Het leven blijft steeds duurder worden, maar hoeveel precies, dat verschilt per consument enorm. Zo is het leven van vleeseters in een jaar en zelfs een maand tijd flink duurder geworden dan voor vegetariërs.
Datzelfde geldt voor huurders die veel gas gebruiken tegenover huiseigenaren die van het gas af zijn. Ook voor drinkers is het verschil groot: de prijs van wijn is gedaald, terwijl die van bier juist steeg.
Dat blijkt uit de definitieve cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over de inflatie uit februari. Vorige week kwam de eerste raming met 3,8 procent opnieuw hoger uit.
Dit betekent dat de prijzen vorige maand 3,8 procent hoger lagen dan in februari 2024. Maar ook vergeleken met de eerste maand van 2025, toen de inflatie op 3,5 procent uitkwam, werd het leven in februari op veel vlakken duurder.
Toch verschilt de inflatie van dagelijkse producten dus enorm van persoon tot persoon, zo is te zien in de uitgebreide cijfers die het CBS altijd een week na de eerste raming publiceert.
Vergeleken met een jaar geleden werden vleesproducten bijvoorbeeld 5 tot 9 procent duurder. Ook vergeleken met januari betalen consumenten 1 tot 2 procent meer bij de slager. Wel zijn er verschillen: de prijs van kip steeg veel minder hard dan van rund- of varkensvlees.
AlternatievenWie vlees vervangt door vis merkt minder van de inflatie. Verse vis was in februari 1,3 procent goedkoper dan een jaar geleden. Eieren waren zelfs 3,1 procent goedkoper dan in februari 2024. Voor verse groente hoefde 3 procent minder te worden betaald. De prijs van aardappelen steeg in een jaar tijd met 1,4 procent.
Inflatie verschilt per jaar en per maand:
Ook bij het ontbijt merken consumenten de inflatie. Niet direct als ze een boterham nemen. Brood werd in een jaar tijd niet heel veel duurder: 1,2 procent. En vergeleken met januari is de prijsstijging van 0,1 procent voor brood nihil. Maar wie aan het smeren slaat, zal met de prijsstijging van 19,8 procent van boter zuinig aan doen.
Een plak kaas op de boterham met boter werd ruim 4 procent duurder. Maand op maand ruim 2 procent. Een glas melk aan het ontbijt werd in een jaar bijna 4 procent duurder. En ook hierin zitten verschillen. Vergeleken met januari werd volle melk in februari bijna 4 procent goedkoper, terwijl de prijs van halfvolle melk maar 1 procent in prijs daalde.
Thee werd in een jaar tijd weer 9,3 procent duurder, koffie zelfs 16,5 procent. Ook hier blijven de prijzen per maand stijgen, waarbij de nieuwe prijzen in de supers er nog aan komen.
Hogere belastingenDoor de accijnsverhoging op tabak uit april vorig jaar voelen rokers al bijna een jaar een hogere inflatiepijn dan niet-rokers. Sigaretten werden 31,5 procent duurder. Sigarenrokers merken hier door een prijsstijging van 5 procent iets minder van. Over twee maanden moet deze prijsverhoging wel uit de inflatiecijfers verdwenen zijn.
Datzelfde zou al het geval moeten zijn voor de extra accijns op frisdranken, sappen en plantaardige melkproducten, die op 1 januari 2024 werd ingevoerd. Toch steeg de prijs op frisdrank sinds februari vorig jaar nog met 3,5 procent. Bij vruchtensap was dit zelfs ruim 7 procent.
Wie goedkoper uit wil zijn door dan maar water te gaan drinken, merkt dat de prijs van mineraal- en bronwater in een jaar tijd bijna 13 procent hoger is geworden. Water uit de kraan is altijd goedkoper, hoewel ook de kosten van watervoorziening in een jaar tijd met ruim 9 procent stegen. Voordeel is wel dat deze prijzen per maand verder niet verschillen.
Europees buitenbeentjeIn al die verschillen zit nu net het probleem van de Nederlandse inflatie, die veel hoger ligt dan het Europese cijfer. "De inflatie wordt elke vijf jaar gebaseerd op een soort mandje met bestedingen. Het zou best kunnen dat huishoudens hun gedrag al hebben aangepast", zegt hoofdeconoom Marieke Blom van ING. "Het zicht op wie het goed of slecht heeft ontbreekt grotendeels."
Ze noemt als voorbeeld diepvriesgroente. De prijs hiervan steeg in een jaar tijd met bijna 15 procent, vermoedelijk door de hogere energiekosten voor het vriesvak. Verse groente werd juist 3 procent goedkoper.
"Het zou best kunnen dat consumenten zijn geswitcht van diepvries naar verse groente of in blik. Ook zijn ze mogelijk thuis minder energie gaan gebruiken door de hoge prijzen."
In Nederland is veel onvrede over de inflatie, zeker omdat die pijnlijk afsteekt tegen de Europese inflatie van 2,8 procent. Maar Blom vindt het vergelijken van landelijke inflaties niet echt handig. "Bij ons is de inflatie ook een teken dat het hier economisch beter gaat. Afgelopen jaar stegen hier de lonen heel sterk, sterker dan in Frankrijk. Dat rekenen bedrijven door."
Volgens Blom is het beter om naast inflatie ook naar loonstijgingen te kijken. Er is dus een hogere accijns op belasting en frisdrank, maar de huren waren Nederland ook enige tijd bevroren. "Dat wordt nu ingehaald. En ook dat zie je terug in de hoge inflatie in Nederland."
Het vrachtschip Solong dat stuurloos voor Engelse kust ligt, gaat zinken. Dat verwacht de Britse staatssecretaris van Transport.
Gisteren ramde het schip de kerosinetanker Stena Immaculate, die voor anker lag. Beide schepen vlogen na de aanvaring in brand. Afgelopen nacht kwam de Solong uit zichzelf los van de Stena Immaculate. Inmiddels drijft het verder af, richting het zuiden.
De angst bestond dat de Solong de gevaarlijke stof natriumcyanide zou vervoeren, maar dat heeft de reder inmiddels tegengesproken. "Er zijn vier lege containers die eerder de gevaarlijke chemicaliën hebben bevat en deze containers blijven we in de gaten houden", valt te lezen in een verklaring.
Portugese vlagWel staat het schip nog altijd in brand, meldde de Britse kustwacht rond 13.30 uur. Naar verwachting zal het de komende uren niet in botsing komen met de vaste wal.
Eén bemanningslid van de Solong, die onder Portugese vlag vaart, wordt nog altijd vermist. De zoektocht naar hem is inmiddels gestaakt.
BoskalisBergingsbedrijf Boskalis maakte vanochtend bekend dat het is gevraagd om de kerosinetanker te bergen. Op dat moment leek de brand op dat schip grotendeels geblust, hoewel nog onduidelijk is hoe de situatie in het schip is.
De Stena Immaculate vervoerde ongeveer 35 miljoen liter kerosine voor het Amerikaanse leger. Volgens de rederij was de lading verdeeld over zestien afzonderlijk tanks. Ten minste één van deze tanks zou beschadigd zijn geraakt door de aanvaring. Hoeveel liter kerosine het schip heeft verloren, is nog niet duidelijk.
Een vrouw uit Kerkrade heeft aangifte gedaan omdat ze is opgedoken in een advertentie waarin ze eigenlijk helemaal niet voorkwam. Op sociale media gaat een gemanipuleerde video rond waarin ze een online casino lijkt aan te prijzen. In werkelijkheid is zij een voormalig gokverslaafde en vertelde ze juist over de gevaren van online gokken.
In de video, vermoedelijk bewerkt met AI, vertelt de vrouw dat ze door haar vriend was aangespoord een app te downloaden, nadat hij al "duizenden euro's had gewonnen". Met 20 euro inzet zou ze een bedrag van 12 miljoen euro hebben gewonnen. Kijkers worden aangemoedigd op een link te klikken om allerlei apps te downloaden van illegale casino's.
Volgens de regionale omroep L1 is voor de advertentie een interview gebruikt dat de vrouw vorig jaar aan de omroep had gegeven. In dat gesprek vertelde ze juist over haar gokverslaving en de risico's van online gokken. Die beelden zijn zo bewerkt dat mensen worden aangespoord om online te gaan gokken.
'Betrouwbaarheid misbruikt'Lia viel bijna van haar stoel toen ze zichzelf zag in de reclame voor online gokken. "Door mijn eigen ervaring met gokken weet ik al dat het te mooi is om waar te zijn. Ik schrok me kapot, met name omdat mensen hier kennelijk toch makkelijk in trappen", vertelt ze.
Ze heeft aangifte gedaan bij de politie. "Dit soort filmpjes moeten van het internet verdwijnen. Je hoort weleens dat bekende Nederlanders misbruikt worden hiervoor, maar kennelijk dus ook gewone burgers."
Bekijk hier een deel van het origineel en de bewerkte video:
Ook de regionale omroep is verrast door het filmpje. Volgens interim-chef nieuws Bern Opdenacker is de betrouwbaarheid van een publieke omroep als L1 misbruikt door de makers van het filmpje. "Door allerlei technieken wordt het steeds makkelijker om dit soort filmpjes te maken. Je kunt bijna niet meer zien of het echt is of niet. Dat is gevaarlijk."
Volgens L1 circuleert het filmpje pas enkele dagen op het internet. Door na de video op een link te klikken, kunnen mensen apps downloaden van illegale casino's. Volgens de omroep hebben duizenden mensen dat ook gedaan.
Juist dat vindt Lia verontrustend, zegt ze. "Dan hebben dus ook veel mensen geld overgemaakt en waarschijnlijk niks ervan teruggezien. Misschien dom van die mensen, maar ik hoop ze - door dit nu naar buiten te brengen - hier wel voor te waarschuwen." L1 heeft een van de goksites waarnaar werd verwezen, schriftelijk gevraagd om een reactie, maar die is uitgebleven.
VVD'er Christianne van der Wal stopt als Tweede Kamerlid. Op X noemt de oud-minister de beslissing om te stoppen niet eenvoudig, maar voor haar de juiste. "Hoe eervol het vak van Tweede Kamerlid ook is, dit is niet mijn plek."
Van der Wal (51) zat sinds de vorige verkiezingen in 2023 in de Tweede Kamer. Ze stond toen op de vijfde plek van de VVD-kieslijst. Van der Wal zegt dat ze de komende weken haar portefeuille overdraagt. Ze hield zich vooral bezig met defensie, oorlogsgetroffenen en cultuur.
Voor haar Kamerlidmaatschap was Van der Wal minister voor Natuur en Stikstof. In die functie werd ze veelvuldig geconfronteerd met boerenprotesten, onder meer bij haar woonhuis. Dat gebeurde rond de tijd dat ze nieuwe stikstofreductieplannen had bekendgemaakt.
Giertank geleegdVan der Wal kreeg lof voor hoe zij met de demonstranten in gesprek ging. Ze stond hen te woord, maar stuurde ze daarna weg toen de situatie te bedreigend werd.
Het eerste protest bij het huis van de minister verliep vreedzaam, maar bij een andere actie liep het uit de hand. Demonstranten braken door een blokkade heen en vernielden hierbij een politieauto. Ook leegden ze een giertank in de buurt van de woning van Van der Wal.
Van der Wal staat boeren te woord bij het eerste protest:
Van der Wal kwam als minister onder meer met grondige hervormingen voor het landelijk gebied. De stikstofuitstoot moest omlaag en er kwamen plannen om de natuur te herstellen.
Voor dat Nationaal Programma Landelijk Gebied was ongeveer 25 miljard euro uitgetrokken. Het huidige kabinet zette een streep door het plan. Van het geld bleef nog ongeveer 5 miljard euro over.
Voor een plek in dit kabinet was Van der Wal niet beschikbaar. "Ik denk dat in deze constellatie de Kamer beter bij me past", zei ze destijds. "Ik ben veel meer van de vooruitgang en van de transities."
Eerder was Van der Wal gedeputeerde, wethouder en voorzitter van de VVD. In haar tijd als voorzitter gold Van der Wal als vertrouweling van de minister-president Rutte. Wat zij nu gaat doen is nog niet bekend.
Op X bedankt VVD-partijleider Yesilgöz Van der Wal "voor alles wat je al die jaren op zoveel plekken voor ons hebt gedaan en betekend".
Terwijl de gevechten tussen Oekraïne en Rusland onverminderd doorgaan, draait de diplomatieke machine op volle toeren. Op meerdere fronten wordt deze week overlegd, zowel zichtbaar als onzichtbaar. Een overzicht.
Saudi-Arabië: Zelensky en Rubio op padDe Oekraïense president Zelensky is in Saudi-Arabië om te praten met de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman. Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio is in het land. Hij spreekt met hooggeplaatste Oekraïense ambtenaren, maar naar verwachting niet met Zelensky, meldt de BBC. Sinds de Amerikaanse toenadering tot Rusland en de ruzie tussen Zelensky en president Trump in het Witte Huis is de relatie tussen Oekraïne en de VS ernstig verstoord.
Parijs: hoogste Europese legerleiders komen samenDe hoogste Europese legerleiders zijn vandaag in Parijs. Zij praten over een troepenmacht die moet toezien op een toekomstig bestand in Oekraïne. Bij het overleg is de pers niet welkom, maar mogelijk lekken er toch wat overlegpunten uit. De bijeenkomst wordt voorgezeten door het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk en ook de Nederlandse Commandant der Strijdkrachten Eichelsheim is aanwezig.
Het VK en Frankrijk willen met een aantal landen een zogenoemde 'coalition of the willing' vormen, landen die een alternatief gaan bedenken voor de Amerikaanse en Russische plannen om de oorlog in Oekraïne te stoppen.
Nog meer Parijs: topoverleg Brits, Frans en Duits legerMorgen is de Britse minister van Defensie Healey in Parijs. Hij spreekt met zijn collega's van de drie andere militaire grootmachten in Europa: Frankrijk, Duitsland en Italië. Ook Polen is aanwezig. Dat land is militair minder machtig dan de anderen, maar is als buurland van Oekraïne zeer belangrijk en pompt de laatste jaren miljarden extra in defensie.
Zaterdag organiseert de Britse premier Starmer een online top over Oekraïne, waarbij opnieuw wordt gesproken met landen die willen meedoen met de gelegenheidscoalitie.
Canada: overleg G7-ministers over steunOndertussen komen in het Canadese Charlevoix, in de buurt van de stad Quebec, de ministers van Buitenlandse Zaken van de G7-landen morgen samen. Ze spreken twee dagen lang over een reeks onderwerpen. Op de agenda staat onder meer "de voortdurende steun voor Oekraïne in het licht van de Russische agressie".
Rutte, Zelensky en anderen naar Trump?En dan zijn er nog onbevestigde berichten over mogelijk overleg tussen Trump en NAVO-chef Rutte in de VS. En mogelijk gaan ook Macron, Starmer en Zelensky naar Washington om een eigen voorstel te presenteren voor een bestand in Oekraïne. Een concrete datum is er echter nog niet.
De mannen die vastzitten vanwege de grote brand in Arnhem worden verdacht van opzettelijke brandstichting. Volgens het Openbaar Ministerie is er echter geen aanwijzing dat het ging om een doelgerichte aanslag op de winkel waar de brand uitbrak.
De brand ontstond donderdagochtend in een pand van de koopjeswinkel SoLow en breidde zich snel uit. Meerdere monumentale panden in het centrum werden in de as gelegd en zo'n honderd bewoners moesten hun huis uit.
Zaterdag werden drie verdachten aangehouden. Het gaat om een 41-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats en twee Arnhemmers van 30 en 57 jaar. De oudste verdachte woonde in de buurt en stond bij de politie en de gemeente al langer bekend als overlastgever, meldde de NOS gisteren.
Geen detailsOm het onderzoek niet te schaden, maakt het OM geen details bekend over het motief van de daders en de wijze van brandstichting. Wel is dus al duidelijk geworden dat het vermoedelijk niet ging om een aanslag op de SoLow-winkel.
Het drietal wordt morgen voorgeleid voor de rechter-commissaris. Die zal beslissen of de mannen langer blijven vastzitten.
Zo ziet het er nu uit op de plek van de brand:
Een passagierstrein met honderden reizigers is in Pakistan aangevallen door een groep separatisten. Er worden mensen gegijzeld, maar hoeveel is onduidelijk. Volgens de politie zijn 35 passagiers bij de aanval meegenomen. De bijna 350 anderen zijn veilig, zegt de politie. Zij worden met een andere trein opgehaald.
Maar de separatisten zeggen 182 passagiers gegijzeld te hebben, waaronder militair personeel. Ze dreigden hen te doden als de ordetroepen het gebied niet verlaten
De aanval was in de regio Beloetsjistan. De trein, de Jaffar Express, was onderweg van de provinciehoofdstad Quetta naar Peshawar, in het noorden van het land. De trein werd tot stilstand gedwongen in een tunnel, waar die onder vuur werd genomen. De machinist is gewond geraakt.
Menselijk schildDrie veiligheidsfunctionarissen zeiden eerder vanmiddag dat vrouwen en kinderen als menselijk schild zijn gebruikt, schrijft persbureau AP. Ze zeiden ook dat er een operatie was gestart om de gijzelaars te redden. De bronnen willen anoniem blijven omdat ze niet met de media mogen praten.
De lokale politiechef zegt dat het inderdaad gaat om een grote operatie, inclusief helikopters en de inzet van speciale eenheden.
VuurgevechtBij de tunnel zou er een explosie te horen zijn geweest en zou er een vuurgevecht zijn ontstaan tussen de aanvallers en de beveiligers van de trein. De separatisten dreigen passagiers dood te schieten als de beveiligers zich niet terugtrekken.
Een woordvoerder van de regering spreekt van "een terroristische daad". Ook zegt hij dat er ambulances zijn gestuurd, maar die kunnen de plek moeilijk bereiken door het ruige, bergachtige terrein.
De aanslag is opgeëist door het Baloch Liberation Army (BLA), dat al jaren in opstand is tegen de overheid.
BLA claimt bij de aanval 20 militairen te hebben gedood en een drone te hebben neergeschoten. Van dit alles is geen officiële bevestiging van de Pakistaanse autoriteiten.
Vaker treinen aangevallenBeloetsjistan ligt in het zuidwesten van Pakistan en is de grootste provincie van het land. De bodem is er rijk aan grondstoffen, maar slechts 6 procent van de bevolking woont er. Zij vinden dat ze te weinig terugzien van de opbrengsten van hun bodemschatten.
Omdat treinen in Pakistan vaker worden aangevallen, is er gewapende beveiliging aan boord. In november voerde de BLA nog een zelfmoordaanslag uit op een station in Quetta. Daarbij kwamen 26 mensen om het leven.
Begin vorige maand vielen er 41 doden toen het leger in gevecht kwam met strijders van het BLA.
De Filipijnse oud-president Duterte is op een vliegtuig gezet en onderweg naar Nederland, nadat hij in Manilla was aangehouden. Het Internationaal Strafhof (ICC) wil hem in Den Haag berechten wegens misdaden tegen de menselijkheid in zijn strijd tegen drugs.
De huidige Filipijnse president Marcos bevestigt dat Duterte onderweg is naar Nederland. Naar verwachting komt het toestel morgenochtend rond 07.00 uur aan in Rotterdam.
De 79-jarige Duterte werd vanmorgen op het vliegveld van Manilla opgepakt toen hij uit Hongkong terugkeerde. Volgens Macros was dat in samenspraak met Interpol, dat een verzoek had gedaan om Duterte te arresteren. De regering zegt het aanhoudingsbevel te publiceren.
Volgens de president is Duterte niet aangehouden op verzoek van het ICC, maar omdat Interpol erom vroeg. De Filipijnen zijn geen lid meer van het hof nadat Duterte zelf zijn land in 2019 had teruggetrokken. Het is wel nog aangesloten bij Interpol.
Misdaden tegen menselijkheidDe Filipijnse oud-president wordt wegens 43 moorden vervolgd voor misdaden tegen de menselijkheid. Het gaat om moorden die plaatsvonden tussen 2011 en 2019, meldt het ICC.
Dat betekent dat het misdaden zijn uit zowel de periode dat Duterte president was als daarvoor, toen hij burgemeester van Davao City was. Hij zou in die tijd doodseskaders hebben opgezet om dealers en verslaafden om te brengen.
Op beelden in gevangenschap zegt Duterte dat zijn arrestatie onterecht is:
Het Strafhof begon in 2018 een onderzoek tegen Duterte, die in 2022 niet kon worden herkozen. Er was nog niets bekend over een aanhoudingsbevel, volgens The New York Times is dat bewust geheimgehouden. Dat gebeurt vaker als openbaring ervan een gerechtelijk onderzoek schade toebrengt. Het Strafhof was vanmorgen niet bereikbaar voor commentaar.
Op bevel van Duterte zijn in de zes jaar dat hij president was vele duizenden verdachten gedood, vaak zonder enige vorm van proces. Al tijdens zijn verkiezingscampagne in 2016 beloofde hij "een bloedbad" waarbij 100.000 drugscriminelen en drugsverslaafden zouden omkomen. "Vergeet die wetten over mensenrechten", betoogde hij. "Al die dealers, rovers en luilakken moeten aan de bak, want ik ga jullie doden."
Wachten op gerechtigheidZodra het nieuws van zijn arrestatie naar buiten kwam, kwamen in een kerk in Manilla nabestaanden van slachtoffers van Duterte's drugsoorlog bijeen. Op beelden is te zien dat de pastoor hen tijdens de dankmis feliciteert, omhelst en troost. In de jaren sinds het vertrek van Duterte zijn er nauwelijks daders vervolgd voor het geweld.
"De moeders van wie echtgenoten en kinderen zijn gedood in de drugsoorlog zijn blij, want ze hebben hier lang op moeten wachten", zegt Rubilyn Litao, die lid is van een organisatie die opkomt voor rechten van slachtoffers. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch zegt dat gerechtigheid hiermee een stap dichterbij komt. "Dit laat zien dat niemand boven de wet staat."
Hoewel Human Rights Watch en anderen aandringen op een snelle uitlevering aan Den Haag, probeert Dutertes advocaat dat juist te voorkomen. Hij tekende onmiddellijk bezwaar aan tegen de arrestatie bij het Hooggerechtshof van de Filipijnen.
Duterte heeft in het verleden betoogd dat het Strafhof geen zeggenschap over hem heeft. Toen het hof een onderzoek naar hem begon, zegden de Filipijnen het verdrag op dat het hof erkent als hoogste internationale rechter.
De nieuwe president Marcos koos ervoor zich niet opnieuw aan te sluiten. Het Strafhof oordeelde eerder dat de aanklacht wel degelijk rechtsgeldig is, omdat die gaat over misdaden die zijn gepleegd toen de afspraken nog wel golden.
Zelf bleef Duterte strijdbaar na zijn arrestatie, is te zien op videobeelden die zijn vrijgegeven door zijn team van het moment dat agenten hem in het vliegtuig aanspraken. "Jullie zullen me moeten vermoorden", was zijn eerste reactie. "Jullie zijn toch geen vriendjes van die witte buitenlanders?!"
Pizza'sDuterte liet zich later toch meevoeren naar een legerbasis, waar zich buiten de poort een groep aanhangers had verzameld om zijn vrijlating te eisen en te protesteren tegen president Marcos. "Ze hebben zijn rechten geschonden", zegt een van zijn advocaten bij het groepje medestanders. "Voor elke Filipino gelden dezelfde rechten onder onze grondwet."
Om ongeregeldheden te voorkomen, is er bij de militaire basis een grote politiemacht aanwezig met schild en wapenstok. De poging van een senator uit Dutertes partij om pizza's af te leveren bij de poort van de basis werd weggewuifd.
Een 20-jarige man wordt verdacht van het voorbereiden van een terroristische aanslag en deelname aan een terroristische organisatie. Dat meldt de politie.
De man, die uit Syrië komt en in Rotterdam woont, werd afgelopen vrijdag opgepakt in Apeldoorn. Dat gebeurde nadat de politie in Rotterdam een tip had gekregen uit het buitenland. Volgens de politie ging de arrestatie "zonder problemen".
Waar hij de aanslag zou hebben willen plegen en van welke terroristische groep hij lid zou zijn, wil de politie niet zeggen. De rechter-commissaris heeft gisteren bepaald dat de man langer blijft vastzitten.
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) moet opnieuw kijken wie er als eerste mag worden aangesloten op het stroomnet. De huidige lijst van de waakhond is niet zorgvuldig genoeg opgesteld en onderbouwd, oordeelt het College van Beroep.
Veertien partijen stapten vorig jaar naar de rechter omdat ze vonden dat ze thuishoorden op deze lijst van de ACM of een hoger plekje verdienden. Hieronder waren groepen zoals huisartsen en datacenters, maar ook overheidsinstanties en bedrijven waaronder KPN, NS en ProRail.
Het College gaf hen vandaag gelijk. De ACM maakte het onderscheid op basis van een Europese lijst. Volgens de rechter had de waakhond breder moeten kijken en ook naar de argumenten van de klagers. Die wezen bijvoorbeeld op hun wettelijke verplichting om te verduurzamen of andere wettelijke eisen waaraan zij moeten voldoen.
Voorranglijst niet groterWel benadrukte het College dat de uitspraak niet per definitie betekent dat méér partijen voorrang moeten krijgen. "Als iedereen voorrang krijgt, krijgt niemand voorrang", aldus het College. De ACM zei dit eerder ook al.
De uitspraak ging louter over de manier waarop deze prioriteitenlijst was samengesteld, niet over wie erin moet zijn opgenomen. Het voorrangskader blijft ook gewoon bestaan tot uiterlijk 1 januari 2026. In de tussentijd moet de ACM een nieuwe lijst opstellen, die dan dus beter gemotiveerd moet zijn.
Wie het eerst komtTot 1 oktober vorig jaar was het: wie het eerst komt, wie het eerst maalt bij het stroomnetwerk. Hierdoor zou het mogelijk zijn dat bijvoorbeeld een datacentrum voorrang krijgt op een ziekenhuis. Om dat te voorkomen stelde de ACM een voorrangskader vast.
Dat bestaat uit drie categorieën van partijen die voorrang krijgen op het netwerk: op de eerste plek staan bedrijven en instellingen die helpen om de netcongestie te verminderen. Dan volgen partijen die zorgen voor veiligheid, denk aan de politie en acute gezondheidszorg. En op de derde plek staan instellingen die zorgen voor basisvoorzieningen, zoals basisscholen en het gasnet.
De enige aanpassing die het College doorvoert, is dat de openbare drinkwatervoorziening van de categorie basisvoorzieningen naar veiligheid gaat. Dit was op verzoek van de ACM zelf.
