Aggregator

(Telecompaper) The Danish Ministry for Public Security and Preparedness, set up in August 2024, said a cyber threat assessment has raised the risk level for the...

De ministers van Financiën, Defensie en Buitenlandse Zaken zeggen dat ze begrip hebben voor de kritiek van PVV, NSC en BBB op de financiering van Europese defensieplannen. Bij de inloop van de wekelijkse ministerraad zei minister Heinen van Financiën (VVD) dat de Tweede Kamer "terechte zorgen" had. Zijn collega Brekelmans van Defensie (VVD) benadrukte dat het "heel normaal" is dat de Kamer kritisch is.

Ze vinden dat de positie van premier Schoof in Brussel niet is verzwakt door het deze week hoog opgelopen conflict over de 800 miljard kostende EU-herbewapeningsplannen. De premier staat er "goed" voor in Brussel, aldus Heinen.

Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken (NSC) noemt zijn positie "uitstekend" en volgens Brekelmans twijfelt "niemand" bij de Europese Commissie en de NAVO aan Nederland als het gaat om de herbewapening van Europa en steun aan Oekraïne.

Conflict

De ministers proberen de imagoschade te bagatelliseren die hij mogelijk heeft opgelopen door het conflict met drie van de vier regeringspartijen over de EU-defensieplannen. PVV, NSC en BBB steunden een motie tegen het EU-plan omdat gezamenlijke leningen er een onderdeel van kunnen zijn. De meeste Nederlandse partijen, ook de VVD, zijn vanouds tegen dergelijke Eurobonds, omdat Nederland daarmee leningen zou aangaan samen met de als financieel minder deugdelijk beschouwde Zuid-Europese landen.

Donderdag riep Schoof 's ochtends en 's middags de partijleiders van zijn coalitie bij elkaar om duidelijk te maken dat ze hun verzet moesten staken, omdat hij met zoveel tegenstand een te zwakke positie zou hebben bij verdere gesprekken in Brussel over het zogenoemde ReArm Europa-project.

Voorspellen

Het was voor het eerst dat Schoof zo nadrukkelijk op zijn strepen ging staan. Omdat de uitkomst moeilijk te voorspellen was, leek het erop dat een kabinetscrisis dreigde.

In de avond was het overleg voorbij. Hoewel geen van de hoofdrolspelers iets inhoudelijks wilde zeggen, meldden Haagse bronnen dat er een oplossing was, dat de plooien waren gladgestreken en dat PVV, NSC en BBB hun verzet onder voorwaarden staken.

Er zou dus een bezweringsformule gevonden zijn. De ministerraad praat vandaag nog over de details van de bezweringsformule. Heinen, Brekelmans en Veldkamp wilden daar nog niet op vooruitlopen.

Geen belastinggeld

Heinen zei wel dat het beeld van de drie kritische coalitiepartijen niet klopt. "Er ligt geen plan van 800 miljard", er is discussie over "iets dat niet voorligt", "de financiering kan binnen de middelen die we hebben" en er is "geen extra belastinggeld" nodig, waren enkele van zijn opmerkingen.

Maar hij vond het ook weer "flauw" om hieruit te concluderen dat de PVV, NSC en BBB het onderwerp "niet snapten".

Boodschap

Om de partijleiders van PVV, NSC en BBB niet voor het hoofd te stoten, was de gezamenlijk boodschap daarom vooral dat het heel logisch is dat er zorgen zijn over de gevolgen voor de Nederlandse belastingbetaler. "Wij vinden ook dat we de schulden niet uit de hand moeten laten lopen", aldus Heinen.

Na de ministerraad zal Schoof duidelijk maken hoe ze de zorgen van de coalitiepartijen weg gaan nemen en hij toch in Brussel de vrije hand heeft om namens Nederland goed te onderhandelen.

Volgende week dinsdag staat een Kamerdebat hierover gepland.

Do you like scientific calculators? Don’t bother answering that question, you’re reading Hackaday so we already know the answer. We also know you’re a fan of building things yourself and …read more

Er wordt op ongeveer 15.000 laadpalen in Nederland meer afgerekend dan is afgesproken volgens de vaste tarieven. Dat blijkt uit onderzoek van Laadpas Top 10 en Tap Electric. Het gaat om alle openbare laadpalen die op de softwareplatforms van GreenFlux en DKV Mobility draaien.

Er wordt gewerkt aan een derde Warhammer 40,000: Space Marine-game. Dat bevestigen Saber Interactive en Games Workshop. Concrete details over de game, zoals een releasedatum, worden later gedeeld.

Een Amerikaanse reisblogger die onder vuur lag vanwege een video waarin ze een babywombat weghaalt van de moeder, heeft Australië verlaten. Sam Jones liep het risico het land uitgezet te worden nadat ze een video online had gezet waarin ze lachend het wombatjong langs de weg oppakte en wegrende van de moeder, terwijl een man achter de camera lachte.

"Kijk, ik heb een kleine wombat gevangen", zegt ze enthousiast op de beelden. Op de achtergrond komt de moeder aanrennen, waarna de reisblogger zegt dat "de moeder er boos uitziet". Niet veel later zet ze de baby terug in de berm.

Het filmpje leidde tot een storm aan kritiek. Een petitie om de vrouw het land uit te zetten, werd online tienduizenden keren ondertekend.

Boze reacties

Ook Australische politici reageerden woest. Minister van Binnenlandse Zaken Burke zei toen hij hoorde van het vertrek van de Amerikaanse reisblogger: "Er is nog nooit een betere dag geweest om een babywombat te zijn in Australië". Hij was, los van de petitie, aan het uitzoeken op welke gronden hij haar het land kon uitzetten.

Ook premier Anthony Albanese veroordeelde de actie van Jones. "Een babywombat van zijn moeder afpakken, en duidelijk de moeder stress bezorgen, is gewoon een schandaal."

"Ik stel voor dat deze zogenaamde influencer misschien eens probeert een ander Australisch dier mee te nemen. Pak een babykrokodil van zijn moeder en kijk hoe het je vergaat", zegt Albanese.

Jones, die zichzelf op sociale media omschrijft als een "buitenliefhebber en jager", zette als reactie op alle kritiek haar Instagram-account donderdag op privé. Ze heeft niet gewacht op het oordeel of ze in Australië mocht blijven, maar koos ervoor haar boeltje te pakken en te vertrekken.

Ze heeft nog niet gereageerd op de ophef.

Het is een mooi beeld voor natuurliefhebbers: de groep flamingo's in het Grevelingenmeer bij Battenoord. Toch zijn er zorgen. Bezoekers komen dicht bij de vogels en dat kan negatieve gevolgen hebben voor het broedseizoen.

De laatste tijd komen er steeds meer mensen kijken. Auto's worden lukraak neergezet, schrijft Rijnmond.

Om het meer staat een dichte rietkraag die op één plek open is. "Mensen hebben hier een pad gemaakt om dichter bij de flamingo's te komen", zegt boswachter Melanie van Zweeden. "Je verstoort zo de natuur. Niet alleen de flamingo's, maar in de rietkraag zitten ook veel watervogels."

Pad door riet

In korte tijd zijn vijf flamingo's doodgegaan, zegt Rita Swierstra van de Vogelbescherming. "Dat is extreem, want normaal gaan weinig flamingo's dood."

Het gevolg van de vele aandacht is dat de flamingo's onrustig zijn. Terwijl de dieren juist veel rust nodig hebben om de winter door te komen. "De dieren kunnen zich niet goed voorbereiden op het broedseizoen als ze verstoord worden", zegt Swierstra.

Bustochten

Niet alleen aan het meer, maar ook eromheen is het onrustig. Vooral in de weekenden komen veel mensen een kijkje nemen in het natuurgebied. Vanuit België worden er bustochten voor georganiseerd, zegt Van Zweeden. "Aan beide kanten van de weg worden auto's neergezet, zelfs op het fietspad."

Dat levert gevaarlijke situaties op, zegt ze. "Mensen steken over op een weg waar 70 tot 100 kilometer per uur wordt gereden. Je mag van geluk spreken dat er nog steeds geen ongelukken zijn gebeurd."

'Geen respect voor de natuur'

Jaarlijks komen de roze vogels naar het meer op de grens tussen Zeeland en Zuid-Holland. "Ze broeden in Duitsland, en komen hier overwinteren", zegt Van Zweeden. Dat vindt ze fantastisch, maar: "Het gedrag van mensen die geen respect hebben voor de natuur, maakt het heel dubbel."

Het zou zomaar kunnen dat de flamingo's volgend jaar een andere plek uitzoeken, zegt de boswachter. "Het is niet te voorspellen. Natuurlijk is het verschrikkelijk als blijkt dat het gedrag hier de dynamiek anders maakt", zegt ze. "Je wil niet dat ze hier weggaan."

De 11-jarige jongen die vorige maand zwaargewond raakte bij een schietincident in Rotterdam is overleden. Dat meldt de politie.

De jongen werd op 16 februari gevonden in een woning in het stadsdeel Charlois na een melding van een harde knal. Hij had een schotwond en werd ter plekke gereanimeerd. Het kind lag de afgelopen weken in kritieke toestand in het ziekenhuis.

Na het schietincident renden mensen de woning uit, zeiden getuigen tegen Rijnmond. Er werden zeven minderjarige verdachten aangehouden. Van hen zitten er nog twee vast: Rotterdamse jongens van 15 en 16 jaar.

Vermoedelijk ongeluk

De politie meldt dat het schietincident vermoedelijk een ongeluk was. Waarschijnlijk was een groep vrienden aan het spelen met een vuurwapen, dat afging. Opzettelijk geweld is volgens de politie uitgesloten. Hoe de jongeren aan het wapen kwamen, is niet bekend.

Het OM houdt rekening met het scenario van een ongeluk, maar benadrukt dat het onderzoek nog volop bezig is. "Ook als na het afronden van het onderzoek blijkt dat er sprake is van een ongewild schot, betekent dit niet dat er geen sprake is van een strafbaar feit."

Een derde deel van alle geplande nieuwbouw kan mogelijk niet doorgaan door stikstofregels. Dat zegt de vereniging van bouwbedrijven Bouwend Nederland.

Het zou gaan om 244.000 van de 631.000 woningen die tot 2030 in de pijplijn zitten. Voor de bouw ervan worden mogelijk geen vergunningen afgegeven omdat ze dicht bij natuurgebieden liggen die gevoelig zijn voor stikstof.

Bouwend Nederland wijst op recente gerechtelijke uitspraken. In januari bepaalde de rechtbank in Den Haag dat de overheid meer moet doen om natuurschade in beschermde natuurgebieden door stikstof te voorkomen.

Streep

De Raad van State zette eind vorig jaar een streep door het zogeheten 'intern salderen'. Daarbij konden stikstofgevolgen van een nieuw bouwproject worden weggestreept tegen de gevolgen van een oud project op dezelfde locatie waar al een vergunning voor was.

Door de stikstofregels zijn inmiddels de loketten voor nieuwe bouwvergunningen gesloten in de provincies Drenthe, Gelderland, Overijssel en Noord-Brabant.

Bouwend Nederland maakte samen met Cobouw Bouwberichten een kaart van Nederland waarop de stikstofgevoelige natuur staat en de plekken waar nieuwbouw in de planning staan.

Bouwend Nederland roept het kabinet op de uitstoot van stikstof bij de bron aan te pakken. Dat kan, zegt de vereniging, bij de boeren, de industrie en de bouw.

Woensdag kwamen in het Catshuis verschillende ministers bijeen om in een speciale commissie te zoeken naar oplossingen voor het stikstofprobleem. Premier Schoof zit die commissie voor. Uitkomsten zijn nog niet bekend.

Afgelopen jaar vroegen een kwart meer mensen advies bij het Huis voor Klokkenluiders dan in 2023, blijkt uit het jaarverslag van de organisatie.

Bij het Huis voor Klokkenluiders kunnen mensen melding maken van een misstand op hun werk met gevolgen voor de maatschappij. Ze kunnen er bijvoorbeeld hulp vragen als ze vermoeden dat een leidinggevende fraudeert met overheidsgeld, of als ze zien dat collega's zich niet houden aan veiligheidsregels voor het werken met gevaarlijke stoffen.

Het Huis voor Klokkenluiders kreeg afgelopen jaar 467 nieuwe verzoeken, in 2023 waren dat er 369, het jaar daarvoor 243. De toename heeft volgens de organisatie te maken met een subsidieregeling waarmee klokkenluiders sinds februari vorig jaar gratis rechtsbijstand kunnen krijgen.

Niet altijd klokkenluiderszaak

Als iemand melding doet bij het huis wordt gekeken of het daadwerkelijk gaat om een klokkenluiderszaak. Afgelopen jaar had de organisatie 81 zaken in behandeling die zo waren aangemerkt. Sommige zaken waren al gestart voor 2024.

Adviesverzoeken blijken niet altijd een klokkenluiderszaak te zijn. In 21 procent van het totaal aantal verzoeken ontbreekt volgens de organisatie een link met werk en 14 procent is een individueel arbeidsconflict. Van de 467 adviesverzoeken in het afgelopen jaar had een groot deel te maken met sociale onveiligheid. Vaak ging het hierbij over intimidatie en machtsmisbruik door leidinggevenden, maar ook over racisme en discriminatie, pesten en sociale isolatie.

Andere misstandvermoedens hadden betrekking op fraude, aanbestedingen, veiligheid van materialen, naleving van voorschriften, omgang met persoonsgegevens, academische vrijheid of over de kwaliteit van zorg of publieke dienstverlening.

Bakfietsen Babboe

Een klokkenluiderszaak die afgelopen jaar het nieuws haalde, is die van de Babboe-bakfietsen, waarvan het frame spontaan doormidden kon breken. Een medewerker van het bedrijf meldde zich in 2023, omdat een interne melding hierover tot niets leidde.

De zaak werd aangemerkt als een klokkenluiderszaak. "Het was een gevaar voor de veiligheid, voor het verkeer", zegt een woordvoerder van de organisatie. "En het gevaar was niet eenmalig, want er waren problemen bij meerdere fietsen."

Het Huis voor Klokkenluiders verwees de melder door naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, die onderzoek deed. Half februari vorig jaar verbood de NVWA de verkoop van de bakfietsen omdat de veiligheid niet gegarandeerd kon worden.

Apple werkt mogelijk aan een 'live translation'-functie voor AirPods. Dat zeggen ingewijden tegen Bloomberg. Deze feature kan in real time gesprekken vertalen naar een andere taal. De functie wordt later dit jaar toegevoegd via een software-update, zeggen de bronnen.

We love unique displays here at Hackaday. If you can figure out how to show information on some weird object, we’re all about it. So when [Julius Curt] wrote in …read more

(Telecompaper) Crown Castle has agreed the sale of its US fibre network to Zayo, in a deal valuing the business at USD 4.25 billion...

Ubisoft heeft Rainbow Six Siege X aangekondigd. Het is een nieuwe versie van het bestaande Rainbow Six Siege, dat op 10 juni beschikbaar komt als update. Siege X voegt een 6v6-modus toe en krijgt enkele wijzigingen aan de gameplay. Het spel wordt grotendeels free-to-play.

Vanaf morgen moeten honden op meer plekken dan voorheen worden aangelijnd in de provincie Utrecht. De maatregel volgt na meerdere incidenten met wolven en is bedoeld om toekomstige confrontaties met het dier te voorkomen. In een groot deel van het gebied zijn mensen al verplicht hun hond aan te lijnen vanwege de wolf.

Staatsbosbeheer, Utrechts Landschap, de provincie Utrecht, RUD Utrecht en de gemeente Zeist hebben tot de maatregel besloten na unaniem advies van wolvenexperts. De aanlijnplicht moet ertoe leiden dat wolven de hond en de eigenaar als één geheel zien.

Volgens wolvenkenners verkleint dat de kans op een confrontatie aanzienlijk. De hondenriem mag maximaal tien meter lang zijn, zodat de honden bewegingsvrijheid houden, maar wel dicht bij hun baasje blijven.

Bedreiging

De keren dat de wolf zich in de provincie Utrecht aan mensen liet zien, waren er meermaals honden in het spel, zo stellen de deskundigen. De wolf zou de hond als een bedreiging zien. Dat is zeker het geval als de wolf welpen heeft en die wil beschermen. De meeste wolvenwelpen worden geboren in de zomer.

De aanlijnplicht geldt nu nog alleen voor de bosgebieden rondom de Leusderheide. Dat wordt gezien als de kern van het leefgebied van de wolven. Tussen 15 maart en 15 september moeten honden ook aan de riem in de bosgebieden van Zeist en Austerlitz.

Nog geen boete

Gedeputeerde Mirjam Sterk (Natuur en Landbouw) begrijpt dat de maatregel ingrijpend kan aanvoelen. "Toch hebben we met elkaar besloten tot deze stap omdat we weten dat het hierdoor veiliger wordt om met je hond het bos in te gaan."

Ze begrijpt dat hondeneigenaars tijd nodig hebben om te wennen. Daarom worden de komende zes weken alleen waarschuwingen uitgedeeld als er een hond losloopt. Boetes blijven voorlopig uit.

'Laat kinderen niet alleen'

Het advies voor kinderen in de Utrechtse natuur is versoepeld. Voorheen werd afgeraden kleine kinderen mee te nemen naar de bossen. Nu adviseert de Zoogdiervereniging om te voorkomen dat kinderen onder de 10 jaar alleen zijn in het bos, en onverwachte situaties zoals verstoppertje en droppings te vermijden. Daarnaast wordt aangeraden wolvengebieden tussen zonsondergang en zonsopgang te mijden.

Afgelopen juli werd kind mogelijk gebeten door een wolf op landgoed Den Treek en een maand later werd een meisje omver geduwd door het dier. Sindsdien gold het dringende advies om niet met kleine kinderen naar de bossen van de Utrechtse Heuvelrug te komen. Landgoed Den Treek werd wekenlang deels afgesloten.

Maar de afgelopen maanden vertoonde de wolf die voor incidenten zorgde geen afwijkend gedrag. Daarom is het advies aangepast.

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) waarschuwen voor "zorgwekkende gevolgen" als statushouders geen voorrang meer krijgen bij de toewijzing van huurwoningen. De doorstroming uit asielzoekerscentra zal verder stagneren, wat onder meer tot gevolg heeft dat er langer dure noodopvang nodig is, stelt het COA. De VNG waarschuwt dat de inburgering "direct onuitvoerbaar" en de asielopvang "onhoudbaar" wordt.

De kritiek richt zich op een wetsvoorstel van minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting). De minister wil met haar wetsvoorstel regelen dat statushouders geen voorrang meer krijgen bij het krijgen van een sociale huurwoning. Deze mensen komen op dezelfde lijst terecht als alle andere woningzoekenden. Keijzer wil zo de druk op de woningmarkt verlichten. Maar gemeenten vrezen overvolle asielzoekerscentra doordat statushouders niet goed doorstromen.

COA-bestuurder Joeri Kapteijns: "Er zijn oplossingen nodig zodat statushouders sneller de opvang verlaten. Met dit wetsvoorstel dreigt echter het tegenovergestelde." Keijzer is het niet eens met de kritiek en vindt dat het COA zich "creatiever" moet tonen.

'Opvang loopt volledig vast'

De VNG concludeert "dat de keten van opvang tot en met integratie door dit wetsvoorstel volledig vastloopt en dat de gevolgen hiervan worden afgeschoven op de samenleving". De vereniging dringt er bij het kabinet "met klem" op aan af te zien van dit wetsvoorstel.

Statushouders zouden normaal gesproken binnen 14 weken een huurwoning moeten krijgen. In 70 procent van de gevallen wordt dat niet gehaald, meldt het COA. Dat betekent dat statushouders langer in een asielzoekerscentrum moeten blijven, terwijl zij volgens de Nederlandse wet geen asielzoekers meer zijn.

'Niet goed voor bewoners, omgeving en de kosten'

Het COA verwacht dat volgend jaar de helft van de mensen die in een asielzoekerscentrum verblijven statushouder is. Als de wetswijziging wordt aangenomen, vreest het COA dat er een groot aantal opvangplekken bij moeten komen in asielzoekerscentra en dat er langer dure noodopvang moet worden geregeld. "Noodopvang is vaak niet goed voor het welzijn van bewoners en medewerkers, de omgeving en voor de kosten", schrijft het COA.

Bestuurder Kapteijns: "We adviseren het ministerie dan ook om de consequenties van het wetsvoorstel grondig door te rekenen zodat het COA zich goed kan voorbereiden op de gevolgen voor de opvangcapaciteit en de daarbij horende kosten."

'Kritiek te voorbarig'

Minister Keijzer roept in een reactie het COA op tot "meer creativiteit", bijvoorbeeld door statushouders een woning te laten delen. "We vinden het normaal dat twintigers en inmiddels soms dertigers met elkaar een woning delen", zei ze voorafgaand aan de ministerraad. "Maar we vinden het ook vanzelfsprekend dat dat niet geldt voor mensen die hiernaartoe zijn gekomen en twee, drie jaar in het land zijn."

Ook Asielminister Marjolein Faber (PVV) vindt de kritiek van het COA "te voorbarig". Want hoewel de mogelijkheid om voorrang te geven wordt ingetrokken, komt er ook beleid dat ertoe moet leiden dat statushouders op een andere manier een woning vinden.

Faber zegt te werken aan meer zogeheten 'doorstroomlocaties' voor statushouders die het asielzoekerscentrum hebben verlaten en nog geen woning hebben kunnen vinden. Ze wil ervoor zorgen dat statushouders hier niet één, maar drie jaar mogen blijven.

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de toewijzing van sociale huurwoningen. Tot nu toe is het bij nog maar een deel van de woningcorporaties mogelijk om woningen te delen; daar wordt nu mee geëxperimenteerd.

De patiënt die gisteravond in Heemskerk in quarantaine werd geplaatst, heeft malaria. Dat meldt de Veiligheidsregio Kennemerland. Eerder werd gedacht dat hij een besmettelijke tropische ziekte had, maar dat is niet het geval. Malaria is niet besmettelijk en goed te behandelen.

De man meldde zich gisteravond ziek bij een huisartsenpraktijk, waarna de omgeving van dat gebouw uit voorzorg werd afgezet.

De huisarts sloeg alarm omdat de man uit "een tropenland" gekomen was en klachten had die leken op een ernstige infectieziekte. Een woordvoerder van de Veiligheidsregio spreekt van een "grote opluchting" dat het daar niet om blijkt te gaan, schrijft regionale omroep NH.

Malaria kan worden opgelopen door een beet van een mug. Bij de ziekte horen klachten zoals hoofdpijn, koorts en rillingen. Malaria komt vaak voor in tropische landen. Volgens het RIVM zijn er jaarlijks 150 tot 300 gevallen van malaria in Nederland, omdat mensen de ziekte hebben meegenomen.

Vijf personen gecheckt

De man die zich Heemskerk meldde, werd met een speciale ambulance overgebracht naar het LUMC in Leiden, waar hij in quarantaine verbleef. Vijf personen die gisteren contact met de man hadden, mochten gisteravond laat naar hun huis. Het waren drie medewerkers van de praktijk en twee ambulancemedewerkers.

Google is begonnen met het uitrollen van een fix voor Chromecasts die niets kunnen afspelen. Het probleem, dat afgelopen weekend ontstond, deed zich voor bij tweede generatie Chromecasts en de Chromecast Audio.

Goedemorgen! In Den Haag begint de eerste zitting in de zaak rond de dodelijke explosie aan de Tarwekamp. In Canada wordt Mark Carney beëdigd als nieuwe premier van Canada. En wereldwijd wordt door hindoes het religieuze festival Holi Phagwa gevierd.

Hert weer: geregeld zon, maar ook stapelwolken en misschien een enkele bui, bij 6 tot 8 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Vandaag moet meer duidelijk worden over een besmettelijke tropische ziekte die gisteravond mogelijk in Heemskerk opdook. Een huisartsenpraktijk en straten daaromheen werden afgesloten nadat een 37-jarige man zich meldde met mogelijk lassakoorts onder de leden. In de komende uren wordt de uitslag van medisch onderzoek verwacht.

De man is opgenomen in het LUMC in Leiden. Vijf mensen die met hem in contact waren gekomen mochten gisterenavond weer naar huis na een korte quarantaine. Het ging om drie medewerkers van de praktijk en twee ambulancemedewerkers. Vandaag wordt gecontroleerd of zij ook klachten ontwikkelen.

Lassakoorts is een ziekte die vooral in delen van West-Afrika voorkomt en wordt veroorzaakt door het lassavirus. Zo'n 20 procent van de mensen die ermee zijn besmet krijgt klachten.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Niet thuisfavoriete Ragne Wiklund, maar Joy Beune is op de WK afstanden in Hamar wereldkampioen geworden op de 3.000 meter. Ze was gisteravond in een rechtstreeks duel rapper dan Wiklund en bleek uiteindelijk ook nipt sneller dan de Tsjechische Martina Sáblíková (tweede).

"Deze wilde ik heel graag hebben", zei Beune lachend na afloop. "Ik wilde deze graag toevoegen aan mijn lijstje en hier is hij dan. Ik ben meteen na afloop naar mijn ouders en schoonouders gegaan. Ik ben heel blij dat ze hier zijn en mij supporten. Ik wilde ze even knuffelen."

Fijne dag!

Het Nederlandse leger moet zo snel mogelijk groter en sterker worden, als het aan het ministerie van Defensie ligt. Naast wapens en kazernes is er vooral menskracht nodig. Aan aanmeldingen is er geen gebrek. Toch groeit de krijgsmacht maar heel geleidelijk.

Hoe komt dat? Vijf vragen over de Nederlandse krijgsmacht.

Snel doorgroeien: wat wil Defensie precies?

Afgelopen september telde de Nederlandse krijgsmacht 74.000 personeelsleden. Dat is veel te weinig, zegt niet alleen Defensie, maar ook de NAVO.

Het ministerie wil doorgroeien naar 100.000 mensen in 2030, in de wandelgangen worden zelfs nog hogere aantallen genoemd. In de begroting van dit jaar staat dat Defensie jaarlijks structureel 260 miljoen euro investeert in mensen. Daarmee moet het personeelsbestand groeien met 9000 mensen per jaar.

In 2024 heeft dat ruim 4200 nieuwe krachten opgeleverd. Daar is het aantal vertrokken medewerkers al van afgetrokken. Dit jaar zijn er tot nu toe 900 mensen bijgekomen, laat Defensie weten. Een groei dus, maar die blijft wel achter bij de ambities.

Niet alleen militairen: wie zijn er nodig?

Ruim de helft van het defensiepersoneel bestaat uit beroepsmilitairen (42.305). Zij zijn meestal werkzaam voor de landmacht, marine, luchtmacht of marechaussee. Er zijn militairen nodig op land, ter zee en in de lucht.

Een derde bestaat uit burgers (24.212) met een niet-militaire functie. Hier zijn minder vacatures voor, zegt de woordvoerder van Defensie. Wel is er behoefte aan medisch personeel, beveiligers en logistieke planners. Ook wil Defensie IT'ers en cyberspecialisten zelf opleiden via een Cyber Academy.

Dan zijn er 7483 reservisten: vrijwilligers die zo nodig ingezet kunnen worden als militair.

Hoe wordt er geworven?

Naast de reguliere diensttijd, moet vooral het 'dienjaar' mensen naar het leger lokken. Sinds 2023 kunnen jongeren (18+) die nog niet weten wat ze willen doen, maar de stap richting beroepsmilitair te groot vinden, een jaar meedraaien met het leger. Na een basisopleiding van twaalf weken doe je dan vijf dagen per week relatief eenvoudig, ondersteunend werk bij de landmacht, luchtmacht, marine of marechaussee.

Sinds het bestaan van het dienjaar zijn er in totaal bijna 700 dienmilitairen aangesteld. Volgens Defensie blijft 80 procent van de mensen hangen, als beroepsmilitair of als reservist. Om meer jongeren onder de 18 te bereiken, denkt Defensie nu over een korter, aangepast traject.

Waarom groeit de krijgsmacht dan toch maar langzaam?

"Op dit moment krijgen we meer aanmeldingen dan we kunnen verwerken," laat Defensie weten. Dat komt vooral door een gebrek aan opleidingscapaciteit. "We hebben een tekort aan instructeurs, onderofficieren die anderen het vak kunnen leren."

Ook het proces van aanmelden en keuren begint "te piepen en te kraken" door de vele aanmeldingen. Verder moeten de veiligheidsdiensten na een positieve keuringsuitslag nog een verklaring van geen bezwaar afgeven, wat ook tijd kost.

En dan schort het aan goede opleidingslocaties. Kazernes zijn verouderd, bieden te weinig ruimte en renoveren gaat langzaam.

Al met al zit er dus tijd tussen goedgekeurd worden en start van de opleiding. Defensie heeft het over zo'n twee maanden vertraging, maar Jean Debie van de Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel zegt dat het regelmatig maanden langer duurt, waardoor mensen afhaken.

Hij pleit dan ook voor noodmaatregelen. "Kijk naar wat we hebben geleerd van corona. Als bijvoorbeeld ruimte een probleem is, dan moeten we maar grote tenten neerzetten op de grasvelden naast kazernes. Nood breekt wet."

Hoe betaalt het?

Toen Rusland in 2022 Oekraïne binnenviel verdienden Nederlandse militairen nog onder het minimumloon, minder dan bij McDonalds, schreef NRC. Dat is inmiddels gelijkgetrokken. Een soldaat of matroos van 19 jaar verdient iets minder dan 1400 euro bruto per maand, vergelijkbaar met het minimumloon voor 19-jarigen.

Als je 23 jaar of ouder bent wordt dat ruim 2300 euro. Na de opleiding ligt het startsalaris iets onder de 2600 euro, vergelijkbaar met een startende mbo-geschoolde verpleegkundige. Wel volg je dan betaald een opleiding.

De enkeling die zich weet op te werken tot generaal krijgt zo'n 12.000 euro per maand.