NOS Nieuws - Algemeen

Bij overstromingen in de Amerikaanse staat Texas zijn ten minste 24 mensen om het leven gekomen. Daarnaast worden volgens de lokale autoriteiten nog 23 meisjes vermist. Over hun identiteit en de identiteit van de dodelijke slachtoffers is niets bekendgemaakt.

De vermiste meisjes waren op zomerkamp langs de Guadalupe-rivier en tot op heden is het nog niet gelukt om contact met ze te krijgen. Het gebied is een populaire bestemming voor zomerkampen.

Waarnemend gouverneur van Texas Dan Patrick over de vermisten:

Door zware regenval steeg het waterpeil in de rivier in de vroege ochtend razendsnel tot zo'n 8 meter en trad de rivier buiten haar oevers. Reddingsteams zoeken naar overlevenden met boten, veertien helikopters en twaalf drones. Meer dan 200 mensen zijn inmiddels gered. Sommigen zijn uit bomen gehaald door reddingswerkers.

Uit het niets

De overstromingen vonden plaats in het hart van Texas. Volgens de lokale politie kwamen ze uit het niets. "We hebben de hele tijd overstromingen. Dit is de gevaarlijkste riviervallei van de Verenigde Staten, maar we hadden geen enkele reden om te denken dat er zoiets als dit zou gebeuren."

Inwoners van het gebied worden gewaarschuwd niet de weg op te gaan vanwege het gevaar op overstroomde wegen. De komende dag wordt nog veel regen verwacht in het gebied.

Bij een chemische reactie tussen twee gevaarlijke stoffen in een vrachtwagen op een fabrieksterrein van FrieslandCampina in Borculo zijn gisteravond oranje dampwolken vrijgekomen. De vrachtwagen is daarbij geëxplodeerd. Niemand raakte gewond.

Volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland is de wolk gevaarlijke stoffen rond 01.00 uur verdampt en opgelost in de lucht. De burgemeester meldde even later dat de situatie "volledig onder controle" is.

De brandweer had metingen gedaan om te onderzoeken of de rookwolken giftige stoffen bevatten. Dat bleek het geval te zijn, al zijn de stoffen niet op de grond terechtgekomen omdat deze meteen in de lucht vervloog, zegt de veiligheidsregio.

Politie doet onderzoek

De stoffen die met elkaar in contact zijn gekomen zijn salpeterzuur en zoutzuur. Die worden gebruikt bij het reinigen van de installaties. De stoffen zijn bijtend en kunnen irritaties veroorzaken aan de huid en luchtwegen.

Hoe de stoffen met elkaar in aanraking konden komen, is niet duidelijk. Volgens de burgemeester zal de oorzaak van het incident "zorgvuldig" worden onderzocht. De politie heeft een plaats delict ingesteld rond het incident en onderzoekt alle mogelijke scenario's, zowel of er sprake is van opzet of van een fout.

Op beelden is een explosie te zien bij het vrijkomen van de rookwolken:

Er werd preventief een NL-Alert verstuurd met het advies aan mensen in de omgeving om ramen en deuren gesloten te houden en de ventilatie uit te schakelen. In de omgeving van het incident staan volgens Omroep Gelderland enkele woningen.

De veiligheidsregio riep mensen op niet naar het fabrieksterrein te komen en zette enkele toegangswegen af. De fabriek werd uit voorzorg ontruimd.

Wie deze zomer naar Parijs gaat en op zoek is naar verkoeling, kan een duik nemen in de Seine. Na meer dan honderd jaar is het weer toegestaan om te zwemmen in de rivier.

Sinds 1923 gold er een verbod op het zwemmen in de Seine: die was te vervuild, en het was te gevaarlijk. Maar vanaf morgen zijn er drie zwemplekken aan de oever van de rivier geopend: bij de Notre-Dame, bij de Eiffeltoren en bij Porte de Bercy. Buiten deze locaties is het nog steeds verboden om te zwemmen.

De Seine stond op de Olympische Spelen vorig jaar in het middelpunt. De gemeente stak in vier jaar tijd 1,4 miljard euro in een grote schoonmaakoperatie om er zwemwedstrijden te kunnen houden. De rivier was behoorlijk vervuild met de E. colibacterie, beter bekend als de poepbacterie.

Dagelijks testen

Zo werden woonboten aangesloten aan het gemeentelijk rioolstelsel. Ook werd een groot opslagbassin aangelegd om te voorkomen dat bij zware regenval te veel rioolwater in de Seine terechtkwam.

Burgemeester Hidalgo nam vorig jaar zelf een duik in het water om aan te tonen dat het schoon en veilig genoeg was.

De locoburgemeester van Parijs zegt dat het water dagelijks wordt getest. Op de drie locaties zal volgens hem met rode en groene vlaggen worden aangegeven of het veilig genoeg is om te zwemmen.

De zwemplekken blijven tot en met eind augustus open.

De politie is bezorgd over het strafbaar stellen van illegaal verblijf van vreemdelingen. Er zijn "grote zorgen" over de "uitvoerbaarheid, reikwijdte en de effectiviteit" van het strafbaar stellen ervan.

Hiermee wordt volgens de politie "gesuggereerd dat elke illegale vreemdeling overlastgevend is of crimineel gedrag vertoont". De politie herkent dat beeld niet en verwacht dat het strafbaar stellen zal leiden tot een vicieuze cirkel. Vreemdelingen die niet kunnen vertrekken uit Nederland kunnen meermaals in een cel belanden, zonder dat ze zicht hebben op terugkeer naar hun land van herkomst.

Ook zijn ze daardoor kwetsbaarder om slachtoffer of dader te worden van criminaliteit, vreest de politie. Het gevolg van de nieuwe wetgeving kan zijn dat vreemdelingen - die strafbaar zijn omdat ze in Nederland zijn zonder verblijfsrecht - niet meer naar de politie stappen. Niet om hulp te vragen en ook niet om een melding of aangifte te doen van een strafbaar feit.

De politie benadrukt dat naast het handhaven van de rechtsstaat ook "het hulp verlenen aan hen die dat behoeven" een wettelijke taak is. Daarnaast wordt gewezen op de gevolgen voor mensen en organisaties die hulp verlenen aan illegalen. Die worden volgens de asielwetten medeplichtig en daardoor ook strafbaar.

De gevolgen op het gebied van openbare orde en wat die betekenen voor het werk van de politie acht de politie onwenselijk en onuitvoerbaar. Er zijn twijfels of de strafbaarstelling "de leefbaarheid, veiligheid en maatschappelijke rust in Nederland ten goede zal komen".

Kop soep

De twee asielwetten haalden gisteren een meerderheid in de Tweede Kamer. Maar wel met de "harde eis" van NSC en SGP dat het verlenen van hulp aan mensen die illegaal in Nederland verblijven niet strafbaar wordt. Dat wetsonderdeel werd op het laatste moment door de PVV aan de wet toegevoegd en is daardoor nooit goed besproken.

Om NSC en de SGP over de streep te trekken, moest demissionair minister Van Weel (Asiel en Migratie) op het laatste moment nog een oplossing bedenken. Afgesproken is nu om dit onderdeel van de wet niet in werking te laten treden voordat de Raad van State advies heeft uitgebracht over vragen als: mag je iemand die illegaal in Nederland is nog een kop soep geven? En mag je die persoon nog helpen bij ziekte?

De politie vindt het goed dat de Raad van State de wetswijziging gaat toetsen, omdat het strafbaar stellen van illegaliteit veel maatschappelijke impact heeft. De politie acht een "gedegen consultatie en uitvoeringstoets" nodig.

De Oekraïense president Zelensky heeft naar eigen zeggen een "belangrijk en vruchtbaar" telefoongesprek gevoerd met de Amerikaanse president Trump.

De leiders spraken over mogelijkheden voor luchtverdediging en kwamen overeen "samen te werken aan een betere verdediging van het luchtruim", schrijft Zelensky op X. Ook spraken ze "in detail" over de capaciteiten van de defensie-industrie en gezamenlijke wapenproductie.

"We staan open voor projecten met de Verenigde Staten en denken dat dit van cruciaal belang is voor de veiligheid, vooral op het gebied van drones en aanverwante technologieën", aldus Zelensky.

Wapenleveringen

Van Amerikaanse zijde is het gesprek niet bevestigd. Wel heeft Trump volgens nieuwssite Axios gezegd dat hij Oekraïne wil helpen met de luchtverdediging. Of er concrete afspraken zijn gemaakt is niet duidelijk.

Oekraïne heeft dringend behoefte aan versterking van de luchtafweer tegen de Russische drone- en raketaanvallen die de afgelopen dagen zijn toegenomen. Dinsdag hield het Pentagon een deel van eerder overeengekomen wapenleveringen aan Oekraïne tegen omdat er zorgen zouden zijn dat de eigen voorraad van de Amerikanen te veel is gekrompen.

Een bron zei tegen Axios dat Trump in het telefoongesprek heeft beloofd om uit te zoeken of er inderdaad wapens worden tegengehouden en om welke wapens dat gaat.

Teleurstellend gesprek

Gisteren heeft Trump gebeld met zijn Russische ambtgenoot Poetin. Hij noemde dat na afloop een "teleurstellend" gesprek. Een paar uur later voerde Rusland de grootste luchtaanval sinds het begin van de oorlog uit op de Oekraïense hoofdstad Kyiv.

Niet thuis een kraamverzorgende over de vloer, maar op je kamer in een hotel. Het is even wennen voor moeders die in een kraamhotel verblijven. Deze week opende er een in de stad Groningen, volgende week gaat er nog een open in Hoorn.

Een kraamhotel bestaat vaak uit een aantal kamers in een regulier hotel, een ziekenhuis of een geboortecentrum. Pas bevallen moeders kunnen hier een aantal dagen verblijven met hun partner en hun baby. Er zijn de hele dag, en soms ook 's nachts, kraamverzorgenden aanwezig om de ouders en hun kindje bij te staan. Er zijn al kraamhotels in onder meer Rotterdam, Den Haag en Tilburg.

In sommige landen bestaat het kraamhotel al langer. Zo zijn er in China en Zuid-Korea luxe kraamhotels waar moeders en baby's na de bevalling op traditionele wijze verzorgd worden - al hangt daar vaak een flink prijskaartje aan. In Nederland, waar kraamzorg aan huis gebruikelijk is, is het kraamhotel uit nood geboren.

Zo dreigden deze zomer in Groningen honderd zwangeren geen kraamzorg te krijgen door een tekort aan kraamverzorgenden. Het acute personeelstekort heeft meerdere oorzaken, zegt bestuurder Lindy van Breda Vriesman van Kraamzorg Het Groene Kruis.

Gepensioneerde kraamhulpen

"In de zomer worden relatief veel baby's geboren, juist als kraamverzorgenden graag met hun eigen gezin op vakantie willen. En per 1 januari hebben we als gevolg van nieuwe wetgeving afscheid moeten nemen van dertig zzp'ers die een flexibele schil rond onze organisatie waren."

Het Groene Kruis zet deze zomer recent gepensioneerde kraamhulpen in en heeft bestaande medewerkers gevraagd extra uren te maken. In een kraamhotel, waar meerdere gezinnen tegelijk verblijven, is het voor hen makkelijker en sneller werken dan voor ieder gezin apart in eigen huis. Medewerkers willen ook graag in het kraamhotel werken, merkt Van Breda Vriesman.

"Het werk is geroosterd, dus ze weten de komende twee maanden precies waar ze aan toe zijn. Het is fysiek minder zwaar en je werkt in een team. Zo heb je echt meer aandacht voor moeder en kind."

Kost niets extra

Maar zijn de kersverse ouders er ook blij mee? De Groningse kraamorganisatie wist vooraf niet zo goed hoeveel animo er voor het kraamhotel zou zijn.

"Dat was even spannend. We gingen op 1 juli open, en toen lag er één gezin. Dan denk je: wordt dit een succes? Wie wil dit? Maar op 2 juli waren we al vol. Sommige klanten vragen er zelfs om, willen weten of ze al in het kraamhotel terecht kunnen."

Het grote voordeel van het kraamhotel is voor gezinnen dat ze gegarandeerde kraamzorg krijgen, en vaak meer uren dan thuis. Als er iets is, hoeven ze de kraamhulp alleen maar een appje te sturen en staat de verzorgende zo in de hotelkamer. Kraamvisite mag in het hotel gewoon langskomen.

Ook de (gemoeds-)rust en het comfort spreken ouders aan. Een kraamhotel kost bovendien niets extra ten opzichte van kraamzorg aan huis.

Toch is het wel even wennen, zegt Tineke Mennens, die deze week in het nieuwe kraamhotel verblijft. Ze is moeder van de pasgeboren Milan. "Dat je niet in je eigen omgeving bent, ja, het is toch allemaal even anders dan thuis."

Er zijn ook genoeg gezinnen die het kraamhotel helemaal niet zien zitten, bijvoorbeeld omdat ze meerdere kinderen hebben voor wie ze thuis willen zijn.

'Meer stabiliteit'

Kraamverzorgende Alida, die in het kraamhotel werkt, denkt dat het concept weleens de kraamzorg van de toekomst zijn. "Zo kunnen we de ouders goed ondersteunen en ook voor de kraamverzorgenden geeft dit rust."

Ook Van Breda Vriesman hoopt dat het kraamhotel iets blijvends is. "Het geeft de kraamzorg voor de toekomst meer stabiliteit."

In Griekenland en Turkije zijn nieuwe natuurbranden uitgebroken door de hitte en droogte. De harde wind en het droge weer maken het voor lokale autoriteiten lastig om het vuur te bestrijden.

In Griekenland is een nieuwe brandhaard ontstaan in Koropi, 35 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Athene. Door de harde wind verspreidde het vuur zich naar woonwijken. Hulpdiensten zijn massaal uitgerukt om de brand te blussen. Onder meer 120 brandweerlieden, acht helikopters en acht blusvliegtuigen zijn ingezet. Inwoners van het gebied kregen de opdracht om te evacueren. In totaal zijn 800 inwoners weg uit hun huis. Het vuur is onder controle, meldt de brandweer.

Op het eiland Kreta heeft de brandweer het vuur onder controle, maar nog niet helemaal geblust. Daar woedde sinds woensdag een grote natuurbrand. Zo'n 5000 mensen zijn geëvacueerd. Lokale autoriteiten schatten dat de brand zo'n 15 vierkante kilometer van het eiland heeft verwoest. Hier zijn zo'n 130 brandweerlieden, 48 voertuigen en zes helikopters ingezet.

Gisteren brak er in de buurt van het vliegveld van Athene een natuurbrand uit. De belangrijke weg tussen Athene en Rafina werd afgesloten en vluchten liepen vertraging op. Ook zijn meerdere bewoners van Rafina geëvacueerd.

In Turkije proberen de autoriteiten bosbranden in de westelijke provincie Izmir onder controle te krijgen. Door de harde wind en het droge weer heeft het vuur zich daar makkelijk kunnen verspreiden. Sinds woensdag zijn er tienduizenden mensen geëvacueerd. Ook zijn 200 woningen verwoest.

Bij een brand in Odemis zijn gisteren twee mensen omgekomen. In de toeristische plaats Cesme is het vuur inmiddels onder controle, melden de autoriteiten. De branden zouden zijn veroorzaakt door kapotte elektriciteitsleidingen en werkzaamheden.

Niet-ontplofte munitie

Ook op de Turks-Syrische grens woedt brand. In de Turkse stad Dortyol brak er brand uit in een woonwijk. In de Syrische provincie Latakia wordt het blussen van een grote bosbrand door de harde wind bemoeilijkt. Brandweerlieden uit andere regio's zijn ingezet om het vuur te blussen. Het is onduidelijk of er slachtoffers zijn.

De Syrische autoriteiten vrezen dat achtergebleven munitie uit de oorlog in Syrië door het vuur ontploft.

De drie mannen die vorige maand in El Salvador zijn veroordeeld voor de moord op vier Nederlandse journalisten in 1982, blijken in het definitieve schriftelijke vonnis een celstraf van 30 jaar te hebben gekregen. Dat is hoger dan aanvankelijk leek.

Toen het vonnis op 4 juni werd uitgesproken in de rechtbank in het departement Chalatenango leek het te gaan om straffen van 15 jaar. Maar gisteren werd duidelijk dat de rechter de drie oud-militairen van 93, 91 en 85 jaar elk 15 jaar per slachtoffer oplegt.

Dat zou neerkomen op 60 jaar celstraf per dader, maar omdat de rechter het strafrecht hanteert uit de periode dat de moorden werden gepleegd krijgen ze 30 jaar. Dat was destijds de maximumstraf.

Publiekelijk excuses maken

Verder moet het hoofd van de strijdkrachten, de Salvadoraanse president Nayib Bukele, van de rechter binnen 30 werkdagen publiekelijk excuses maken voor de moorden, omdat de daders tot de militaire top van het land behoorden.

Daarnaast moet de nabestaanden om vergeving worden gevraagd "voor de vertraging van de rechtsgang". Ook kunnen de nabestaanden een civiele procedure starten om een schadevergoeding te eisen van de veroordeelde mannen.

Hinderlaag

De schriftelijke uitspraak van het vonnis is het sluitstuk van een al jaren voortdurende zaak rond de moord op Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag. De journalisten van de toenmalige omroep IKON waren in 1982 naar El Salvador gereisd om verslag te doen van de bloedige burgeroorlog daar.

Op 17 maart 1982 hadden ze een ontmoeting met guerrillastrijders. De vier liepen daarbij in een hinderlaag van het regeringsleger en werden doodgeschoten.

Al in de jaren 90 concludeerde een waarheidscommissie van de VN dat kolonel Mario Reyes Mena hoofdverantwoordelijk was als opdrachtgever. Dat hij en andere medeverdachten niet eerder konden worden aangeklaagd, had te maken met een amnestiewet die de verdachten tot 2016 juridische bescherming bood. Pas in 2017, een jaar nadat die amnestiewet werd ingetrokken, konden de nabestaanden aangifte doen.

De 85-jarige oud-kolonel Reyes Mena woont al tientallen jaren in de VS. Tegen hem is een uitleveringsverzoek uitgevaardigd. De andere veroordeelden, oud-minister van Defensie Guillermo Garcia en oud-politiechef Francisco Antonio Morán, werden al in 2022 aangehouden. Zij verblijven sindsdien in een militair ziekenhuis en belanden nu mogelijk alsnog achter de tralies.

Krantenartikel

Sonja ter Laag, de zus van Hans ter Laag, zegt tegen de NOS dat ze "een sprongetje op haar stoel maakte" toen ze hoorde van de zwaardere straf voor de drie mannen. "Ik vind het wel van symbolische waarde dat het nog veel hoger is", zegt ze.

Ook de publieke excuses die Bukele zou moeten maken vindt ze waardevol, al heeft ze er ook twijfels over. "Ik vraag me af of hij echt zelf excuses gaat maken, of dat hij zegt: nou, ik laat het aan mijn minister van Defensie of aan de Commandant der Strijdkrachten over."

Ook over de vorm bestaat onduidelijkheid. "Ze moeten het publiekelijk doen. Worden wij, de nabestaanden, uitgenodigd? Of wordt het gewoon in een krantenartikel gedaan?"

'Vreemd proces'

Hoewel de daders niet meer in beroep kunnen tegen de uitspraak, blijven zij schuld ontkennen. Woensdag, een dag voor de schriftelijke uitspraak van het vonnis, publiceerde oud-minister van Defensie Garciá nog een open brief, waarin hij zegt zonder bewijs te zijn veroordeeld "in een vreemd proces vol onregelmatigheden".

Zijn advocaten zullen manieren zullen onderzoeken om toch in beroep te kunnen gaan. Tegen de oud-minister lopen nog tientallen andere gerechtelijke onderzoeken naar zijn rol bij verschillende grootschalige moordpartijen in de burgeroorlog. Daarin wordt hij onder meer aangeklaagd voor moord, ontvoering en marteling.

De Afsluitdijk is deze week drie keer volledig afgesloten geweest door storingen bij de bruggen van de Stevinsluizen. Hitte, haperende techniek en een geknapte waterslang zijn de oorzaak, kilometerslange files het gevolg. Rijkswaterstaat sluit nieuwe storingen niet uit.

De eerste afsluiting was dinsdag. Door de uitzonderlijk hoge temperaturen die dag zetten de stalen bruggen uit: "Dan kun je ze niet meer draaien, of komen ze klem te zitten", zegt Johan de Boer, woordvoerder van Rijkswaterstaat tegen NH.

Ook andere bruggen in het land hadden hier die dag mee te maken. Besproeien met water was geen oplossing. "Het was zo warm dinsdag dat een beetje water niets hielp."

Twee storingen op een dag

Gisteren volgden twee nieuwe storingen. In de ochtend brak een sensor af die controleert of de brug veilig is gesloten. "Dan krijgt de bediening een seintje dat het verkeer er weer overheen kan. Maar die werkte dus niet meer." De sensor is inmiddels vervangen.

En gistermiddag knapte een slang van het sproeisysteem, waardoor er water in een elektriciteitskast terechtkwam. Die wordt nu drooggemaakt en hersteld. Het verkeer rijdt voorlopig alleen over de zuidbrug. Scheepvaartverkeer is de komende dagen nog gestremd, meldt de regionale omroep.

Vaker problemen verwacht

De problemen met de bruggen komen voor De Boer niet als een verassing. Ze zijn in de jaren 30 van de vorige eeuw gebouwd en nu op, zegt hij. "We gaan nieuwe bouwen, er loopt een aanbesteding. Maar tot die tijd moeten we met heel veel onderhoud deze bruggen in de lucht houden."

Wanneer de bouw van nieuwe bruggen start wordt binnenkort duidelijk. Het is goed mogelijk dat er tot die tijd vaker storingen zijn. "Dat vinden we jammer, maar we doen er alles aan om het zo goed en veilig mogelijk in de lucht te houden."

Een kort briefje van demissionair asielminister Van Weel rond 23.00 uur donderdagavond voorkwam ternauwernood dat de langverwachte strengere asielwetten op de klippen liepen. De behandeling van deze wetten om in Nederland "het strengste asielbeleid ooit" te voeren, verliep chaotisch. Wat is er gebeurd? Waarom? En hoe nu verder?

Dat de band tussen VVD, NSC en BBB niet goed is, is gezien de vele botsingen en incidenten de afgelopen 1,5 jaar een understatement. Beter wordt het er niet op, blijkt dinsdagochtend in het Catshuis, waar opnieuw wantrouwen de kop opsteekt. De partijtoppen van VVD, NSC en BBB overleggen daar. Volgens NSC beloven de andere coalitiepartijen tegen het amendement over strafbaarheid van illegaliteit te stemmen - iets dat door VVD en BBB wordt ontkend.

Bij NSC is de verbazing dan ook groot als VVD en BBB een paar uur later het PVV-plan alsnog aan een meerderheid helpen.

Streep

Het raakt een gevoelig punt voor NSC. Zijn mensen die illegalen eten of een slaapplek geven straks strafbaar? In NSC zitten veel ex-CDA'ers die woensdag hun oude partij een principiële streep zien trekken. Het CDA steunt een strenger asielbeleid, maar noemt het straffen van hulp aan illegalen "onacceptabel". CDA-leider Bontenbal ziet het risico van aanvallen van rechts in de verkiezingscampagne, maar neemt dat voor lief.

Bij SGP en NSC groeit de twijfel, zeker als Van Weels uitleg ("de wet is de wet", maar het OM zal waarschijnlijk niet vervolgen) de verwarring nog vergroot. De partijen zitten klem: ze willen streng zijn, maar vrijwilligers moeten wel "soep", "koffie" of "een stuk brood" kunnen uitdelen.

De tijd dringt, want rond 23.00 uur staan de stemmingen gepland. Door de twijfel van NSC en SGP is het allerminst zeker dat de wetten het halen. Premier Schoof is druk met betrokkenen aan het bellen, vertelt hij later. "Er is zeer intensief overleg geweest."

Kijk hier naar een korte foto-impressie van de dag:

Een mislukking zou met het oog op de verkiezingen rampzalig zijn voor de coalitiepartijen; vooral de PVV zal dit zeker gebruiken. Van Weel haalt daarom een truc uit de kast: het meest omstreden punt wordt opgeschort tot de Raad van State hierover oordeelt.

NSC en SGP stemmen met die belofte alsnog voor. De hete aardappel is doorgeschoven naar de Raad van State.

"In wat voor staatsrechtelijke modderpoel zijn we beland?", vraagt ChristenUnie-leider Bikker zich af. Hoe het verder moet, is onduidelijk. Misschien wordt de wet via sluiproutes aangepast, maar zeker is dat niet. Het 'ja' van NSC roept ook felle reacties op. Volgens politici riep GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans "huichelaar" toen NSC'er Diederik Boomsma zijn stemverklaring voorlas.

Dat is niet te controleren, GroenLinks-PvdA wil geen reactie geven. Kijk hier naar het moment

Wat is nu de stand van zaken na deze chaotische week? Op het nippertje zijn de strengere asielwetten door de Tweede Kamer geloodst. VVD, NSC en BBB kunnen in ieder geval in de verkiezingscampagne zeggen dat ze dat voor elkaar hebben gekregen. Hiermee hebben ze een verweer tegen PVV-leider Wilders die zijn tegenstanders graag "een slappe hap" noemt.

Maar er liggen wel twee wetten die juridisch wankel zijn en waar nog onduidelijkheid over bestaat. De strafbaarstelling van de illegaliteit is nooit uitvoerig in de Tweede Kamer behandeld. Partijen hebben nog geen idee wat de consequenties precies zijn, bijvoorbeeld voor mensen die illegalen een handje willen helpen of les geven aan kinderen van illegalen.

Er ligt een wankel bouwwerk, en de vraag is hoe het verder gaat. Het kabinet heeft tijdelijk een oplossing aangereikt door een spoedadvies aan de Raad van State te vragen en te beloven dat de Tweede en Eerste Kamer er dan nog hun oordeel over mogen geven.

Maar kan die strafbaarstelling illegaliteit wel uit de wet gehaald worden? Wat doet de Kamer als de Raad van State zeer kritisch is? Kan het parlement nog iets veranderen als er al over gestemd is?

Het zijn vragen waar niemand een overtuigend antwoord op heeft. Chaos en onzekerheid zijn troef, al is formeel de basis voor "het strengste asielbeleid ooit" gelegd.

De vraag is ook hoe de kiezer op 29 oktober over deze gang van zaken zal oordelen.

Het grondpersoneel van de KLM mag woensdag niet staken. De kortgedingrechter in Amsterdam ziet "onaanvaardbare veiligheidsrisico's". Vakbonden FNV en CNV hadden woensdag acht uur lang het werk neer willen leggen.

Ruim een week geleden verbood de rechtbank in Haarlem al een 24 uursstaking van het KLM-grondpersoneel. De rechter oordeelde toen dat die actie te ingrijpend zou zijn door alle veiligheidsproblemen die mogelijk op Schiphol kunnen ontstaan. Vervolgens hadden de bonden een staking van acht uur aangekondigd voor komende woensdag.

KLM wilde ook die actie laten verbieden en spande daarom het kort geding in Amsterdam aan.

De rechter heeft laten meewegen dat de zomervakantie net begint. Dat betekent volgens hem dat de mogelijkheden tot omboeken voor mensen van wie de vlucht zou uitvallen, beperkt zijn. "Daarmee zou de actie tot veel verdriet bij gedupeerde reizigers leiden", stelde hij.

Wachttijden

Schiphol waarschuwde al dat een staking van KLM-grondpersoneel komende woensdag tot "onaanvaardbare risico's" zou leiden. Volgens een advocaat van Schiphol heeft de luchthaven de plannen van de vakbonden beoordeeld en daaruit kwam naar voren dat de parkeerplekken voor vliegtuigen aan de gates kunnen vollopen.

Dan kunnen er geen toestellen meer bij komen en zullen vliegtuigen wellicht moeten uitwijken naar andere luchthavens. Ook dreigden de wachttijden bij de beveiliging op te lopen. Dat kan zelfs in de dagen erna nog voor wachttijden tot een uur zorgen door na-ijleffecten.

Mogelijk zouden ook honderden gestrande passagiers de tijd moeten doorbrengen op bijvoorbeeld veldbedden in de terminal. Die zouden wellicht ook boos of agressief kunnen worden jegens werknemers en andere passagiers.

Positief voor passagiers

KLM noemt het verbod van de rechter "positief voor alle passagiers die volgende week woensdag met ons reizen en voor KLM als bedrijf. We kunnen nu onze operatie veilig blijven uitvoeren."

Maar de luchtvaartmaatschappij erkent dat hiermee het onderliggende probleem niet is opgelost. "Het antwoord hierop kunnen we vinden aan tafel, niet bij een staking." KLM vindt het belangrijk om zo snel mogelijk afspraken te maken met alle vakbonden. "We vertrouwen erop dat FNV en CNV - net zoals de andere bonden - aansluiten, zodat we samen verder kunnen werken aan een nieuwe cao."

De vakbonden zijn juist "teleurgesteld". Volgens FNV-bestuurder John van Dorland gaan de bonden zich nu beraden op vervolgstappen. "We hebben nog niks besloten. Ik kan ook nog niet zeggen of we in beroep gaan."

Op de vraag of staken op Schiphol nu nog wel mogelijk is, antwoordt hij bevestigend. "Wij blijven strijdbaar."

De rechter merkte op dat de mogelijkheid tot actievoeren op Schiphol wel degelijk bestaat. In het verleden zijn er kleinschalige vakbondsacties geweest die niet werden verboden. Dit alles betekent volgens hem dat in dit geval een beperking van het stakingsrecht gerechtvaardigd is.

Na een stilte van zestien jaar treedt Oasis weer op. Vanavond trappen ze hun reünietour af in Cardiff, Wales. Ook veel Nederlanders hebben hun uiterste best gedaan om tickets te bemachtigen. Luc uit Kerkrade was vandaag met zijn vriendin onderweg naar Cardiff voor het eerste concert. Hij hoopt het nummer Songbird te horen, waarmee hij vriendin Ghislaine anderhalf jaar geleden voor zich wist te winnen.

Oasis is een van de iconische bands van de Britpop uit de jaren 90. De groep bestond uit flamboyante persoonlijkheden en stond bekend om memorabele liveoptredens. Daarnaast waren er de legendarische botsingen tussen de belangrijkste bandleden, de broers Liam en Noel Gallagher.

In 2009 ging Oasis na achttien jaar uit elkaar na een zoveelste knallende ruzie tussen leadzanger Liam en gitarist Noel. Of de twee de komende vijf maanden de vrede kunnen bewaren, is maar de vraag. Volgens de broers zijn hun moeder en Noels dochter Anaïs de reden dat ze na al die jaren weer bij elkaar komen.

Veel fans kunnen hun geluk niet op. Vijf maanden lang tourt Oasis over de wereld en alle 41 shows zijn uitverkocht.

'Alles gedaan wat Ticketmaster afraadt'

Luc heeft flink wat moeite gedaan voor de kaartjes. "Ik heb alles gedaan wat Ticketmaster afraadt", zegt hij met een glimlach. Toen een vriend van het stel twaalf tickets had geregeld, drong Luc erop aan dat hij en zijn vriendin bij de eerste show moesten zijn. "Ik wilde vroeg gaan vanwege het risico dat ze weer uit elkaar gaan", grapt hij.

Luc en Ghislaine reisden van Zuid-Limburg naar Cardiff met de bus en de trein. "In de bus zitten negentig mensen, bijna allemaal met shirts van Oasis aan", vertelt Luc. Het verbaast hem hoeveel jongeren erbij zijn. "Ik ben 35 jaar en ik denk dat wij zowat de oudste zijn."

Het zegt volgens hem veel over de kracht van Oasis. "Zonder op te treden heeft de band een hele nieuwe fanbase aan zich weten te binden."

Het stel hoopt vanavond het nummer te horen dat zo speciaal is voor hun beiden. Toen hun relatie nog pril was, wist Luc dat hij flink zijn best moest doen om indruk op Ghislaine te maken. Dat deed hij door Songbird voor haar op de gitaar te spelen. "Ik probeerde haar in te palmen en het is gelukt."

Harry Styles en Billie Eilish

Ook de 18-jarige Donna en haar vader Patrick gaan naar een concert, maar dan in augustus. Vanwege de enorme belangstelling voor de tickets kregen ze het niet voor elkaar om bij de eerste show aanwezig te zijn, maar Donna wist wel kaartjes te bemachtigen voor de show in Dublin.

De 49-jarige Patrick is zelf superfan en ging al tien keer naar een concert van Oasis voordat ze uit elkaar gingen.

Volgens Patrick heeft zijn dochter ook haar eigen muzieksmaak, zoals Harry Styles en Billie Eilish. "Ik ga ook altijd met veel plezier naar die concerten met haar mee", aldus Patrick. "Maar toen ze de nummers van Oasis leuk begon te vinden, zei ik altijd: als de band ooit weer samenkomt, gaan we met zijn tweeën."

Het vader-dochterduo gaat vaak samen naar concerten. "Maar deze keer is extra speciaal, want het is een van de favoriete bands van mijn vader", aldus Donna.

Ze hoopt dat de band Don't Look Back in Anger zal spelen. "Dat is het nummer dat mijn vader en ik altijd samen zingen op feestjes." Patrick wordt emotioneel van de lieve woorden van zijn dochter. "We gaan onvergetelijke herinneringen maken", vult hij aan.

Donna verwacht dat het publiek in Dublin wel wat ouder zal zijn dan zij, maar dat vindt ze niet erg. "Ik ben vaker naar concerten geweest waar vooral oude mannen komen die bier drinken, maar meestal is iedereen juist heel aardig." Patrick denkt dat het wel goedkomt. "Ik stond bij Harry Styles ook tussen de tieners, dus we brengen allebei offers."

Als ze naar Dublin gaan mag Donna ook iets kiezen uit de merchandise van de rockband. "Ze heeft haar vwo gehaald, dus dat moeten we vieren", zegt vader Patrick trots. "Ook mag ze nu eindelijk een Guinnessje drinken", lacht hij.

Een 49-jarige Nederlander is in Ierland veroordeeld tot twintig jaar cel voor de smokkel van cocaïne. Hij heeft een bekentenis afgelegd.

De zaak draaide om een partij van 2200 kilo cocaïne die in september 2023 werd gevonden op een vrachtschip dat was vertrokken uit Curaçao. Het was de grootste cocaïnevondst in de geschiedenis van Ierland. De partij had een straatwaarde van 157 miljoen euro, meldt de omroep RTE.

De Nederlander was aan boord van het vrachtschip, dat werd onderschept voor de Ierse kust. De man verklaarde aanvankelijk dat hij op het schip was om te koken en schoon te maken, maar later gaf hij toe dat hij de drugs aan boord had gebracht. Hem zou 100.000 dollar zijn beloofd als het transport zou slagen.

Medeverdachten

Zeven medeverdachten zijn veroordeeld tot celstraffen tussen de 13,5 en 18 jaar. Het zijn drie Oekraïners, twee mensen uit Iran, een Brit en een Filipijn. Twee van hen zaten aan boord van een schip waarmee ze de drugs wilden oppikken, maar hun schip liep aan de grond en moest hulp aanvaarden van de Ierse kustwacht.

De groep werd ingehuurd en aangestuurd door een criminele organisatie in Dubai, die communiceerde via WhatsApp. De smokkelaars kregen van de opdrachtgever onder meer berichten die hen gerust moesten stellen op het moment dat de douane, politie en het leger achter hen aan zaten. Verder probeerden ze de cocaïne te verbranden toen het schip werd achtervolgd.

De rechtbank in Rotterdam wil demissionair premier Dick Schoof oproepen als getuige in de spionagezaak rond een oud-medewerker van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

Oud-medewerker Ab el M. wordt ervan verdacht staatsgeheimen te hebben gelekt aan Marokko. Hij had ruim 900 documenten in huis van de inlichtingendienst AIVD en de militaire inlichtingendienst MIVD. Informatie daaruit heeft hij volgens het OM doorgespeeld naar de Marokkaanse veiligheidsdienst.

El M. werd in oktober 2023 aangehouden op Schiphol toen hij naar Marokko wilde vliegen. Hij had toen volgens de officier van justitie een "enorme hoeveelheid gegevensdragers bij zich". Schoof was op dat moment topambtenaar op het ministerie van Justitie en Veiligheid.

'Schoof wist van de documenten thuis'

Volgens zijn advocaat is El M. loyaal aan Nederland en de Nederlandse staatsveiligheid. Hij werkte eerder ook voor de politie en de Nederlandse inlichtingendiensten en zou daarom niets over zijn activiteiten mogen zeggen.

De advocaat probeert al geruime tijd Schoof in de getuigenbank te krijgen. Volgens de verdachte was Schoof, net als andere leidinggevenden, ervan op de hoogte dat hij informatie mee naar huis nam.

Het OM verzette zich tegen het oproepen van Schoof omdat hij, net als andere getuigen die El M. wil oproepen, niets zou kunnen vertellen wat van belang is om te bewijzen dat El M. staatsgeheimen lekte.

De rechtbank oordeelt nu dat de verdediging voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat het in het belang van de verdachte is om Schoof wel te horen. Ook zestien anderen, onder wie Schoofs opvolger bij de NCTV Pieter-Jaap Aalbersberg, worden als getuige opgeroepen in de zaak.

Achter gesloten deuren

Schoof zal in de komende maanden achter gesloten deuren bij de rechter-commissaris worden gehoord. De resultaten van dat verhoor zullen later wel op de zitting worden besproken.

Voor zover bekend is dit de eerste keer dat een minister-president moet getuigen in een rechtszaak. Eerder zijn wel eens andere bewindslieden opgeroepen om te getuigen, zoals in 2016 toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Plasterk in de zaak van Jos van Rey.

De man die ervan wordt verdacht dat hij donderdag in een ICE-trein in Duitsland passagiers aanviel met een hamer was onder invloed van drie soorten drugs. Dat blijkt volgens het Duitse Openbaar Ministerie uit een bloedtest.

De Syriër van 20 jaar oud wordt verdacht van poging tot moord en zware mishandeling. Vier passagiers raakten gewond, twee van hen moesten voor behandeling naar het ziekenhuis.

De ICE-trein was onderweg naar Wenen toen de man tussen de Beierse steden Straubing en Plattling mensen begon aan te vallen.

Drie van de vier slachtoffers zijn Syriërs van 15, 24 en 51 jaar oud. Het vierde slachtoffer is een 38-jarige Duitser. Het viel hem op dat de aanvaller zich verdacht gedroeg. Op het moment dat hij een noodoproep probeerde te doen, werd hij aangevallen. Vervolgens viel de man ook de drie Syriërs aan. Het is nog onduidelijk of de verdachte en de slachtoffers elkaar kenden. Ze zouden voorafgaand aan het voorval wel met elkaar hebben gesproken in de trein.

Verdachte in het ziekenhuis

De politie weet nog niet waarom de verdachte passagiers in de trein aanviel. Onderzocht wordt of hij door zijn drugsgebruik in een psychose was terechtgekomen. De politie heeft geen concreet vermoeden van extremisme.

De verdachte ligt met zware verwondingen in het ziekenhuis. Die heeft hij volgens de politie opgelopen doordat de slachtoffers zich met hulp van andere passagiers tegen hem verdedigden. Onder de passagiers die te hulp schoten, was een militair in uniform.

De verdachte woonde in Oostenrijk, waar hij bekend was bij de autoriteiten. Hij werd er begin dit jaar veroordeeld voor onder meer zware mishandeling. In 2021 had hij asiel aangevraagd in het land. Na de veroordelingen begonnen de autoriteiten een procedure om hem zijn beschermde status af te nemen.

Werkende Oekraïense vluchtelingen gaan vanaf 1 oktober ruim twee keer zoveel eigen bijdrage betalen voor hun opvang. Daarmee wil minister Keijzer van Asiel en Migratie de ongelijkheid tussen (werkende) asielzoekers en ontheemden uit Oekraïne verkleinen.

Sinds vorig jaar juli betaalt een alleenstaande Oekraïner met werk of inkomsten 105 euro per maand voor de gemeentelijke opvang. Per 1 oktober wordt dat bedrag verhoogd naar 244,22 euro.

"De verhoging van de eigen bijdrage wordt gebruikt voor een bijdrage aan de exploitatiekosten van de opvang, zoals gas, water, licht", legt Keijzer uit.

Werken moet blijven lonen

Daarnaast betalen volwassen Oekraïners in opvanglocaties waar voor ze gekookt wordt ook een eigen bijdrage voor catering van 252,18 euro per maand. Daarmee komt de maximale bijdrage voor een gezin met twee volwassenen op 992,80 per maand.

Als dit tot problemen leidt mogen gemeenten maatwerk toepassen voor een ontheemde of een gezinslid.

Het kabinet vindt het belangrijk dat werken blijft lonen en daarom is in de Regeling opvang ontheemden Oekraïne opgenomen dat mensen die werken altijd meer geld overhouden dan Oekraïners die leefgeld krijgen.

Een 26-jarige man is zwaar gewond geraakt door een explosie bij zijn woning in Amsterdam. Dat meldt de politie.

Hij zag rond 22.30 uur iets branden bij zijn voordeur in stadsdeel Zuidoost en probeerde het uit te trappen. Op dat moment ging het explosief af. Hij is met verwondingen aan een been naar het ziekenhuis gebracht.

Er waren meer mensen in het huis aanwezig, onder wie een kind. Door de knal raakte de voordeur beschadigd en sneuvelde een ruit. De politie onderzoekt de zaak en roept getuigen op zich te melden.

Toename

In dezelfde straat is volgens stadszender AT5 vorig jaar ook een explosief afgegaan. Gisteren liet de politie nog weten dat het aantal aanslagen met explosieven in Nederland in het eerste halfjaar van 2025 opnieuw is toegenomen.

In de eerste zes maanden van dit jaar zijn er 678 aanslagen en aanslagpogingen geweest. In dezelfde periode vorig jaar waren dat er 644. Het gaat om aanslagen met zwaar vuurwerk, zoals cobra's.

De EU-China top zou eind deze maand plaatsvinden in hoofdstad Beijing en in Hefei, in de provincie Anhui. Het Amerikaanse medium Bloomberg schrijft op basis van bronnen dat China een deel van de top wil afblazen. Het verkorte programma zou nu slechts bestaan uit één dag in Beijing.

Toch staan er veel grote onderwerpen op de agenda, zoals heffingen op elektrische auto's en cognac, exportrestricties op computerchips en zeldzame aardmetalen, en de Russische invasie van Oekraïne. Het is het zoveelste teken dat de relatie tussen Europa en China verslechtert.

Noch de Europese Commissie, noch het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken wil bevestigen dat de top verkort wordt. Een Commissiewoordvoerder laat de NOS weten dat "het programma van de top nog gefinaliseerd wordt" en dat er daarom "nog niet gesproken kan worden van een annulering".

Een Chinese woordvoerder ontweek de directe vraag, en zei dat "beide partijen het eens zijn geworden om de aanstaande top voor te bereiden en in contact blijven over de concrete plannen".

De EU-China top wordt elke twee jaar gehouden. Dit jaar zou extra worden uitgepakt ter ere van 50 jaar diplomatieke betrekkingen tussen de EU en China. Commissievoorzitter Von der Leyen en Europese Raad-voorzitter Costa zouden erbij zijn. De vorige top in december 2023 werd ook in China gehouden.

Groeiende handelsoorlog

De top draait dit jaar vooral om de handelsgeschillen tussen de twee blokken. De EU verwijt China oneerlijke handelspraktijken zoals overproductie en staatssteun, waarbij goederen zoals elektrische auto's en zonnepanelen gedumpt worden op de Europese markt.

Afgelopen najaar stelde de EU al heffingen in tegen Chinese elektrische auto's. China wil van die heffingen af, maar lijkt niet te willen bewegen op de zaken die eraan ten grondslag liggen. Ook blijft China azen op de meest geavanceerde ASML chipmachines.

Het grootste knelpunt zijn de restricties die China heeft ingesteld op de export van zeldzame aardmetalen. China heeft nagenoeg een monopolie op de delving en verwerking ervan.

De exportrestricties werden ingevoerd in reactie op Amerikaanse heffingen, maar raken ook Europese bedrijven. De Chinese minister van Buitenlandse Zaken sprak gisteren van een "fast track", oftewel een versnelde exportverleningsprocedure voor Europese bedrijven. Maar zolang die procedure er nog niet is, is het afwachten voor Europese afnemers.

China is de afgelopen jaren meerdere antidumping- en antisubsidie-onderzoeken gestart naar Europese voedselproducten, zoals cognac, zuivel en varkensvlees. Die onderzoeken worden door velen gezien als politieke drukmiddelen om Europese lidstaten tegen elkaar uit te spelen. Deze strategie om de Europese heffingen op elektrische auto's tegen te houden heeft uiteindelijk niet gewerkt.

Het Chinese Ministerie van Handel kondigde vandaag heffingen van rond de 30 procent aan op cognac. De meeste cognac komt uit Frankrijk, dus daar zullen producenten de klap het hardst voelen. De Chinese onderzoeken naar varkensvlees en zuivel zijn nog niet afgerond.

De schaduw van Rusland en de Verenigde Staten

De spanningen tussen de EU en China lopen op en dat gebeurt niet in een vacuüm. De partijen staan lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om de oorlog in Oekraïne. China heeft grote belangen bij een goede relatie met Rusland. De Europese oproep aan China om te stoppen met de hulp aan Rusland is dan ook aan dovemans oren gericht.

Ook hangt de schaduw van de agressieve handelspolitiek van president Trump boven de relatie.

China en de Verenigde Staten maakten vorige week bekend dat ze een handelsdeal hebben gesloten. Ook hier spelen Chinese zeldzame aardmetalen een hoofdrol. Zonder het beestje bij de naam te noemen, zei het Chinese Ministerie van Handel dat "China exportlicenties zal gaan goedkeuren" als onderdeel van de deal. De EU en de VS hebben nog een paar dagen om ook een deal te sluiten, voordat de deadline van 9 juli verstrijkt.

De gemeente Coevorden ziet af van het huisvesten van veertien minderjarige vluchtelingen in vijf rijtjeswoningen. De burgemeester zei op een persconferentie dat hij de veiligheid van de vluchtelingen niet kan garanderen. Afgelopen dagen waren er in de wijk Tuindorp protesten en rellen vanwege de aangekondigde komst van de veertien vluchtelingen.

Volgens de gemeente zijn alle vluchtelingen meisjes tussen de 15 en 18 jaar, maar wijkbewoners geloven dat niet en zeggen dat er ook "getraumatiseerde jongens" komen. Vanwege de onrust gold er vannacht een noodverordening.

"Ik doe dit met zeer gemengde gevoelens", zei burgemeester Renze Bergsma op de persconferentie. "We kunnen de veiligheid van de meisjes niet waarborgen. Ze verdienen een veilig thuis en een veilige toekomst en dat kunnen we nu niet bieden. Ik vind het onacceptabel dat het nodig is om dagenlang politie en brandweer te moeten inzetten om de orde te kunnen handhaven in de wijk. Ik keur het af dat mensen brandstichting en intimidatie gebruiken om de komst van de meisjes tegen te gaan. Ook mensen van buiten Coevorden."

Deze week staken tientallen mensen auto's en aanhangers in brand en gooiden ruiten in. Ondanks de noodverordening was het ook afgelopen nacht onrustig en werd de ME ingezet om de rust in de wijk te herstellen. Niemand is aangehouden.

De bewoners vrezen voor hun veiligheid en vinden het oneerlijk dat asielzoekers woningen krijgen. "Er zitten hier gezinnen waar opa's en oma's samen met hun kinderen en kleinkinderen in een huis zitten. Sommigen wachten al jaren op een woning", zei een van de bewoners eerder deze week.

Burgemeester Bergsma zei eerder deze week de zorgen van de bewoners te begrijpen, "maar deze meiden verdienen een veilige en fijne woonplek". Hij sprak ook met een aantal bewoners.

Op de perconferentie zei Bergsma te willen voorkomen dat de discussie in de stad verhardt. "Ik weet dat in de wijk Tuindorp het vertrouwen in overheid broos is. We zullen met elkaar in gesprek moeten, maar we hebben rust nodig om het gesprek te kunnen voeren."

Bekijk hier beelden van de onrustige nacht in Coevorden:

Nidos, een organisatie die zich bezighoudt met de voogdij en opvang van alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Nederland, heeft de voogdij over de veertien meisjes.

De organisatie zegt verrast te zijn "door de snelheid en eenzijdigheid in de besluitvorming" van de gemeente Coevorden.

"De gebeurtenissen van de afgelopen dagen zijn niet te rijmen met het creëren van een rustige plek waar deze jongeren hun leven kunnen opbouwen en hun veiligheid voorop staat. Het is treurig dat geweld en intimidatie door omwonenden doorslaggevend zijn. Uiteindelijk zijn de jongeren hier het meest de dupe van", stelt Nidos.

Het aantal mensen dat naar Nederland migreert is in 2024 opnieuw gedaald. Dat blijkt uit de vijfde editie van de Staat van Migratie waarin het demissionaire kabinet de ontwikkeling van migratie in kaart heeft laten brengen.

Vorig jaar kwamen er volgens het rapport 314.000 mensen naar Nederland, 6 procent minder dan in 2023. Deze migranten komen vooral hierheen om te werken, te studeren of voor hun gezin.

Het aandeel dat asiel aanvraagt blijft relatief klein. In de afgelopen tien jaar was ongeveer 11 procent van de migranten asielzoeker.

In 2024 werden wel 15 procent meer asielvergunningen verleend dan een jaar eerder: 31.180 tegen 27.210 in 2023.

Minder eerste asielaanvragen

In 2024 daalde het aantal eerste asielaanvragen met 16 procent. Dat is in lijn met de Europese daling van het aantal eerste asielaanvragen, namelijk 13 procent. Ondanks die daling blijft de druk op de opvang groot, stelt het rapport.

Dit komt doordat 26 procent van de bewoners in de opvang eind 2024 vergunninghouder was. Deze vergunninghouders zouden in principe de opvang moeten verlaten, maar de doorstroom stokt doordat er buiten de opvang geen plek is voor hen is.

Het totaal aantal aanvragen voor een reguliere verblijfsvergunning was in 2024 ongeveer net zo hoog als in 2023. Het aantal afgegeven reguliere verblijfsvergunningen is echter afgenomen met 7 procent.

Studeren

Het ministerie van Asiel en Migratie, dat het rapport in samenwerking met meerdere ministeries maakt, ziet dat er een lichte daling is in het aantal aanvragen van mensen die hier komen studeren.

Ook het aandeel migranten dat naar Nederland komt vanwege het gezin is gedaald, met 7 procent. Gemiddeld genomen over de jaren 2013-2022 is het gezin (27 procent) de belangrijkste reden om naar Nederland te komen, gevolgd door arbeid (26 procent), studie (17 procent) en asiel (11 procent).

Asielwetten aangenomen

Gisteren stemde de Tweede Kamer in met strengere asielwetten, maar het is nog de vraag of de asielwetten door de Eerste Kamer komen. Dat wordt pas na het zomerreces duidelijk.