NOS Nieuws - Algemeen

De VN-rapporteur voor de bezette Palestijnse gebieden Francesca Albanese komt donderdag toch niet officieel op bezoek in de Tweede Kamer. Dat heeft de vaste commissie Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer besloten.

Op verzoek van GroenLinks-PvdA-Kamerlid Piri ging die commissie op 23 januari akkoord met de uitnodiging aan haar. Veel fracties zijn daar bij nader inzien tegen vanwege uitspraken van Albanese over Israël.

De SGP nam het voortouw om de uitnodiging weer in te trekken. "Het is wat de SGP betreft onbestaanbaar om zo'n iemand als Tweede Kamer actief uit te nodigen", zei Kamerlid Van Dijk. De PVV sloot zich daarbij aan. "Het is een Joden- en Israëlhater", zei Kamerlid De Roon.

Ook de VVD, die eerst had ingestemd met de uitnodiging aan de VN-rapporteur, ziet er nu van af. Kamerlid Van der Burg legde uit waarom: "Het is traditie dat we elkaar steunen bij dit soort uitnodigingen, ook al zijn we het niet eens. En Nederland is lid van de VN en deze persoon vertegenwoordigt de VN."

"Maar", vervolgde Van der Burg, "de VN-rapporteur is inmiddels via sociale media mijn collega-Kamerlid Van Dijk aan het aanvallen. En ik heb me meer verdiept in haar uitspraken en heb geen behoefte naar haar te luisteren."

'Lelijke politiek'

Uiteindelijk bleek een ruime meerderheid van de in groten getale aanwezige Kamerleden de uitnodiging aan Albanese te willen intrekken. "Wat kan politiek toch lelijk zijn", concludeerde SP-fractievoorzitter Dijk. "Er zitten hier allemaal volwassen mensen die allemaal opgetrommeld zijn om dit tegen te houden. Had die tijd dan gestoken in het bedenken van kritische vragen."

Piri noemde het een lelijke poging om mensen die opkomen voor de rechten van Palestijnen de mond te snoeren. "In een gezonde democratie ga je ook gewoon in debat met mensen met wie je het niet eens bent", hield zij de andere Kamerleden voor. Zij deed tevergeefs een beroep op de VVD en de ChristenUnie "om bepaalde democratische mores in stand te houden".

ChristenUnie-Kamerlid Ceder wees Piri op de mogelijkheid zelf namens haar fractie het bezoek te organiseren. "Ik heb ook wel eens mensen ontvangen buiten de rest van de Kamer om." Ook voor een dergelijk bezoek kan het Kamergebouw worden gebruikt.

Albanese is omstreden vanwege haar indirecte vergelijkingen van de Israëlische regering met het naziregime en premier Netanyahu met Hitler. Ze noemde de Gazastrook "het grootste en schandaligste concentratiekamp van de 21ste eeuw".

In interviews heeft ze ter discussie gesteld dat Israëlische vrouwen tijdens de grootschalige aanval van Hamas op 7 oktober 2023 zijn verkracht, terwijl de VN daarvan uitgaat. De VS, Frankrijk en Duitsland veroordeelden haar uitspraken.

Weigering

Minister Veldkamp (NSC) van Buitenlandse Zaken heeft een verzoek van haar om hem te spreken tijdens haar bezoek aan Den Haag vanwege deze uitspraken gisteren afgewezen. "Ik weiger haar te ontvangen", zei hij tegen de NOS. Voor veel Kamerleden woog zijn besluit mee.

In samenspraak met de minister is wel besloten om de VN-rapporteur morgen te ontvangen op ambtelijk niveau, bevestigt het ministerie na eerdere berichtgeving in De Telegraaf. Albanese zal dan met ambtenaren van het ministerie in gesprek gaan.

Daarnaast is de VN-rapporteur door een groep rijksambtenaren op eigen titel uitgenodigd. Die bijeenkomst is niet namens het ministerie, benadrukt het ministerie.

Reactie Albanese

"Van wat ik begrepen heb kwam de VVD sterk onder druk te staan van de gebruikelijke pro-Israëlische lobby, die blijkbaar ook in dit land erg sterk is", zei Albanese voorafgaand aan de lezing tegen de NOS.

"Ik ga nog steeds gehoord worden door het Nederlandse volk" reageerde Albanese laconiek op de vraag wat ze van de ingetrokken uitnodiging vind. "En ik ga nog steeds in gesprek met de parlementariërs die het jammer vinden dat ze me niet in de officiële locatie kunnen ontvangen, dus tja."

Het particuliere onderzoeksbureau NTA eist een rectificatie van de Ombudsman Metropool Amsterdam. Die concludeerde vorige week in een onderzoeksrapport dat de gemeente Almere "erg nalatig" is geweest tegenover de moslimgemeenschap door NTA-onderzoekers te laten infiltreren in moskeeën. Ombudsman Munish Ramlal weigert te rectificeren.

Ramlal uitte in het rapport stevige kritiek op de onderzoeken van de gemeente Almere naar moslimgemeenschappen. In 2021 huurde Almere, op advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, NTA in om inzicht te krijgen in mogelijk extremisme in de moslimgemeenschappen.

In het rapport verwijt de Ombudsman het gemeentebestuur te veel op NTA te hebben vertrouwd. Zo zouden er geen duidelijke afspraken over de werkwijze zijn gemaakt. Ook stelt hij dat het voor moskeeën niet duidelijk genoeg was dat een medewerker van NTA de moskeeën bezocht.

'Geen infiltratie'

Dit klopt niet, stelt NTA. Volgens het onderzoeksbureau waren de moskeeën wel degelijk op de hoogte van de komst van een 'netwerkregisseur', Danny Oudsen, die namens het bureau de moskeeën bezocht en niet namens de gemeente Almere.

"Ik heb geen heimelijk werk gedaan. En ik heb ook niet gespioneerd of geïnfiltreerd", zegt Oudsen. "Het was bij iedereen bekend wie ik was en wat ik daar kwam doen."

Oudsen heeft de NOS een aantal mails laten inzien waaruit blijkt dat hij correspondeert met moskeebestuurders en andere mensen uit de moslimgemeenschap. "Dat deed ik via het mailadres van NTA. Verder ben ik in die tijd een aantal keer in het nieuws geweest en stond op de website van NTA en mijn LinkedIn-profiel dat ik bij het bureau werkzaam ben."

Ook weigerde ombudsman Ramlal volgens Oudsen twee keer met hem in gesprek te gaan. "Als je onderzoek doet en de belangrijkste conclusies aan mijn werk ophangt, is het voor mij een no-brainer dat je met mij in gesprek gaat. Dat dat niet is gebeurd, vind ik heel bijzonder", zegt Oudsen.

NTA en Oudsen voelen zich "aangetast in hun eer en goede naam". Naast een rectificatie eisen ze excuses.

Weigering

De ombudsman gaat niet op die eis in. "Voor de publicatie van dit rapport hebben we gesproken met NTA. Een kat in het nauw maakt rare sprongen", zegt Ramlal.

Ook herkent Ramlal zich niet in het beeld dat hij een gesprek met de netwerkregisseur van NTA zou hebben geweigerd. "Dat de netwerkregisseur met ons wilde spreken herkennen we niet, maar wij bepalen zelf - en niet NTA - hoe we dit onderzoek doen en opereren onafhankelijk."

Excuses van gemeente

De gemeente Almere zette het onderzoek destijds stop nadat NRC eind 2021 had geschreven over de werkwijze van NTA in meerdere gemeenten. Later bood burgemeester Van der Loo excuses aan aan de islamitische gemeenschap vanwege de ontstane vertrouwensbreuk.

In een reactie op de publicatie van de ombudsman ging de gemeente opnieuw door het stof. "Onderzoek naar radicalisme en extremisme is van groot belang voor een veilige samenleving", aldus Van der Loo. "Over hoe dat onderzoek in Almere in het verleden is vormgegeven, heeft de ombudsman een scherpe analyse geleverd. Het zijn lessen die we deels ook zelf hadden getrokken en nu al toepassen."

Bij een spoorwegovergang in Duitsland is een ICE-trein op een vrachtwagen gebotst. Daarbij is een man om het leven gekomen. Het zou gaan om een treinpassagier.

Elf andere mensen raakten gewond bij de botsing, van wie een ernstig. Het is niet bekend of het om een andere treinpassagier gaat of om iemand die in de vrachtwagen zat.

Het ongeluk gebeurde in de buurt van de Noord-Duitse stad Hamburg. In de trein zaten enkele honderden passagiers, zeggen de autoriteiten. Inzittenden van de ICE die geen verwondingen opliepen, worden met bussen opgehaald.

Volgens Duitse media was de oplegger van de truck zwaarbeladen. Het zou gaan om een vrachtwagen van de spoorbeheerder, die waarschijnlijk vast was komen te zitten in de rails. Op de truck lagen rails, die nu langs het spoor liggen.

Etiketten op statiegeldflesjes van grote merken als Spa en Coca-Cola laten veel te snel los, constateert zwerfafvalexpert Dirk Groot. Gevolg is dat kopers van deze flesjes hun statiegeld niet terugkrijgen en miljoenen etiketloze exemplaren in het zwerfafval blijven liggen. Daarom heeft hij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) verzocht om drankenproducenten hierop aan te spreken.

Op statiegeldverpakkingen moet volgens de wet "duidelijk en onuitwisbare" informatie staan over statiegeld. "Daar voldoen die producenten dus niet aan", zegt Groot, wiens data over zwerfafval door onder meer Rijkswaterstaat en gemeenten worden gebruikt.

Hij kaartte dit al meerdere keren aan bij de ILT en ook in de Tweede Kamer, maar dat leidde niet tot verandering. Daarom heeft hij nu samen met de Universiteit Leiden een officieel handhavingsverzoek gedaan. De inspectie staat open voor zijn verzoek: "We leveren graag een bijdrage aan het meer inleveren van flessen en minder zwerfafval", aldus een woordvoerder.

Tien zwembaden vol

Sinds de invoering van statiegeld op kleine flessen in 2021 ziet Groot dat het zwerfafval enorm verminderd is. "Maar er is altijd ruimte voor verbetering."

Volgens zijn berekeningen belanden jaarlijks ongeveer 5 miljoen flesjes zonder etiket op straat, oftewel zo'n tien zwembaden vol. "Daar is dus wel statiegeld voor betaald, maar dat komt niet terug. Want flesjes zonder etiket kan je niet inleveren. Dat geld blijft hangen bij de producenten."

Geen waarde

Statiegeldautomaten accepteren alleen verpakkingen mét etiket omdat ze door middel van de streepjescodes kunnen controleren of er wel statiegeld op zit. Daarom blijven de 'kale flesjes' achter in het zwerfafval, zegt Groot. "Flesjes met etiket worden opgeraapt omdat ze waarde hebben. De rest blijft liggen."

Drankenproducenten zijn zelf verantwoordelijk voor het inzamelen en recyclen van statiegeldverpakkingen. Ze liggen daarbij al jaren onder vuur omdat ze er niet in slagen om te voldoen aan het wettelijke inzameldoel van 90 procent. In 2023 lag dat percentage voor plastic flesjes op 74. Pas in in 2026 verwachten de producenten de 90 procent te halen.

Vooral Spa-flesjes ziet Groot terug op straat. "Daar is het probleem het grootst omdat ze papieren etiketten gebruiken die snel loslaten." Daarna volgt Coca- Cola Nederland, waaronder ook merken als Fanta en Chaudfontaine vallen. "Die hebben een plastic etiket dat vastzit met een dun plakrandje; ook dat gaat er snel af", ziet Groot. Hetzelfde probleem hebben flesjes van Dalphin, dat veel produceert voor huismerken van grote retailers.

Dat kan allemaal veel beter. "Een ander merk van Coca-Cola, Fuze Tea, heeft wél goed vastzittende etiketten. Dan zouden ze die techniek toch ook kunnen toepassen bij die andere flesjes." Ook andere producenten, zoals sapproducent Innocent, hebben etiketten die goed blijven zitten. "Daar is het etiket groter en goed omsluitend om het flesje heen. Daardoor laat het niet makkelijk los."

Aangekaart

De inspectie is de data van Groot inmiddels aan het analyseren en voert gesprekken met producenten. "Twee jaar geleden hebben wij het probleem ook aangekaart. Producenten gaven toen aan dat bij recycling de etiketten makkelijk moeten loskomen", aldus de woordvoerder.

Het handhavingsverzoek van Groot geeft de inspectie nieuwe handvatten om actie te ondernemen. "De ILT vindt het alleen maar goed dat een initiatief als dit wordt ingediend. Zonder etiket op een fles is er geen inname en krijgt de consument geen statiegeld terug. Een fles kan dan niet gerecycled worden en telt niet mee voor het inzamelresultaat." Deze zomer neemt de ILT een besluit over het verzoek.

In Limburg zijn zes mensen aangehouden in een groot onderzoek naar drugshandel en witwassen. Onder de arrestanten zijn de eigenaren van transportbedrijven die betrokken zouden zijn bij de internationale smokkel van duizenden kilo's cocaïne.

Het gaat onder meer om transportbedrijven uit Bunde en Nuth. Ze zouden miljoenen euro's hebben verdiend met het transport, aldus de politie.

Wapens en paarden

De eerste arrestaties werden gistermiddag verricht toen de politie een transport van zo'n 120 kilo coke onderschepte in Weert. Daarbij zijn twee mensen aangehouden: een man uit Woensdrecht (Noord-Brabant) en iemand zonder vaste woon- of verblijfplaats.

Dezelfde middag zijn achttien woningen en bedrijfspanden in Limburg doorzocht, waaronder een manege. Vervolgens zijn nog vier mensen aangehouden. Het gaat om een man (41) uit Geleen, een man (45) uit Meers, een vrouw (35) uit Geleen en een man (34) uit Oirsbeek.

Bij de doorzoekingen zijn naast 23 voertuigen ook kunstwerken, geld, kleding, sieraden, vuurwapens, geldtelmachines en wedstrijdpaarden in beslag genomen. Ook werd 315 kilo cocaïne ontdekt. Daarnaast is beslag gelegd op de bankrekeningen, woningen en bedrijven van de vier verdachten.

Zuid-Amerika

De politie en het Openbaar Ministerie denken dat de transportbedrijven drugs uit Latijns-Amerika via de haven van Antwerpen naar Nederland hebben vervoerd en vervolgens naar het Verenigd Koninkrijk exporteerden.

Het onderzoek is al een tijd bezig. De politie werkt daarbij samen met onder meer de FIOD en de Belgische en Britse autoriteiten. De politie verkreeg informatie over het netwerk van transportbedrijven via versleutelde berichten uit cryptotelefoons. Afgelopen donderdag werd al een partij van 100 kilo coke in beslag genomen in het Verenigd Koninkrijk.

De verdachten worden deze week voorgeleid aan de rechter-commissaris, schrijft L1 Nieuws.

President Trump heeft het Amerikaanse ministerie van Justitie opgedragen om de vervolging van corruptie buiten de Verenigde Staten voor een half jaar te staken.

De VS stond er juist om bekend om ook grote zaken buiten het eigen land op te pakken. Vaak mondde dit uit in boetes of schikkingen van miljoenen of zelfs miljarden dollars.

Zo schikte de Amerikaanse bank Goldman Sachs in 2020 voor 2,9 miljard dollar vanwege een corruptiezaak in Maleisië. Afgelopen jaar trof wapenproducent RTX nog een schikking voor 950 miljoen dollar vanwege omkoping in Qatar.

Concurrentie

Trump wil dat er een einde komt aan dit soort vervolgingen. De zaken verslechteren de concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven in het buitenland, schrijft hij in een decreet dat hij gisteravond ondertekende.

"Dit heeft een gigantische impact. Amerika was echt een voorloper op het gebied van de wereldwijde aanpak van corruptie", zegt Lousewies van der Laan, directeur van Transparency International Nederland. "Europa is hier veel minder actief in."

De Amerikaanse aanpak richtte zich niet alleen op corruptie van Amerikaanse bedrijven in het buitenland. Ook Nederlandse bedrijven kregen afgelopen jaren boetes of schikten met de Amerikaanse autoriteiten. Zo betaalde Philips in 2023 nog 62 miljoen dollar vanwege corruptie in China.

"Toen ik een paar jaar geleden een training gaf aan bedrijven in Turkije, zeiden ze daar: 'Van Europa hebben we niets te vrezen. Maar we willen niet dat de Amerikanen achter ons aankomen.' En dus namen ze niet het risico om mensen om te kopen", zegt Van der Laan.

Of de verandering in de VS alleen verschil gaat maken voor Amerikaanse bedrijven is nog niet helemaal duidelijk. In het decreet staat dat er per direct geen nieuwe onderzoeken naar corruptie buiten de VS meer gestart mogen worden, al is er wel ruimte voor individuele uitzonderingen. Ook de lopende onderzoeken worden tegen het licht gehouden.

In de omgeving van het Groningse Sellingen zijn diverse wandelaars met honden achtervolgd door een wolf. De provincie adviseert hondeneigenaren in de omgeving van Sellingen om hun dieren voorlopig aangelijnd te houden, ook in losloopgebieden.

Neeske Degen was een van de wandelaars die tijdens het uitlaten van haar honden oog in oog kwam te staan met een wolf. Het gebeurde afgelopen vrijdagavond voor het eerst. Toen was ze vlak bij haar huis met haar vier honden aan het wandelen, zo vertelt ze aan RTV Noord.

"Ik ben gaan rennen en de wolf kwam achter ons aan. Het was doodeng." Omdat ze in een losloopgebied liep, waren haar vier honden niet aangelijnd.

Gisterochtend was ze verder van huis toen ze met een van haar honden opnieuw een wolf tegenkwam. "De wolf was een paar meter van mijn labrador verwijderd. Ik heb de hond geroepen en die kwam meteen; mijn honden luisteren heel goed."

Degen zegt dat het beangstigende ervaringen waren. Zo is ze bang dat de wolf haar honden iets zal aandoen. Een van haar honden is binnenkort loops. "Wat als de wolf op haar loopsheid afkomt en over het hek heen springt?"

'Adrenaline door mijn lijf'

Trudy Tiggelaar liep zaterdagochtend met haar hond door het bos toen ze de wolf aantrof. "We lopen iedere dag dezelfde route. Ineens merkte ik dat mijn hond stilstond. Ik keek achterom en zag een wolf", vertelt ze. Ze wist de wolf weg te jagen door veel lawaai te maken. "Maar toen keek ik achterom en was die er weer."

RTV Noord ging met Tiggelaar naar het gebied in waar ze de wolf tegenkwam:

De achtervolging duurde volgens Tiggelaar in totaal een half uur. De ontmoeting maakte haar niet bang, zegt ze. "De adrenaline ging wel door mijn lijf heen. Ik ben gek op wolven. Het was een enorme belevenis."

De provincie Groningen adviseert mensen om honden in de omgeving van Sellingen, aan de grens met Duitsland, aangelijnd te houden. Verder is de provincie voornemens om de communicatie over de wolf richting de inwoners van de provincie te verbeteren.

Zwervende wolven

Maurice La Haye van het landelijke wolvenmeldpunt van de Zoogdiervereniging zegt tegen de omroep dat de provincie Groningen hen nog niet heeft benaderd. La Haye wil niet zoveel kwijt over de achtervolgingen in Sellingen. Hij wijst erop dat dit een tijd is van zwervende wolven.

"De paartijd komt eraan", legt hij uit. "Er zijn veel jonge, zwervende wolven op zoek naar een eigen territorium. Het is niet te zeggen of de wolven daar een paar weken of een paar maanden blijven of zich vestigen. Zeg nooit nooit."

Gedeputeerde Henk Emmens (BBB) zegt dat de provincie Groningen lange tijd geen 'wolvenprovincie' was. "De laatste weken komt het vaker voor. Wij kunnen alleen maar bewoners informeren en veehouders stimuleren om wolfwerende maatregelen uit te voeren."

Emmens geeft aan dat alle provincies gezamenlijk werken aan een gemeenschappelijk wolvenbeleid. "Dat is nog niet zo eenvoudig, want er wordt verschillend gedacht over welke maatregelen inzetbaar zijn tegen de wolf. Uiteindelijk moeten we daar wel uitkomen."

Het jaar 2024 was een uitzonderlijk rustig jaar als je kijkt naar het aantal aanvallen door haaien. Slechts 47 keer viel een haai die niet was uitgelokt een mens aan. Dat is een daling van 32 procent ten opzichte van het voorgaande jaar en het laagste aantal sinds 1996.

Meer dan de helft van de onuitgelokte aanvallen, 28 in totaal, vond plaats in de Verenigde Staten. Met veertien aanvallen was Florida binnen de VS weer de koploper, mede als gevolg van het warme water en de lange kustlijn van de staat.

Dat komt naar voren uit het International Shark Attack File Report, dat jaarlijks wordt opgesteld door het Florida Museum of Natural History. Van alle aanvallen wereldwijd waren er slechts vier fataal, een ruime halvering ten opzichte van 2023.

Surfers en jonge haaien

Bij een derde van de aanvallen ging het om surfers. De golven waarop zij surfen maken het water troebel, wat aantrekkelijk is voor bepaalde soorten vissen. Op die vissen komen vervolgens weer haaien af.

Hoewel hard bewijs ontbreekt, lijkt het in een groot deel van de aanvallen om jonge haaien te gaan, zeggen de onderzoekers. Deze weten waarschijnlijk nog niet goed onderscheid te maken tussen mensen en hun natuurlijke prooien, zoals vissen, pijlstaartroggen en andere haaien.

Australië is met 9 aanvallen nummer twee op de lijst. Van de 548 bestaande haaiensoorten zijn er slechts 13 die mensen aanvallen, maar die komen wel allemaal rond Australië voor. Vooral de witte haai en de stierhaai zijn er veelvoorkomend.

Geen duidelijke reden

Het is moeilijk te zeggen waar de grote daling het gevolg van is. "Het gaat waarschijnlijk om een veelheid aan factoren", zegt Joseph Miguez van de University of Florida, "waaronder veranderingen in oceaanstromingen en veranderingen in het aantal zwemmers of de populariteit van activiteiten als surfen en snorkelen".

Miguez benadrukt dat het aantal aanvallen sterk kan verschillen per jaar, zonder dat daar een duidelijke reden voor aan is te wijzen. Dat heeft ook te maken met het kleine aantal aanvallen, vertelt Gavin Naylor, directeur van het Florida Program for Shark Research.

Hij vergelijkt het met het meten van neerslag. "Als je regen meet met tien cilinders van 1 centimeter doorsnee, dan zul je veel variatie vinden. Met cilinders van 50 centimeter doorsnee zal dat veel minder zijn".

Die grotere getallen vind je bijvoorbeeld terug bij het aantal verdrinkingen per jaar: wereldwijd 300.000. Dat getal is door de jaren heen inderdaad veel stabieler.

Bij een grote brand in een stal in Kockengen (Utrecht) zijn negentien koeien omgekomen. Dat meldt de Veiligheidsregio Utrecht. Eén persoon heeft rook ingeademd en is nagekeken in de ambulance.

De Veiligheidsregio communiceerde eerst dat er dertig koeien dood waren gegaan bij de brand maar meldde 's avonds dat dat aantal niet bleek te kloppen. Een koe is levend uit de stal gehaald.

De brand brak rond 13.00 uur uit door nog onbekende oorzaak. Naast koeien stonden er ook landbouwvoertuigen in de stal. Volgens RTV Utrecht lagen er zonnepanelen op het dak.

Bekijk de beelden van de brand:

Op het terrein bevinden zich nog meer stallen met koeien, maar die dieren waren niet in gevaar, aldus de woordvoerder.

Veel rook

De brandweer kon de brand alleen van buitenaf blussen omdat er sprake was van instortingsgevaar. Er kwam veel rook vrij. Daardoor werd de N401 tussen Woerdense Verlaat en Breukelen tijdelijk afgesloten. De weg is inmiddels weer vrij, meldt de ANWB.

Mensen in de omgeving kregen het advies om uit de rook te blijven en ramen en deuren gesloten te houden.

Paus Franciscus heeft in een open brief aan de Amerikaanse bisschoppen fel uitgehaald naar het beleid van president Trump om immigranten zonder papieren te dwingen het land te verlaten. Hij waarschuwt dat de politiek van het gedwongen terugsturen van migranten zonder papieren "slecht zal aflopen".

Franciscus stelt met verwijzing naar de Bijbel dat mensen het recht hebben om hun toevlucht te zoeken in een ander land als ze worden bedreigd door armoede, onveiligheid, uitbuiting, vervolging of ernstige milieuvervuiling.

Hij vindt het verkeerd dat mensen worden uitgezet, enkel en alleen omdat ze illegaal in Amerika verblijven. "Ik heb de enorme crisis die is ontstaan in de VS door het programma van massadeportaties op de voet gevolgd", schrijft de paus. "Het is een gewetenskwestie om maatregelen te veroordelen waardoor de illegale status van migranten stilzwijgend of openlijk wordt gelijkgesteld aan criminaliteit."

De paus heeft zich al vaak uitgesproken voor een humane behandeling van migranten en vindt dat regeringen hun uiterste best moeten doen om mensen op te vangen die op de vlucht zijn voor armoede en conflicten.

Al in de eerste verkiezingscampagne van Trump in 2016 kwam Franciscus met harde kritiek op diens plan om een muur te bouwen aan de Amerikaans-Mexicaanse grens om immigranten tegen te houden. Iemand die zoiets doet "is geen christen", zei de paus in Mexico, in een mis die hij opdroeg vlak bij de grens.

Vandaag bezoekt de koning van Jordanië, Abdullah, de Amerikaanse president Trump in het Witte Huis. De koning ziet weinig in Trumps visie op de toekomst van de Palestijnen uit Gaza, mede omdat die zijn eigen positie in gevaar zou kunnen brengen.

Maar het wordt koorddansen voor Abdullah, voorspelt arabist Leo Kwarten. Jordanië krijgt veel financiële steun vanuit Washington en kan het zich niet permitteren om Trump de duimschroeven aan te draaien.

Trumps visie op Gaza - die hij vorige week op een persconferentie naast de Israëlische premier Netanyahu uiteenzette - heeft in het Midden-Oosten veel beroering veroorzaakt. De Amerikaanse president ziet de Palestijnen het liefst permanent vertrekken uit Gaza, zei hij. Landen uit de regio zouden hen moeten opnemen en zij mogen wat hem betreft ook niet meer terugkeren, wat zou neerkomen op etnische zuivering.

Als drukmiddel gebruikt Trump de miljarden dollars aan hulp die de VS jaarlijks aan Jordanië en Egypte verstrekt. Zonder die steun zouden de landen in grote financiële problemen kunnen komen.

De uitvoering van Trumps plan zou betekenen dat Jordanië miljoenen Palestijnse vluchtelingen moet opnemen, in navolging van de ruim 650.000 Syrische vluchtelingen die momenteel in het land verblijven - iets wat Amman absoluut niet ziet zitten. Koning Abdullah moet Trump ervan overtuigen dat het opvangen van de Palestijnen in Jordanië geen optie is.

Zeldzaam protest

Daarbij speelt ook de zwakke staat van de Jordaanse economie een rol. Afgelopen vrijdag waren er protesten in de hoofdstad tegen het plan van Trump. Zo'n 1500 mensen kwamen op de been, uitzonderlijk in deze autocratie.

De demonstratie werd toegestaan als statement voorafgaand aan de reis van de koning naar de VS. De demonstranten vrezen onder meer dat de komst van miljoenen Palestijnse vluchtelingen Jordanië verder zou destabiliseren.

Koning Abdullah moet in Washington niet alleen een rode lijn trekken wat betreft Trumps plan voor Gaza, hij moet er ook voor zien te zorgen dat de Amerikaanse geldkraan richting Jordanië weer wordt opengedraaid. Trump heeft de betalingen aan het buitenland bevroren.

Dat komt hard aan. Jordanië ontvangt jaarlijks anderhalf miljard dollar aan Amerikaanse steun. Daarmee is het na Israël en Oekraïne wereldwijd de op twee na grootste ontvanger van Amerikaanse financiële hulp. Egypte en Israël - twee andere belangrijke bondgenoten - hebben een vrijstelling gekregen en blijven wel steun ontvangen.

Arabist Kwarten verwacht dus dat de Jordaanse koning in het gesprek "enorm beleefd zal zijn". "Hij zal zeggen: 'Meneer Trump, Jordanië is een arm land, dat kunnen wij toch niet bekostigen?' Daarnaast zal hij zich op het standpunt stellen dat de enige oplossing voor het conflict een Palestijnse staat is."

Trouwe bondgenoot

Toch heeft Jordanië wel iets in te brengen. Het land geldt al jaren als een van de trouwste bondgenoten van het Westen in het Midden-Oosten. Kwarten: "Als er ergens een conflict uitbreekt in het Midden-Oosten en de Verenigde Staten zijn erbij betrokken, kiest Jordanië altijd de kant van het Westen." Toen Iran afgelopen oktober raketten afvuurde op Israël, schoot Jordanië het land te hulp.

"Mensen rond Trump zullen hem vragen om koning Abdullah niet te hard aan te pakken", verwacht Kwarten. Juist het feit dat Jordanië afhankelijk is van steun uit het Westen maakt het land een betrouwbare bondgenoot.

Jordanië vreest echter dat die warme banden zullen bekoelen als het land Palestijnen uit Gaza opneemt. Kwarten: "De bevolking van Gaza bestaat voor een groot deel uit jongeren. Zij zouden mogelijk vanuit Jordanië verzetsacties willen ondernemen in Israël op de Westelijke Jordaanoever. Dat zou kunnen uitlopen op een confrontatie tussen Israël en Jordanië."

Verzetsgroepen

Die vrees vindt zijn oorsprong in de jaren 60 en 70. De Palestijnse verzetsgroepen die na de Zesdaagse Oorlog van 1967 naar Jordanië uitweken, voerden aanvallen uit op Israël. Zij groepeerden zichzelf daar. Uiteindelijk liet de Jordaanse koning deze verzetsgroepen uit het land verdrijven. "Zo ver wil Abdullah het deze keer niet laten komen", denkt Kwarten.

Ook nu heersen er spanningen tussen burgers van Palestijnse afkomst en de Jordaniërs. Meer dan de helft van de 11 miljoen inwoners van Jordanië heeft een Palestijnse achtergrond en ook het overgrote deel van de rest van de bevolking is solidair met de Palestijnse zaak.

Als Jordanië een miljoen Palestijnen moet opvangen, is die groep ruim in de meerderheid. Hamas-kopstukken hebben er geen geheim van gemaakt dat ze graag voet aan de grond krijgen in Amman. Analisten zeggen tegen The New York Times dat Trump met zijn plan "de toekomst van Jordanië op het spel zet".

Abdullah zal Trump dus moeten aanspreken op het belang van het Jordaans-Amerikaanse bondgenootschap, zonder Trump te veel tegen de haren in te strijken. Een lastige opgave, "maar als leider van een zwak land in een regio vol grootmachten heeft koning Abdullah altijd al moeten koorddansen", aldus Kwarten.

PVV-leider Wilders zegt dat hij geen enkele wijziging van de asielwetten van minister Faber zal accepteren. "Anders is het voorbij met het kabinet."

Vanochtend was er het wekelijkse coalitieoverleg tussen de fractieleiders van coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB. Daar werd onder meer gesproken over het negatieve advies van de Raad van State over Fabers wetsvoorstellen. De Raad adviseerde gisteren om voorstellen niet in de huidige vorm in te dienen bij de Tweede Kamer, omdat ze moeilijk uitvoerbaar zijn en niet zorgvuldig tot stand zijn gekomen.

Hoewel alle coalitiepartijen de wetten alsnog naar de Kamer willen sturen is er onenigheid over de snelheid daarvan. NSC en VVD sluiten niet uit dat de wetsvoorstellen moeten worden aangepast.

Op sociale media reageerde Wilders gisteren al stevig. "Na opgeven noodwet geen wijzigingen meer. Anders mag de kiezer zich uitspreken", schreef hij op X.

Woorden vandaag steviger

Een dag later koos Wilders nog steviger woorden. "Hier trek ik een streep in het zand, er wordt niks meer aan veranderd", zei hij tegen de verzamelde pers in de Tweede Kamer. "Ik heb het vanmorgen voorgelegd aan mijn fractie en die waren unaniem tegen aanpassingen. Als NSC, en misschien de VVD, wijzigingen doorzet, dan is het voorbij met het kabinet."

NSC-leider Van Vroonhoven reageerde laconiek op de uitspraken van Wilders. "Dat maakt mij niet onrustig. Ik ken hem ook. Willen we een streng asielbeleid hebben, dan moeten we ervoor zorgen dat het ook uitvoerbaar is. Je hebt niks aan strenge wetgeving als het alleen maar chaos veroorzaakt."

Volgens Wilders werkt NSC hem "keihard tegen". "We gaan geen wijzigingen doorvoeren. Niet iedere keer voor onze kroonjuwelen. De tekst zoals gestuurd naar de Raad van State blijft ongewijzigd, anders is het voor ons een brug te ver en gaan we naar de kiezer toe."

Tegen de aanwezige pers zei Wilders dat er vorige week een NSC-bewindspersoon naar hem toe kwam om over wijzigingen te spreken. De PVV-leider wilde niet zeggen om wie dat ging. "Maar dat gaan we niet doen."

'Gehannes'

VVD-leider Yesilgöz noemt het "onnodig en onverantwoord" dat Wilders een bom legt onder het kabinet. "Het begint een beetje sleets te worden", zei ze over het dreigement. Volgens haar wil de VVD vaart maken met de asielvoorstellen en kost het "gehannes" over de uitspraken van Wilders alleen maar tijd en energie.

Yeşilgöz zegt dat het kabinet "beter kan formuleren" waarom wetsvoorstellen die Faber heeft opgesteld wél tot een lagere instroom leiden. De BBB wil de wetsvoorstellen "zo snel mogelijk naar de Kamer", aldus partijleider Van der Plas.

Premier Schoof houdt zich op de vlakte over de kwestie. Hij wilde niet ingaan op de uitspraken van Wilders en benadrukt dat minister Faber van Asiel en Migratie zich eerst gaat beraden. Wel wil Schoof de voorstellen binnen enkele weken bespreken in de ministerraad.

"De Raad van State is een belangrijke adviseur en we nemen het advies heel serieus", zegt Schoof. "We gaan kijken hoe we ermee omgaan, en ik sta altijd open voor verbeteringen."

De Raad van State kwam gisteren met een zeer kritisch advies over de wetsvoorstellen van Faber. De belangrijkste adviseur van kabinet en parlement raadde het kabinet aan de voorstellen niet zonder aanpassingen in te dienen.

Het gaat om wetten die volgens het kabinet moeten leiden tot "het strengste asielbeleid ooit". Maar volgens de Raad van State wordt "niet aannemelijk gemaakt" dat de maatregelen zullen bijdragen aan het beperken van de instroom of een meer efficiënte asielprocedure.

Eerdere dreigementen

Het is niet voor het eerst dat Wilders dreigt met nieuwe verkiezingen. In december zei Wilders nog dat hij vanuit de coalitie geen aanpassingen aan de wetsvoorstellen van Faber zal accepteren. "Omdat ik dan geen zin meer heb in het kabinet", zei hij destijds.

Eind september liepen de spanningen ook hoog op omdat minister Faber van Asiel een beroep wilde doen op "buitengewone omstandigheden" in de Vreemdelingenwet. Zo konden er noodmaatregelen genomen worden, zonder eerst langs de Kamer te gaan.

Wilders twijfelde toen openlijk of hij "nog heel lang vrolijk wil doorgaan" met dit kabinet.

De Europese Commissie wil dat Europese overheden en investeerders 200 miljard euro steken in het ontwikkelen van kunstmatige intelligentie. Dat heeft Commissievoorzitter Von der Leyen gezegd op een AI-top in Parijs.

Met het plan InvestAI moet er onder meer een nieuw Europees AI-fonds van 20 miljard euro komen. Het geld moet wat Von der Leyen betreft worden gebruikt om vier nieuwe AI-fabrieken op te zetten in Europa. Daar kunnen ingewikkelde modellen voor kunstmatige intelligentie worden getraind.

"Ons doel is dat Europa een van de meest vooraanstaande spelers is op het vlak van kunstmatige intelligentie", zei Von der Leyen. "Dat houdt in dat we een manier van leven moeten omarmen waarin je kunstmatige intelligentie overal terugvindt."

Volgens de Europese Commissie is dit nodig om wetenschappelijke en medische doorbraken mogelijk te maken. Dat moet Europa productiever maken en het mogelijk maken om te concurreren met China en de VS.

Te veel regelgeving kan sector vernietigen

Eind januari kwam de Amerikaanse regering met een fonds dat het ontwikkelen van kunstmatige intelligentie in de VS moet vergemakkelijken. Het fonds van 485 miljard euro moet ervoor zorgen dat de VS koploper blijft op het vlak van kunstmatige intelligentie.

De Amerikaanse vicepresident Vance is ook aanwezig op de AI-top in Parijs. Hij zei dat de VS wereldleider wil blijven op het vlak van kunstmatige intelligentie en dat de VS zich blijft verzetten tegen de in de ogen van Vance te strenge Europese AI-wetten.

"Wij geloven dat te veel regelgeving een sector kan vernietigen die juist grote veranderingen teweeg kan brengen", aldus Vance.

InvestAI wordt gedeeltelijk gefinancierd uit al bestaande budgetten, zoals InvestEU. Ook EU-lidstaten en de Europese Investeringsbank (EIB) zullen bijdragen aan het programma.

De Amsterdamse politie heeft vijf mannen aangehouden in verband met zeker twee ontvoeringen. Ze worden onder meer verdacht van betrokkenheid bij het ontvoeren van een 21-jarige man uit Amsterdam in oktober vorig jaar.

De verdachten komen allemaal uit Amsterdam en zijn tussen de 18 en 23 jaar. De politie wil verder niets kwijt over de verdachten "omdat het onderzoek nog loopt en het een gevoelige zaak is".

Bij huiszoekingen in verband met de zaak heeft de politie onder meer gegevensdragers, vuurwapens en tienduizenden euro's gevonden en meegenomen. Ook zijn een auto, explosieven en merkkleding in beslag genomen.

Volgens de politie hebben drie mannen het slachtoffer afgelopen najaar met grof geweld ontvoerd in een wit busje in Amsterdam-Oost, waarna meerdere getuigen 112 belden. Later die avond werd de man in dezelfde buurt teruggevonden. Hij was volgens de politie "op grove wijze mishandeld".

Verdacht van andere misdrijven

De politie vermoedt dat de verdachten in opdracht ontvoeringen uitvoeren. Zo brengt de politie een aantal van de mannen ook in verband met een eerdere ontvoering waarbij het slachtoffer eveneens in de omgeving van zijn huis werd gevonden. Tijdens die ontvoering is het slachtoffer volgens de politie gemarteld.

De Amsterdamse krant Het Parool meldt dat in deze zaak het slachtoffer zou zijn ontvoerd omdat hij verantwoordelijk werd gehouden voor een partij gestolen drugs. De politie wil dit niet bevestigen.

De politie sluit niet uit dat de aangehouden verdachten verantwoordelijk zijn voor meer gewelddadige misdrijven.

De aanhoudingen werden vorige week maandag verricht, maar de politie maakte het nieuws vandaag pas bekend. Een van de verdachten is na verhoor weer vrijgelaten. De overige vier blijven nog minstens twee weken vastzitten.

Wethouder Frank Pubben van de Limburgse gemeente Gennep is gisteravond per direct opgestapt. Hij was wethouder namens de lokale partij ELsss en raakte in opspraak nadat hij een bericht publiceerde op de Facebookpagina van de lokale afdeling van D66.

Het bericht verscheen vorige week online na een raadsvergadering, waarin de wethouder en een D66-raadslid discussieerden over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Een dag later verscheen op de Facebookpagina van D66 een bericht waarin de partij schrijft dat de wethouder gelijk had: "D66 is transparant en open en geeft toe dat we ongelijk hadden".

Later meldde de lokale afdeling van D66 dat het bericht door Pubben zelf was geschreven. "Dat dit alle grenzen overschrijdt, hoeven wij niet uit te leggen." Het nieuws leidde tot ophef en volgens zijn eigen partij ELsss kreeg de wethouder "een golf van negatieve reacties" over zich heen.

'Verkeerde inschatting gemaakt'

Gisteren werd duidelijk dat hij zijn functie neerlegt. In een verklaring geeft Pubben toe dat hij het bericht heeft geschreven. Hij deed dat omdat hij "ongevraagd als beheerder was toegevoegd", schrijft de regionale omroep L1. "Ik realiseer me dat ik een verkeerde inschatting heb gemaakt", zegt Pubben. "Hoewel ik nooit kwade bedoelingen had, erken ik dat mijn reactie niet juist was."

Eerder zei hij nog dat het ging om een "ludieke actie". Hij had het bericht naar eigen zeggen juist geplaatst om ervoor te zorgen dat hij als beheerder zou worden verwijderd. Pubben was voorheen lid van D66 en destijds ook eigenaar van de Facebookpagina van D66 Gennep. Als wethouder had hij zorg, onderwijs en kunst in zijn portefeuille.

Burgemeester Teunissen zegt het vertrek van Pubben te betreuren, maar respecteert zijn besluit. De coalitie zal zich binnenkort buigen over de procedure voor zijn opvolging.

De Amerikaanse inlichtingendienst FBI heeft zo'n 2400 onbekende documenten ontdekt met betrekking tot de moord op president Kennedy in 1963. Dat meldt nieuwssite Axios.

Het archiefmateriaal is boven water gekomen doordat 14.000 pagina's aan historische stukken die tot nu toe niet openbaar waren zijn vrijgegeven na een decreet van president Trump. Die heeft onlangs bepaald dat alle dossiers rondom de geruchtmakende moord openbaar moeten worden.

De inhoud van de nu ontdekte documenten is niet bekend. Maar deskundigen verwachten niet dat er een antwoord komt op de al decennia onbeantwoorde vraag of Lee Harvey Oswald, de moordenaar van Kennedy, op eigen houtje heeft gehandeld of dat hij werd aangestuurd, al dan niet door geheime diensten of vanuit andere overheidskringen.

Daarover bestaan de meest uiteenlopende ideeën en theorieën, maar hoe de vork in de steel zat is nooit onomstotelijk bewezen. Een officiële commissie die de moord onderzocht heeft vastgesteld dat Oswald alleen heeft gehandeld.

Trump onderbouwde zijn besluit om alles te laten vrijgeven met het argument dat "de nabestaanden en het Amerikaanse volk recht hebben op transparantie en de waarheid".

Ook alle nog niet openbare dossiers rond de gewelddadige dood van Kennedy's broer Robert en burgerrechtenactivist Martin Luther King, beiden in 1968 vermoord, moeten in opdracht van Trump worden vrijgegeven. De bedoeling is dat dat gebeurt op 9 maart.

Samenzwering

Over het vrijgeven van archiefmateriaal rond de moorden op de Kennedy's en Martin Luther King is al lange tijd discussie in de VS. Voorstanders, zoals actiegroepen, willen toegang tot alle bronnen; tegenstanders stellen dat publicatie kan leiden tot het bekend worden van bronnen en methoden van de inlichtingendiensten, of mensen die betrokken waren in de problemen kan brengen.

Sinds 1992 is een wet van kracht die bepaalt dat alle stukken uiteindelijk bij het Nationaal Archief terecht moeten komen. Trumps voorganger Biden had in 2022 het archief al toestemming gegeven om duizenden stukken openbaar te maken.

Trump had in zijn verkiezingscampagne al beloofd dat hij opdracht zou geven om de documenten te laten vrijgeven. Hij heeft de zoon van Robert Kennedy, Robert F. Kennedy jr., benoemd tot zijn minister van Volksgezondheid. Die vraagt al jaren om openbaarmaking en is ervan overtuigd dat zowel zijn vader als zijn oom is omgebracht door een samenzwering.

Overigens moet nog blijken of de stukken echt integraal zullen worden gepubliceerd, of dat er toch delen worden weggelaten of onleesbaar gemaakt.

Op Google Maps in de VS heet de Gulf of Mexico voortaan Gulf of America. De aanpassing is het gevolg van een decreet dat de Amerikaanse president Trump vorige maand tekende. De techreus had de naamswijziging vorige maand al aangekondigd.

De kwestie betreft de zee in de Atlantische Oceaan die wordt begrensd door vijf Amerikaanse staten, vier Mexicaanse staten en Cuba. Google Maps zegt namen te gebruiken die in officiële overheidsbronnen voorkomen. Als namen in die bronnen wijzigen, verandert het techbedrijf dus ook de namen op de website.

In Mexico blijft het gebied op Google Maps Golfo de México heten, en in de rest van de wereld staat in de betreffende taal 'Golf van Mexico (Golf van Amerika)'.

Inauguratie

Google-CEO Sundar Pichai was net als Elon Musk, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos en Sam Altman, de baas van het bedrijf achter ChatGPT, prominent aanwezig bij de inauguratie van president Trump. Eenmaal beëdigd ondertekende Trump het decreet waarmee hij de naamswijziging beval.

Trump kondigde toen ook aan dat de berg Denali in de staat Alaska voortaan weer Mount McKinley wordt genoemd. Van 1917 tot 2015 heette de berg ook al zo, totdat president Obama in 2015 het gebruik van de inheemse naam verordonneerde. In de VS heeft Google Maps de naam aangepast, Nederlandse gebruikers zien nog altijd Mount Denali.

De grootste concurrent van Google Maps, Apple Maps, laat nog wel de naam 'Golf van Mexico' zien. Als gebruikers in de Verenigde Staten op de 'Gulf of America' zoeken, verandert de naam van de golf wél in 'Gulf of America'. Als gebruikers van Apple Maps buiten de Verenigde Staten hiernaar zoeken, komen ze niet bij de Golf terecht.

Adviserende rol

Wereldwijd is er geen instantie die bepaalt hoe een plek of gebied heet. Bij de Verenigde Naties is er wel de Groep van Experts over Geografische Namen, maar dit orgaan heeft slechts een adviserende rol.

In Nederland volgt uitgeverij Noordhoff, van de Grote Bosatlas, de Nederlandse Taalunie voor buitenlandse aardrijkskundige namen. Dit geldt ook voor de NOS. Tot nu toe houdt de Nederlandse Taalunie vast aan de naam Golf van Mexico, net als de NOS.

De politie heeft vorig jaar meer wapens van jongeren in beslag genomen dan het jaar daarvoor. In totaal waren het er 1357, bijna 200 meer dan in 2023. Een duidelijke verklaring voor de stijging heeft de politie niet.

De politie gebruikt voor jongeren twee leeftijdscategorieën: een voor tieners tussen de 12 en 17 en een voor kinderen onder de twaalf jaar.

Stijging in vuurwapens, aantal slagwapens verdubbeld

Bij de in beslag genomen wapens gaat het slagwapens, steekwapens, stootwapens, stroomstootwapens en vuurwapens.

Het vaakst werd een steekwapen ingenomen. De politie noemt het aantal aangetroffen steekwapens "over de jaren heen redelijk stabiel."

De politie nam vorig jaar ruim 70 slagwapens in beslag, zoals een knuppel of een boksbeugel. Dat is een verdubbeling in vergelijking met het jaar ervoor.

De politie denkt dat er veel meer jongeren met wapens zijn. Deze cijfers kunnen dan ook het best gebruikt worden "om trends te ontdekken".

Bij een ebola-uitbraak in Uganda zijn zes nieuwe ebola-besmettingen geconstateerd. Door de nieuwe gevallen stijgt het totale aantal besmettingen naar negen, meldt het Ugandese ministerie van Volksgezondheid. Het is in Uganda de eerste uitbraak van het dodelijke virus in meer dan twee jaar tijd.

De autoriteiten hebben uit voorzorg 265 mensen in quarantaine geplaatst. Zij zijn mogelijk in contact geweest met de mensen die zijn besmet.

Bij de huidige negen gevallen is de zogenaamde Sudan-variant van het ebolavirus aangetroffen. "De mensen krijgen medische zorg en bevinden zich in een stabiele toestand", zegt het ministerie.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is er nog geen goedgekeurd vaccin tegen de Sudan-variant, die relatief zeldzaam is. Wel lanceerde de WHO begin deze maand een proefvaccinatieprogramma tegen de variant.

Eerste dodelijke geval

De Ugandese autoriteiten maakten de ebola-uitbraak eind vorige maand bekend, nadat een verpleegkundige aan de gevolgen van de ziekte overleed.

De 32-jarige man werkte in een ziekenhuis in de hoofdstad Kampala. Nadat hij koortsachtige symptomen had ontwikkeld, wezen tests uit dat hij ebola had. Na zijn overlijden werd dat bevestigd door een autopsierapport.

Het was in Uganda het eerste geval van het dodelijke virus in meer dan twee jaar tijd. In het land zijn vaker ebola-uitbraken geweest. Zo kostte het virus er in 2000 aan honderden mensen het leven.

In de Democratische Republiek Congo, dat aan Uganda grenst, kwamen tussen 2018 en 2020 bijna 2300 mensen om het leven door de ziekte. Daarmee was het de op een na zwaarste ebola-epidemie ooit. De meeste slachtoffers vielen tijdens een epidemie die tussen 2013 en 2016 woedde in West-Afrika en aan meer dan 11.000 mensen het leven kostte.

Besmettelijk

Ebola is vernoemd naar een rivier in Congo, waar het virus in 1976 voor het eerst werd ontdekt. Mensen kunnen besmet raken met ebola via direct lichamelijk contact. Een ebolapatiënt krijgt na besmetting last van onder meer braken en diarree. Ook kunnen organen het begeven.

Eenmaal besmet met het virus is er een grote kans op overlijden. Volgens het RIVM overlijdt in Afrika meer dan de helft van de patiënten aan de ziekte.

Er worden meer huisdieren illegaal achtergelaten bij kinderboerderijen. Stichting Dierenlot spreekt van een zorgelijke ontwikkeling.

De dieren worden over het hek gegooid of in een doos op de stoep gezet. De kinderboerderijen kunnen de dieren niet opvangen door ruimtegebrek of omdat de nieuwkomers niet passen bij de dieren die er al zijn. Ook zijn er zorgen over eventuele ziektes die de gedumpte dieren bij zich kunnen dragen.

De stichting houdt de cijfers sinds twee jaar bij, samen met Kinderboerderijen Actief. In 2023 gaven 36 kinderboerderijen cijfers door en in 2024 groeide dit aantal naar 46.

In 2023 werden bij de deelnemende kinderboerderij gemiddeld 2,7 dieren gedumpt; in 2024 steeg dit naar 5,5.

Het afgelopen jaar werden er meer kippen achtergelaten dan het jaar ervoor. "Ik denk dat dat te maken heeft met de vogelgriepmaatregelen," zegt Hans de Rijk van Stichting Dierenlot.

Ook bij kinderboerderij Molenweide in Den Haag worden huisdieren gedumpt:

Misdrijf

De dieren worden naar een dierenopvang gebracht of opgehaald door de dierenambulance. Het dumpen van een dier geldt als een misdrijf. De meldingen worden doorgegeven aan de politie.

"De politie krijgt zo meer mogelijkheden om onderzoek te doen," zegt De Rijk. "Als er bijvoorbeeld camera's in de buurt hangen, mag de politiebeelden eerder opvragen."

De Rijk hoopt dat mensen beter nadenken over de aanschaf van een huisdier. "Als mensen bewuster dieren kopen, hoeven ze ze niet later weg te doen."