Aggregator

Ministerie bereidt zich voor op besmettelijke vogelgriep bij varkens

3 months 3 weeks ago

De ministeries van LNV en VWS houden er rekening mee dat vogelgriep kan overspringen op varkens. Daarom treffen ze voorzorgsmaatregelen: ze willen structurele monitoring van de griepvirussen die bij varkens rondgaan en ze willen varkens kunnen ruimen als ze zijn besmet met vogelgriep. Dat blijkt uit een brief die vanmiddag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Belangrijke reden is dat varkens een soort 'mix-vaten' voor virussen zijn. "Varkens kunnen een rol spelen bij het ontstaan van nieuwe pandemische virussen", legt een RIVM-woordvoerder uit. "Dat hebben we in 2009 gezien met de Mexicaanse griep. Dat virus kwam voort uit een varkensgriepvirus." Op verzoek van de ministeries begon het RIVM in 2022 een proef om zicht te krijgen op griepvirussen bij varkens.

Sindsdien zijn op 90 veehouderijen monsters genomen van - veelal zieke - varkens. Daarin zijn allerlei griepvirussen aangetroffen, maar niet de zeer besmettelijke variant van vogelgriep die al jaren de wereld rondgaat. De pilot wordt met een half jaar verlengd en de ministeries willen een "structurele invulling van de surveillance".

Ideale gastheer

Hoogleraar gezondheidzorg landbouwhuisdieren Arjan Stegeman van de Universiteit Utrecht vindt de aandacht voor griepvirussen bij varkens positief. "Daar gaan veel virussen rond die pandemisch zijn geweest bij de mens en die dus goed op ons lichaam zijn aangepast. Als een vogelgriepvirus in een varken combineert met zo'n oud virus, dan maakt dat de overstap naar de mens gemakkelijker. Een varken is een ideale tussen-gastheer."

Toch heeft Stegeman niet al te hoge verwachtingen van de monitoring. "Ik denk dat het heel lastig is om het eerste geval van vogelgriep bij varkens met dit systeem op te sporen en het zou wel heel toevallig zijn als zo'n virus precies in Nederland opduikt. Toch is het nuttig om te weten welke virussen er rondgaan. Dan kun je zien of er onverwachte types tussen zitten en of je moet ingrijpen."

Varkens ruimen

In Nederland is voor zover bekend nog nooit een vogelgriepinfectie bij varkens aangetroffen, zegt een woordvoerder van LNV. Maar voor het geval het hier de kop op steekt, ligt er nu een draaiboek klaar. Daarin staat bijvoorbeeld dat als er op een bedrijf met varkens vogelgriep is vastgesteld, het besmette dier wordt gedood en onderzocht. Als niet kan worden uitgesloten dat het virus op andere varkens is overgesprongen, dan moeten alle varkens worden gedood.

Linda Verriet, voorzitter van de Producenten Organisatie Varkenshouderij, spreekt van een hypothetische exercitie. "Als een ziekte meldingsplichtig is, horen daar draaiboeken bij. Die worden nu gemaakt, maar het risico dat deze nodig zijn is heel klein."

Hoogleraar virologie Marion Koopmans van het Erasmus MC vindt het draaiboek wél belangrijk. "Je weet niet of je het nodig hebt en preventieve maatregelen kosten allemaal geld, maar als er vogelgriep opduikt op een varkenshouderij, dan wil je daar iets mee kunnen. Ik vind het goed dat we kijken wat wij kunnen doen om de kans op een nieuw pandemisch virus te verkleinen."

IJsbeer, vos, otter

Dat het zeer besmettelijke vogelgriepvirus zich niet tot vogels beperkt, is al langer bekend. Onlangs werd bekend dat een ijsbeer is doodgegaan door vogelgriep. Ook bijvoorbeeld vossen, zeehonden, honden en katten kunnen besmet raken. Ook mensen raken incidenteel besmet, maar de kans daarop is zeer klein.

Britse koning Charles verlaat ziekenhuis na prostaatoperatie

3 months 3 weeks ago

De Britse koning Charles (75) heeft het ziekenhuis in Londen verlaten nadat hij hier vrijdag was geopereerd aan zijn prostaat. Dat maakte het Britse koningshuis vanmiddag bekend in een korte verklaring.

De koning bedankt in de verklaring het medische team en andere mensen die betrokken waren bij zijn ziekenhuisopname. Ook zegt Charles dankbaar te zijn voor "alle lieve berichten die hij de afgelopen dagen heeft ontvangen".

Alle afspraken die de koning de komende tijd zou hebben zijn uitgesteld. Hoe lang Charles niet in het openbaar zal verschijnen, is niet duidelijk.

Goedaardige vergroting

De koning werd in het ziekenhuis geopereerd aan een goedaardige vergroting van de prostaat. Charles besloot de reden voor de ziekenhuisopname bekend te maken, om zo andere mannen te stimuleren om zich bij klachten op tijd te laten controleren. Prostaatklachten kunnen samenhangen met prostaatkanker.

Ook Charles' schoondochter Kate mocht vandaag naar huis na een opname van zo'n twee weken in hetzelfde ziekenhuis. Zij verbleef hier voor een buikoperatie. Over deze operatie zijn verder geen details bekendgemaakt. Kate zal vanwege herstel pas na Pasen weer in het openbaar verschijnen.

Presentator Raisa Blommestijn weg bij ON! na onenigheid over X

3 months 3 weeks ago

Raisa Blommestijn, presentator bij Ongehoord Nederland (ON!) stopt bij de omroep. Volgens Blommestijn heeft de voorzitter van ON!, Arnold Karskens, haar gevraagd geen gebruik meer te maken van X en te stoppen met het geven van haar mening via haar sociale mediakanalen, laat ze weten op X.

"Dit 'aanbod' - dat niets minder is dan een poging tot censureren van mij en mijn accounts - staat volledig haaks op de waarden waarvan ik dacht dat deze ook door en bij Ongehoord Nederland verdedigd worden: vrijheid van meningsuiting en persvrijheid", schrijft ze in haar X-bericht.

Blommestijn was sinds 2022 een van de presentatoren van Ongehoord Nieuws, het opinieprogramma van ON!.

Ongehoord Nederland noemt het jammer dat Blommestijn vertrekt en wenst haar veel succes. De omroep zegt dat ze Blommestijn meermaals heeft verzocht om "zorgvuldig om te gaan met haar online uitspraken. Over correct journalistiek handelen kunnen meningen verschillen. Dat is iets anders dan censuur".

Journalistieke code geschonden

De afgelopen jaren werd ON! meerdere keren onderzocht door de NPO-ombudsman. Een van die onderzoeken was eind 2022. Toen was de conclusie dat de Journalistieke Code van de NPO opnieuw was geschonden, onder meer op het gebied van betrouwbaarheid. Aanleiding voor het onderzoek was een omstreden uitzending van Ongehoord Nieuws.

In die uitzending toonde ON! willekeurige beelden van zwarte mensen die witte mensen in elkaar slaan. Blommestijn gebruikte het n-woord, en zei "dat dit soort filmpjes op grote schaal worden gedeeld op internet". Volgen de ombudsman werden die beelden in een onjuiste context gebruikt.

Oorkonde, boek en lofdicht over Willem II gevonden in tijdscapsule Buitenhof

3 months 3 weeks ago

De inhoud van de tijdscapsule, die deze maand werd gevonden onder de sokkel van het ruiterstandbeeld van koning Willem II in Den Haag, is vanmiddag onthuld. In het loden kistje zaten onder meer een oorkonde, een boek en een lofdicht op het leven van de 19e-eeuwse vorst.

De Haagse burgemeester Jan van Zanen en cultuurwethouder Saskia Bruines maakten de inhoud vandaag bekend. Dat gebeurde precies 99 jaar nadat het loden kistje in de sokkel van het ruiterbeeld was ingemetseld, op 29 januari 1925. Koningin Wilhelmina had het beeld enkele maanden daarvoor onthuld.

Op de oorkonde staan de namen van de leden van het comité dat betrokken was bij de totstandkoming van het ruiterstandbeeld van Willem II. Volgens kunsthistoricus Sophie Olie van de gemeente Den Haag zijn het twintig namen, waaronder die van Emilie Belinfante, een van de eerste vrouwelijke journalisten in Nederland.

'Onberispelijke staat'

Het boek dat in de tijdscapsule werd gevonden, werd geschreven door een van de comitéleden wiens naam ook op de lijst stond, de militair historicus François de Bas. Zijn boek gaat onder andere over de Slag bij Waterloo in 1815, waarin Willem II meevocht.

Volgens betrokkenen zijn de objecten in de tijdscapsule in onberispelijke staat. De voorwerpen zijn een week lang te bekijken in het informatiecentrum over de verbouwing van het Binnenhof. Daarna gaan ze naar het gemeentearchief. Uiteindelijk is het de bedoeling dat het kistje met voorwerpen weer terug in de sokkel wordt geplaatst, mogelijk met toevoegingen van nu.

Precies 99 jaar nadat de tijdscapsule werd geplaatst, opende de Haagse Burgemeester Jan van Zanen vandaag het kistje:

Werklieden vonden capsule door verbouwing

Het standbeeld van Willem II staat normaal gesproken op het Buitenhof naast de Hofvijver, maar werd afgelopen november van zijn sokkel gehesen. Op zijn plek komt een uitkijktoren te staan, zodat bezoekers de voortgang van de verbouwing van het Binnenhof kunnen bekijken. Het standbeeld krijgt ondertussen een opknapbeurt.

De sokkel van het beeld werd deze maand verwijderd. Werklieden vonden toen het kistje.

Koning Willem II regeerde van 1840 tot zijn dood in 1849. Op jonge leeftijd verwierf hij roem als bevelhebber van het leger van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden in de strijd tegen Napoleon.

Replica

Het Haagse ruiterstandbeeld van Willem II is een replica. Het originele exemplaar uit 1884 staat in Luxemburg, waarvan hij groothertog was.

Op de plek van het ruiterstandbeeld stond voor 1925 decennialang een ander beeld van Willem II, maar dat was kort daarvoor verkocht aan de gemeente Tilburg. In de sokkel van dat beeld zat ook een tijdscapsule. Tijdens restauratiewerkzaamheden in de jaren 90 werden daarin twee verpulverde Willem II-biografieën en twee loden penningen aangetroffen.

Biden zweert wraak voor aanval op legerbasis, maar wil geen oorlog met Iran

3 months 3 weeks ago

"Twijfel er niet aan, alle betrokkenen zullen verantwoording moeten afleggen op een tijdstip en manier die wij kiezen." Met die woorden eindigt de verklaring van president Biden over de droneaanval gisteren op een Amerikaanse legerbasis in het noordoosten van Jordanië, waarbij drie Amerikanen omkwamen en zeker 40 Amerikanen gewond raakten.

Het Pentagon zegt dat er aanwijzingen zijn dat de aanval het werk is van de sjiitische militie Kataib Hezbollah. De beweging staat op internationale terreurlijsten, wordt gesteund door Iran en heeft banden met Hezbollah in Libanon.

Sinds het begin van de oorlog hebben deze pro-Iraanse groepen Amerikaanse bases in de regio 150 keer aangevallen. Daarbij maakten ze gebruik van drones, raketten en mortieren. Het is voor het eerst dat deze groepen een Amerikaanse basis in Jordanië aanvallen en voor zover bekend de eerste keer dat er doden zijn gevallen. Het is de vraag of de situatie in het Midden-Oosten hierdoor verder escaleert.

De Republikeinen in het Amerikaanse parlement willen dat de VS hard terugslaat. "Deze agressie had al veel eerder serieus genomen moeten worden, lang voordat deze dappere Amerikanen hun leven verloren", zei Mitch McConnell, de leider van de Republikeinen in de Senaat.

"Het enige antwoord is vernietigende militaire wraak op de terroristische strijdkrachten van Iran", zei een andere Republikeinse senator.

Het ligt voor de hand dat de VS bases van pro-Iraanse milities in Irak en Syrië zal aanvallen. Dat gebeurt vaker. Maar het is de vraag of Biden Iran zelf zal aanvallen. Dat is niet waarschijnlijk zolang Iraanse betrokkenheid niet is aangetoond.

De Iraanse minister van Informatie zegt dat leden van de "As van Verzet" zelf beslissen of ze de VS aanvallen. Met de As van Verzet bedoelt hij de pro-Iraanse groepen in de regio die zich met geweld tegen Israël en de VS keren.

"Ik heb er vertrouwen in dat de regering-Biden op een proportionele manier zal reageren,", zei de Democratische senator Jack Reed. Witte Huis-woordvoerder John Kirby zei vanmiddag dat de VS niet uit is op een oorlog met Iran of andere landen.

VN-hulporganisatie voor Palestijnen 'is niet zomaar te vervangen'

3 months 3 weeks ago

Burgers in Gaza worden onnodig de dupe van maatregelen tegen de UNRWA, zeggen hulporganisaties en mensenrechtenexperts. Onder meer Nederland heeft de financiering van de VN-hulporganisatie voor Palestijnen opgeschort. Twaalf UNRWA-medewerkers zijn beschuldigd van betrokkenheid bij terrorisme.

Volgens de Israëlische inlichtingendiensten waren deze mensen lid van Hamas of Islamitische Jihad. Zes van hen zouden in Israël zijn geweest tijdens de aanslagen van 7 oktober. Ze zijn ontslagen in afwachting van onderzoek door de interne VN-toezichthouder.

Een groeiende groep landen heeft de geldkraan voor UNRWA voorlopig dichtgedraaid. Maar daarmee worden de overige 30.000 medewerkers en miljoenen Palestijnse vluchtelingen ook zwaar gestraft, zegt mensenrechtenonderzoeker Brigitte Herremans (Universiteit Gent).

'Collectieve afstraffing'

"Je kunt niet een hele organisatie straffen omwille van veronderstelde misdrijven door een aantal individuen", zei Herremans gisteravond in Met het Oog op Morgen op NPO Radio 1. Volgens haar vooral niet nu in Gaza een zware humanitaire crisis woedt.

Negen op de tien Gazanen leven momenteel op één maaltijd per dag, zegt het Wereldvoedselprogramma van de VN. Nog maar 14 van de 36 ziekenhuizen functioneren gedeeltelijk. Vooral in het noorden van de Gazastrook komen nauwelijks hulpkonvooien aan. Er zijn dagelijks minstens 450 vrachtwagens met noodhulp nodig, maar volgens de BBC laat Israël er op de meeste dagen minder dan 200 door.

'Nood is gigantisch'

"Er is een tekort aan van alles: voedsel, water, medicijnen", zegt het Rode Kruis tegen de NOS. Er zijn nog maar twee ziekenhuizen waar specialistische operaties kunnen worden uitgevoerd. "De nood is gigantisch en het Rode Kruis kan de hulpverlening niet opvangen."

De UNRWA speelt een cruciale rol bij de hulp aan Palestijnse burgers, zegt Herremans. "De organisatie heeft een enorme infrastructuur. Andere hulporganisaties kunnen de UNRWA niet zomaar vervangen."

Inwoners van Gaza zeggen dat de organisatie voor hen van levensbelang is:

UNRWA stelt dat er binnen een maand problemen ontstaan als grote donoren de financiering niet hervatten. De totale donorinkomsten van UNRWA waren vorig jaar 1,1 miljard dollar.

Nederland en andere landen willen eerst opheldering over de zaak.Minister Van Leeuwen zei afgelopen weekend dat het kabinet enorm is geschrokken. "De aanklacht is dat met VN-geld, met ons geld, de aanslag is gepleegd op 7 oktober."

'Verlengstuk van Hamas'

Israël stelt dat de VN jarenlang signalen heeft genegeerd van grote problemen bij UNRWA. Buitenlandminister Katz zei zaterdag dat de hulporganisatie "een verlengstuk is van Hamas in Gaza". De organisatie zelf spreekt dat tegen.

Hamas is sinds 2006 aan de macht in de Gazastrook. Het is volgens de Israëlische krant Haaretz dan ook geen verrassing dat onder de 13.000-UNRWA medewerkers, voornamelijk Palestijnen, het Hamas-gedachtegoed vertegenwoordigd is.

Herremans noemt het besluit om de financiering op te schorten overhaast. "Dit is een voortvloeisel uit een jarenlange haatcampagne door Israël en extreemrechtse organisaties tegen UNRWA." Ze vindt het onbedachtzaam dat een groep landen daarin meegaat voordat het onderzoek naar de twaalf medewerkers is afgerond.

Extra grensovergang lichtpuntje

Vandaag was er een lichtpuntje voor de inwoners van Gaza. Via de grensovergang bij Kerem Shalom is de noodhulp gestaag op gang gekomen. Een NOS-verslaggever op locatie schat dat er 's ochtends elke paar minuten een vrachtwagen met noodhulp Gaza binnenreed.

Israël besloot gisteren dat deze grensovergang meer moet worden gebruikt. Het land is door het Internationaal Gerechtshof in Den Haag opgedragen om de humanitaire hulp aan de Gazastrook op te voeren. Israël had vooraf al gezegd aan dit deel van het tussenvonnis mee te zullen werken. Kerem Shalom is samen met de grensovergang in Rafah de enige nog werkende toegang tot Gaza.

Waar vorige week noodhulp bij Kerem Shalom werd tegengehouden door Israëlische demonstranten, worden de actievoerders vandaag tegengehouden door het leger. Een aantal van hen is gearresteerd.

De ongeveer tweehonderd aanwezige demonstranten zijn er fel op tegen dat er hulpgoederen naar Gaza gaan zolang de gijzelaars niet zijn vrijgelaten.

"We geven onze vijanden benzine om raketten te lanceren om ons te doden", zegt een demonstrant tegen de NOS-verslaggever. Ze verwijst naar video's, die bijvoorbeeld zijn vrijgegeven door het Israëlische leger, waarop te zien zou zijn dat Hamas-leden brandstof stelen van UNRWA. De demonstrant zegt dat burgers in Gaza humanitaire hulp verdienen, maar pas als ze in opstand komen tegen Hamas.

Franse boeren blokkeren wegen rond Parijs, regering wil hen tegemoetkomen

3 months 3 weeks ago

Franse boeren hebben sinds vanmiddag meerdere toegangswegen van en naar Parijs geblokkeerd, uit protest tegen werkomstandigheden in de sector. De politie houdt de situatie met zo'n 15.000 agenten in de gaten.

Met honderden tractoren hebben de boeren bij Parijs onder andere de A13, A4 en A6 bezet. "We hebben begrepen dat de boodschap niet aankomt zolang de protesten ver van Parijs zijn", zei Arnaud Rousseau, voorzitter van landbouworganisatie FNSEA.

De afgelopen weken werden al snelwegen in andere delen van het land geblokkeerd. De Franse boeren willen minder belastingen, minder milieumaatregelen en minder bureaucratie.

De boeren blokkeren meerdere wegen richting Parijs:

Bij vliegveld Roissy en de voedselgroothandel van Rungis is een grote politiemacht op de been. Een belangrijk deel van de Parijse voedselvoorziening komt daar vandaan.

Tegemoetkoming Franse regering

De boeren zijn over tal van zaken ontevreden. Zo vinden ze de (natuur)wet- en regelgeving "verstikkend". Daarnaast leidt import van buiten de EU, onder andere uit Oekraïne, ertoe dat hun prijzen onder druk staan. Boeren zeggen dat ook de supermarkten hen onder druk zetten om het effect van de inflatie te dempen voor de consument.

Als eerste handreiking haalde de Franse regering vrijdag een streep door een plan om de belasting op landbouwdiesel te verhogen. "We zullen de boeren boven alles zetten", zei de Franse premier Attal toen.

Ook wil de Franse regering dat de Europese regels voor braakliggende landbouwgrond worden versoepeld. Franse boeren moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen om Europese landbouwsubsidies te ontvangen. Zo moeten ze vier procent van hun grond bestemmen voor natuurherstel. Dat kan door land braak te laten liggen.

Boeren willen van deze regel af zodat ze de grond kunnen gebruiken voor landbouw. President Macron zal deze week op een EU-top in Brussel op versoepeling van de regels aandringen, zegt landbouwminister Marc Fesneau.

Demonstraties in België

Ook in België zijn demonstrerende boeren vanavond de snelweg opgegaan. Ook zij vinden de Europese natuurregels te streng en willen een hogere prijs voor hun producten.

De Belgische boeren rijden al toeterend op wegen in en rond Brussel. Vooral het verkeer aan de westkant van Brussel zou zijn stilgelegd door de blokkades. Op de wegen worden vuren aangestoken en er lopen mensen over de snelweg. Ook komende dagen worden er demonstraties verwacht.

Enexis en Pekela kijken naar vergoeding voor gedupeerden door spanningspiek

3 months 3 weeks ago

Netbeheerder Enexis en de gemeente Pekela onderzoeken hoe ze de gedupeerden van de spanningspiek afgelopen vrijdag kunnen helpen. Eerder zei de netbeheerder nog schade niet te willen vergoeden en verwees gedupeerden naar de verzekeraar.

De piek in de nacht van donderdag op vrijdag werd veroorzaakt door koperdiefstal in een transformatorhuisje. De spanning voor woningen is doorgaans tussen de 220 en 240 volt, maar door de diefstal was dat korte tijd zo'n 400 volt. Het gevolg was schade aan apparaten als boilers, koelkasten en televisies.

Na het incident kregen gedupeerden de raad om een schadeformulier in te vullen. Enexis liet vervolgens weten dat de schade niet wordt vergoed. Het bedrijf voelt zich juridisch niet aansprakelijk omdat de schade is ontstaan door koperdiefstal. Volgens de netbeheerder moeten gedupeerden de schade daarom claimen bij hun eigen verzekeringsmaatschappij.

Die houding leidde tot irritatie bij burgemeester Jaap Kuin van de gemeente Pekela. "Vrijdagmiddag liet Enexis nog weten dat mensen een formulier konden invullen, maar 's avonds begonnen ze iedereen af te zeggen", zei hij tegen RTV Noord.

Gesprek

Vandaag was er een gesprek tussen de gemeente en Enexis. De netbeheerder zegt nu te zullen kijken of gedupeerden die niet of onvoldoende verzekerd zijn, alsnog geholpen kunnen worden: "We zijn een maatschappelijk betrokken bedrijf en willen daarom goed kijken of we iets voor deze groep kunnen betekenen", zegt Enexis.

De netbeheerder gaat nu eerst in kaart brengen hoeveel gedupeerden er zijn en hoe groot de schade is. De gemeente en netbeheerder organiseren donderdag een informatiebijeenkomst.

Podcast De Dag: 70 jaar Oprah Winfrey

3 months 3 weeks ago

Het is 13 september 2004 als Oprah Winfrey de toch al legendarische weggeefacties in haar show tot een hoogtepunt brengt en televisiegeschiedenis schrijft. Iedereen in het publiek krijgt een auto. Vandaag is een dag dat ze zelf cadeaus krijgt, want ze is jarig en wordt 70. Aanleiding om in deze podcast stil te staan bij het fenomeen Oprah Winfrey.

Hoe werd deze markante vrouw de eerste miljardair van kleur in Amerika, een rolmodel voor velen bovendien, een mediatycoon? Annemijn Niehof liep in 2000 stage bij The Oprah Winfrey Show en vertelt hoe het er achter de schermen aan toe ging. Televisiewetenschapper Jaap Kooijman vertelt over Oprah's impact en invloed op de Amerikaanse samenleving én politiek.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Anouk Kantelberg

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren.

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Asielbudget 2024 nu al te krap: 'moet ruim half miljard bij'

3 months 3 weeks ago

Het jaar is pas een paar weken oud, maar het demissionaire kabinet ziet nu al dat het budget om dit jaar asielzoekers op te vangen, niet toereikend is.

In een brief aan de Kamer staat in de nota van toelichting bij de begroting van Justitie en Veiligheid dat er voor dit lopende kalenderjaar nog eens minimaal een half miljard bij moet. Dat komt bovenop het bedrag dat voor dit jaar is begroot: ruim 4 miljard voor asiel en ruim 3 miljard voor de opvang van Oekraïners. Dat is al hoger dan voorgaande jaren.

Het extra bedrag dat nu nodig is, is 600 miljoen euro. Maar een woordvoerder van Justitie erkent dat bij de behandeling van de Voorjaarsnota kan blijken dat er misschien nog meer geld bij moet.

Het extra geld is nodig voor de noodopvang die het COA (Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers) regelt. Dit om "te kunnen blijven zorgen dat het orgaan aan zijn wettelijke taak kan blijven voldoen", staat in de Nota van Toelichting.

De noodopvang is nodig omdat er onvoldoende reguliere plekken zijn. De onlangs ook door de Eerste Kamer aangenomen Spreidingswet moet die plekken gaan regelen, maar dat beleid moet eerst nog van de grond komen. Zolang dat niet zo is zullen de kosten voor noodopvang fors zijn, ziet ook VVD-Kamerlid Brekelmans. "Tijdelijke noodopvang is duur", erkent het Kamerlid tegenover de NOS, die zegt dat zijn fractie zal instemmen met de verhogingen.

'Jojobeleid'

NSC-Kamerlid Veldkamp ziet dat er op de asielbegroting "telkens te laag wordt begroot". Hij spreekt van jojobeleid, waarbij "ramingen en kosten" steeds "te laag ingeschat" worden. Of de partij van Omtzigt instemt met de voorgestelde verhogingen kan Veldkamp niet zeggen. Dat moet nog in de fractie worden besproken.

Dat de VVD in de Eerste Kamer onlangs voor de Spreidingswet stemde, vormt volgens de PVV (een van de partijen die aan de formatietafel zitten) een probleem. Tot nu toe is onduidelijk of dat probleem is opgelost.

De formerende partijen (PVV, VVD, NSC en BBB) hameren erop dat de instroom van asielzoekers nu fors omlaag moet. NSC-Kamerlid Veldkamp: "Uiteindelijk is het probleem de instroom. Je kunt spreiden wat je wilt, maar als de instroom omlaag gaat helpt dat pas echt bij de kosten van asielopvang."

Straks vanaf 17.00 uur praten demissionair staatssecretaris Van der Burg en de Tweede Kamer over de begroting voor asielzaken.