Aggregator

Van 'goede sfeer' naar 'harde onderhandelingen'; zo staat de formatie ervoor

3 months 2 weeks ago

Het is de zevende week van de formatie en de gesprekken tussen de vier partijen moeten binnen afzienbare tijd een verslag van de informateur opleveren. Maar hoe het er op dit moment voorstaat, is onduidelijk.

Half december begon deze formatiefase waarin PVV, VVD, NSC en BBB gingen onderzoeken of ze een kabinet kunnen vormen. De vier moesten eerst kijken of er overeenstemming kan worden bereikt "over een gezamenlijke basislijn" voor het waarborgen van de Grondwet, de grondrechten en de rechtsstaat, schreef informateur Plasterk voor aanvang.

Daarna zouden de partijen moeten onderzoeken of er kansen liggen op een aantal inhoudelijke onderwerpen, zoals migratie en bestaanszekerheid. Plasterk kondigde daarbij ook een radiostilte aan. "Tot begin februari blijft onze mond dicht." Dat lukt vrij goed, maar toch is er ook weer niet helemaal niets naar buiten gekomen.

Een haard

De gesprekken begonnen in de week voor het kerstreces. "Goede sfeer", klonk steevast uit de monden van de onderhandelaars als ze langs een camera liepen. "Geen irritaties", zei Plasterk desgevraagd. En aan het eind van die week zei PVV-leider Wilders dat hij "met een heel goed gevoel" de kerstvakantie inging.

Twee weken later ging het verder op het Hilversumse landgoed de Zwaluwenberg. Vlak daarvoor had Wilders drie oude, omstreden anti-islam wetsvoorstellen ingetrokken. Ogenschijnlijk om aan bezwaren van rechtsstatelijkheid van de andere partijen tegemoet te komen, maar een toelichting gaf de PVV niet. BBB had het over een "mooie stap voorwaarts", maar ook slechts een "eerste stap".

Wat er in de drie Hilversumse dagen werd besproken, wilde niemand zeggen. "We hebben ook gelachen en er was een haard", zei Plasterk wel. Maar achter de schermen werd inmiddels duidelijk dat er ook over de inhoud werd gesproken.

De week erna, toen de gesprekken weer gewoon in Den Haag werden gevoerd, werd dat zichtbaar toen drie gasten aanschoven: de president van De Nederlandsche Bank, de directeur van het Centraal Planbureau en de hoogste ambtenaar van het ministerie van Financiën. De vier partijen bogen zich over geldzaken, zo leek het.

Basislijn en spreidingswet

Maar was er dan inmiddels een gezamenlijke basislijn rond de Grondwet, grondrechten en rechtstaat? Want dat was toch de afspraak, zei onder meer GroenLinks-PvdA. "De onderhandelende partijen praten al over beleid zonder dat bekend is of er harde garanties zijn over de rechtsstaat", aldus Timmermans. "Ik heb geen afspraken geschonden", riposteerde Plasterk.

Dus gingen de gesprekken gewoon door zoals gepland, zonder tussentijdse rapportage over een basislijn. Die week, half januari, diende zich een formatiehobbel aan in de vorm van de VVD-senaatsfractie die onverwachts voorstander bleek van de spreidingswet. In tegenstelling tot de Tweede Kamerfractie van de VVD en de partijleider zelf. "Een serieus probleem", zei Wilders, die fel tegen de wet is.

VVD-leider Yesilgöz, die haar Eerste Kamerfractie dus niet aan een touwtje bleek te hebben, zei dat het nou eenmaal zo werkt bij de liberalen. Ze voegde eraan toe dat "elk probleem kan worden opgelost". Het is onduidelijk of dat inmiddels is gebeurd, want de radiostilte deed hierna weer zijn werk. Of in de woorden van Wilders: "Transparantie helpt niet in deze fase. We praten nog."

Gebrekkige financiële kennis

Ondertussen kwam weleens wat van de formatietafel naar buiten. Zo schreef De Telegraaf dat er zorgen zijn over gebrekkige financiële kennis bij BBB, wist het AD een paar weken geleden dat de formatie "stiekem" al veel verder was en zei een betrokkene deze week tegen de NOS juist dat er alleen nog maar in rondjes wordt gedraaid.

Op het VVD-congres was Yesilgöz dit weekend optimistisch, omdat ze "een goede kans" zag "op vruchtbare samenwerking". Maar hoe de leider van de grootste partij PVV dat op dit moment inschat, is de vraag. Gisteren twitterde Wilders over "zure Yesilgöz" en twee dagen daarvoor hintte hij op X op nieuwe verkiezingen als hij een aantal voor hem belangrijke punten niet kan binnenhalen.

Geen bemoedigende X-berichten, zou je zeggen - dat klinkt ook achter de schermen - maar de partijen zitten nog wel met elkaar aan tafel. Overigens wordt inmiddels minder vaak gesproken over "goede gesprekken". In plaats daarvan hebben de hoofdrolspelers het over "harde onderhandelingen", "een ingewikkeld proces" en "pittige gesprekken". En dat gaat vooral over financiën, lichtte Plasterk gisteren een tipje van de sluier op: "Geld is, omdat het raakt aan alles wat je wil, altijd een belangrijk onderwerp."

Waar het toe gaat leiden, is afwachten. Informateur Plasterk wil zijn verslag uiterlijk 12 februari naar de Tweede Kamer sturen, dus dan wordt sowieso meer bekend over de kans op een samenwerking van PVV, VVD, NSC en BBB. Eerder kan natuurlijk ook, als iemand de radiostilte doorbreekt.

Nederlandse gepakt in Colombia om drugshandel, ook arrestaties in Nederland

3 months 2 weeks ago

De politie in Colombia heeft gisteren een Nederlands-Colombiaanse vrouw aangehouden, die in verband wordt gebracht met een internationaal drugsnetwerk. Ook in Nederland werden vijf mensen aangehouden, meldt de politie. Daarbij werden onder meer drugs en zware wapens gevonden. De politie deed de aanhoudingen in samenwerking met Colombia en Spanje.

Rechercheurs kregen informatie over de verdachten nadat ze versleutelde berichten hadden gekraakt. Daardoor kwamen ze de vrouw van 47 op het spoor met de Nederlandse en Colombiaanse nationaliteit. Zij zou zich veelvuldig hebben beziggehouden met het handelen in drugs in Zuid-Amerika. De politie vermoedt dat ze direct betrokken was bij de invoer van een partij van 230 kilo cocaïne, die in Spanje werd onderschept.

In het criminele milieu wordt ze volgens de politie omschreven als grote speler, die in Amsterdam bekend zou staan als godmother. In 2017 werd ze veroordeeld voor het voorbereiden van drugssmokkel.

Huiszoekingen

De verdachten in Nederland zijn aangehouden in Amsterdam, Zoetermeer, Rotterdam, Schiedam en Ridderkerk. Ook werden 29 woningen door heel het land doorzocht. In een woning in Rotterdam-Zuid trof de politie een raketwerper aan, die klaar was voor gebruik.

Ook werden meer dan 25 vuurwapens met bijbehorende munitie gevonden, kilo's coke en meer dan 400.000 euro in contanten.

De politie heeft Colombia gevraagd om uitlevering van de vrouw. De vijf mannen die in Nederland zijn opgepakt, worden binnenkort voorgeleid aan de rechter-commissaris.

Duurt nog 'geruime tijd' voordat politie pand Rotterdam kan ingaan

3 months 2 weeks ago

Het gaat nog "geruime tijd" duren voordat agenten het gebouw in Rotterdam kunnen betreden waar gisteravond een explosie plaatsvond, zegt een politiewoordvoerder. De explosie werd gevolgd door een grote brand en drie mensen worden nog vermist.

Wanneer agenten dan wel kunnen gaan zoeken is niet bekend, zegt de woordvoerder. "Maar sowieso niet vandaag." Een bouwdeskundige heeft vastgesteld dat het door instortingsgevaar te gevaarlijk is om het gebouw in te gaan. Bij daglicht is goed te zien hoe enorm de schade is:

Aan het einde van de middag konden er wel politiehonden het gebouw in. Die sloegen aan op drie plekken, zag een NOS-verslaggever. Gisteravond is er met een drone binnengekeken. Omdat het gebouw volgens de veiligheidsregio "buitengewoon instabiel" is, moet er heel voorzichtig te werk worden gegaan.

De explosie vond plaats in een garage van het flatgebouw. De oorzaak van de brand is nog niet bekend, wel is het duidelijk dat het om een gasbrand ging. De brand heeft een grote ravage achtergelaten. Twee mensen raakten gewond.

'Ik kon hem niet redden'

Bij buurtbewoners heerst vooral verdriet en ongeloof. "Het plafond was al naar beneden gekomen en ik zag een man over het puin klimmen. Die heb ik eruit getrokken", vertelt een man die schuin tegenover de garages woont.

Hij probeerde een andere man, die in de vlammenzee stond, tevergeefs te redden. "Hij schreeuwde het uit, echt van de pijn. Verschrikkelijk om te zien. De vlammenzee werd erger en erger, het werd te gevaarlijk. Ik heb gedaan wat ik kon, maar ik kon hem niet redden."

Op sociale media zijn videobeelden geplaatst van een man die zwaargewond uit het brandende puin komt lopen:

Bewoners van 44 woningen zijn vannacht tijdelijk opgevangen in een sporthal of in hotels, of zijn bij familie ondergebracht. Ze werden op een bewonersbijeenkomst om 16.00 uur bijgepraat over vervolgstappen. Een aantal van hen kan vanavond weer terug. Hoeveel bewoners dat precies zijn, weet de veiligheidsregio niet.

Twaalf tot vijftien van de woningen zijn zo zwaar beschadigd dat ze voorgoed onbewoonbaar zijn, zegt de veiligheidsregio tegen regionale omroep Rijnmond. Het gaat om woningen boven de garage en woningen in de flat daartegenover.

Parlement Spanje stemt tegen omstreden amnestiewet voor Catalanen

3 months 2 weeks ago

De omstreden Spaanse wet die Catalaanse separatisten amnestie moet verlenen, is verworpen door het parlement. De Catalaanse partij Junts per Catalunya stemde zelf tegen de wet. De toekomst van de regering-Sánchez is hierdoor hoogst onzeker geworden.

De separatistische partij Junts van Carles Puigdemont stemde tegen de wet omdat de PSOE, de socialistische partij van Sánchez, niet akkoord wilde gaan met nieuwe amendementen die door Junts waren ingediend.

Junts wilde dat alle uitzonderingen die verband houden met terrorisme uit het wetsvoorstel zouden worden geschrapt, omdat partijleden, onder wie Puigdemont zelf, momenteel door rechtbanken worden onderzocht vanwege vermeende aan terrorisme gerelateerde misdaden.

Een parlementaire commissie gaat zich nu weer buigen over het wetsvoorstel. Het is mogelijk dat het voorstel wordt teruggestuurd voor een nieuwe stemming in het lagerhuis.

Nieuwe ambtstermijn door steun separatisten

De twee Catalaanse partijen Junts en Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) hadden de regering gesteund vanwege de aan hen beloofde amnestiewet. In november kon premier Sánchez daarom een nieuwe ambtstermijn krijgen.

In Spanje moest een nieuwe regering worden gevormd na de verkiezingen van afgelopen zomer, die door Sánchez werden verloren. De rechts-conservatieve Partido Popular kwam als winnaar uit de bus, maar het lukte die partij niet om een coalitie te smeden. Daardoor kwam de bal toch bij Sánchez te liggen.

Hij moest aankloppen bij Junts en ERC om voldoende zetels te krijgen. Dat lukte, maar nu moet hij zijn 'schuld' inlossen. Sánchez heeft de wet verdedigd door te zeggen dat amnestie de spanningen in Catalonië helpt bezweren. Maar een groot deel van het land is tegen de wet. Tegenstanders zijn bang dat als de separatisten amnestie krijgen, ze uiteindelijk weer zullen strijden voor een onafhankelijk Catalonië.

Ook wordt Sánchez verweten dat hij koste wat het kost wilde blijven regeren en daarom een overeenkomst heeft gesloten met de Catalanen.

Meermaals zijn grote groepen mensen de straat op gegaan om tegen de wet te demonstreren. In november demonstreerden 170.000 mensen in Madrid en afgelopen weekend organiseerde de Partido Popular (PP) nog een demonstratie waar zeker 45.000 mensen op af kwamen.

Beelden van de demonstratie in november:

Mocht het wetsvoorstel alsnog worden goedgekeurd in het parlement, dan zal het nog door de senaat moeten. Daar heeft de PP een absolute meerderheid. Mocht de wet worden aangenomen, dan moeten rechters per geval gaan bepalen of de amnestie wordt toegepast.

Steeds meer Noord-Europese artiesten tegen Israëlische deelname songfestival

3 months 2 weeks ago

In steeds meer landen roepen artiesten op tot een boycot van Israël op het Eurovisiesongfestival. Gisteren vroegen ruim duizend Zweedse artiesten in een open brief aan de European Broadcasting Union (EBU), de organisator van het muziekfeest, om het uitsluiten van Israël vanwege de oorlog in Gaza.

Vergelijkbare brieven verschenen eerder van artiesten in Finland, Noorwegen en IJsland die hun omroepen opriepen zich terug te trekken. De IJslandse publieke omroep overweegt dat nu. De EBU laat in een reactie weten dat Israël gewoon mee mag doen.

'Dubbele standaard'

Het songfestival wordt in mei gehouden in de Zweedse stad Malmö. "Door toe te staan dat Israël deelneemt aan het Eurovisiesongfestival, toont de organisatie een dubbele standaard die haar geloofwaardigheid ondermijnt", schrijven de Zweedse artiesten, onder wie Robyn, First Aid Kit, Fever Ray, en voormalig songfestivaldeelnemer Eric Saade. De Israëlische ambassadeur in Zweden, Ziv Nevo Kulman, noemt de oproep van de Zweedse artiesten "een cadeautje aan terroristen van Hamas".

In 2022 zette de EBU Rusland uit de competitie "in het licht van de ongeëvenaarde crisis in Oekraïne". Dat deed de organisatie nadat de omroepen van Finland en Estland hadden gedreigd weg te blijven als Rusland zou meedoen, en Nederland, Zweden en Denemarken de EBU hadden opgeroepen om Rusland te weren.

Meer Noord-Europese landen

Eerder ondertekenden 1400 Finse artiesten een petitie waarin staat dat "een land dat oorlogsmisdaden pleegt, geen podium gegeven moet worden om zijn imago op te poetsen met muziek". In Noorwegen liep een demonstrant tijdens de voorronde het podium op met een Palestijnse vlag.

De IJslandse omroep RÚV heeft laten weten in overleg met de uiteindelijke winnaar van de voorronde te beslissen of de omroep zich terugtrekt. In 2019 kreeg de omroep nog een boete, nadat IJslandse artiesten op het podium een Palestijnse vlag toonden tijdens het songfestival in Israël.

De Zweedse omroep SVT zegt niet te kunnen beslissen over de deelname van Israël. "Al onze handelingen krijgen een politieke lading in dit klimaat met grote conflicten. De EBU beslist wie deelneemt aan de competitie, en als het gastland voegen wij ons naar wat de EBU zegt."

De EBU laat in een reactie weten dat ze Israël niet uitsluit van de competitie, omdat "het een competitie voor omroepen is - niet overheden - en de Israëlische omroep al vijftig jaar meedoet". Bovendien is het "een apolitiek evenement dat publiek over de hele wereld verbindt."

Dat de EBU in 2022 wel besloot om Rusland in de ban te doen, komt onder meer doordat Oekraïne ook meedeed, schrijft de EBU. "Zoals gezegd is het songfestival een wedstrijd voor omroepen. Na herhaaldelijke schendingen van de lidmaatschapsverplichtingen en waarden van publieke media, werd Rusland geschorst." De Israëlische omroep houdt zich volgens de EBU wel aan de regels.

Een petitie die oproept tot de boycot van Israël op het songfestival is inmiddels ruim 25.000 keer ondertekend. Ook worden ondertekenaars opgeroepen een klacht in te dienen bij de EBU.

"De EBU is een vrij reactieve organisatie", zegt Jorn Kompeer, die het songfestival volgt voor de NOS. "Mocht de petitie echt heel groot worden of als andere landen zich tegen de deelname van Israël gaan keren, kan het zijn dat de EBU terugkomt van deze beslissing en Israël toch wordt uitgesloten."

Vanavond vindt de loting plaats waarin wordt bepaald welke landen het tegen elkaar opnemen in de twee halve finales. Israël kiest volgende week zijn vertegenwoordiger voor het songfestival. In maart wordt het nummer bekendgemaakt, schrijft The Times of Israel.

Kamer wil Lelystad Airport niet meer open voor commerciële luchtvaart

3 months 2 weeks ago

Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat Lelystad Airport niet meer opengaat voor commerciële luchtvaart. Een voorstel daartoe van de Partij voor de Dieren kreeg vanmiddag een meerderheid. GroenLinks-PvdA, NSC, D66, BBB, CDA, SP, ChristenUnie en Volt steunden de motie met daarin de oproep aan het kabinet met een plan te komen om Lelystad Airport niet meer te openen voor commerciële vluchten.

Partijen vinden onder meer vanwege het klimaat, de volksgezondheid en de schaarse zogeheten stikstofruimte het niet meer verantwoord op die locatie burgerluchtvaart te starten.

PvdD-Kamerlid Teunissen spreekt van een "geweldige stap" vooruit voor klimaat en volksgezondheid.

Alleen VVD en PVV uitgesproken voorstander

Het plan, ooit bedoeld om vluchten van het drukke Schiphol over te brengen naar Lelystad, kreeg de afgelopen jaren al steeds minder politieke steun. In veel verkiezingsprogramma's stond dat de luchthaven niet open kan gaan voor passagiersvluchten. Alleen VVD en PVV waren in hun programma's uitgesproken voorstander van het openen van het vliegveld.

PVV-Kamerlid Boutkan spreekt van een "zwarte dag" voor omwonenden, reizigers en de regio. Hij heeft het over enorme geldverspilling omdat er miljoenen overheidsgeld in de opening zijn gestoken. Hij verwijt de Kamermeerderheid die nu voor dit voorstel stemt "kortetermijnoogjes' te hebben en houdt hoop op een andere oplossing.

Ook NSC en BBB willen Lelystad niet meer open

Twee partijen die nu formeren, zijn wel voor de opening van het vliegveld: PVV en VVD. Maar de andere twee partijen die formeren, NSC en BBB, hebben wel voor de motie van de Partij voor de Dieren gestemd. Christine Teunissen erkent dat het tijdens de formatie een beetje "bestuurlijk niemandsland is" maar wijst erop dat het voorstel nu is aangenomen door een Kamer die "wel missionair" is.

Volgens de gemeente en ondernemers in de buurt heeft het niet opengaan economische gevolgen. Er is de afgelopen jaren ruim 200 miljoen euro gestoken in het klaarmaken van Lelystad Airport voor commerciële luchtvaart.

"De opening van Lelystad Airport is goed voor Lelystad en de regio", zegt een woordvoerder van het vliegveld. "Ook biedt het de kans de nachtvluchten van Schiphol te verplaatsen naar overdag op Lelystad Airport. We zijn dan ook teleurgesteld in deze stemming en wachten af wat een nieuw kabinet besluit."

Een woordvoerder van de provincie Flevoland zegt "verrast" te zijn door het besluit. "Lelystad Airport was na de val van kabinet-Rutte IV controversieel verklaard. Wij vinden dit een teleurstellend signaal voor de regio, omdat de uitbreiding van de luchthaven economische kansen voor Flevoland biedt."

De motie van de Partij voor de Dieren roept het kabinet ook op in overleg met lokale autoriteiten en inwoners alternatieve plannen te ontwikkelen voor "een maatschappelijke investering" in de regio.

Taakstraffen voor geweld bij blokkade protest tegen Zwarte Piet in Staphorst

3 months 2 weeks ago

Drie mannen zijn veroordeeld tot taakstraffen van 180 uur voor hun rol bij de rellen voorafgaand aan de sinterklaasintocht in Staphorst in 2022. De rechter oordeelt dat er sprake was van geweld en het bewust tegenhouden van een demonstratie van Kick Out Zwarte Piet (KOZP).

Die actiegroep wilde op 19 november in het Overijsselse dorp demonstreren omdat er zwarte pieten meeliepen met de intocht. Voorafgaand aan de intocht hadden tientallen mensen zich bij de afrit van de A28 verzameld om daar de betogers tegen te houden. Enkele auto's met daarin activisten en waarnemers van Amnesty International werden door de menigte belaagd en bekogeld met eieren. Ook waren er kraaienpoten op de weg gegooid.

Het Openbaar Ministerie besloot uiteindelijk om vier van de betrokkenen te vervolgen: drie mannen (van 21, 24 en 27 jaar) uit Staphorst en een man uit Twenterand. De zaak van die laatste verdachte wordt begin april behandeld. Twee van de drie mannen die vandaag terechtstonden, waren op 19 november zwart geschminkt en verkleed als Zwarte Piet.

Ze hebben volgens de rechter op auto's geslagen en hield een van hen een brandende fakkel bij de opening van het raam van een van de auto's. "Het is in een opwelling gebeurd. Ik heb me laten opnaaien en ben met de groep meegelopen", citeert RTV Oost de man met de fakkel in de rechtbank.

"Het is wel wat uit de hand gelopen, dat geef ik toe", zei de 27-jarige verdachte twee weken geleden tegen de rechter.

Schadevergoeding

Het OM wilde dat de mannen ook allemaal twee weken de cel ingingen, maar de rechter ging daar niet in mee. Wel moeten de mannen een schadevergoeding van ruim 2300 euro betalen aan de eigenaar van een beschadigde auto.

Vanwege de rellen besloot Staphorst om in 2023 helemaal geen sinterklaasintocht te organiseren.

Oceaanbodem barst van het leven, dilemma voor winning kostbare metalen

3 months 2 weeks ago

Een paar weken nadat Noorwegen als eerste land toestemming had gegeven voor onderzoek naar omstreden diepzeemijnbouw, blijkt uit Nederlands onderzoek dat diepzeemijnbouw mogelijk veel meer leven kan verstoren dan gedacht. De oceaanbodem, een enorme bron van kostbare metalen voor de energietransitie, blijkt meer biodiversiteit te bevatten dan verwacht. Reden voor onderzoekers om te manen tot voorzichtigheid.

Voor haar onderzoek deed Coral Diaz-Recio Lorenzo van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) onder meer onderzoek naar mangaanknollen. Deze miljoenen jaren oude knollen ter grootte van een aardappel bevatten tal van waardevolle metalen als kobalt, koper en nikkel en worden ook wel de "truffels van de oceaan" genoemd, naar de peperdure zwammen waar ze een beetje op lijken.

De vraag naar de metalen en mineralen die ook in de knollen zitten, neemt volgens het Internationaal Energieagentschap de komende jaren met 70 procent toe. Elektrische auto's, windmolens, smartphones: ze hebben de stoffen allemaal nodig. Mijnbouwbedrijven en baggeraars kijken dan ook niet voor niets verlekkerd naar de knollen die onder meer in delen van de Stille Oceaan op zo'n 4,5 kilometer diepte liggen.

Maar het delven van de knollen is niet onomstreden. Milieuorganisaties en onderzoekers wijzen al tijden op de impact ervan op de vrijwel onaangetaste oceaanbodem. Ze vragen zich af of het ecologisch verantwoord is om de knollen naar de oppervlakte te halen met grote zuigmachines die ook gigantische stofwolken veroorzaken. Hoewel er nog veel onbekend is over het leven op de oceaanbodem, vinden ze het aannemelijk dat de verstoring van het leven groot zal zijn.

Het onderzoek van het NIOZ lijkt in ieder geval een deel van hun zorgen te bevestigen. "Dat er leven op de knollen zit wisten we al, maar ín de knol zit ook leven", zegt marien bioloog Sabine Gollner van het NIOZ. Ze begeleidde Diaz-Recio Lorenzo in haar onderzoek naar het leven op 4000 meter diepte in de zogenoemde Clarion Clipperton Zone. "Dit onderzoek laat zien dat je echt voorzichtig moet zijn met commerciële diepzeemijnbouw."

Het gebied dat is onderzocht, waar ook wordt gekeken naar mogelijkheden voor diepzeemijnbouw:

De mangaanknollen en hun omgeving blijken druk bewoond door allerlei diersoorten. "Zo'n knol is poreus, er zitten gangetjes in. In één knol leven vijftien tot soms wel 200 diertjes, blijkt hieruit." Er leven bijvoorbeeld roeipootkreeftjes en aaltjes in en op de knollen, maar er werden ook eitjes aangetroffen, wat het voorstelbaar maakt dat dieren de oceaantruffels gebruiken voor de voortplanting.

En de genen van de dieren in de mangaanknollen zijn bovendien in veel gevallen anders dan die van de dieren in de bodem eromheen. Gollner: "Het is mogelijk een vrij unieke diergemeenschap die ook in de knol leeft."

Ze wijst erop dat mangaanknollen heel langzaam ontstaan. "Zo'n knol groeit met een aantal millimeters per miljoen jaar. Als je zo'n knol weghaalt, neem je dus al het leven dat zich op of in zo'n knol bevindt ook weg. En van grotere organismen, zoals sponzen of koralen, weten we ook dat die de knol nodig hebben als leefruimte. Als je de knol weghaalt, verdwijnt dus ook dat leven op deze plek voor mogelijk miljoenen jaren", legt Gollner uit.

Allseas ziet kansen

Veel bedrijven die de mangaanknollen van de bodem willen halen, wachten op regelgeving. Het Nederlandse offshorebedrijf Allseas is zo'n bedrijf.

"Elke vorm van winning van metalen, op land en op zee, heeft invloed op het milieu. Zero impact bestaat niet", reageert Allseas. "Het gaat dus om oplossingen met de minste impact. Wij zijn ervan overtuigd dat het verzamelen van deze mangaanknollen van de zeebodem, kijkend naar de CO2-voetafdruk, de milieu-impact en de sociaaleconomische impact, veel duurzamer is dan winning van deze metalen door mijnbouw op het land."

Gollner van het NIOZ wijst er overigens op dat er geen wetenschappelijk onderzoek is dat mijnbouw op land en in zee vergelijkt, dus dat niet zo te zeggen valt wat er duurzamer is.

De marien bioloog legt uit dat veel knollenvelden in internationale wateren liggen en dat de wetgeving daar bij de Internationale Zeebodemautoriteit (ISA) ligt. "Dat maakt dit een ontzettend groot vraagstuk, want het gaat om zo'n 50 procent van het aardoppervlak. Ze zijn ermee bezig en ze proberen de regelgeving voor diepzeemijnbouw klaar te hebben in 2025, maar er zijn nog wel wat vraagstukken waar ze wat mee moeten."

Kijk hier naar de video over de eerste succesvolle winning van schaarse metalen voor batterijen in de Stille Oceaan:

Appartementen gesloopt na brand parkeergarage Den Bosch

3 months 2 weeks ago

Ongeveer een derde van de 22 woningen die onbewoonbaar werden verklaard na de brand in een parkeergarage in Den Bosch twee weken geleden, moet worden gesloopt. Dat bevestigen bewoners aan Omroep Brabant.

Op 17 januari brak 's ochtends brand uit in de parkeergarage van een wooncomplex in een buitenwijk van Den Bosch. Alle 86 appartementen werden ontruimd.

Automobilist overleden

De brand ontstond nadat een automobilist in de parkeergarage onwel was geworden en met de auto tegen een muur reed. Vandaag werd duidelijk dat het om een bewoner ging en dat de persoon is overleden, schrijft de regionale omroep.

De meeste bewoners konden kort na de brand terug naar hun huis. Bewoners van 22 onbewoonbare appartementen verblijven nog altijd bij familie, vrienden of op een vakantiepark.

De woningen worden afgebroken en herbouwd. Het gaat volgens de voorzitter van de vereniging van eigenaren zeker anderhalf jaar duren voordat deze bewoners kunnen terugkeren.

Een ander deel van de 22 appartementen kan sneller worden hersteld met een nieuwe betonvloer. De overige bewoners moeten nader onderzoek afwachten en weten überhaupt nog niet of hun woning hersteld kan worden.

Fietsfabrikant Accell (Batavus, Sparta) schrapt tot 150 banen in Nederland

3 months 2 weeks ago

Fietsfabrikant Accell, bekend van merken als Batavus en Sparta, gaat reorganiseren. Daardoor worden er 100 tot 150 banen geschrapt. In totaal werken er 670 mensen bij het Heerenveens bedrijf verspreid over twee vestigingen. Het bedrijf voegt die samen en verplaatst een deel van de productie naar het buitenland.

Accell heeft fabrieken in Hongarije en Turkije waar de grootschalige productie van fietsen zal gebeuren. "Helaas kan de verplaatsing van productie niet plaatsvinden zonder dat bepaalde functies komen te vervallen", zegt de directeur Tjeerd Jegen.

In Heerenveen worden nog wel alle merken geproduceerd, maar dat gebeurt op kleinere schaal. Ook zal de fabriek in Heerenveen zich richten op het produceren van speciale merken en modellen, zoals bakfietsen voor de merken Babboe en Carqon.

Bond wil goed vangnet

FNV maakt zich zorgen over deze ontwikkeling. "Een deel van de productie verdwijnt uit Nederland en gaat naar lagelonenlanden. De vrees is dat dit uiteindelijk leidt tot het sluiten van de fabriek in Heerenveen", zegt de vakbond. Vandaag sprak de bond enkele medewerkers: "De mensen zijn hard geraakt, ze lopen daar huilend rond."

De vakbond gaat binnenkort om tafel met Accell en pleit voor een goed vangnet voor de medewerkers die hun baan verliezen. Ook praten ze verder over de bestaanszekerheid van de fabriek in Heerenveen.

Accell is twee jaar geleden voor 1,6 miljard euro in handen gekomen van twee Amerikaanse investeringsmaatschappijen. Bij het bedrijf werken bijna 3700 mensen verspreid over vijftien landen. In 2022 verkocht Accell wereldwijd ongeveer 845.000 fietsen.

Verdriet na explosie in Rotterdam: 'Ik kon hem niet redden'

3 months 2 weeks ago

Het was een oorverdovende knal en toen "een secondelang stilte, gevolgd door een vuurzee". Zo omschrijven buurtbewoners de explosie en de daaropvolgende brand die gisteravond in Rotterdam plaatsvonden. De dreun werd kilometers verderop gevoeld, maar het is in de straat zelf waar de emoties een dag later hoog oplopen. "Ik heb gedaan wat ik kon, maar ik kon hem niet redden", zegt een buurtbewoner.

Het is een grote ravage in de straat in Rotterdam-Zuid. De brandlucht is van ver te ruiken. Op de plek waar normaal gesproken drie garagedeuren te zien zijn, zit een groot gapend gat. De garagedeur zelf is over een flatgebouw van drie hoog gelanceerd en in het perkje in een straat verderop terechtgekomen. Een blauwe auto ligt in de kreukels op zijn kant. Ook ruiten in de omgeving zijn gesneuveld door de knal.

Er is nog veel onduidelijkheid over mogelijke slachtoffers. Volgens de Veiligheidsregio zijn drie mensen vermist en wordt "er met het scenario rekening gehouden dat ze nog binnen zijn". De brand die volgde na de explosie is geblust, de politie gaat zodra het veilig genoeg is samen met de forensische opsporing naar binnen om mogelijke slachtoffers te zoeken. De oorzaak van de explosie is nog niet bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat het gaat om een gasbrand.

Buurtbewoners zochten elkaar vanmiddag op in een buurtcentrum:

Het is de hele dag een komen en gaan van buurtbewoners. Een groep familieleden verzamelt zich bij de politielinten. Zij maken zich ernstige zorgen om een naaste, een man die op het moment van de explosie aan het werk was in het pand. Een van zijn neven zegt dat hij in een online vergadering zat en dat er rond 20.22 uur een knal te horen was. Het beeld ging op zwart. Sindsdien proberen ze hem te bellen, maar zijn telefoon gaat niet meer over.

Wat de familie niet kan verkroppen, is dat de politie nog steeds niet naar binnen is gegaan. "Laat ons desnoods zelf zoeken", zegt een van de neven. Inmiddels zijn er wel zoekhonden naar binnengegaan. Die sloegen aan op drie plekken. De familie bereidt zich voor op het ergste scenario.

Ontzettend luguber

Dat er iemand dood is, daar is een flatbewoner die schuin tegenover de garage woont zeker van. Hij snelde gisterenavond na de explosie zonder na te denken naar de plek toe om te helpen.

"Het plafond was al naar beneden gekomen en ik zag een man over het puin klimmen. Die heb ik eruit getrokken", vertelt de buurtbewoner wijzend naar de plek waar het gebeurde. Wat hij daarna zag, noemt hij zelf "ontzettend luguber".

Er stond een man in de vlammenzee, schreeuwend om hulp. "Hij schreeuwde het uit, echt van de pijn. Verschrikkelijk om te zien", vertelt hij met tranen in zijn ogen. "De vlammenzee werd erger en erger, het werd te gevaarlijk", vervolgt hij. "Ik heb gedaan wat ik kon, maar ik kon hem niet redden."

Engeltje op de schouder

De buurtbewoner zoekt troost bij zijn buurvrouw van dezelfde flat. Ze wonen nog geen 20 meter van de plek vandaan en ook zij heeft het drama van dichtbij meegemaakt. "Twee minuten voor de explosie liep ik daar nog, op de plek waar nu die blauwe auto ligt. Ik heb echt een engeltje op mijn schouder", verzucht ze.

Een vrouw die aan de achterkant van het pand in een flat woont, zegt ook dat ze geluk heeft gehad. De schade daar is enorm. Even later huilt ze uit bij een buurvrouw op de galerij. "Ik zal er wel slecht van slapen de komende dagen."

Onbewoonbaar

Naast verdriet en ongeloof, heerst er ook onzekerheid in de straat: over het lot van de mogelijke slachtoffers, maar ook over wat er nu verder gaat gebeuren. Bewoners van 44 woningen zijn tijdelijk opgevangen in een sporthal, in hotels of bij familie ondergebracht, omdat hun huizen te erg beschadigd raakten. Het gas in die woningen is afgesloten, in huizen eromheen is op veel plekken geen stroom.

Het is nog onduidelijk wat de volgende stappen zijn, maar gezien de schade denken buurtbewoners dat het nog wel even duurt voordat ze weer naar huis kunnen. Voor velen is dat echter bijzaak. "Het is materiële schade, dat komt wel weer goed", zegt een van de vrouwen die achter het politielint staan. "Ik ben allang blij dat ik nog leef".

10 miljoen euro boete voor chemiebedrijf op Chemelot om nalatigheid

3 months 2 weeks ago

De rechtbank in Den Bosch heeft chemiebedrijf Sabic uit Sittard-Geleen een boete van 10 miljoen euro opgelegd voor nalatigheid. Volgens de rechtbank is bewezen dat het bedrijf op chemiecomplex Chemelot onvoldoende maatregelen heeft genomen om zware ongevallen te voorkomen.

De boete is lager dan de eis van het Openbaar Ministerie. Die had een boete van 25 miljoen euro gevraagd en wilde met hoge straffen een voorbeeld stellen voor andere bedrijven. De rechtbank is het eens met het OM dat Sabic nalatig is geweest, maar de rechtbank legt een lagere boete op omdat opzet niet is bewezen, meldt 1Limburg.

Dode en gewonden

Sabic stond terecht voor vier ongevallen op het Chemelot-terrein. In 2016 ontstond brand bij een naftakraker, dat is een tank waarin het olie-achtige nafta wordt verhit zodat de grondstof in kleinere delen uiteenvalt. Twee mensen raakten zwaargewond, een van hen overleed later in het ziekenhuis.

Bij een eerder incident in 2015 lekte er nafta uit een tankopslag. Dat gaf onder meer stankoverlast voor de omgeving en was gevaarlijk voor personeel. Bij een ander incident lekte het gas isobutaan weg. Nog geen drie jaar later gebeurde opnieuw een ongeluk bij de naftakraker. Een onderhoudsmonteur liep toen brandwonden op.

'Onachtzaam en onzorgvuldig gehandeld'

Volgens de rechtbank zijn er door de nalatigheid van Sabic slachtoffers gevallen en heeft het bedrijf "onachtzaam en onzorgvuldig gehandeld". "Verschillende keren reageerde het bedrijf niet of nauwelijks op aanwijzingen van potentieel gevaarlijke gebreken."

Volgens de rechtbank is niet bewezen dat er opzettelijk nafta is vrijgekomen. Het chemiebedrijf is wel schuldig bevonden omdat de installatie niet goed werd onderhouden. De rechtbank vindt ook dat het Sabic te verwijten valt dat een los dak van een tankopslag niet goed sloot, waardoor er een groot probleem ontstond. En bij een lekkage heeft Sabic veel te lang gewacht met het melden van het incident.

Al met al vond de rechtbank een boete van 10 miljoen euro op zijn plaats. Bij het bepalen van de hoogte van die boete is gekeken naar de jaaromzet van het bedrijf. Sabic heeft al laten weten in hoger beroep te gaan.

Vrijspraak en boetes

De rechtbank deed ook uitspraak tegen drie andere chemiebedrijven op het Chemelot-complex, evenals tegen Chemelot zelf, dat als overkoepelend bedrijf vergunninghouder is. Het OM verweet de exploitant dat het medeverantwoordelijk is voor zes incidenten die tussen 2015 en 2017 plaatsvonden en eiste daarom een boete van 7,5 miljoen euro, waarvan 5 miljoen voorwaardelijk.

De rechtbank ging hier niet in mee en sprak Chemelot volledig vrij. Volgens de rechtbank is Chemelot niet verantwoordelijk voor de manier waarop de verschillende ondernemingen hun bedrijfsprocessen op het terrein inrichten. En daarmee is de Chemelot-organisatie ook niet verantwoordelijk voor overtredingen.

Chemiebedrijven OCI Nitrogen en AnQore kregen elk een boete van 360.000 euro vanwege de gevaarlijke incidenten die bij de bedrijven hebben plaatsgevonden. De rechtbank vindt dat de bedrijven onvoldoende maatregelen hebben getroffen om ongelukken te voorkomen. De geldboetes vallen flink lager uit dan de 2,5 miljoen die het OM had geëist.

Tegen chemiebedrijf Borealis had het OM een boete van 45.000 euro geëist, omdat het een fout zou hebben gemaakt bij het melden van een brand bij het bedrijf. Volgens de rechtbank had het bedrijf juist correct gehandeld en lag de fout bij de centrale meldkamer. Het bedrijf is daarom vrijgesproken.