NOS Nieuws - Algemeen

De onderhandelingen over een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas lopen vast. Dat melden de BBC en persbureau Reuters op basis van Israëlische en Palestijnse bronnen.

In de Qatarese hoofdstad Doha wordt sinds vorige week zondag geprobeerd overeenstemming te krijgen over een wapenstilstand van zestig dagen. Naar verluidt wordt ook gesproken over toegang van humanitaire hulp en de terugtrekking van Israëlische militairen in Gaza.

Hoewel de gesprekken vorige week nog hoopvol van start gingen, lijkt de kans op een akkoord toch steeds kleiner te worden, aldus de BBC en Reuters. De BBC sprak met Palestijnse functionarissen die betrokken dan wel bekend zijn met de inhoud van de onderhandelingen.

Zo stelt een hoge functionaris dat de Israëlische premier Netanyahu "opzettelijk de gesprekken heeft vertraagd door een delegatie naar Doha te sturen zonder enige bevoegdheid om beslissingen te nemen".

Netanyahu was begin deze week in Washington in het Witte Huis en had meerdere ontmoetingen met president Trump. Ook daar werd over Gaza gesproken, maar over de precieze inhoud van de gesprekken is niets naar buiten gebracht.

Struikelblokken

Ondertussen zijn onderhandelaars namens Israël en Hamas al dagenlang in Doha. Vanuit aparte kamers in hetzelfde gebouw worden berichten tussen de delegaties doorgegeven. De partijen zijn diep verdeeld over bepaalde aspecten.

Zo dringt Hamas erop aan dat humanitaire hulp in Gaza via VN-organisaties en internationale hulporganisaties ongestoord Gaza in moet komen. Israël wil op zijn beurt dat de hulp wordt verspreid via de door de VS en Israël gesteunde organisatie GHF.

Op die organisatie is internationaal veel kritiek. In de zes weken dat de GHF aan de slag is in Gaza, zijn volgens het mensenrechtenkantoor van de Verenigde Naties (OHCHR) zeker 800 doden gevallen. 615 mensen zouden zijn gedood bij een distributiepunt en in 183 gevallen zou het zijn gegaan om mensen die onderweg naar een distributiepunt.

Gesprekken gaan door

Een ander groot struikelblok is de terugtrekking van Israëlische militairen. Er wordt gesproken over een militaire zone langs de grens tussen Gaza en Israël, maar over de omvang van die zone is discussie.

Twee dagen geleden zei de Amerikaanse minister Rubio van Buitenlandse Zaken nog hoopvol te zijn over een wapenstilstand in Gaza. "Ik denk dat we dichtbij zijn en ik denk dat we misschien dichterbij zijn dan we in lange tijd zijn geweest", zei Rubio toen.

Ondanks de negatieve geluiden over de voortgang van de onderhandelingen in Doha gaan ze de komende dagen gewoon door.

In deze video laat Nieuwsuur zien wat de inzet is van Israël en Hamas en waarom een deal ver weg is:

Bijna een jaar na de opening van 's werelds eerste zeewierboerderij, in een windmolenpark op de Noordzee, is de eerste oogst opgehaald. Eef Brouwers, algemeen directeur van North Sea Farmers, is blij met de opbrengst. "Ik zie veel meer zeewier zitten dan we hadden verwacht."

In de eerste proefplantage op volle zee zijn de netten waaraan het wier moet groeien vooraf ingespoten met sporen van bestaand zeewier. Als een soort babyzeewiertjes die moesten uitgroeien tot volwassen zeewier.

Het was voor Brouwers dan ook een spannend moment. Heeft de zeewierteelt de winter kunnen doorstaan in de Noordzee? Zijn de netten goed blijven zitten en heeft het zeewier goed kunnen groeien? "Al die onzekerheden hebben mij 's nachts wakker gehouden, maar mooier dan dit kan eigenlijk niet", zegt Brouwers trots.

Geen sushi, maar cosmetica

Zeewier kennen veel mensen van het nori-velletje waarin sushi gewikkeld is. Maar het kent ook andere toepassingen. De nu nog slijmerige bruingroene slierten die uit zee zijn gehaald, worden ingevroren en gaan dan naar een zeewierfabriek in Frankrijk. Daar worden ze verwerkt tot ingrediënten die kunnen worden gebruikt in sokken, verpakkingen en in cosmeticaproducten.

Het Nederlandse deel van de Noordzee heeft een oppervlakte van bijna 60.000 vierkante kilometer, ongeveer anderhalf keer Nederland. Het windmolenpark met daarin de zeewierboerderij is zo'n 350 vierkante kilometer. Er is dus genoeg ruimte in de Noordzee voor de zeewierteelt. "Maar het is niet mogelijk om de hele Noordzee vol te zetten met zeewier", zegt ecoloog Henrice Jansen van de Wageningen Universiteit.

"Bij productie op grote schaal loop je tegen grenzen aan wat impact heeft op de voedselketen in zee", zegt Jansen. In tegenstelling tot de landbouw waar wordt gewerkt met (kunst)mest hoeven er geen voedingsstoffen toegevoegd te worden bij de productie van zeewier, legt ze uit. Het zeewier gebruikt voedingsstoffen die in de omgeving beschikbaar zijn. "In diezelfde omgeving leven bijvoorbeeld ook microalgen, die een voedselbron zijn voor schelpdieren. Dus door de toevoeging van zeewier kan er concurrentie ontstaan om die voedingsstoffen."

Ook het karakter van de Noordzee speelt een rol, zegt collega-onderzoeker Reinier Nauta. "De Noordzee is een uitdagende zee. Het is ruig, het is er druk en de zee kent ook een stormseizoen waarin het zeewier moet kunnen groeien." Ondanks deze kanttekeningen geloven beide onderzoekers wel dat er mogelijkheden zijn voor de teelt op zee. Alhoewel het volgens hen de vraag is of dit economisch ook haalbaar is.

De NOS ging kijken bij het binnenhalen van de eerste oogst:

Om controle te hebben over de teelt kweekt Sven Rusticus zijn zeewier juist op land. Zijn bedrijf Seaweedland produceert zeewier dat geschikt is voor menselijke consumptie. "Omdat het op land gebeurt, is het product veiliger en schoner. Op zee heb je bijvoorbeeld te maken met schaaldieren die op het wier kunnen zitten. Als dat wordt verkocht, moet er op de verpakking een waarschuwing staan voor mensen met een schaaldierenallergie." Rusticus kan met zijn productie op land wekelijks oogsten.

De boeren van de North Sea Farmers kunnen dat nu vooralsnog één keer per jaar. Het zeewier vanuit de Noordzee moet nog worden verwerkt. De doelstelling was om 1000 kilo binnen te halen en dat is ook gelukt.

Brouwers denkt groot: in 2050 hoopt hij jaarlijks tien miljoen ton zeewier uit de hele Noordzee te halen, dus niet alleen uit het Nederlandse deel.

Het was nieuws dat in Mexico amper prominent gebracht werd. Eind juni werden in de staat Sinaloa twintig lichamen gevonden, waarvan er vijf waren onthoofd. De onthoofde lichamen hingen aan een brug vlak bij Culiacán, de hoofdstad van Sinaloa. De hoofden lagen eronder, in een vuilniszak.

Met name voor inwoners van Sinaloa zijn het scènes waaraan ze gewend zijn geraakt. Want sinds een jaar geleden de prominente kartelbaas Ivan 'El Mayo' Zambada, een van de oprichters van het Sinaloakartel, werd opgepakt, woedt er oorlog in de Mexicaanse staat.

Machtsvacuüm

Zambada werd niet alleen opgepakt. Hij werd, nadat hij naar een boerderij was gelokt en was overmeesterd, vanuit Mexico naar de Verenigde Staten gevlogen met Joaquín Guzmán. Deze Joaquín is de zoon van drugsbaas 'El Chapo' Guzmán, met wie Zambada het Sinaloakartel oprichtte. El Chapo zit al langer vast in de VS, vermoedelijk gooide zijn zoon Joaquín het op een akkoordje met de VS en liet hij Zambada uitleveren om voor hem en zijn familie een gunstige deal met de Amerikaanse autoriteiten te sluiten.

Maar bij afwezigheid van Zambada ontstond een machtsstrijd binnen het kartel. De zoon van Zambada nam de wapens op tegen de nog in Mexico verblijvende zonen van El Chapo. Een machtsstrijd waarbij in Sinaloa alleen al zeker 3000 mensen zijn gedood of verdwenen, onder wie bijna vijftig kinderen. En hoewel de Mexicaanse regering duizenden militairen naar de staat heeft gestuurd, blijft het geweld toenemen: juni was met 200 moorden en 80 verdwijningen de bloedigste maand sinds het begin van de karteloorlog.

Economische impact

De impact op Sinaloa is enorm. Honderden restaurants hebben de deuren moeten sluiten, omdat na het vallen van de avond mensen niet meer naar buiten durven. Hele winkelstraten staan leeg. Economen schatten dat door de voortwoekerende karteloorlog zeker 3 procent van de regionale economie is verdampt, met honderden miljoenen dollars aan verliezen als gevolg. Volgens InsightCrime zijn er tussen september 2024 en april 2025 tot wel 14.000 banen verloren gegaan, alleen al in Culiacán.

Ook elders in Mexico hebben de interne spanningen binnen het kartel tot bloedvergieten geleid. Alle gebieden waar het Sinaloakartel, dat wordt gezien als de grootste producent en smokkelaar van fentanyl naar de VS en Europa, aanwezig is, zijn het toneel van de voortdurende machtsstrijd geworden.

Maar het conflict kan ook gevolgen hebben tot ver buiten de landsgrenzen. Verzwakt door de interne strijd, de Amerikaanse aanpak van fentanylsmokkel en arrestaties door autoriteiten, hebben de zonen van El Chapo volgens een rapport van onder meer Amerikaanse inlichtingendiensten een samenwerking gesloten met hun grootste rivaal, het Jaliscokartel.

Het zou kunnen leiden tot "een aanzienlijke verstoring van het bestaande evenwicht van de criminele macht in Mexico, waarmee de stroom van drugs naar het noorden en de wapensmokkel naar het zuiden aan de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico toeneemt", valt in het rapport te lezen.

Drugsdealer van de wereld

Los Chapitos, zoals het El Chapo-deel van het Sinaloakartel heet, kan met die samenwerking terugvallen op de slagkracht van het Jaliscokartel. In ruil voor onder meer financiële steun en wapens krijgt het Jaliscokartel toegang tot de wereldwijde contacten van Sinaloa. Een netwerk dat zich uitstrekt van Europa tot China en Australië. "Het Jaliscokartel kan zo uiteindelijk tot 's werelds grootste drugshandelaar uitgroeien", schrijft The New York Times op basis van gesprekken met kartelleden en veiligheidsexperts.

Niet alleen Mexico, maar ook de VS is bezorgd over de machtsstrijd binnen het Sinaloakartel en de groeiende rol van het Jaliscokartel. Amerika is hun grootste afzetmarkt. Eerder werden de twee organisaties als terroristisch aangemerkt, om zo meer geld en middelen vrij te krijgen voor de aanpak van deze georganiseerde misdaad.

Binnen de Republikeinse partij gaan nog altijd stemmen op om militair te interveniëren in Mexico om in ieder geval de leiders van de kartels uit te schakelen. Ook president Trump en zijn defensieminister Hegseth hebben daarop gehint. En als de Mexicaanse kartels uiteindelijk machtiger uit de bloedige oorlog in Sinaloa komen, zal die optie steeds prominenter op tafel komen te liggen.

Achter een reeks gewelddadige incidenten in Schiedam zitten rivaliserende groepen jongeren uit Schiedam en Rotterdam die een langlopend conflict hebben. Een deel van die jongeren is ook betrokken bij gewelddadige overvallen en andere criminaliteit. Dat zegt burgemeester Bergmann van Schiedam tegen de regionale omroep Rijnmond.

Vanwege de incidenten worden de komende tijd meer agenten op straat ingezet, belooft de burgemeester. Volgens hem gaat het om "haat, nijd en strijd" tussen de jongeren die rond de grens tussen Schiedam-Oost en Rotterdam-West wonen.

Ze spreken op straat af om het uit te vechten en filmen zichzelf terwijl ze dat doen. "Ze voelen zich gangsterachtige jongens, lopen met messen en soms met vuurwapens. Ze zijn op zoek naar avontuur of een bepaalde status, hebben geen besef van de gevolgen", aldus de burgemeester.

Meelopers

Volgens Bergmann is er ook sprake van een groep meelopers die zichzelf laten gebruiken. "Daders zijn soms ook slachtoffers. Ze worden geronseld, durven geen nee te zeggen", zegt hij.

Naar aanleiding van de gewelddadige incidenten, werd een deel van Schiedam afgelopen maart een veiligheidsrisicogebied, waardoor de politie jongeren preventief kon fouilleren. Kort daarna werd een groot mes gevonden bij een 15-jarig meisje. Een 13-jarige jongen had een zakje met kogels bij zich en een andere jongen een zelfgemaakt wapen.

Inmiddels levert het preventief fouilleren nauwelijks nog wapens op, aldus de burgemeester. Voor 1 augustus wordt besloten of de fouilleeracties worden voortgezet. Dan komt Bergmann ook met een actieprogramma tegen het geweld.

Overvallen

Volgens Rijnmond vonden in drie maanden tijd twaalf overvallen plaats in Schiedam. In totaal werden daarvoor dertien verdachten aangehouden. Een deel van hen is minderjarig. Een deel van deze overvallen kan gelinkt worden aan de rivaliserende groepen, zegt de burgemeester. De harde kern van de groepen is een handjevol jongens dat zich weinig aantrekt van ouders, school of instanties.

De instanties hebben de afgelopen tijd acht gesprekken gevoerd met jongeren en ouders over messenbezit. Eén jongere kreeg een gebiedsverbod.

De VN-organisatie Unesco heeft drie locaties in Cambodja die aan het schrikbewind van de Rode Khmer herinneren op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Het zijn twee voormalige gevangenissen en een voormalige executie- en begraafplaats. Premier Hun Manet is blij met het besluit van Unesco en spreekt de hoop uit dat het zal leiden tot een blijvende herinnering aan het belang van vrede.

De communistische Rode Khmer kwam in 1975 aan de macht. Inwoners van de hoofdstad Phnom Penh en andere steden werden onmiddellijk naar het platteland verplaatst om "heropgevoed" te worden en onder extreem zware omstandigheden op het land te gaan werken.

Tegenstanders en veronderstelde tegenstanders werden opgesloten, gemarteld, doodgehongerd en geëxecuteerd. Naar schatting 1,7 miljoen Cambodjanen kwamen om, ongeveer een kwart van de totale bevolking. Het Rode Khmer-regime kwam in 1979 ten val toen buurland Vietnam Cambodja binnenviel.

Killing Fields

Unesco heeft nu onder meer de voormalige S-21-gevangenis in Phnom Penh en de voormalige M-13 gevangenis in het centrale deel van het land op de Werelderfgoedlijst gezet. In het gebouw van de S-21-gevangenis is nu het Tuol Sleng Genocide Museum gevestigd.

De derde locatie, Choeung Ek op 15 kilometer ten zuiden van Phom Penh, staat bekend als de velden des doods, vanwege de speelfilm The Killing Fields (1984) over de belevenissen van een persfotograaf die zijn gevangenschap overleeft.

Wonden helen

Cambodja worstelt nog steeds met de pijnlijke gevolgen van de genocide, martelingen en overige wreedheden, zegt directeur Youk Chhang van het Documentatie Centrum van Cambodja.

Hij denkt dat het plaatsen van deze locaties op de Werelderfgoedlijst van belang is voor het onderwijs aan de generaties van Cambodjanen en anderen die deze periode niet hebben meegemaakt. "Ze dragen bij aan het helen van wonden van toen."

In een jacuzzi in de tuin van een woning in Kaatsheuvel is een lichaam van een 42-jarige vrouw gevonden. Het gaat volgens de politie om de bewoonster.

Een 39-jarige man is aangehouden wegens mogelijke betrokkenheid. De politie spreekt van "enkele verdachte omstandigheden", zonder details te geven.

In tuin gehoord

Volgens Omroep Brabant werd de vrouw rond 06.45 uur uit het water gehaald. Medische hulp mocht niet meer baten. Omwonenden zouden hebben gezegd dat ze de vrouw tot 06.00 uur nog hoorden zingen in de tuin.

De politie meldt dat er meerdere mensen aanwezig waren in de woning. De 39-jarige verdachte is geen bewoner.

De inwoners van het Belgische dorp Westrozebeke in West-Vlaanderen kunnen weer terug naar huis. Vanochtend werden de 3000 inwoners ertoe opgeroepen te vertrekken vanwege een grote brand met veel rook. Drie mensen werden met ademhalingsproblemen naar het ziekenhuis gebracht.

De brand brak rond 00.30 uur door onbekende oorzaak uit bij het diepvriesgroentebedrijf Horafrost. Het vuur ontstond in een loods en breidde zich snel uit naar andere gebouwen op het terrein. De brand is inmiddels grotendeels bedwongen, maar de diepvriesafdeling moet nog worden geblust.

De brandweer heeft steekproeven gedaan in het getroffen gebied en op basis van deze metingen is besloten dat mensen weer naar huis kunnen.

De brand was volgens de gemeente Staden, waar Westrozebeke onder valt, lastig te bestrijden doordat diepvriezers in brand stonden. Rookpluimen waren kilometers verderop te zien. Door de wind waaide de rook in de richting van Frankrijk, waardoor inwoners van de regio Langemark-Poelkapelle en Ieper ook hun ramen en deuren dicht moesten houden.

Op de site van de gemeente werd een kaartje geplaatst met het evacuatieplan:

In de Amerikaanse staat Californië is een migrant zwaargewond geraakt bij een inval van de immigratiedienst ICE. Hij viel van een dak. Een vakbond en meerdere Amerikaanse media meldden eerder dat de Mexicaan aan de gevolgen van de val was overleden, maar volgens de plaatselijke autoriteiten klopt dat niet. Wel is zijn toestand kritiek.

Donderdag gingen tientallen federale agenten op twee locaties van een cannabiskwekerij op zoek naar illegale migranten. Tijdens die actie maakt de Mexicaanse migrant een val van 9 meter, zegt de vakbond van landbouwmedewerkers.

Het ministerie van Binnenlandse Veiligheid wijst schuld van de agenten van de hand. Toen de man op het dak klom, zou hij niet zijn achtervolgd. Ook zouden agenten onmiddellijk het alarmnummer 911 hebben gebeld.

200 arrestaties

Bij de operatie kwam het tot een confrontatie met demonstranten die de aanhouding van migranten wilden voorkomen. De agenten gebruikten wapenstokken en rook- en traangasgranaten om het protest de kop in te drukken. Ze pakten volgens het ministerie van Binnenlandse Veiligheid bijna 200 illegale immigranten op. Ook is een onbekend aantal Amerikaanse staatsburgers aangehouden.

De operatie werd onder meer vanuit de lucht vastgelegd:

Een instelling die de migranten juridisch bijstaat, zegt dat sommige arrestanten pas toestemming kregen om hun familie te waarschuwen, nadat ze een verklaring hadden getekend dat ze akkoord gaan met uitzetting. De uitzetting van illegalen is een van de speerpunten van het beleid van president Trump.

Ook zou de arrestanten zijn verteld dat ze een levenslange gevangenisstraf riskeren omdat ze op een cannabiskwekerij aan het werk waren. Het verbouwen van cannabis is in Californië echter toegestaan en volgens lokale media heeft het bedrijf de vergunningen die daarvoor nodig zijn. Het ministerie ontkent de aantijgingen.

Boerenorganisaties waarschuwen dat de massale deportatie van illegale migranten de productie van voedsel in de VS zal verlammen. Trump heeft gezegd dat migranten in de landbouw ongemoeid moeten blijven. De minister van Landbouw zegt echter dat er voor deze groep "geen genade" zal zijn.

Vonnis

Een federale rechter in Los Angeles bepaalde gisteren dat de overheid bij het opsporen van illegalen niet op de huidskleur van mensen mag afgaan. Volgens de rechter ligt er een "berg aan bewijs" dat de overheid dat wel doet. Ook moeten illegale migranten hulp van een advocaat kunnen krijgen.

De zaak was aangespannen door migrantenrechtenorganisaties die stelden dat het beleid de mensenrechten schendt. De regering heeft nog niet gereageerd op het vonnis.

In het noorden van het land is de zomervakantie officieel begonnen. In het zuiden zit de eerste vrije week er alweer op. Steeds meer Nederlanders gaan in deze periode op vakantie in eigen land, becijferde de ANWB. Maar dat tij kan binnenkort keren, door een verhoging van de prijzen van de vakanties.

"We maken ons grote zorgen", zegt Jeffrey Belt van Hiswa-Recron, de organisatie die recreatieondernemers vertegenwoordigt. "De bedrijven gaan het veel moeilijker krijgen vanaf volgend jaar."

De oorzaak is de stijgende btw op overnachtingen, die van 9 naar 21 procent gaat. Het demissionaire kabinet wil die regel vanaf januari laten ingaan, om zo ruim 1 miljard euro per jaar meer binnen te krijgen.

Om te bepalen voor welke accommodaties het verhoogde tarief gaat gelden, is een ingewikkeld onderscheid gemaakt. In het kort: voor hotels, bungalows en glamping-tenten gaat het tarief omhoog. Als je zelf een tent of caravan meeneemt, blijft het tarief gelijk.

Op deze camping in Winterswijk zijn er twijfels of ze volgend jaar terugkeren:

De verhoging van de btw zal voor het grootste deel worden doorberekend in de prijzen voor de gasten, berekende een onderzoeksbureau. De verwachting is dat een overnachting gemiddeld 8 procent duurder wordt.

De onderzoekers hebben op twee manieren bekeken in hoeverre de vraag naar overnachtingen in eigen land daardoor verandert. Gebaseerd op een economische berekening neemt de vraag met 6 procent af. Maar uit het daadwerkelijk bevragen van Nederlanders komt een afname van bijna 30 procent naar voren.

Hoe dan ook: de impact van de btw-verhoging zal aanzienlijk zijn. Ook doordat nog onduidelijk is of de vermoedelijk verminderde belangstelling uit Nederland zal worden opgevangen door de al jaren toenemende vraag uit het buitenland.

De pijn is niet gelijk verdeeld over de hele sector, zo blijkt uit het onderzoek. Kleine aanbieders hebben minder zogenoemde schaalvoordelen en zullen harder worden geraakt dan de grote. En vakantieparken hebben minder zakelijke boekingen en zullen het dus zwaarder krijgen dan hotels.

De meeste pijn wordt verwacht langs de grens. De btw op overnachtingen in de buurlanden is namelijk een stuk lager. Voor Duitsland is die 7 procent en voor België 6 procent. Door de stijging van de btw in Nederland naar 21 procent wordt overnachten over de grens dus aantrekkelijker.

"Mensen zullen schrikken van onze tarieven voor volgend jaar", zegt eigenaar Hendrik-Jan Mensink van vakantiepark De Twee Bruggen in Winterswijk. "Een deel zal naar het buitenland gaan of korter bij ons verblijven. Wij kunnen dan minder investeren in bungalows of ons zwembad, terwijl gasten tegenwoordig juist steeds sneller vernieuwing willen."

Niet alleen het vakantiepark, maar ook de omgeving gaat de verhoging van de btw merken, denkt Mensink. "Het winkelcentrum van Winterswijk is helemaal ingericht op toerisme. Horeca en winkels krijgen straks een stuk minder bezoekers."

Later en minder vaak

Het aantal boekingen voor zomervakanties blijft dit jaar achter bij vorig jaar. Bovendien hebben Nederlanders hun vakantie voor deze zomer pas relatief laat geboekt. Dat stelt reisbrancheorganisatie ANVR.

Niet alleen de inflatie heeft gevolgen gehad, ook de geopolitieke onzekerheid heeft de boekingen geremd, zegt directeur Frank Radstake van de ANVR. "Als er onzekerheid is rondom reizen, is de Nederlander terughoudend met boeken."

Het merendeel van de Nederlandse vakantiegangers blijft in Europa. Ongeveer 85 procent van de mensen boekt daarbinnen een vakantie, aldus de ANVR. Scandinavië is al langere tijd een opkomende vakantiebestemming, maar in absolute aantallen reizen de meeste Nederlanders nog steeds naar Middellandse Zeebestemmingen als Spanje of Griekenland.

Deze week is branchevereniging Hiswa-Recron begonnen aan een actie met ansichtkaarten. Alle ruim 2000 leden ontvangen kaarten met de tekst 'Groeten uit Nederland'.

Bezoekers van de recreatieparken wordt gevraagd om de kaarten te schrijven. Ze worden dan verstuurd naar politici die betrokken zijn bij het btw-besluit.

"Meer aandacht is nodig voor deze maatregel", zegt Jeffrey Belt. "We hebben echt de hoop dat het plan dan alsnog van tafel wordt geveegd."

Goedemorgen! In Nijmegen beginnen de Vierdaagsefeesten in aanloop naar het grootste wandelevenement van Europa. En op Wimbledon staat tennisser David Pel in de finale van het mannendubbelspel.

Eerst het weer: een zonnige dag vandaag, maar vanuit het oosten trekken wel wat wolken Nederland binnen. In de middag is er lokaal een bui mogelijk. Het wordt tussen de 23 en 27 graden in het land.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In het vliegtuig dat neerstortte in de Indiase miljoenenstad Ahmedabad schakelden de brandstofschakelaars voor de motoren na het opstijgen bijna gelijktijdig uit. Hierdoor kregen de motoren geen brandstof meer. Dat blijkt uit een voorlopig onderzoek naar het grootste vliegtuigongeluk van de afgelopen jaren.

De Boeing 787 Dreamliner begon onmiddellijk stuwkracht en hoogte te verliezen, zeggen de Indiase onderzoekers. Op de cockpitvoicerecorder is te horen hoe een piloot de andere vraagt waarom hij de brandstof heeft afgesloten. "De andere piloot antwoordde dat hij dat niet heeft gedaan", staat in het verslag.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In Rotterdam rijdt sinds gisteren een zelfrijdende bus voor het eerst echt zelfstandig op de openbare weg. De pendelbus tussen metrostation Meijersplein en Rotterdam The Hague Airport rijdt zonder chauffeur, maar er zit wel iemand achter het stuur die meekijkt.

Fijne dag!

Een festival met tientallen Afro-Caribische eetkramen, sport, dans en muziek, verspreid over vier weekends in juli en augustus. Dit weekend begint het van oorsprong Surinaamse festival Kwaku, dat voor de vijftigste keer wordt gehouden in Amsterdam. Wat begon als voetbaltoernooitje in de Bijlmer, is inmiddels uitgegroeid tot een festival dat jaarlijks ruim 120.000 bezoekers trekt.

Met onder meer optredens van artiesten als Jonna Fraser, Bokoesam en Architrackz heeft het Kwaku Summer Festival in het Nelson Mandelapark in Amsterdam-Zuidoost zich ontwikkeld tot een begrip in de hoofdstad en daarbuiten.

In 1975 werd Kwaku (toen nog Kwakoe) voor het eerst gehouden. De Stichting Jongeren Centrum Kwakoe organiseerde een kleinschalig voetbaltoernooi, verspreid over meerdere weekends, met als doel om kinderen uit de Bijlmer die niet met vakantie konden een fijne zomer te geven.

Tussen de hoogbouw op de sportvelden van SV Bijlmer werd het toernooi gespeeld. In eerste instantie was het een competitie tussen bewoners van de verschillende flatgebouwen, maar later trokken voetbalteams vanuit het hele land naar Zuidoost om tegen elkaar te spelen, vertelt Kwaku-oprichter en oud-bestuurder Roy Groenberg. "Helemaal toen bekend werd dat zo nu en dan scouts van professionele voetbalclubs kwamen kijken."

Door deze populariteit ontstond er volgens de organisatie "een levendige handel van eten en drinken vanuit de kofferbak van geparkeerde auto's".

Het festival is nog steeds verspreid over meerdere weekenden, maar Kwaku is in grootte niet meer vergelijkbaar met het kleinschalige voetbaltoernooi van de jaren 70. "Het zomervoetbaltoernooi werd dé plek om elkaar weer te ontmoeten en gezellig met elkaar te zijn. Daardoor is het uitgegroeid tot het grote festival dat het nu is", stelt Groenberg.

Bekijk hier beelden van het festival door de jaren heen. De oplettende kijker ziet ook een toen nog niet doorgebroken voetballegende:

Volgens Groenberg heeft Kwaku ook bijgedragen aan de sociale cohesie in het stadsdeel. "Niet alleen Surinaamse en Antilliaanse mensen kwamen het festival bezoeken. Ook Ghanezen, Turkse mensen, Marokkanen en Nederlanders. Alle inwoners van de Bijlmer kwamen en komen op het festival af."

Dat beaamt Vincent de Kom. Hij is stadsdeelbestuurder van Amsterdam-Zuidoost en noemt het festival belangrijk voor Zuidoost en de rest van Nederland. "Mensen komen uit het hele land en zelfs uit Suriname naar het festival", zegt hij.

De Kom kent Kwaku goed; hij kwam er voor het eerst als klein kind, toen zijn opa hem ernaartoe meenam. "Hij ging met mij en mijn broertjes naar Kwaku en vertelde dan over onze familiegeschiedenis, Suriname en slavernij." De stadsdeelbestuurder is achterkleinkind van de Surinaams-Nederlandse schrijver en verzetsman Anton de Kom. "Mijn opa vond het heel belangrijk dat je je wortels kent en daarom wilde hij Kwaku laten zien."

Een belangrijk aspect van Kwaku is dat het een intergenerationeel festival is, waar mensen van alle leeftijden op afkomen, legt hij uit. "Volgens familietraditie was mijn opa op Kwaku ook bezig met verhalen vertellen."

Het festival symboliseert volgens De Kom wat Amsterdam-Zuidoost is: divers, groen en bruisend. "De diversiteit wordt tijdens Kwaku gevierd. Het festival is net als Zuidoost een product van diversiteit: een fijne plek waar je met elkaar geniet van muziek, dans en sport."

Amsterdam-Zuidoost had in de jaren 70 een slechte reputatie vanwege drugscriminaliteit en armoede in de Bijlmer. Het stadsdeel heeft volgens De Kom mede dankzij zowel de inzet van de bewoners als het festival een positieve ontwikkeling doorgemaakt. "Daardoor is Zuidoost het diverse en bruisende stadsdeel dat het nu is."

Groenberg is blij om te zien dat iets dat in de Bijlmer is begonnen, na 50 jaar nog steeds wordt georganiseerd. "Ik hoop dat Kwaku een voorbeeld kan zijn voor buurten in heel Nederland en nog lang zal voortbestaan."

Het cellentekort op Bonaire heeft zo'n grote impact op de strafrechtketen dat verdachten worden vrijgelaten, vonnissen jaren blijven liggen en buitenlandse veroordeelden zonder toezicht worden uitgezet naar hun land van herkomst. Dat schrijft demissionair staatssecretaris Struycken van Rechtsbescherming in een brief aan de Tweede Kamer.

Hij noemt de situatie in de gevangenis op Bonaire "zeer zorgwekkend" en erkent dat het Openbaar Ministerie inmiddels keuzes moet maken over wie wel en wie niet in hechtenis wordt genomen.

Volgens Struycken is de toegenomen instroom van buitenlandse verdachten de voornaamste oorzaak van het probleem. Het gaat vooral om Venezolanen die zijn opgepakt op zee tijdens drugstransporten. Deze groep beslaat inmiddels ruim een kwart van de totale capaciteit van de Justitiële Inrichting Caribisch Nederland (JICN). De staatssecretaris wijst op het risico dat rivaliserende groeperingen de orde binnen de gevangenis verstoren.

Raad voor de Rechthandhaving

De Raad voor de Rechtshandhaving waarschuwde eerder al voor de nijpende situatie in de gevangenis op Bonaire. Door de structurele personele onderbezetting verslechtert de situatie verder.

De capaciteitsdruk leidt tot ernstige beheersproblemen. Dagprogramma's voor gedetineerden kunnen vaak niet doorgaan, en ook het re-integratieproces komt in de knel. "De veiligheid van zowel gedetineerden als het personeel komt in het gedrang", stelt de raad. Daarnaast functioneert de vreemdelingenbewaring nauwelijks meer door het personeelstekort.

Omdat de situatie onhoudbaar is geworden, heeft de gevangenis hulp gevraagd van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) in Nederland. Die bijstand is toegezegd, maar de raad waarschuwt dat "de capaciteitsproblemen voor de langere termijn daarmee niet zijn opgelost". Er is ook geen uitwijkmogelijkheid: op Curaçao, Aruba en vooral op Sint-Maarten spelen "soortgelijke problemen, zo niet nog erger".

Sint-Maarten

In de Point Blanche-gevangenis op Sint-Maarten is ruimte voor slechts tachtig gedetineerden, terwijl er inmiddels meer dan 200 veroordeelden zijn voor wie geen plaats is. Zij staan op een wachtlijst, die blijft groeien. Volgens de Raad voor de Rechtshandhaving wordt voorlopige hechtenis regelmatig achterwege gelaten, niet vanwege de aard van het delict, maar bij gebrek aan cellen.

De rechtbank op Sint-Maarten heeft inmiddels voor meer dan 300 jaar aan gevangenisstraffen opgelegd die nog ten uitvoer moeten worden gelegd. Daarmee is de geplande nieuwbouw met capaciteit voor 196 gedetineerden bij voorbaat ontoereikend. Zodra de nieuwe inrichting in gebruik wordt genomen, zal deze al volledig bezet zijn.

Een aantal zware criminelen zitten hun straf uit in Nederland. Dat is vooral vanwege veiligheidskwesties. Sint-Maarten betaalt jaarlijks ruim een miljoen euro voor hun detentie.

Oplossingen

Demissionair staatssecretaris Struycken noemt in zijn brief verschillende oplossingen voor Bonaire, maar die vergen tijd die er eigenlijk niet is. Zo wordt pas eind dit jaar duidelijk of de gevangenis op Bonaire uitgebreid kan worden, terwijl de nood nu al hoog is. Andere plannen, zoals het sneller vrijlaten van buitenlandse veroordeelden of het tijdelijk volgen van een enkelbandtraject, moeten nog worden uitgewerkt. Zelfs als die doorgaan, bieden ze maar beperkte verlichting.

Bij een ongeluk met een bus met daarin Nederlandse senioren in de Duitse deelstaat Nedersaksen zijn zes mensen gewond geraakt. Twee van hen zijn in een ziekenhuis opgenomen.

Reisorganisatie De Jong Intra Vakanties zegt tegen persbureau ANP dat een van de twee waarschijnlijk vandaag uit het ziekenhuis wordt ontslagen. Hoe het met de ander gaat is niet bekend.

De bus met daarin 23 inzittenden raakte gisteren rond 18.00 uur van de weg, waarschijnlijk doordat de chauffeur onwel werd, zeggen de hulpdiensten. Hij is een van de gewonden.

"De bus reed twee enorme bomen omver en kwam vervolgens tot stilstand. Als hij was gekanteld, was alles zeker anders gelopen", zei een brandweerwoordvoerder tegen Duitse media.

Het ongeluk gebeurde tussen de plaatsen Rötgesbüttel en Meine. Het reisgezelschap was onderweg naar een hotel in Braunschweig, op ongeveer twintig minuten rijden van de plek van het ongeluk.

De Ecuadoraanse beruchte bendeleider Jose Adolfo Macias, beter bekend als "Fito", heeft in het gerechtshof in Quito ingestemd om te worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten.

"Ja, ik accepteer het, edelachtbare," zei hij tegen de rechter die de zaak voorzat. Macias was zelf virtueel bij de hoorzitting aanwezig.

Macias moet voor een Amerikaanse federale rechtbank in Brooklyn, New York, terechtstaan voor zeven aanklachten, waaronder drugs- en wapenhandel.

Choneros-bende

De bendeleider ontsnapte in januari 2024 uit de gevangenis in Ecuador en werd eind juni opnieuw gearresteerd en overgebracht naar een zwaarbewaakte gevangenis.

Nu Macias het uitleveringsverzoek heeft geaccepteerd, moet het nog door de Ecuadoraanse president worden bevestigd. Daarna moeten de autoriteiten van Ecuador en de Verenigde Staten de overdracht organiseren.

In Ecuador zat Macias een gevangenisstraf van 34 jaar uit voor verschillende misdaden, waaronder drugshandel, georganiseerde misdaad en moord. Hij stond aan het hoofd van de Choneros, een van de grootste drugsbendes van Ecuador, die ook gelieerd is aan het Mexicaanse Sinaloa-kartel.

1 miljoen dollar voor tip

Nadat hij ontsnapte uit de gevangenis stortte Ecuador in chaos. De Ecuadoraanse president Daniel Noboa, die kort voor de ontsnapping van Macías aan de macht was gekomen, riep de noodtoestand uit en bestempelde Los Choneros en 21 andere bendes als terroristische organisaties.

De Ecuadoraanse regering had een beloning van 1 miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die tot zijn arrestatie zou leiden. De autoriteiten hebben ook familieleden van Macias gearresteerd en verschillende van zijn bezittingen in het Andesgebied in beslag genomen.

In het vliegtuig dat een maand geleden neerstortte in de Indiase miljoenenstad Ahmedabad schakelden de brandstofschakelaars voor de motoren na het opstijgen bijna gelijktijdig uit. Hierdoor kregen de motoren geen brandstof meer. Dat blijkt uit een voorlopig onderzoek naar het grootste vliegtuigongeluk van de afgelopen jaren.

De Boeing 787 Dreamliner begon onmiddellijk stuwkracht en hoogte te verliezen, zeggen de Indiase onderzoekers. Op de cockpitvoicerecorder is te horen hoe een piloot de andere vraagt waarom hij de brandstof heeft afgesloten. "De andere piloot antwoordde dat hij dat niet heeft gedaan", staat er in het verslag.

De onderzoekers vermelden niet hoe de schakelaar tijdens de vlucht van de Indiase stad Ahmedabad naar Londen kon worden gedraaid naar de afsluitstand.

Niet per ongeluk

Het is ook niet duidelijk welke opmerkingen door de gezagvoerder van het vliegtuig werden gemaakt en welke door de co-piloot. Ook wordt niet vermeld welke piloot vlak voor de crash de noodoproep "Mayday, Mayday, Mayday" heeft afgegeven.

De Boeing stortte op 12 juni neer vlak na het opstijgen vanaf de luchthaven van Ahmedabad in de westelijke deelstaat Gujarat. 241 inzittenden kwamen om het leven. Slechts één passagier van het vliegtuig overleefde de crash. Ook kwamen er nog 19 mensen op de grond om het leven.

Een Amerikaanse vliegtuigexpert vertelt aan persbureau Reuters dat de brandstofschakelaars niet per ongeluk kunnen worden uit- of aangezet. "Je kunt er niet tegenaan stoten waardoor ze gaan bewegen", zeg hij.

Een luchtvaartexpert meldt aan Sky News dat er maar weinig situaties of omstandigheden kunnen verklaren waarom de schakelaars uitgingen.

"Het zou een volstrekt ongebruikelijke menselijke fout zijn, een onbedoelde handeling. Een andere verklaring - en het spijt me zeer dit te moeten zeggen- zou een opzettelijke handeling zijn. Daarmee suggereer of beweer ik niets, het is gewoon een analyse van de beperkte hoeveelheid informatie die we op dit moment tot onze beschikking hebben", aldus de expert.

Correspondent Devi Boerema:

"Niemand zegt het hardop, maar wat zeker meespeelt bij dit onderzoek is in hoeverre Air India het had kunnen voorkomen. Hoewel de maatschappij niet meer in handen is van de overheid, wordt het bedrijf gezien als Indiase trots. Politici roepen daarom op nog geen conclusies te verbinden aan de eerste bevindingen.

Luchtvaartminister Naidu benadrukt in Indiase media dat het om een voorlopig rapport gaat en dat meer onderzoek wordt gedaan. Hij sprak nogmaals het vertrouwen uit in de medewerkers van Air India en noemde hen de ruggengraat van de Indiase vliegtuigindustrie."

De schakelaars worden gebruikt om de motoren uit te schakelen zodra een vliegtuig bij de gate is aangekomen. Het kan ook gedaan worden bij noodsituaties, zoals een motorbrand. In het rapport wordt geen melding gemaakt van een noodsituatie waardoor de motoren uitgeschakeld moesten worden.

De onderzoekers zeggen ook dat er geen reden is voor Boeing of de fabrikant van de motoren van het bewuste vliegtuig om meer onderzoek te doen naar de motoren zelf. Daarmee lijken ze een technisch defect uit te sluiten.

Het onderzoeksrapport bevat de eerste bevindingen. Een eindrapport wordt binnen een jaar verwacht.

Emma Heesters is weer beter. Dat maakt de zangeres vrijdagavond bekend bij een optreden in het Olympisch Stadion in Amsterdam.

Op Instagram deelt ze een foto waarop ze een bord vasthoudt met daarop 'Ik ben beter'. Dat deed ze terwijl ze haar nummer Alles wordt beter zong. "I'm in remission!" schrijft ze in haar Instagram-post. "Ik ben zo blij dat ik dit goede nieuws met jullie kan delen!!!"

Vorig jaar werd bekend dat Heesters baarmoederhalskanker had. "De ene dag zat ik in het ziekenhuis voor afspraken of behandelingen en de andere dag stond ik op te treden in een vol Ahoy, Gelredome of mijn theatertour", schreef ze toen.

De zangeres gaf begin dit jaar een update. Toen bleek dat de kanker ernstiger bleek dan gedacht: het was uitgezaaid naar onder meer haar lymfeklieren.

Tientallen bestralingen

Ze onderging chemotherapie, maar dat was niet alles. Ze is ook geopereerd, schrijft het AD. Daarbij werden lymfeklieren weggehaald. Verder onderging ze tientallen bestralingen. Vijf maanden geleden was de behandeling klaar.

Heesters brak door op YouTube: op haar kanaal zong ze covers van beroemde liedjes en al snel kreeg ze veel volgers. In 2017 ondertekende ze haar eerste platencontract en in 2019 deed ze mee aan het populaire tv-programma Beste Zangers.

Walmart roept honderdduizenden roestvrijstalen waterflessen terug. De Amerikaanse supermarktketen heeft drie meldingen gehad van klanten die verwondingen aan het gezicht hebben opgelopen doordat de dop in hun gezicht knalde. Twee van hen zijn permanent blind geraakt aan een oog.

De dop kan openspringen door de druk als er voedsel, koolzuurhoudende dranken of bederfelijke dranken zoals sap en melk in de waterfles worden gedaan, zegt een Amerikaanse consumentenwaakhond.

De fles wordt sinds 2017 verkocht en is alleen te koop bij Walmart. De supermarkt heeft per direct de verkoop van de waterflessen gestopt en vraagt eigenaren de flessen niet meer te gebruiken. Er zijn er ongeveer 850.000 van verkocht. Klanten kunnen de flessen terugbrengen en krijgen het volledige aankoopbedrag terug.

"De gezondheid en veiligheid van onze klanten is altijd een topprioriteit", laat Walmart aan persbureau AP weten.

Een week na de comeback van Oasis worden nummers van de Britse band flink gestreamd. Met drie platen domineren de broers Liam en Noel Gallagher de Britse albumlijst.

Het verzamelalbum met de grootste hits van Oasis Time flies...1994-2009 staat vijftien jaar na verschijning nu op nummer 1. Het debuutalbum Definitely maybe uit 1994 staat op de tweede plek en (What's the story) Morning glory? uit 1995 op plek vier in de albumhitlijst. Alleen Sabrina Carpenter weet met haar Short 'n sweet een volledig Oasis-podium te voorkomen.

Drie nummers van de Gallagher broers staan ook in de Britse hitlijst vermeld. Acquiesce (1995), Don't look back in anger (1996) en Live forever (1994) staan respectievelijk op plek 17, 18 en 19 in de top-100.

Strijdbijl begraven

In 2009 kwam er een einde aan de band na een ruzie die tijdens een optreden in Parijs escaleerde. Maar na zestien jaar begroeven de broers de strijdbijl en treden ze samen weer op.

Afgelopen vrijdag trapten ze hun Britse tour af in het bomvolle Principality Stadium in Cardiff. 75.000 mensen hadden het geluk om ze als eersten weer live te zien spelen.

De band speelt tot halverwege augustus nog in het Verenigd Koninkrijk. Daarna zullen de broers, mits ze niet weer ruzie krijgen, optreden in onder meer Canada, Verenigde Staten, Zuid-Korea en Brazilië.

Een aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) zegt dat er oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid blijven plaatsvinden in de Sudanese regio Darfur. "De humanitaire crisis heeft er een ondraaglijke omvang bereikt", zei Shameem Khan gisteren tegen de VN-Veiligheidsraad.

In Sudan vindt al ruim twee jaar een burgeroorlog plaats. Verkrachting en seksueel geweld worden als wapens gebruikt en ziekenhuizen en andere burgerdoelen worden aangevallen, zei de aanklager.

Tienduizenden doden, miljoenen mensen op de vlucht

In april 2023 brak er een burgeroorlog uit na aanhoudende spanningen tussen het regeringsleger en de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Het begon in hoofdstad Khartoem en sijpelde door naar andere regio's, waaronder Darfur.

Vlak voordat de voormalig Amerikaanse president Biden het Witte Huis verliet, beschuldigde zijn regering de RSF van genocide. Hoofdaanklager van het ICC, Karim Khan, zei toen dat er aanwijzingen zijn dat niet alleen de RSF, maar ook het regeringsleger oorlogsmisdaden of genocide pleegt in Darfur.

Het ICC zegt over 7000 bewijsstukken te beschikken. Het bewijs bestaat onder meer uit getuigenverklaringen en digitaal bewijsmateriaal van de afgelopen zes maanden. Het is deels verzameld in vluchtelingenkampen, zei de plaatsvervangend aanklager.

In het conflict zijn ongeveer 40.000 mensen gedood en 13 miljoen mensen verdreven, zeggen VN-agentschappen. Veel vluchtelingen weken uit naar andere landen.

Correspondent Afrika Saskia Houttuin:

"Het ICC houdt de situatie in Darfur al langer in de gaten. In januari zei hoofdaanklager Khan tegen de VN-veiligheidsraad dat burgers met opzet worden aangevallen, en dat vrouwen en meisjes het slachtoffer zijn van seksueel geweld.

Daardoor worden volgens Khan "hele gemeenschappen in puin achtergelaten". Daarop heeft het ICC arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen daders die beschuldigd worden van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.

Volgens het ICC doet de huidige situatie in Darfur sterk denken aan het genocidale geweld dat Darfur in 2002 en 2003 verscheurde. Het ICC deed destijds onderzoek naar de mensenrechtenschendingen in Darfur, en vaardigde ook toen arrestatiebevelen uit, tegen de voormalige leider van de Janjaweed-militie Ali Kushayb en de voormalig president van Sudan, Omar al-Bashir.

Toch vinden mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch dat de daders van toen met de oorlogsmisdaden wegkomen. Zo loopt er alleen een rechtszaak tegen Ali Kushayb. Al-Bashir en twee voormalige Sudanese leiders die door het ICC worden gezocht, zijn nooit door de overheid van Sudan uitgeleverd."

Ovidio Guzmán, een van de vier zonen van de Mexicaanse drugsbaas Joaquín 'El Chapo' Guzmán, heeft vandaag in een rechtbank in Chicago schuld bekend aan vier aanklachten, waaronder drugshandel en witwassen.

De 35-jarige Mexicaan gaf toe een van de leiders te zijn geweest van het Sinaloakartel en grote hoeveelheden fentanyl en andere drugs naar de Verenigde Staten te hebben gesmokkeld. Met zijn bekentenis is Ovidio de eerste leider van het beruchte drugskartel die schuld bekent in een Amerikaanse rechtbank.

De bekentenis van Guzmán kwam voor niemand als een verrassing. Al langer was duidelijk dat de telg uit de beruchtste misdaadfamilie van Mexico het op een akkoordje had gegooid met Amerikaanse aanklagers, onder meer in ruil voor strafvermindering en mogelijk ook om strafvermindering voor familieleden te bewerkstelligen.

Wat Ovidio Guzmán op zijn beurt de Amerikaanse autoriteiten heeft beloofd, is niet bekend.

Jacht op zonen

De jacht op de zonen van El Chapo, die Los Chapitos, oftewel de kleine Chapo's, worden genoemd, werd geopend in 2016. In dat jaar werd El Chapo, de medeoprichter van het Sinaloakartel, zelf gearresteerd. Hij werd in 2019 veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

De vier Chapitos, allen woonachtig in Mexico, erfden het deel van het Sinaloakartel dat bestuurd werd door hun vader en zetten zijn werk voort. De dodelijke hoeveelheden fentanyl die met name de Amerikaanse markt overspoelden, kwamen voornamelijk uit laboratoria van dit kartel. Het werd daarom een belangrijk doelwit van de Amerikaanse autoriteiten.

In 2019 wisten Mexicanen Ovidio Guzmán voor het eerst te arresteren in de Mexicaanse stad Culiacán, de hoofdstad van de staat Sinaloa en thuisbasis van het kartel. Na zijn arrestatie liet het kartel zijn enorme macht zien door tientallen gewapende kartelleden op Mexicaanse militairen die Ovidio bewaakten af te sturen.

Na hevige gevechten besloot de Mexicaanse regering de jonge drugsbaas vrij te laten, om erger bloedvergieten te voorkomen.

Uitlevering aan VS is nachtmerrie

Ruim drie jaar later werd hij weer gearresteerd. Een paar maanden later werd Guzmán uitgeleverd aan de VS. Zo'n uitlevering is de nachtmerrie voor iedere drugsbaas: uit een Mexicaanse gevangenis kan men nog ontsnappen, in de VS dreigt levenslang achter tralies.

Tenzij het tot een akkoord komt met autoriteiten, iets waar Ovidio Guzmán nu voor gekozen heeft. Mogelijk onder meer om familie te beschermen: zo staken in mei zeventien familieleden van hem de grens met de VS over, waar FBI-agenten ze opwachtten. Waarschijnlijk als onderdeel van de deal die Ovidio sloot met de VS.

Zijn broer Joaquín Guzmán López zit ook vast in de Verenigde Staten, nadat hij werd opgepakt samen met Iván Zambada, de andere oprichter van het Sinaloakartel. Dat gebeurde in juli 2024, toen Zambada door deze zoon van El Chapo naar een vergadering werd gelokt, werd ontvoerd en naar Texas werd gevlogen. Waarschijnlijk was dat ook onderdeel van een akkoord met de VS.

Ergernis in Mexico

Beiden zitten vast en zouden nog bezig zijn met onderhandelingen met Amerikaanse aanklagers om de doodstraf te ontlopen. Het zijn onderhandelingen waar de Mexicaanse regering niet bij betrokken wordt, tot ongemak van onder anderen president Claudia Sheinbaum.

Zij heeft meerdere malen haar ergernis geuit over dat de VS weinig transparant is over de gesprekken met Mexicaanse drugsbazen, terwijl Mexico wel de scherven moet opruimen van die onderhandelingen.

Zo ontketende het in de val lokken van Zambada door Joaquín Guzmán López een ware karteloorlog. In de staat Sinaloa zijn in minder dan een jaar tijd ruim 3000 mensen gedood of verdwenen in de machtsstrijd tussen de twee nog overgebleven zonen van El Chapo enerzijds en de zoon van Zambada anderzijds.

Los van die strijd leven er onder Mexicaanse politici en zakenmensen ook zorgen. Het akkoord met Ovidio Guzmán betekent samenwerking met autoriteiten en het overdragen van informatie. Die informatie kan niet alleen belastend zijn voor andere drugsbazen, maar ook voor politici en zakenmensen die banden hebben met de drugswereld.

Vorige maand legde de VS al sancties op aan drie financiële instellingen in Mexico die drugsgeld zouden hebben witgewassen. In een land waar de onder- en bovenwereld soms moeilijk te onderscheiden zijn, kunnen schuldbekentenissen grote schade toebrengen.