Aggregator
Ziekenhuis Meppel test neurologisch onderzoek op afstand
Het Isala ziekenhuis in Meppel gaat testen of artsen op afstand even goed een diagnose kunnen stellen als aan het bed. Dat zou op termijn een oplossing kunnen zijn voor een groeiend tekort aan specialisten. Als ziekenhuizen digitaal kunnen samenwerken, zijn artsen bovendien geen tijd kwijt aan het reizen tussen verschillende locaties.
Het Isala in Meppel gaat samenwerken met de vestiging in Zwolle. De proef begint in april, op de spoedeisende hulp. Patiënten die daar binnenkomen met een beroerte, worden door twee neurologen gezien. De een aan het bed, de ander tegelijkertijd via een camera.
Onderzoek bij zo'n zestig patiënten moet uitwijzen of beide artsen tot dezelfde conclusies komen. "Het gaat om zorg waarbij subtiliteiten van belang zijn", zegt Gert-Jan Mauritz, spoedeisendehulparts in Meppel.
CameraWanneer een ambulance aankomt, zet de neuroloog ter plekke een bril met camera op en maakt online verbinding met de neuroloog op afstand. Die hoeft dan alleen maar een laptop open te klappen om te zien wat de arts op locatie ook ziet. Er kan ook direct met elkaar gecommuniceerd worden. Dan kan de arts op afstand bijvoorbeeld vragen of er naar de pupilreflex gekeken kan worden.
"Op het scherm kunnen we uitvergroten, aanwijzen en laten zien", zegt Mauritz. De camera is speciaal ontwikkeld voor dit doeleinde, vertelt hij bij RTV Drenthe. "Er is een veilige verbinding. Niemand anders kan meekijken." De beelden worden niet opgenomen en bewaard, benadrukt hij.
Er is specifiek voor gekozen om te testen met neurologen. In Meppel werken die door een personeelstekort namelijk niet in de avonden en nachten; maar in Zwolle wel. Het komt soms voor dat een arts uit Zwolle moet komen om een patiënt te zien.
NeuroloogAls de test succesvol is, kan dat betekenen dat in een volgende fase getest wordt met alleen een neuroloog op afstand. Als ook dat goed gaat, zou het uiteindelijk 's nachts niet meer nodig zijn om een neuroloog naar Meppel te sturen.
Het is een mogelijke oplossing om de zorg in Meppel in stand te houden, zegt Mauritz. "Zodat ook bij een dreigend tekort aan specialisten de beroertezorg in Meppel optimaal kan blijven."
Twee jaar geleden ging de spoedeisende hulp in Meppel tijdelijk dicht vanwege een tekort aan artsen. Inmiddels is dat tekort verholpen, maar nog altijd is er veel behoefte aan personeel.
Dieuwertje Blok begraven in Koedijk: 'Het was warm met veel bloemen en kleur'
Presentatrice Dieuwertje Blok is begraven in Koedijk. Er waren zo'n dertig familieleden en een paar vrienden aanwezig, vertelt haar partner Peter de Bie aan persbureau ANP.
De Bie spreekt van een "geweldig afscheid en goed georganiseerde uitvaart". "Het was warm en met heel veel bloemen en met veel kleur, dat wilde ze ook. Mensen mochten ook absoluut niet in het zwart komen. Dieuwertje wilde een feestje en ze kreeg een feestje."
Zaterdag was er een uitvaart in Naarden, waar ongeveer 350 mensen afscheid namen.
De nabestaanden werden volgens De Bie "totaal overvallen door de grootsheid" die het overlijden van Blok teweegbracht. "Wat er in Nederland is gebeurd was voor ons echt onwaarschijnlijk", zegt hij. "Als je dat ziet, ben je daar heel erg blij om. Je hebt je nooit gerealiseerd dat zij zoveel voor Nederland en voor de kinderen heeft betekend."
Blok overleed op 2 maart op 67-jarige leeftijd. Ze had neuskanker. De ziekte was in eerste instantie succesvol behandeld, maar eind januari werd bekend dat de kanker was teruggekomen en niet meer te behandelen was.
GeliefdBlok begon in 1980 als omroepster voor de KRO en is sindsdien veelvuldig op televisie te zien geweest.
Ze was vooral bekend van Het Sinterklaasjournaal, dat zij 23 jaar lang presenteerde. Ze was bij meerdere generaties geliefd. Zelf noemde Blok haar populariteit "eerder mazzel dan verdienste".
Amerikaanse en Europese beurzen in het rood, want Trump sluit een recessie niet uit
De Amerikaanse beurzen kleurden rood vandaag na de uitspraak van president Trump op televisie dat hij een recessie dit jaar niet uitsluit. Ook op de Europese beurzen waren de gevolgen te merken en sloten de beurzen met verliezen.
"Ik waag me liever niet aan dat soort voorspellingen", reageerde Trump toen een verslaggever van Fox News hem vroeg of hij een recessie waarschijnlijk acht. "Er is een overgangsperiode, want wat we aan het doen zijn is heel erg groot. We brengen rijkdom terug naar Amerika. Dat is iets groots. Dat zal tijd vergen."
De Amerikaanse aandelenbeurzen kampen al weken met dalende koersen vanwege de vrees dat Trumps handelsoorlog het land in een recessie zal storten. En de president sluit dit dus niet uit, zei hij zelf. Daarnaast is er ook veel onzekerheid in de markt door het geopolitieke beleid van Trump, zoals zijn toenadering tot Rusland.
HandelsoorlogIn Nederland daalden de koersen van ASML en ASMI met respectievelijk zo'n vier en zes procent. In Amerika eindigde de techbeurs Nasdaq met een verlies van zo'n vier procent. De beurs beleefde hiermee haar slechtste dag sinds 2022. De Amsterdamse AEX sloot met een verlies van één procent.
De handelsoorlog hangt al weken in de lucht en ging vorige week echt van start toen Trump invoerheffingen op spullen uit Canada en Mexico invoerde. Ook China kreeg vorige week extra heffingen opgelegd. De heffingen op producten uit Mexico stelde hij donderdag weer uit tot begin april.
Toestand paus 'niet meer zorgwekkend', blijft nog wel in ziekenhuis
Paus Franciscus reageert goed op zijn behandeling in het ziekenhuis. Volgens zijn artsen is zijn gezondheidstoestand niet meer zorgwekkend, meldt het Vaticaan.
De 88-jarige kerkleider ligt sinds 14 februari in het Gemelli-ziekenhuis in Rome. Hij werd opgenomen met ademhalingsproblemen als gevolg van een dubbele longontsteking.
Hoe lang de paus in het ziekenhuis moet blijven is nog niet bekend. Artsen verwachten dat de behandeling nog een aantal dagen moet worden voortgezet.
De afgelopen weken was de situatie van de paus erg veranderlijk. Zo werd meerdere keren gemeld dat het iets beter met hem ging, maar hij heeft ook meerdere keren een terugval gehad met acute ademhalingsproblemen.
Gevoelig voor longinfectiesDe laatste dagen is zijn toestand stabiel. Franciscus krijgt zuurstof toegediend en ondergaat ademhalingstherapie om zijn ademhaling te verbeteren.
Een aantal dagen geleden was de paus te horen in een audioboodschap die hij in het ziekenhuis had opgenomen:
Paus Franciscus heeft al jaren gezondheidsproblemen. Hij is gevoelig voor longinfecties omdat op zijn 21ste een deel van zijn rechterlong is verwijderd als gevolg van een zware longontsteking. Twee jaar geleden lag de paus in het ziekenhuis vanwege een zware bronchitis of mogelijke longontsteking.
Franciscus leidt de Rooms-Katholieke Kerk sinds 13 maart 2013. Een conclaaf van kardinalen koos hem toen als opvolger van de afgetreden paus Benedictus.
Frenna en Froukje grote winnaars bij muziekprijs Edisons
Frenna en Froukje zijn de grote winnaars bij de 65e editie van muziekprijs de Edisons. De awards zijn vanavond uitgereikt in het AFAS Theater in Leusden. Ook Roxy Dekker valt in de prijzen.
Frenna wint met het nummer Pretty Girls de Edison voor Best Song. "De winnaar van deze categorie verklaarde de zomer roze en deed dit zó ritmisch, dat het land bijna gehypnotiseerd volgde", schrijft de jury. De artiest heeft volgens de jury sinds zijn doorbraak met de hiphopgroep New Wave bewezen dat hij gigantische hits weet te maken. "Succes kent vaak vele vaders, maar in dit geval is het er eentje en heet hij Frenna."
Hij won van Roxy Dekker in deze categorie, zij was genomineerd met het nummer Sugardaddy. "Ik was eigenlijk alleen gekomen om mijn outfit te laten zien, want ik dacht dat Roxy Dekker er met de prijs vandoor zou gaan", zegt hij in zijn dankwoord.
Het nummer Pretty Girls van Frenna:
Froukje wint met haar album Noodzakelijk Verdriet de Edison voor Best Album. "Een jonge geest met een oude ziel", schrijft de jury in het rapport. Eerder sleepte zij al twee Edisons in de wacht met haar albums Licht en Donker en Uitzinnig.
Ze kan de prijs zelf niet in ontvangst nemen, maar kijkt mee via een videoverbinding. Roxy Dekker wint haar tweede Edison, in de categorie Pop. Vorig jaar won ze de prijs voor Nieuwkomer. Nu wint rapper Elmer in die categorie.
HiphopRapper Fresku wint zijn eerste Edison in de categorie Hiphop met zijn album Leren Leven. "Dit album weet op een heel eigen manier een wereld te schetsen waar de vervreemding bijna vertrouwd voelt", aldus de Edisonjury. Fresku laat volgens hen al jaren zien dat zijn creativiteit geen grenzen kent.
Als hij de award in ontvangst neemt op het podium is hij even sprakeloos. "Ik heb hem gewoon", komt er na een paar seconden uit. Hij zegt "ontzettend veel tijd en liefde" in het album te hebben gestoken.
De Jeugd van Tegenwoordig mag de Edison Pop Oeuvreprijs 2025 in ontvangst nemen. De groep kreeg de prijs vrijdag al uitgereikt in het tv-programma Beau, maar is vanavond ook aanwezig. "Ik heb niets voorbereid, want het was echt een verrassing", grapt JvT-lid Pepijn op het podium. "Mensen vragen de afgelopen tijd vaak: hoe blijven jullie al twintig jaar relevant? Ik heb geen idee. Yet here we are."
Zoektocht gestaakt naar vermist bemanningslid van gebotste schepen Noordzee
De Britse kustwacht is gestopt met zoeken naar het vermiste bemanningslid van vrachtschip Solong. Dat zegt een woordvoerder tegen de BBC. "Na een uitgebreide zoektocht is het vermiste bemanningslid helaas niet gevonden, en is de zoektocht beëindigd."
Het vrachtschip Solong kwam maandagochtend voor de Engelse kust in aanvaring met een tanker die voor anker lag. Er ontstond een brand en de tanker begon vliegtuigbrandstof te lekken. De overige 13 opvarenden van de Solong zijn volgens de woordvoerder veilig aan wal gekomen, net als alle 23 opvarenden van het andere schip.
De reder van de Solong, Ernst Russ, zegt dat beide schepen "significante schade" hebben opgelopen bij de aanvaring en de daaropvolgende brand. Zowel het vrachtschip als de tanker staat nog in brand. Vliegtuigen van de kustwacht "houden de situatie in de gaten", aldus de woordvoerder.
De Solong vervoerde onder meer vijftien containers met het giftige natriumcyanide. Of daarvan iets in zee terecht is gekomen, is niet bekend.
Vanwege de aanvaring is de brede monding van de Humber bij Hull afgesloten voor al het scheepvaartverkeer, meldt P&O Ferries. De veerdienst onderhoudt de verbinding tussen Rotterdam en Hull.
P&O zegt dat nog niet duidelijk is hoe laat de afvaarten vanaf Hull en Rotterdam weer kunnen plaatsvinden. Het bedrijf wil de dienst hervatten als de afsluiting voorbij is.
Hoe de aanvaring kon gebeuren, is nog onduidelijk.
Op videobeelden zijn grote rookpluimen te zien:
Utrecht brengt bommen uit Tweede Wereldoorlog in kaart
De gemeente Utrecht heeft in kaart gebracht waar mogelijk nog bommen uit de Tweede Wereldoorlog in de grond liggen. Dat moet werkzaamheden in de grond en het water veiliger maken.
Tot nu toe moest voor elk project met werkzaamheden in de grond of het water een onderzoek naar explosieven worden uitgevoerd. Dat is door de nieuwe "bommenkaart" niet meer nodig, en dat bespaart volgens de gemeente Utrecht tijd en kosten.
In totaal is 2,5 procent van Utrecht aangemerkt als "verdachte" plek waar explosieven kunnen liggen. Het gaat om vliegtuigbommen, landmijnen, handgranaten en raketten.
StationsgebiedDe verdachte gebieden zijn op de kaart oranje. Het Utrechtse stationsgebied was bijvoorbeeld doelwit van geallieerde bommenwerpers, omdat er treinen zouden hebben gestaan met onderdelen voor Duitse V2-raketten.
Ook de Rivierenbuurt kleurt oranje: in juli 1941 werden daar brandbommen op afgeworpen. Rond de forten aan de oostkant van de stad werd munitie achtergelaten, dus ook dat deel van de stad is oranje.
ArchievenDe bommenkaart is opgesteld na een uitgebreid historisch onderzoek, schrijft RTV Utrecht.
Hiervoor zijn archieven geraadpleegd van onder meer de Britse en Amerikaanse luchtmacht en het Duitse en Nederlandse leger. Ook zijn politierapporten, ruimingsverslagen, luchtfoto's en ooggetuigenverklaringen gebruikt. Volgens het onderzoeksbureau leverde dat een gedetailleerd overzicht op van verdachte locaties.
Wonen en werkenWie in een oranje gebied woont of werkt, hoeft zich geen zorgen te maken, benadrukt de gemeente: "Niet ontplofte explosieven blijven stabiel zolang ze niet worden verstoord. Bij werkzaamheden in de grond of bij zware trillingen kan het risico iets toenemen, maar dit blijft zeer klein."
Bij werkzaamheden zoals heien, baggeren, graven en ander grondwerk binnen de verdachte gebieden is nog wel aanvullend onderzoek nodig.
Syrische regering breidt macht uit dankzij deal met Koerden
De regering van Syrië heeft een deal gesloten met de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF). De overeenkomst leidt tot een staakt-het-vuren, het integreren van de door de Koerden geleide SDF in het Syrische leger en de hereniging van noordoost-Syrië met de rest van het land.
De deal werd vandaag ondertekend door de Syrische interim-president Sharaa en SDF-leider Abdi. Door de overeenkomst valt straks een nog groter deel van Syrië onder de controle van de regering. Die krijgt de grensovergangen met Turkije en Irak en vliegvelden en olievelden in het noordoosten van Syrië in handen.
De Koerden mogen hun eigen taal gebruiken en onderwijs opzetten, wat onder het regime van Assad verboden was.
De overeenkomst is geen totale verrassing. Een Koerdische leider zei vlak na de val van dictator Assad afgelopen december al dat de Koerden zich graag willen aansluiten bij de nieuwe regering. "Er moet een democratisch, gedecentraliseerd Syrië ontstaan waar de Koerden deel van uitmaken", zei Salih Muslim tegen Nieuwsuur. "Wij horen ook bij het Syrische volk."
In het Syrische kustgebied laaide het geweld de afgelopen dagen op; het was de grootste gewelduitbarsting sinds Assad werd verdreven.
Voormalige militairen van Assad voerden een grootschalige aanval uit op ordetroepen van interim-president Sharaa. De gewapende groepering noemt zichzelf de Militaire Raad voor de Bevrijding van Syrië (MRBS).
Troepen van de nieuwe machthebbers namen vervolgens wraak. Er zijn in een paar dagen tijd bijna duizend burgers gedood, voornamelijk alawieten, de religieuze minderheid waartoe ook Assad behoorde. Duizenden zijn op de vlucht geslagen en vertellen de meest gruwelijke verhalen. "We worden uitgemoord, ik kan nog niet bevatten wat ik heb gezien, iedereen is bang", zei een vluchteling in Libanon tegen de NOS.
Sharaa zegt dat de massamoord een bedreiging is voor zijn streven om het land te verenigen. Hij beloofde de verantwoordelijken te straffen, ook als dat zijn eigen bondgenoten zijn.
Alawieten in Nederland vrezen voor het lot van hun familie in Syrië. "Het is genocide":
Solar-Powered E-Reader With No Buttons
Gmail-AI-functie kan Calendar-events aanmaken op basis van inhoud van e-mail
Koerden in Turkije voorzichtig hoopvol over mogelijk nieuw PKK-vredesproces
In de Koerdische gemeenschap is voorzichtig positief gereageerd op de oproep van PKK-leider Öcalan om de wapens neer te leggen. Koerden hopen dat een nieuw vredesproces een einde maakt aan de repressie van de Turkse staat.
In mei vorig jaar viel de terreurpolitie het Koerdische café Pine Cand in het centrum van Diyarbakir binnen. Ze doorzochten het café en arresteerden de eigenaar, Ramazan Simsek. Een paar dagen voor de politie-inval had Simsek op sociale media aangekondigd dat in zijn café de voertaal voortaan alleen Koerdisch zou zijn.
Klanten worden bediend in het Koerdisch en niet in het Turks, was de boodschap. Een belangrijk statement, vond hij zelf. "Ik verdedig een taal die onder druk staat", zegt hij vanachter de bar in het café. "Opkomen voor de Koerdische taal is opkomen voor democratie en culturele diversiteit. Daarom word ik nu vervolgd."
HuisarrestCafé Pine is een culturele ontmoetingsplaats voor Koerden in Diyarbakir. Aan de muren hangen Koerdische spotprenten en foto's van Koerdische muzikanten. Er wordt Koerdische muziek gedraaid, in de boekenkast staan Koerdische tijdschriften en boeken. In het weekend is er livemuziek en tijdens Koerdische feestdagen wordt er gedanst en gezongen.
Drie maanden zat Simsek in huisarrest, zijn zaak loopt nog. De aanklacht had te maken met "het verbannen van de Turkse taal" in zijn café. Simsek ontkent dat hij Turks spreken verbiedt. "Als gasten geen Koerdisch kunnen spreken, dan spreken we Turks. Het gaat ons om het stimuleren van het spreken van de Koerdische taal. Een taal die helaas aan het verdwijnen is."
Later werd aan de aanklacht toegevoegd dat in Simseks café Koerdische volksliederen worden gezongen, waarmee hij zich schuldig zou maken aan "het maken van propaganda voor een terroristische organisatie".
Toegenomen repressieHet is al decennia het lot van Koerden in Zuidoost-Turkije. Tot 1991 was het verboden om, zelfs in huiselijke kring, Koerdisch te spreken.
Sinds president Erdogans AKP aan de macht is, hebben Koerden op papier meer rechten. Zo mogen er Koerdische media bestaan en worden Koerdische lessen gegeven op scholen. Maar meer onderwijs in het Koerdisch is nog steeds verboden. En Koerdisch activisme ligt onder een juridisch vergrootglas.
De laatste jaren is de repressie weer toegenomen. Dat heeft alles te maken met de langslepende oorlog tussen de Turkse staat en de PKK, de gewapende Koerdische beweging die sinds de jaren 80 geweld gebruikt en aanslagen pleegt om Koerdische rechten af te dwingen.
Koerden die zich, op wat voor manier dan ook, inzetten voor meer rechten, worden vaak willekeurig beschuldigd van steunen aan de PKK. Zelfs het luisteren naar Koerdische volksliederen en het opvoeren van traditionele Koerdische dansen op bruiloften, is verdacht.
Turkse gevangenissen zitten vol met Koerdische politici, journalisten en activisten die zeggen niks te maken te hebben met de PKK en nooit een wapen te hebben vastgehouden. Koerdische gekozen burgemeesters worden continu van hun post verwijderd.
De PKK verzwaktÖcalans oproep om een eind te maken aan de gewapende strijd kan de situatie voor alle Koerden verbeteren, zegt Vahap Coskun, hoogleraar rechten aan de Dicle Universiteit. "Als de wapens weg zijn, verdwijnt ook de belangrijkste stok waarmee de staat kan slaan. En dan kan de ruimte voor Koerdische politiek groter worden. Dit kan alleen maar positief uitpakken voor Koerden."
Diyarbakir was in 2015 en 2016 het toneel van een bloedige stadsoorlog tussen het Turkse leger en de PKK. Het leger had de overhand en duwde de PKK het land uit. Sindsdien is de PKK verzwakt, en houden de strijders zich op in de bergen in Noord-Irak.
In de Koerdische gemeenschap is niet veel steun meer voor de PKK, zegt Coskun. "Onze onderzoeken laten zien dat Koerden niet langer het radicale pad kiezen. Ze zien de politiek als enige plek om te strijden voor hun rechten."
Leven met constante spanningÖcalans oproep werd positief ontvangen in Diyarbakir, maar er was ook teleurstelling. Men had verwacht dat Öcalan ook zou zeggen wat er voor Koerden tegenover zou moeten staan. Café-eigenaar Ramazan Simsek hoopt dat daar achter de schermen afspraken over zijn gemaakt. "Dit moet gepaard gaan met garanties voor democratische politiek. Dat wij ons politiek kunnen uitspreken zonder politie en justitie op ons dak te krijgen", zegt hij. "En alle politieke gevangenen moeten vrijkomen."
Sinds zijn arrestatie is Simsek op zijn hoede. Wel spreekt hij nog steeds Koerdisch met zijn klanten, en ook de muziekavonden zijn hervat. "Je houdt er rekening mee dat de politie ieder moment kan binnenvallen. We zijn eraan gewend. Je leeft constant met spanning, hoewel je niks verkeerd doet."
Hij vestigt alle hoop op dit nieuwe vredesproces. "Alleen al de mogelijkheid dat het slaagt, geeft ons hoop."
Terugtrekken of doorvechten? Oekraïne staat voor zware keuzes in Koersk
Het Russische leger gooit alles in de strijd om Oekraïne te verslaan in de Russische grensregio Koersk. Gesterkt door het wegvallen van de Amerikaanse militaire inlichtingen voor Kyiv is Rusland in een week tijd relatief ver opgerukt. De Russische strijdkrachten proberen de Oekraïense militairen te omsingelen.
Omdat de strijd nog volop gaande is, ontbreekt het overzicht. De Oekraïense commandant der strijdkrachten stelt dat de situatie in Koersk onder controle is.
De Amerikaanse denktank ISW schrijft echter in zijn dagelijkse update over de oorlog dat "Russische strijdkrachten het noordelijke deel van de Oekraïense operatie in Koersk laten instorten".
'Te vroeg voor conclusies''Instorten' is volgens defensie-expert Peter Wijninga te sterk uitgedrukt. "Als je je als leger ordentelijk terugtrekt omdat het front snel verschuift, wil dat nog niet zeggen dat de frontlinie instort." De situatie lijkt zorgelijk voor Oekraïne, maar het is volgens Wijninga nog te vroeg voor harde conclusies.
Wel duidelijk is dat Rusland in minder dan een week bijna de helft van het bezette gebied is binnengetrokken. Dat heeft de NOS vastgesteld aan de hand van video's op sociale media. In de kaart hieronder zie je vier plaatsnamen van nederzettingen waar Russische militairen bijvoorbeeld vlaggen hebben gehesen. De strijd om Soedzja, een belangrijke uitvalsbasis voor Oekraïne, is nog gaande.
Maandenlang verschoof het front in Koersk niet of nauwelijks. Hoe kan Rusland dan nu een doorbraak forceren? Allereerst heeft het te maken met de hogere temperaturen die meer beweging mogelijk maken. Verder met mankracht. "Rusland heeft heel veel mensen ingezet, ook van andere plekken aan het front en opnieuw weer Noord-Koreanen", zegt oud-commandant landstrijdkrachten Mart de Kruif.
Speciale drone-eenheidNa incidenten waarbij Russen onbedoeld op Noord-Koreanen schoten en andersom, vervolgt De Kruif, hebben de twee legers de samenwerking nu gestroomlijnd. Het Russische leger zou ook een speciale drone-eenheid hebben ingeschakeld in Koersk: het Rubicon Center of Advanced Unmanned Systems. Het bestaan van deze elite-eenheid werd in oktober bekendgemaakt in Russische staatsmedia.
Met de nieuwste drones en nieuwste tactieken richt Rubicon zware schade aan in Koersk, zegt defensie-analist Andrew Perpetua, die zich baseert op openbare bronnen. De pro-Oekraïense analist stelt dat honderden voertuigen van het Oekraïense leger zijn verwoest, maar zegt niet voor welke periode of gebied dit geldt. "Het is een enorme dreiging voor de Oekraïense bevoorradingslijnen", zei hij vrijdag op X.
De NOS heeft de aantallen die Perpetua noemt niet kunnen controleren. Wel laten op locatie geverifieerde video's zien dat de Oekraïense bevoorradingsroutes in het grensgebied recent onder zware druk hebben gestaan door drone-aanvallen. Meerdere voortuigen stonden beschadigd, vernietigd of verlaten langs de weg.
Kolonne aangevallenEveneens is vastgesteld dat twee belangrijke bruggen in Koersk zijn vernietigd. Op video's van gisteren is te zien dat een konvooi van minimaal acht Oekraïense voertuigen wacht voor een van de bruggen. Zeker twee voertuigen worden geraakt door drones of artillerievuur. De kolonne lijkt afkomstig uit de richting waar de Russen zijn opgerukt.
"Rusland probeert de Oekraïners te flankeren van twee kanten en ze te omsingelen", zegt Wijninga. "Wat elke legercommandant zou doen om de vijand te grazen te nemen." Hij wijst erop dat Kyiv hier veel beter op had kunnen reageren als de VS nog inlichtingen over Russische luchtaanvallen of bewegingen had gedeeld. Maar nu Washington daar voorlopig een streep door heeft gezet "is het Oekraïense leger gehandicapt".
Dat beaamt ex-generaal De Kruif. Hij gaat ervan uit dat Oekraïne op dit scenario is voorbereid en plannen heeft voor strategische terugtrekking. "De Russen stoppen er zo veel moeite in dat het de uitdaging wordt voor Oekraïne om het front zo klein mogelijk te maken. En om zo veel mogelijk verliezen op te leggen en zelf zo min mogelijk manschappen te verliezen."
'Zin van bezetten Koersk is weg'De Kruif verwacht dat Oekraïne het Russische gebied zal opgeven. "Je kan er wel door blijven vechten, maar de meerwaarde van Koersk aan de onderhandelingstafel is weg." De keiharde druk die Trump op Kyiv uitoefent en het totale gebrek daarvan op Moskou, laat volgens de voormalige generaal zien dat Oekraïne niets kan verwachten in ruil voor een bestand.
Volgens defensieanalist Wijninga zou terugtrekken uit Koersk de beste keuze zijn voor Oekraïne. Dan kunnen de militairen zich verdedigen achter sterkere linies in eigen land. "Maar we weten niet hoeveel waarde Kyiv zal blijven hechten aan Koersk. De Oekraïners hebben altijd gehoopt dat ze in staat waren het vast te houden tot aan de onderhandelingstafel, maar dat lijkt nu ijdele hoop te worden."
Gerucht: Xbox Series X-opvolger verschijnt in 2027
Inspectie wilde strengere regels voor omstreden staalslak
In een advies dat twee jaar geleden werd opgesteld pleitte de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ervoor om staalslakken voortaan aan te merken als 'afval', blijkt uit onderzoek van de NOS.
Dat is opmerkelijk omdat zo'n label mogelijk grote gevolgen zou hebben gehad. Het advies werd uiteindelijk niet doorgezet.
Groeiende weerstandStaalslakken zijn een steenachtig overblijfsel van de staalproductie. Elk jaar moet Tata Steel van zo'n 650.000 ton staalslakken af. Dat gebeurt deels door het te verkopen als bouwstof voor bijvoorbeeld de wegenbouw. Tata en het kabinet zeggen dat dit allemaal veilig is.
De tegenstand hiertegen groeit al jaren. Op verschillende locaties bleken staalslakken zonder voorzorgsmaatregelen te zijn gebruikt. Een bekend voorbeeld was in het Gelderse dorp Eerbeek, waar een zonnepark werd gebouwd op een laag staalslakken. Omwonenden kregen last van gezondheidsklachten, waaronder bloedneuzen. Ook bleek het omliggende water sterk vervuild.
Nieuwe vergunningIn een reactie aan de NOS stelt de inspectie dat het advies werd opgesteld vooruitlopend op een nieuwe vergunningsaanvraag van Tata Steel. Het bedrijf mag maar een beperkte hoeveelheid staalslakken op het eigen terrein hebben liggen. Het bleek bij controles meer op te slaan dan was toegestaan, waardoor een nieuwe vergunningsaanvraag bij de provincie nodig was. De Inspectie kan in dit soort gevallen een advies geven over zo'n aanvraag. Die adviezen kunnen niet zomaar genegeerd worden.
In het advies stelt de ILT dat "strengere regelgeving" nodig is. Zo zou de samenstelling van de staalslakken bij Tata structureel gecontroleerd moeten worden. Nu gebeurt dat niet. Ook zouden bepaalde soorten staalslak eerst nog verder bewerkt moeten worden zodat ze minder schadelijke stoffen bevatten. Dat zou flinke extra kosten voor Tata met zich meebrengen. Verder zou volgens inspectie een eventuele uitbreiding van de opslag van staalslakken moeten worden geweigerd.
Als een van de hoofdmotieven voor het negatieve advies wordt "voortschrijdend inzicht over de negatieve milieu-hygiënische aspecten" genoemd. Anders gezegd: staalslakken zijn volgens de inspectie vervuilender dan eerder gedacht.
Opvallend is dat de inspectie ook stelt dat ze bang is voor imagoschade. "Maatschappelijke kosten en milieueffecten kunnen leiden tot de vraag waarom de ILT hierop niet heeft geadviseerd", zo valt er te lezen.
Het advies kwam er volgens de ILT uiteindelijk niet omdat het "juridisch niet houdbaar" was. Ook toeval speelde een rol. Een tussenhandelaar waar Tata zaken mee doet, wist net op tijd een grote hoeveelheid staalslakken te verkopen aan de Baltische staten. Hierdoor hoefde toch geen nieuwe vergunning aangevraagd te worden en hoefde de inspectie dus ook geen advies te geven.
Gevoelig dossierHoewel het advies er dus niet kwam, laat het goed zien hoe gevoelig het dossier in Den Haag ligt. Volgens dit kabinet zijn staalslakken een veilige bouwstof die zonder al te veel problemen verhandeld moet kunnen worden.
Uit de interne stukken blijkt ook dat het advies veel discussie losmaakte tussen overheidsdiensten onderling. Zo keerden sommige afdelingen binnen verschillende ministeries zich tegen het advies, terwijl andere juist vroegen extra vaart te maken.
Voor het eerst kwam meer dan helft van elektriciteit NL uit hernieuwbare bronnen
Freeing Windows
Kind met meer dan twee ouders blijft voor de wet voorlopig onmogelijk
Het kabinet gaat geen wettelijke regeling maken voor meeroudergezinnen. Uit onderzoek blijkt dat het in het belang van het kind kan zijn om ook voor de wet meer dan twee ouders te hebben, maar staatssecretaris Struycken (Rechtsbescherming) vindt zo'n regeling te duur en te ingewikkeld om uit te voeren, schrijft hij aan de Tweede Kamer.
De bewindsman schat in dat invoering van een regeling voor meerouderschap en meerpersoonsgezag over kinderen incidenteel 11 tot 50 miljoen euro kost, en daarnaast structureel vijf tot zes miljoen per jaar. Dat komt vooral doordat meer mensen gebruik zullen gaan maken van verlofregelingen.
"Het kabinet heeft binnen de rijksbegroting daarvoor vooralsnog geen middelen gereserveerd", schrijft Struycken. Hij "moet scherpe keuzes maken". Volgens hem speelt ook mee is dat de overheidsinstanties die de regeling moeten invoeren en uitvoeren nu al overbelast zijn. "Om deze redenen ga ik nu niet over tot het voorbereiden van een wettelijke regeling."
Vanaf de geboorte meer dan twee oudersDe wens om wettelijk te regelen dat een kind meer dan twee ouders kan hebben, leeft vooral bij gezinnen waarin een kind al vanaf de geboorte drie of meer ouders heeft. Dat zijn vooral 'regenbooggezinnen', bijvoorbeeld een lesbisch stel dat een kind opvoedt samen met een homopaar.
Experts menen dat een wettelijke regeling kinderen en opvoeders rechtszekerheid en rechtsgelijkheid kan geven, wat bijvoorbeeld bij medische behandelingen en erfenissen van belang kan zijn. De Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) stelt dat de huidige juridische situatie niet overeenkomt met het dagelijks leven van ouders en kinderen. Dat kan leiden tot "juridische en sociaal-emotionele belemmeringen".
In het verleden is ook al geprobeerd een wettelijke regeling op te tuigen, maar toenmalig minister Dekker voor Rechtsbescherming besloot daar in 2019 mee te stoppen. Hij noemde de kwestie toen "heel gevoelig" en "heel ingewikkeld".
OnbegrijpelijkCOC Nederland en belangenorganisatie Meer dan Gewenst noemen het besluit van Struycken onbegrijpelijk. "Het kabinet laat kinderen en ouders in meeroudergezinnen hiermee keihard vallen", schrijven ze in een gezamenlijke verklaring.
Aanstaande woensdag overlegt de Tweede Kamer met de staatssecretaris over het familierecht. De organisaties roepen partijen op om dan protest aan te tekenen tegen het kabinetsbesluit.
Twee ton subsidie voor AI-drone die eieren van weidevogels kan zoeken
Een drone die over een weiland vliegt en alle soorten eieren van weidevogels kan onderscheiden: dat wil de Bond Friese Vogelwachten (BFVW) werkelijkheid maken. De organisatie krijgt er een subsidie van 200.000 euro voor.
Twee jaar geleden begon BFVW met de ontwikkeling van deze nieuwe drone. Die kan met behulp van AI ontdekken wat voor nestjes en eieren er in het gras liggen.
Dat is belangrijk om maaislachtoffers onder vogels te voorkomen. In mei en juni start doorgaans het maaiseizoen en gaan de boeren het land op om het gras te maaien, maar in dezelfde tijd is ook het broedseizoen. Dan hebben weidevogels vaak een nestje in het hoge gras.
Deze combinatie van omstandigheden leidt jaarlijks tot veel slachtoffers in het veld. Boeren en vogelbeschermers zoeken al jaren naar manieren om dat te voorkomen.
Handmatig beoordeeldDeze drone kan daar dus op een snelle en slimme manier bij helpen. Vliegend over het veld kan de apparatuur een scan maken en precies aantonen waar de nestjes zich bevinden. Daar kan vervolgens rekening mee worden gehouden bij het maaien.
Het was een hele klus om de drone te trainen op het herkennen van de verschillende soorten nesten, zegt René van Dam van de BFVW tegen Omrop Fryslân. Er werden 70.000 foto's van een weiland gemaakt. Daarvan zijn er vervolgens 10.000 beoordeeld door mensen.
Wanneer op de foto een nest werd gezien, werd er een vakje omheen getekend. Op die manier kon de AI-drone nesten leren herkennen voor de overige duizenden foto's. "Heel simpel", aldus Van Dam. "We geven voorbeelden, en op een gegeven moment snapt de software dat."
De drone moet uiteindelijk ook verschillen tussen de nesten gaan onderscheiden. "Mensen weten op een bepaald moment het verschil tussen een kievitsnest en een gruttonest", zegt Van Dam. "Bijvoorbeeld door de kleuring van de eieren en de draaiing van het gras."
SuccesvolEen proef blijkt succesvol te zijn, en daarom wil BFVW de software nu gaan uitbreiden en de drone ook in de praktijk gaan inzetten. Dat kan met behulp van twee ton aan subsidie. Het geld is afkomstig van de provincie Friesland en een potje voor gemeenschappelijk landbouwbeleid van de Europese Unie.
Betrokken bij het project zijn hogeschool NHL Stenden in Leeuwarden, de Dairy Campus in Leeuwarden, softwareproducent Air Drone Support en melkveehouderij Bruinsma uit Lollum.
Drones worden al vaker ingezet in de zoektocht naar eieren. Dan gaat het vaak om drones met een warmtecamera die verstopte eieren en dieren in het gras opspoort. Maar een drone die aan de hand van camerabeelden nesten kan vinden én onderscheiden, wordt nog niet breed gebruikt, zegt Van Dam.
KievitseiJaarlijks worden rond deze tijd van het jaar de weilanden volop onderzocht in de zoektocht naar het eerste kievitsei. Het is een grote eer om dat te vinden. De kievit is de eerste weidevogel die begint met het leggen van eieren, en de vondst van dit ei staat symbool voor het begin van het voorjaar.
Of het eerste kievitsei voortaan gevonden kan worden met een AI-drone is absoluut niet het geval volgens Van Dam. "We hebben al in de reglementen opgenomen dat drones niet thuishoren in zo'n wedstrijd."
Hij zegt bovendien uit te gaan van de eerlijkheid van de vinder. "Je moet de drone zien als hulpmiddel", vindt hij. "Het is hartstikke belangrijk dat mensen kennis houden van het veld. Een drone heeft die kennis niet."
Spanning rond stikstofbeleid Wiersma neemt toe na kritisch advies Raad van State
Ze wil het voor de boeren allemaal anders doen en beloofde dat er een andere wind zou waaien. Nu de Raad van State vandaag haar wetsvoorstel om gedupeerde boeren zonder vergunning te legaliseren zo goed als fileerde, neemt de druk op BBB-minister Wiersma weer toe. Kan ze waarmaken waar de BBB zo ongeveer voor is opgericht?
De overheid zoekt al jaren naar oplossingen voor de ongeveer 2000 zogeheten PAS-melders, boeren die buiten hun schuld illegaal zijn doordat ze te veel stikstof uitstoten.
Tot 2019 hoefden deze boeren hun stikstofuitstoot alleen te melden, maar dat jaar zette de Raad van State daar een streep door vanwege de slechte staat van de natuur. Sindsdien zitten ze zonder vergunning en volgens de Raad van State "helpt niets" zolang de stikstofuitstoot niet tegelijk landelijk veel meer wordt teruggedrongen.
Wiersma werkt aan een plan daarvoor, maar diende dit wetsvoorstel dat de PAS-melders moest helpen alvast in.
Triest nieuws"De kritiek was te verwachten", zegt NSC-Kamerlid Holman, maar "heel triest nieuws voor de boeren die PAS-melder zijn is het zeker". Ook VVD-Kamerlid Van Campen vindt het advies zorgelijk.
Wiersma zegt tegen de NOS dat ze de uitspraak gaat bestuderen en waar mogelijk zal verwerken.
Al jaren praat de politiek over manieren om stikstofuitstoot terug te dringen. Door de slechte staat van de natuur kan niet meer alles tegelijk: bij verkeer, landbouw, bedrijvigheid en woningbouw komt in totaal te veel stikstof vrij.
Het vorige kabinet tuigde een fonds van ruim 25 miljard euro op om boeren uit te kopen of te helpen met verduurzamen. Het nieuwe kabinet zette daar een streep door en wil kijken of regels voor boeren anders kunnen, en of ook andere sectoren meer kunnen bijdragen aan vermindering van de stikstofuitstoot.
Sinds de rechter in januari Greenpeace gelijk gaf dat de staat meer haast moet maken met het herstellen van natuur buigt een aantal bewindspersonen zich in een speciale "ministeriële commissie" over oplossingen.
De problemen zijn ingewikkeld en Wiersma krijgt in Kamerdebatten regelmatig de wind van voren. Toch lijkt het haar aan energie en wilskracht niet te ontbreken.
Nieuwe ondergrensEind februari kwam Wiersma enigszins onverwacht tussentijds met een optimistisch voorafje: de wetenschap was volgens haar hoopvol over een nieuwe ondergrens voor de uitstoot, zei ze in De Telegraaf. Ook PAS-melders die onder die grens vallen zouden geen vergunning hoeven aan te vragen.
In een filmpje op de BBB-website en een interview in een talkshow lichtte ze toe dat ze hoopt met de nieuwe ondergrens alsnog meer vergunningen rond te krijgen voor boeren. Geïrriteerde Kamerleden verweten Wiersma dat ze in een Kamerbrief met weinig informatie was gekomen, maar buiten de Kamer valse verwachtingen bij boeren wekte.
Wiersma vond dat daar geen sprake van was. Ze moest het nog aan de Raad van State voorleggen, maar Wiersma zei hoopvol te zijn.
Volgens NSC-Kamerlid Holman kan de nieuwe ondergrens zeker uitkomst bieden. De wetenschap wijst volgens hem uit dat het kan. Maar alleen als de minister nu ook snel met het terugdringen van uitstoot aan de slag gaat.
VVD-Kamerlid Van Campen noemt het Raad van State-advies van vandaag zorgwekkend. "Ik wil de minister echt in elke stap steunen, maar wel op een manier waarop boeren echt duurzaam en structureel geholpen worden".
Het advies van vandaag doet weinig goeds vermoeden voor het oordeel dat de Raad van State over de nieuwe ondergrens zal vellen, denkt van Campen. En dan kan het er wel eens heel problematisch uit gaan zien. Het wachten is nu waar de minister en de speciale commissie mee komen.
Van Campen: "De minister is hoopvol, ik hoop dat ze gelijk heeft".