen met de regisseur van de clip in ontvangst, Christian Breslauer.

Deze video geeft je een indruk van het evenement:

De 39-jarige Lady Gaga werd bekroond met de prijs artiest van het jaar. Daarmee staat ze in het lijstje met grote namen als Taylor Swift en Beyoncé, die er in de voorgaande jaren met dezelfde titel vandoor gingen.

Swift en Beyoncé hebben beiden dertig VMA's op hun naam staan. Het was daarom spannend of een van de twee de leiding zou nemen. Nu Gaga er met de prijs vandoor is gegaan, blijft het tussen Swift en Beyoncé gelijkspel.

Ook werd Gaga bekroond met een award voor een beste duet. Samen met Bruno Mars maakte ze het nummer Die With A Smile.

De Amerikaanse Sabrina Carpenter viel in de prijzen met haar album Short 'n Sweet. De 26-jarige popartiest brak recentelijk door. In haar speech noemde ze zichzelf "het gelukkigste meisje op aarde".

Met onder meer de nummers Espresso en Please Please Please veroverde ze de Britse hitlijsten, en later ook die van Nederland. In maart gaf ze een concert in de Ziggo Dome in Amsterdam, dat was binnen een mum van tijd uitverkocht.

Nummer van het jaar

Naast Grande, Gaga en Carpenter viel ook K-pop zangeres Rose in de prijzen met het nummer APT, dat zij samen met zanger Bruno Mars uitbracht. Het lied won de award voor nummer van het jaar.

Ook was er een award voor beste opkomende artiest. Die prijs ging naar Alex Warren, een 24-jarige singer-songwriter uit Californië. Zijn nummer Ordinary werd een wereldwijde hit. Voorafgaand aan zijn muzikale succes, werd hij bekend via YouTube. Hij deelde veel over zijn moeilijke jeugd. Zijn vader overleed aan kanker in zijn tienerjaren, waarna zijn moeder te maken kreeg met een alcoholverslaving. Zij zette Warren toen hij 18 was op straat.

VMA's

De Video Music Awards werden voor de eerste keer uitgereikt in 1984 door de zender MTV. De zender staat voornamelijk bekend om het uitzenden van populaire muziekclips, zeker toen platforms als YouTube en Spotify nog niet bestonden.