Aggregator

Let me throw in a curveball—watching your 3D print fail in real-time is so much more satisfying when you have a crisp, up-close view of the nozzle drama. That’s exactly …read more

Bij een ongeluk met een toeristenbusje en een pick-uptruck in de Amerikaanse staat Idaho zijn zeven mensen omgekomen. Het ongeluk gebeurde in de buurt van nationaal park Yellowstone, een toeristische trekpleister.

In het busje zaten veertien mensen. Door nog onbekende oorzaak botste het op een pick-uptruck. De bestuurder van die truck kwam om het leven, net als zes toeristen. Het ongeluk was bij Henrys Lake.

Na de botsing vlogen beide voertuigen in brand:

Andere inzittenden zouden verwondingen hebben opgelopen. Er zouden twee Italiaanse toeristen zijn overleden. Over de nationaliteit van de andere slachtoffers is nog niets bekend.

Yellowstone National Park is populair bij toeristen die door de VS trekken. Het park staat bekend om de geisers, grizzlyberen en de mooie landschappen.

Een verkeersongeluk in het centrum van de Duitse stad Stuttgart heeft het leven gekost aan een 46-jarige vrouw. Zij stierf in een ziekenhuis aan haar verwondingen.

Een auto reed aan het einde van de middag bij een tramhalte in op een groep mensen. Volgens de politie zijn er geen aanwijzingen dat het om een aanslag gaat. "Alle informatie wijst op een tragisch verkeersongeluk".

Zeker zeven mensen raakten gewond, van wie sommigen ernstig. Zij zijn naar het ziekenhuis gebracht. Anderen zijn ter plaatse voor lichte verwondingen behandeld.

De bestuurder van de auto, een SUV, is een 42-jarige man. Hij is aangehouden voor verhoor.

Het failliete Bax Music maakt een doorstart. Jochanan Bax, oprichter en oud-directeur, en investeerder Stijn Bakkeren nemen het bedrijf over. Dat blijkt uit een e-mail van de curatoren aan het ontslagen personeel, in handen van Omroep Zeeland.

Bax Music is een van de grootste winkels voor muziekinstrumenten en -apparatuur in Europa. Begin vorige maand werd het bedrijf failliet verklaard. Het zat al enige tijd in financiële problemen en vroeg eerder al uitstel van betaling aan.

Bax Music werd in 2003 opgericht door twee broers, Nathanael en Jochanan Bax. Vanwege een conflict met de andere aandeelhouders werd Jochanan, het enige directielid, begin dit jaar ontslagen.

Vlak voor de faillissementsverklaring liet Jochanan Bax al weten dat hij met het bedrijf een doorstart wilde maken bij een faillissement. Dat lijkt nu dus gelukt. In de e-mail van de curator is te lezen dat hij het merendeel van het personeel probeert te houden. Bij Bax Music werkten ongeveer 300 mensen. Jochanan Bax was vrijdagavond nog niet bereikbaar voor commentaar.

Sometimes you find a commercial product that is almost, but not exactly perfect for your needs. Your choices become: hack together a DIY replacement, or hack the commercial product to …read more

De politie heeft vanochtend een slapende man gevonden in een kledingcontainer in Venlo. Hij moest uit de container worden gered.

"Slapen in een kledingcontainer omdat je geen andere plek hebt: niet slim en levensgevaarlijk", schrijft een wijkagent op Instagram.

Het is niet duidelijk hoe de politie de man heeft gevonden. Uiteindelijk zijn de hulpdiensten ingeschakeld en kon de man uit de kledingcontainer worden gehaald. Het is niet bekend hoelang hij daar al in zat. Of het om iemand zonder vast adres gaat, kan de politie niet zeggen.

Heel gevaarlijk

De politie benadrukt dat de container geen plek is om te slapen. "Het is zelfs heel gevaarlijk", zegt de politie tegen de regionale omroep L1. Zo bestaat bijvoorbeeld het risico dat iemand vast komt te zitten, is er kans op verstikkingsgevaar en is het gevaarlijk als de bak geleegd wordt.

De gemeente Venlo bracht eerder al sloten aan op de kledingcontainers, nadat twee keer iemand was komen vast te zitten, bijvoorbeeld bij een zoektocht naar kleding. Desondanks wist deze man dus in de kledingcontainer te komen.

"Dit is zeker niet iets wat wij dagelijks aantreffen", zegt een politiewoordvoerder. "Hoe dan ook is het geen veilige plek."

De Britse prins Harry heeft geen contact meer met zijn vader, koning Charles. Dat heeft hij gezegd in een vraaggesprek met de BBC. De stilte is volgens hem te wijten aan de kwestie over zijn beveiliging; zijn vader zou daar niet over willen praten.

Harry geeft te kennen dat hij niet gelukkig is met deze situatie. Hij zegt dat het leven kostbaar is en dat hij niet weet hoe lang de 76-jarige koning Charles nog te leven heeft. Zijn vader wordt sinds februari 2024 behandeld voor kanker, maar welke vorm is nooit bekendgemaakt.

Vandaag kreeg Harry in hoger beroep opnieuw van de rechter te horen dat de Britse overheid niet verantwoordelijk is voor zijn beveiliging als hij in het Verenigd Koninkrijk is.

"Er zijn zoveel meningsverschillen geweest tussen mij en een aantal familieleden", zegt hij.

Maar inmiddels hoopt hij dat hij en zijn familie zich met elkaar kunnen verzoenen:

Sinds Harry in 2020 met zijn gezin naar Californië is verhuisd krijgt hij in het VK geen beveiliging meer, omdat hij niet meer voor de koninklijke familie werkt. Dat hij afstand nam van zijn verplichtingen als royal, leidde tot veel spanningen tussen hem en zijn vader en broer, prins William.

Harry spande eerder al een rechtszaak aan met de eis dat hij beveiligd zou worden op kosten van de staat, maar de rechter ging daar niet in mee. Nu heeft hij in hoger beroep dus opnieuw geen gelijk gekregen.

Samenzwering

Dat hij niet beveiligd wordt noemt Harry "oneerlijk en onwettig", maar de rechter ging daar dus niet in mee. Harry stelt daarnaast dat nu hij alleen nog maar naar zijn land van herkomst kan komen als de koninklijke familie hem uitnodigt.

Dan zou de beveiliging wel op orde zijn, zegt hij. Maar de prins denkt niet dat hij en zijn gezin op korte termijn het VK zullen bezoeken. "Ik vind het heel triest dat ik mijn kinderen mijn thuisland niet kan laten zien".

In het gesprek met de BBC zegt hij "kapot te zijn" van de uitspraak. Volgens hem is het oordeel een voorbeeld van "een samenzwering van de gevestigde orde" en hij weet zeker dat "mensen de uitspraak van de rechter als een grote overwinning zien."

Harry en zijn vrouw Meghan verdienen nu hun geld onder meer door een miljoenencontract met streamingdienst Netflix, waarvoor ze televisieprogramma's maken. Recent verscheen de serie With Love, Meghan. In deze realityserie geeft de hertogin van Sussex een geregisseerd inkijkje in haar leven.

De politie heeft dinsdag een 58-jarige man uit Amsterdam aangehouden op verdenking van brandstichting. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij een woningbrand in het Gelderse Ugchelen in de nacht van zondag 23 op maandag 24 maart.

De politie onderzoekt ook of de man betrokken was bij andere incidenten. Zo was er in de nacht van zondag 27 op maandag 28 april op hetzelfde adres opnieuw brand.

De rietgedekte woning werd toen volledig verwoest. Ook liep een bewoner brandwonden op, diegene is naar het ziekenhuis gebracht. De politie meldde toen al dat de brand vermoedelijk was aangestoken, meldt Omroep Gelderland.

De verdachte zit vooralsnog vast voor de zaak uit maart en is vrijdag voorgeleid bij de rechter-commissaris. Die heeft besloten dat hij veertien dagen langer vast blijft zitten. De politie roept mensen die meer informatie over de branden hebben op om zich te melden.

Er komt structureel geld voor de 14 bevrijdingsfestivals, heeft staatssecretaris Karremans van Jeugd bekendgemaakt. De gratis festivals hebben al langer te kampen met financiële problemen. Hun toekomst kwam daardoor in gevaar.

Het kabinet vindt het volgens Karremans "ontzettend belangrijk dat we op Bevrijdingsdag stilstaan bij de waarden van vrijheid en democratie". De festivals krijgen daarom dit jaar samen eenmalig 700.000 euro.

Daarna zal het kabinet structureel alle organisaties die zich bezighouden met de Tweede Wereldoorlog financieel ondersteunen. Dat bedrag kan oplopen tot 6,5 miljoen euro in 2029.

Link met vrijheid

De bevrijdingsfestivals krijgen "tonnen", zegt de staatssecretaris. Hoeveel precies is nog niet bekend. Daarover wil Karremans eerst in gesprek met de stichting achter de festivals. Hij stelt als voorwaarde dat de festivals een link leggen met de viering van vrijheid.

Stichting Bevrijdingsfestivals Nederland is blij met de financiële steun. "We hebben steeds van ijsschots naar ijsschots moeten springen. Dat is nu voorbij", zegt bestuursvoorzitter Hans Laroes. Volgens hem is er daardoor meer ruimte om te werken aan een goed programma.

Telecomprovider VodafoneZiggo heeft in de eerste drie maanden van dit jaar minder omzet geboekt. Het bedrijf zette bijna een miljard euro om, 2,6 procent minder dan dezelfde periode vorig jaar. Er vertrokken de afgelopen maanden tienduizenden klanten die een abonnement hadden voor breedband, een trend waar de onderneming al langere tijd mee te maken heeft.

Ook de winst valt lager uit, maar daar is nog geen nettoresultaat uit te halen. VodafoneZiggo publiceert cijfers van de winst voor aftrek van onder meer rente en belastingen. De omzet van het Ziggo Sport Totaal pakket nam wel toe.

De financieel directeur van het bedrijf, Ritchy Drost, kondigde een nieuwe strategie voor het bedrijf aan in een post op LinkedIn.

Behoefte van klanten

Die is volgens het bedrijf gericht op groei, vereenvoudiging en innovatie. Zo zal VodafoneZiggo volgens Drost beter kunnen inspelen op de behoefte van klanten. Daar is de afgelopen maanden al op ingezet, schrijft hij, onder andere met het aanpassen van prijzen van abonnementen en het versimpelen van het aanbod.

De internet- en mobiele provider gaat ook meer investeren in de snelheid van zowel het vaste als het mobiele netwerk. Dat gaat onder andere over de toepassing van 5G in ons land. VodafoneZiggo is daarmee bezig, net als KPN en Odido (vroeger T-Mobile). Deze drie zijn de grootste telecomproviders van ons land.

De financieel directeur van VodafoneZiggo sluit zijn bericht op LinkedIn af met vertrouwen in de nieuwe strategie, hoewel hij ook waarschuwt dat deze ingrepen geld kosten en de financiële resultaten dus "tijdelijk kunnen beïnvloeden".

Een rechtbank in Chicago heeft een huisbaas veroordeeld voor het doodsteken van de 6 jaar oude Palestijns-Amerikaanse jongen Wadee al Fayoumi en het verwonden van diens moeder. Dat was een week na de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober 2023 en het uitbreken van de oorlog in Gaza.

De aanklagers zeiden dat de 73-jarige Joseph Czuba doodsbang voor zijn huurders was geworden doordat hij luisterde naar commentaren op conservatieve radiostations op de gebeurtenissen in Israël. "Jullie mensen doden Joden en baby's in Israël", liet Czuba de vrouw al snel weten. "Moslims zijn niet welkom hier."

Toen ze op 14 oktober 2023 haar zoon wilde douchen, bonsde Czuba op haar deur, wist binnen te komen en stak op haar in. Ze verschanste zich in de badkamer en belde de politie. Ondertussen hoorde ze haar kind schreeuwen.

De politie vond de jongen bloedend op een bed met 26 steekwonden. Hij stierf in het ziekenhuis. De moeder liep meer dan tien steekwonden op, maar overleefde de aanval.

Czuba was nog bij het huis toen de politie aankwam. "Ik was bang dat ze me gingen 'jihad-en' zei hij tijdens zijn proces.

Recht gedaan

De plaatselijke afdeling van de burgerrechtenorganisatie CAIR zegt dat geen straf het misdrijf kan goedmaken, maar dat er recht is gedaan. "Wadee was een onschuldig kind. Hij werd vermoord om wie hij was: een moslim, een Palestijn en iemand die geliefd was. Ons werk is ervoor te zorgen dat geen enkel ander kind met de dodelijke gevolgen van haat te maken krijgt."

CAIR bracht dit jaar een rapport uit waarin staat dat de moslimhaat in de VS nooit zo groot was als nu.

Who else remembers Spirograph? When making elaborate spiral doodles, did you ever wish for a much, much bigger version? [Fortress Fine Woodworks] had that thought, and “slapped a router onto …read more

De 41-jarige man die gisteren in Rijswijk werd geliquideerd had aangifte gedaan wegens mogelijke dreiging, bevestigt het Openbaar Ministerie. Zijn advocaat stelde in een recente juridische procedure dat Cemil Önal gevaar liep omdat hij banden zou hebben met de Gülenbeweging. Die wordt door de Turkse regering beschouwd als een terroristische organisatie.

Önal werd op klaarlichte dag op een vol terras van een hotel doodgeschoten. Hij was sinds kort op vrije voeten en in afwachting van mogelijke uitlevering aan Turkije. Het Turkse OM beschuldigt hem van betrokkenheid bij moord.

Önal probeerde die uitlevering uit alle macht te voorkomen, net als het overdragen van zijn in beslag genomen telefoon. Daarin zou informatie te vinden zijn over zijn banden met de Gülenbeweging, stelde zijn advocaat.

Önal zou in het verleden een lid van deze beweging onderdak hebben verleend, die op dat moment politiek vluchteling zou zijn geweest.

Belangrijke maffiabaas

"Als de Turkse autoriteiten deze telefoon in handen krijgen, zal dit invloed hebben op zijn proces. Hij zal gevaar lopen", staat in het bezwaar, dat overigens werd afgewezen.

Önal werd door het Turkse OM verdacht van betrokkenheid bij een dubbele moord in het Turkse deel van Cyprus in 2022. Een van de slachtoffers was Halil Falyali, eigenaar van vijfsterrenhotels, casino's en goksites. Önal zou jarenlang de financiële man van Falyali geweest zijn. Het Turkse OM ziet hem als het mogelijke brein achter de liquidatie, maar Önal ontkende dit.

Zijn advocaat heeft een andere lezing: "Cliënt werkte voor het bedrijf van een belangrijke maffiabaas, die Turkse politici op het hoogste niveau chanteerde en vermoedelijk als gevolg daarvan is vermoord. De Turkse autoriteiten proberen cliënt nu te laten opdraaien voor deze moord."

Gevoelige informatie over politici

Voor zijn dood liet Önal blijken dat hij weet had van corruptie en beschikte over gevoelige informatie over politici, die door zijn voormalige baas was verzameld.

Vanmiddag maakte onderzoeksplatform Follow the Money bekend dat Önal aan de Nederlandse autoriteiten had gemeld dat hij gevaar liep. Journalist David Davidson deed onderzoek naar het gokimperium van Falyali en sprak zodoende meermaals met Önal sinds hij in Nederland was.

Maandag sprak hij hem voor het laatst in een restaurant in Den Haag. "Hij vreesde voor een aanslag op zijn leven. En vermoedde dat die uit de hoek van de Turkse staat zou komen. Maar het was iemand die in de misdaadorganisatie zat en mogelijk van meer kanten gevaar te duchten had."

Te weinig aanknopingspunten

Het Openbaar Ministerie bevestigt dat Önal en zijn advocaat melding hebben gedaan van een mogelijke dreiging. Het slachtoffer heeft ook aangifte gedaan. Maar er waren volgens het OM tot dusver te weinig aanknopingspunten om verder onderzoek te kunnen doen. Het OM en de politie hadden hierover veelvuldig contact met Önal en zijn advocaat.

Cemil Önal werd gisteren rond 17.45 uur van dichtbij doodgeschoten door een in het zwart geklede man. De dader is spoorloos. "We zijn nog druk bezig met het opsporen van de dader", aldus een woordvoerder van de politie.

Voor het stadion van Go Ahead Eagles in Deventer is een standbeeld onthuld van Han Hollander, de legendarische sportverslaggever en een van de oprichters van Go Ahead Eagles.

Han Hollander was voor de Tweede Wereldoorlog de bekendste en geliefdste sportverslaggever van Nederland. In 1928 schreef hij radiogeschiedenis met het eerste liveverslag van een voetbalwedstrijd; Nederland-België in Amsterdam.

Met zijn karakteristieke ooggetuigenverslagen werd hij in zijn tijd een van de bekendste Nederlanders. De journalist, van Joodse komaf, deed in 1936 nog verslag van de Olympische Spelen in Berlijn. Hij werd in juli 1943 met zijn vrouw vermoord in vernietigingskamp Sobibor.

Naast zijn carrière als sportverslaggever was Hollander ook betrokken bij de oprichting van Go Ahead Eagles. De voetbalclub werd in 1902 opgericht door zijn broer, toen nog met de naam Be Quick. Hollander was toen een van de eerste leden. Later veranderde de naam van de club, mede dankzij hem, in Go Ahead.

"Veel jonge mensen zijn door hem gaan voetballen", zegt Go Ahead Eagles-medewerker Stefan Rutgers tegen RTV Oost. "Hij wist de sport, die toen voor de elite was, te verbinden met het gewone volk."

Nooit vergeten

Het standbeeld is onthuld door Jan Willem van Dop, algemeen directeur van Go Ahead Eagles, en Freddy Hollander. Hij is de kleinzoon van de broer van Han Hollander.

Tijdens een korte toespraak stond hij uitgebreid stil bij de waarschuwing die ook van het beeld uitgaat. "We mogen het verhaal van Han Hollander nooit vergeten. Ik waarschuw voor racisme en Jodenhaat, want die kreten zijn nu weer in de straten te horen en te lezen op sociale media. Ik maak mij hier zorgen om. Niet zozeer voor mezelf, maar voor mijn kinderen en voor mijn kleinkinderen."

Volgens Hollander is het beeld erg goed gelukt. "Het is een schitterend beeld en een hele goede gelijkenis. Met name doordat zowel de bal als de microfoon in zijn hand ligt, dus zijn radioloopbaan en Go Ahead Eagles in één beeld gevangen."

Een moeder in Zuid-Afrika is schuldig bevonden aan de ontvoering en het verkopen van haar dochtertje aan een traditionele genezer. Volgens de rechter heeft de moeder samen met twee andere mannen het meisje "verkocht als koopwaar". De zaak heeft tot veel opschudding geleid.

De destijds 6-jarige Joshlin Smith verdween vorig jaar februari uit haar huis in Middelpos, in de buurt van Kaapstad. De 35-jarige Kelly Smith beweerde op de dag van de verdwijning van het kind dat ze haar dochter bij een vriend had achtergelaten.

Er werd een landelijke zoekactie opgezet om het meisje te vinden, maar ze wordt nog steeds vermist. Zuid-Afrikaanse media besteden veel aandacht aan de zaak.

Aanklagers beschuldigden Smith ervan te hebben gelogen over de verdwijning van haar dochter en haar te hebben verhandeld voor geld. Ook haar partner Jacquen Appollis en hun gezamenlijke vriend Steveno van Rhyn zijn daarvoor aangeklaagd.

In de zaak werden 35 getuigen opgeroepen die soms schokkende verklaringen hebben afgelegd.

Een vriendin en buurvrouw van Smith verklaarden in de rechtbank dat de verdachte had gezegd dat ze "iets onnozels" had gedaan. Ze had volgens de vriendin Joshlin verkocht aan een sangoma, een traditionele genezer. "Die persoon wilde het meisje hebben vanwege haar ogen en huid", vertelde de vriendin van Smith in de rechtbank. Het meisje heeft een lichtgetinte huidskleur en groene ogen.

Volgens een lokale priester beweerde Smith dat mensen haar dochter wilden kopen voor 20.000 Afrikaanse rand (ruim 955 euro). Maar ze was volgens de priester bereid om Joshlin voor minder te verkopen, aldus Zuid-Afrikaanse media. De priester zou hebben gezegd dat Smith van plan was om alle drie haar kinderen te verkopen.

Een schooljuf van Joshlin verklaarde dat Smith haar tijdens de zoektocht naar het meisje in vertrouwen had verteld dat Joshlin al in een container zat op een schip dat op weg was naar West-Afrika.

De rechter heeft nu geoordeeld dat de beschuldigingen tegen de drie aannemelijk zijn en dat ze schuldig zijn aan ontvoering en mensensmokkel. De rechter liet in het midden aan wie Joshlin is verkocht.

De moeder van Kelly Smith, die de zitting bijwoonde, barstte in huilen uit na het horen van de uitspraak. Zij wil niets meer te maken hebben met haar dochter.

Volgende week krijgt het drietal hun straf te horen. Tot dan blijven ze vastzitten. Zij riskeren een levenslange celstraf.

Stapels met papieren liggen op tafel, uitgestald voor Naftali Fürst. Vergeelde documenten, maar nog duidelijk leesbaar. Hij pakt een document van kamp Buchenwald.

Naam gevangene: Margarite Fürst

Woonplaats: Pressburg (Bratislava)

Reden van gevangenschap: politiek, Jodin.

Overgedragen uit Auschwitz, 4 januari 1945

De 92-jarige Holocaustoverlever Naftali Fürst is uit Israël overgekomen om deze documenten voor het eerst in handen te hebben. Deze registratiekaart van zijn moeder ontroert hem, vanzelfsprekend. Zij overleefde de oorlog, talloze andere familieleden niet. "Ik wil achterhalen wat er met hen is gebeurd."

Dat is de hoofdtaak van het archief in Bad Arolsen. Het onopvallende kuuroord in de deelstaat Hessen herbergt het grootste nazi-archief ter wereld. Deze plek werd in 1945 gekozen omdat het telefoonnetwerk er nog werkte en de plaats centraal gelegen is. Sindsdien zijn er 30 miljoen documenten bewaard van ongeveer 17,5 miljoen slachtoffers en nabestaanden van nazi-Duitsland.

Ook liggen er nog zo'n 2000 persoonlijke voorwerpen van slachtoffers. Horloges, ringen, foto's, gestolen door de nazi's. Alles van waarde dat de gedeporteerden meenamen naar de concentratie- en vernietigingskampen.

Laatste poging

"Het doel is om de spullen terug te herleiden naar nabestaanden of, in het uitzonderlijke geval, de overlevenden", vertelt Anke Münster, medewerker van het archief. In de jaren 80 werd die actieve zoektocht stopgezet. "Een paar jaar geleden is er gezegd: we gaan toch nog een poging doen. Een laatste kans om families te vinden."

In het archief liggen ook spullen die van Nederlanders afkomstig zijn:

Het archief weet, 80 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, nog altijd wonderen te verrichten. Onlangs ontdekte een Amerikaanse via het archief dat ze een halfzus in Oostenrijk heeft, met opvallende gelijkenissen. Samen leerden ze het lot en het leven van hun vader beter begrijpen.

Naftali Fürst heeft ook nog meerdere stukjes in zijn familiepuzzel te leggen. Op zijn 12e werd de Slowaakse jongen naar Auschwitz gedeporteerd, waar ook zijn ouders en broer gevangen zaten. Toen het Rode Leger het vernietigingskamp naderde, werd Fürst eind januari 1945 op de beruchte Dodenmars gestuurd, te voet landinwaarts naar kamp Buchenwald.

Na de bevrijding van Buchenwald door de Amerikanen werd deze beroemde foto van de gevangenen gemaakt. In het midden is Fürst te zien:

Na de oorlog emigreerde hij, zoals vele overlevenden, naar Israël. "Ik heb daarna gezworen nooit meer naar Duitsland te komen of Duits te spreken", vertelt Fürst. Maar na 60 jaar ging hij toch in op een uitnodiging voor een Buchenwald-herdenking. Sindsdien bezocht hij regelmatig Duitsland om over de Holocaust te vertellen. "Dat is mijn plicht, ik moet mijn stem laten horen."

Nu ziet hij dus voor het eerst de registratiekaarten en andere documenten van zijn dierbaren. Zijn moeder, oom en tante gaan door zijn handen. En plots: "Wacht, deze naam interesseert mij", zegt hij met een glimlach. Marika Raab, of Rabová.

"Zij was mijn eerste liefde. Ik heb haar leren kennen in Auschwitz." Daar zag hij haar voor het laatst, voordat het jonge meisje werd vermoord. Meer informatie over haar lot blijkt het archief niet te hebben. Voor Fürst is het goed zo: "Ze is in mijn gedachten."

Hoewel er steeds minder Holocaust-overlevenden zijn, wordt het archief niet minder belangrijk, zegt Fürst. Zo'n archief is er niet alleen voor hem. "Ik weet uit eerste hand wat er is gebeurd. Dit is belangrijk voor andere mensen, zodat zij leren dat dit echt is gebeurd. En nooit meer mag gebeuren."

Most of us have some dream project or three that we’d love to make a reality. We bring it up all the time with friends, muse on it at work, …read more

Het was een weinig vleiende bijnaam voor de leider van de grootste oppositiepartij in Australië, Peter Dutton. Tijdens een debat in het parlement noemde Stephen Bates van de Groenen hem "Temu-Trump", verwijzend naar de goedkope kopieën die op het Chinese online platform te koop zijn.

Morgen gaan ruim 18 miljoen Australiërs naar de stembus voor de federale verkiezingen. De chaotische eerste honderd dagen van president Trump in het Witte Huis werpen een schaduw over de campagne van de Australische oppositie.

Zoals gebruikelijk is de grootste strijd tussen twee kampen: de Labor-partij, die nu aan de macht is, en de rechts-conservatieve coalitie van de Liberal-partij en de National-partij.

'Make Australia great again'

Trumps overwinning in de Verenigde Staten leek aan het begin van het jaar nog in het voordeel te werken van oppositieleider Dutton. De rechts-conservatieve oppositie kwam met een aantal voorstellen die veel op beleid leken van de Amerikaanse regering. Er was het plan om 41.000 ambtenaren te ontslaan en thuiswerken te verbieden.

Daarnaast wordt er in een kabinet van de Liberals en Nationals een minister voor 'overheidsefficiëntie' aangesteld, klaarblijkelijk geïnspireerd door Musks DOGE. "Make Australia great again", zei de beoogd minister tijdens een campagnebijeenkomst.

Maar inmiddels is de politieke wind in Australië gedraaid. Dat heeft alles te maken met de handelsoorlog die het Witte Huis heeft ontketend. Australiërs zijn geschrokken van de onrustige geopolitieke situatie. Uit een recente peiling van de denktank Lowy Instituut blijkt dat het vertrouwen van de Australische bevolking in de VS in de afgelopen twintig jaar niet zo laag is geweest.

Daarnaast is er onzekerheid over de relatie met China, de belangrijkste economische partner van Australië. Australië zit bij een handelsoorlog tussen China en de VS gevangen tussen de grootmachten. China's intimidatie in de regio Indo-Pacific zorgt eveneens voor onrust.

Inflatie, woningtekort en energieprijzen

Maar voor de meeste Australiërs zijn het niet de onberekenbare man in het Witte Huis of geopolitieke spanningen in de regio die hun stem bepalen. Hoge inflatie en de kosten van het levensonderhoud worden gezien als de belangrijkste thema's, net als het gillende tekort aan betaalbare woningen en hoge energieprijzen.

Australië is een van de duurste landen ter wereld als het gaat om huisvesting. Een gemiddelde woning kost acht keer het mediane gezinsinkomen. Vooral in de grote steden is het moeilijk, Sydney is de op één na duurste stad om te wonen ter wereld. Daarnaast is de inflatie relatief hoog en zijn er zorgen over een mogelijke recessie.

Woke agenda

De afgelopen weken is het ook regelmatig over ideologische thema's gegaan. De Labor-partij won drie jaar geleden de verkiezingen, onder meer vanwege beloofde actie op klimaat en een referendum over de positie van de inheemse bevolking. Maar op deze punten heeft de regering de afgelopen jaren weinig vooruitgang geboekt.

Het referendum over de positie van de Aboriginal en Straat Torres- bevolking kwam er wel, maar werd door een ruime meerderheid van de bevolking afgewezen. De oppositiepartij probeerde daar tijdens deze verkiezingscampagne munt uit te slaan door te hameren op een 'woke' agenda van de regering.

Of het aanwakkeren van de cultuuroorlog een goede strategie is, is de vraag. Volgens analisten heeft de oppositie een dramatisch slechte campagne gevoerd. Maar ook de Labor-partij van premier Albanese krijgt veel kritiek. Kiezers uit linkse hoek zijn onder meer kwaad over het grote aantal fossiele brandstofprojecten die zijn regering de afgelopen drie jaar heeft goedgekeurd.

Kleine partijen belangrijk

De kans is daarom aanwezig dat er een minderheidskabinet gevormd moet worden, en dan spelen kleine partijen en onafhankelijke parlementsleden een beslissende rol. Voor het eerst zijn er meer jonge dan oudere kiezers. Millennials en gen Z'ers stemmen overwegend op progressieve, kleine partijen zoals de Groenen.

Maar ook kleine extreemrechtse partijen hebben de wind in de zeilen. Voor het eerst heeft de partij van de oppositieleider Dutton een deal gesloten met de extreemrechtse anti-immigratiepartij One Nation. Zij kunnen de rechts-conservatieve oppositiepartij toch aan de macht helpen, ook als die geen meerderheid krijgt.

Tot slot wordt nog rekening gehouden met proteststemmen, die vaak in het voordeel van de oppositie uitpakken. Stemmen is verplicht in Australië, met boetes voor wie niet komt opdagen. Mensen die de campagnes niet hebben gevolgd, stemmen daarom vaak op de oppositie uit onvrede met de regering.

"Peter Dutton rekent op ongeïnteresseerde kiezers die boos zijn over de kosten van levensonderhoud en die de huidige regering daarop willen afrekenen", stelt Laura Tingle, politiek duider van de Australische publieke omroep ABC.

NAVO-secretaris-generaal Rutte stelt volgens bronnen van persbureau Reuters voor dat lidstaten van het Atlantisch bondgenootschap hun aan defensie gerelateerde uitgaven verhogen tot 5 procent van hun bruto binnenlands product (bbp). Nu is dat nog 2 procent.

De 5 procent die Rutte voorstelt, bestaat volgens Reuters uit twee delen: 3,5 procent moet aan pure defensie-uitgaven worden besteed, 1,5 procent aan uitgaven waar defensie van meeprofiteert, zoals cyberveiligheid of de verbetering van wegen en bruggen die ook voor troepenverplaatsingen van belang zijn.

Het lijkt erop dat Rutte zo de kloof probeert te dichten tussen de wens van de Amerikaanse president Trump en wat in Europa en Canada mogelijk wordt geacht.

Tientallen miljarden extra

Trump is het zat dat veel NAVO-landen de norm van 2 procent al jarenlang niet halen, terwijl de VS het leeuwendeel van het NAVO-budget voor zijn rekening neemt.

Vanwege de Russische agressie in Oekraïne wordt binnen de NAVO al langer gepraat over verhoging van de NAVO-norm. Rutte stelde vorig jaar een verhoging van de norm "ten noorden van" 3 procent voor.

Trump ging in januari onverwachts een forse stap verder: hij eist dat de norm naar 5 procent van het bbp gaat. Voor Nederland zou dat betekenen dat de regering tientallen miljarden extra voor defensie moet uittrekken.

Met name Zuid-Europese lidstaten zeggen dat ze dit onmogelijk kunnen betalen. Ook is het de vraag of het zin heeft, omdat de defensie-industrie mogelijk niet klaar is voor een forse toename van de vraag.

Knopen doorhakken

Op de NAVO-top van juni in Den Haag moeten knopen worden doorgehakt. Diplomaten zeggen dat Trump dreigt weg te blijven als de andere lidstaten hun defensie-uitgaven niet fors verhogen.

Mogelijk proberen de Amerikanen hun bondgenoten zo onder druk te zetten. Als de regeringsleider van veruit de belangrijkste lidstaat verstek laat gaan, is de top bij voorbaat mislukt.

De EU biedt de Europese NAVO-landen wel wat lucht. Lidstaten mogen hun begrotingstekort vier jaar lang tot 4,5 procent van hun bbp laten oplopen. Normaal gesproken mag dat tekort maximaal 3 procent van het bbp zijn.

Die 1,5 procent extra moet dan wel aan defensie worden besteed. 16 van de 27 EU-landen willen van deze regeling gebruikmaken.

Niets leek de opmars van de Alternative für Deutschland (AfD) te kunnen stuiten. Bij de Bondsdagverkiezingen in februari verdubbelde de partij in omvang, tot ruim 20 procent van de stemmen. Inmiddels staat de partij in de peilingen op een kwart van de stemmen. AfD-leider Weidel weet het zeker: bij de volgende verkiezingen zijn ze de grootste.

De vraag is of vandaag een kentering zal vormen: de AfD geldt vanaf nu als extreemrechts. Tot dat vergaande besluit kwam de binnenlandse veiligheidsdienst BfV na drie jaar onderzoek. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog is de grootste oppositiepartij in Duitsland een extreemrechtse partij.

Allereerst het besluit. De AfD gold al als een 'mogelijke extremistische partij', en meerdere afdelingen als 'extremistisch'. Dat stempel wordt opgelegd zodra een partij een gevaar voor de democratie vormt. Dat oordeel wordt genomen op basis van uitspraken en standpunten van de partij, evenals banden met groepen die bereid zijn geweld te gebruiken.

Welke bewijzen de dienst precies heeft, is niet bekend. Het vuistdikke rapport (naar verluidt 1100 pagina's) is niet openbaar. Het wordt alleen gedeeld met verantwoordelijke instanties. Mogelijk lekt het op die manier nog uit. Zonder openbaring is het besluit eenvoudiger in twijfel te trekken.

Radicale flank

Voor de BfV staat vast dat de AfD bepaalde bevolkingsgroepen wil buitensluiten en specifiek Duitsers met een islamitische achtergrond als minderwaardig beschouwt. Dat blijkt volgens de dienst uit talloze xenofobe en anti-islamitische uitspraken, ook door de partijtop.

Een voorbeeld is de veelgebruikte term Messermigranten (mesmigranten), waarmee een gehele groep als gewelddadig wordt weggezet. Daarmee wordt de menselijke waardigheid geschonden, wat in strijd is met de grondwet.

De AfD kwam de afgelopen jaren herhaaldelijk negatief in het nieuws, met heimelijke gesprekken over massadeportaties, het relativeren van het naziverleden en banden met gewelddadige organisaties. Daarboven hing steeds de vraag of het om incidenten van individuen ging of een breedgedragen ideologie in de partij. Het besluit van vandaag maakt voor politiek, instanties en kiezers een einde aan die twijfel.

De partij heeft bovendien weinig gedaan om de verdenking van extremisme tegen te gaan. De radicale flank heeft juist een prominentere rol verkregen binnen de partij. Omstreden figuren als Maximilian Krah ("Niet iedere SS'er was een crimineel") en Matthias Helferich (die zich eens "het vriendelijke gezicht van het nationaalsocialisme" noemde) keerden dit jaar juist weer terug in de Bondsdagfractie.

De AfD reageert zoals verwacht: de partij spreekt van een politiek gemotiveerde actie "van de oude politiek" en zal de classificatie die de BfV gaf juridisch aanvechten. De conclusie van de BfV bevestigt voor de AfD het martelaarsbeeld dat de partij van zichzelf uitdraagt, waarbij alle instituties zich tegen de AfD richten.

De gevolgen

De consequenties van dit besluit zijn nog maar deels te overzien. In ieder geval krijgt de BfV meer middelen om de partij in de gaten te houden en onder voorwaarden AfD'ers af te luisteren. Financiering van de partij zou weg kunnen vallen. Ook zouden er maatregelen tegen individuele AfD'ers kunnen worden genomen, bijvoorbeeld door hun wapenvergunningen in te trekken of ambtenaren toegang tot vertrouwelijke informatie te ontzeggen.

De politieke gevolgen zullen hoe dan ook groot zijn. De vraag of met de AfD samengewerkt kan worden, wordt nu in de kiem gesmoord. Met hulp van de AfD voor een motie stemmen, zoals eerder dit jaar gebeurde, is nu ondenkbaar. De zogenoemde Brandmauer wordt weer stevig opgetrokken.

De discussie over een verbod op de partij is direct weer losgebarsten. Dat is een lange en ingewikkelde procedure, en bovendien een politieke keuze. Een eerdere poging liep stuk, omdat te weinig Bondsdagleden het plan steunden. Ook twee pogingen om de extreemrechtse partij NPD te verbieden mislukten, de laatste keer omdat de partij politiek te irrelevant werd bevonden.

Volgend jaar verkiezingen

De komende tijd moet uit peilingen blijken of de politieke bom van vandaag AfD-kiezers zal afschrikken. Verkiezingen zijn er pas volgend jaar weer in meerdere deelstaten. In Thüringen en Saksen werd de AfD vorig jaar respectievelijk de grootste en nipt de tweede partij. Juist in die deelstaten gold de partij al als extremistisch.

De harde kern zal deze classificatie als politiek gemotiveerd zien. Of de gematigde AfD-stemmer door middenpartijen teruggewonnen kan worden, hangt af van de aanstaande Duitse regering. Dinsdag gaat de regering van CDU/CSU en SPD onder Friedrich Merz van start. Speerpunt: immigratie onder controle krijgen. Precies het onderwerp waarmee de AfD groot werd.