Aggregator

Morgenavond code oranje voor westkust, KNMI waarschuwt voor zeer zware windstoten

1 week 6 days ago

Het KNMI heeft voor donderdagavond en vrijdagochtend code oranje afgegeven vanwege harde windstoten.

De waarschuwing vanwege storm Benjamin geldt vanaf 18.00 uur voor Zeeland, vanaf 20.00 uur voor Zuid-Holland, vanaf 23.00 uur voor Noord-Holland en vanaf 03.00 uur voor de Waddeneilanden. Voor de rest van het land geldt code geel.

Het weerinstituut waarschuwt dat het verkeer hier veel last van kan hebben en er schade kan ontstaan door rondvliegende voorwerpen of afgebroken takken.

Vanaf donderdagavond komen er in het zuidwesten zware windstoten voor. Die breiden zich in de loop van de avond uit over de rest van het land. De hardste windstoten komen voor in het zuidwesten en westen.

Volgens het KNMI zijn er in de westelijke kustgebieden windstoten van 100 tot 120 kilometer per uur mogelijk. Dieper landinwaarts kan het gaan om 80 kilometer per uur. Vrijdag neemt de wind weer langzaam af.

Weerman Marco Verhoef over code oranje:

"De waarschuwing is vrij vroeg uitgegeven. Denk morgenochtend dus niet: 'het valt wel mee', want de waarschuwing gaat pas in om 18.00 uur, te beginnen in Zeeland. Code oranje breidt dan zeer langzaam uit naar het noorden. Noord-Holland is om 23.00 uur aan de beurt.

Een opvallend detail bij deze situatie is dat voordat de wind echt gaat uitschieten, het vrijwel windstil kan zijn. De kern van het lagedrukgebied trekt namelijk pal over ons land. In die kern is vrijwel geen wind. Maar even ten zuiden van die kern, gaat het volop los. Dat kan het verschil betekenen tussen windkracht 2 en windkracht 9, in een tijdsbestek van een kwartier en over een afstand van misschien maar 10 kilometer. Dus denk niet te snel: 'het valt wel mee', het kan ineens misgaan."

Op de lijst met stormnamen voor het seizoen 2025/2026 die het KNMI heeft gepubliceerd, staat bij de letter B de naam Bram. Toch is het Benjamin die morgen bij ons voor zware windstoten zorgt.

Bij het waarschuwen voor stormen en ander zwaar weer werkt Nederland samen met Groot-Brittannië en Ierland. Met die landen zijn dan ook stormnamen afgesproken. Dit keer leken de eerste gevolgen voor Frankrijk te zijn. Daarom heeft de Franse weerdienst, die samenwerkt met Spanje, Portugal, België en Luxemburg, de naam toegekend. Ook daar was toevallig de letter B aan de beurt. Als een storm eenmaal een naam heeft, blijft die ook in andere landen behouden.

Van vakbeurs tot dansfestijn: hoe ADE uitgroeide tot evenement van wereldformaat

1 week 6 days ago

Vandaag barst de 30e editie van het Amsterdam Dance Event (ADE) los. Vijf dagen en nachten lang staat in de hoofdstad de elektronische muziekindustrie in het middelpunt, met 1200 evenementen van paneldiscussies en lezingen tot festivals en feesten. Het gebeurt op 300 plekken, van de Ziggo Dome tot undergroundclubs: heel Amsterdam kleurt zwart-geel.

Sinds 2023 trekt ADE jaarlijks zo'n half miljoen bezoekers. Het is uitgegroeid tot de grootste danceconferentie ter wereld, maar begon heel klein. "We waren al blij als er 500 man kwam opdagen", zegt Anna Knaup. Zij stond aan de wieg van ADE en is nu manager van toonaangevende Nederlandse dj's als Hardwell.

Toen Knaup in 1997 betrokken raakte bij ADE was er net één editie geweest. "Dat was een vakbeurs voor professionals, met kraampjes in De Balie." Ook was er een bescheiden nachtprogramma, met een tiental optredens voor ongeveer 300 bezoekers op drie locaties: Paradiso, Escape en De Melkweg.

RoXY en iT

Als general manager dance bij Stichting Conamus, wat nu Buma Cultuur heet, kreeg Knaup de opdracht om de Nederlandse dancemuziek internationaal op de kaart te zetten. "ADE was een van mijn projecten. Ik heb het toen omgegooid omdat het, zoals het toen was, niet aansloot bij de muziekindustrie. Het moest dynamischer."

De kraampjes verdwenen en ADE verhuisde naar Felix Meritis, dat nog steeds het hoofdkwartier is, met verschillende panelruimtes en plek om te netwerken. Aan de bar kunnen vertegenwoordigers van buitenlandse platenlabels en Nederlandse professionals uit de dance-industrie elkaar ontmoeten.

Met flyers trok Knaup de wereld rond om ADE onder de aandacht te brengen en sprekers uit te nodigen. Tegelijk nam in de jaren 80 en 90 het housegenre in populariteit toe dankzij legendarische clubs als de iT en RoXY, waarbij pioniers als Eddy de Clercq de toon zetten. "Dance werd in Nederland vroeg omarmd. Het was de tijd van 'alles is mogelijk'", zegt Knaup.

Springplank

ADE is de afgelopen 29 jaar een springplank geweest voor dj's, met publiekstrekkers als AMF in de Johan Cruijff Arena, waar dj's als Martin Garrix als tiener hun eerste vlieguren maakten. "Ook voor kleine promotors of een beginnend agentschap is het belangrijk om met dj's aanwezig te zijn, partners tegen te komen en je visitekaartje af te geven", zegt Knaup.

Jeroen Fontein, medeoprichter van organisator Audio Obscura, ziet dat dj's door de jaren heen steeds vaker hun eigen avond hosten, waarbij ze hun eigen line-up samenstellen in plaats van dat een promotor dat doet. Denk bijvoorbeeld aan de Rotterdamse dj Lammer of Job Jobse met zijn nieuwe label Planet Strangelove. "Daarmee krijg je herkenning."

Tijdens ADE openen ook locaties die normaal geen feesten organiseren hun deuren, zegt Fontein. Zo is er voor het eerst een concert in De Nieuwe Kerk en wordt ook de Sugarfactory in Halfweg een feestlocatie. Volgens Malou Miedema, muziekjournalist voor 3voor12, is ADE ook echt een uithangbord voor clubs en organisatoren.

Wel merkt Miedema dat clubs, nu het financieel lastiger is, vaker naar elkaar kijken en elkaars dj's programmeren. "De line-ups voelen daardoor minder onderscheidend." Volgens haar hangt dat samen met de stijgende productiekosten voor clubs en evenementen: "Ze willen zekerheid en boeken een dj van wie ze weten dat hij of zij uitverkoopt."

Vluchtige industrie

ADE is enorm gegroeid, waardoor het voor beginnende dj's ook lastiger is om op te vallen. In 2012 traden er nog ongeveer 1700 dj's op, inmiddels is dat aantal bijna verdubbeld.

Wat de dance-industrie de afgelopen jaren substantieel heeft veranderd, zegt Miedema, is TikTok, met name voor commerciële publiekstrekkers. "Programmeurs kijken ook naar de socialemediacijfers van een dj, dat speelt mee in de samenstelling van een line-up."

Sociale media zorgen er bovendien voor dat de cyclus van artiesten sneller gaat. Knaup noemt de dancewereld een vluchtiger industrie dan voorheen. "Waar je vroeger als dj fans voor je moest winnen en een duurzame relatie moest opbouwen, worden dj's nu razendsnel populair door video's die viral gaan."

Amsterdam profiteert

Knaup merkt in haar kringen dat steeds meer belangrijke professionals ADE overslaan. "Ze vinden het te duur geworden. Ook de coronapandemie heeft de werkwijze veranderd: boekingen worden nu al gedaan in mei of juni en niet pas na ADE."

Maar volgens Knaup heeft ADE er mede voor gezorgd dat Nederland bij de internationale dance-industrie op de kaart staat. "En heel Amsterdam profiteert ervan", voegt Jeroen Fontein toe. "Van hotels, restaurants, de gemeente en winkels tot merken die ADE aangrijpen om een nieuwe jonge doelgroep te bereiken. Het is een heel ecosysteem geworden."

OM vervolgt niemand na mishandeling van vuilnisvrouw in Utrecht

1 week 6 days ago

Het Openbaar Ministerie (OM) gaat niemand vervolgen voor een verkeersruzie afgelopen september in de Utrechtse wijk Overvecht. Bij de ruzie kreeg een vuilnisvrouw een klap in het gezicht en ontstond schade aan een auto. Het incident kreeg landelijk aandacht toen PVV-leider Wilders erover begon in de Tweede Kamer.

Het OM heeft onderzoek gedaan en heeft besloten om niemand te vervolgen in deze zaak, meldt RTV Utrecht.

Het incident in Utrecht ontstond toen een vuilnisauto tegen de rijrichting inreed. Op zich is dat toegestaan, maar een tegemoetkomende automobiliste wond zich daar zo over op dat ze uitstapte en de bestuurster van de vuilnisauto een klap gaf. Volgens de betrokken automobiliste reageerde de vuilnisvrouw zelf ook agressief en reed ze met haar wagen in op de personenauto.

Enorme vuistslag

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen kwam Geert Wilders met een eigen versie van het incident. "Er kwam een hele dikke Audi de straat inrijden, die meteen veel bombarie maakte", zei Wilders in de Tweede Kamer. "Er stapte iemand uit, een mevrouw met een hoofddoek, die haar meteen de huid vol schold met de woorden 'vies manwijf'. De deur [van de vuilniswagen, red.] werd opengetrokken en een grote meneer kwam de wagen in die de mevrouw bedreigde."

Volgens Wilders kreeg de vuilnisvrouw "een enorme vuistslag in haar gezicht en het bloed spoot uit haar mond". "In no time stonden er twintig Marokkanen bij die zich ermee bemoeiden", aldus de PVV-leider.

De Utrechtse politie zei in Nieuwsuur zich niet te herkennen in de lezing van Wilders. "Het verhaal ligt veel genuanceerder", zei een politiewoordvoerder. De politie benadrukte dat de vuilnisvrouw en automobilist allebei een rol speelden bij het incident. Ook herkende de politie het beeld van Wilders niet dat "twintig Marokkanen zich ermee bemoeiden".

Na onderzoek beschouwt het OM de zaak nu als afgedaan. "Wat betreft de schade aan het voertuig vindt het OM dat dat beter op een andere manier dan met het strafrecht afgehandeld kan worden", laat een woordvoerder van het OM weten.

Levensgevaarlijk

De betrokken automobiliste reageert anoniem. "Ze hoeft niet berecht te worden maar ik wil dat ze weet dat wat ze heeft gedaan levensgevaarlijk is", zegt ze over het rijgedrag van de vuilnisvrouw. Ze zegt dat ze nog steeds veel last heeft van het incident, zowel mentaal als fysiek.

De gemeente Utrecht zegt het besluit van het OM te accepteren. "Het is aan de politie en het Openbaar Ministerie om de aangiften en camerabeelden te beoordelen en eventuele vervolgstappen te nemen, niet aan de gemeente", zegt een woordvoerder. "Na het incident is de betrokken medewerker opgevangen door haar teamleider. De medewerker heeft begeleiding en hulp aangeboden gekregen. Vanwege privacy en goed werkgeverschap doen we hier verder geen uitspraken over."

Nederlanders eten minder vlees, laagste aantal kilo's in twintig jaar

1 week 6 days ago

In Nederland wordt minder vlees gegeten. Dat is de conclusie van onderzoek van de Wageningen Universiteit in opdracht van dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier. Vergeleken met een jaar geleden zijn we ongeveer een halve kilo minder vlees gaan eten. Daarmee komt de vleesconsumptie op het laagste niveau sinds de start van de metingen in 2005.

De onderzoekers hebben onder meer gekeken naar hoeveel dieren er zijn geslacht. De hoeveelheid varkens, kippen, runderen, kalveren, schapen, geiten en paarden is in kaart gebracht en ook werd gekeken naar CBS-statistieken over de in- en uitvoer van vlees, hoe groot de voorraad opgeslagen vlees in Nederland is en wat daarvan wordt gebruikt.

Vorig jaar was het totale vleesverbruik van Nederlanders 74,4 kilo. Dat is het karkasgewicht: het gewicht van het dier inclusief botten. Ongeveer de helft daarvan wordt daadwerkelijk opgegeten. Nederlanders eten dus volgens het onderzoek iets meer dan 37 kilo vlees per persoon per jaar.

Daling sinds corona

Uit de cijfers blijkt dat in coronajaar 2020 een daling werd ingezet. "Horeca moest sluiten waardoor ineens een heel verkoopkanaal wegviel", zegt onderzoeker Hans Dagevos. Dat werd niet allemaal gecompenseerd met het vlees dat thuis werd gegeten. In de cijfers is te zien dat het vleesverbruik niet meer terugveert naar het niveau van voor corona.

Uit de cijfers is niet op te maken waarom mensen minder vlees zijn gaan eten. Dagevos heeft na het bestuderen van verschillende onderzoeken over het consumeren van vlees wel een idee. "Het kan te maken hebben met gezondheid of met principiële kwesties die meespelen."

Wakker Dier ziet dat steeds meer mensen minder vlees willen eten. "De belangrijkste redenen die ze daarvoor geven zijn het milieu, hun gezondheid en het welzijn van dieren", zegt Collin Molenaar van de dierenwelzijnsorganisatie.

"Daarnaast is vlees duurder geworden", zegt onderzoeker Dagevos. Nederlanders zijn het afgelopen jaar minder varkensvlees en rundvlees gaan eten. "Dat komt eigenlijk ook wel overeen met de prijzen van vlees, die zijn met name voor rundvlees flink gestegen", zegt Molenaar.

Er belandden wel meer kippen op het bord, zegt Dagevos. "Kippen hebben een gezonder imago en ook bereidingsgemak speelt mee in de keuze van mensen."

'Dieren een rotleven besparen'

Een internationaal team van meer dan 60 onderzoekers, waaronder ook van de Wageningen Universiteit, bracht onlangs nog een rapport uit over voeding en onze planeet. Daarin staat onder meer dat we minder vlees moeten eten om de wereld en onszelf gezond te houden. Nederlanders eten nu drie keer zoveel vlees als wordt aangeraden.

Volgens Wakker Dier worden er dagelijks in Nederland meer dan 650.000 dieren gegeten. De organisatie vindt het belangrijk dat er minder vlees wordt gegeten, omdat er dan minder dieren worden gehouden. "Bij ieder eetmoment kunnen we dieren een rotleven in de vee-industrie besparen", schrijft de organisatie.

Dat het vleesverbruik in Nederland daalt volgens deze cijfers betekent niet dat we ineens grote veranderingen gaan zien op het bord van Nederlanders. "We praten over de daling van zo'n anderhalve kilo vleesverbruik in vijf jaar tijd". Volgens Dagevos blijft het eten van vlees bij de westerse cultuur horen.

Zelfvarend schip gaat nu ook zelfstandig aanmeren en wegvaren

1 week 6 days ago

Op de Waal worden testen gedaan met een schip dat volledig zelfstandig kan wegvaren en aanmeren. Er is wel een kapitein aan boord, maar hij of zij kan zich in principe op andere taken richten dan de besturing van het schip.

"Als we bepaalde taken automatiseren, hoeft de kapitein niet actief te handelen, maar kan hij de systemen monitoren", zegt systeemontwikkelaar Pim Dijt tegen omroep Rijnmond. "Dan houdt hij eigenlijk meer tijd en ruimte over om ervoor te zorgen dat alles veilig gebeurt."

De testen worden gedaan op de MPS Lumière, een riviercruiser die van Hardinxveld-Giessendam naar Gorinchem vaart:

Volgens Dijt combineert het project twee technieken die al langer bestonden: enerzijds autonoom varen en anderzijds zorgen dat dit veilig gebeurt. Daarbij wordt gebruikgemaakt van camera's, sensoren en slimme autopiloten die schippers helpen bij het navigeren. De systemen houden rekening met waterstanden, brugpijlers en kadehoogtes.

De technologie moet het varen efficiënter maken, zegt Dijt. "Af- en aanmeren in een haven is een heel complexe taak. De kapitein moet dan veel dingen tegelijk doen. Hij moet het schip besturen, hij moet ervoor zorgen dat alles veilig gaat en hij moet met mensen in contact blijven."

Systeem dat vaart

Kapitein en projectleider Tim van Vugt van rederij Scylla is bij de testen aanwezig. "Vanaf dat we zijn vertrokken, heb ik de matrozen verteld dat ze het tuig los mogen gooien. Vanaf dat moment heb ik het systeem het werk laten doen. Dus het systeem is van de ligplaats vertrokken, het systeem is de haven uitgevaren. Het systeem vaart nu vanuit de haven de rivier op en daar vandaan varen we verder", vertelt hij.

De testen moeten uitwijzen waar de tijdwinst voor de kapitein precies zit. "We hebben nog wel wat slagen te maken, maar wij kunnen het schip natuurlijk elke seconde kleine aanpassingen laten doen", zegt Dijt. "Voor een schipper is het gewoon te zwaar om elke seconde de optimale beslissing te nemen. Een computer kan dat wel. Daardoor denken we dat het op een gegeven moment efficiënter wordt."

Verantwoordelijk

Feit is dat er nog voldoende werk voor een kapitein blijft. "Die kan heel goed om zich heen kijken en in contact blijven met de andere scheepvaart. Als je een haven in wil varen, moet je afstemmen met de tegenliggers of er ruimte is", legt Dijt uit.

Hoe goed de test ook lijkt te verlopen, de kapitein blijft verantwoordelijk, benadrukt Rijt. "Hij is ook altijd degene die de systemen monitort en ervoor zorgt dat als er iets misgaat, hij alsnog zelf het schip veilig aan de kader kan leggen."

Duitsland stelt salarissen veilig van personeel Amerikaanse bases

1 week 6 days ago

De Duitse overheid heeft de salarissen van ongeveer 11.000 medewerkers van Amerikaanse bases in het land veiliggesteld. Vanwege de voortdurende shutdown van de Amerikaanse overheid was daar onzekerheid over ontstaan. Het Duitse ministerie van Financiën noemt het een 'teken van solidariteit'.

Al sinds 1 oktober is de Amerikaanse overheid deels op slot, omdat er onenigheid is over een nieuwe begroting. De geldkraan voor niet-essentiële diensten wordt dan automatisch dichtgedraaid. Zaken die de nationale veiligheid bedreigen zijn daarvan uitgezonderd.

Bij eerdere shutdowns werden medewerkers van Amerikaanse bases in het buitenland doorbetaald, maar volgens de Duitse vakbond Verdi gebeurt dat deze keer niet. "De huidige Amerikaanse regering wil zich kennelijk niet aan de Duitse wetgeving houden", zei vakbondsvoorvrouw Christine Behle gisteren.

Van koks tot agenten

De VS heeft na de Tweede Wereldoorlog meerdere omvangrijke bases opgezet in het westen van Duitsland. Nog altijd zijn de Amerikanen met tienduizenden militairen aanwezig, op bases in Wiesbaden, Grafenwöhr en Ramstein, de grootste luchtmachtbasis buiten de VS.

Hoewel president Trump heeft gehint op terugtrekking uit Duitsland, houden de Amerikanen vast aan de Duitse bases. Na de val van de Muur werden de militaire steunpunten steeds onbelangrijker en krompen ze in omvang. Sinds de Russische inval in Oekraïne is het belang weer toegenomen. Ter afschrikking worden er vanaf 2026 Amerikaanse kruisraketten gepositioneerd.

Rond die bases werken zo'n 11.000 Duitsers als burgerpersoneel. Het gaat van schoonmakers en koks tot beveiligers en lokale politieagenten, die verkeersongevallen op de bases afhandelen. De terreinen zijn kleine Amerikaanse stadjes binnen Duitsland, inclusief Amerikaanse supermarkten en fastfoodketens.

Tijdelijke oplossing

Het Duitse burgerpersoneel werkt voor de Amerikaanse overheid, maar valt onder Duitse wetgeving. Sinds de shutdown bleven zij doorwerken en dus hebben zij recht op geld, stelt de vakbond. Normaal gesproken wordt het personeel tegen het einde van de maand betaald, maar volgens de vakbond is het geld nog niet vrijgegeven.

Het Duitse ministerie van Financiën laat desgevraagd weten dat het nog onzeker is of de salarissen van het Duitse personeel zijn bevroren. Ook voor de Duitse regering is dat kennelijk niet duidelijk. Desondanks zal de staat voor de zekerheid de salarissen uitkeren, als het Amerikaanse geld uitblijft.

Het gaat hierbij om een tijdelijke oplossing. Zodra de shutdown voorbij is, zal het geld worden teruggevraagd van de Amerikaanse overheid, zegt het ministerie.

AVROTROS stopt na negen seizoenen met serie Flikken Rotterdam

1 week 6 days ago

De NPO-politieserie Flikken Rotterdam stopt. Omroep AVROTROS noemt als reden de bezuinigingen op de publieke omroep. Er komt nog een laatste, negende seizoen. Dat staat gepland voor eind volgend jaar.

Er kijken gemiddeld een miljoen mensen naar de serie. Volgens de NPO was Flikken Rotterdam met een 8,5 het afgelopen kwartaal het hoogst gewaardeerde programma van de publieke omroep.

Bezuinigingen

Vanaf 2027 moet de publieke omroep van het kabinet jaarlijks 156 miljoen euro minder uitgeven. In aanloop daarnaartoe besloten andere omroepen ook al te stoppen met een aantal programma's. Zo maakte Omroep Max bekend te stoppen met De Rijdende Rechter.

"De bezuinigingen binnen de publieke omroep dwingen tot lastige afwegingen en dit is daar een van", zegt AVROTROS in een verklaring. "We kijken met trots terug op acht seizoenen van een serie die uitgroeide tot een vaste waarde op de Nederlandse televisie. Flikken Rotterdam weet als geen ander spanning te combineren met actuele verhalen, recht uit het hart van de stad."

Spin-off

Flikken Rotterdam wordt sinds 2016 uitgezonden op NPO 1 en NPO Start en is inmiddels bezig met het achtste seizoen. De serie was een spin-off van Flikken Maastricht. Van die reeks werd begin dit jaar het negentiende seizoen uitgezonden.

Uitzendbureau Randstad ziet dat bedrijven voorlopig minder investeren

1 week 6 days ago

De vraag naar uitzendkrachten blijft verder teruglopen, merkt Randstad. Het afgelopen kwartaal daalde de winst van het uitzendbureau opnieuw stevig. De nettowinst van 83 miljoen euro over het derde kwartaal was bijna een kwart lager dan in dezelfde periode een jaar geleden.

Ook in Nederland loopt de omzet van Randstad, dat in 39 landen actief is, verder terug, omdat bedrijven minder uitzendkrachten nodig hebben. Volgens directeur Jeroen Tiel van Randstad Nederland maken bedrijven "een pas op de plaats". "We zien nu 42 periodes van vier weken van neergang met gewerkte uren", zegt hij.

Grote onzekerheid

Tiel ziet dat bedrijven vanwege alle onzekerheid wachten met investeringen. Met name bedrijven in de industrie, de maak-industrie en de financiële dienstverlening zijn voorzichtig geworden: "In de logistiek en de zorg is weer wel groei, waar wij als uitzendbureau op meeveren. Toch een erg gemengd beeld."

De dalende vraag naar uitzendkrachten in de industrie komt volgens Tiel niet direct doordat diverse bedrijven hebben besloten uit Nederland te vertrekken. "Dat heeft meer te maken met het vestigingsklimaat", zegt hij. "De daling waarmee wij te maken hebben, komt door het wachten van bedrijven met investeringen en het aannemen van mensen, door alle onzekerheid. Die pas op de plaats duurt nu echt vrij lang."

Veranderend werk

Tiel zegt daarom uit te kijken naar de verkiezingen van volgende week en naar de komst van een stabiel kabinet: "Eén dat echt structureel de problemen op de arbeidsmarkt aanpakt. De koers moet worden verlegd naar een arbeidsmarkt die dynamisch en wendbaar is. We moeten af van de focus op contractzekerheid en over naar werkzekerheid."

Daarmee bedoelt Tiel dat arbeidskrachten zich moeten instellen op werk dat steeds vaker verandert. "Het werk dat je vandaag hebt, bestaat morgen misschien niet meer." Hij wijst op snelle ontwikkelingen door digitalisering, automatisering en kunstmatige intelligentie. "Daar moet je naar toe geleid worden. We moeten voorkomen dat we in stilstand komen."

Zelensky: huidige frontlinie aanhouden voor onderhandelingen is goed compromis

1 week 6 days ago

De Oekraïense president Zelensky noemt het een "goed compromis" om de huidige frontlinie als beginpunt te nemen voor de vredesonderhandelingen met Rusland. Overigens twijfelt hij eraan dat de Russische president Poetin daarmee akkoord zal gaan, zei hij tijdens een bezoek aan Scandinavische landen.

De opmerking van Zelensky laat zien dat Oekraïne er voorlopig van afziet om door Rusland bezet gebied terug te krijgen, maar het opgeven en erkennen van gebieden als Russisch zal Oekraïne waarschijnlijk blijven uitsluiten.

Het nieuwe standpunt sluit aan bij de recente uitspraken van de Amerikaanse president Trump. Die zei eergisteren dat de oorlog moet stoppen en dat de situatie in de Donbas moet blijven zoals hij is. Die regio is grotendeels door Rusland bezet.

Hieronder zie je de huidige frontlinie.

Leiders van Europese landen zeiden gisteren ook al het punt van Trump te steunen. Al vinden ze wel dat "landsgrenzen niet door geweld veranderd mogen worden".

Schreeuwpartij

Zelensky bezocht vorige week president Trump in Washington in de hoop meer wapens te krijgen van de VS. Volgens ingewijden ontaardde de ontmoeting in een schreeuwpartij, waarbij Trump voortdurend vloekte en hij Zelensky te verstaan gaf dat hij grondgebied moest afstaan.

Volgens bronnen van de Britse krant Financial Times zei Trump tegen Zelensky dat de Russische president Poetin Oekraïne zal vernietigen als het land niet meewerkt.

Naar Oslo en Stockholm

Zelensky is vanochtend in de Noorse hoofdstad Oslo aangekomen voor een ontmoeting met de Noorse premier Støre. Die ontmoeting gaat vermoedelijk over de Noorse steun aan Oekraïne.

Later vandaag reist Zelensky door naar Zweden, waar hij premier Kristersson spreekt. Na die ontmoeting komt er een persconferentie, waarbij volgens de Zweedse regering iets wordt aangekondigd "op het gebied van defensie-export".

'Overleden paus nog aan het werk', AI-chatbot bij nieuws nog vaak in de fout

1 week 6 days ago

AI-chatbots geven nieuws geregeld verkeerd weer. Dat blijkt uit onderzoek van de BBC, het samenwerkingsverband van publieke omroepen EBU en 22 publieke omroepen, zowel in Europa als Canada en de Verenigde Staten. Zij zochten uit hoe betrouwbaar de resultaten van AI zijn. Ook de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en de NOS werkten mee aan het onderzoek.

In het onderzoek werden ruim 3.000 vragen, zogeheten prompts, gesteld aan vier AI-hulpen. Dat waren ChatGPT, Gemini (Google), Copilot (Microsoft) en Perplexity. De antwoorden werden vervolgens door journalisten van de verschillende omroepen gecontroleerd op onder meer nauwkeurigheid en bronvermelding.

Verkeerde bronnen

Volgens EBU en BBC gebruiken mensen de AI-chatbots om een samenvatting van het nieuws te krijgen, maar gaat er bij 45 procent van de antwoorden iets mis. Zo geeft de chatbot vreemde bronnen voor zijn informatie aan en ook linkt de chatbot naar sites die niets met de vraag te maken hebben.

Dat gebeurde onder andere bij de Vlaamse omroep VRT. Die vroeg aan Perplexity waarom de naam van de Golf van Mexico is veranderd in de Golf van Amerika. In het antwoord worden links aangehaald die niets met het onderwerp te maken hebben.

Ook werden er in antwoorden citaten van sprekers toegeschreven aan een artikel of radiogesprek van een publieke omroep die niet in het originele materiaal van de omroep zaten. Dat gebeurde het meest bij de AI-hulp van Google, Gemini.

Overleden paus

Uit het onderzoek blijkt ook dat nauwkeurigheid en genoeg relevante context in de antwoorden een probleem is. Zo gaat het bij paus Franciscus mis. Deze paus overleed in april dit jaar. Het AI-onderzoek werd eind mei uitgevoerd. Drie van de chatbots geven aan dat Franciscus dan nog paus is. Microsoft's Copilot zet er nog wel bij dat hij al overleden is.

De antwoorden waar informatie ontbreekt of waar foute elementen in staan, hebben volgens de publieke omroepen effect op hoe mensen kijken naar hun neutraliteit. Zo wordt er in een vraag aan ChatGPT over klimaatverandering een waardeoordeel gegeven. In het antwoord worden alleen NOS-bronnen getoond, wat bij de lezer tot de foutieve conclusie kan leiden dat de NOS een standpunt aanhangt.

Alle antwoorden van de AI-hulpen zijn via de publieke, gratis versie van de chatbots verkregen. De Britse omroep BBC deed dit jaar al een zelfde soort onderzoek naar de betaalde versies. Ook toen werden veel fouten gevonden in de antwoorden, maar uit het nieuwe onderzoek blijkt wel dat er verbetering is.

De EBU en de publieke omroepen roepen de Europese Unie op om het naleven van de wetten over AI beter te handhaven. Ook zou er volgens hen een waakhond moeten komen die regelmatig de AI-hulpen controleert.

Universal Music betaalt artiesten niet te weinig uit streaminginkomsten

1 week 6 days ago

Universal Music hoeft muzikanten Arriën Molema, Henk Westbroek en Marinus de Goederen geen hoger deel te geven uit de streaminginkomsten van hun muziek op internet. Volgens de rechtbank in Amsterdam heeft de platenmaatschappij de artiesten niet te weinig betaald.

De drie artiesten eisten bij de rechtbank een groter deel van de inkomsten. Zij willen de helft van de opbrengst als een liedje via streamingsplatforms zoals Apple Music, YouTube of Spotify wordt afgespeeld. Universal Music verhoogde het percentage voor artiesten al naar 20 procent, maar Molema, Westbroek en De Goederen eisten de helft.

In de zaak bepleitten de artiesten onder meer dat zij hun muziek zo goed als af bij Universal aanleveren. Anders dan bij een lp of cd zou het platenlabel aan de distributie op internet weinig extra werk hebben. De drie zeggen dat het streamen van muziek niet eens bestond of nog in de kinderschoenen stond toen zij hun handtekening onder een contract zetten.

Universal stelde daar tegenover dat het platenlabel zelf flink heeft geïnvesteerd om überhaupt iets te verdienen aan muziek via internet. Ook spreekt het in Hilversum gevestigde bedrijf tegen dat het tegenover de artiesten onduidelijk is geweest over de vergoedingen.

Grote gevolgen

Omdat de uitspraak wereldwijd grote gevolgen kan hebben, wilde de rechtbank zich alleen richten op de afspraken die de drie artiesten hebben gemaakt met Universal. De rechter concludeert nu dat niet genoeg duidelijk is gemaakt waarom de artiesten recht hebben op een hogere vergoeding.

"Het is niet vast komen te staan dat Universal de platencontracten verkeerd heeft toegepast en te lage royalty's heeft betaald", luidt het vonnis.

Universal Music zegt blij te zijn met het oordeel van de rechter. "De deur stond en staat open voor de artiesten om de relatie, de contracten en hun optreden verder te bespreken", laat een woordvoerder weten.

De rechtszaak was aangespannen met hulp van belangenorganisaties De Kunstenbond/Ntb en BAM! Popauteurs. Die spreken van "een gemiste kans voor eerlijke beloning in het digitale tijdperk". Zij weten nog niet of zij in hoger beroep gaan.

'Amper van rond te komen'

Platenlabels en artiesten klagen al langer over de geringe opbrengsten die grote platforms als Spotify, Apple Music of YouTube per gedraaid liedje afdragen. Dat bedrag is weliswaar verbeterd, maar volgens de artiesten vooral in het voordeel van platenmaatschappijen.

Zo bleek in maart dat Nederlanders vorig jaar opnieuw meer geld hebben uitgegeven aan het luisteren van muziek op internet. Toch betekent dat volgens branchevereniging NVPI niet dat de artiesten er meer aan overhouden.

In Groot-Brittannië zorgde de klaagzang van muzikanten er enkele jaren terug voor dat een parlementaire enquêtecommissie onderzoek deed naar de betaling van artiesten uit 'streaming royalty's'.

Fiona Bevan, die liedjes schreef voor One Direction, Kylie Minogue en Natalie Imbruglia, vertelde de commissie dat zij amper kon rondkomen van haar werk. Voor het nummer Unstoppable van Kylie Minogue had ze in een jaar tijd zo'n 100 Britse pond ontvangen via streaming. "De meest succesvolle songschrijvers ter wereld kunnen hun huur niet betalen", vertelde ze. "Schrijvers van hits moeten daarnaast als chauffeur bij Uber werken."

Rellen bij azc in Ierse hoofdstad tussen demonstranten en politie

1 week 6 days ago

In de Ierse hoofdstad Dublin is een protest bij een asielzoekerscentrum gisteravond uitgelopen op een flinke botsing met de politie. Een deel van de demonstranten viel de politie aan met stenen, flessen, vuurwerk en hooivorken.

Ook staken ze een politieauto in brand en probeerden ze met laserstralen de bemanning van een politiehelikopter te verblinden. Enkelen probeerden te paard het politiecordon te doorbreken.

Dit zijn beelden van het protest en van de inzet van ME'ers:

De aanleiding voor het protest was de aanhouding van een man die in de buurt van het centrum een meisje zou hebben aangerand. Volgens de leider van een oppositiepartij in het Ierse parlement was het een asielzoeker tegen wie in maart een uitzettingsbevel was uitgevaardigd. Het is niet duidelijk of die bewering klopt.

De schattingen over het aantal demonstranten lopen uiteen van 500 tot 2000. Ze hadden Ierse vlaggen en borden met anti-immigratieleuzen bij zich.

Agenten paraat

Volgens de politie was het protest georganiseerd door "haatzaaiende en gewelddadige groepen" die op sociale media mensen aanmoedigen om mee te doen. De politie wist van de oproep en was met 300 agenten paraat, onder meer met een hondeneenheid, een waterkanon en een helikopter.

Er zijn zes mensen opgepakt voor openlijke geweldpleging. Een politievrouw raakte gewond.

Rellen vorig jaar

Ierland is van oudsher een emigratieland dat tolerant is ten opzichte van asielzoekers. In het parlement zitten geen anti-immigratiepartijen, maar de afgelopen jaren namen de protesten tegen asielzoekers en de demonisering van asielzoekers op sociale media toe.

Twee jaar geleden kwam het in Dublin tot ernstige ongeregeldheden nadat een man een vrouw en drie kinderen ernstig had verwond met een mes. De dader was een Ierse man met een Algerijnse achtergrond.

Viskotter na 71 jaar gevonden bij Terschelling: 'Moeilijkste zoektocht ooit'

1 week 6 days ago

Op de bodem van de Noordzee voor de kust van Terschelling is het wrak van de viskotter HD8 gevonden. Het schip verging op 7 oktober 1954 met man en muis tijdens een zware storm. Duikers hebben nu een viskist met een elektromotor, snelheidsmeter en twee patrijspoorten aan land gebracht.

"Het zijn 100 procent overblijfselen van de HD8", zegt Cees Meeldijk tegen omroep NH. Meeldijk is duiker en leidt de Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten die elf vermiste schepen heeft opgespoord. "Maar dit was echt de moeilijkste zoektocht ooit", zegt hij.

De stichting is twee jaar lang op zoek geweest naar de HD8, ook bekend als de 'Jonge Jochem'. Probleem was dat er eigenlijk maar weinig archiefmateriaal was. Een paar foto's en een lijstje met de namen van de vijfkoppige bemanning: Wolter Bijker, Meindert Bijker, Jo van Dok, Klaas Bijl en naamgenoot Klaas Bijl.

De zoektocht kwam in een stroomversnelling nadat NH in september een nabestaande van twee van de bemanningsleden aan het woord had gelaten. Wout Bijker verloor op 8-jarige leeftijd zijn vader en oom en wilde heel graag weten waar het wrak was gebleven.

Koksmaatje

Naar aanleiding van die oproep meldde zich oud-visserman Frans Kraak (87). Kraak werkte als koksmaatje van 1952 tot de zomer van 1954 aan boord van de HD8. In de nacht van 6 op 7 oktober 1954, voer hij op een andere kotter, vlak bij de HD8.

"Het was een hachelijke nacht, windkracht 11. Het was het hoogtepunt van de storm. Ik was 15 en mocht niet aan dek, maar ik hoorde wel het radiocontact met de HD8. 'Ze liggen te drijven' is het laatste wat ik heb gehoord", vertelt hij.

De informatie van Frans Kraak leidt tot een doorbraak. "We zaten in een heel ander zoekgebied", aldus Meeldijk. "Frans wist te vertellen waar ze voor het laatst contact hadden gehad voor de kust van Terschelling."

Vorige week zijn er sonarscans gemaakt van het gebied, waarna duikers van het Wrakduikteam Zeester zaterdag zijn gaan zoeken. Met succes. Op 35 meter diepte lag daar, ongeveer 46 kilometer uit de kust van Terschelling, de 'Jonge Jochem'.

Meeldijk: "Ik stond te springen toen de stukken naar boven kwamen. Alle kenmerken klopten met de beschrijvingen die Frans van het schip heeft gegeven."

Kraak is onder de indruk en realiseert zich 71 jaar later hoeveel geluk hij heeft gehad. "Ik was net drie maanden van het schip af toen het verging. Dat is mijn hele leven nog bijgebleven", zegt hij. "Het is prachtig mooi dat het schip gevonden is voor de nabestaanden. Wat een geluk dat mijn woorden bewaarheid zijn."

Zeemansgraf

De HD8 ligt diep verzonken op de bodem van de Noordzee. Alleen delen van de motor en de voor- en achterkant van het schip zijn nog zichtbaar, stelt Meeldijk. Naar lichamen wordt niet meer gezocht. "Het is en blijft een zeemansgraf."

Voor de Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten kan opnieuw een dossier worden gesloten. "Dit betekent zoveel voor de nabestaanden. Het schip is vergaan. De mensen zijn ook nooit gevonden", aldus Meeldijk. "Dat de families dit na zoveel jaar eindelijk kunnen afsluiten, dat ze weten waar hun vaders zijn gebleven, waar het schip ligt; dat is heel emotioneel."

Spoorbedrijf Eurostar bestelt vijftig nieuwe dubbeldekstreinen

1 week 6 days ago

Spoorbedrijf Eurostar investeert twee miljard euro in vijftig nieuwe dubbeldekstreinen, heeft het bedrijf bekendgemaakt. Een bestelling van dertig treinen bij de Franse Alstom Group is bevestigd en ondertekend, met een optie op nog eens twintig stuks.

De nieuwe 200 meter lange treinen kunnen 20 procent meer passagiers vervoeren. Twee gekoppelde treinen bieden zo'n 1080 zitplaatsen per rit.

De eerste zes treinen worden naar verwachting in mei 2031 in gebruik genomen. Na levering van alle treinen bestaat de vloot van Eurostar uit 67 treinen: 50 nieuwe en 17 hogesnelheidstreinen uit de huidige vloot.

Eurostar beschikt momenteel over 51 hogesnelheidstreinen die rijden naar 28 bestemmingen in Duitsland, België, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

'Hemels netwerk'

De nieuwe vloot krijgt de naam Eurostar Celestia, afgeleid van het Latijnse woord caelestis dat 'hemels' betekent. De naam verwijst volgens Eurostar naar de sterren en de essentie van reizen en is "een perfecte weerspiegeling van de geest van een bedrijf dat een sterrenstelsel van steden in Europa met elkaar verbindt".

De volledig elektrische Eurostar Celestia-treinen zijn ontworpen met duurzaamheid en toegankelijkheid als uitgangspunt. Ze zijn 20 tot 50 procent energiezuiniger dan de huidige vloot, zegt Alstom.

Volgens directeur Gwendoline Cazenave van Eurostar kunnen treinreizigers een "heel bijzondere nieuwe trein verwachten, die uitzonderlijk comfort biedt". Ook hint ze op "nieuwe verrassingen", die later onthuld zullen worden.

Drie nieuwe routes

In juni kondigde het bedrijf aan dat er vanaf 2030 drie nieuwe routes bijkomen. Vanuit Londen komt er een verbinding naar Frankfurt en Genève bij en vanuit Amsterdam gaat er via Brussel ook een trein naar Genève rijden.

In 2024 vervoerde Eurostar 19,5 miljoen passagiers. Het is de bedoeling dat het aantal passagiers met de nieuwe vloot groeit naar 30 miljoen.

Oproep aan Radboud Universiteit: doe iets tegen omstreden docent

1 week 6 days ago

113 (oud-)studenten, docenten, hoogleraren en medewerkers roepen de Radboud Universiteit in Nijmegen op om actie te ondernemen tegen docent Harry Pettit. Hij is omstreden vanwege zijn uitlatingen over Hamas en Israël.

Zo noemde Pettit op X de terreuraanslagen van Hamas op 7 oktober 2023 in Israël "een wettige daad van verzet", een feestdag en "in bepaald opzicht geniaal". Ook spreekt hij als hij het over Israël heeft van "zionist demons", zionistische demonen. De leider van Hamas noemde hij "een held".

In een open brief worden nog meer berichten van Pettit op X aangehaald als reden om het bestuur van de Radboud Universiteit op te roepen er iets tegen te doen. De ondertekenaars roepen het College van Bestuur van de universiteit op om aangifte te doen tegen Pettit. "Zodat zijn uitspraken kunnen worden beoordeeld op strafbare feiten", staat in de brief. Ook willen de ondertekenaars dat er arbeidsrechtelijk wordt opgetreden tegen de docent.

"Er is een duidelijk patroon: hij heeft onlangs ook nog een bezetting van een gebouw met levensgevaarlijke stoffen toegejuicht en toegejuicht dat een academisch debat verstoord werd", zegt student en initiatiefnemer Milos Boksan, die ook actief is als VVD-gemeenteraadslid in Waalwijk. "Het is genoeg."

'Breed gedragen oproep'

Er hebben 39 mensen de brief ondertekend met hun naam. Nog eens 74 anderen hebben de brief uit veiligheidsoverwegingen anoniem ondertekend. Onder de ondertekenaars zijn onder meer hoogleraar astrodeeltjesfysica Heino Falcke en hoogleraar biochemie Nico Sommerdijk.

"Er zitten ook mensen onder met een vreedzaam pro-Palestijns geluid die zich belemmerd voelen door zijn gedrag", zegt initiatiefnemer Boksan. "Dat spreekt boekdelen over hoe breed gedragen deze oproep is."

Het College van Bestuur van de Radboud Universiteit laat weten de brief te hebben ontvangen en een afvaardiging van de groep ondertekenaars uit te nodigen om met hen in gesprek te gaan.

Lees hier de open brief aan het College van Bestuur:

Het is overigens niet de eerste open brief die studenten en medewerkers van de Radboud Universiteit hebben opgesteld over Pettit. Eind vorige maand ondertekenden ruim vierhonderd mensen, van zowel de Radboud Universiteit als andere universiteiten, een oproep aan de Radboud Universiteit om Pettit juist te beschermen.

"Door geen steun of bescherming te bieden, maar Pettit juist actief te onderdrukken en lastig te vallen, verzuimen de faculteitsraad en het college van bestuur van de Radboud Universiteit hun morele plicht om de academische vrijheid te handhaven", staat in die oproep.

Ook minister roert zich

Demissionair onderwijsminister Moes bemoeide zich vorige week ook met de onrust rond de docent. Op tv zei Moes dat hij ook vindt dat de Radboud Universiteit aangifte moet doen tegen Pettit. Anders dreigde hij "stappen op de escalatieladder" te nemen. Wat hij daar precies mee bedoelde, maakte hij niet duidelijk.

Vanwege die uitspraak deed Pettit zelf aangifte tegen de minister. Hij vindt dat Moes misbruik heeft gemaakt van zijn gezag. "Het is niet aan de minister om zich uit te laten over meningen van burgers, laat staan om een docent met een mening te betichten van een strafbaar feit", zei Pettit. Volgens Pettit zijn zijn uitlatingen niet strafbaar.

POV Globe Takes to the Skies

1 week 6 days ago
LED billboards are cyberpunk-dystopian enough for most, but it can get worse. For example, this project by [Concept Crafted Creations] that takes the whole concept and takes it airborn (literally) …read more
Tyler August

Belgisch onderzoek naar afvalfraude, ook huiszoekingen in Nederland

1 week 6 days ago

In een groot Belgisch onderzoek naar afvalfraude zijn ook in Nederland huiszoekingen gedaan, onder andere in het huis en in een loods van een mesthandelaar in Baarle-Nassau, in Noord-Brabant. De man is niet aangehouden, omdat agenten hem niet thuis troffen.

De handelaar zou een van de hoofdverdachten zijn in het onderzoek. Dat richt zich op een criminele organisatie die actief is in het grensgebied van Noord-Brabant en België. De organisatie zou afvalstoffen illegaal verwerken. Het afval zou terechtkomen in mestopslag of in de bodem.

Bronnen in het onderzoek zeggen tegen BN de Stem dat het gaat om "opruimers die probleemafval aannemen en laten verdwijnen door het te begraven of uit te rijden met mest. Het gaat bijvoorbeeld om chemisch afval uit drugslabs en asbest uit gesloopte boerenschuren."

In België zijn er zes personen aangehouden: mannen en vrouwen tussen de 32 en 63 jaar.

Illegaal wapen en tonnen cash

De Nederlandse mesthandelaar wiens huis werd doorzocht is geen onbekende van justitie. Hij heeft in een andere zaak bekend dat hij een aandeel had in fraude met mestverwerking en biogasproductie, waarmee miljoenen zouden zijn verdiend. In december beslist de rechtbank in Den Bosch wat zijn straf wordt.

In Nederland werden in totaal drie huiszoekingen gedaan. Naast de huiszoekingen bij de mesthandelaar uit Baarle-Nassau, werd ook het loonwerkbedrijf van een zakenpartner in Esbeek doorzocht. Die zou ook al eens in verband zijn gebracht met criminele activiteiten. Bij één van de huiszoekingen werd een illegaal wapen gevonden. Ook werd er 430.000 euro in beslag genomen.

Geen 63 maar 46 doden bij busongeluk op drukke weg in Uganda

1 week 6 days ago

Bij een busongeluk op een van de drukste wegen van Uganda zijn zeker 46 mensen om het leven gekomen. Ook vielen er meerdere gewonden.

In de eerste berichten had de Ugandese politie het over 63 doden, maar een paar uur later werd het dodental naar beneden bijgesteld. Dat gebeurde na een update uit het ziekenhuis.

"Tijdens de crash werden meerdere slachtoffers bewusteloos aangetroffen", schrijft de politie. Daardoor is een aantal van hen ten onrechte meegeteld in het oorspronkelijke dodental.

Gisteravond botsten op de snelweg tussen de hoofdstad Kampala, in het zuiden, en de stad Gulu, in het noorden, twee bussen op elkaar. Eén daarvan zou hebben geprobeerd om een SUV en een vrachtwagen in te halen.

Vier voertuigen

"Bij de inhaalmanoeuvre botsten beide bussen frontaal op elkaar", schrijft de Ugandese politie. Ook de SUV en de vrachtwagen raakten betrokken bij het ongeluk. De slachtoffers zijn allemaal inzittenden van de vier betrokken voertuigen.

De gewonden zijn onder andere naar het Kiryandongo-ziekenhuis gebracht, in het westen van het land. Het ongeluk gebeurde daar zo'n twintig minuten vandaan.

Zware verkeersongelukken komen vaker voor in Uganda. De wegen zijn vaak smal. Volgens de politie is de oorzaak van ongelukken vaak dat er te hard wordt gereden.