Peilingwijzer: groei D66 zet door, veel kiezers zweven nog
Twee weken voor de verkiezingen zet de geleidelijke groei van D66 in de Peilingwijzer door. De voorbije maand is de partij van Rob Jetten in dit gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag langzaam maar zeker gestegen naar inmiddels 13 tot 17 zetels.
D66 blijft daarmee nog wel duidelijk kleiner dan de grootste drie partijen in de Peilingwijzer: de PVV met 29 tot 33 zetels en het CDA en GroenLinks-PvdA met 22 tot 26 zetels. De VVD komt met 12 tot 16 zetels uit op een vergelijkbaar niveau als D66 en JA21 staat op 10 tot 14 zetels.
Ipsos I&O verklaart de stijging van drie zetels voor D66 vooral uit de positionering van de partij als vangnet voor ontevreden kiezers uit verschillende hoeken die een gematigde middenpartij zoeken. D66 haalt kiezers bij GroenLinks-PvdA vandaan, maar recentelijk ook bij het CDA en in mindere mate bij andere partijen.
Overstappende kiezers waardeerden Jettens optredens in de eerste debatten op radio en tv, met name zijn rol in het RTL-debat van afgelopen zondag. Daar nam hij de plaats in van PVV-leider Geert Wilders, die niet kwam naar aanleiding van een bericht over een dreiging vanuit België. Volgens veel kijkers deden hij en Henri Bontenbal (CDA) dat het beste; duidelijk beter dan Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Dilan Yesilgöz (VVD).
Politicoloog Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer, benadrukt dat nog steeds een grote groep kiezers niet zeker is van hun stemkeuze: "Verian/EenVandaag geeft aan dat de helft van de waarschijnlijke kiezers nog geen partijvoorkeur heeft of daarover nog twijfelt. Ipsos I&O schat dat percentage zelfs nog hoger in. Dat ziet nog vooral veel kiezers twijfelen tussen GroenLinks-PvdA en D66, tussen D66 en CDA, tussen CDA en VVD en tussen PVV, JA21 en BBB."
Nieuwsuur maakte deze video over de zwevende kiezer op rechts:
Bij de kleinere partijen in de Peilingwijzer is vooral de daling van de SP de afgelopen maand opvallend. De partij van Jimmy Dijk, die onder zijn voorganger Lilian Marijnissen al een reeks verkiezingsnederlagen leed, staat op dit moment op 3 tot 5 zetels. De Partij voor de Dieren, BBB en Forum voor Democratie koersen op hetzelfde aantal af.
Volt, Denk, de ChristenUnie en de SGP staan alle vier op 2 tot 4 zetels. 50Plus (1-3) maakt in de huidige Peilingwijzer een rentree in de Tweede Kamer, terwijl NSC (0-1) daaruit lijkt te verdwijnen.
VerantwoordingDe NOS publiceert in aanloop naar de Kamerverkiezingen van 29 oktober regelmatig de Peilingwijzer, die zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag samenvoegt. Meer over de methode erachter is te vinden op de website van de maker, politicoloog Tom Louwerse van de Universiteit Leiden.