Colombiaanse oud-militairen veroordeeld voor moord op tientallen burgers
In Colombia zijn twaalf oud-militairen veroordeeld voor hun rol bij het doden van 135 mensen tijdens het gewapende conflict tussen het regeringsleger en de rebellenbeweging FARC. De waarheid over de moorden werd volgens de voorzitter van de rechtbank (JEP) "jarenlang ontkend, verborgen en verzwegen".
De veroordeelde militairen maakten deel uit van het La Popa-bataljon in het noorden van Colombia. De zogeheten "vals positief"-moorden werden gepleegd om voordelen te genieten zoals promoties en vakanties. De dodelijke onschuldige slachtoffers werden gepresenteerd als rebellen ("positief") terwijl het achteraf anders bleek te zitten.
Sommige slachtoffers hadden volgens de rechtbank een verstandelijke beperking. In heel Colombia zijn volgens de rechtbank tussen 2002 en 2008 duizenden "vals positief"-moorden gepleegd, al zeggen slachtofferorganisaties dat het werkelijke aantal doden hoger ligt.
VredesakkoordNa een strijd van ruim vijftig jaar sloten Colombia en de FARC in 2016 een vredesakkoord en werd er een speciale rechtbank in het leven geroepen die oud-militairen en oud-FARC-leiders berecht voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Het is nu voor het eerst dat oud-militairen door de rechtbank zijn berecht.
De twaalf oud-soldaten moeten acht jaar lang herstelwerkzaamheden uitvoeren zoals het aanleggen van wegen, het planten van bomen en het helpen verwijderen van landmijnen. Meerdere FARC-leiders kregen eerder deze week dezelfde straf opgelegd voor hun rol bij het ontvoeren van mensen voor losgeld.
De zaak tegen de oud-militairen ging ook om slachtoffers die behoorden tot de inheemse Wiwa-bevolking. Een van de opgelegde straffen is dat de veroordeelde militairen meehelpen met de bouw van een cultureel herdenkingscentrum voor het Wiwa-volk en deelnemen aan herdenkings- en gemeenschapsactiviteiten.
Correspondent Latijns-Amerika Nina Jurna:"De veroordeling van deze twaalf oud-militairen en eerder deze week ook van een groep van zeven voormalig FARC-leiders, komt bijna tien jaar na het vredesakkoord, en maakt deel uit van een speciale Waarheidscommissie die in Colombia werd opgericht als belangrijk onderdeel van de vrede die in 2016 werd getekend.
In ruil voor het vertellen van de waarheid over hun misdaden, en het verschaffen van informatie over gebeurtenissen en over de slachtoffers krijgen de daders geen reguliere gevangenisstraf opgelegd maar een alternatieve straf die een bijdrage levert aan het herstel en verwerking van de gevolgen de burgeroorlog, zo is de gedachte.
De hoop is ook dat Colombia, waar tijdens de vijftigjarige burgeroorlog meer dan tweehonderdduizend mensen omkwamen en meer dan vijf miljoen Colombianen ontheemd raakten, in het reine kan komen met het verleden.
Familieleden van de slachtoffers zijn vooral opgelucht dat na jaren van valse beschuldigingen alsof hun geliefden guerrillastrijders waren, eindelijk de waarheid naar boven is gekomen. Maar er zijn ook familieleden die alternatieve straffen niet voldoende vinden, en het liefst de oud-militairen ook de gevangenis zouden zien ingaan."